2. Sistema motak:
Gure gorputzaren
zehar hainbat
sistema mota
daude: erlazio
funtzinoa, nerbio
sistema, hazur
sistema eta muskulu
sistema.
Bakoitzak bere
gaixotasunak edo
arazoak daukiez.
3. Zentzumenak:
Gure gorputzean 5
zentzumen daude:
Ikusmena, usaimena,
dastamena,
entzumena eta
ikumena.
Jasotako informazioa
entzefalora
garraiatzen dau
nerbio sistemaren
bidez.
6. Ikusmenaren atalak eta bere
funtzinoa:
Betuleak eta betazalak:
begia babesten dabe.
Argia begi niniaren: bidez
sartzen da.
Irisak: zenbat argi
pasatuko dan
graduatzen dau.
Kristalioak: objetuak
fokuratzen dauz.
Erretineak: kristalinoak
sortzen dauan irudia da.
Ikusmen nerbioak:
erretineak sortutako
irudia garunera eroaten
dau.
7. Ikusmenaren gaixotasunak:
Miopia eta hipermetropia:
begiko gaixotasunak
dira, kristalinoaren
arazoa da.
Miopia urruneko gauzak ez
dau oso ondo ikusten
eta hipermetropiak
urreko gauzak.
Begi lausoa: kristalinoaren
akatsa da eta horren
ondorioz ikusmena
murgiztu egiten da.
Erretinea askatzea:
erretinea zulatzea da,
kolpe bat edo
mogimendu zakkarren
baten ondorioz ikusmena
galtzen dogu.
10. Usaimenaren eta dastamenaren
atalak eta bere funtzinoak:
Sudur hobiak: airea
sudurretik sartzen
da.
Pituitarioa: airea
pituitarioetatik
heltzen denean
usaimen sentsazioak
garunera eroaten
dabe.
Hortz haginak:
elikagaia mastekatu
egiten dau.
11. Usaimenaren eta
dastamenaren gaixotasunak:
Hiposmia: usaimenak
gutxiago bereizten
doguz.
Anosmia: daukagunean
usaimena gutxitu edo
kendu egiten da,
gehienetan osatu egiten
da.
Xerosmia: txistu
guruinek beraien lana
ez dabenean ondo
egiten gertatzen da.
14. Entzumenaren kanpoko belarria:
Kanpoko belarria:
belarriak eta
kanpoko entzumen
hodia dagoz.
Soinua belarritik
sartzen da, kanpoko
entzumen hodian
aurrera egiten dau.
16. Entzumenaren barruko
belarria:
Entzumenaren nerbioak
eta barraskiloak parte
hartzen dabe.
Barraskiloak erediko
belarritik datozan
bibrazinoak jasoten dauz
eta seinale bihurtzen.
Seinaleak, entzumen
nerbioaren bizez,
garuneraino heltzen
dira.
20. Ikumenaren atalak eta bere
funtzinoak:
Dermisa eta epidermisa
dira ikumenaren atalak.
Epidermisa goiko aldean
dago eta dermisa
erdikoa.
Epidermisa gorputzaren
kanpo aldeko azala da
eta horregaitik esaten
deutsagu goiko aldean
dagoala
Dermisa bigarren azala
da eta hor ikumen
sentsazioak dagoz.
21.
22. Nerbio sistema:
Nerbio sistema zentralak
eta nerbio sistema
periferikoak osotzen
dabe nerbio sistema.
Nerbio sistema zentralak
entzefaloak eta
bizkarazur muinak
osotzen dabe eta
nerbio sistema
periferikoak zentzumen
nerbioak eta nerbio
motorrek osotzen
dabe.
23. Nerbio sistema zentrala:
Entzefaloa: garunak,
zerebeloak eta bizkarrazur
muinak osotzen dabe.
Garunak: oroimena, emozioak
eta borondatezko ekintzak
dagoz.
Bizkarrazur erraboilea:
entzefaloa eta bizkarrazur
muina lotzen dauz eta
ohartu bako mogimenduak
kontrolatzen dauz.
Bizkarrazur muinak:
bizkarrazurraren barruan
dago.
24. Nerbio sistema periferikoa:
Zentzumen nerbioak:
zentzumenen
informazino guztia
entzefaloara
garraiatzen dabe.
Nerbio motorrek:
entzefaloak
erabagitako
erantzuna
muskuluetaraino
eroaten dabe.
25. Nerbio sistemaren
gaixotasunak:
Nerbio sistemari eragiten
deuien gaixotasunek
kausa fisikoak izan
daitekez, parkinson
gaixotasunak edo
alzheimerren
gaixotasunak.
Nerbio sistemaren berte
gaixotasun batzuk
kausa psikikoaen
ondorioak dira,
depresinoa edo
antsietatea dira.
28. Hazur sistema:
Eskeletoak gure gorputzari
formaea emoteaz eta
eusteaz arduratzen da.
Hazurrak gogorrak eta
zurrunak dira , 207
azurrez osotuta eta hiru
motatakoak dagoz: luzeak,
lburrak eta zapalak.
Luzeak femurra eta tibia,
laburrak megakarpoa eta
falangea, eta zapalak
frontala eta omoplatoa.
Hazurrak alkartzen diranean
artikulazinoa sortzen da
eta bi motatakoak dagoz:
finkoak eta mogikorrak.
29. Muskulu sistema:
Muskulu sistemak:
hainbat mogimendu
egiten dabezan 600
muskulu edo organo
elastikoz osotuta dago.
Muskuluak, uzkurtzean,
laburtu egiten dira,
eta, erlaxatzean,
luzatu. Muskulu asko
tendoien bidez haurrei
lotuta daude.
