1. Ես և Շրջակա աշխարհ
• Էլանա Շահվերդյան
• 2․2 դասարան
• Հարավային դպրոց-պարտեզ
2. Ցող
Ցողը, ջրի մանր կաթիլների տեսք ունի, որոնք առաջանում են դրական
ջերմաստիճանի դեպքում՝ երկրի մակերևույթի, բույսերի գետնամերձ
առարկաների վրա՝ երեկոյան, գիշերը և առավոտյան՝ օդի սառչելու և
ջրային գոլորշիների խտանալու հետևանքով ։ Ցողի առաջացմանը
նպաստում է պարզկա, անհողմ եղանակը։
3. Անձրև
Անձրևը ջրի կաթիլների վիճակով թափվող մթնոլորտային տեղում է։
Անձրևն առաջանում է օդի միայն դրական ջերմաստիճանների
դեպքում, երբ մթնոլորտում կա բավարար քանակությամբ ջրային
գոլորշի:Սակայն միշտ չէ, որ ամպամած եղանակին անձրև է
գալիս, որովհետև հնարավոր է, որ օդր լրիվ հագեցած չլինի,
ամպի մեջ եղած կաթիլները շատ մանր լինեն և թեթև լինելու
պատճառով մնան երկնքում:
4. Կարկուտ
Կարկուտը մթնոլորտային պինդ տեղում է, սակայն
առաջանում է տարվա տաք սեզոնում: Շատ հաճախ տաք օդի
հետ վեր բարձրացող ջրային գոլորշիներն ու ջրի մանր
կաթիլները հասնում են այնպիսի բարձրության, որտեղ օդի
ջերմաստիճանը բացասական է: Այդտեղ դրանք վերածվում են
սառցաբյուրեղների: Վերջիններս, օդային հոսանքների
միջոցով վեր ու վար շարժվելով, աստիճանաբար պատվում են
սառցե նորանոր թաղանթներով, մեծանում՝ ձևավորելով
կարկտի հատիկներ, և թափվում են Երկրի վրա:
Կարկուտը մեծ վնաս է հասցնում բնակչությանը՝ ոչնչացնելով
ցանքերը, այգիները, ջարդելով ծառերը, կտուրները և այլն:
5. Եղյամը, բյուրեղային սառցե բարակ շերտ է ։ Առաջանում է
երկրի մակերևույթի և սառը առարկաների վրա։Եղյամի
առաջացման համար առավել բարենպաստ են պարզ առանց
քամի գիշերները։Թույլ քամին, որ բերում է խոնավ օդի նորանոր
զանգվածներ, նպաստում է եղյամի ձևավորմանը։
6. Ատամների խնամք
Ատամները պետք է լվանալ ամեն անգամ ուտելուց հետո։ Մենք
պետք է մեր ատամները լվանանք երկու րոպե տևողությամբ։ Եվ
կարևոր է, որ ամեն մեկը ունենա իր ատամի խոզանակը ։
Խոզանակները ունեն փափուկ մազիկներ։
Նաև պետք է խոզանակի վրա դնել մի կաթիլ
մածուկ։Փոքրիկները չեն կարող միայնակ խոզանակել ։
Ատամները պետք է շրջանաձև լվանալ ։ Ատամները ողողելուց
հետո պետք է ջուրը հանել մեր բերանից։ Եվ եթե ատամի
մածուկը մենք կուլ տանք , մեր փորիկը կցավի։ Նաև պետք է
ատամները լվանալուց հետո ատամները մաքրենք ատամ
մաքրիչ թելով, պետք է ատամ մաքրիչ թելը բացել
քառասունհինգ սանտիմետր երկարությամբ։ Ատամները առողջ
պահելու համար մեզ պետք է առողջ սնունդ։ Եթե չուտես միրգ,
բանջարեղեն ատամներդ կփչանան ։ Եվ եթե ծարավ ես պետք
է խմել ջուր, այլ ոչ թե գազավորված ըմպելիքներ։
8. Ի՞նչ անել, եթե կա գազի
արտահոսք
Պետք է էլեկտրական իրերը անջատել գազը, օդափոխել
սենյակը և տունը։ Մայրիկներին պետք է զգուշացնենք գազը
անջատեն։ Եվ եթե տանը մենակ ենք պետք է մենակով անել
ամեն ինչ։ Եվ պետք է չշնչենք հոտը և արագ դուրս գանք
տանից։
9. Ինչպե՞ս է սկսվում
հրդեհը
․ Հրդեհ առաջանում է շոգի ժամանակ , որովհետև չորացած խոտերը վառվում են
և սկսվում է հրդեհ։
․ Հրդեհը առաջանում է նաև անձրևի ժամանակ, որովհետև կայծակ է լինում և
հրդեհ է բռնկվում։
․ Եվ նաև հրդեհը սկսվում է այն ժամանակ , երբ մարդիկ մոռանում են կրակը
հանգցնել։
10. Ի՞նչ պետք է անենք հրդեհից
պաշտպանվելու համար
Առաջին հերթին զանգում ենք ինը մեկ մեկ։ Եվ ոսկե կանոնը այն
է , որ պետք է խուճապի չմատնվել և դուրս գալ տանից։
11. Քրիզանթեմ ծաղիկների խնամքը
Քրիզանթեմ ծաղիկը աստղածաղկազգիների ընտանիքից է։
Նրա տերևները ամբողջաեզր են կամ փետրաձև կտրտված, մուգ
կանաչ, ծաղիկները՝ լեզվակավոր են, զամբյուղներում
հավաքված։ Հայտնի է քրիզանթեմի շուրջ 150 տեսակ։ Աչքի է
ընկնում իր վառ գունավորմամբ։ Հայաստանում առավել
տարածված են սպիտակ, ոսկե անձրև, խոշորածաղիկ,
մանրածաղիկ,գեբե և այլ տեսակներ։
Հնդկաստանում, Չինաստանում և շրջակա երկրներում
քրիզանթեմի ընձյուղները, տերևները և ծաղկաբույլերն
օգտագործվում են սննդում։ Քրիզանթեմը լայնորեն
օգտագործվում է չինական բժշկության մեջ։
12. Ի՞նչպես վարվել երկրաշարժի
ժամանակ
Երկրաշարժի ժամանակ ոսկե կանոնը այն է, որ պետք է խուճապի
չմատնվել ։ Խուճապի մատնվելուց մարդ չի կարող ճիշտ
կողմնորոշվել։ Եթե բարձրահարկ շենքի բարձր հարկերում եք, պետք
է տանից դուրս չգալ , այլ պետք է կանգնել պատուհաներից հեռու ,
հիմնական պատերի մոտ ու ինչ –որ բանով ծածկել գլուխը։ Եվ պետք
է միշտ հիշել ,որ ծերերն ու փոքրերը օգնության կարիք ունեն։
13. Առողջ ապրելակերպ
Առողջ ապրելու համար մարդ պետք է
ճիշտ սնվել,
զբաղվել սպորտով, ակտիվ ֆիզիկական կյանք վարել,
հեռու մնալ վնասակար սովորություններից (չծխել ,չխմել)
Խնայել նյարդերը։
14. Տարվա եղանակներ և ԱՄԻՍՆԵՐ
Տարին ունի չորս եղանակ և տասներկու ամիս
յուրաքանչյուր եղանակ ունի երեք ամիս։ Ամիսներն ունեն
30 կամ 31 օր, բացի փետրվարից։