17. Anaka maymantatak kan?
S C V
Anapash Otavalomantami kan. Kanka?
S C V {?}
José, Roberto, Pedropash yachakukkunapash, tarpukkunapashmi kankuna
S C V
24. - Kanka / Kikinka ima shutitak kanki?
- Ñukaka Jumandimi kani. Kanka?
- Kanka / Kikinka maymantatak kanki?
- S C V
- Ñukaka Otavalomantami kani, Kanka?
- S C V
- José, Kevin, Ñukapash Otavalomantami kanchik.
- S C V
- Ñukaka Otavalomanta, Quitomanta, Latacungamantapashmi kani
- S C V
- Kanka / Kikinka imatak kanki?
- Ñukaka yachakukmi kani.
- Kanka / Kikinka mashna watatatak charinki?
- Ñukaka __________ watatami charini
PIZARRA
DIGITAL
-ka
25. PIZARRA
DIGITAL
Alli tutamanta
Alli pakariy
Alli puncha mashi Sisaku,
Alli chishi
Alli tuta
imanalla
Kanka / kikinka imanallatak kanki?
- Ñukaka allillami (Unkushka, Shina shinalla, allilla, alli, allipacha,
sumak, may sumak) kani.
- Yupaychani
- Ashtakashkaman
- Kayakaman / Kaya punchakaman
- Minchakaman
- Shuk punchakaman
- Shuk watakaman
- Shuk killakaman
- chishikaman
- tutakaman
MANA alliCHU
26. Pizarra
Anaka imatak kan?
S C V
Anaka yachachikmi kan. Kanka/Kikinka?
S C V {?}
May = donde
Ima = que
Pi = quien
-pi= en el, en la, en los, en, en las…
-manta= de, desde.
Maykan = Cual
Mashna = Cuanto
Ñukapash yachachikmi kani.
S C V
-tak = pregunta abierta
27. Pizarra
Anaka Quitopichu kan?
S C V
Ari, Anaka Quitopimi kan
S C V
-chu = enfatizador de pregunta cerrada
Respuesta = ari / mana
-MI = Afirmación
MANA + -CHU = La negación
Mana, Anaka mana Quitopichu kan, Payka Otavalopimi kan
- S C V
kana = 3ra persona se puede omitir el verbo
Kana (ser o estar)
28. José taytaka yachachikpash tarpuk runapashmi kan;
kutin, María mamaka takshak warmimi kan. Payka
mana yachachikchu (kan).
José taytaka Coltamantami kan. Payka mana
Rumipambamantachu. Kutin, María mamaka
Chachimbiromantami kan. Chachimbiroka kunuk
llaktami kan. Kutin, Coltaka chiri llaktami kan.
María mamaka unkushkami, chaymanta mana
kushillachu, payka llakillami kan. Kutin, José taytaka
allillapash, kushillapashmi kan. Payka mana llakillachu.
Kunuk Chiri Llakta Llakilla Kushilla Kutin Chaymanta
32. Pizarra
Ñukaka wawakunami kamani
S C V
Ñukanchikka wawakamakkunami kanchik
S C V {?}
-kamak = morfema que indica cuidador de
-kuna = Pluralizador
Kamana = Kamak / Wawakamakkuna
Apana
Pushana
Ñukaka wawakunakamakmi kani
S C V
41. -CHU 50%
MANACHU 75%
NACHU 90%
ARI, -mi
MANA, mana + -chu
May = donde 0%
Ima = que 0%
Pi = quien 0%
Maykan = Cual 0%
Mashna = Cuanto 0%
-tak
42. Pizarra
Mañuka imatak kan?
S C V
Paykunaka maypitak pukllankuna?
S C V
-CHU 50%
MANACHU 75%
NACHU 90%
ARI, -mi
MANA, mana + -chu
Carlospash ñukapash wasipimi pukllanchik
S C V
Michikka pitak kan?
S C V
Pitak michik kan?
C CS V