Edukacja medialna

1. Francis Bacon, angielski filozof żyjący w dobie odrodzenia i baroku twierdził,
że „wiedza to potęga”. Uważał, że posiadanie wiedzy naukowej ma za zadanie
służyć człowiekowi i być sposobem na zapewnienie mu dobrobytu. Sądził, że po
poznaniu mechanizmów działania przyrody, człowiek jest w stanie przejąć nad
nią władzę, a nadrzędnym celem nauki jest podarowanie ludzkości nowych
wynalazków.
Pierwszy z przedstawionych tekstów odnosi się do postrzegania świata
zbliżonego do poglądów Bacon’a. Prezentowana postać przychodzi do
archimaga z żądaniem pozyskania mądrości, która zapewni mu autorytet, jak
również sławę. Nie jest to jednak jego priorytetem - chce wiedzieć wszystko,
gdyż pytania dręczą go i powodują kłopoty ze snem. Uzyskanie odpowiedzi na
nękające go pytania stanowi cel sam w sobie.
Zgoła inne podejście do posiadanej wiedzy prezentował Michel Foucault, który
twierdził, że wiedza służy władzy. Jego zdaniem pojęcia te były ze sobą
powiązane w tak znaczący sposób, że często używał zwrotu „władza-wiedza”.
Jest to podejście zaprezentowane w drugim tekście, który postrzega wiedzę jako
narzędzie służące do sprawowania władzy, która „nie orężem ani lękiem
sprawowana, ale wyższością umysłu”. Pytanie, „Kto bowiem rządzi w istocie
tym wszystkim?”, nawiązuje do zależności pomiędzy prezentowaną wiedzą, a
aktualnie panującą władzą.
Relacja wychowanie-media stanowi ważną kwestię w dzisiejszym świecie.
Mass-media mogą być środkami przekazu, używanymi zarówno jako dobro
służące człowiekowi, jak i zagrożenie wynikające z niewłaściwego ich
używania. W nawiązaniu do relacji wiedza to potęga, media mogą stać się
źródłem, z którego człowiek czerpie informacje na temat otaczającego go
świata. Zaspokaja swoją ciekawość, w szybki sposób znajdując odpowiedzi na
dręczące go pytania. Rozsądny odbiorca dąży do precyzyjnego rozgraniczenia

2. treści, które są dla niego wartościowe i wiarygodne, od tych, które niosą
manipulacyjny i stronniczy przekaz.
Z kolei, podejście wiedza to władza wskazuje wpływ, jaki media mają na
kształtowanie poglądów. Wielokrotnie kreują imitację rzeczywistości,
przedstawiając dany punkt widzenia. Stają się nieobiektywne, co skutkuje
błędnym postrzeganiem otaczającego świata. Rządzący wielokrotnie
wykorzystują mass-media do głoszenia swoich światopoglądów, nie
przedstawiając obiektywnej oceny danej sytuacji.
Podsumowując, warto zwrócić uwagę na zagrożenia, które płyną w kierunku
młodego człowieka, kształtującego swoje poglądy i wartości. Istotną rolę w tym
procesie stanowią rodzice, opiekunowie, nauczyciele oraz pedagodzy, którzy
mogą w odpowiedni sposób nakierować uwagę swojego wychowanka na treści
dobre i prawdziwe.