1. Hiszpania – fiesta, sjesta
i flamenco.
MARTA WYRUCH, I ROK ARCHITEKTURY INFORMACJI.
2.
3. Hiszpania, KrólestwoHiszpanii – państwo w EuropiePołudniowej,największe z trzech państw
położonych na Półwyspie Iberyjskim.
Na zachodzieHiszpania graniczy z Portugalią, na południu z należącym do Wielkiej
Brytanii Gibraltarem, oraz przez Ceutę i Melillę z Marokiem. Na północnymwschodzie,
przez Pireneje, kraj graniczy z Francją i Andorą.
W skład Hiszpanii wchodzątakże Baleary na Morzu Śródziemnym,Wyspy Kanaryjskie na Oceanie
Atlantyckim oraz tzw. terytoria suwerenne,w skład których wchodządwie hiszpańskie posiadłości
w Afryce Północnej (enklawy), Ceuta i Melilla, oraz liczne niezamieszkane wyspy po
śródziemnomorskiej stronie Cieśniny Gibraltarskiej, takie jak enklawy będące częściami
prowincjiKadyksi Malaga: Chafaryny, Alborán czy Perejil. Do Hiszpanii, a dokładniej do Katalonii,
należy także otoczone przez terytorium francuskie miasteczko Llívia. Najdalej wysuniętym na
północpunktem kraju jest przylądek Estaca de Bares w Galicji, na południe – Punta
Saltos na kanaryjskiej wyspie Hierro, na wschodzie –Punta Esperó na Minorce.
4. Nazwa Hiszpania wywodzi się od nazwy Hispania, którą Rzymianie nadali części Półwyspu
Iberyjskiego.Alternatywną nazwą była Iberia – nazwa preferowanaprzez greckich pisarzy w
odniesieniu do tej samej przestrzeni, wywodziła się ona od rzeki Iber lub od słowa, któreGrecy
słyszeli od miejscowych ludów,równieżna południu półwyspu.Jednakże fakt, że
termin Hispania jest terminem łacińskim doprowadziłdo sformułowania kilku teorii na temat jego
pochodzenia.
5. Hiszpania jest dziedziczną monarchią parlamentarną. Do 19 czerwca 2014 roku królem był Jan
Karol z dynastii Burbonów.Wstąpił na tron w 1975 roku po śmierci generała Francisco Franco. Król,
mimo iż cieszy się ogromnym autorytetem w społeczeństwie (nawet wśród komunistów),zwłaszcza
po udaremnieniu próby zamachu stanu 23 lutego 1981, nie ma w swych rękach żadnej realnej
władzy. Mianuje szefa rządu, który zawsze wywodzisię ze zwycięskiego ugrupowania.W
wyjątkowych sytuacjach może wygłaszać orędzia do narodu.Jest również najwyższymdowódcą
wojska.
Obecnym królem Hiszpanii jest Filip VI, zaś królową Letycja.
6.
7. Władza ustawodawczajest zapewniona przez parlament – dwuizbowy,sąd lub Zgromadzenie
Narodowe,składa się z Kongresu Deputowanych z 350 członków,wybieranego w wyborach
powszechnych naokres 4 lat i Senatu, składającego się z 259 członków,z których 208 jest
bezpośredniowybieranych przez ludzi i 51 mianowanych przez regionalne legislatury, na okres
również4 lat.
Premierem Hiszpanii jest od 2011 Mariano Rajoy.
8.
9. Nauczanie jest bezpłatne i obowiązkowedla dzieci w wieku 6–14 lat. Nauka w szkole podstawowej
(Educación Primaria) trwa 6 lat, w szkole średniej (Educación Secundaria) również6 lat w dwóch
cyklach: I – 4-letni (Educación Secundaria Obligatoria lub ESO), będący kontynuacjąszkoły
podstawowej i II – 2-letni (Bachillerato), przygotowującydo studiów i zakończony maturą (Prueba
de Acceso a la Universidad, PAU lub potocznie selectividad).
10. Hiszpania jest krajem wyżynno-górskim(około 90% obszaru zajmują wyżyny i góry). Centralną część
kraju zajmuje wyżynazwana Mesetą Iberyjską, która wznosi się średnio do 600 m n.p.m. Góry
Kastylijskie dzielą ją (najwyższyszczyt Almanzor – 2592 m n.p.m.) na dwie części: Starą i Nową
Kastylię. Mesetę otaczają góry: od północy Góry Kantabryjskie z najwyższymszczytem Torrede
Cerredo (2648 m n.p.m.), od północnego wschodu Góry Iberyjskie z kulminacją Moncayo (2313 m
n.p.m.). Na granicy z Francją rozpościerająsię niedostępne Pireneje z kulminacją Aneto (3404 m
n.p.m.), które wraz z Górami Iberyjskimi i niższymi Górami Katalońskimi otaczają nizinną Kotlinę
Aragońską.
11.
12. Północną część kraju porastają lasy liściaste, zaś na południu dominują lasy iglaste. Na południu i w
środkowej części kraju występujeroślinność śródziemnomorskaz enklawami wiecznie zielonych
lasów z dębem korkowym,oliwką i pinią. Na suchym obszarzepołudniowo-wschodnimrośnie trawa
stepowa, głównie ostnica mocna. W górach występująpiętra roślinne. Na Wyspach
Kanaryjskich roślinnośćjest swoista, z dużym udziałem endemitów, m.in. z draceną smoczą,
roślinami gruboszowatymi i wawrzynowatymi.
13. Podobnie jak w przypadku flory tak i w faunie znajdujemy tu przedstawicieli środkowoeuropejskiej i
północnoafrykańskiej fauny. Na północy kraju przeważają gatunki środkowoeuropejskie.
W Pirenejach można spotkać dzikie świnie, wilki, kozice czy rysie. Z ptaków drapieżnych spotkamy
orły i sępy. W górach centralnej części Hiszpanii występują lisy, borsuki,krety i różnorodnegryzonie.
W tym samym rejonie, na stepowych nizinach występujązające, króliki i populacja różnorodnych
gryzoni. Na południu Hiszpanii występująreprezentancipółnocnoafrykańskiej fauny, zwierzęta takie
jak jeżozwierz,przepiórka, łasica pospolita, szakal oraz wiele gatunków jaszczurek.Na Gibraltarze
występujejedyny gatunek małp europejskich – magota gibraltarska. Rzeki kraju obfitują w
różnorodnegatunki ryb takie jak: pstrągi, łososie – w rzekach w regionie Kantabrii, płocie czy
świnki. W przybrzeżnych rejonach mórz napotkać można tu dorsze,makrele i tuńczyki. Miejscowe
zwierzęta, nie spotykane gdzie indziej w Europie,to m.in. żeneta i koziorożecpirenejski. Licznie
występujątu ptaki.
14. KlimatHiszpaniijest zróżnicowany,od chłodnego i deszczowego na północnymzachodzie,pogorący i suchy na
równinachAndaluzji.Wynikato z ukształtowaniaterenu.Centrumkrajucharakteryzujesię klimatem
kontynentalnym.Jest to teren otoczonypasmamigórskimi,w związkuz czym nie docieratam wilgotnepowietrze i
jest bardzosucho. Występująduże amplitudytemperaturdziennych,jak i rocznych.Latemna całym obszarze kraju z
wyjątkiempółnocnegowybrzeża, jest gorąco i słonecznie.Średnietemperaturywynoszą12 °C w styczniui 25° w
lipcu,rocznailość opadówsięga250 mm. Madryt,leżący na wysokości660 m, ma średnietemp. 5 °C w styczniu i
24 °C w lipcu.Północkrajujest terenemzdecydowaniewilgotnym.Występują tamsporeopady,a temperaturysą
umiarkowane.Niewielkie amplitudymiesięcznewskazują na łagodnezimy (od 6 °C do 10 °C) i chłodnelata(średnio
poniżej22 °C). Obszarwybrzeża na wschodziei południukrajuprzejawiacechyklimatuśródziemnego zwpływem
klimatumorskiego, imbardziejnapołudnietym bardziejgorący klimat.Jest to teren raczej suchy,z gorącym latem
(ponad22 °C) i łagodnązimą (od 6 °C na północno-wschodnimwybrzeżu do ponad10 °C na południu).
15.
16. W Hiszpanii status urzędowego ma język: kastylijski (potocznie zwany hiszpańskim) oraz regionalnie
także: kataloński, baskijski i galisyjski. Zgodnie z zapisem w konstytucji Hiszpanii, każdy obywatel tego
kraju ma obowiązek znać język kastylijski.
Język kataloński jako urzędowy występuje w Katalonii i na Balearach. Poza tym używany jest w Pasie
Zachodnim (Aragonia) i w comarce Carche na terenie Murcji. Na terenie wspólnoty
autonomicznej Walencja, używany jest wariant języka katalońskiego – walencjański. Język galicyjski jako
urzędowy występuje tylko w Galicji. Ponadto używany jest w prowincjach León i Zamora, jednak nie ma
tam statusu urzędowego. Język baskijski jako urzędowy występuje w Kraju Basków i na północy Nawarry.
W gminach doliny Arán w katalońskiej prowincji Lleida, obowiązuje język aranejski,
wariant oksytańskiego.
17. Sjesta – krótkadrzemka we wczesnych godzinach popołudniowych,często po obiedzie. Taki
okres snu jest wspólną tradycją w niektórych krajach (głównie w basenie Morza Śródziemnego),
zwłaszcza w słoneczny dzień.
Fiesta - hiszp. słowooznaczające imprezę, uroczystośćlub przyjęcie.
18.
19.
20. Walencja – miasto w środkowo-wschodniej Hiszpanii, nad Morzem Śródziemnym.
Stolica prowincji i wspólnoty autonomicznej o tej samej nazwie. Trzecie co do wielkości miasto Hiszpanii,
po Madrycie i Barcelonie, z liczbą mieszkańców wynoszącą 800 tysięcy wewnątrz centrum
administracyjnego. Zespół miejski Walencji wykracza poza centrum administracyjne, z liczbą ludności
wynoszącą 1 561 000. Cała metropolia ma około 2 miliony mieszkańców. Pod względem geograficznym
Walencja położona jest pośrodku liczącej 930 km² żyznej niziny.
Jest to ważny ośrodek przemysłowy, finansowy i kulturalno-naukowy. Posiada liczne zakłady
przemysłowe, duże porty handlowe i pasażerskie, a także ważne węzły kolejowe (stacja València Norte),
drogowe i lotnicze. Miasto ma status metropolii o znaczeniu globalnym.
21.
22.
23.
24.
25.
26. Grenada (Granada) – miasto w płd. Hiszpanii, w dolinie rzeki Genil , w Górach Betyckich, 237 tys.
mieszkańców(2013). Stolica prowincji Grenada, w regionie Andaluzja. Ośrodek handlowy,
przemysłowy i kulturalny. Jedna z najważniejszych miejscowościturystycznych wHiszpanii,
słynna z pięknego położenia, licznych zabytków i niezapomnianych krajobrazów. Szczególny urok
Grenady polega na tym, że w ciągu kilku godzin można jeździć na nartach w górach Sierra
Nevada, a potem kąpać się w Morzu Śródziemnym na Costa del Sol, oddalonym o ok. 70 km.
27. Alhambra – warowny zespół pałacowy w Grenadzie w andaluzyjskim regionie Hiszpanii,
zbudowany w latach 1232–1273 i rozbudowywany do XIV wieku. Jej rozbudowatrwała za
panowania emirów z dynastii Nasrydów– Jusufa I i Muhammada V. Alhambra była twierdzą
mauretańskich kalifów.
Zabytek arabskiego budownictwaw Europie. Składa się z pałacu z kilkoma dziedzińcami i
dekorowanymisalami, Alkazaby, Generalife – letniej rezydencjiz ogrodami oraz z samych ogrodów
znajdujących się na całym wzgórzu.Wewnątrz jest Patio de los Leones (podwórze lwów) z
wodotryskiemopartym na 12 lwach; do dziedzińca tego przylegają 4 sale: jedna z nich, Sala de las
Dos Hermanas (sala dwóch sióstr), zwana tak z powodu dwóch jednakowych płyt marmurowych w
podłodze.Dziedzińce okolone cienistymi kolumnadami; wiele chłodnych zakątków,ogródkiz
płynącą wodą, na zewnątrz zaś balkony, z których roztaczają się widoki. Ornamenty przedstawiają
wersety Koranu.
28.
29.
30.
31. Madryt – stolica i największe miasto Hiszpanii, położony w środkowej części kraju na Wyżynie
Kastylijskiej u podnóżaSierra de Guadarrama nad rzeką Manzanares.
Centrum administracyjne ma powierzchnię606 km² i liczbę ludności 3,2 mln, natomiast region
autonomiczny Comunidad de Madrid ma powierzchnię 8022 km² i liczbę ludności prawie 6,5 mln. Jest
to trzecie co do wielkości miasto Unii Europejskiej (po Londynie i Berlinie) oraz trzeci co do wielkości
monocentryczny obszarmiejski w UE (po Londynie i Paryżu). Madryt jest siedzibą rządu, parlamentu,
ministerstw, agencji i innych przedstawicielstw międzynarodowych,jak i też oficjalną rezydencjąkróla
Hiszpanii.
32.
33.
34.
35. Kordob lub Kordowa – miasto w południowej Hiszpanii, nad rzeką Gwadalkiwir, stolica
prowincjiKordoba,w regionie Andaluzja. Ośrodek przemysłowy,naukowyoraz turystyczny o
znaczeniu światowym.
36.
37.
38. Mezquita – przebudowany na katedrę meczet, jedno z najwspanialszych dzieł architektury islamu.
Zajmuje teren o wymiarach 179x128 metrów otoczony murem z wieżą-dzwonnicą(dawnym
minaretem, na którym wzorowanosię w krajach islamskich). Budowany od 785 do końca X wieku na
fundamentach świątyni rzymskiej i na murach istniejącej wówczasbazyliki Wizygotów.Po zdobyciu
Kordoby przez chrześcijan, na środku sali modłów meczetu zbudowanow XVI wieku katedrę.Kiedy
w 1526 cesarz Karol V przybyłtutaj był wstrząśnięty tym widokiem i podobno powiedział:
„zniszczyliście coś, co było jedyne w swoim rodzaju i postawiliście coś, co można zobaczyćwszędzie”.
Wnętrze o wysokości11,50 metrów, z 850 kolumnami połączonymi podkowiastymi łukami robi
wrażenie labiryntu.
39.
40. Barcelona – miasto w północno-wschodniej Hiszpanii, nad Morzem Śródziemnym, około 120 km na
południeod grzbietu Pirenejów i granicy hiszpańsko-francuskiej.Stolica prowincjio tej samej nazwie
oraz wspólnoty autonomicznej Katalonii. Drugie co do wielkości miasto Hiszpanii, z liczbą
mieszkańcówwynoszącą 1 611 822 wewnątrz centrum administracyjnego. Zespół miejski Barcelony
wykracza pozacentrum administracyjne, z liczbą ludności wynoszącą 4 693 000, jest szóstym co do
wielkości zespołem miejskim w Unii Europejskiej.Cała metropolia ma około 5 milionów
mieszkańców. Założona jako rzymskie miasto w starożytności,w średniowieczu Barcelona stała się
stolicą Hrabstwa Barcelony i Marchii Hiszpańskiej. Dziś miasto jest jednym z wiodących na świecie
turystycznych,gospodarczych,targowo-wystawienniczychi kulturalno-sportowych centrów,stając
się metropolią o znaczeniu globalnym.
41.
42. Sewilla – stolica i główne miasto Andaluzji, ośrodek administracyjny prowincjiSevilla, 700 tys. mieszk.
Czwarte pod względem wielkości miasto Hiszpanii, nad Gwadalkiwirem, połączone żeglownymi
kanałami z Atlantykiem. Uchodzi za stolicę andaluzyjskiego folkloru „flamenco”.
43.
44.
45.
46. Flamenco– zjawisko kulturowe,związane z folklorem andaluzyjskich Cyganów, obejmującemuzykę,
śpiew, taniec, strój i zachowania. Jego tradycja pochodzi z Andaluzji, i tam do dziś można oglądać jego
wykonanie. W 2010 roku flamenco zostało wpisane na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO.
47.
48.
49. Slajdy 3-5,7,9,10,12-14,16-17,20,25,27,31,35,37,38,40,42,46 wikipedia
https://pl.wikipedia.org/wiki/Hiszpania
https://tools.wmflabs.org/authors/?oldid=48080910
Flaga Hiszpanii domena publiczna slajd 2
https://pl.wikipedia.org/wiki/Hiszpania#/media/File:Flag_of_Spain.svg
https://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0/deed.en
Herb Hiszpanii slajd2
https://pl.wikipedia.org/wiki/Hiszpania#/media/File:Escudo_de_Espa%C3%B1a_(mazonado).svg
https://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0/deed.en
CameliaTWU – autor slajd 8
https://www.flickr.com/photos/cameliatwu/ slajd8
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/2.0/ slajd 8
https://pixabay.com/pl/arkady-podcienia-%C5%82uki-podpory-462619/ slajd 15
https://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0/deed.en slajd 15