SlideShare a Scribd company logo
1 of 56
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
Хичээлийн код: BA340
Хичээлийн нэр: ТҮҮХ СОЁЛЫН АЯЛАЛ ЖУУЛЧЛАЛЫН НӨӨЦИЙН МЕНЕЖМЕНТ
Хичээлийн кредит: 3
Бүлэг 1. Рекреацын газарзүйн шинжлэх ухаан, түүний судлах зүйл,
үндсэн ойлголтууд
А. Мэдлэг шалгах даалгавар
1. Аялал жуулчлалын салбарт шинжлэх ухааны үндэслэлтэй судалгаа
шинжилгээний ажлыг хийж гүйцэтгэдэг ухааныг...................гэнэ.
a) Газарзүйн шинжлэх ухаан
b) Рекреацын газарзүй
c) Аялал жуулчлалын газар зүй
d) Аялал жуулчлалын шинжлэх ухаан
2. Монгол Улсад аялал жуулчлал хөгжүүлэхэд тохирсон байгаль, түүх,
соёлын нөөц бүхий газар нутгийг................гэнэ
a) Аялал жуулчлалын бүс нутаг
b) Аялал жуулчлалын бүтээгдэхүүн
c) Тусгай хамгаалалттай газар нутаг
d) Аялал жуулчлалын нөөц
3. Аялал жуулчлалын бүтээгдэхүүн үйлчилгээг бүрдүүлэхэд нөлөөлөхүйц
байгаль, нийгэм, эдийн засгийн хүчин зүйлүүдийг .......................................
гэнэ.
a) Аялал жуулчлалын нөөц
b) Аялал жуулчлалын бүтээгдэхүүн
c) Аялалын хөтөлбөр
d) аялал жуулчлалын маршрут
4. Рекреаци гэдэг нь
a) Аялал жуулчлал
b) Амралт чөлөөт цаг
c) Газар зүй
d) Зураг зүй гэсэн утгатай үг.
5. Рекреацын газарзүйн шинжлэх ухаан нь сэтгэл судлал, эдийн
засаг, .........................гэсэн тулгуур үзэл баримтлалыг үндэсээ болгодог.
a) Аялал жуулчлал
b) Газарзүй
c) Хууль эрх зүй
d) Нийгмийн сэтгэл зүй
6. Аялал жуулчлалын нөөц нь аялал жуулчлалын хэлбэр, аялал
жуулчлалын чиглэлийн сонголт, ........................ зэргээр дамжуулан аялал
жуулчлалын хөгжилд нөлөөлдөг.
a) Жуулчны тоо
b) Аялалын хөтөлбөр
c) Аялалын маршрут
d) Жуулчдын сэтгэл хөдлөл
7. Профессор Клэйр Ганн /Clare Gunn/-ын
тодорхойлсоор .................................гэдэг нь аялагчдын амралт чөлөөт
цагаа ая таатай өнгөрүүлэхэд зориулагдсан үйлчилгээнүүд болон
үзмэрүүдийг төвлөрүүлсэн газрыг хэлнэ гэжээ.
1
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
a) Жуулчдын зорин очих газар
b) Жуулчдын оршин буй газар
c) Жуулчдын амьдрахаар хүсэж буй газар
d) Жуулчдын амрах газар
8. Аялал жуулчлалын байгууллагаас үзүүлж байгаа жуулчдын сонирхлыг
татах, тэдний аялах тав тухтай нөхцөлийг хангасан төлбөрт
үйлчилгээг................................гэнэ.
a) Аялал жуулчлалын бүтээгдэхүүн
b) Аялал жуулчлалын нөөц
c) Аялал жуулчлалын үйлчилгээ
d) Аялал жуулчлалын хөтөлбөр
9. ....................................... гэдэг бол бодит мэдээлэл, таатай сэтгэгдэл,
эсвэл төлөвлөсөн аялалын үйлчилгээ болон бүтээгдэхүүнээс авах сэтгэл
ханамж авдаг төсөөллийг хэлнэ.
a) Жуулчдын хэрэгцээ
b) Жуулчдын сонирхол
c) Жуулчдын таашаал
d) Жуулчдын сэтгэл хөдлөл
10.......................................... гэдэг нь аялал жуулчлал хөгжихөд таатай
нөхцлийг бүрдүүлэх, өөрөөр хэлбэл хязгаарлагдмал нөөцийг хамгийн үр
дүнтэй байдлаар ашиглах үйл ажиллагаа болно
a) Нөөцийг ашиглах
b) Нөөцийг бүрдүүлэх
c) Нөөцийг хөгжүүлэх
d) Нөөцийг сурталчлах
11.Орон зайн үүднээс рекреацыг ..................................гэж ангилдаг.
a) Идэвхтэй ба идэвхгүй
b) Орох ба гарах
c) Байнгын ба түр зуурын
d) Хөдөлгөөнт ба зогсонги
12.Аялал жуулчлалын ..................................... гэдэг нь жуулчдад
таалагдах шинэ газар орныг аялал жуулчлалын үйл ажиллагаанд
татан оруулах, жуулчдын шинэ сонирхлын мотивыг бий болгох,
өөрөөр хэлбэл аялал жуулчлалын шинэ төрөл хэлбэрийг бий болгох
үйл ажиллагаа юм.
a) Нөөцийг шинээр бий болгох
a) Нөөцийг сэргээх
b) Нөөцийг сурталчлах
c) Нөөцийг хөгжүүлэх
13.Рекреацыг үйл ажиллагааны давтагдлаар..................ангилна.
a) 3
b) 4
c) 6
d) 5
14. ..................................гэдэг нь өнөөдрийн байдлаас илүү үр
ашигтайгаар ашиглах, нэмэлт боломжуудийг нээн илрүүлэх үйл явц
юм.
a) Нөөцийг дахин сэргээх
b) Нөөцийг сурталчлах
c) Нөөц ашиглалтыг сайжруулах
2
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
d) Нөөцийг шинээр бий болгох
15.Аялал жуулчлалын үйлчилгээний хүрээ, түвшинг бууруулахгүйгээр
тусгай обьектуудыг нэгэн зэрэг ашиглахад тохирсон жуулчдын
хамгийн их тоогоор тодорхойлогдох хоноглол байр “орны тоо”,
нийтийн хоолны “хоолоор үйлчлэх суудлын тоо” болон нэмэлт
үйлчилгээний газрын “суудлын тоо эсвэл талбай “
багтаамжийг...................гэнэ.
a) Аялал жуулчлалын зах зээл
b) Аялал жуулчлалын зах зээлийн багтаамж
c) Аялал жуулчлалын бүс нутаг
d) Аялал жуулчлалын нутаг дэвсгэрийн багтаамж.
16.Хэд хэдэн тооны аялал жуулчлалын бүтээгдэхүүнийг “шингээх”
түүний чадвар буюу тогтоосон үнэ ба нийлүүлэлттэй үед тодорхой
тур, аялал жуулчлалын үйлчилгээ, жуулчны бэлэг дурсгалын
зориулалттай барааны боломжит борлуулалтын хэмжээ
нь............................ юм.
a) Аялал жуулчлалын бүс нутаг
b) Аялал жуулчлалын зах зээл
c) Аялал жуулчлалын нөөц
d) Аялал жуулчлалын зах зээлийн багтаамж.
17. Аялал жуулчлалын байгалийн нөөцийг орон зайн хамаарлаар нь
үндсэн..........төрөл хэлбэрт буюу газар зүйн бүсэд хуваадаг.
a) 8
b) 6
c) 5
d) 7
18.Нэгж хугацаанд геосистемийн нэгж талбайд хүн, автомашин, моторт
завийн үзүүлэх үйлчлэлийн хэмжээгээр хэмжигдэх үзүүлэлт
бол..........................юм.
a) Рекреацын ачаалал
b) Рекреацын багтаамж
c) Рекреацын нөөц
d) Рекреацын даац
19.Оросын эрдэмтэн Д.В.Николаенко рекреацийн газарзүйн судалгааны
объект нь ............................гэж тодорхойлсон.
a) Нийгэм соёлын систем
b) Газарзүйн үзэгдлүүд
c) Аялал жуулчлалын нөөц
d) Аялал жуулчлалын бүтээгдэхүүн
20.Аялал жуулчлал өндөр хөгжсөн бүс нутагт ..................... бий болдог.
a) Аялал жуулчлалын бүтээгдэхүүн
b) Аялал жуулчлалын тархалт
c) Аялал жуулчлалын хомсдол
d) Аялал жуулчлалын бөөгнөрөл
21.Аялал жуулчлалын байгалийн нөөцийг байгалийн унаган
нөөц...................................гэж 2 ангилдаг.
a) Унаган нөөц
b) Сайжруулсан нөөц
c) Хүний гараар бүтээгдсэн нөөц
d) Архелогийн нөөц
3
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
22.Аялал жуулчлалын байгалийн нөөцийг орон зайн хамаарлаар нь үндсэн
5 төрөл хэлбэрт буюу газар зүйн бүсэд хуваадаг. Үүнд: Дагнасан нөөц,
зам дагуух нөөц, баазад түшиглэсэн нөөц ...............................багтана.
a) Тойрон аялах нөөц
b) Бүс нутгийн нөөц
c) А болон В хариулт
d) Унаган нөөц
23.Нөөцийн үнэлгээнд тогтмол ордог боловч төдий л аялал
жуулчлалын үйл ажиллагаанд оролцдоггүй нөөцүүдийг татан
оруулах нөхцөл боломжийг илрүүлэх үйл
ажиллагааг ...........................гэнэ.
a) Нөөцийг аялал жуулчлалын үйл ажиллагаанд татан оруулах
b) Нөөцийг сэргээх
c) Нөөцийг шинээр бий болгох
d) Нөөцийг хөгжүүлэх
24.Жуулчны сэтгэл татах үзмэрийг профессор Жи Чак /Gee Chuck/
хүрээлэн буй орчны /байгаль, нийгэм, соёлын/ үзмэрүүд, хүний
гараар бүтээгдсэн бодитой орших үзмэрүүд мөн.......................гэж
ангилсан байдаг.
a) Үйл явдлын үзмэрүүд
b) Сайжруулсан үзмэрүүд
c) Унаган үзмэрүүд
d) Архелогийн үзмэрүүд
25.Аялал жуулчлал нь нийгэм, эдийн засаг, байгаль орчинд эерэг, сөрөг
нөлөө үзүүлэгч аж үйлдвэрлэлийн хэлбэр бөгөөд тэдгээрт үзүүлэх
нөлөөллийг нягтлан судлах нь рекреацийн газарзүйн .................... гол
бүрэлдэхүүн хэсэг болдог.
a) Судалгааны
b) Хяналтын
c) Шинжилгээний
d) Дүгнэлтийн
26.Нөөцийг оновчтой зөв тогтоож, зөв ялган аялал жуулчлалд ашигласнаар
тэр нөөц нь сая аялал жуулчлалын бүтээгдэхүүний чухал иж бүрдэл
болно.
a) Тийм
b) Үгүй
c) Боломжгүй
27.Аялал жуулчлалын нөөц нь аялал жуулчлалын хэлбэр, аялал
жуулчлалын чиглэлийн .................., жуулчны тоо зэргээр дамжуулан
аялал жуулчлалын хөгжилд нөлөөлдөг.
a) Сонголт
b) Зай
c) Маршрут
d) Бүтээгдэхүүн
28.Бус нутгийн нөөцийн зохион байгуулалт, төлөвлөлт, хяналт болон
үнэлгээний системийг жуулчлах үйл ажиллагааг дэмжин урамшуулах,
зохистой ашиглалтыг сайжруулах, бүс нутгийн нөөцүүдийг ялган тогтоож,
аялал жуулчлалын хэв шинжээр ангилж аялал жуулчлалд татан оруулах
нь аялал жуулчлалын нөөцийг ...........................асуудал юм.
a) Сурталчлах
4
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
b) Хөгжүүлэх
c) Устгах
d) Шинээр бий болгох
29.Аялал жуулчлалыг тогтвортой хөгжүүлэх концепцийн үндэс нь
.............буюу ачааллын тухай ойлголт байдаг.
a) Нөөц
b) Даац
c) Тогтворжилт
d) Ашиглалт
30.Манай орны хувьд ....................................бүс нутаг нь аялал жуулчлалын
бөөгнөрөлийг бий болгосон бүс нутаг мөн.
a) Говийн бүс
b) Гурван голын сав, Говийн
c) Алтай хангайн
d) Хөвсгөл нуур, Хархорин, Горхи-Тэрэлжийн
Б. Чадвар шалгах даалгавар
1. Бүс нутгийн тухай ойлголтыг газарзүйн шинжлэх ухааны судалгааны
чиглэл болох
• ...................................................
• ...................................................
• ................................................... онолын хүрээнд авч үздэг.
2. АНУ-ын судлаач Jafari Jatar 1997 онд Аялал жуулчлалын тухай ойлголтыг
тайлбарласан байдаг. Тэр тодорхойлолтыг бичнэ үү?
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
..............................................................................
3. Бүс нутгийн ялгаа гарах болсон шалтгааныг бичнэ үү?
............................................................................................................................
............................................................................................................................
................................................................
4. Байгаль судлалын үндсэн ухагдахууныг бичнэ үү?
5. Бүс нутаг гэдэг
нь ............................................................................................................... .......
5
Байгалийн үндсэн
ухагдахуун
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
............................................................................................................................
............................................................................................................................
.................................
6. Байгалийн нөхцөл болон нөөцийн ялгааг бичнэ үү?
Байгалийн нөхцөл Байгалийн нөөц
7. Байгаль орчны харилцааны системийг дараах байдлаар ангилна. Үүнд:
• ..............................................
• .............................................. ( популяци орчин, нийгэм орчин)
8. Аливаа нөөцийн сонголт
нь .....................................................................................–ээр
тодорхойлогдоно.
(эдийн засгийн үр ашгаар техникийн боломжийн ашиглалтаар)
9. Хүний олон талд хэрэгцээгээр үйлдвэрлэлийн нутаг дэвсгарийн ялгаатай
хандлага үүсж бий болсон байдаг ба үүнийг доорх хэдэн аспектаар
тайлбарлана.
• ..............................................
• ..............................................
• ..............................................
10.Оросын эрдэмтэн В.М. Разумовскийн бүс нутгийн хөгжлийн шалгуурын
эрэмбийг бичнэ үү?
• ..............................................
• ..............................................
11.Эдийн засгийн бүсчлэлийн зорилгыг бичнэ үү?
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
................................................................................................
12.Бүс нутаг ба түүнд нөлөөлөх хүчин зүйлс
6
Бүс
нутаг
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
13.Хүн амын шилжилт хөдөлгөөний үндсэн шалтгааныг бичнэ үү?
1. ...................................................
2. ...................................................
3. ...................................................
14.1995 онд Монгол Улсын Засгийн Газраас тогтоосон 167 тоот тогтоолоор
МУ-н бүс нутгийг 7 ангилсан. Нөхөж бичнэ үү?
1. ..................................................
2. ..................................................
3. ..................................................
4. ..................................................
5. ..................................................
6. ..................................................
7. ..................................................
15.Эдийн засгийн бүс үйлдвэрлэл-нутаг дэвсгэрийн цогцолбор бүрэлдэн
хөгжих явдал нь ерөнхийдөө дараах 3 бүлэг хүчин зүйлээс хамаарна.
16.Монгол улсын бүс нутгуудын байгаль нөхцөл, нөөцийн ашиглалт,
хамгаалалтын хөгжлийн асуудлын тухай бичнэ үү?
7
Хүчин зүйлс
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
..............................................................................
17.Эдийн засгийн бүс үйлдвэрлэл-нутаг дэвсгэрийн цогцолборын 3 хүчин
зүйлсд багатах ойлголтуудыг нөхөж бичнэ үү?
Нэг дэх бүлэг хүчин
зүйл
Хоёр дах бүлэг хүчин
зүйл
Гурав дах бүлэг хүчин
зүйл
•
•
•
•
•
•
• .
•
•
•
•
•
•
•
•
18.Бүс нутгийн түвшинд жуулчны урсгал их байгаа нь 2 шалтгаантай. Үүнд:
• ......................................
• ......................................
19.Tourist Destination –ийг судлаач Clare Grunn /1999/ дараах байдлаар
тодорохойлсон байна.
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
20.Жуулчдын зорих газрын үндсэн 4 байдлаар ангилна.
• ......................................
• ......................................
• ......................................
• ......................................
В. Хэрэглээ шалгах даалгавар
1. Монголын аялал жуулчлалын хөгжил, түүний орон нутагт хөгжиж буй хэв
маяг, байгаль нийгэм соёлын нөлөөлөл, аялалын нөөц, аялал явагдаж
буй бүс нутаг зэргийг дараах 3 ялгарал, онцлог орчны дагуу хуваан авч
үзэх боломжтой. Үүнд:
• ....................................................
• ....................................................
• ....................................................
8
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
2. Аялал жуулчлал бөөгнөрөл төвлөрөл хэлбэрээр хөгжиж байгаа дараах 5
бүс нутаг байна. Нөхөж бичнэ үү?
3. Газарзүйн байрлалын ангилалыг бичнэ үү?
1. .......................................................
2. .......................................................
3. .......................................................
4. Аялал жуулчлалын нөөцийг хөгжүүлэх үйл ажиллагааг тодорхолж бич
• ......................................................
• ......................................................
• ......................................................
• ......................................................
• ......................................................
5. Аялал жуулчлалын нөөцөд хамаарах үндсэн газруудыг нөхөж бичнэ үү?
9
Бүс нутгийн
бөөгнөрөл
1
2
4
5
3
Аялал
жуулчлалын
нөөц
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
6. Монгол улсын зүүн бүсэд орших тусгай хамгаалалттай газруудыг нэрлэнэ
үү?
• ..................................................
• ..................................................
• ..................................................
• ..................................................
7. Эдийн засгийн бүсэд хамаарах аймгуудын ерөнхий хуваарийг тохируулна
уу?
1 Баруун бүс A Архангай, Баянхонгор, Булган, Орхон,
Өвөрхангай, Хөвсгөл;
2 Хангайн бүс B Дорнод, Сүхбаатар, Хэнтий;
3 Төвийн бүс C Баян-Өлгий, Говь-Алтай, Завхан, Увс, Ховд;
4 Зүүн бүс D Нийслэл хот, түүний дүүргүүдийн нутаг
дэвсгэр, хот орчмын бүсийн дагуул хотууд.
5 Улаанбаатарын
бүс
E Говьсүмбэр, Дархан-Уул, Дорноговь,
Дундговь, Өмнөговь, Сэлэнгэ, Төв;
8. Аялал жуулчлалыг бүсчилэн хөгжүүлэх нь ямар ач холбогдолтой вэ?
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
...............................................................
9. Монгол улсын аялал жуулчлалын бүс нутгийн хөгжлийн үзэл
баримтлалыг 3 үе шатыг дамжин хэрэгжинэ гэж үзсэн. Үе шат тус бүрийн
хугацааг бичнэ үү?
• 1-р үе шат - .................................... он
• 2-р үе шат - .................................... он
• 3-р үе шат - .................................... он
10.Монгол улсын аялал жуулчлалын бүс нутгийн хөгжлийн үзэл
баримтлалыг 3 үе шатыг дэлгэрүүлж тайлбарлана уу?
1-р үе шат 2-р үе шат 3-р үе шат
10
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
•
•
•
•
•
•
• .
•
•
•
•
•
•
•
•
11.Бүсчилсэн хөгжлийн үүргийг бичнэ үү?
• ...................................................
• ...................................................
• ...................................................
• ...................................................
• ...................................................
12.Монгол улсын баруун бүсэд орших тусгай хамгаалалттай газруудыг
нэрлэ
• ...................................................
• ...................................................
• ...................................................
13.Монгол улсын бүс нутгуудын нийгмийн хөгжлийн асуудлын талаар бичнэ
үү?
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
...............................................................
14.Аялал жуулчлалын нөөцийг хөгжүүлэх үйл ажиллагааг гүйцээж бичнэ үү?
11
Нөөцийг
хөгжүүлэх
үйл
ажиллагаа
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
15.Монгол улсын бүс нутгуудад зохион байгууллагддаг олон улсын арга
хэмжээнүүдээс бичнэ үү?
• ........................................................
• ........................................................
• ........................................................
• ........................................................
16.Аялал жуулчлалын харилцан нөлөөлийн үндсэн хүчин зүйлсийг бичнэ үү?
17.Аялал жуулчлалын бүс нутгийн олон чиглэлт функцыг бичнэ үү?
• ..............................................
• ..............................................
• .............................................
18.Монгол улсын бүс нутгууд газарүйн байршлаасаа шалтгаалан бие даан
хөгжих боломжтой. Энэ талаар дэлгэрүүлж бичнэ үү?
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
..............................................................
19.Эдийн засгийн бүсчлэлийг дараах хүчин зүйлсийн нөлөөг багасгаж,
хөгжлийн өндөр түвшинд хүргэх боломжтой гэж үздэг. Эдгээр хүчин
зүйлсийг бичнэ үү?
20.Бүсчилсэн хөгжлийн үзэл баримтлалын давуу талыг бичнэ үү?
12
Хүчин зүйлс
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
..............................................................................
21.Бүс нутгийн аялал жуулчлалын төлөвлөлтийг хэрэгжүүлснээр ямар давуу
талуудыг бий болгох боломжтой вэ?
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
..............................................................................
22.Бүс нутгийн аялал жуулчлалын төлөвлөлийн системийг хүчин зүйлсийг
бичнэ үү?
• ......................................
• ......................................
23.Аялал жуулчлалын бүс нутаг төлөвлөлтийн үндсэн шалгуур, зарчимаас
нэрлэ
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
..............................................................................
24.Монгол орныг бүсчлэн хөгжүүлэх талаар явуулсан судалгааны ажлуудад
тулгуурлан бүдүүвч зураглал гаргана уу?
25.Монголын аялал жуулчлалын үндсэн бүс нутгууд, тэдгээрийн аялал
жуулчлалын нөхцөл, нөөцийн тоймд үндэслэн харьцуулалт хийнэ үү?
1 Баруун бүс
2 Хангайн бүс
3 Төвийн бүс
13
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
4 Зүүн бүс
5 Улаанбаатарын
бүс
14
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
Бүлэг 2. Аялал жуулчлалын байгаль, түүх соёл,
нийгэм эдийн засгийн нөөц
А. Мэдлэг шалгах даалгавар
1. ......................................т эртний хүний оромж, отог, сууц, агуй, сүг зураг,
хадны бичээс, буган ба хүн чулуун хөшөө, булш бунхан, эртний хот,
суурины үлдэгдэл, балгас, хэрэм, цайз, суваг шуудуу, далан, эртний зэр
зэвсэг хийж байсан орд, уламжлалт зан үйлтэй холбоотой уул, овоо,
тахилга бүхий болон түүхэн чухал үйл явдал болсон газар зэргийг
хамааруулж болно.
a) Түүх, соёлын дурсгалт газар
b) Байгалийн нөөц газар
c) Дархан цаазат газар
d) Дурсгалт газар
2. Эргэлийн зоо ТХГН-ын алинд нь багтах вэ?
a) Байгалийн нөөц газар
b) Байгалийн цогцолборт газар
c) Дархан цаазат газар
d) Алинд нь ч хамрагдахгүй
3. Хамгийн том талбайтай нуур Увс, хамгийн гүн, хамгийн цэнгэг устай
нуур ........................ байдаг. Дараах нууруудаас сонго.
a) Буйр
b) Хөвсгөл
c) Увс
d) Хар-Ус
4. Монгол улсын нийгэм эдийн засгийн газарзүйн байрлалын онцлог юу вэ?
a) Өргөн уудам нутаг дэвсгэртэй
b) Хөдөө аж ахуйн болон аж үйлдвэр хослон хөгжсөн
c) Засаг захиргааны хувьд олон нэгжид хуваагдсан
d) Зах зээлийн багтаамж ихтэй ОХУ болон БНХАУ 2 том гүрний
хооронд байрлаж байгаа нь
5. Буйд газар гэсэн утгатай бөгөөд хүний хөл үймээнээс хол буйд газар
байгуулагддаг байсан учраас тэгж нэрлэх болсон гэдэг. Энэ нь ямар
газрын нэр вэ?
a) Хийд
b) Суварга
c) Гонхон
d) Дуган
6. ЖАЙКА-ийн судалгаагаар Монгол улсыг аялал жуулчлалын хэдэн бүс
нутагт хуваасан бэ?
a) 5
b) 7
c) 3
d) 6
7. Аялал жуулчлал аль бүс нутагт түргэн хөгжиж байна вэ?
a) Зүүн бүсэд
b) Баруун бүсэд
c) Төвийн бүсэд
15
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
d) Хангайн бүсэд
8. Хөвсгөлийн уулс аль уулсын тогтолцоонд хамаарагддаг вэ?
a) Хангай
b) Хэнтий
c) Алтай
d) Соёны
9. Аль нь Хэнтийн нурууны ноён оргил вэ?
a) Мөнхсарьдаг
b) Хүйтэн
c) Асралт хайрхан
d) Хүрх
10. Олон улсын улаан номонд орсон амьтныг дугуйл.
a) Мазаалай
b) Цагаан тогоруу
c) Умардын халиу
d) Монгол бөхөн
11.Дэлхийн манхант элсний хамгийн хойд захын цэг манай нутагт байдаг
байна. Үүнийг олно уу?
a) Монгол элс
b) Дуут манхант элс
c) Бөөрөг дэлийн элс
d) Хонгорын элс
12.Монгол улсын хүн амын голлох үндэстний нэрийг нэрлэ.
a) Халх
b) Казах
c) Монгол
d) Дөрвөд
13.Монголын ард түмний дундаас хамгийн олон тоотой ястны нэрийг
жагсаасан мөрийг сонго.
a) Халх, Дөрвөд, Урианхай,Баяд, Дарьганга
b) Халх, Казах, Дөрвөд, Баяд, Буриад
c) Халх, Урианхай, Захчин, Дөрвөд, Баяд
d) Халх, Барга, Урианхай, Дарьганга
14.Монгол орны газарзүйн байрлалын дутагдалтай талыг нэрлэсэн мөрийг
олж тэмдэглэ
a) Дэлхийн хоёрхон улстай хиллэдэг
b) Далай тэнгист гарах гарцгүй
c) Эх газрын эрс тэс уур амьсгалтай
d) Хилийн ихэнх хэсэг өндөр уул нуруугаар хүрээлэгдсэн учир зам
тээврийн болоцоо муу
15.Хамгийн олон ястан амьдардаг аймаг аль нь вэ?
a) Увс
b) Ховд
c) Баян-Өлгий
d) Хөвсгөл
16.Монгол хэл дэлхийн ямар язгуур хэлэнд багтах вэ?
a) Дравидын
b) Алтайн
c) Уралын
d) Кавказын
16
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
17.Монгол орны устаж үгүй болох аюулд ороод байгаа ховордсон ургамал,
амьтан тархсан нутгийн хэдэн хувийг тусгай хамгаалалттай газар нутагт
хамрагдсан гэж үздэг вэ?
a) 13.5
b) 30
c) 40
d) 60
18.Байгалийн нөхцөлийн хувьд Монгол оронд төдийгүй дэлхийд ховорхон
онцлог газрууд буюу байгалийн үзмэрийн нэг дэлхийн хамгийн урт
шулуун тектоникийн хагарал хаана оршдог вэ?
a) Увс аймгийн Түргэний нуруу
b) Увс аймаг Хан хөхийн нуруу
c) Ховд аймгийн Халзангийн нуруу
19.Манай орны ойн сан бүхий нийт газрын хэдэн хувь нь ойгоор бүрхэгдсэн
талбай байдаг вэ ?
a) 57.2
b) 77.6
c) 70.4
d) 84
20.Монголын эртний түүх, соёлын ховор нандин дурсгал, үзэсгэлэнт
байгаль, хот балгасын туурь, хөшөө, Монголын модон сийлбэрийн урлаг,
эртний уран барилгын дурсгал, монголын ард түмний ахуй соёл, зан
үйлтэй танилцуулах, морь, сарлаг унуулах, загасчлах, рашаан эмчилгээ
сувилгаа хийлгэх, байгалийн элдэв сонин тогтоц, үзэсгэлэнт газрыг
үзүүлэх чиглэлтэй аялал жуулчлалын бүс нутаг аль нь вэ?
a) Орхон голын бүс
b) Гурван голын сав газрын бүс
c) Хөвсгөл орчмын бүс
d) Төвийн бүс
21.Манай улс анхлан ямар газрыг дархлан, хамгаалалтанд авсан бэ?
a) 1878 он Богдхан уулыг
b) 1778 он Богдхан уулыг
c) 1889 он Шар хоолой
d) 1975 он Шар хоолой
22.Зулзаганай, Хэрмэнцав, Баянзаг зэрэг үзмэрүүд аялал жуулчлалын аль
бүсэд хамаарах вэ?
a) Хөвсгөлийн бүс
b) Говийн бүс
c) Дорнод бүс
d) Төвийн бүс
23.Аялалын хөтөлбөрт эртний амьтдын үлдэгдэл бүхий геологийн түүхэн
олдвортой газраар аялна гэж оруулсан бол дараах нөөц газруудын аль
нь аялалын хөтөлбөрт тохирох вэ?
a) Тосон Хулстай
b) Эргэлийн зоо
c) Батхаан уул
d) Алагхайрхан
24.Монгол улсын нутаг дэвсгэр дээр хүн амьдарч эхэлсэн он цаг аль нь вэ?
a) 700000
b) 800000
17
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
c) 750000
d) 830000
25.Хамгийн эрт үед холбогдох хадны сүг зураг хаана байдаг вэ?
a) Их тэнгэрийн ам
b) Ямаан ус
c) Хойд Цэнхэр
d) Баянлиг
26.Шинэ чулуун зэвсгийн үед холбогдох нүхэн сууц хаанаас олдсон бэ?
a) Тахилтын хотгор
b) Тамсагбулаг
c) Норовлин уул
d) Чандмань уул
27.Буган чулуун хөшөөг ямар хүмүүст зориулан босгож байсан бэ?
a) Эзэн хаан
b) Бөө удган
c) Цэргийн жанжин
d) Олзлогдсдод
28.Хиригсүүрийг ямар овог аймгийнхан үлдээсэн дурсгал гэж үздэг вэ?
a) Монгол
b) Хүннү
c) Түрэг
d) Индо-иран
29.Дөрвөлжин булшийг ямар төрхтөнүүдийн оршуулга гэж үздэг вэ?
a) Негроид
b) Монголоид
c) Европоид
d) Аль нь ч биш
30.Хүннү нарын уугуул нутаг хаана байсан бэ?
a) Ордос
b) Байгаль нуур
c) Говь
d) Хангайн нуруу
Б. Чадвар шалгах даалгавар
1. "Экотуризм" гэдэг ойлголтыг тайлбарлана уу?
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
2. Монголын экотуризмын аюулгүй байдлын үндэсний бие бүрэлдэхүүнд
ямар байгуулагууд багтдаг вэ? Нөхөж бичнэ үү?
3. Байгалийн аялал жуулчлалын нөөцийг нэрлэнэ үү?
18
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
• ................................................
• ................................................
• ................................................
4. ТХГН-ийн Байгалийн цогцолборт газрын ангилалд хамрагдах газар
нутгийг бичнэ үү?
• ...............................................
• ...............................................
• ...............................................
• ...............................................
• ...............................................
5. Монгол оронд экотуризмыг хөгжүүлэхэд баримтлах гол зарчмаас нэрлэнэ
үү?
6. Монгол орны өндөр уулын бүслүүр хэдэн км2
талбайг эзэлдэг, нийт газар
нутгийн хэдэн хувийг эзэлдэг вэ? Хүснэгтийн баганаар зөв хариултыг
сонгоно уу?
Талбай Эзлэх хувь
1. 70492.5 км2
2. 3.6%
3. 56394.0 км2
4. 4.5%
5. 238108. 0 км2
6. 34.2%
7. 535743.0 км2
8. 19.1 %
9. 299201.5 км2
10. 23.4 %
11. 366561.0 км2
12. 15.2%
7. ТХГН-ийн орон зайн сүлжээ бүрдүүлэхэд БЦГ-ын ямар шалгуур
үзүүлэлтүүдийг харгалздаг вэ?
• .................................................
• .................................................
19
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
• .................................................
• .................................................
• .................................................
8. Монгол улсын ТХГН-ийн ангилалд багтдаг газруудыг нэрлэнэ үү?
• .................................................
• .................................................
• .................................................
• .................................................
9. Байгалийн цогцолборт газрыг ямар бүсүүдэд хуваадаг вэ?
10.Аялал жуулчлалын бүтээгдэхүүн гэж юуг хэлэх вэ? Жишээгээр
тайлбарлаж бичнэ үү?
............................................................................................................................
...........................................................................................................................
11.Аялал жуулчлалын гэрээнд тусгагддаг зүйлсийг жагсааж бичнэ үү?
• ................................................
• ................................................
• ................................................
• ................................................
12.Амьтаны аймгийг хамгаалах хэлбэрүүдийг нэрлэнэ үү?
20
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
13.Байгалийн ургамлын тухай хуулинд нэн ховор ургамлыг юу гэж
тодорхойлсон байдаг вэ? Тайлбарлана уу?
................................................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................
14. Хариултыг тохируулж бичнэ үү?
1 Нэн ховор амьтдыг агнах тусгай
зөвшөөрлийг ямар байгууллага
олгодог вэ?
A
2 Амьтаны цуглуулгыг гадаадад гаргах
зөвшөөрлийг ямар эрхийн актыг
үндэслэн олгох вэ?
B
3 Элбэг ан амьтныг гадаад улсад гаргах
тусгай зөвшөөрлийг ямар байгууллага
өгөх вэ?
C
4 Ховор ургамлыг эм үйлдвэрлэлийн
зориулалтаар ашиглах зөвшөөрлийг
хаанаас олгох вэ?
D
1. 1 2 3 4
15. “Экотуризмын бүтээгдэхүүн” гэдэг тодорхойлтыг тайлбарлаж бичнэ үү?
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
16.. Монгол оронд экотуризмыг хөгжүүлэхэд баримтлах гол зарчмаас
нэрлэнэ үү?
• ................................................
• ................................................
• ................................................
17.Байгалийн аялал жуулчлалын онцлогийг нэрлэнэ үү?
• ................................................
• ................................................
18.ТХГН-ийн Дархан цаазат газрын ангилалд ямар газар нутгийг
хамруулдаг вэ?
21
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
19.Байгалийн нөөц газрын төрлөөс нэрлэнэ үү?
• ..................................................
• ..................................................
• ..................................................
• ..................................................
20.ТХГН-ийн орон зайн сүлжээ бүрдүүлэхэд Дархан цаазат газрыг ямар
шалгуур үзүүлэлтүүдийг харгалздаг вэ? нөхөж бичнэ үү?
В. Хэрэглээ шалгах даалгавар
1. . Дархан цаазат газрыг ямар бүсүүдэд хуваадаг вэ?
• ...................................................
• ...................................................
• ...................................................
2. Жуулчин гэж ямар хүнийг хэлэх вэ? Жишээгээр тайлбарлан бичнэ үү?
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
3. Ургамлын нөөцийн мэдээллийн сан бүрдүүлдэг ухагдахууныг нэрлэнэ үү?
• ......................................................
• ......................................................
22
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
4. Хүснэгтээс тохирох утгыг харгалзуулна уу?
1 Жуулчны баазад зэрэглэл тогтоох
асуудлыг ямар байгууллага эрхлэх
вэ?
A
2 Нэн ховор ан амьтныг амьдаар нь
гадаад улсад гаргах тусгай
зөвшөөрлийг ямар байгууллага өгөх
вэ?
B
3 Ургамлыг гадаад улсад гаргах
зөвшөөрлийг ямар байгууллага олгох
вэ?
C
4 Аялал жуулчлалын бүтээгдэхүүний
үнэ тарифыг хаанаас тогтоох вэ?
D
5. Монгол улсын улаан номонд орсон үлдвэр, нэн ховор ургамлыг нэрлэнэ
үү?
• ................................................
• ................................................
• ................................................
6. ТХГН-ийн орон зайн сүлжээ бүрдүүлэхэд БЦГ-ын ямар шалгуур
үзүүлэлтүүдийг харгалздаг вэ?
7. Дархан цаазат газарт ямар үйл ажиллагааг явуулахыг хориглох вэ?
Жишээгээр тайлбарлаж бичнэ үү?
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
Аялал жуулчлалын байгууллагын ангилалыг бичнэ үү?
• ....................................................
• ....................................................
• ....................................................
23
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
8. МУ-ын амьтаны аймгийн тухай хуулинд дахь "Агнуурын амьтан" гэсэн
тодорхойлтыг бичнэ үү?
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
Тохируулна уу?
1 Аялал жуулалын сан хаанаас
санхүүжих вэ?
A
2 Нэн ховор, ховор амьтаны нөөц
тархацыг тогтоох хамгаалах ажлыг
хаанаас санхүүжүүлэх вэ?
B
3 Нэн ховор ан амьтаны тархац
нөөцийг тогтоох ажлын зардлыг ямар
байгууллагаас санхүүжүүлэх вэ?
C
4 Ургамал хамгааллын үйл ажиллагааг
хаанаас санхүүжүүлэх вэ?
9. Монгол орны хөндийлжийн гаралтай агуйг нэрлэж дэлгэрэнгүй
тайлбарлана уу?
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
Тохируулж бичнэ үү?
1 Ургамал түүж бэлтгэхдээ зөвшөөрөлд
заасан хэмжээг хэтрүүлэн түүж
бэлтгэсэн бол иргэнийг хичнээн
төгрөгийн торгууль хүлээлгэх вэ?
A
2 Нэн ховор ургамлыг хуулинд зааснаас
өөр зориулалтаар түүж ашигласан
иргэнийг хичнээн төгрөгөөр торгох вэ?
B
3 Зохих гэрээ байгуулахгүйгээр
үйлдвэрлэлийн зориулалтаар
агнуурын амьтан агнасан тохиолдолд
иргэнийг хэдэн төгрөгөөр торгох ёстой
вэ?
C
10.Тусгай зориулалтын агнуур гэж юуг хэлэх вэ? Тайлбарлаж бичнэ үү?
............................................................................................................................
............................................................................................................................
................................................................................................................
11.Ховор ургамлыг ямар зориулалтаар ашиглахыг зөвшөөрөх вэ?
• ..............................................
• .............................................
• .............................................
24
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
• .............................................
12.Ан амьтаныг ямар үед агнахыг хориглох вэ? Жишээгээр тайлбарлана уу?
............................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
13.Ìîíãîë îðíû ºíäºð óóëûí á¿ñë¿¿ð õýäýí êì2
òàëáàéã ýçýëäýã, íèéò ãàçàð
íóòãèéí õýäýí õóâèéã ýçýëäýã âý? Õ¿ñíýãòèéí áàãàíààð çºâ õàðèóëòûã
ñîíãîíî óó?
a)1,2 b)1,4 c)3,2
d)3,4 e) 5,6 f) 5,8.
g)7,6. h)7,8. i) 9,8
k) 9,10
14.Монгол улс дэлхийн бөмбөрцгийн хаана оршдог, түүний захын цэгүүдийг
нэрлэ
25
Òàëáàé Ýçëýõõóâü
1. 70492.5 êì2
2. 3.6%
3. 56394.0 êì2
4. 4.5%
5. 238108. 0 êì2
6. 34.2%
7. 535743.0 êì2
8. 19.1 %
9. 299201.5 êì2
10. 23.4 %
11. 366561.0 êì2
12. 15.2%
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
15.Монгол улсын ямар ямар аймгууд ОХУ-тай хиллэдэг вэ? Хил орчмын бүс
нутгуудад орших аялал жуулчлалын нөөцүүдийг тодорхойлно уу?
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
16.Монгол улстай нэг өргөрөг, уртрагт орших улсуудыг зааж, аялал
жуулчлалын нөөцийн ашиглалтыг харьцуулан бичнэ үү?
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
17.Монгол улстай хамгийн ойр орших далай, тэнгисүүдийг зурагт зааж усан
замын аялалын нөөц болгон ашиглаж буй байдалд дүгнэлт хийнэ үү?
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
.
18.Монгол орны хотгор, гүдгэрийн ерөнхий байдлыг Монгол орныг хөндлөн
зүссэн байдлаар дүрсэлж хотгор гүдгэрийг нь тоймло. Хотгор гүдгэрийн
байдлын аялал жуулчлалд нөлөөлөх байдлыг тодорхойлно уу?
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
.
19.Монгол оронд байдаг нууруудыг нэрлэж байрлалыг нь тодорхойлоод,
аялал жуулчлалд нөөц болгон ашиглаж буй зэрэглэлийг харьцуулна уу?
26
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
20.Монгол орны хамгийн өндөр болон нам цэгүүдийн өндрийн зөрүүг
тодорхойлж, уулын аялалын нөөц болгон ашиглаж буй уулсын тогтолцоог
нэрлэнэ үү?
27
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
Бүлэг 3. Аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент, нөөцийн үнэлгээ,
нөөцийн ачаалал
А. Мэдлэг шалгах даалгавар
1. Байгалийн нөөцийг хэрхэн үнэлдэг вэ?
a) Тархсан нөхцөл, ашиглалт
b) Нэгж талбайд ноогдох нөөц баялаг, тэдгээрийн бөөгнөрөл
c) Нэгж бүтээгдэхүүнийг гаргаж авах зардал
d) Дээрхи бүгдийг тооцоолно
2. Газар нутаг болон объектод ирж байгаа жуулчин аялалаас тааламжгүй
сэтгэгдэлтэй үлдэх түвшин
a) Жуулчдын нийгмийн даац
b) Жуулчдын сэтгэлзүйн даац
c) Эдийн засгийн даац
d) Газар нутгийн даац
3. Монгол улсад байгаль хамгаалах багц хуулиар улсын тусгай
хамгаалалттай газруудыг яаж ангилдаг вэ?
a) Дархан цаазат газар, БЦГ, БНГ, Үндэсний парк
b) ДЦГ, БЦГ, улсын хамгаалалттай газар, Үндэсний парк
c) ДЦГ, БНГ, тахилгатай газар нутаг, БДГ
d) ДЦГ, БЦГ, БНГ, БДГ
4. Богдхан уул улсын тусгай хамгаалалтын аль ангилалд багтах вэ?
a) Байгалийн дурсгалт газар
b) Байгалийн нөөц газар
c) Дархан цаазат газар
d) Байгалийн цагцолбор газар
5. Газар нутаг болон объектод ирэх жуулчдын ирэлт нь орон нутгийн соёл,
жуулчид хүн амын хоорондох харилцаа муудахад хүргэх түвшин
a) Бүс нутгийн даац
b) Орон нутгийн нийгмийн даац
c) Экологийн даац
d) Соёлын даац
6. Байгалийн тодорхой хэв, шинж, аль нэгэн нөөц баялгийг хамгаалах,
хадгалах, нөхөн сэргээх нөхцөлийг бүрдүүлэх зорилгоор улсын
хамгаалалтанд авсан газар нутгийг .............................................гэнэ.
a) Дурсгалт газар
b) Байгалийн нөөц газар
c) Байгалийн цогцолборт газар
d) Их дархан газар
7. Дархан цаазат газрыг олж дугуйлна уу?
a) Нагалхаан уул
b) Уран уул
c) Хасагт хайрхан уул
d) Лхачинвандад уул
8. Аль тодорхойлолт нь дархан цаазат газрын хуулийн тодорхойлолт болох
вэ?
a) Байгалийн бүс бүслүүрийн онцлог хэв шинжийг төлөөлж чадах
унаган төрхөө хадгалсан, шинжлэх ухааны ач холбогдолтой газрыг
28
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
b) Байгалийн унаган төрхөө харьцангуй хадгалсан, түүх, соёл,
шинжлэх ухаан болон танин мэдэхүй, экологийн хүмүүжил, ач
холбогдол бүхий газрыг
c) Байгалийн бүс бүслүүрийн онцлог хэв шинжийг төлөөлөх унаган
төрхөө хадгалсан шинжлэх ухааны ач холбогдлыг нь харгалзан
байгаль орчны тэнцвэрт байдлыг хангах газрыг
d) Байгалийн тодорхой хэв шинж , аль нэгэн нөөц баялгийг
хамгаалах, хадгалах, нөхөн сэргээх нөхцлийг бүрдүүлэх
зорилготой газрыг
9. Тусгай хамгаалалттай газрын эрх зүйн бүсийн дэглэмээр батлагдсан
зураг төсөл зөвшөөрлийн дагуу барилга байгууламжийг хаана барих вэ?
a) БЦГ-ын аялал жуулчлалын бүсэд
b) ДЦГ-ын хязгаарлалтын бүсэд
c) БЦГ-ын хязгаарлалтын бүсэд
d) ДЦГ-ын хамгаалалтын бүсэд
10.Аялал жуулчлалын аль нэгэн объект байгалийн нөөцөд томоохон
хохирол үзүүлэлгүй, жуулчинд аялалаас таагүй сэтгэгдэл үлдээхгүй, хүн
амын нийгэм эдийн засгийн асуудалд сөрөг нөлөө үзүүлэхээргүй таарч
тохирсон ачаалалыг .............гэнэ.
a) Нөөц
b) Даац
c) Ашиглалт
d) Хувиарлалт
11.Газар нутаг болон объектод жуулчид болон үйлчилгээний салбарын дэд
бүтцийн нөлөөллөөр экологийн сөрөг үр дагавар илрэх үйл явц гарах
хүртлэх хүмүүсийн ашиглалтын түвшинг..........................гэнэ.
a) Нийгмийн даац
b) Экологийн даац
c) Орон нутгийн даац
d) Газар зүйн даац
12.Тусгай хамгаалалттай газрын экологи, эрхзүйн аль бүс байгалийн
цогцолборт газарт хамаарагдах вэ?
a) Онгон бүс
b) Онцгой бүс
c) Хамгаалалтын бүс
d) Эко цогцолборт бүс
13.Монгол орны аялал жуулчлалын бүтээгдэхүүн үйлчилгээг бүрдүүлж буй
нөөцийг нийтэд нь байгалийн үзмэр................................гэж 2 ангилна.
a) Аялал жуулчлалын үзмэрүүд
b) Түүх соёлын үзмэрүүд
c) Угсаатны зүйн үзмэрүүд
d) Хүний гараар бүтээгдсэн үзмэрүүд
14.Монгол оронд байх хүний гараар бүтээгдсэн үзмэрүүдийг тайлбарлахдаа
дараах зүйлсийг зайлшгүй дурдах шаардлагатай.
a) Хэн бий болгосон эсэхийг
b) Одоо хэний эзэмшилд байдаг эсэх
c) Хэн гэдэг судлаач судалсаныг
d) Соёл иргэншлийн ямар хүрээнд багтаж байсныг
29
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
15.Аялал жуулчлалын нөөцийн хөгжлийн ерөнхий төвшнөөр тухайн бүс
нутгийн аялал жуулчлалын хөгжих чадавхи тодорхойлогдож гарах
боломжтой юм.
a) Тийм
b) Үгүй
16.Хархорин Орхоны бүс нутгийн аялал жуулчлалын нөөцийн агуулга
багтаамж нь...........................юм.
a) Эртний шим ертөнцийн байгаль дахь ил нөөц
b) b) Сибирь, Ази-н байгалийн олон хэв шинж -ийг харьцуул -ан
жиших байгаль, түүх соёлын үзмэр бүхий нөөц
c) Эзэнт улсын үеийн нүүдэл-ийн соёл ахуйг агуулсан Чингэс хааны
дурсгалын цогцолбор
d) Монголын эзэнт гүрний нийслэлийн дүр төрхийг илтгэсэн нөөц
17.Алтай, их нууруудын хотгорын бүс нутгийн аялал жуулчлалын нөөцийн
агуулга нь...................юм.
a) Эртний шим ертөнцийн байгаль дахь ил нөөц
b) Сибирь, Ази-н байгалийн олон хэв шинж -ийг харьцуул -ан жиших
байгаль, түүх соёлын үзмэр бүхий нөөц
c) Эзэнт улсын үеийн нүүдэл-ийн соёл ахуйг агуулсан Чингэс хааны
дурсгалын цогцолбор
d) Олон ястны өлгий нутаг, ястны, угсаатны хэв маяг, зан заншилыг
тусгасан нөөц
18.Сибирь, Азийн байгалийн олон хэв шинжийг харьцуулан жиших байгаль,
түүх соёлын үзмэр бүхий нөөцтэй бүс нутаг бол..........................юм.
a) Говийн бүс
b) Хөвсгөлийн бүс
c) Алтайн бүс
d) Дорнодын бүс
19.Эртний шим ертөнцийн байгаль дахь ил нөөц бүхий бүс нутаг
бол.....................юм.
a) Говийн бүс
b) Хөвсгөлийн бүс
c) Алтайн бүс
d) Дорнодын бүс
20.Манай орон шиг өргөн уудам нутаг дэвсгэртэй дэд бүтцийн хөгжил сул,
аялал жуулчлалын нөөц нь таруу орны хувьд бүх нутгаар аялал
жуулчлалыг жигд хөгжүүлэх боломж...................юм
a) Ихтэй
b) Багатай
c) Муу
d) Сайн
21.Аялал жуулчлалын нөөцүүдэд .............................. боломжийн судалгааг
хийх зайлшгүй шаардлагатай.
a) Эдийн засгийн болон эрх зүйн
b) Эрх зүйн орчны болон газарзүйн
c) Нийгмийн хүчин зүйлийн
d) Орон зайн болон зах зээлийн
22.Аялал жуулчлалын бүсчилсэн хөгжлийн шаардлагыг нэгтгэн авч
үзвэл ...................... гэсэн багц асуудалд судалгаа шинжилгээ хийж,
30
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
цаашдын хөгжлийн стратеги, аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх төлөвлөлтийн
арга механизмуудыг тодорхойлж болно.
a) Аялал жуулчлалын нөөц
b) Аялал жуулчлалын зах зээл
c) Аялал жуулчлалын дэд бүтэц
d) Дээрх бүгд
23.Монгол орны аялал жуулчлалын гол нөөцүүд судлагдаж буй хэдий ч
аялал жуулчлалын үйлдвэрлэлд татагдаж чадаагүй.
a) Үнэн
b) Худал
24.Аялал жуулчлалын үйлдвэрлэлийн салбарыг хэдэн үндсэн хэсэг хуваан
авч үздэг вэ?
a) 5
b) 6
c) 7
d) 8
25.Мянганы замын зүүн чиглэлийг зөв тодорхойлсон мөрийг олж тэмдэглэ.
a) УБ,Эрдэнэ сум,Өндөрхаан,Баруун-Урт,Матад, Сүмбэр
b) УБ, Эрдэнэ сум, Өндөрхаан, Хэрлэнгийн гүүр, Наран саран,
Хургалж ухаа овоо,
c) УБ, Эрдэнэ сум, Адаг улаан, Сүмбэр
d) УБ, Эрдэнэ сум, Өндөрхаан, Чойбалсан, Сүмбэр
26.Нутаг дэвсгэрийн дотроос эхний 6-д орох аймгуудыг жагсаасан мөрийг
тэмдэглэ.
a) Хөвсгөл, Дорнод, Өмнөговь, Дорноговь, Говь-Алтай, Өвөрхангай
b) Ховд, Өмнөговь, Дорнод, Баянхонгор, Говь-Алтай, Дорноговь
c) Баянхонгор, Говь-Алтай, Дорнод, Дорноговь, Өмнөговь, Хөвсгөл
d) Өмнөговь, Баянхонгор, Говь-Алтай, Баянхонгор, Завхан, Хэнтий
27.Хүн амын тоог нутаг дэвсгэрт нь харьцуулсан үзүүлэлтийг юу гэх вэ?
a) Хүн амын байршилт
b) Хүн амын нутагшилт
c) Хүн амын суурьшилт
d) Хүн амын нягтшил
28.Монгол Улсад тусгай хамгаалалтай газар нутгийн хэмжээг нэмэгдүүлэх,
улмаар аялал жуулчлалын үйл ажиллагаанд татан оруулах, нөөцийг
хамгаалах, нөхөн үйлдвэрлэх асуудлыг шийдвэрлэхээр ТХГН-н хэмжээг
1995-2020 онд .................. үе шаттайгаар нэмэгдүүлэхээр заасан.
a) 3
b) 4
c) 5
d) 6
29.2020 онд Монгол улсын нийт нутаг дэвсгэрийн ...............хувийг Улсын
Тусгай Хамгаалалтанд авахаар төлөвлөсөн.
a) 40
b) 50
c) 30
d) 20
30.Аялал жуулчлалын нөөцүүдэд жуулчдын сонирхол татах байдлын
коеффициентийг нэмэгдүүлэх, нөөцийг хөгжүүлэхийн
тулд ............................... асуудлуудыг шийдвэрлэх хэрэгтэй.
31
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
a) Шинжлэх Ухааны судалгаа шинжилгээний ажлыг хөгжүүлэх.
b) Улсын болон орон нутгийн тусгай хамгаалалтанд авах замаар
нөөцийг хамгаалах, хөгжүүлэх, нөхөн сэргээх.
c) Нөөц ашиглалтыг төлөвлөх, иж бүрэн тогтолцоог бүрдүүлэх.
d) Дээрх бүгд зөв
Б. Чадвар шалгах даалгавар
1. Судлаач G.Chuck attraction буюу сонирхол татах үзмэрийг 3 ангилж үзсэн
байдаг. Нөхөж бичнэ үү?
2. Монгол улсын төвийн бүсд орших тусгай хамгаалалттай газруудыг
нэрлэнэ үү?
• ..................................................
• ..................................................
• ..................................................
3. Судлаач Edward Inskeep сонирхол татах үзмэрүүдийг дараах байдлаар
ангилсан. Үүнд:
4. Жуулчдын зорих газруудын ялгааг дэлгэрүүлж бичнэ үү?
Хэмжээ Дэд бүтэц Үйлчилгээ, үр өгөөж
•
•
•
•
•
•
• .
•
•
•
•
•
•
•
•
5. Жуулчны өөрийн байнга оршдог газраасаа тодорхой зорилго, сэдлээр
өөр газарт хүрэхээр шийдэх үед доорх үндсэн гурван орон зайн ялгаа
үүсдэг. Нөхөж бичнэ үү?
32
Сонирхол татах
үзмэр
Сонирхол татах
үзмэр
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
6. Жуулчны өөрийн байнга оршдог газраасаа тодорхой зорилго, сэдлээр
өөр газарт хүрэхээр шийдэх үед доорх үндсэн гурван орон зайн ялгаа
үүсдэг. Эдгээр орон зайг дэлгэрүүлж бичнэ үү?
Аялалд гарах орон зай Жуулчны хүрэх орон
зай
Дамжин өнгөрөх орон
зай
•
•
•
•
•
•
• .
•
•
•
•
•
•
•
•
7. Монгол улсын төвийн бүсд орших тусгай хамааглалттай газруудыг
нэрлэнэ үү?
• ..................................................
• ..................................................
• ..................................................
8. Аялал жуулчлын бүс нутгийн зах зээлээс тавьдаг өндөр шаардлагыг
хангадаг сегментээ хадгалж өрсөлдөх боломжтой байхад доорх үндсэн
шалгуурыг харгалзана.
9. Аялал жуулчлалын бүс нутагт нөлөөлөх хүчин зүйлсийг нөхөж бичнэ үү?
10.Аялал жуулчлалын бүс нутагт дэд бүтцийн болоод үйлчилгээний хэд
хэдэн төврөлөлүүд бий болдог.
• ...................................................
• ...................................................
• ...................................................
33
1. 2. 3.
Аялал жуулчлалын бүс нутаг
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
11.Аялал жуулчлалыг үр ашигтай хөгжүүлэх үйл ажиллгаагааг удирдахад
тодорхой зохиоин байгуулалтын элементүүдтэй байхыг шаарддаг. Үүнд:
1. ...................................................
2. ...................................................
3. ...................................................
4. ...................................................
5. ...................................................
6. ...................................................
12. Монголын аялал жуулчлалын салбарын хөгжлийг удаашруулж,
салбарын уялдааг алдагдуулж эдийн засгийн амиа, аргацаасан байдалд
оруулж байгаа хэд хэдэн саад бэрхшээлүүд байна. Нөхөж бичнэ үү?
• ...................................................
• ...................................................
• ...................................................
• ...................................................
13.Аялал жуулчлалын цаашдын хөгжлийн стратегийг хөгжүүлэх
төлөвлөлтийн арга менанизмуудыг тодорхойлж бичнэ үү?
14.Монгол улсын бүс нутгуудын эдийн засгийн хөгжлийн асуудлын тухай
бичнэ үү?
............................................................................................................................
............................................................................................................................
................................................................
............................................................................................................................
................................
15.Бүс нутгийн а ялал жуулчлалын төлөвлөлтийн нэгдмэл системийн хүчин
зүйлсийг бичнэ үү?
Эрэлтийн хүчин зүйлс Нийлүүлэлтийн хүчин зүйлс
•
•
•
•
• .
•
•
•
16.Монгол улсын хангайн бүсэд орших тусгай хамгаалалттай газруудыг
нэрлэнэ үү?
34
1. 2.
3. 4.
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
• ..................................................
• ..................................................
• ..................................................
• ..................................................
17.Аялал жуулчлалын эрэлтийн хүчин зүйлсийг бичнэ үү?
18.Бүс нутагт аялал жуулчлалыг хөгжүүлэхтэй холбоотой асуудлуудыг бичнэ
үү?
• .....................................................
• .....................................................
• .....................................................
• .....................................................
• .....................................................
• .....................................................
19.Бүс нутагт аялал жуулчлалыг хөгжүүлэхтэй холбоотой урт хугацааны
төлөвлөлтийн графикийг тайлбарла.
20.Нийслэлийн ногоон бүсэд хамрагдах газруудыг нэрлэ
• ....................................................
• ....................................................
В. Хэрэглээ шалгах даалгавар
35
АЖ-ын зах зээл
t1
t1
t1
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
1. Архангай аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү?
2. Баян-Өлгий аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү?
3. Баянхонгор аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү?
36
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
4. Эртний хот суурины үлдэгдэл, балгас, хэрэм, цайз болон уран барилгын
цогцолбор, сүм дуган, хийд, гудамж, талбай, байшин барилга зэрэг уран
барилгын дурсгал нь ...............................................д хамаарагдана.
5. Булган аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү?
6. Дорнод аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү?
7. Дорноговь аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү?
37
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
8. Угсаатны хувцас, чимэглэл, гэр болон аж ахуйн тоног хэрэгсэл,
хөдөлмөрийн багаж зэвсэг, хөгжмийн зэмсэг, түүнчлэн уламжлалт
тоглоом наадам, шашин шүтлэгтэй холбогдолтой эд өлгийн зүйл нь
“Соёлын өвийг хамгаалах” тухай Монгол Улсын
хуулинд ................................. дурсгалт зүйлийн ангилалд хамаарна
хэмээн заасан байдаг.
9. Дундговь аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү?
10.Говь-Алтай аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү?
11.Сурвалж бичиг, гар бичмэл, барын болон хэвлэмэл ном судар зэрэг
бичгийн дурсгал, гэрэл зураг, кино, дүрс бичлэг, уран зураг, уран
баримал, хөөмөл, цутгамал, сийлбэр, зээгт наамал, хатгамал, цаасан
шуумал, шавар болон вааран эдлэл зэрэг дүрслэх урлагийн бүх төрлийн
бүтээл нь ........................................ нд хамаарна.
12.Хэнтий аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү?
38
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
13.Ховд аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү?
14.Түүхэн хүмүүсийн амьдрал, үйл ажиллагаатай холбоотой байшин
барилга, эд өлгийн зүйл, баримт бичиг, түүх, соёлын дурсгалт цогцолбор
газар, эртний хүн, амьтан, бичил биетэн, ургамлын чулуужсан олдвор, ул
мөр, тэдгээрийг агуулсан олдворт газар, эрдэс, үнэт чулууны ховор
олдвор, эд өлгийн бусад зүйл нь ..................................... ийн дурсгалт
зүйлс мөн.
15.Хөвсгөл аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү?
39
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
16.Сэлэнгэ аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү?
17.Сүхбаатар аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү?
18.Төв аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү?
19.Өмнөговь аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү?
20.Увс аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү?
40
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
21.Өвөрхангай аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү?
22.Завхан аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү?
23.Говь-Сүмбэр аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү?
41
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
24.Дархан-Уул аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү?
42
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
Бүлэг 4. Олон улсын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент
А. Мэдлэг шалгах даалгавар
1. ......................................нь ЮНЕСКО-гийн Дэлхийн Соёлын болон
Байгалийн Өвийг Хамгаалах 1972 оны Конвенцийн дагуу Дэлхийн өвд
бүртгэгдсэн Монголын анхны соёлын өв юм.
a) Орхоны Хөндийн Соёлын Дурсгалт Газар
b) Хар хорины дурсгалт газар
c) Увс нуурын ай сав газар
2. Орхоны Хөндийн Соёлын Дурсгалт Газар нь ...................................гэсэн
ангиллаар бүртгэгдсэн бөгөөд үе үеийн нүүдэлчдийн соёл иргэншил
болоод хүрээлэн буй байгаль орчин хоорондоо хэрхэн уялдан зохицож,
харилцан хамаарч байгааг харуулдаг.
a) Соёлын дурсгалт газар
b) Түүхийн дурсгалт газар
c) Байгалийн дурсгалт газар
3. "Дэлхийн соёлын болон байгалийн өвийг хамгаалах тунхаглал" -д
үндэслэн Дэлхийн өвийн жагсаалтад бүртгэгдсэн археологийн дурсгал,
байгаль, соёлын дурсгал зэрэг хүн төрөлхтөн үеэс үед өвлүүлэн үлдээх
үнэт зүйлсийг .......................................гэнэ
a) Дэлхийн өв
b) Соёлын өв
c) Түүхийн өв
4. Дэлхийн өвийг ...............төрөлд хуваана.
a) 2
b) 4
c) 5
5. Дэлхий нийтэд хүлээн зөвшөөрөгдсөн үнэ цэнэ бүхий барилга болон
археологийн дурсгалыг ...............................гэнэ.
a) Соёлын өв
b) Байгалийн өв
c) Хосолмол өв
6. Соёлын болон байгалийн өвүүд нэг дор орших газар
a) Устах аюулд буй өв
b) Хосолмол өв
c) Байгалийн өв
7. 1966 онд ЮНЕСКО-гоос “Дэлхийн гайхамшигт үнэт зүйл болох нь”
зэрэглэлээр дэлхийн соёлын өвд бүртгэж авсан газар
a) Ховд хотын дэргэдэх Ямаат-Улаан гэдэг нүцгэн улаан буурал уул
b) Манхан сумын нутаг дахь Хойд Цэнхэрийн агуй
c) А болон В хариулт
8. 1997 онд Увс нуурын ай савын Дархан цаазтай газрыг .......................
сүлжээнд хамруулан авчээ.
a) Дэлхийн шим мандлын нөөц газрын
b) Дэлхийн соёлын өвийн
43
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
c) Байгалийн дурсгалт газрын
9. Доорх хүн төрөлхтний соёлын өвд бүртгэгдсэн бүтээлүүд аль улсад
оршдгийг нэрлэ.
a) Acropolis -
b) Coleseum -
c) Great Wall -
d) Statue of Liberty -
e) Taj Mahal –
10.Доорх олон улсын аялал жуулчлалын байгууллагуудаас Засгийн Газар
хоорондын бус / NGO/ байгууллагуудыг нь нэрлэ.
a) Европын Аялал жуулчлалын Комисс / ETC/
b) ОУ-ын Иргэний Агаарын Тээврийн Холбоо /IATA/
c) ОУ-ын Иргэний Нисэхийн байгууллага / ICAO/
d) Японы АЖ-ын Агентуудын Холбоо /JATA/
11.Сүүлийн 3 жил дараалан аялал жуулчлалын салбар хамгийн хурдан
хөгжиж буй бүс нутаг
a) Африк
b) Европ
c) Ази, Номхон далайн бүс нутаг
d) Америк
12.Доорх Үндэсний Паркууд аль улсынх болохыг нь тохируул.
a) 1в 2г 3а 4б
b) 1б 2а 3г 4в
c) 1а 2б 3в 4г
d) 1г 2в 3б 4а
1. Yosimate a. Австрали
2. Serengeti б. Шинэ Зеланд
3. Mount Cook в. АНУ
4. Kakadu г. Танзани
13.Хүлээн авч үйлчлэх жуулчдын тоогоор дэлхийд тэргүүлдэг 3 улс аялал
жуулчлалын ямар бүсэд хамаарах вэ?
a) Европ
b) Африк
c) Америк
d) Ази, Номхон далайн бүс
14.Дэлхий дээрх хамгийн том аялал жуулчлалын бүс нутаг
a) Африк
b) Ази, Номхон далайн бүс
c) Европ
d) Америк
15.Нэг жилд хүлээн авах гийчдийн тоогоор нэгд ордог улс
a) Америк
b) Хятад
c) Швейцари
d) Франц
16.Монгол улс Дэлхийн өвийн конвенцид .......... онд нэгдэж орсон билээ.
a) 1990
b) 1995
c) 2000
d) 2006
44
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
17.Амарбаясгалант хийд ба соёлын дурсгалт газар нь дэлхийн
өвийн ......................... гэсэн ангилалд бүртгүүлжээ.
a) Соёлын
b) Байгалийн
c) Соёлын ба байгалийн
d) Соёлын болон түүхийн
18.Олон улсын байгаль хамгаалах хорооны
тодорхойлсноор ..........................гэдэг нь байгалийн ба соёлын биологийн
төрөл зүйлийг зохистой ашиглах хамгаалахад зориулан хуулийн хүрээнд
хамгаалагдсан далай тэнгис ба хуурай газрын хэсэг нутаг юм.
a) Тусгай хамгаалалттай газар нутаг
b) Хатуу хамгаалалттай дархан цаазат газар
c) Байгалийн дурсгалт газар
d) Хамгаалалттай ландшафт
19.Олон улсын байгаль хамгаалах хорооноос 1998 оноос мөрдөж эхэлсэн
тусгай хамгаалалттай газар нутгийн олон улсын шинэ ангилалаар ТХГН-г
хэд ангилсан бэ?
a) 5
b) 4
c) 7
d) 6
20.Тусгай хамгаалалттай газар нутгийн олон улсын шинэ ангилалаар хатуу
хамгаалалттай газар нутаг, байгалийн цогцолбор газар, байгалийн
дурсгалт газар, биологийн төрөл зүйл, амьдрах орчныг хамгаалах газар,
хамгаалалттай ландшафт...............................гэж 6 ангилжээ.
a) Зэрлэг онгон газар
b) Хамгаалалттай газар
c) Нөөц газар
d) Соёлын өв бүхий газар нутаг
21.Олон улсын байгаль хамгаалах хорооноос 1998 оноос мөрдөж эхэлсэн
тусгай хамгаалалттай газар нутгийн олон улсын шинэ тодорхойлолтоор
“хуурай газар болон далайн бүсэд орших онцлог экосистем, биотөрөл
зүйл бүхий мөнхийн загвар нутаг” гэдэг нь
a) Хатуу хамгаалалттай дархан цаазат газар
b) Байгалийн цогцолбор газар
c) Хамгаалалттай ландшафт
d) Нөөц газар
22.Олон улсын байгаль хамгаалах хорооноос 1998 оноос мөрдөж эхэлсэн
тусгай хамгаалалттай газар нутгийн олон улсын шинэ тодорхойлолтоор
“байгалийн унаган төрхөө алдаагүй томоохон бүс нутаг, далай тэнгисийн
хэсгийг хэвээр нь хадгалах зорилгоор хамгаалалтанд
авсан ......................гэнэ.
a) Зэрлэг онгон газар
b) Байгалийн цогцолбор газар
c) Хамгаалалттай ландшафт
d) Нөөц газар
23.Олон улсын байгаль хамгаалах хорооноос 1998 оноос мөрдөж эхэлсэн
тусгай хамгаалалттай газар нутгийн олон улсын шинэ тодорхойлолтоор
“хуурай газар болон далай тэнгисийн экосистем, алдралд орсон газар
нутгийг сэргээх болон хэт ашиглалтаас хамгаалах, шинжлэх ухаан,
45
Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан
боловсрол, аялал жуулчлалд зориулан хамгаалалтанд авсан
газрыг.......................гэнэ.
a) Хамгаалалттай ландшафт
b) Хатуу хамгаалалттай дархан цаазат газар
c) Байгалийн цогцолбор газар
d) Нөөц газар
24.Олон улсын байгаль хамгаалах хорооноос 1998 оноос мөрдөж эхэлсэн
тусгай хамгаалалттай газар нутгийн олон улсын шинэ тодорхойлолтоор
“ховор болон өвөрмөц тогтоц бүхий байгаль соёлын онцгой дурсгал, мөн
гоо зүйн болон соёлын ая холбогдлыг агуулж буй бүс нутаг”
a) Байгалийн дурсгалт газар
b) Байгалийн цогцолбор газар
c) Хамгаалалттай ландшафт
d) Нөөц газар
25.Тодорхой биологийн төрөл зүйлийн амьдрах орчныг хамгаалах, идэвхтэй
менежмент хийлгэх зорилгоор хамгаалалтанд авсан хуурай газар, далай
тэнгисийн бүс нутаг
a) Байгалийн цогцолбор газар
b) Амьдрах орчин
c) Хамгаалалттай ландшафт
d) Нөөц газар
26.Хуурай газар, далай тэнгис, эрэг орчмын нутгийг хамрах бөгөөд
биологийн төрөл зүйлийг хамгаалах, хүн, байгалийн харилцан шүтэлцээг
дэмжих, экологи, соёл, гоо зүйн ач холбогдолтой тусгай хамгаалалттай
газар нутгийг..................................гэнэ.
a) Хатуу хамгаалалттай дархан цаазат газар
b) Байгалийн цогцолбор газар
c) Хамгаалалттай ландшафт
d) Нөөц газар
27.Байгалийн нөөцийг нийгмийн хэрэгцээтэй уялдуулан тогтвортой ашиглах,
нөхөн сэргээх, биологийн төрөл зүйлийг хамгаалах, нөхөн сэргээх, зүй
зохистой ашиглах зорилготой байгалийн хувиралгүй экосистемийг
зонхилон багтаасан газар нутаг
a) Хатуу хамгаалалттай дархан цаазат газар
b) Байгалийн цогцолбор газар
c) Хамгаалалттай ландшафт
d) Нөөц газар
28.Олон улсын байгалийн цогцолбор газрын ашиглалтын үндсэн хэлбэрт
аль нь хамаарахгүй вэ?
a) Эрдэм шинжилгээ судалгаа
b) Ан агнуураас бусад төрлийн амралт, аялал жуулчлал
c) Биологийн төрөл зүйлийг хамгаалах
d) Жуулчны бааз байгуулах
29.Дэлхий дахины ач холбогдол бүхий газар нутаг, ургамал, амьтныг
хамгаалах, судлах зорилгоор байгуулагдсан тусгай хамгаалалттай газар
нутгийг
a) Дэлхийн өв бүхий газар нутаг
b) Нөөц газар
c) Шим мандлын нөөц газар
d) Хамгаалалттай ландшафт
46
АЖМ Тестийн сан
АЖМ Тестийн сан
АЖМ Тестийн сан
АЖМ Тестийн сан
АЖМ Тестийн сан
АЖМ Тестийн сан
АЖМ Тестийн сан
АЖМ Тестийн сан
АЖМ Тестийн сан
АЖМ Тестийн сан

More Related Content

What's hot

Аялал жуулчлалын үндэс Хичээл-3
Аялал жуулчлалын үндэс Хичээл-3 Аялал жуулчлалын үндэс Хичээл-3
Аялал жуулчлалын үндэс Хичээл-3 E-Gazarchin Online University
 
Аялал жуулчлалын үндэс Хичээл - 4
Аялал жуулчлалын үндэс Хичээл - 4 Аялал жуулчлалын үндэс Хичээл - 4
Аялал жуулчлалын үндэс Хичээл - 4 E-Gazarchin Online University
 
Э.Болортунгалаг,Ц.Дагвадорж - Аялал жуулчлалын байгууллагын менежмент, жуулчн...
Э.Болортунгалаг,Ц.Дагвадорж - Аялал жуулчлалын байгууллагын менежмент, жуулчн...Э.Болортунгалаг,Ц.Дагвадорж - Аялал жуулчлалын байгууллагын менежмент, жуулчн...
Э.Болортунгалаг,Ц.Дагвадорж - Аялал жуулчлалын байгууллагын менежмент, жуулчн...batnasanb
 
Монгол оронд агро аялал жуулчлалыг нэвтрүүлэх боломж
Монгол оронд агро аялал жуулчлалыг нэвтрүүлэх боломжМонгол оронд агро аялал жуулчлалыг нэвтрүүлэх боломж
Монгол оронд агро аялал жуулчлалыг нэвтрүүлэх боломжAnkhbileg Luvsan
 
Э.Энхзаяа - Аялал жуулчлалын салбарт төрөөс гүйцэтгэх үүргийг оновчтой болгох нь
Э.Энхзаяа - Аялал жуулчлалын салбарт төрөөс гүйцэтгэх үүргийг оновчтой болгох ньЭ.Энхзаяа - Аялал жуулчлалын салбарт төрөөс гүйцэтгэх үүргийг оновчтой болгох нь
Э.Энхзаяа - Аялал жуулчлалын салбарт төрөөс гүйцэтгэх үүргийг оновчтой болгох ньbatnasanb
 
Аялал жуулчлалын үндэс Хичээл-2
Аялал жуулчлалын үндэс Хичээл-2Аялал жуулчлалын үндэс Хичээл-2
Аялал жуулчлалын үндэс Хичээл-2E-Gazarchin Online University
 
аялал жуулчлалын эз үр өгөөжийг тодорхойлох нь
аялал жуулчлалын эз үр өгөөжийг тодорхойлох нь аялал жуулчлалын эз үр өгөөжийг тодорхойлох нь
аялал жуулчлалын эз үр өгөөжийг тодорхойлох нь Bayasalmaa Gursed
 

What's hot (8)

аялал
аялалаялал
аялал
 
Аялал жуулчлалын үндэс Хичээл-3
Аялал жуулчлалын үндэс Хичээл-3 Аялал жуулчлалын үндэс Хичээл-3
Аялал жуулчлалын үндэс Хичээл-3
 
Аялал жуулчлалын үндэс Хичээл - 4
Аялал жуулчлалын үндэс Хичээл - 4 Аялал жуулчлалын үндэс Хичээл - 4
Аялал жуулчлалын үндэс Хичээл - 4
 
Э.Болортунгалаг,Ц.Дагвадорж - Аялал жуулчлалын байгууллагын менежмент, жуулчн...
Э.Болортунгалаг,Ц.Дагвадорж - Аялал жуулчлалын байгууллагын менежмент, жуулчн...Э.Болортунгалаг,Ц.Дагвадорж - Аялал жуулчлалын байгууллагын менежмент, жуулчн...
Э.Болортунгалаг,Ц.Дагвадорж - Аялал жуулчлалын байгууллагын менежмент, жуулчн...
 
Монгол оронд агро аялал жуулчлалыг нэвтрүүлэх боломж
Монгол оронд агро аялал жуулчлалыг нэвтрүүлэх боломжМонгол оронд агро аялал жуулчлалыг нэвтрүүлэх боломж
Монгол оронд агро аялал жуулчлалыг нэвтрүүлэх боломж
 
Э.Энхзаяа - Аялал жуулчлалын салбарт төрөөс гүйцэтгэх үүргийг оновчтой болгох нь
Э.Энхзаяа - Аялал жуулчлалын салбарт төрөөс гүйцэтгэх үүргийг оновчтой болгох ньЭ.Энхзаяа - Аялал жуулчлалын салбарт төрөөс гүйцэтгэх үүргийг оновчтой болгох нь
Э.Энхзаяа - Аялал жуулчлалын салбарт төрөөс гүйцэтгэх үүргийг оновчтой болгох нь
 
Аялал жуулчлалын үндэс Хичээл-2
Аялал жуулчлалын үндэс Хичээл-2Аялал жуулчлалын үндэс Хичээл-2
Аялал жуулчлалын үндэс Хичээл-2
 
аялал жуулчлалын эз үр өгөөжийг тодорхойлох нь
аялал жуулчлалын эз үр өгөөжийг тодорхойлох нь аялал жуулчлалын эз үр өгөөжийг тодорхойлох нь
аялал жуулчлалын эз үр өгөөжийг тодорхойлох нь
 

More from Munguntuul Bat-Orshikh

лекц №1 харилцааны сэтгэл зүй ёс зүйн үндсэн ойлголт
лекц №1 харилцааны сэтгэл зүй ёс зүйн үндсэн ойлголтлекц №1 харилцааны сэтгэл зүй ёс зүйн үндсэн ойлголт
лекц №1 харилцааны сэтгэл зүй ёс зүйн үндсэн ойлголтMunguntuul Bat-Orshikh
 

More from Munguntuul Bat-Orshikh (6)

ДНЭЗГ Тест
ДНЭЗГ ТестДНЭЗГ Тест
ДНЭЗГ Тест
 
Безнис этикс Тест
Безнис этикс ТестБезнис этикс Тест
Безнис этикс Тест
 
АЖҮЗБ тестийн сан
АЖҮЗБ тестийн санАЖҮЗБ тестийн сан
АЖҮЗБ тестийн сан
 
АЖМ Тестийн сан
АЖМ Тестийн санАЖМ Тестийн сан
АЖМ Тестийн сан
 
лекц №1 харилцааны сэтгэл зүй ёс зүйн үндсэн ойлголт
лекц №1 харилцааны сэтгэл зүй ёс зүйн үндсэн ойлголтлекц №1 харилцааны сэтгэл зүй ёс зүйн үндсэн ойлголт
лекц №1 харилцааны сэтгэл зүй ёс зүйн үндсэн ойлголт
 
Tourism conferences worldwide 2016
Tourism conferences worldwide 2016Tourism conferences worldwide 2016
Tourism conferences worldwide 2016
 

АЖМ Тестийн сан

  • 1. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан Хичээлийн код: BA340 Хичээлийн нэр: ТҮҮХ СОЁЛЫН АЯЛАЛ ЖУУЛЧЛАЛЫН НӨӨЦИЙН МЕНЕЖМЕНТ Хичээлийн кредит: 3 Бүлэг 1. Рекреацын газарзүйн шинжлэх ухаан, түүний судлах зүйл, үндсэн ойлголтууд А. Мэдлэг шалгах даалгавар 1. Аялал жуулчлалын салбарт шинжлэх ухааны үндэслэлтэй судалгаа шинжилгээний ажлыг хийж гүйцэтгэдэг ухааныг...................гэнэ. a) Газарзүйн шинжлэх ухаан b) Рекреацын газарзүй c) Аялал жуулчлалын газар зүй d) Аялал жуулчлалын шинжлэх ухаан 2. Монгол Улсад аялал жуулчлал хөгжүүлэхэд тохирсон байгаль, түүх, соёлын нөөц бүхий газар нутгийг................гэнэ a) Аялал жуулчлалын бүс нутаг b) Аялал жуулчлалын бүтээгдэхүүн c) Тусгай хамгаалалттай газар нутаг d) Аялал жуулчлалын нөөц 3. Аялал жуулчлалын бүтээгдэхүүн үйлчилгээг бүрдүүлэхэд нөлөөлөхүйц байгаль, нийгэм, эдийн засгийн хүчин зүйлүүдийг ....................................... гэнэ. a) Аялал жуулчлалын нөөц b) Аялал жуулчлалын бүтээгдэхүүн c) Аялалын хөтөлбөр d) аялал жуулчлалын маршрут 4. Рекреаци гэдэг нь a) Аялал жуулчлал b) Амралт чөлөөт цаг c) Газар зүй d) Зураг зүй гэсэн утгатай үг. 5. Рекреацын газарзүйн шинжлэх ухаан нь сэтгэл судлал, эдийн засаг, .........................гэсэн тулгуур үзэл баримтлалыг үндэсээ болгодог. a) Аялал жуулчлал b) Газарзүй c) Хууль эрх зүй d) Нийгмийн сэтгэл зүй 6. Аялал жуулчлалын нөөц нь аялал жуулчлалын хэлбэр, аялал жуулчлалын чиглэлийн сонголт, ........................ зэргээр дамжуулан аялал жуулчлалын хөгжилд нөлөөлдөг. a) Жуулчны тоо b) Аялалын хөтөлбөр c) Аялалын маршрут d) Жуулчдын сэтгэл хөдлөл 7. Профессор Клэйр Ганн /Clare Gunn/-ын тодорхойлсоор .................................гэдэг нь аялагчдын амралт чөлөөт цагаа ая таатай өнгөрүүлэхэд зориулагдсан үйлчилгээнүүд болон үзмэрүүдийг төвлөрүүлсэн газрыг хэлнэ гэжээ. 1
  • 2. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан a) Жуулчдын зорин очих газар b) Жуулчдын оршин буй газар c) Жуулчдын амьдрахаар хүсэж буй газар d) Жуулчдын амрах газар 8. Аялал жуулчлалын байгууллагаас үзүүлж байгаа жуулчдын сонирхлыг татах, тэдний аялах тав тухтай нөхцөлийг хангасан төлбөрт үйлчилгээг................................гэнэ. a) Аялал жуулчлалын бүтээгдэхүүн b) Аялал жуулчлалын нөөц c) Аялал жуулчлалын үйлчилгээ d) Аялал жуулчлалын хөтөлбөр 9. ....................................... гэдэг бол бодит мэдээлэл, таатай сэтгэгдэл, эсвэл төлөвлөсөн аялалын үйлчилгээ болон бүтээгдэхүүнээс авах сэтгэл ханамж авдаг төсөөллийг хэлнэ. a) Жуулчдын хэрэгцээ b) Жуулчдын сонирхол c) Жуулчдын таашаал d) Жуулчдын сэтгэл хөдлөл 10.......................................... гэдэг нь аялал жуулчлал хөгжихөд таатай нөхцлийг бүрдүүлэх, өөрөөр хэлбэл хязгаарлагдмал нөөцийг хамгийн үр дүнтэй байдлаар ашиглах үйл ажиллагаа болно a) Нөөцийг ашиглах b) Нөөцийг бүрдүүлэх c) Нөөцийг хөгжүүлэх d) Нөөцийг сурталчлах 11.Орон зайн үүднээс рекреацыг ..................................гэж ангилдаг. a) Идэвхтэй ба идэвхгүй b) Орох ба гарах c) Байнгын ба түр зуурын d) Хөдөлгөөнт ба зогсонги 12.Аялал жуулчлалын ..................................... гэдэг нь жуулчдад таалагдах шинэ газар орныг аялал жуулчлалын үйл ажиллагаанд татан оруулах, жуулчдын шинэ сонирхлын мотивыг бий болгох, өөрөөр хэлбэл аялал жуулчлалын шинэ төрөл хэлбэрийг бий болгох үйл ажиллагаа юм. a) Нөөцийг шинээр бий болгох a) Нөөцийг сэргээх b) Нөөцийг сурталчлах c) Нөөцийг хөгжүүлэх 13.Рекреацыг үйл ажиллагааны давтагдлаар..................ангилна. a) 3 b) 4 c) 6 d) 5 14. ..................................гэдэг нь өнөөдрийн байдлаас илүү үр ашигтайгаар ашиглах, нэмэлт боломжуудийг нээн илрүүлэх үйл явц юм. a) Нөөцийг дахин сэргээх b) Нөөцийг сурталчлах c) Нөөц ашиглалтыг сайжруулах 2
  • 3. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан d) Нөөцийг шинээр бий болгох 15.Аялал жуулчлалын үйлчилгээний хүрээ, түвшинг бууруулахгүйгээр тусгай обьектуудыг нэгэн зэрэг ашиглахад тохирсон жуулчдын хамгийн их тоогоор тодорхойлогдох хоноглол байр “орны тоо”, нийтийн хоолны “хоолоор үйлчлэх суудлын тоо” болон нэмэлт үйлчилгээний газрын “суудлын тоо эсвэл талбай “ багтаамжийг...................гэнэ. a) Аялал жуулчлалын зах зээл b) Аялал жуулчлалын зах зээлийн багтаамж c) Аялал жуулчлалын бүс нутаг d) Аялал жуулчлалын нутаг дэвсгэрийн багтаамж. 16.Хэд хэдэн тооны аялал жуулчлалын бүтээгдэхүүнийг “шингээх” түүний чадвар буюу тогтоосон үнэ ба нийлүүлэлттэй үед тодорхой тур, аялал жуулчлалын үйлчилгээ, жуулчны бэлэг дурсгалын зориулалттай барааны боломжит борлуулалтын хэмжээ нь............................ юм. a) Аялал жуулчлалын бүс нутаг b) Аялал жуулчлалын зах зээл c) Аялал жуулчлалын нөөц d) Аялал жуулчлалын зах зээлийн багтаамж. 17. Аялал жуулчлалын байгалийн нөөцийг орон зайн хамаарлаар нь үндсэн..........төрөл хэлбэрт буюу газар зүйн бүсэд хуваадаг. a) 8 b) 6 c) 5 d) 7 18.Нэгж хугацаанд геосистемийн нэгж талбайд хүн, автомашин, моторт завийн үзүүлэх үйлчлэлийн хэмжээгээр хэмжигдэх үзүүлэлт бол..........................юм. a) Рекреацын ачаалал b) Рекреацын багтаамж c) Рекреацын нөөц d) Рекреацын даац 19.Оросын эрдэмтэн Д.В.Николаенко рекреацийн газарзүйн судалгааны объект нь ............................гэж тодорхойлсон. a) Нийгэм соёлын систем b) Газарзүйн үзэгдлүүд c) Аялал жуулчлалын нөөц d) Аялал жуулчлалын бүтээгдэхүүн 20.Аялал жуулчлал өндөр хөгжсөн бүс нутагт ..................... бий болдог. a) Аялал жуулчлалын бүтээгдэхүүн b) Аялал жуулчлалын тархалт c) Аялал жуулчлалын хомсдол d) Аялал жуулчлалын бөөгнөрөл 21.Аялал жуулчлалын байгалийн нөөцийг байгалийн унаган нөөц...................................гэж 2 ангилдаг. a) Унаган нөөц b) Сайжруулсан нөөц c) Хүний гараар бүтээгдсэн нөөц d) Архелогийн нөөц 3
  • 4. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан 22.Аялал жуулчлалын байгалийн нөөцийг орон зайн хамаарлаар нь үндсэн 5 төрөл хэлбэрт буюу газар зүйн бүсэд хуваадаг. Үүнд: Дагнасан нөөц, зам дагуух нөөц, баазад түшиглэсэн нөөц ...............................багтана. a) Тойрон аялах нөөц b) Бүс нутгийн нөөц c) А болон В хариулт d) Унаган нөөц 23.Нөөцийн үнэлгээнд тогтмол ордог боловч төдий л аялал жуулчлалын үйл ажиллагаанд оролцдоггүй нөөцүүдийг татан оруулах нөхцөл боломжийг илрүүлэх үйл ажиллагааг ...........................гэнэ. a) Нөөцийг аялал жуулчлалын үйл ажиллагаанд татан оруулах b) Нөөцийг сэргээх c) Нөөцийг шинээр бий болгох d) Нөөцийг хөгжүүлэх 24.Жуулчны сэтгэл татах үзмэрийг профессор Жи Чак /Gee Chuck/ хүрээлэн буй орчны /байгаль, нийгэм, соёлын/ үзмэрүүд, хүний гараар бүтээгдсэн бодитой орших үзмэрүүд мөн.......................гэж ангилсан байдаг. a) Үйл явдлын үзмэрүүд b) Сайжруулсан үзмэрүүд c) Унаган үзмэрүүд d) Архелогийн үзмэрүүд 25.Аялал жуулчлал нь нийгэм, эдийн засаг, байгаль орчинд эерэг, сөрөг нөлөө үзүүлэгч аж үйлдвэрлэлийн хэлбэр бөгөөд тэдгээрт үзүүлэх нөлөөллийг нягтлан судлах нь рекреацийн газарзүйн .................... гол бүрэлдэхүүн хэсэг болдог. a) Судалгааны b) Хяналтын c) Шинжилгээний d) Дүгнэлтийн 26.Нөөцийг оновчтой зөв тогтоож, зөв ялган аялал жуулчлалд ашигласнаар тэр нөөц нь сая аялал жуулчлалын бүтээгдэхүүний чухал иж бүрдэл болно. a) Тийм b) Үгүй c) Боломжгүй 27.Аялал жуулчлалын нөөц нь аялал жуулчлалын хэлбэр, аялал жуулчлалын чиглэлийн .................., жуулчны тоо зэргээр дамжуулан аялал жуулчлалын хөгжилд нөлөөлдөг. a) Сонголт b) Зай c) Маршрут d) Бүтээгдэхүүн 28.Бус нутгийн нөөцийн зохион байгуулалт, төлөвлөлт, хяналт болон үнэлгээний системийг жуулчлах үйл ажиллагааг дэмжин урамшуулах, зохистой ашиглалтыг сайжруулах, бүс нутгийн нөөцүүдийг ялган тогтоож, аялал жуулчлалын хэв шинжээр ангилж аялал жуулчлалд татан оруулах нь аялал жуулчлалын нөөцийг ...........................асуудал юм. a) Сурталчлах 4
  • 5. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан b) Хөгжүүлэх c) Устгах d) Шинээр бий болгох 29.Аялал жуулчлалыг тогтвортой хөгжүүлэх концепцийн үндэс нь .............буюу ачааллын тухай ойлголт байдаг. a) Нөөц b) Даац c) Тогтворжилт d) Ашиглалт 30.Манай орны хувьд ....................................бүс нутаг нь аялал жуулчлалын бөөгнөрөлийг бий болгосон бүс нутаг мөн. a) Говийн бүс b) Гурван голын сав, Говийн c) Алтай хангайн d) Хөвсгөл нуур, Хархорин, Горхи-Тэрэлжийн Б. Чадвар шалгах даалгавар 1. Бүс нутгийн тухай ойлголтыг газарзүйн шинжлэх ухааны судалгааны чиглэл болох • ................................................... • ................................................... • ................................................... онолын хүрээнд авч үздэг. 2. АНУ-ын судлаач Jafari Jatar 1997 онд Аялал жуулчлалын тухай ойлголтыг тайлбарласан байдаг. Тэр тодорхойлолтыг бичнэ үү? ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ .............................................................................. 3. Бүс нутгийн ялгаа гарах болсон шалтгааныг бичнэ үү? ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ................................................................ 4. Байгаль судлалын үндсэн ухагдахууныг бичнэ үү? 5. Бүс нутаг гэдэг нь ............................................................................................................... ....... 5 Байгалийн үндсэн ухагдахуун
  • 6. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ................................. 6. Байгалийн нөхцөл болон нөөцийн ялгааг бичнэ үү? Байгалийн нөхцөл Байгалийн нөөц 7. Байгаль орчны харилцааны системийг дараах байдлаар ангилна. Үүнд: • .............................................. • .............................................. ( популяци орчин, нийгэм орчин) 8. Аливаа нөөцийн сонголт нь .....................................................................................–ээр тодорхойлогдоно. (эдийн засгийн үр ашгаар техникийн боломжийн ашиглалтаар) 9. Хүний олон талд хэрэгцээгээр үйлдвэрлэлийн нутаг дэвсгарийн ялгаатай хандлага үүсж бий болсон байдаг ба үүнийг доорх хэдэн аспектаар тайлбарлана. • .............................................. • .............................................. • .............................................. 10.Оросын эрдэмтэн В.М. Разумовскийн бүс нутгийн хөгжлийн шалгуурын эрэмбийг бичнэ үү? • .............................................. • .............................................. 11.Эдийн засгийн бүсчлэлийн зорилгыг бичнэ үү? ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ................................................................................................ 12.Бүс нутаг ба түүнд нөлөөлөх хүчин зүйлс 6 Бүс нутаг
  • 7. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан 13.Хүн амын шилжилт хөдөлгөөний үндсэн шалтгааныг бичнэ үү? 1. ................................................... 2. ................................................... 3. ................................................... 14.1995 онд Монгол Улсын Засгийн Газраас тогтоосон 167 тоот тогтоолоор МУ-н бүс нутгийг 7 ангилсан. Нөхөж бичнэ үү? 1. .................................................. 2. .................................................. 3. .................................................. 4. .................................................. 5. .................................................. 6. .................................................. 7. .................................................. 15.Эдийн засгийн бүс үйлдвэрлэл-нутаг дэвсгэрийн цогцолбор бүрэлдэн хөгжих явдал нь ерөнхийдөө дараах 3 бүлэг хүчин зүйлээс хамаарна. 16.Монгол улсын бүс нутгуудын байгаль нөхцөл, нөөцийн ашиглалт, хамгаалалтын хөгжлийн асуудлын тухай бичнэ үү? 7 Хүчин зүйлс
  • 8. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ .............................................................................. 17.Эдийн засгийн бүс үйлдвэрлэл-нутаг дэвсгэрийн цогцолборын 3 хүчин зүйлсд багатах ойлголтуудыг нөхөж бичнэ үү? Нэг дэх бүлэг хүчин зүйл Хоёр дах бүлэг хүчин зүйл Гурав дах бүлэг хүчин зүйл • • • • • • • . • • • • • • • • 18.Бүс нутгийн түвшинд жуулчны урсгал их байгаа нь 2 шалтгаантай. Үүнд: • ...................................... • ...................................... 19.Tourist Destination –ийг судлаач Clare Grunn /1999/ дараах байдлаар тодорохойлсон байна. ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ 20.Жуулчдын зорих газрын үндсэн 4 байдлаар ангилна. • ...................................... • ...................................... • ...................................... • ...................................... В. Хэрэглээ шалгах даалгавар 1. Монголын аялал жуулчлалын хөгжил, түүний орон нутагт хөгжиж буй хэв маяг, байгаль нийгэм соёлын нөлөөлөл, аялалын нөөц, аялал явагдаж буй бүс нутаг зэргийг дараах 3 ялгарал, онцлог орчны дагуу хуваан авч үзэх боломжтой. Үүнд: • .................................................... • .................................................... • .................................................... 8
  • 9. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан 2. Аялал жуулчлал бөөгнөрөл төвлөрөл хэлбэрээр хөгжиж байгаа дараах 5 бүс нутаг байна. Нөхөж бичнэ үү? 3. Газарзүйн байрлалын ангилалыг бичнэ үү? 1. ....................................................... 2. ....................................................... 3. ....................................................... 4. Аялал жуулчлалын нөөцийг хөгжүүлэх үйл ажиллагааг тодорхолж бич • ...................................................... • ...................................................... • ...................................................... • ...................................................... • ...................................................... 5. Аялал жуулчлалын нөөцөд хамаарах үндсэн газруудыг нөхөж бичнэ үү? 9 Бүс нутгийн бөөгнөрөл 1 2 4 5 3 Аялал жуулчлалын нөөц
  • 10. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан 6. Монгол улсын зүүн бүсэд орших тусгай хамгаалалттай газруудыг нэрлэнэ үү? • .................................................. • .................................................. • .................................................. • .................................................. 7. Эдийн засгийн бүсэд хамаарах аймгуудын ерөнхий хуваарийг тохируулна уу? 1 Баруун бүс A Архангай, Баянхонгор, Булган, Орхон, Өвөрхангай, Хөвсгөл; 2 Хангайн бүс B Дорнод, Сүхбаатар, Хэнтий; 3 Төвийн бүс C Баян-Өлгий, Говь-Алтай, Завхан, Увс, Ховд; 4 Зүүн бүс D Нийслэл хот, түүний дүүргүүдийн нутаг дэвсгэр, хот орчмын бүсийн дагуул хотууд. 5 Улаанбаатарын бүс E Говьсүмбэр, Дархан-Уул, Дорноговь, Дундговь, Өмнөговь, Сэлэнгэ, Төв; 8. Аялал жуулчлалыг бүсчилэн хөгжүүлэх нь ямар ач холбогдолтой вэ? ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ............................................................... 9. Монгол улсын аялал жуулчлалын бүс нутгийн хөгжлийн үзэл баримтлалыг 3 үе шатыг дамжин хэрэгжинэ гэж үзсэн. Үе шат тус бүрийн хугацааг бичнэ үү? • 1-р үе шат - .................................... он • 2-р үе шат - .................................... он • 3-р үе шат - .................................... он 10.Монгол улсын аялал жуулчлалын бүс нутгийн хөгжлийн үзэл баримтлалыг 3 үе шатыг дэлгэрүүлж тайлбарлана уу? 1-р үе шат 2-р үе шат 3-р үе шат 10
  • 11. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан • • • • • • • . • • • • • • • • 11.Бүсчилсэн хөгжлийн үүргийг бичнэ үү? • ................................................... • ................................................... • ................................................... • ................................................... • ................................................... 12.Монгол улсын баруун бүсэд орших тусгай хамгаалалттай газруудыг нэрлэ • ................................................... • ................................................... • ................................................... 13.Монгол улсын бүс нутгуудын нийгмийн хөгжлийн асуудлын талаар бичнэ үү? ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ............................................................... 14.Аялал жуулчлалын нөөцийг хөгжүүлэх үйл ажиллагааг гүйцээж бичнэ үү? 11 Нөөцийг хөгжүүлэх үйл ажиллагаа
  • 12. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан 15.Монгол улсын бүс нутгуудад зохион байгууллагддаг олон улсын арга хэмжээнүүдээс бичнэ үү? • ........................................................ • ........................................................ • ........................................................ • ........................................................ 16.Аялал жуулчлалын харилцан нөлөөлийн үндсэн хүчин зүйлсийг бичнэ үү? 17.Аялал жуулчлалын бүс нутгийн олон чиглэлт функцыг бичнэ үү? • .............................................. • .............................................. • ............................................. 18.Монгол улсын бүс нутгууд газарүйн байршлаасаа шалтгаалан бие даан хөгжих боломжтой. Энэ талаар дэлгэрүүлж бичнэ үү? ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. .............................................................. 19.Эдийн засгийн бүсчлэлийг дараах хүчин зүйлсийн нөлөөг багасгаж, хөгжлийн өндөр түвшинд хүргэх боломжтой гэж үздэг. Эдгээр хүчин зүйлсийг бичнэ үү? 20.Бүсчилсэн хөгжлийн үзэл баримтлалын давуу талыг бичнэ үү? 12 Хүчин зүйлс
  • 13. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ .............................................................................. 21.Бүс нутгийн аялал жуулчлалын төлөвлөлтийг хэрэгжүүлснээр ямар давуу талуудыг бий болгох боломжтой вэ? ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ .............................................................................. 22.Бүс нутгийн аялал жуулчлалын төлөвлөлийн системийг хүчин зүйлсийг бичнэ үү? • ...................................... • ...................................... 23.Аялал жуулчлалын бүс нутаг төлөвлөлтийн үндсэн шалгуур, зарчимаас нэрлэ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ .............................................................................. 24.Монгол орныг бүсчлэн хөгжүүлэх талаар явуулсан судалгааны ажлуудад тулгуурлан бүдүүвч зураглал гаргана уу? 25.Монголын аялал жуулчлалын үндсэн бүс нутгууд, тэдгээрийн аялал жуулчлалын нөхцөл, нөөцийн тоймд үндэслэн харьцуулалт хийнэ үү? 1 Баруун бүс 2 Хангайн бүс 3 Төвийн бүс 13
  • 14. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан 4 Зүүн бүс 5 Улаанбаатарын бүс 14
  • 15. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан Бүлэг 2. Аялал жуулчлалын байгаль, түүх соёл, нийгэм эдийн засгийн нөөц А. Мэдлэг шалгах даалгавар 1. ......................................т эртний хүний оромж, отог, сууц, агуй, сүг зураг, хадны бичээс, буган ба хүн чулуун хөшөө, булш бунхан, эртний хот, суурины үлдэгдэл, балгас, хэрэм, цайз, суваг шуудуу, далан, эртний зэр зэвсэг хийж байсан орд, уламжлалт зан үйлтэй холбоотой уул, овоо, тахилга бүхий болон түүхэн чухал үйл явдал болсон газар зэргийг хамааруулж болно. a) Түүх, соёлын дурсгалт газар b) Байгалийн нөөц газар c) Дархан цаазат газар d) Дурсгалт газар 2. Эргэлийн зоо ТХГН-ын алинд нь багтах вэ? a) Байгалийн нөөц газар b) Байгалийн цогцолборт газар c) Дархан цаазат газар d) Алинд нь ч хамрагдахгүй 3. Хамгийн том талбайтай нуур Увс, хамгийн гүн, хамгийн цэнгэг устай нуур ........................ байдаг. Дараах нууруудаас сонго. a) Буйр b) Хөвсгөл c) Увс d) Хар-Ус 4. Монгол улсын нийгэм эдийн засгийн газарзүйн байрлалын онцлог юу вэ? a) Өргөн уудам нутаг дэвсгэртэй b) Хөдөө аж ахуйн болон аж үйлдвэр хослон хөгжсөн c) Засаг захиргааны хувьд олон нэгжид хуваагдсан d) Зах зээлийн багтаамж ихтэй ОХУ болон БНХАУ 2 том гүрний хооронд байрлаж байгаа нь 5. Буйд газар гэсэн утгатай бөгөөд хүний хөл үймээнээс хол буйд газар байгуулагддаг байсан учраас тэгж нэрлэх болсон гэдэг. Энэ нь ямар газрын нэр вэ? a) Хийд b) Суварга c) Гонхон d) Дуган 6. ЖАЙКА-ийн судалгаагаар Монгол улсыг аялал жуулчлалын хэдэн бүс нутагт хуваасан бэ? a) 5 b) 7 c) 3 d) 6 7. Аялал жуулчлал аль бүс нутагт түргэн хөгжиж байна вэ? a) Зүүн бүсэд b) Баруун бүсэд c) Төвийн бүсэд 15
  • 16. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан d) Хангайн бүсэд 8. Хөвсгөлийн уулс аль уулсын тогтолцоонд хамаарагддаг вэ? a) Хангай b) Хэнтий c) Алтай d) Соёны 9. Аль нь Хэнтийн нурууны ноён оргил вэ? a) Мөнхсарьдаг b) Хүйтэн c) Асралт хайрхан d) Хүрх 10. Олон улсын улаан номонд орсон амьтныг дугуйл. a) Мазаалай b) Цагаан тогоруу c) Умардын халиу d) Монгол бөхөн 11.Дэлхийн манхант элсний хамгийн хойд захын цэг манай нутагт байдаг байна. Үүнийг олно уу? a) Монгол элс b) Дуут манхант элс c) Бөөрөг дэлийн элс d) Хонгорын элс 12.Монгол улсын хүн амын голлох үндэстний нэрийг нэрлэ. a) Халх b) Казах c) Монгол d) Дөрвөд 13.Монголын ард түмний дундаас хамгийн олон тоотой ястны нэрийг жагсаасан мөрийг сонго. a) Халх, Дөрвөд, Урианхай,Баяд, Дарьганга b) Халх, Казах, Дөрвөд, Баяд, Буриад c) Халх, Урианхай, Захчин, Дөрвөд, Баяд d) Халх, Барга, Урианхай, Дарьганга 14.Монгол орны газарзүйн байрлалын дутагдалтай талыг нэрлэсэн мөрийг олж тэмдэглэ a) Дэлхийн хоёрхон улстай хиллэдэг b) Далай тэнгист гарах гарцгүй c) Эх газрын эрс тэс уур амьсгалтай d) Хилийн ихэнх хэсэг өндөр уул нуруугаар хүрээлэгдсэн учир зам тээврийн болоцоо муу 15.Хамгийн олон ястан амьдардаг аймаг аль нь вэ? a) Увс b) Ховд c) Баян-Өлгий d) Хөвсгөл 16.Монгол хэл дэлхийн ямар язгуур хэлэнд багтах вэ? a) Дравидын b) Алтайн c) Уралын d) Кавказын 16
  • 17. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан 17.Монгол орны устаж үгүй болох аюулд ороод байгаа ховордсон ургамал, амьтан тархсан нутгийн хэдэн хувийг тусгай хамгаалалттай газар нутагт хамрагдсан гэж үздэг вэ? a) 13.5 b) 30 c) 40 d) 60 18.Байгалийн нөхцөлийн хувьд Монгол оронд төдийгүй дэлхийд ховорхон онцлог газрууд буюу байгалийн үзмэрийн нэг дэлхийн хамгийн урт шулуун тектоникийн хагарал хаана оршдог вэ? a) Увс аймгийн Түргэний нуруу b) Увс аймаг Хан хөхийн нуруу c) Ховд аймгийн Халзангийн нуруу 19.Манай орны ойн сан бүхий нийт газрын хэдэн хувь нь ойгоор бүрхэгдсэн талбай байдаг вэ ? a) 57.2 b) 77.6 c) 70.4 d) 84 20.Монголын эртний түүх, соёлын ховор нандин дурсгал, үзэсгэлэнт байгаль, хот балгасын туурь, хөшөө, Монголын модон сийлбэрийн урлаг, эртний уран барилгын дурсгал, монголын ард түмний ахуй соёл, зан үйлтэй танилцуулах, морь, сарлаг унуулах, загасчлах, рашаан эмчилгээ сувилгаа хийлгэх, байгалийн элдэв сонин тогтоц, үзэсгэлэнт газрыг үзүүлэх чиглэлтэй аялал жуулчлалын бүс нутаг аль нь вэ? a) Орхон голын бүс b) Гурван голын сав газрын бүс c) Хөвсгөл орчмын бүс d) Төвийн бүс 21.Манай улс анхлан ямар газрыг дархлан, хамгаалалтанд авсан бэ? a) 1878 он Богдхан уулыг b) 1778 он Богдхан уулыг c) 1889 он Шар хоолой d) 1975 он Шар хоолой 22.Зулзаганай, Хэрмэнцав, Баянзаг зэрэг үзмэрүүд аялал жуулчлалын аль бүсэд хамаарах вэ? a) Хөвсгөлийн бүс b) Говийн бүс c) Дорнод бүс d) Төвийн бүс 23.Аялалын хөтөлбөрт эртний амьтдын үлдэгдэл бүхий геологийн түүхэн олдвортой газраар аялна гэж оруулсан бол дараах нөөц газруудын аль нь аялалын хөтөлбөрт тохирох вэ? a) Тосон Хулстай b) Эргэлийн зоо c) Батхаан уул d) Алагхайрхан 24.Монгол улсын нутаг дэвсгэр дээр хүн амьдарч эхэлсэн он цаг аль нь вэ? a) 700000 b) 800000 17
  • 18. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан c) 750000 d) 830000 25.Хамгийн эрт үед холбогдох хадны сүг зураг хаана байдаг вэ? a) Их тэнгэрийн ам b) Ямаан ус c) Хойд Цэнхэр d) Баянлиг 26.Шинэ чулуун зэвсгийн үед холбогдох нүхэн сууц хаанаас олдсон бэ? a) Тахилтын хотгор b) Тамсагбулаг c) Норовлин уул d) Чандмань уул 27.Буган чулуун хөшөөг ямар хүмүүст зориулан босгож байсан бэ? a) Эзэн хаан b) Бөө удган c) Цэргийн жанжин d) Олзлогдсдод 28.Хиригсүүрийг ямар овог аймгийнхан үлдээсэн дурсгал гэж үздэг вэ? a) Монгол b) Хүннү c) Түрэг d) Индо-иран 29.Дөрвөлжин булшийг ямар төрхтөнүүдийн оршуулга гэж үздэг вэ? a) Негроид b) Монголоид c) Европоид d) Аль нь ч биш 30.Хүннү нарын уугуул нутаг хаана байсан бэ? a) Ордос b) Байгаль нуур c) Говь d) Хангайн нуруу Б. Чадвар шалгах даалгавар 1. "Экотуризм" гэдэг ойлголтыг тайлбарлана уу? ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ 2. Монголын экотуризмын аюулгүй байдлын үндэсний бие бүрэлдэхүүнд ямар байгуулагууд багтдаг вэ? Нөхөж бичнэ үү? 3. Байгалийн аялал жуулчлалын нөөцийг нэрлэнэ үү? 18
  • 19. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан • ................................................ • ................................................ • ................................................ 4. ТХГН-ийн Байгалийн цогцолборт газрын ангилалд хамрагдах газар нутгийг бичнэ үү? • ............................................... • ............................................... • ............................................... • ............................................... • ............................................... 5. Монгол оронд экотуризмыг хөгжүүлэхэд баримтлах гол зарчмаас нэрлэнэ үү? 6. Монгол орны өндөр уулын бүслүүр хэдэн км2 талбайг эзэлдэг, нийт газар нутгийн хэдэн хувийг эзэлдэг вэ? Хүснэгтийн баганаар зөв хариултыг сонгоно уу? Талбай Эзлэх хувь 1. 70492.5 км2 2. 3.6% 3. 56394.0 км2 4. 4.5% 5. 238108. 0 км2 6. 34.2% 7. 535743.0 км2 8. 19.1 % 9. 299201.5 км2 10. 23.4 % 11. 366561.0 км2 12. 15.2% 7. ТХГН-ийн орон зайн сүлжээ бүрдүүлэхэд БЦГ-ын ямар шалгуур үзүүлэлтүүдийг харгалздаг вэ? • ................................................. • ................................................. 19
  • 20. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан • ................................................. • ................................................. • ................................................. 8. Монгол улсын ТХГН-ийн ангилалд багтдаг газруудыг нэрлэнэ үү? • ................................................. • ................................................. • ................................................. • ................................................. 9. Байгалийн цогцолборт газрыг ямар бүсүүдэд хуваадаг вэ? 10.Аялал жуулчлалын бүтээгдэхүүн гэж юуг хэлэх вэ? Жишээгээр тайлбарлаж бичнэ үү? ............................................................................................................................ ........................................................................................................................... 11.Аялал жуулчлалын гэрээнд тусгагддаг зүйлсийг жагсааж бичнэ үү? • ................................................ • ................................................ • ................................................ • ................................................ 12.Амьтаны аймгийг хамгаалах хэлбэрүүдийг нэрлэнэ үү? 20
  • 21. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан 13.Байгалийн ургамлын тухай хуулинд нэн ховор ургамлыг юу гэж тодорхойлсон байдаг вэ? Тайлбарлана уу? ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ 14. Хариултыг тохируулж бичнэ үү? 1 Нэн ховор амьтдыг агнах тусгай зөвшөөрлийг ямар байгууллага олгодог вэ? A 2 Амьтаны цуглуулгыг гадаадад гаргах зөвшөөрлийг ямар эрхийн актыг үндэслэн олгох вэ? B 3 Элбэг ан амьтныг гадаад улсад гаргах тусгай зөвшөөрлийг ямар байгууллага өгөх вэ? C 4 Ховор ургамлыг эм үйлдвэрлэлийн зориулалтаар ашиглах зөвшөөрлийг хаанаас олгох вэ? D 1. 1 2 3 4 15. “Экотуризмын бүтээгдэхүүн” гэдэг тодорхойлтыг тайлбарлаж бичнэ үү? ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ 16.. Монгол оронд экотуризмыг хөгжүүлэхэд баримтлах гол зарчмаас нэрлэнэ үү? • ................................................ • ................................................ • ................................................ 17.Байгалийн аялал жуулчлалын онцлогийг нэрлэнэ үү? • ................................................ • ................................................ 18.ТХГН-ийн Дархан цаазат газрын ангилалд ямар газар нутгийг хамруулдаг вэ? 21
  • 22. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан 19.Байгалийн нөөц газрын төрлөөс нэрлэнэ үү? • .................................................. • .................................................. • .................................................. • .................................................. 20.ТХГН-ийн орон зайн сүлжээ бүрдүүлэхэд Дархан цаазат газрыг ямар шалгуур үзүүлэлтүүдийг харгалздаг вэ? нөхөж бичнэ үү? В. Хэрэглээ шалгах даалгавар 1. . Дархан цаазат газрыг ямар бүсүүдэд хуваадаг вэ? • ................................................... • ................................................... • ................................................... 2. Жуулчин гэж ямар хүнийг хэлэх вэ? Жишээгээр тайлбарлан бичнэ үү? ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ 3. Ургамлын нөөцийн мэдээллийн сан бүрдүүлдэг ухагдахууныг нэрлэнэ үү? • ...................................................... • ...................................................... 22
  • 23. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан 4. Хүснэгтээс тохирох утгыг харгалзуулна уу? 1 Жуулчны баазад зэрэглэл тогтоох асуудлыг ямар байгууллага эрхлэх вэ? A 2 Нэн ховор ан амьтныг амьдаар нь гадаад улсад гаргах тусгай зөвшөөрлийг ямар байгууллага өгөх вэ? B 3 Ургамлыг гадаад улсад гаргах зөвшөөрлийг ямар байгууллага олгох вэ? C 4 Аялал жуулчлалын бүтээгдэхүүний үнэ тарифыг хаанаас тогтоох вэ? D 5. Монгол улсын улаан номонд орсон үлдвэр, нэн ховор ургамлыг нэрлэнэ үү? • ................................................ • ................................................ • ................................................ 6. ТХГН-ийн орон зайн сүлжээ бүрдүүлэхэд БЦГ-ын ямар шалгуур үзүүлэлтүүдийг харгалздаг вэ? 7. Дархан цаазат газарт ямар үйл ажиллагааг явуулахыг хориглох вэ? Жишээгээр тайлбарлаж бичнэ үү? ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ Аялал жуулчлалын байгууллагын ангилалыг бичнэ үү? • .................................................... • .................................................... • .................................................... 23
  • 24. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан 8. МУ-ын амьтаны аймгийн тухай хуулинд дахь "Агнуурын амьтан" гэсэн тодорхойлтыг бичнэ үү? ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ Тохируулна уу? 1 Аялал жуулалын сан хаанаас санхүүжих вэ? A 2 Нэн ховор, ховор амьтаны нөөц тархацыг тогтоох хамгаалах ажлыг хаанаас санхүүжүүлэх вэ? B 3 Нэн ховор ан амьтаны тархац нөөцийг тогтоох ажлын зардлыг ямар байгууллагаас санхүүжүүлэх вэ? C 4 Ургамал хамгааллын үйл ажиллагааг хаанаас санхүүжүүлэх вэ? 9. Монгол орны хөндийлжийн гаралтай агуйг нэрлэж дэлгэрэнгүй тайлбарлана уу? ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ Тохируулж бичнэ үү? 1 Ургамал түүж бэлтгэхдээ зөвшөөрөлд заасан хэмжээг хэтрүүлэн түүж бэлтгэсэн бол иргэнийг хичнээн төгрөгийн торгууль хүлээлгэх вэ? A 2 Нэн ховор ургамлыг хуулинд зааснаас өөр зориулалтаар түүж ашигласан иргэнийг хичнээн төгрөгөөр торгох вэ? B 3 Зохих гэрээ байгуулахгүйгээр үйлдвэрлэлийн зориулалтаар агнуурын амьтан агнасан тохиолдолд иргэнийг хэдэн төгрөгөөр торгох ёстой вэ? C 10.Тусгай зориулалтын агнуур гэж юуг хэлэх вэ? Тайлбарлаж бичнэ үү? ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ................................................................................................................ 11.Ховор ургамлыг ямар зориулалтаар ашиглахыг зөвшөөрөх вэ? • .............................................. • ............................................. • ............................................. 24
  • 25. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан • ............................................. 12.Ан амьтаныг ямар үед агнахыг хориглох вэ? Жишээгээр тайлбарлана уу? ............................................................................................................................ ..................................................................................................................... ..................................................................................................................... 13.Ìîíãîë îðíû ºíäºð óóëûí á¿ñë¿¿ð õýäýí êì2 òàëáàéã ýçýëäýã, íèéò ãàçàð íóòãèéí õýäýí õóâèéã ýçýëäýã âý? Õ¿ñíýãòèéí áàãàíààð çºâ õàðèóëòûã ñîíãîíî óó? a)1,2 b)1,4 c)3,2 d)3,4 e) 5,6 f) 5,8. g)7,6. h)7,8. i) 9,8 k) 9,10 14.Монгол улс дэлхийн бөмбөрцгийн хаана оршдог, түүний захын цэгүүдийг нэрлэ 25 Òàëáàé Ýçëýõõóâü 1. 70492.5 êì2 2. 3.6% 3. 56394.0 êì2 4. 4.5% 5. 238108. 0 êì2 6. 34.2% 7. 535743.0 êì2 8. 19.1 % 9. 299201.5 êì2 10. 23.4 % 11. 366561.0 êì2 12. 15.2%
  • 26. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан 15.Монгол улсын ямар ямар аймгууд ОХУ-тай хиллэдэг вэ? Хил орчмын бүс нутгуудад орших аялал жуулчлалын нөөцүүдийг тодорхойлно уу? ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ 16.Монгол улстай нэг өргөрөг, уртрагт орших улсуудыг зааж, аялал жуулчлалын нөөцийн ашиглалтыг харьцуулан бичнэ үү? ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ 17.Монгол улстай хамгийн ойр орших далай, тэнгисүүдийг зурагт зааж усан замын аялалын нөөц болгон ашиглаж буй байдалд дүгнэлт хийнэ үү? ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ . 18.Монгол орны хотгор, гүдгэрийн ерөнхий байдлыг Монгол орныг хөндлөн зүссэн байдлаар дүрсэлж хотгор гүдгэрийг нь тоймло. Хотгор гүдгэрийн байдлын аялал жуулчлалд нөлөөлөх байдлыг тодорхойлно уу? ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ . 19.Монгол оронд байдаг нууруудыг нэрлэж байрлалыг нь тодорхойлоод, аялал жуулчлалд нөөц болгон ашиглаж буй зэрэглэлийг харьцуулна уу? 26
  • 27. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан 20.Монгол орны хамгийн өндөр болон нам цэгүүдийн өндрийн зөрүүг тодорхойлж, уулын аялалын нөөц болгон ашиглаж буй уулсын тогтолцоог нэрлэнэ үү? 27
  • 28. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан Бүлэг 3. Аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент, нөөцийн үнэлгээ, нөөцийн ачаалал А. Мэдлэг шалгах даалгавар 1. Байгалийн нөөцийг хэрхэн үнэлдэг вэ? a) Тархсан нөхцөл, ашиглалт b) Нэгж талбайд ноогдох нөөц баялаг, тэдгээрийн бөөгнөрөл c) Нэгж бүтээгдэхүүнийг гаргаж авах зардал d) Дээрхи бүгдийг тооцоолно 2. Газар нутаг болон объектод ирж байгаа жуулчин аялалаас тааламжгүй сэтгэгдэлтэй үлдэх түвшин a) Жуулчдын нийгмийн даац b) Жуулчдын сэтгэлзүйн даац c) Эдийн засгийн даац d) Газар нутгийн даац 3. Монгол улсад байгаль хамгаалах багц хуулиар улсын тусгай хамгаалалттай газруудыг яаж ангилдаг вэ? a) Дархан цаазат газар, БЦГ, БНГ, Үндэсний парк b) ДЦГ, БЦГ, улсын хамгаалалттай газар, Үндэсний парк c) ДЦГ, БНГ, тахилгатай газар нутаг, БДГ d) ДЦГ, БЦГ, БНГ, БДГ 4. Богдхан уул улсын тусгай хамгаалалтын аль ангилалд багтах вэ? a) Байгалийн дурсгалт газар b) Байгалийн нөөц газар c) Дархан цаазат газар d) Байгалийн цагцолбор газар 5. Газар нутаг болон объектод ирэх жуулчдын ирэлт нь орон нутгийн соёл, жуулчид хүн амын хоорондох харилцаа муудахад хүргэх түвшин a) Бүс нутгийн даац b) Орон нутгийн нийгмийн даац c) Экологийн даац d) Соёлын даац 6. Байгалийн тодорхой хэв, шинж, аль нэгэн нөөц баялгийг хамгаалах, хадгалах, нөхөн сэргээх нөхцөлийг бүрдүүлэх зорилгоор улсын хамгаалалтанд авсан газар нутгийг .............................................гэнэ. a) Дурсгалт газар b) Байгалийн нөөц газар c) Байгалийн цогцолборт газар d) Их дархан газар 7. Дархан цаазат газрыг олж дугуйлна уу? a) Нагалхаан уул b) Уран уул c) Хасагт хайрхан уул d) Лхачинвандад уул 8. Аль тодорхойлолт нь дархан цаазат газрын хуулийн тодорхойлолт болох вэ? a) Байгалийн бүс бүслүүрийн онцлог хэв шинжийг төлөөлж чадах унаган төрхөө хадгалсан, шинжлэх ухааны ач холбогдолтой газрыг 28
  • 29. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан b) Байгалийн унаган төрхөө харьцангуй хадгалсан, түүх, соёл, шинжлэх ухаан болон танин мэдэхүй, экологийн хүмүүжил, ач холбогдол бүхий газрыг c) Байгалийн бүс бүслүүрийн онцлог хэв шинжийг төлөөлөх унаган төрхөө хадгалсан шинжлэх ухааны ач холбогдлыг нь харгалзан байгаль орчны тэнцвэрт байдлыг хангах газрыг d) Байгалийн тодорхой хэв шинж , аль нэгэн нөөц баялгийг хамгаалах, хадгалах, нөхөн сэргээх нөхцлийг бүрдүүлэх зорилготой газрыг 9. Тусгай хамгаалалттай газрын эрх зүйн бүсийн дэглэмээр батлагдсан зураг төсөл зөвшөөрлийн дагуу барилга байгууламжийг хаана барих вэ? a) БЦГ-ын аялал жуулчлалын бүсэд b) ДЦГ-ын хязгаарлалтын бүсэд c) БЦГ-ын хязгаарлалтын бүсэд d) ДЦГ-ын хамгаалалтын бүсэд 10.Аялал жуулчлалын аль нэгэн объект байгалийн нөөцөд томоохон хохирол үзүүлэлгүй, жуулчинд аялалаас таагүй сэтгэгдэл үлдээхгүй, хүн амын нийгэм эдийн засгийн асуудалд сөрөг нөлөө үзүүлэхээргүй таарч тохирсон ачаалалыг .............гэнэ. a) Нөөц b) Даац c) Ашиглалт d) Хувиарлалт 11.Газар нутаг болон объектод жуулчид болон үйлчилгээний салбарын дэд бүтцийн нөлөөллөөр экологийн сөрөг үр дагавар илрэх үйл явц гарах хүртлэх хүмүүсийн ашиглалтын түвшинг..........................гэнэ. a) Нийгмийн даац b) Экологийн даац c) Орон нутгийн даац d) Газар зүйн даац 12.Тусгай хамгаалалттай газрын экологи, эрхзүйн аль бүс байгалийн цогцолборт газарт хамаарагдах вэ? a) Онгон бүс b) Онцгой бүс c) Хамгаалалтын бүс d) Эко цогцолборт бүс 13.Монгол орны аялал жуулчлалын бүтээгдэхүүн үйлчилгээг бүрдүүлж буй нөөцийг нийтэд нь байгалийн үзмэр................................гэж 2 ангилна. a) Аялал жуулчлалын үзмэрүүд b) Түүх соёлын үзмэрүүд c) Угсаатны зүйн үзмэрүүд d) Хүний гараар бүтээгдсэн үзмэрүүд 14.Монгол оронд байх хүний гараар бүтээгдсэн үзмэрүүдийг тайлбарлахдаа дараах зүйлсийг зайлшгүй дурдах шаардлагатай. a) Хэн бий болгосон эсэхийг b) Одоо хэний эзэмшилд байдаг эсэх c) Хэн гэдэг судлаач судалсаныг d) Соёл иргэншлийн ямар хүрээнд багтаж байсныг 29
  • 30. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан 15.Аялал жуулчлалын нөөцийн хөгжлийн ерөнхий төвшнөөр тухайн бүс нутгийн аялал жуулчлалын хөгжих чадавхи тодорхойлогдож гарах боломжтой юм. a) Тийм b) Үгүй 16.Хархорин Орхоны бүс нутгийн аялал жуулчлалын нөөцийн агуулга багтаамж нь...........................юм. a) Эртний шим ертөнцийн байгаль дахь ил нөөц b) b) Сибирь, Ази-н байгалийн олон хэв шинж -ийг харьцуул -ан жиших байгаль, түүх соёлын үзмэр бүхий нөөц c) Эзэнт улсын үеийн нүүдэл-ийн соёл ахуйг агуулсан Чингэс хааны дурсгалын цогцолбор d) Монголын эзэнт гүрний нийслэлийн дүр төрхийг илтгэсэн нөөц 17.Алтай, их нууруудын хотгорын бүс нутгийн аялал жуулчлалын нөөцийн агуулга нь...................юм. a) Эртний шим ертөнцийн байгаль дахь ил нөөц b) Сибирь, Ази-н байгалийн олон хэв шинж -ийг харьцуул -ан жиших байгаль, түүх соёлын үзмэр бүхий нөөц c) Эзэнт улсын үеийн нүүдэл-ийн соёл ахуйг агуулсан Чингэс хааны дурсгалын цогцолбор d) Олон ястны өлгий нутаг, ястны, угсаатны хэв маяг, зан заншилыг тусгасан нөөц 18.Сибирь, Азийн байгалийн олон хэв шинжийг харьцуулан жиших байгаль, түүх соёлын үзмэр бүхий нөөцтэй бүс нутаг бол..........................юм. a) Говийн бүс b) Хөвсгөлийн бүс c) Алтайн бүс d) Дорнодын бүс 19.Эртний шим ертөнцийн байгаль дахь ил нөөц бүхий бүс нутаг бол.....................юм. a) Говийн бүс b) Хөвсгөлийн бүс c) Алтайн бүс d) Дорнодын бүс 20.Манай орон шиг өргөн уудам нутаг дэвсгэртэй дэд бүтцийн хөгжил сул, аялал жуулчлалын нөөц нь таруу орны хувьд бүх нутгаар аялал жуулчлалыг жигд хөгжүүлэх боломж...................юм a) Ихтэй b) Багатай c) Муу d) Сайн 21.Аялал жуулчлалын нөөцүүдэд .............................. боломжийн судалгааг хийх зайлшгүй шаардлагатай. a) Эдийн засгийн болон эрх зүйн b) Эрх зүйн орчны болон газарзүйн c) Нийгмийн хүчин зүйлийн d) Орон зайн болон зах зээлийн 22.Аялал жуулчлалын бүсчилсэн хөгжлийн шаардлагыг нэгтгэн авч үзвэл ...................... гэсэн багц асуудалд судалгаа шинжилгээ хийж, 30
  • 31. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан цаашдын хөгжлийн стратеги, аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх төлөвлөлтийн арга механизмуудыг тодорхойлж болно. a) Аялал жуулчлалын нөөц b) Аялал жуулчлалын зах зээл c) Аялал жуулчлалын дэд бүтэц d) Дээрх бүгд 23.Монгол орны аялал жуулчлалын гол нөөцүүд судлагдаж буй хэдий ч аялал жуулчлалын үйлдвэрлэлд татагдаж чадаагүй. a) Үнэн b) Худал 24.Аялал жуулчлалын үйлдвэрлэлийн салбарыг хэдэн үндсэн хэсэг хуваан авч үздэг вэ? a) 5 b) 6 c) 7 d) 8 25.Мянганы замын зүүн чиглэлийг зөв тодорхойлсон мөрийг олж тэмдэглэ. a) УБ,Эрдэнэ сум,Өндөрхаан,Баруун-Урт,Матад, Сүмбэр b) УБ, Эрдэнэ сум, Өндөрхаан, Хэрлэнгийн гүүр, Наран саран, Хургалж ухаа овоо, c) УБ, Эрдэнэ сум, Адаг улаан, Сүмбэр d) УБ, Эрдэнэ сум, Өндөрхаан, Чойбалсан, Сүмбэр 26.Нутаг дэвсгэрийн дотроос эхний 6-д орох аймгуудыг жагсаасан мөрийг тэмдэглэ. a) Хөвсгөл, Дорнод, Өмнөговь, Дорноговь, Говь-Алтай, Өвөрхангай b) Ховд, Өмнөговь, Дорнод, Баянхонгор, Говь-Алтай, Дорноговь c) Баянхонгор, Говь-Алтай, Дорнод, Дорноговь, Өмнөговь, Хөвсгөл d) Өмнөговь, Баянхонгор, Говь-Алтай, Баянхонгор, Завхан, Хэнтий 27.Хүн амын тоог нутаг дэвсгэрт нь харьцуулсан үзүүлэлтийг юу гэх вэ? a) Хүн амын байршилт b) Хүн амын нутагшилт c) Хүн амын суурьшилт d) Хүн амын нягтшил 28.Монгол Улсад тусгай хамгаалалтай газар нутгийн хэмжээг нэмэгдүүлэх, улмаар аялал жуулчлалын үйл ажиллагаанд татан оруулах, нөөцийг хамгаалах, нөхөн үйлдвэрлэх асуудлыг шийдвэрлэхээр ТХГН-н хэмжээг 1995-2020 онд .................. үе шаттайгаар нэмэгдүүлэхээр заасан. a) 3 b) 4 c) 5 d) 6 29.2020 онд Монгол улсын нийт нутаг дэвсгэрийн ...............хувийг Улсын Тусгай Хамгаалалтанд авахаар төлөвлөсөн. a) 40 b) 50 c) 30 d) 20 30.Аялал жуулчлалын нөөцүүдэд жуулчдын сонирхол татах байдлын коеффициентийг нэмэгдүүлэх, нөөцийг хөгжүүлэхийн тулд ............................... асуудлуудыг шийдвэрлэх хэрэгтэй. 31
  • 32. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан a) Шинжлэх Ухааны судалгаа шинжилгээний ажлыг хөгжүүлэх. b) Улсын болон орон нутгийн тусгай хамгаалалтанд авах замаар нөөцийг хамгаалах, хөгжүүлэх, нөхөн сэргээх. c) Нөөц ашиглалтыг төлөвлөх, иж бүрэн тогтолцоог бүрдүүлэх. d) Дээрх бүгд зөв Б. Чадвар шалгах даалгавар 1. Судлаач G.Chuck attraction буюу сонирхол татах үзмэрийг 3 ангилж үзсэн байдаг. Нөхөж бичнэ үү? 2. Монгол улсын төвийн бүсд орших тусгай хамгаалалттай газруудыг нэрлэнэ үү? • .................................................. • .................................................. • .................................................. 3. Судлаач Edward Inskeep сонирхол татах үзмэрүүдийг дараах байдлаар ангилсан. Үүнд: 4. Жуулчдын зорих газруудын ялгааг дэлгэрүүлж бичнэ үү? Хэмжээ Дэд бүтэц Үйлчилгээ, үр өгөөж • • • • • • • . • • • • • • • • 5. Жуулчны өөрийн байнга оршдог газраасаа тодорхой зорилго, сэдлээр өөр газарт хүрэхээр шийдэх үед доорх үндсэн гурван орон зайн ялгаа үүсдэг. Нөхөж бичнэ үү? 32 Сонирхол татах үзмэр Сонирхол татах үзмэр
  • 33. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан 6. Жуулчны өөрийн байнга оршдог газраасаа тодорхой зорилго, сэдлээр өөр газарт хүрэхээр шийдэх үед доорх үндсэн гурван орон зайн ялгаа үүсдэг. Эдгээр орон зайг дэлгэрүүлж бичнэ үү? Аялалд гарах орон зай Жуулчны хүрэх орон зай Дамжин өнгөрөх орон зай • • • • • • • . • • • • • • • • 7. Монгол улсын төвийн бүсд орших тусгай хамааглалттай газруудыг нэрлэнэ үү? • .................................................. • .................................................. • .................................................. 8. Аялал жуулчлын бүс нутгийн зах зээлээс тавьдаг өндөр шаардлагыг хангадаг сегментээ хадгалж өрсөлдөх боломжтой байхад доорх үндсэн шалгуурыг харгалзана. 9. Аялал жуулчлалын бүс нутагт нөлөөлөх хүчин зүйлсийг нөхөж бичнэ үү? 10.Аялал жуулчлалын бүс нутагт дэд бүтцийн болоод үйлчилгээний хэд хэдэн төврөлөлүүд бий болдог. • ................................................... • ................................................... • ................................................... 33 1. 2. 3. Аялал жуулчлалын бүс нутаг
  • 34. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан 11.Аялал жуулчлалыг үр ашигтай хөгжүүлэх үйл ажиллгаагааг удирдахад тодорхой зохиоин байгуулалтын элементүүдтэй байхыг шаарддаг. Үүнд: 1. ................................................... 2. ................................................... 3. ................................................... 4. ................................................... 5. ................................................... 6. ................................................... 12. Монголын аялал жуулчлалын салбарын хөгжлийг удаашруулж, салбарын уялдааг алдагдуулж эдийн засгийн амиа, аргацаасан байдалд оруулж байгаа хэд хэдэн саад бэрхшээлүүд байна. Нөхөж бичнэ үү? • ................................................... • ................................................... • ................................................... • ................................................... 13.Аялал жуулчлалын цаашдын хөгжлийн стратегийг хөгжүүлэх төлөвлөлтийн арга менанизмуудыг тодорхойлж бичнэ үү? 14.Монгол улсын бүс нутгуудын эдийн засгийн хөгжлийн асуудлын тухай бичнэ үү? ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ................................................................ ............................................................................................................................ ................................ 15.Бүс нутгийн а ялал жуулчлалын төлөвлөлтийн нэгдмэл системийн хүчин зүйлсийг бичнэ үү? Эрэлтийн хүчин зүйлс Нийлүүлэлтийн хүчин зүйлс • • • • • . • • • 16.Монгол улсын хангайн бүсэд орших тусгай хамгаалалттай газруудыг нэрлэнэ үү? 34 1. 2. 3. 4.
  • 35. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан • .................................................. • .................................................. • .................................................. • .................................................. 17.Аялал жуулчлалын эрэлтийн хүчин зүйлсийг бичнэ үү? 18.Бүс нутагт аялал жуулчлалыг хөгжүүлэхтэй холбоотой асуудлуудыг бичнэ үү? • ..................................................... • ..................................................... • ..................................................... • ..................................................... • ..................................................... • ..................................................... 19.Бүс нутагт аялал жуулчлалыг хөгжүүлэхтэй холбоотой урт хугацааны төлөвлөлтийн графикийг тайлбарла. 20.Нийслэлийн ногоон бүсэд хамрагдах газруудыг нэрлэ • .................................................... • .................................................... В. Хэрэглээ шалгах даалгавар 35 АЖ-ын зах зээл t1 t1 t1
  • 36. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан 1. Архангай аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү? 2. Баян-Өлгий аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү? 3. Баянхонгор аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү? 36
  • 37. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан 4. Эртний хот суурины үлдэгдэл, балгас, хэрэм, цайз болон уран барилгын цогцолбор, сүм дуган, хийд, гудамж, талбай, байшин барилга зэрэг уран барилгын дурсгал нь ...............................................д хамаарагдана. 5. Булган аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү? 6. Дорнод аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү? 7. Дорноговь аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү? 37
  • 38. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан 8. Угсаатны хувцас, чимэглэл, гэр болон аж ахуйн тоног хэрэгсэл, хөдөлмөрийн багаж зэвсэг, хөгжмийн зэмсэг, түүнчлэн уламжлалт тоглоом наадам, шашин шүтлэгтэй холбогдолтой эд өлгийн зүйл нь “Соёлын өвийг хамгаалах” тухай Монгол Улсын хуулинд ................................. дурсгалт зүйлийн ангилалд хамаарна хэмээн заасан байдаг. 9. Дундговь аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү? 10.Говь-Алтай аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү? 11.Сурвалж бичиг, гар бичмэл, барын болон хэвлэмэл ном судар зэрэг бичгийн дурсгал, гэрэл зураг, кино, дүрс бичлэг, уран зураг, уран баримал, хөөмөл, цутгамал, сийлбэр, зээгт наамал, хатгамал, цаасан шуумал, шавар болон вааран эдлэл зэрэг дүрслэх урлагийн бүх төрлийн бүтээл нь ........................................ нд хамаарна. 12.Хэнтий аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү? 38
  • 39. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан 13.Ховд аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү? 14.Түүхэн хүмүүсийн амьдрал, үйл ажиллагаатай холбоотой байшин барилга, эд өлгийн зүйл, баримт бичиг, түүх, соёлын дурсгалт цогцолбор газар, эртний хүн, амьтан, бичил биетэн, ургамлын чулуужсан олдвор, ул мөр, тэдгээрийг агуулсан олдворт газар, эрдэс, үнэт чулууны ховор олдвор, эд өлгийн бусад зүйл нь ..................................... ийн дурсгалт зүйлс мөн. 15.Хөвсгөл аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү? 39
  • 40. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан 16.Сэлэнгэ аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү? 17.Сүхбаатар аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү? 18.Төв аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү? 19.Өмнөговь аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү? 20.Увс аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү? 40
  • 41. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан 21.Өвөрхангай аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү? 22.Завхан аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү? 23.Говь-Сүмбэр аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү? 41
  • 42. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан 24.Дархан-Уул аймагт орших түүх соёлын нөөцүүдийг тэмдэглэнэ үү? 42
  • 43. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан Бүлэг 4. Олон улсын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент А. Мэдлэг шалгах даалгавар 1. ......................................нь ЮНЕСКО-гийн Дэлхийн Соёлын болон Байгалийн Өвийг Хамгаалах 1972 оны Конвенцийн дагуу Дэлхийн өвд бүртгэгдсэн Монголын анхны соёлын өв юм. a) Орхоны Хөндийн Соёлын Дурсгалт Газар b) Хар хорины дурсгалт газар c) Увс нуурын ай сав газар 2. Орхоны Хөндийн Соёлын Дурсгалт Газар нь ...................................гэсэн ангиллаар бүртгэгдсэн бөгөөд үе үеийн нүүдэлчдийн соёл иргэншил болоод хүрээлэн буй байгаль орчин хоорондоо хэрхэн уялдан зохицож, харилцан хамаарч байгааг харуулдаг. a) Соёлын дурсгалт газар b) Түүхийн дурсгалт газар c) Байгалийн дурсгалт газар 3. "Дэлхийн соёлын болон байгалийн өвийг хамгаалах тунхаглал" -д үндэслэн Дэлхийн өвийн жагсаалтад бүртгэгдсэн археологийн дурсгал, байгаль, соёлын дурсгал зэрэг хүн төрөлхтөн үеэс үед өвлүүлэн үлдээх үнэт зүйлсийг .......................................гэнэ a) Дэлхийн өв b) Соёлын өв c) Түүхийн өв 4. Дэлхийн өвийг ...............төрөлд хуваана. a) 2 b) 4 c) 5 5. Дэлхий нийтэд хүлээн зөвшөөрөгдсөн үнэ цэнэ бүхий барилга болон археологийн дурсгалыг ...............................гэнэ. a) Соёлын өв b) Байгалийн өв c) Хосолмол өв 6. Соёлын болон байгалийн өвүүд нэг дор орших газар a) Устах аюулд буй өв b) Хосолмол өв c) Байгалийн өв 7. 1966 онд ЮНЕСКО-гоос “Дэлхийн гайхамшигт үнэт зүйл болох нь” зэрэглэлээр дэлхийн соёлын өвд бүртгэж авсан газар a) Ховд хотын дэргэдэх Ямаат-Улаан гэдэг нүцгэн улаан буурал уул b) Манхан сумын нутаг дахь Хойд Цэнхэрийн агуй c) А болон В хариулт 8. 1997 онд Увс нуурын ай савын Дархан цаазтай газрыг ....................... сүлжээнд хамруулан авчээ. a) Дэлхийн шим мандлын нөөц газрын b) Дэлхийн соёлын өвийн 43
  • 44. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан c) Байгалийн дурсгалт газрын 9. Доорх хүн төрөлхтний соёлын өвд бүртгэгдсэн бүтээлүүд аль улсад оршдгийг нэрлэ. a) Acropolis - b) Coleseum - c) Great Wall - d) Statue of Liberty - e) Taj Mahal – 10.Доорх олон улсын аялал жуулчлалын байгууллагуудаас Засгийн Газар хоорондын бус / NGO/ байгууллагуудыг нь нэрлэ. a) Европын Аялал жуулчлалын Комисс / ETC/ b) ОУ-ын Иргэний Агаарын Тээврийн Холбоо /IATA/ c) ОУ-ын Иргэний Нисэхийн байгууллага / ICAO/ d) Японы АЖ-ын Агентуудын Холбоо /JATA/ 11.Сүүлийн 3 жил дараалан аялал жуулчлалын салбар хамгийн хурдан хөгжиж буй бүс нутаг a) Африк b) Европ c) Ази, Номхон далайн бүс нутаг d) Америк 12.Доорх Үндэсний Паркууд аль улсынх болохыг нь тохируул. a) 1в 2г 3а 4б b) 1б 2а 3г 4в c) 1а 2б 3в 4г d) 1г 2в 3б 4а 1. Yosimate a. Австрали 2. Serengeti б. Шинэ Зеланд 3. Mount Cook в. АНУ 4. Kakadu г. Танзани 13.Хүлээн авч үйлчлэх жуулчдын тоогоор дэлхийд тэргүүлдэг 3 улс аялал жуулчлалын ямар бүсэд хамаарах вэ? a) Европ b) Африк c) Америк d) Ази, Номхон далайн бүс 14.Дэлхий дээрх хамгийн том аялал жуулчлалын бүс нутаг a) Африк b) Ази, Номхон далайн бүс c) Европ d) Америк 15.Нэг жилд хүлээн авах гийчдийн тоогоор нэгд ордог улс a) Америк b) Хятад c) Швейцари d) Франц 16.Монгол улс Дэлхийн өвийн конвенцид .......... онд нэгдэж орсон билээ. a) 1990 b) 1995 c) 2000 d) 2006 44
  • 45. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан 17.Амарбаясгалант хийд ба соёлын дурсгалт газар нь дэлхийн өвийн ......................... гэсэн ангилалд бүртгүүлжээ. a) Соёлын b) Байгалийн c) Соёлын ба байгалийн d) Соёлын болон түүхийн 18.Олон улсын байгаль хамгаалах хорооны тодорхойлсноор ..........................гэдэг нь байгалийн ба соёлын биологийн төрөл зүйлийг зохистой ашиглах хамгаалахад зориулан хуулийн хүрээнд хамгаалагдсан далай тэнгис ба хуурай газрын хэсэг нутаг юм. a) Тусгай хамгаалалттай газар нутаг b) Хатуу хамгаалалттай дархан цаазат газар c) Байгалийн дурсгалт газар d) Хамгаалалттай ландшафт 19.Олон улсын байгаль хамгаалах хорооноос 1998 оноос мөрдөж эхэлсэн тусгай хамгаалалттай газар нутгийн олон улсын шинэ ангилалаар ТХГН-г хэд ангилсан бэ? a) 5 b) 4 c) 7 d) 6 20.Тусгай хамгаалалттай газар нутгийн олон улсын шинэ ангилалаар хатуу хамгаалалттай газар нутаг, байгалийн цогцолбор газар, байгалийн дурсгалт газар, биологийн төрөл зүйл, амьдрах орчныг хамгаалах газар, хамгаалалттай ландшафт...............................гэж 6 ангилжээ. a) Зэрлэг онгон газар b) Хамгаалалттай газар c) Нөөц газар d) Соёлын өв бүхий газар нутаг 21.Олон улсын байгаль хамгаалах хорооноос 1998 оноос мөрдөж эхэлсэн тусгай хамгаалалттай газар нутгийн олон улсын шинэ тодорхойлолтоор “хуурай газар болон далайн бүсэд орших онцлог экосистем, биотөрөл зүйл бүхий мөнхийн загвар нутаг” гэдэг нь a) Хатуу хамгаалалттай дархан цаазат газар b) Байгалийн цогцолбор газар c) Хамгаалалттай ландшафт d) Нөөц газар 22.Олон улсын байгаль хамгаалах хорооноос 1998 оноос мөрдөж эхэлсэн тусгай хамгаалалттай газар нутгийн олон улсын шинэ тодорхойлолтоор “байгалийн унаган төрхөө алдаагүй томоохон бүс нутаг, далай тэнгисийн хэсгийг хэвээр нь хадгалах зорилгоор хамгаалалтанд авсан ......................гэнэ. a) Зэрлэг онгон газар b) Байгалийн цогцолбор газар c) Хамгаалалттай ландшафт d) Нөөц газар 23.Олон улсын байгаль хамгаалах хорооноос 1998 оноос мөрдөж эхэлсэн тусгай хамгаалалттай газар нутгийн олон улсын шинэ тодорхойлолтоор “хуурай газар болон далай тэнгисийн экосистем, алдралд орсон газар нутгийг сэргээх болон хэт ашиглалтаас хамгаалах, шинжлэх ухаан, 45
  • 46. Түүхсоёлын аялал жуулчлалын нөөцийн менежмент Хяналтын ажлын сан боловсрол, аялал жуулчлалд зориулан хамгаалалтанд авсан газрыг.......................гэнэ. a) Хамгаалалттай ландшафт b) Хатуу хамгаалалттай дархан цаазат газар c) Байгалийн цогцолбор газар d) Нөөц газар 24.Олон улсын байгаль хамгаалах хорооноос 1998 оноос мөрдөж эхэлсэн тусгай хамгаалалттай газар нутгийн олон улсын шинэ тодорхойлолтоор “ховор болон өвөрмөц тогтоц бүхий байгаль соёлын онцгой дурсгал, мөн гоо зүйн болон соёлын ая холбогдлыг агуулж буй бүс нутаг” a) Байгалийн дурсгалт газар b) Байгалийн цогцолбор газар c) Хамгаалалттай ландшафт d) Нөөц газар 25.Тодорхой биологийн төрөл зүйлийн амьдрах орчныг хамгаалах, идэвхтэй менежмент хийлгэх зорилгоор хамгаалалтанд авсан хуурай газар, далай тэнгисийн бүс нутаг a) Байгалийн цогцолбор газар b) Амьдрах орчин c) Хамгаалалттай ландшафт d) Нөөц газар 26.Хуурай газар, далай тэнгис, эрэг орчмын нутгийг хамрах бөгөөд биологийн төрөл зүйлийг хамгаалах, хүн, байгалийн харилцан шүтэлцээг дэмжих, экологи, соёл, гоо зүйн ач холбогдолтой тусгай хамгаалалттай газар нутгийг..................................гэнэ. a) Хатуу хамгаалалттай дархан цаазат газар b) Байгалийн цогцолбор газар c) Хамгаалалттай ландшафт d) Нөөц газар 27.Байгалийн нөөцийг нийгмийн хэрэгцээтэй уялдуулан тогтвортой ашиглах, нөхөн сэргээх, биологийн төрөл зүйлийг хамгаалах, нөхөн сэргээх, зүй зохистой ашиглах зорилготой байгалийн хувиралгүй экосистемийг зонхилон багтаасан газар нутаг a) Хатуу хамгаалалттай дархан цаазат газар b) Байгалийн цогцолбор газар c) Хамгаалалттай ландшафт d) Нөөц газар 28.Олон улсын байгалийн цогцолбор газрын ашиглалтын үндсэн хэлбэрт аль нь хамаарахгүй вэ? a) Эрдэм шинжилгээ судалгаа b) Ан агнуураас бусад төрлийн амралт, аялал жуулчлал c) Биологийн төрөл зүйлийг хамгаалах d) Жуулчны бааз байгуулах 29.Дэлхий дахины ач холбогдол бүхий газар нутаг, ургамал, амьтныг хамгаалах, судлах зорилгоор байгуулагдсан тусгай хамгаалалттай газар нутгийг a) Дэлхийн өв бүхий газар нутаг b) Нөөц газар c) Шим мандлын нөөц газар d) Хамгаалалттай ландшафт 46