Ես և շրջակա աշխարհ

1. ԲՆՈՒԹՅԱՆ ԵՐևՈՒՅԹՆԵՐՆ ՈՒ ՏԵՂՈՒՄՆԵՐԸ

2. ԿԱՐԿՈՒՏ
Կարկուտը նույնպես մթնոլորտային պինդ տեղում է,
սակայն առաջանում է տարվա տաք եղանակին: Շատ
հաճախ տաք օդի հետ վեր բարձրացող ջրային
գոլորշիներն ու ջրի մանր կաթիլները հասնում են
այնպիսի բարձրության, որտեղ օդի ջերմաստիճանը
բացասական է: Այդտեղ դրանք վերածվում են
սառցաբյուրեղների:Վերջիններս,օդային հոսանքների
միջոցով վեր ու վար շարժվելով, աստիճանաբար
պատվում են սառցե նորանոր թաղանթներով,
մեծանում՝ ձևավորելով կարկտի հատիկները, և
թափվում են Երկրի վրա:
Կարկուտը մեծ վնաս է հասցնում բնակչությանը՝
ոչնչացնելով ցանքերը, այգիները։

3. Ամպերում ջրային գոլորշիներր սառելով, խտանում են,
վերածվում ջրի կաթիլների, իսկ եթե օդի
ջերմաստիճանը բացասական է՝ սառցաբյուրեղների:
Դրանք, կուտակվելով, խոշորանում են և Երկրի
ձգողական ուժի ազդեցությամբ թափվում են Երկրի
մակերևույթի վրա՝ առաջացնելով մթնոլորտային
տեղումներ:

4. ԱՆՁՐև
Անձրևը ջրի կաթիլների վիճակով թափվող մթնոլորտային տեղում է:
Երբ գոլորշին բարձրանում է երկինք ,ամպերում կուտակվում
է և սկսվում է անձրև գալ։

5. ՑՈՂ
Ցողը ջրի մանր կաթիլների տեսքով տեղում է, որոնք առաջանում են
դրական ջերմաստիճանի դեպքում՝ երկրի մակերևույթի, բույսերի,
գետնամերձ առարկաների վրա՝ երեկոյան, գիշերը և առավոտյան՝ օդի
սառչելու և ջրային գոլորշիների խտանալու հետևանքով։

6. ՁՅՈՒՆ
Ձյունը, ի տարբերություն անձրևի, առաջանում է
օդի °0-ից ցածր ջերմաստիճանում: Այսինքն՝
ջուրր հեղուկ վիճակից անցնում է պինդ վիճակի,
ուստի և կոչվում է մթնոլորտային պինդ տեղում:
Նախ՝ ձևավորվում են մանր սառցաբյուրեղներ,
որոնք, միանալով իրար և սնվելով շուրջն եղած
գոլորշիներով, խտանում են, խոշորանում,
կազմում են փաթիլներ և, Երկրի ձգողական ուժի
շնորհիվ՝ թափվում ցած:

7. ԵՂՅԱՄ
Եղյամը ձյան նմանվող սառցե բյուրեղների
նստվածքն է բույսերի և այլ առարկաների վրա:
Եղյամն առաջանում է տարվա ցուրտ եղանակին,
պարզկա գիշերներին, երբ օդի ջերմաստիճանր 0
°-ից ցածր է:

8. ԱՏԱՄՆԵՐԻ ԽՆԱՄՔ
Ատամները պետք է լվանալ ցերեկը և
գիշերը։Ատամները պետք է շրջանաձև լվանալ, որ
ամբողջ ատամը մաքրվի։Անպայման է լվանալ
հացից հետո։ Ամեն մարդ պետք է ունենա իր
հիմնական խոզանակը։Պետք է լվանալ վերջին
ատամներից։Ատամ մաքրիչ թելը կօգնի հեռացնել
սնունդը ու ատամնափառն ատամների արանքից
ու լնդերի եզրերից։ Թելով ատամները սկսում են
մաքրել այն ժամանակ, երբ արդեն իրար կողք
երկու ատամ կա։

9. ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ԿԱՆՈՆՆԵՐԸ

10. ՋՐՀԵՂԵՂ
Ջրհեղեղի ժամանակ պետ է ունենալ պայուսակ,
որի մեջ պետք է դրված լինի ջուր, սնունդ, ռադիո
ընդունիչ, լապտեր մարտկոցով, սուլիչ,առաջին
բուժօգնության պարագաներ։Պետք չէ ընկնել
սիրելի իրերի հետևից։

11. ԵՐԿՐԱՇԱՐԺ
Շենքից դուրս գալիս գլխին պետք է բարձ կամ գիրք
դնել որպեսզի գլուխը չվնասվի։Պետք է ոտաբոբիկ
դուրս չգալ, պետք է կոշիկներ հագնել։Մենք պետք
է վազելով դուրս չգանք, պետք է հանգիստ
քայլելով գնալ։Պետք է հիշել պայուսակը, որի մեջ
պետք է դրված լինի սնունդ,ջուր,ռադիոընդունիչ,
սուլիչ լապտեր մարտկոցով, բուժարկղ։

12. ՏԱՐՎԱ ԵՂԱՆԱԿՆԵՐ և ԱՄԻՍՆԵՐ
Տարին ունի 4 եղանակ և 12 ամիս։ Յուրաքանչյուր
եղանակ ունի 3 ամիսն, ամիսն էլ ունի 30 օր կամ
31 օր։

13. ՏԱՐՎԱ ԵՂԱՆԱԿՆԵՐԸ ԵՆ

14. ԻՆՉՊ՞ԵՍ ՎԱՐՎԵՆՔ ՀՐԴԵՀԻ ԺԱՄԱՆԱԿ
Հրդեհի ժամանակ պետք է զանգահարել 911։ Պետք է
ստուգել դուռը տաք է, թէ ոչ։ Պետք է խուճապի
չմատնվել։Պետք է համոզվել, որ դռան հետևում
կրակը քիչ է։Պետք է բերանին թաց շոր դնել, որ
չխեղդվենք։Եթե մենք ապրում ենք ցածրահարկ
շենքում, կարելի է պատուհանից դուրս գալ։
Հրդեհը առաջանում է շոգից։ Հրդեհը առաջանում է
մարդկանց անուշադրությունից։Հրդեհը կարող է
առաջանալ նաև կայծակից ։

15. Ի՞ՆՉ ԱՆԵԼ, ԵԹԵ ԿԱ ԳԱԶԻ ԱՐՏԱՀՈՍՔ
Եթե տանը մեծեր կան, մեծերին զգուշացրեք էլեկտրոնային
լարերը անջատել։ Պետք է օդափոխել սենյակը։Պետք է
ինչ-որ կտորով կամ հատուկ դիմակով ծածկել քիթն, ու
բերանը։ Եվ վերջում դուրս գալ տանից, զանգահարել 911։

16. ՔՐԻԶԱՆԹԵՄ ԾԱՂԻԿՆԵՐԻ
ԽՆԱՄՔԸ
Քրիզանթեմը աստղածաղկազգիների ընտանիքի
բույս է։Հայտնի է շուրջ 150 տեսակ։ Այս բույսը
տարածված է Եվրոպայում, Ասիայում,
Աֆրիկայում։Հայաստանում առավել տարածված
են սպիտակ, ոսկե անձրև, խոշորածաղիկ,
մանրածաղիկ տեսակները։ Ծաղկում է խոր
աշնան և կարող է աճել տարբեր
վայրերում։Տարածվում են սերմերի
միջոցով։Օգտագործում են պարտեզները
զարդահարելու համար։

17. ԻՆՉՊԵ՞Ս ԱՌՈՂՋ ԱՊՐԵԼ
Մարդու առողջությունը հիմնականում կախված է
նրա կենսակերպից։ Յուրաքանչյուր մարդ մանուկ
հասակից և երիտասարդ տարիքում պետք է հոգ
տանի իր առողջության, ֆիզիկական զարգացման
մասին, տիրապետի որոշակի գիտելիքների և
վարի առողջ ապրելակերպ: Առողջ ապրելու
համար մարդիկ պետք է հետևեն իրենց սննդին,
հեռու մնան վնասակար սովորություններից և
ակտիվ ֆիզիկական կյանքով ապրեն։

18. ՄԱՐԴՈՒ ԶԳԱՅԱՐԱՆՆԵՐԸ
Մարդն ունի 5 զգայարան՝տեսողական,
լսողական, հոտառության, շոշափելիքի, համի։
Տեսողական զգայարանի օրգաը աչքն է։
Լսողական զգայարանի օրգանը ականջն է։
Հոտառության զգայարանի օրգանը քիթն է։
Շոշափելիքի զգայարաննեի օրգաններն են
ձեռքերնը, ոտքերը, մաշկը։

19. ԱԳԱՐԱԿԻ ԿԵՆԴԱՆԻՆԵՐԸ
 Ես չեմ վախենում ագարակի կենդանիներից։
 Այնտեղ կան լիքը կենդանիներ։
 Սիրամրգ, բադիկներ,շուն,մկնիկ,ձիեր,հավեր,
 Ձիերի անունները՝Մաշա,Խզբզ,Գեներալ։