Safe the coral reefs

1. Globalne Zagrożenia WymagająGlobalne Zagrożenia Wymagają
Globalnych RozwiazańGlobalnych Rozwiazań
Dr. Gregor Hodgson
Coordinator, Reef Check
Institute of the Environment
UCLA
www.ReefCheck.orgwww.ReefCheck.org

2. Dlaczego badamy rafyDlaczego badamy rafy??

3. Rafy koralowe – cenne
naturalne bogactwo
• “Rainforests of the sea” - drugi największy pod
względem bioróżnorodności ekosystem na
Ziemi
• Źródło pożywienia dla setek milionów ludzi
• Źródło medykamentów - warte biliony $$
• Przybrzeżna ochrona przed erozją
• Rola wyspotwórcza & turystyczna
• 20 milionów płetwonurków
• Piękno o wielkim, duchowym potencjale

4. Co to znaczy ekosystem rafy?
• W klimacie tropikalnym
• Podwaliny geologiczne
mające ponad 100 mln
lat (martwe rafy)
• Powierzchnia rafy jest
miejscem życia dla
organizmów z wew.
‘panelami słonecznymi’
–malutkie komórki alg
• Miejsce życia tysięcy
gatunków organizmów
morskich

5. Problemy raf koralowych
Aktywny ‘czarny rynek’
Zbieracze
korali

6. ‘Wybuchowe’ połowy

7. Przełowienie siedlisk
Ogórki morskieOgórki morskie
Żółwie morskieRynek żywych rybRynek żywych ryb

8. Połowy ‘cyjankowe’

9. Miami 1993 – globalny stan raf
Trudności ze wskazaniem rozwiązań:
• Za mało naukowców i badań ‘terenowych’
• Za mało stanowisk dokumentacyjnych
• Niewiele badań długookresowych
• Gł. nacisk na badania podstawowe
• Duże zróżnicowanie pytań i metod
badawczych

10. 1996 – projekt globalnej metody
oceny raf, 1997 światowym rokiem
rafy
• Prosta
• Szybka
• Oparta na pracy wolontariuszy
• Współpraca lokalnych społeczności z
ekspertami
• ‘Eko-związki’
• Promowana dzięki internetowi

11. CELE:
1.Naukowe
-- ocena ludzkiego wpływu na rafy
-- długo okresowy monitoring wybranych miejsc
2.Związane z ochroną i zarządzaniem
-- podwyższenie społecznej świadomości o
wartości raf
-- budowa sieci monitoringu i zarządzania
zespołami badawczymi

12. Bioindykatory - główne wskaźniki
stanu rafy (ryby,skorupiaki,algi)
• Bioindykatory ogólnoświatowe
np.Butterfly fish, grouper
• Bioindykatory regionalne np. małż
olbrzymi

13. Społeczności zaangażowane w
program ‘Reef Check’
• Mieszkańcy przybrzeżnych wiosek/rybacy
• Nurkowie amatorzy
• Lokalne kluby płetwonurków
• Agencje rządowe
• Serferzy
• Właściciele statków
PNG Dive ClubPNG Dive Club
Co się stało w 1997?

14. Sukces!
• 1997: 750 nurków, >100 naukowców, 31
państw, 350 zbadanych raf
• 1998: >1000 nurków, >150 naukowców,
40 państw, 250 zbadanych raf
• 1999: >1500 nurków, >160 naukowców
50 państw, 250 zbadanych raf
• 2000: nowe stanowiska badawcze na
Filipinach, w Tajlandii, Indonezii, Malezji
2001: Rozwój globalnej sieci raf o 8 nowych państw
2002: Dalszy rozwój…

15. 1400 Raf, 62 Państwa i terytoria zależne
Globalna sieć kontrolowanych raf 1997-2001
*
* *
**
**
*
*
*
*
***
*
*
**
*
*
*
**
* *
*
* *
*
*
*
*
*
*
* *
*
***
*
*
*
*
*
*
** **
*
*
*
*
*
*
* *
*
**
*
*
* *
****
**
***
*
*
** *
*
* *
*
*
*

16. 1999 Globalne rezultaty: Spiny lobster
• Przed 1980 r. bardzo powszechny – dziś w
wyniku nadmiernych połowów bardzo rzadki
• Na 65% badanych raf w ogóle nie występuje

17. Globalne rezultaty : Large Grouper
• Indykator połowów
cyjankowych
• na 48% badanych
raf nie występuje
• Pojedyńcze
osobniki
• Karaiby : Nassau
grouper – gatunek
nieodnaleziony!

18. Rezultaty z rejonu Indo-pacyfiku:
Humphead
• Niegdyś powszechny
w swojej grupie
gatunek
• Dzisiaj na 90% raf nie
występuje
• Indicator połowów
cyjankowych

19. Rezultaty z rejonu Indo-pacyfiku :
Jadalne ogórki morskie
• Dawniej bardzo liczne
• Na 53% raf nieobecne
• Przełowienie
• Utworzono strefy
ochronne

20. Rezultaty z rejonu Indo-pacyfiku :
Małż olbrzymi
• Muszle są
przedmiotem handlu
• Na 30% raf nie
występuje
• Przełowienie
• Utworzono liczne
strefy ochronne

21. 1998 Globalne ‘bielenie rafy’
• Choć wyglądają jak rośliny,
korale są zwierzętami
• Składają się z milionów
komórek roślinnych
• Rośliny (algi) dostarczają im
pożywienia
• Swój zielono/brązowy kolor
koralowce zawdzięczają algom
(glonom)

22. Year
Changeintemperature(°C)
1840 1860 1880 1900 1920 1940 1960 1980 2000
1.0
0.9
0.8
0.7
0.6
0.5
0.4
0.3
0.2
0.1
0
-0.1
-0.2
-0.3
Wzrost globalnej temperatury
1998 był rokiem najcieplejszym od 138 lat

23. Wzrost temp. o 1-2 st. C powoduje
obumieranie alg zwane “bieleniem”
• Koralowce
pozbawione
alg/glonów poprzez
swą przeźroczystą
tkankę ukazują nam
swój biały szkielet

24. Africa
N. America
S.America
Asia
Australia
Dr. Alan Strong, US NOAA
Dane z satelity ukazujące wzrost powierzchniowej temp. wody
styczeń - wrzesień 1998
+1 st. powyżej miesięcznej temperatury max.

25. ‘Wybielona’ rafa może ‘odżyć’ lub zginąć
• W 1998, 29% zbadanych
raf wykazało ‘bielenie’
• Na niektórych rafach
śmiertelność koralowców
wynosi 95%
• Wiele starych koloni już
wymarło (rafy 1000 letnie)

26. Global
Control
Land
Sea
7
6
5
4
3
2
1
0
-1
TemperatureChange(°C)
1900 1950 2000 2050 2100
Year
Model, przewidywanych globalnych zmian klimatu
Hadley Climate Centre UK

27. Jeśli przewidywane globalne ocieplenie sięJeśli przewidywane globalne ocieplenie się
sprawdzi, przetrwanie raf koralowych stoisprawdzi, przetrwanie raf koralowych stoi
pod dużym znakiem zapytaniapod dużym znakiem zapytania

28. Nowe dowody: kwiecień 2000
rozległe ‘bielenie’ w rejonie wysp Fidżi -- do 65%

29. Rafy Stanów Zjednoczonych
nie należą do wyjątków:
bielenie, przełowienie i
zanieczyszczenie- gł.
nawozami sztucznymi

30. Reef Check-wnioski 1997-99
• Rok 1997 – po raz pierwszy naukowo
udokumentowano kryzys rafy koralowej o
globalnym zasięgu
• Na większości raf brakuje wielu cennych gatunków
• Rafy w obrębie Morza Czerwonego zachowały się w
najlepszym stanie (najzdrowsze rafy na świecie)
• Wiele raf na otwartych wodach jest w tak złym
stanie, jak te w pobliżu miast
• Większość parków morskich nie spełnia dobrze swej
funkcji
• Rafy koralowe – bardzo czuły wskaźnik globalnego
ocieplenia

31. Dokąd zmierza program badań
Reef Check?
• Standaryzacja metod
• Globalna sieć monitoringu
• Szkolenia badaczy i eskalacja sieci
• Zwrócenie uwagi mediów i opinii
publicznej na problemy raf koralowych

32. Reef Check
2003
Metody monitoringu
Reef Check-UCLA
1362 Hershey Hall Box 95-1496 UCLA Los Angeles, CA 90095-1496 (310) 794-4985
www.reefcheck.org

33. Zakres monitoringu raf
Cenne gatunki ryb, (niszczone m.in. przez:
hobbystów hodowli akwariowych,
wędkarstwo agresywne*).
Bezkręgowce (często są celem
kolekcjonerów, odławiane również dla
celów spożywczych).
Substrat, podłoże - badane w celu
wykrycia zmian wielkoskalowych.

34. Metodologia
badań

35. Zamysł prowadzonej oceny raf
• Prosta, łatwa, szybka
• Oparta na społecznościach
lokalnych
• Bez użycia
zaawansowanych
technologii
• Wykorzystująca,
sprawdzone i uznane
globalne biowskaźniki

36. Metody badań
1. Opis miejsca: pod kątem fizycznym i
społeczno-ekonomicznym
2. 100 m transekt
a. Strefa Transektu: ryby i bezkręgowce
2.5 m z każdej strony gł. linii transektu
b. Na lini transektu: punktowa próbka
podłoża

37. 3 grupy danych z każdego transektu
1. Dane o występujących gatunkach ryb,
2. Bezkręgowców,
3. Dane o typie podłoża

38. Badanie podstawowe
• Badania na dwóch poziomach głębokości;
płytkie (2 - 6m), głębokie -na zboczach
rafy (>6 - 12m)
• Cztery 20 metrowe transekty liniowe
rozmieszczone wzdłuż płytkiego i
głębokiego poziomu badań
• W badaniu metodą 4X20m, końcowe
punkty każdego 20m transektu oddzielone
są 5m przerwą

39. Warunki i materiały do badań
Stickers
Brochures in Thai and English
Slate boards Field guide
1. Minimum 2 nurków lub płetwonurków
2. Tabliczka do podwodnego notowania
3. Przyrząd do mierzenia pionu (żyłka
wędkarska + ciężarek)
4. 25 lub 50m
taśmy z włókna
szklanego
5. GPS lub
mapka morska

40. Wybór miejsca
• Wybierz najlepiej zachowaną rafę w okolicy
• Nie badamy ścian
• Rozmiar wielu raf nie przekracza 100m dł. W
takim przypadku,badamy cztery 20m odcinki
rafy

41. Jeden 100m liniowy odcinek do badań stanu gat. ryb,
bezkręgowców i substratu (podłoża)
1st
Transect
(20m)
2nd
Transect
(20m)
3rd
Transect
(20m)
4th
Transect
(20m)
5m przerwy
Ciągły 100m Transekt
lub
Indywidualne 20m Segmenty
1st
Transect
(20m)
2nd
Transect
(20m)
3rd
Transect
(20m)
4th
Transect
(20m)
0 20 25 45 50 70 75 95 100

42. Zanim wskoczysz do wody
1. Zapisz swoje położenie (ręcznie na mapce
lub w odbiorniku GPS)
2. Zapisz imię lidera grupy/naukowca
prowadzącego na karcie badań
3. Przystąp do wypełniania karty opisującej
miejsce

43. Układanie linii transektu
Para nurków układa 100 m linię transektu
(lub cztery 20m transekty oddzielone 5m
przerwami) na określonych głębokościach
(2-6 lub 6-12 m)
Taśma znacząca transekt nie może
unosić się za wysoko ponad dnem
Szacowany czas
potrzebny na ułożenie
transektu to 15-30 min.

44. Pływające wskaźniki
Rafa koralowa
Linia transektu
Brzeg
Water Level

45. Wskazówki badania transektu
pod kątem występujących gatunków ryb
Kwestią podstawową jest prawidłowe ustalenie i
rozmieszczenie transektu
Badania najlepiej prowadzić w godz.
przedpołudniowych
Przybliżony czas pracy to 1 godz.
Odczekaj 15 min. przed każdym kolejnym zejściem
na rafę
Maksymalna wys. ponad transektem uwzględniana
przy badaniu liczebności ryb to 5m

46. Zasadniczy etap oceny transektu
100m linia transektu
2.5 m kolorowy drut lub pręt
Rafa

47. Wskazówki do prawidłowej oceny transektu
Płyń powoli wzdłuż lini transektu
Co 5 m zatrzymuj się i zlicz występujące ryby
Przed każdym liczeniem ryb, odczekaj 1-3 min.
(uspokojenie się ryb i ‘wyjście’ z kryjówek)
Na cztery 20m segmenty transektów przypada 16
postojów na zliczenie ryb.
Odmierzony 2.5 m kolorowy drut lub pręt będzie
pomocny w ustaleniu szerokości 5m pasa transektu.

48. Użyj 20 lub 30 cm patyków do oszacowania
dł. ryby
 Unikaj podwójnego liczenia ryb
Wskazówek ciąg dalszy…
Gatunki
wskaźnikowe
sprawdzaj ze
wzorcem (zdjęcie,
szkic)

49. Bioindykatory (Ryby)
Grouper, or coral trout --
Serranidae
Indo-Pacific

50. Indo-Pacific
Barramundi Cod - Cromileptes altivelis

51. Indo-Pacific
Sweetlips – Haemulidae
e.g. Plectorhincus chaetodonoides
Photograph © K. Kei

52. Indo-Pacific
Humphead (Napolean) wrasse - Cheilinus undulatus
Photograph © J. Randall

53. Indo-Pacific
Bumphead parrotfish - Bolbometopon muricatum
Photograph © J. Randall

54. Indo-Pacific
Butterfly Fish -- Chaetodontidae
Photographs © G. Hodgson (Rt) and J. Randall (Lt)

55. Indo-Pacific
Snapper -- Lutjanidae
Photographs © J. Randall

56. Indo-Pacific
Parrotfish- over 20cm
only -- Scaridae
Photograph © J. Randall

57. Indo-Pacific
Moray eels --Muraenidae
Photograph © J. Randall

58. Atlantic Region
Nassau Grouper - Epinephalus striatus
Photographs © J. Randall

59. Atlantic Region
Grouper -- Epinephelinae
Photograph © G. Hodgson

60. Atlantic Region
Haemulidae e.g.
Tomtate grunt (left)- Haemulon aurolineatum
White margate (right) - Haemulon album
Photographs © J. Randall

61. Atlantic Region
Snapper – Lutjanidae
e.g.Yellowtail snapper - Ocyurus chrysurus
Photograph © G. Hodgson

62. Atlantic Region
Moray eels -- Muraenidae
Photograph © J. Randall

63. Atlantic Region
Parrot Fish -- Scaridae
Queen parrotfish (left) - Scarus vetula
Stoplight parrotfish (right)- Sparisoma viride
Photographs © J. Randall

64. Atlantic Region
Butterfly Fish -- Chaetodontidae
Photographs © G. Hodgson

65. Wskazówki przy badaniu transektu
(pod kątem wyst. bezkręgowców)
Zacznij inwentaryzować bezkręgowce po
zakończeniu badania wyst. ryb
Przybliżony czas pracy 1 godzina
Szerokość badanego pasa tak jak przy bad. ryb
wynosi 5m (2.5m po każdej stronie transektu)
Zwróć uwagę na szczeliny skalne, szukaj
“anten” (czułek) należących do homarów
Wszystkie dane winny być zapisane w
odpowiednim dla danego badania formularzu

66. Transekt do badania bezkręgowców
2.5 m kolorowy drut lub pręt
100m lina transektu
Rafa

67. Biowskaźniki (bezkręgowce)
All Sites
Banded coral shrimp - Stenopus hispidus
Photograph © G. Hodgson

68. All Sites
Long-spined black sea urchins - Diadema spp.
Pacific Diadema (left),
Caribbean Diadema (Right)
Photographs © G. Hodgson.

69. All Sites
Lobster
Photograph © G. Hodgson

70. All Sites
Niszczenie rafy kowicami
Photographs © G. Hodgson

71. Indo-Pacific
Giant clam -- Tridacna spp.
Photograph © G. Hodgson

72. Indo-Pacific
Pencil urchin - Heterocentrotus mammilatus

73. Indo-Pacific
Prickly redfish - Thelenota ananas
Left photograph : South Pacific Commission (1994)
Right photograph © G. Hodgson

74. Indo-Pacific
Greenfish - Stichopus chloronotus
Photograph © South Pacific Commission

75. Indo-Pacific
Crown of thorns seastar - Acanthaster planci
Photograph © Jeff Jeffords www.divegallery.com

76. Atlantic Region
Pencil urchin - Eucidaris sp.
Photograph © G. Hodgson

77. Atlantic Region
Flamingo tongue - Cyphoma gibbosum
Photograph © G. Hodgson

78. Atlantic Region
Gorgonian (sea fan, sea whip)
Photograph © G. Hodgson

79. Badanie podłoża (3 etap - ostatni)
Etap ten zacznij po zakończeniu
inwentaryzacji bezkręgowców
Punkty poboru próbek z podłoża muszą leżeć
wzdłuż jednej linii w 0.5 m odstępach, t.j. :
0.0 m, 0.5 m, 1.0 m, 1.5 m etc. aż do 19.5 m
(40 punktów pomiarowych na 20 m transect)

80. linia transectu
100 m
Punkt poboru próbki podłoża
Coral Reef
Układ transektu przy
badaniu podłoża
25.5 26.0 26.5 27.0 27.5 28.0
0.5m

81. Charakter podłoża (substratu)
Hard coral (HC)
(Photo ©Reef Check Japan).

82. Charakter podłoża (substratu)
Soft coral (SC)
(Photos © NOAA).

83. Charakter podłoża (substratu)
Martwy koral (KC)
(Photos © Reef Check Japan).

84. Wodorosty (S)
(Photos © Hawaii Coral Reef Network.
Charakter podłoża (substratu)

85. Gąbka (SP)
(Photos © G. Hodgson)..
Charakter podłoża (substratu)

86. Inny (OT)
(Photos © Reef Check Japan).
Charakter podłoża (substratu)

87. Po wyjściu z wody…
Naukowcy i liderzy grup odpowiedzialni są za
zebranie wszystkich próbek i danych zaraz po
wyjściu płetwonurków z wody. Po tym
następuje etap rewizji zebranych danych i
materiałów razem z pozostałymi uczestnikami
badań
Przed opuszczeniem miejsca badań, liderzy i
naukowcy grup zobowiązani są sprawdzić czy
wszystkie formularze badawcze wypełnione
zostały poprawnie

88. Analiza danych
Gł. naukowiec grupy odpowiedzialny jest za
sprawdzenie, przeanalizowanie i przedłożenie
danych
Pierwszy etap weryfikacji danych
przeprowadzany jest na miejscu zbierania
danych zaraz po wyjściu z wody płetwonurków
Gł. Naukowiec grupy powinien zwracać uwagę
na liczby które nie zgadzają się z obserwowaną
obfitością siedliska. W razie wątpliwości dane
liczbowe należy powtórnie przeliczyć

89. Drugi etap weryfikacji danych polega na
porównaniu wejściowego arkusza
kalkulacyjnego z arkuszem wzorcowym.
Etap ten prowadzony jest niezależnie przez
osobę która osobiście dane zbierała i przez
drugą osobę
W głównej siedzibie Reef Check
przeprowadzany jest trzeci etap weryfikacji
danych
Analiza danych cd…

90. Przedłożenie danych
W ciągu 10 dni wyniki należy dostarczyć E-mail-
em na adres głównej siedziby Reef Check :
rcheck@ucla.edu w formacie EXCELa

91. Dostępność wyników
RC relacjonuje wyniki badań poprzez:
1) Coroczne międzynarodowe konferencje prasowe
2) Publikowane sprawozdania i raporty
3) Publikacje naukowe
4) Oficjalne strony internetowe
www.reefcheck.org

92. Bezpieczeństwo przede wszystkim!
• Bezpieczeństwo płetwonurków jest sprawą
priorytetową. Badania nie powinny być
prowadzone w niesprzyjających warunkach
pogodowych (wysoka fala, sztorm, burza).
Sprawą ogromnej wagi jest unikanie
dekompresji podczas każdego podwodnego
etapu badania rafy.

93. Zaangażowanie społeczności lokalnych
• Skuteczny monitoring realizowany poprzez
udział w nim lokalnych społeczności
• Najefektywniejsza metoda z
ekonomicznego punktu widzenia
• Korzystanie z miejscowego sprzętu
badawczego (sprzęt do nurkowania, łodzie,
statki)

94. Program finansowany przez partnerskie
korporacje i sponsorów m.in.:
Quiksilver International www.quiksilver.com
DiCaprio Foundation (see Reef Check at
www.LeonardoDiCaprio.com)
“Adopt a Reef” program started in 2000
The Crossing

95. Proste rozwiązania ocalenia rafProste rozwiązania ocalenia raf
• Właściwe planowanie turystyki
• Zrównoważone rolnictwo
• Więcej ‘parków morskich’
• Lokalne społeczności podstawą monitoringu i
ochrony raf

96. Kryzys raf koralowych jest
problemem globalnym.
Zbiorowa, globalna świadomość jest
niezbędna dla uratowania tego
cennego ekosystemu.