xestion de existencias, métodos de valoración

1. BLOQUE II. A ACTIVIDADE PRODUTIVA DA EMPRESA
UNIDADE 3. A XESTIÓN DE EXISTENCIAS
1.- OS INVENTARIOS. https://soundcloud.com/marisagoas/as-existencias-1
1.1.- Concepto
Denominaremos inventario ao conxunto de mercadorías ou produtos acumulados nun almacén
en espera de ser vendidos ou utilizados no proceso de produción.
1.2.- Funcións dos inventarios.
Os inventarios cumpren as seguintes funcións dentro dunha empresa:
 Manter a continuidade no proceso produtivo: evitar que se deixe de producir por falta
de materias primas ou de outras existencia necesarias para a produción (ruptura de
stocks).
 Evitar demoras nos pedidos aos provedores (incumprimento do prazo de entrega).
 Evitar o risco de non poder satisfacer a demanda (ruptura de stocks): non quedarse sen
produtos se hai un incremento inesperado da demanda, xa que isto podería provocar que
algúns clientes se fosen á competencia.
 Prever desaxustes entre demanda e oferta. Poden existir diferenzas importantes nos
ritmos de produción e distribución cando a demanda dependa da época do ano. Por
exemplo unha empresa que fabrica abrigos ten demanda nos meses de inverno, por
tanto, durante os meses cálidos fabrica e incrementa as existencias.
 Abaratar as compras para obter importantes descontos pola compra de materiais en
grande cantidade (rappels). Aproveitar esta oportunidade contribúe a reducir os custos
de produción.
1.3.- O custo dos inventarios.
Manter un almacén, para unha empresa ten un custo que dependerá da cantidade de produto
almacenado e das instalacións destinadas a almacén, así como doutros gastos que se requiran.
Os custos serán os seguintes:
1. Explícitos
 O custo de adquisición, que estará en función da cantidade comprada e dos eu prezo.
Ca= P.D. No caso de que a empresa fabrique os seus propios produtos, existirá un custo
de fabricación que se calculará multiplicando o custo unitario de fabricación polo número
de unidades. Cf= Cfu.D
 Custo de renovación ou pedido, que inclúe todos os custos que supón o pedido da
mercadoría ou materia prima: transporte, tramitación, descarga, etc. Calcularanse do
seguinte xeito: Cpe= K.N, onde K é o custo unitario de pedido (o que custa facer cada
pedido) e N o número de pedidos anuais, que á súa vez se calculará 푁 = D
Q
(demanda
anual entre cantidade pedida cada vez).
 Custo de almacenamento, mantemento ou posesión, que dependerá das dimensións do
local, requirimentos necesarios para manter en bo estado a mercadoría, etc., entre eles
podemos citar:
o Aluguer do almacén
o Custos de almacenamento: ordenalos, colocalos, grúas, máquinas,…..
o Custo de mantemento: coidado, temperatura, etc.
o Control de almacén: contabilidade, posta ao día, etc.
o Perdas por obsolescencia: por moda, tecnoloxía…..
o Prima de seguros: incendio, roubo, etc……
Cal= g(
푄
2
+Ss)
Onde g é o custo unitario de almacenamento, e Ss o stock de seguridade.

2. 2. Implícitos
 Custo de ruptura de stocks: non ter existencia suficientes para facer fronte á demanda
ou non poder producir por falta de existencias.
1.4.- O tamaño dos almacéns
Unha das decisións importantes que debe tomar unha empresa no referente aos almacéns
é determinar o seu tamaño. Ter un gran almacén ten as súas vantaxes e inconvenientes, e o
mesmo pódese dicir dos pequenos.
En xeral, interesará manter grandes inventarios cando:
 Os custos de pedido sexan elevados
 Os custos de almacenamento sexan baixos
 Exista a posibilidade de obter mellores prezos por adquirir unha grande cantidade de
produto.
 Previsión de crecemento da demanda.
 Previsión de aumento nos prezos
Interesará, polo contrario, manter uns inventarios reducidos cando:
 Os custos de almacenamento sexan altos
 Os custos de pedido sexan baixos
 A demanda sexa estable
 Non exista previsión de aumento nos prezos
 Exista perigo de obsolescencia ou deterioro dos produtos
1.5.- Modelos de xestión dos inventarios.
a) O modelo de Wilson
Existen varias formas de calcular os custos e o tamaño que o almacén debe ter. As
variables que emprega o modelo que estudaremos son:
 Q= volume de pedido
 T*= período de aprovisionamento ou cadencia de pedido
 N= Número de pedidos anuais.
 K= custos fixos de pedido
 g= custos variables unitarios do almacén
 D= cantidade de produto vendida ao ano
 Ppe= punto de pedido
 Pe= plazo de entrega
 Ss= stock de seguridade.
O modelo que imos utilizar e o coñecido como método de Wilson (1916) e serve para
calcular o volume óptimo de pedido no caso de que se dean as seguintes circunstancias:
 A demanda debe ser constante
 Non hai atrasos nos pedidos por parte da empresa aos provedores
 Os prazos de entrega e as vendas son coñecidos.
O problema consiste en determinar o volume óptimo do pedido, que faga mínimo o custo
total de posesión e renovación dos stocks.
 O custo de pedido estará en función do custo fixo por pedido e do número de pedidos
anuais. Cpe= K.N, como N=D/Q, podemos expresalo do seguinte xeito:
Cpe= k. D/Q
 O custo anual de almacenamento estará en función do nivel medio de existencias no
almacén e dos custos unitarios de mantemento. Cal= g(Q/2+Ss)
 O custo total de xestión de stocks será igual á suma dos dous anteriores: Ct= Cal+Cpe

3. Para determinar o volume óptimo de pedido será necesario facer mínima a función dos
custos totais do almacén. Para que o custo total sexa mínimo a primeira derivada será cero:
0=-kD/Q2 + g/2
kD/Q2= g/2; 2kD=Q2g; Q=√2.k.D
g
A partir de aquí, coas formulas estudadas, poderemos calcular o resto das variables:
 Número de pedidos anuais: N=D/Q
 Cadencia de pedido: o número de días transcorridos entre cada pedido estará en función
dos días laborables ao ano e do número de pedidos que se fagan ao ano. T*= días
laborables/N
 Punto de pedido. Ppe= demanda durante o plazo de entrega + Sseguridade
 Media de existencias no almacén: o nivel de stocks que por termo medio permanecen no
almacén ao longo do tempo é igual a Q/2 cando non existe stock de seguridade e
(Ss+Q/2) cando existe stock de seguridade.
A representación gráfica do modelo será a seguinte:
Intenta resolver o seguinte problema aplicando os coñecementos adquiridos.
 Supoñamos un establecemento comercial que compra un produto almacenable para logo
vendelo á súa vez. O prazo de entrega polos provedores é coñecido, e a demanda é
constante e igual a 140.000 kg anuais. Os custos fixos para cada pedido ascenden a 100
€, e os custos por kg de mercadoría almacenada son de 0,25 €. Consideramos hábiles
260 días ao ano.Calcular:
o Os custos totais do almacén. 2.644 €
o Volume óptimo de pedido. 10.583 kg.
o Número de pedidos anuais: 12,23
o O tempo transcorrido entre cada pedido. 19,65 días.
b)Método ABC
Este método utiliza un sistema diferente, xa que asigna unha distinta importancia aos
diferentes grupos de produtos almacenados en función do seu valor.
O sistema parte da constatación de que uns poucos produtos representan un valor moi
grande a respecto do total do valor do almacén, o que implica que o control deberá facerse
principalmente sobre estes, mentres que sobre o resto, aínda que representan o maior número,
o seu valor é menor, polo que o control poderá ser mais lixeiro.

4. Os bens almacenados divídense en tres grupos: o grupo A estará formado por poucos
produtos pero con alto valor, e son os que hai que controlar. O grupo C, representa os produtos
que menor valor teñen, aínda que supoñan o maior número de unidades. O grupo B garda unha
certa relación entre o “número” e o valor das unidades almacenadas.
A curva de Pareto serve para representar graficamente este modelo:
A
A
B C
10% 25% 65%
Valor do almacén
% unidades almacenadas
5%
25%
70%
Por tanto a idea deste modelo é que cada categoría de existencias require un nivel de
control diferente; canto maior sexa o valor dos elementos inventariados, máis estreito deberá
ser ese control. Como as existencias A supoñen unha maior cantidade de recursos inmobilizados
deben ser estreitamente controladas: será necesario reducir as existencias das mesmas na
medida do posible e minimizar os stocks de seguridade. Isto require detalladas previsións da
demanda, sistemas de inventario continuo e unha minuciosa atención ás políticas de compra. Pola
contra, para os elementos das categorías B e C a mera observación pode ser un método de
control válido; para elas, pódense empregar modelos periódicos de inventario.
Este modelo minimiza os custos de almacenaxe ao centrar os esforzos no grupo en que
sexa máis necesario o control.
c)Just in time (JIT)
O sistema Just-In-Time é una maneira de xestionar a produción e o abastecemento que
se basea en producir só cando existe una demanda por parte dun cliente ou una orde de
fabricación. Non se produce, polo tanto, para incrementar as existencias no almacén para a súa
futura venda.
A implantación do sistema supón un grande esforzo por parte da empresa. Se non quere
manter produción no almacén nin facer esperar ao cliente, deberá telo case que todo previsto.
As consecuencias para a empresa serán diversas:
 Incremento da axilidade na resposta aos cambios que se producen no mercado,
xa que a empresa non ten os almacéns cheos de produtos acabados para vender.
 Redución dos períodos de fabricación e, polo tanto, dos custos asociados.
Para que haxa un mínimo de existencias de produtos acabados no almacén, é
imprescindible reducir os períodos de fabricación para facer fronte ás demandas
dos clientes.
 Melloras na eficiencia. Producir so cando hai demanda posibilita manter unhas
existencias de materias primas e de compoñentes mínimos, co que os custos da
empresa son menores.
 Melloras na formación do persoal. É importante potenciar a formación e
polivalencia do persoal. Se un día o encargado dunha máquina, por exemplo, está
ausente, debe ser posible substituílo con facilidade e non interromper a
produción.

5.  Integración dos provedores na función de produción. Se a empresa non quere
manter existencias, será imprescindible que os provedores respondan, en tempo e
calidade, aos requirimentos que leva a cabo a empresa.
A implantación do JIT implica a necesidade dunha perfecta comunicación interna. Se esta
é débil ou defectuosa, o sistema non funcionará eficazmente.
Pero é moito mais que un sistema de xestión de inventarios, unha filosofía de produción
orientada á demanda.
“El río de las existencias”
Los japoneses utilizan la metáfora de un barco (operaciones de la empresa), un río (nivel de
existencias) y las rocas (problemas) para explicar el JIT.
Si al ejecutar las operaciones las empresas reducían el nivel de stock se encontraban con
problemas, por lo que la solución tradicional era aumentar los stocks (el caudal del río), tapando
los problemas y asumiendo como inevitable el aumento de costes.
La solución que propone el JIT es pulir la roca, mejorar la capacidad de maniobra del barco o
encontrar una ruta más eficiente…Es decir, identificar el problema, enfrentarse a él y
solucionarlo logrando una reducción de costes.
La magia de la producción flexible
En Tokio, puedes encargar un Toyota personalizado el lunes y el viernes…¡estar ya
conduciéndolo!.
2.- SISTEMAS DE VALORACIÓN DAS EXISTENCIAS. http://youtu.be/h0QDj0y1X8k
Cando nun almacén están entrando e saíndo continuamente mercadorías a diferentes
prezos, pode supoñer un certo problema coñecer o prezo que se lle asigna a cada lote que sae e
mesmo saber cal é o valor das mercadorías almacenadas.
Existen varios métodos de valoración das existencias almacenadas, segundo o sistema que
empreguemos para asignarlles un prezo de saída do almacén. Os mais utilizados son os do Prezo
medio, e o FIFO.
2.1.- O PREZO MEDIO PONDERADO.
Este sistema valora as saídas de acordo coa media dos prezos de aquisición das
existencias nese momento, ponderados polas cantidades adquiridas.
Imos velo cun exemplo.

6. A empresa “ZARRA S.A.” dedicada ao comercio de prendas de confección, tivo os
seguintes movementos de existencias durante o último exercicio:
ENTRADAS SAÍDAS EXISTENCIAS
Datas Cantidade Prezo Valor Q P V Q P V
5/1 5000 20 100000 5000 20 100000
15/1 2000 25 50000 7000 21,42(1) 150000
20/1 1000 21,42 21420 6000 21,42 128000
25/1 2000 21,42 42840 4000 21,42 85680
26/1 3000 26 78000 7000 23,38(2) 163680
30/1 2000 23,38 5000 23,38 116900
(1) O prezo das existencias o día 15/1 será:
5000 ∗ 20 + 2000 ∗ 25
5000 + 2000
=
10000 + 50000
7000
= 21,42
Este será o prezo que se lle asignará ás saídas seguintes ata que teñamos outro prezo de
compra.
(2) O prezo das existencias o día 26/1 será:
4000 ∗ 21,42 + 3000 ∗ 26
4000 + 3000
=
85680 + 78000
7000
= 23,38
Este sistema permite ter unha visión actualizada do valor do almacén, segundo os diferentes
prezos con que foron entrando os produtos. Fronte a esta valoración positiva, estaría o seu
cálculo laborioso como inconveniente.
2.2.- O FIFO
Este método utiliza un sistema que se basea en asignar ás saídas o prezo das primeiras
entradas. O nome FIFO corresponde ás iniciais en inglés do propio sistema: First In, First Out
que traduciriamos como Primeiro que Entra, Primeiro que Sae.
ENTRADAS SAÍDAS EXISTENCIAS
Datas Cantidade Prezo Valor Q P V Q P V
5/1 5000 20 100000 5000 20 100000
15/1 2000 25 50000 5000
2000
20
25
100000
50000
20/1 1000 20 20000 4000
2000
20
25
80000
50000
25/1 2000 20 40000 2000
2000
20
25
40000
50000
26/1 3000 26 78000 2000
2000
3000
20
25
26
40000
50000
78000
30/1 2000 20 40000 2000
3000
25
26
50000
78000
128000

7. Mediante este método as existencias quedan sobrevaloradas (128.000 fronte a 116.900
do prezo medio), ao valorar as entradas antigas aos prezos actuais. O que significa que en época
de inflación os últimos prezos de compra son os que establecen o valor do almacén, co que o
resultado estaría valorado en exceso.
2.3.- O LIFO
Este outro método utiliza o sistema de asignar ás saídas o prezo das derradeiras
entradas. O nome LIFO corresponde ás iniciais en inglés: Last In, First Out que se
corresponden con Último en Entrar, Primeiro en Saír. Non imos traballar con el porque deixou
de estar permitido no PXC (Plan Xeral de Contabilidade).