2. 1
Zawartość
Opis projektu............................................................................................................................................................... 2
Wnioski.......................................................................................................................................................................... 2
Analiza Polski Linii Lotniczych LOT........................................................................................................................ 4
Obecna sytuacja spółki......................................................................................................................................... 4
PLL LOT na rynku polskim....................................................................................................................................7
PLL LOT na rynku europejskim........................................................................................................................... 8
Lotnisko Chopina w Warszawie – hub PLL LOT............................................................................................11
Lotnisko Kopernika we Wrocławiu........................................................................................................................12
Mocne strony .........................................................................................................................................................13
Porównanie cenowe.........................................................................................................................................13
Położenie Wrocławia.......................................................................................................................................14
Położenie lotniska.............................................................................................................................................16
Przepustowość...................................................................................................................................................16
Przewoźnicy obecni na wrocławskim lotnisku..........................................................................................17
Certyfikaty i nagrody........................................................................................................................................19
Inne czynniki.......................................................................................................................................................19
Słabe strony...........................................................................................................................................................20
Szanse ......................................................................................................................................................................21
Rozwój rynku lotniczego w Polsce...............................................................................................................21
Rozwój turystyki.................................................................................................................................................21
Rozwój Wrocławia...........................................................................................................................................22
Wydarzenia międzynarodowe.....................................................................................................................22
Dojazd do lotniska...........................................................................................................................................23
Marketing...........................................................................................................................................................24
Zagrożenia.............................................................................................................................................................24
Wnioski z analizy..................................................................................................................................................26
Mocne strony a zagrożenia..........................................................................................................................26
Słabe strony a zagrożenia.............................................................................................................................26
Mocne strony a szanse...................................................................................................................................27
Słabe strony a szanse.....................................................................................................................................28
Bibliografia .............................................................................................................................................................29
3. 2
Opis projektu
Czy Wrocław może zostać portem przesiadkowym Polskich Linii Lotniczych LOT na południową
Polskę? Powyższe pytanie zadane przez Towarzystwo Upiększania Miasta Wrocławia stało się
podstawą do współpracy TUMW z Kołem Naukowym Analityki Gospodarczej działającym przy
Uniwersytecie Ekonomicznym we Wrocławiu. Koło ceni sobie możliwości rozwoju umiejętności
analitycznych, pogłębiania wiedzy i zdobycia praktycznego doświadczenia. Przez takie podejście
grupa młodych ludzi ma możliwość wpływu na otaczające ich środowisko i pozostawienie po sobie
wkładu w rozwój regionu i organizacji, z którymi współpracuje. Zgodnie z takimi ideami została
podjęta inicjatywa przeprowadzenia analizy spółki PLL LOT i wrocławskiego lotniska. Niniejszy raport
przedstawia możliwości wspólnego rozwoju i współpracy wrocławskiego lotniska z PLL LOT.
Wnioski
Raport składa się z dwóch części. W części pierwszej zawarto analizę Polskich Linii Lotniczych LOT,
w drugiej wrocławskiego lotniska. Pozwalają one odpowiedzieć na pytania, czy Wrocław może być
hubem dla LOT-u oraz jakie są perspektywy rozwoju wrocławskiego lotniska, szczególnie
w kontekście PLL LOT.
Z pierwszej części raportu wynika, że kondycja firmy jest w stadium przejściowym, między
generowaniem strat, a w 2015 roku możemy spodziewać się uzyskania przez nią pełnej rentowności.
Należy podkreślić, że pomimo problemów finansowych, które wystąpiły w roku 2012 (roczna strata
ponad 400mln zł), LOT zajmuje pozycję liczącego się i stabilnego gracza na rynku lotnictwa
cywilnego w Polsce.
Dodatkowo wynika z niej również, że PLL LOT nie potrzebuje aktualnie kolejnego portu
przesiadkowego. Porównanie ilości hubów wśród przewoźników zrzeszonych w Star Alliance
wykazało, że jak na firmę posiadającą tylko jeden port przesiadkowy LOT jest mocno rozwiniętą
spółką. Zawdzięcza to dobrze rozbudowanej siatce połączeń wewnątrzkrajowych i dużej liczbie
obsługiwanych pasażerów. Nadal nie jest jednak wystarczająco rozwinięty, aby posiadać kolejny hub.
Ponadto nowa polityka firmy nie przewiduje otwarcia nowego portu przesiadkowego pomimo
planów generowania kolejnych połączeń. PLL chcą zostać przy swoim macierzystym hubie – lotnisku
Chopina w Warszawie, którego maksymalna przepustowość nie zostanie w najbliższych latach
przekroczona.
W porównaniu do krajów Europy zachodniej, Polska posiada jeszcze słabo rozwiniętą kulturę latania.
Pozwala to jednak wnioskować, że w związku z ogólnym rozwojem naszego kraju, polski ruch
lotniczy będzie charakteryzował się mocną tendencją wzrostową.
Kolejnym przedmiotem analizy jest odpowiedź pytanie, czy wrocławski Port Lotniczy mógłby być
drugim potencjalnym portem przesiadkowym Polskich Linii Lotniczych LOT, jeżeli będą one
takowego potrzebowały.
Jedną z perspektyw współpracy wrocławskiego lotniska z PLL LOT jest podpisanie umowy dotyczącej
lotów czarterowych, ponieważ w ostatnich latach zauważalne jest poszerzanie oferty połączeń tego
typu przez polskiego przewoźnika.
4. 3
Na wrocławskim lotnisku wyraźnie odczuwalny jest brak połączeń z największymi miastami Europy.
Dodatkowym zagrożeniem jest rozwój infrastruktury drogowej i szybkiej kolei w Polsce, który może
odebrać część pasażerów lotniska. Zaletą jest fakt, że wszystkie te środki transportu mają relatywnie
podobny poziom cen, co oznacza, że duże znaczenie dla pozyskania klientów będzie miał
marketing.
Możliwym i realnym pomysłem, jest zastąpienie konkurencji kombinacją różnych środków
komunikacji poprzez wybudowanie kolei, która pozwoliłaby dotrzeć bezpośrednio na lotnisko.
Ułatwiłoby to znacznie dojazd do lotniska oraz zwiększyłoby obszar, dla którego wrocławskie
lotnisko jest pierwszym wyborem.
Wrocławskie lotnisko jest najbardziej wysuniętym ku Europie zachodniej polskim portem lotniczym,
w którym to kierunku najczęściej lata PLL LOT. Dodatkowo Dolny Śląsk jest regionem o bogatym
zapleczu turystycznym oraz coraz większej intensyfikacji środowiska biznesowego. Warto również
zauważyć, że wrocławskie lotnisko znajduje w mieście noszącym tytuł Europejskiej Stolicy Kultury
2016 roku, co zapewni mu jednorazowy, jednak duży przypływ pasażerów. Nie jest wykluczone, że
dla wielu z nich nie będzie to ostatnia styczność z wrocławskim lotniskiem.
Aktualnie Port Lotniczy Wrocław – Strachowice jest bazą dla tanich linii lotniczych - Ryanaira i
Wizzaira - między innymi ze względu na relatywnie niskie opłaty lotniskowe. Nawiązanie kontaktów
z innymi przewoźnikami typu lowcost może stać się dobrym kierunkiem rozwoju placówki.
Według ekspertów z firmy Simpliflying, wysoka jakość świadczonych usług jest kluczem do sukcesu
i dalszego rozwoju. Strachowickie lotnisko ma w tym obszarze duży potencjał - zajmuje wysokie
miejsca w rankingach i może poszczycić się wieloma nagrodami.
5. 4
Analiza Polskich Linii Lotniczych LOT
Polskie Linie Lotnicze „LOT” to spółka będąca istotnym elementem polskiego rynku lotnictwa
cywilnego. Firma posiada długą i bogatą historię – została założona już w dwudziestoleciu
międzywojennym. Polskie Linie Lotnicze powstały z upaństwawiania firm prywatnych obecnych na
Polskim rynku. Już od początku symbolem linii stał się żuraw, który uzyskał w świadomości Polaków
status kultowego znaku graficznego. Podążając za rozumowaniem ze Wschodu, spółka ta jako jedna
z pierwszych została reaktywowana po II Wojnie Światowej i stała się kluczowa dla Polskiej
gospodarki – co nie zmieniło się do dnia dzisiejszego – LOT należy do największych polskich firmi
.
W niniejszym dziale zaprezentowane zostaną Polskie Linie Lotnicze LOT- ich sytuacja finansowa,
pozycja na tle konkurencji oraz ich port przesiadkowy – Lotnisko Chopina w Warszawie. Dane do
analizy zostały zebrane między innymi z baz danych Emis oraz Passport. Do poszerzenia wiedzy
wykorzystano oficjalne strony przewoźnika, lotniska, Star Alliance i lotnictwa cywilnego. Do oceny
sytuacji wykorzystano dodatkowe materiały w postaci artykułów prasowych i branżowych stron
internetowych.
Z zawartej w dziale analizy wynika, że polski przewoźnik po krótkich problemach finansowych w
latach 2012-2014, rozpoczął intensywną pracę by w 2015 odzyskać rentowność, którą zawdzięczać
będzie między innymi dzięki pomocy rządowej.
PLL LOT od lat ma stałe miejsce w polskim lotnictwie cywilnym z udziałem przewozów regularnych
na rynku oscylującym na poziomie 30%.
Lotnisko Chopina w Warszawie jest dobrze rozwijającym się portem, który w perspektywie
długoterminowej nie straci pozycji lidera na rynku. Aktualnie jest jedynym portem przesiadkowym
PLL LOT. Linia ta nie potrzebuje kolejnego przyczółku i nie planuje zmiany polityki w tej kwestii.
Otwarte pozostaje pytanie, czy przy możliwości powstania nowego hubu, PLL LOT powinny
rozważyć wrocławskie lotnisko jako mocny przyczółek w południowo-zachodniej Polsce.
Szczegółowa analiza tego zagadnienia została przeprowadzona w drugiej części raportu.
Obecna sytuacja spółki
Stan finansowy PLL LOT był w ostatnich latach bardzo zmienny. Ze sprawozdania finansowego na
rok 2013 wynika, że strata z działalności operacyjnej na rok 2012 wyniosła aż 420mln zł, a już w roku
2013 spółka osiągnęła zysk na działalności operacyjnej w wysokości 54mln zł. Natomiast zysk netto
firmy na rok 2013 wynosił 25 mln zł z uprzednim ujemnym zyskiem netto z 2012 roku wynoszącym
400mln zł. Po załamaniu spółki w 2012 roku. PLL LOT otrzymały wsparcie publiczne ze Skarbu
Państwa w wysokości 400mln zł. Pieniądze te zostały przeznaczone na spłatę przedterminowych
zobowiązań i pokrycie strat operacyjnych. W pierwszym kwartale 2013 roku Komisja Europejska
warunkowo zaakceptowała pomoc dla spółki. Plan restrukturyzacyjny spółki zakłada jej pełną
rentowność do października 2015 roku. Przewidywany kapitał akcyjny spółki na rok 2015 będzie
wynosił 327 mln zł.
6. 5
W roku 2014 spółka zanotowała wyraźny spadek liczby pasażerów wynikający ze zmniejszenia liczby
kursów, które zredukowano do 6 dziennie. Wpływ na zmniejszenie liczby pasażerów miała również
niestabilna sytuacja instytucji, która spowodowała utratę zaufania klientówii
.
Analiza danych dotyczących spółki PLL LOT pozwala zauważyć wzrost cen biletów w okresie
załamania sytuacji instytucji na rynku, a następnie ich stabilizację związaną z dotacją otrzymaną
przez PLL LOT od Skarbu Państwa i Komisji Europejskiej
Z wywiadu udzielonego Gazecie Wyborczej przez prezesa Mikosza wynika, że PLL LOT skupiają się
na lotach z Lotniska Chopina w Warszawie, który uważają za swój naturalny port przesiadkowy,
w związku z czym spółka nie planuje inwestycji w inne porty lotniczeiii
.
8. 7
PLL LOT na rynku polskim
PLL LOT jako najstarsze linie lotnicze na polskim rynku muszą bronić pozycji lidera, co skutecznie im
się udaje. Przewożą największą liczbę pasażerów w Polsce. Udział w segmencie regularnych
przewozów utrzymywany jest na stabilnym poziomie 30% podczas, gdy największy tradycyjny
konkurent (Lufthansa) posiada około 6%.
Źródło: ulc.gov.pl
Wstąpienie Polski do Unii Europejskiej było zarówno szansą, jak i zagrożeniem dla LOTu. Dodatkową
trudnością dla rodzimej spółki była popularyzacja tanich linii lotniczych w Polsce, przede wszystkim
Rayanaira oraz Wizzaira.
Między innymi dzięki temu polski rynek lotniczy rozwija się bardzo dynamicznie. Średniorocznie od
2004 roku rozwija się on w tempie ponad 12% pod względem przewiezionych pasażerów. Duży
udział w rosnącym rynku mają tanie linie lotnicze (LCC), których celem nie są jednak ci sami klienci,
co LOT-u.
Chartery są najbardziej sezonowym segmentem rynku lotniczego. Opierają się głównie na
współpracy z biurami podróży, a głównymi destynacjami są kurorty letniego wypoczynku.
Loty charterowe w ramach LOT-u działają już od 2009 roku, jednak w rozwoju oferty jednym
z najważniejszych wydarzeń stał się zakup Boeingów 787 Dreamliner. Dzięki temu LOT nawiązał
kilkuletnią współpracę z biurami podróży Rainbow Tours i ITAKA, które w komfortowych warunkach
i bez międzylądowań przewożą swoich klientów na pokładach samolotów do wielu egzotycznych
miejsc, takich jak: Colombo na Sri Lance czy Varadero na Kubie.
Obecnie LOT ma niewielki udział w rynku charterowym w Polsce - 7,29% za trzeci kwartał 2014 roku,
jednakże w ostatnim czasie znów można zauważyć tendencję wzrostową. W 2010 roku co piąty lot
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
0
1
2
3
4
5
6
7
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Procentowyudziałwrynku
Liczbapasażerówwmln
Porównanie linii lotniczych na polskim rynku
Polskie Linie Lotnicze LOT Wizzair Lufthansa
Ryanair Udział LOTu Udział Lufthansy
9. 8
czarterowy należał do Polskich Linii Lotniczych LOT, jednak zawirowania w tymże roku spowodowały
znaczny spadek udziału w rynku.
Źródło: ulc.gov.pl
PLL LOT na rynku europejskim
Porównując PLL LOT na tle europejskich przewoźników zrzeszonych w Star Alliance można
wyciągnąć dwa podstawowe wnioski. Po pierwsze, na dzień dzisiejszy LOT nie potrzebuje kolejnego,
poza lotniskiem Chopina, portu przesiadkowego. Po drugie, polski przewoźnik powinien
zorientować swój rozwój raczej na rynek międzynarodowy, niż krajowy.
Międzynarodowemu rozwojowi PLL LOT może sprzyjać jego przynależność do Star Alliance.
Współpraca w aliansie lotniczym wiąże się z szeregiem korzyści dla przewoźnika. Do najważniejszych
można zaliczyć: „redukcję kosztów działalności poprzez wspólną politykę handlową i działalność
organizacyjną (zmniejszenie ilości personelu naziemnego, unifikacja rozwiązań organizacyjnych, np.
wspólne dla całego aliansu przedstawicielstwa zagraniczne, wspólna obsługa naziemna na
lotniskach itd.); stworzenie sieci skoordynowanych połączeń; zwiększenie dopływu pasażerów, tzw.
potoków pasażerskich, co umożliwia większe zapełnienie samolotów odlatujących z głównych lotnisk
(hubów) dla danego aliansu oraz zwiększenie efektywności wykorzystania samolotów – mniejszych
samolotów na trasach „dowożących” do punktów przesiadkowych oraz większych na dalekich
trasach, oferowanych z głównych portów; podniesienie jakości usług przez wzrost częstotliwości
połączeń; dogodny rozkład lotów; łatwość przesiadek i skrócenie wymaganego czasu na przesiadkę,
dzięki rozwiązaniom logistycznym w portach lotniczych możliwym m.in. dzięki grupowaniu linii
należących do jednego aliansu na jednym terminalu.”iv
0%
5%
10%
15%
20%
25%
I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III
2009 2010 2011 2012 2013 2014
Procentowy udział pasażerów LOTu w polskim ruchu
czarterowym
10. 9
Porównując PLL LOT do innych europejskich linii lotniczych można zauważyć, że LOT ma dobrze
rozwiniętą ofertę przewozów wewnątrzkrajowych. Niezależnie od wielkości linii lotniczej, obsługują
one podobny procent lotnisk krajowych. Co więcej, nasza rodzima spółka mieści się w czołówce
pokrycia lotnisk krajowych.
Zestawienie PLL LOT z innymi liniami lotniczymi wskazuje, że LOT nie potrzebuje kolejnego, poza
Warszawą, portu przesiadkowego. W porównaniu do innych linii lotniczych zrzeszonych w sojuszu
Star Alliance, do którego należy PLL LOT najbardziej porównywalnymi do polskiego przewoźnika
liniami są: Croatia Airlines (Chorwacja), AirEuropa (Hiszpania), Czech Ailines (Czechy), Tarom
(Rumunia), Adria Airways (Słowenia). Żaden z nich nie posiada więcej niż jednego hubu.
Na wykresach wyszczególnione zostały europejskie linie lotnicze wchodzące w skład Star Alliance
posiadające więcej niż jeden hub. Można znaleźć kilka potencjalnych powodów, dla których
korzystają one z większej ilości portów przesiadkowych. Pierwszym i najbardziej oczywistym jest
bardzo duża liczba pasażerów i połączeń (np. Lufthansa, Airfrance, Turkish Airlines). Po drugie
możemy wskazać na wysoko rozwiniętą kulturę latania, co dotyczy państw takich, jak Francja
i Niemcy (co przekłada się na wyżej ujęte linie Aiberlin i Airfrance). Inną przyczyną są uwarunkowania
geograficzne (np. dużo obsługiwanych wysp, jak w przypadku greckich Aegean Airlines, które
posiadają bazy przesiadkowe przykładowo na Krecie, Cyprze, czy Rodos). Rozpatrując linie takie, jak
portugalskie TAP, czy włoskie Airitalia musimy zwrócić uwagę na stały, duży ruch turystyczny w
Portugalii i we Włoszech. PLL LOT nie spełnia żadnego z wymienionych warunków, co tylko
potwierdza tezę o zbędności korzystania z kolejnego hubu.
11. 10
Źródło: staralliance.com, oneworld.com, mapsofworld.com
Linie Lotnicze posiadające więcej niż jeden port główny
Linie Lotnicze posiadające jeden port główny
0
10
20
30
40
50
60
70
80
Rocznaliczbapasażerówwmln
średnia
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
Procentobsługiwanychlotniskkrajowych
średnia
0
1
2
3
4
5
6
7
8
Rocznaliczbapasażerów
średnia
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
Procentobsługiwanychlotniskkrajowych
średnia
12. 11
Lotnisko Chopina w Warszawie – hub PLL LOT
Warszawskie Lotnisko Chopina od lat jest najważniejszym punktem na mapie polskiego lotnictwa
cywilnego. Misją portu lotniczego jest stymulowanie zrównoważonego rozwoju transportu
lotniczego w Polsce przez rozwój i efektywne zarządzanie infrastrukturą lotniskową, nie zapominając
przy tym o zachowaniu wysokiej jakości świadczonych usług oraz najwyższych standardów
bezpieczeństwa. W 2014 roku odnotowano niewielki spadek liczby obsłużonych pasażerów - ok. -
0,8%. Jest to przede wszystkim efekt zakończenia remontu w Modlinie i zakończenia trwającego
niemal 9 miesięcy przekierowania wszystkich operacji Ryanaira na główne stołeczne lotnisko. Mimo
to już drugi raz z rzędu udało się pokonać barierę 10 mln podróżnych obsługiwanych w ciągu roku.
W 2014 było ich 10,58 mln., z czego ok. 40% wybrało Polskie Linie Lotnicze LOT.
W 2011 roku na podstawie umowy zawartej pomiędzy przedsiębiorstwem państwowym Porty
Lotnicze a firmą Ove Arup & Partners International Ltd Sp. z o. o. wykonano „Kompleksową Analizę
Przepustowości Portu Lotniczego im. Fryderyka Chopina w Warszawie”. W ramach prac nad analizą
przeprowadzono symulację całego pola ruchu naziemnego (drogi startowe, drogi kołowania oraz
stanowiska postojowe), terminala pasażerskiego oraz strefy dojazdów do terminala.
Jak wskazuje Kompleksowa Analiza Przepustowości Portu Lotniczego im. Fryderyka Chopina
w Warszawie, przepustowość infrastruktury zostanie wyczerpana najwcześniej w 2032 roku (pole
ruchu naziemnego).
Przepustowość
Środowisko
[liczba operacji]
Pole ruchu
naziemnego
[liczba operacji]
Terminal [liczba
pasażerów]
odloty/przyloty
Dojazdy i
parkingi [liczba
pasażerów]
Godzinowa - 48 2 700/ 2 900 14 386
Dobowa 600 736 86 400 249 626
Roczna 219 000 250 164 26 581 611 76 799 320
Rok wyczerpania
przepustowości
2024 2032 Po 2035 Po 2035
Źródło: lotnisko-chopina.pl
Lotnisko Chopina dąży do osiągnięcia statusu największego i najważniejszego portu lotniczego
w Europie Środkowej. W tym celu przeprowadzono remont starej części Terminala A oraz podpisano
umowę z Bankiem Pekao dotyczącą finasowania rozbudowy infrastruktury Lotniska Chopina w
Warszawie.
13. 12
Lotnisko Kopernika we Wrocławiu
Z powyższej analizy sytuacji spółki PLL LOT oraz jej obecnego portu przesiadkowego wynika, że
obecnie spółka nie ma potrzeby otwarcia nowego hubu i na razie powinna pozostać przy
warszawskim lotnisku Chopina jako jedynym porcie przesiadkowym. Należy jednak rozważyć
sytuację, w której spółka po odzyskaniu rentowności zaczyna dynamiczny rozwój i planuje ekspansję.
Czy Wrocławskie lotnisko im. Kopernika mogłoby być drugim portem przesiadkowym dla PLL LOT?
Poniższe opracowanie pokazuje wady i zalety wrocławskiego lotniska oraz możliwości i zagrożenia
przed jakimi stoi rozpatrywany port lotniczy.
Lotnisko Wrocław – Strachowice jest jednym z lepiej prosperujących lotnisk w Polsce. Swoją historią
sięga lat 30., kiedy zostało zbudowane na potrzeby wojska niemieckiego. Usytuowane jest 10 km na
południowy zachód od centrum Wrocławia. Działalność cywilną rozpoczęło w 1945 roku, a pierwsze
połączenie międzynarodowe uruchomiono w 1993 roku do Frankfurtu nad Menem. Jako 5 lotnisko
w Polsce, po rozbudowie dokonanej na potrzeby Euro2012, przekroczyło próg 2 milionów
pasażerów rocznie. Zaletą Wrocławskiego lotniska jest dywersyfikacja przewoźników oraz wysoka
jakość obsługi. Położenie w południowo-zachodniej części państwa wiąże się z łatwym i szybkim
połączeniem do wysoko rozwiniętych europejskich krajów, które są najczęstszym kierunkiem
połączeń PLL LOT. Oznacza to redukcję kosztów. Dodatkowo wrocławskie lotnisko ma jedne
z najniższych opłat w kategorii opłaty lotniskowej i od pasażera w porównaniu z innymi polskich
lotnisk.
Groźbą dla rozwoju wrocławskiego lotniska jest zagrożenie ze strony pobliskich, bardziej
rozbudowanych lotnisk, jak katowickie czy berlińskie, które z racji swojej wielkości łatwiej przyciągają
nowe linie lotnicze i nowych pasażerów. Dodatkowo lotnictwo w Polsce jest bardzo scentralizowane
w Warszawie, a wciąż szybko rozwijająca się siatka połączeń kolejowych i drogowych staje się
zagrożeniem dla rozwoju lotnictwa wewnątrzkrajowego. Co więcej, mankamentem jest również
stosunkowo mała siatka kierunków oferowanych w formie tradycyjnych lotów oraz niewielka liczba
połączeń z największymi lotniskami Europy.
Największą szansą na ewolucję wrocławskiego portu lotniczego jest rozwój samego miasta. Wrocław
w sferze biznesowej rozwija się bardzo dynamicznie oraz intensyfikacja turystyki na Dolnym Śląsku
powoduje naturalny wzrost liczby pasażerów na lotnisku. Ponadto Wrocław otrzymał miano
Europejskiej Stolicy Kultury 2016. Aby możliwie najbardziej spotęgować ten efekt należałoby zadbać
o połączenia lotnicze z największymi lotniskami Europy oraz o połączenie kolejowe miasta
z lotniskiem.
15. 13
Mocne strony
Porównanie cenowe
Przeprowadzona została symulacja opłat, jakie musi ponieść kontrahent, aby korzystać z lotniska. W
symulacji nie zostały uwzględnione rabaty, jakie może uzyskać przewoźnik, z racji ich różnorodności
i nieporównywalności. Dane odnośnie wysokości opłat zostały zaczerpnięte z oficjalnych stron
lotnisk. Symulacje zostały wykonane zarówno dla opłat za obsługę i ochronę pasażera łącznie, jak i
za każdorazowe lądowanie, zależnie od maksymalnej masy startowej.
0
5 000
10 000
15 000
20 000
0 50 100 150 200 250
wysokośćopłaty
Maksymalnamasa startowa statku powietrznego
Symulacja wysokości opłaty za lądowanie na
wybranych lotniskach Polski
Wrocław Gdańsk max Katowice min Katowice Kraków Poznań Modlin
Mocne strony Słabe strony
Bliskość lotniska do centrum Wrocławia
Położenie Wrocławia ma zachodzie kraju
Małe wykorzystanie maksymalnej
przepustowości
Ciągły rozwój i rentowność
Dywersyfikacja przewoźników
Sprawna obsługa
Certyfikaty, rankingi, nagrody
Długi dojazd
Mało lotów międzykontynentalnych (tylko
czartery) i połączeń do najważniejszych lotnisk
europejskich
Mało czarterów
Szanse Zagrożenia
Rozwój Wrocławia
Współpraca z włodarzami miasta
ESK16 i Word Games 17
Sprawniejsza komunikacja z miastem i rejonem
Marketing
Rozwój rynku lotniczego w Polsce
Współpraca z biurami podróży
Rozwój turystki
Lokalizacja: bliskość Berlina, Pragi, Katowic,
Krakowa i Poznania
Ewentualny upadek LOTu
Konkurencja ze strony PKP, PB itp.
16. 14
Źródło: airport.gdansk.pl; airport-poznan.com.pl; katowice-airport.com; krakowairport.pl; modlinairport.pl;
airport.wroclaw.pl
Na podstawie powyższego wykresu widać różnorodność w sposobie naliczania. Wrocławskie
lotnisko ma jedno z najniższych opłat w niektórych przedziałach tonażowych, co spowodowane jest
przedziałową budową oferty.
Katowickie lotnisko uzależnia wysokość opłaty nie tylko od tonażu, ale także od ilości pasażerów
przetransportowanych w ciągu roku. Z tego powodu na wykresie przedstawione zostały dwie skrajne
sytuacje – dla przewodnika przewożącego ponad 1,1 miliona pasażerów rocznie – „Max Katowice”
oraz do 100 tysięcy pasażerów – „Min Katowice”.
Wyższe tonaże samolotów związane są z przewozami cargo, a nie pasażerskimi. W tym rodzaju
przewozów wrocławskie lotnisko ma niewielką liczbę operacji.
Źródło: prg.aero/en/; airport.gdansk.pl; airport-poznan.com.pl; katowice-airport.com; krakowairport.pl; modlinairport.pl;
airport.wroclaw.pl
Wrocławskie lotnisko, obok Katowickiego, jest najtańszym pod względem wysokości opłat
pasażerskich konkurentem na rynku Polski. Oba porty lotnicze stosują podobną strategię cenową,
polegającą na promowaniu dużych przewoźników.
Położenie Wrocławia
Wrocław położony jest w południowo-zachodniej Polsce, co czyni go najbardziej wysuniętym ku
centrum Europy miastem wojewódzkim. Ma on dogodne połączenia z najbliższymi stolicami
sąsiednich państw. Na mapie zaprezentowano odległość i czas dojazdu samochodem i Polskim
Busem, jednym z najpopularniejszych w ostatnich latach przewoźników autokarowych, do kilku miast
europejskich: Berlina, Frankfurtu, Monachium, Pragi, Warszawy, Wiednia, Budapesztu. Na zadanych
trasach oferowane są też przeloty tanich linii lotniczych, jak Ryanaira. Istnieją też dwa połączenia
oferowane przez LOT - do Monachium i Warszawy.
0
5000000
10000000
15000000
20000000
25000000
0 50 000 100 000 150 000 200 000 250 000 300 000 350 000 400 000
Symulacja wysokości opłaty za pasażera na
wybranych lotniskach Polski
Wrocław Gdańsk Katowice Kraków Poznań Modlin
17. 15
Źródło: PolskiBus.pl, maps.google.com
Problemem jest stosunkowo mała gęstość zaludnienia w okolicach wrocławskiego lotniska
w porównaniu z innymi portami lotniczymi. W promieniu 20km od lotniska mieszka 731 tysięcy osób,
podczas gdy w tym samym promieniu w Warszawie jest prawie dwa miliony mieszkańców. Podobnie
w obrębie 100km, Wrocław nie plasuje się w czołówce lotnisk, a dopiero na 6 miejscu. Pod względem
rynku lokalnego, lepszymi wyborami dla inwestora są Warszawa, Kraków, Katowice i Łódź.
Potwierdza to również dostępność drogowa lotnisk. Wrocław nie ma tak rozwiniętej infrastruktury
drogowej, jak inne miasta oraz nie ma tylu mieszkańców.
Źródło: http://wbdata.pl/
Wroclaw Krakow Katowice Warsaw Radom Modlin Łódź Poznan Rzeszow Gdansk
Bufor 20 km 731 809 592 1 976 328 165 958 757 370 786
Bufor 50 km 1 472 2 443 3 343 3 083 862 2 803 1 647 1 353 1 264 1 479
Bufor 100 km 3 856 7 663 7 430 5 138 5 091 4 731 3 758 3 165 3 047 2 447
0
1
2
3
4
5
6
7
8
ludnośćwzadanymobrębie
Miliony
Ludność w sąsiedztwie lotniska
Tysiące
18. 16
Źródło: http://wbdata.pl/
Położenie lotniska
Wrocławskie lotnisko znajduje się w odległości około 10 km na południowy zachód od ścisłego
centrum miasta, na osiedlu Strachowice. Pomiędzy lotniskiem a dworcem kolejowym Wrocław-
Główny kursuje autobus miejski MPK Wrocław linii 406. Linia kursuje co około 30 min, a czas jazdy,
w zależności od natężenia ruchu, trwa 40 min do godziny, podobnie, jak dojazd samochodem.
Wrocławskie lotnisko oferuje 1500 miejsc parkingowych oraz strefę KISS and FLY. Lotnisko jest
położone blisko Autostradowej Obwodnicy Wrocławia. Dojazd z dużych miast jest możliwy
autostradą A4, AOW (A8), S8, S5v
.
Przepustowość
Przepustowość infrastruktury transportowej definiuje liczbę środków transportu jakie mogą
w określonej jednostce czasu przemieścić się przez konkretny element infrastrukturyvi
. Wrocławskie
lotnisko z roku na rok cechuje się co raz większą liczbą obsłużonych pasażerów. W roku 2014 liczba
ta przekroczyła 2 miliony osób. Ponadto maksymalna przepustowość portu lotniczego szacowana
jest na około 4 mln, co oznacza, że jest ono w stanie obsłużyć dwukrotnie więcej pasażerów w ciągu
roku, niż dotychczas. W ostatnich latach wzrosła również przepustowość transportu Cargo - nagły
wzrost został wywołany pojawieniem się przewozu samochodowego vii
na dworcu towarowym Cargo
działającym przy wrocławskim lotnisku.viii
Wroclaw Krakow Katowice Warsaw Modlin Łódź Gdansk Poznan Rzeszow Radom
20minut 682 438 610 1 917 73 834 837 712 289 230
60minut 2 317 4 776 4 429 3 476 3 202 1 880 1 832 1 742 1 522 993
0
1
2
3
4
5
ludnośćwzadanymobrębie
Ludność w obrębie zadanego czasu dojazdu
samochodem
Miliony
Tysiące
19. 17
Źródło: airport.wroclaw.pl; ulc.gov.pl
Biorąc pod uwagę maksymalną liczbę operacji na godzinę, co jest szczególnie ważne w godzinach
szczytu, wrocławskie lotnisko plasuje się w czołówce lotnisk Polski. Zauważalna jest duża różnica
między lotniskiem Warszawa – Chopin a pozostałymi portami. Widać wyraźnie, że jest to lotnisko o
dominującej pozycji w polskim lotnictwie. Patrząc liczbę połączeń, wrocławski port zajmuje niskie
miejsce w rankingu.
liczba
połączeń
pasy
startowe
maksymalna liczba
operacji na godzinę
maksymalna liczba
pasażerów na rok w
milionach
liczba
terminali
Wrocław
Kopernik
30 1 26 4 2
Warszawa
Chopin
100 2 42 25 3
Gdańsk
Wałęsa
35 1 30 5 2
Poznań
Ławica
20 1 30 4 1
Kraków
Balice
65 1 25 4 1
Katowice 38 1 20 4 2
Warszawa
Modlin
30 1 15 3 1
Rzeszów
Jasionka
11 1 12 2 1
Łódź
Lublinek
5 1 12 2 2
Źródło: www.katowice-airport.com/, euro-dane.com.pl/, www.pansa.pl/, www.facebook.com/LotniskoWarszawaModlin/
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
0
500
1000
1500
2000
Cargowtonach
Liczbapasażerówwtys.
Ruch pasażerski i Cargo na wrocławskim lotnisku
pasażerowie w tys Cargo (tony)
20. 18
Przewoźnicy obecni na wrocławskim lotnisku
Warto zauważyć, że dwie duże nisko kosztowe linie lotnicze – Ryanair i Wizz Air umieściły swoje
bazy we Wrocławiu. Na mapie widać połączenia obsługiwane przez Boeing 737-800 oferowane
przez Ryanairaix
.
„Oferowanie nisko kosztowych usług wymaga od przewoźnika korzystania z mniejszych, a zarazem
tańszych portów lotniczych w danym mieście. Jednym z ważniejszych i mocno obłożonych jest port
lotniczy we Wrocławiu. Wrocław to z jednej strony stare miasto, z drugiej zaś jedno z najszybciej
rozwijających się miast w Polsce. Te właśnie zabytki pochodzące z różnych stylów architektonicznych
przyciągają do miasta turystów tak z kraju, jak i z zagranicy. Wrocław z drugiej strony to także mocno
rozwijający się ośrodek gospodarczy Polski. Prężnie działa tam przemysł głównie informatyczny.”
Powyższy cytat ze strony internetowej oficjalnego przewoźnika uzasadnia wybór Wrocławia jako
portu lotniczego .Port lotniczy we Wrocławiu ma niższe opłaty i oferuje zniżki ustawowe dla
przewoźników co zapewne spowodowało wybór prze Ryanaira Wrocławia na swoją bazę
Źródło: https://worldairlinenews.files.wordpress.com/2011/10/ryanair-wroclaw-route-map1.jpg
21. 19
Na wrocławskim lotnisku, poza Ryanairem, występuje duża dywersyfikacja przewoźników. Latają
z niego:
⦁ Eurolot
⦁ GERMANWINGS
⦁ Lufthansa
⦁ PLL LOT
⦁ Ryanair
⦁ SAS Scandinavian Airlines
⦁ Wizz Air
Dla porównania, poznański port obsługuje tylko jednego przewoźnika więcej, tj. Czech Airlines.
Krakowskie lotnisko 4 przewoźników więcej, aczkolwiek linie lotnicze znacząco się różnią. Największą
liczbą przewoźników w południowej Polsce charakteryzuje się katowickie lotnisko, które w rankingu
pod względem liczby operacji lotniczych plasuje się tuż przed Wrocławiem.
Certyfikaty i nagrodyx
Na rynku lotniczym istnieje szeroka gama konkursów, rankingów i certyfikatów. Ocenie podlegają
zarówno przewoźnicy, jak i porty. Wrocławskie lotnisko od lat rejestruje wzrost liczby obsłużonych
pasażerówxi
, a co za tym idzie, podlega coraz pilniejszej ocenie. W samym roku 2014 wrocławski
port lotniczy uzyskał następujące wyróżnienia:
tytuł Najbardziej Przyjaznego Lotniska w Polsce Business Traveller Award za najlepsze
regionalne lotnisko w Polsce dla pasażerów biznesowych. „Docenili rozbudowaną siatkę
połączeń, wysokie standardy obsługi i specjalne udogodnienia dla osób podróżujących
w interesach.”,
pokonanie rekordu i obsługa 2 mln 85 tys. pasażerów,
5 miejsce pod względem liczby odprawianych pasażerów w Polsce,
pierwsze miejsce na świecie w globalnym rankingu Lufthansy, który ocenia jakość obsługi
pasażerów i operacji lotniczych.
Inne czynniki
Wrocławskie lotnisko w trosce o stan środowiska wdraża programy mające na celu zmniejszenie
emisji hałasu, zanieczyszczeń powietrza, wód gruntowych i roztopowych oraz wytwarzania
odpadów.
Na terenie lotniska znajduje się system monitorujący, który na bieżąco zapisuje zdarzenia
akustyczne, a następnie tworzy z niego raporty, które są podstawą do opracowań akustycznych
zgodnych z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 16 czerwca 2011 r. w sprawie wymagań
w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów w środowisku substancji lub energii. Dzięki ciągłemu
monitoringowi możliwe jest wypracowanie optymalnych rozwiązań w celu ograniczenia hałasu. Do
22. 20
innych działań można zaliczyć wybudowanie w pobliżu terminalu ekranu akustycznego, który
ogranicza hałasy związane z operacjami wykonywanymi na płycie lotniska.
Port posiada stale serwisowaną biologiczno-mechaniczną oczyszczalnię ścieków, działającą zgodnie
z normami unijnymi.
Istnieje indywidualnie opracowany system magazynowania odpadów i przekazywania ich
odpowiednim podmiotom, które posiadają uprawnienia na ich transport i unieszkodliwienie.
Na terenie lotniska jest zatrudniona osoba odpowiedzialna za płoszenie ptactwa i dzikiej zwierzyny.
Na lotnisku istnieje również automatyczny system odstraszania ptactwa, który jest w pełni
bezpieczny dla tych zwierząt.
Słabe strony
Wadą wrocławskiego lotniska jest brak połączeń z czołowymi lotniskami europejskimi.
Z wrocławskiego lotniska brakuje lotów tradycyjnymi liniami lotniczymi do 15 z 20 największych
lotnisk europejskich, między innymi do lotniska London (Heathrow), Amsterdam (Schiphol ), czy
Istambuł (Ataturk). Część z nich realizują tanie linie lotnicze, jednak nie rekompensuje to powstałej
luki. Ponadto, aby polecieć na dłuższej trasie trzeba przesiadać się w innym porcie lotniczym. Brakuje
też połączeń międzykontynentalnych. W okresie letnim Lotnisko Kopernika oferuje 27 kierunków
czarterowych, choć jest to niewiele w porównaniu do Krakowa, Katowic i Warszawy.
Dojazd do wrocławskiego lotniska w godzinach szczytu nie należy do najlepszych. Autobus miejski
odjeżdża co 20-30 minut, a przejazd nim w godzinach szczytu zajmuje 40 minut do godziny.
Kolejnym mankamentem wrocławskiego lotniska jest brak przejrzystych informacji na stronie
internetowej.
23. 21
Szanse
Rozwój rynku lotniczego w Polsce
Według prognoz zapotrzebowania na lotniczy ruch pasażerski już w 2016 roku liczba pasażerów w
Polsce przekroczy 30 mln. Analizując podobne dane dla Europy zachodniej widać, że dziesiąte co
do wielkości lotnisko Europy – El Prat w Barcelonie – obsługuje rocznie prawie 38 mln pasażerów.
Według oszacowanego modelu poziom obsłużonych pasażerów trzeciego lotniska Europy –
Frankfurtu z roku 2014 zostanie osiągnięty w Polsce dopiero w 2030 roku.
Rozwój turystyki
Wrocław i jego okolice należą do najszybciej rozwijających się rejonów w Polsce. Coraz częściej
Dolny Śląsk wybierany jest jako cel turystyczny przyjezdnych z Polski i zagranicy. Nazywany polską
doliną Loary z racji największego zagęszczenia zabytków, a w szczególności pałaców, ma mocno
rozwijający się rynek wewnętrzny. Spowodowane jest to zarówno co raz większą liczbą
odrestaurowanych obiektów, jak i bogacenia się społeczeństwa.
Nierozwiązaną kwestią jest słabo rozwinięta struktura informacyjna i turystyczna. Brakuje oznaczeń,
na przykład tras rowerowych. Dodatkowo, wydatki na turystykę stanowią zbyt małą część wydatków
w budżetach samorządowych. Brakuje także spójnej promocji i polityki turystycznej, ponad
podziałami terytorialnymixii
15
25
35
45
55
65
75
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
2027
2028
2029
2030
Liczbapasażerówwmln
Prognoza zapotrzebowania na lotniczy ruch
pasażerski
#1 London Heathrow Airport w 2014
#2 Paris-Charles de Gaulle Airport w 2014
#3 Frankfurt Airport w 2014
#10 Barcelona El Prat Airport w 2014
Źródło: ulc.gov.pl; wikipedia.en
24. 22
Rozwój Wrocławia
Rozwój miasta może mieć pozytywny wpływ na lotnisko. Im bardziej rozwiniętym pod względem
turystycznym i biznesowym miastem będzie Wrocław, tym większe będzie zapotrzebowanie na
transport lotniczy.
Potencjał rozwojowy miasta jest bardzo wysoki. Odnotowali to także eksperci
z PriceWaterhouseCoopers - uznali Wrocław za najbardziej dynamicznie rozwijające się
gospodarczo miasto w Polsce. Należy przy tym zauważyć, że Wrocław bardzo umiejętnie
wykorzystuje potencjał całego obszaru, stając się rzeczywistym centrum regionu. xiii
Jednym z motorów rozwoju jest Agencja Rozwoju Aglomeracji Wrocławskiej, która zajmuje się
promocją regionu wśród inwestorów. Dzięki jej staraniom w aglomeracji wrocławskiej ulokowały się
między innymi takie firmy, jak: 3M, Amazon, Capgemini, Credit Suisse, Dolby, Google, HP, IBM, LG,
McKinsey & Company, Qatar Airways, Siemens, Volvo, Whirlpool, Wipro.
Na szczególną uwagę zasługuje porozumienie z katarskimi liniami lotniczymi, które niesie ze sobą
wiele nadziei dla wrocławskiego lotniska. „Szanse na to, że wkrótce polecimy z Wrocławia do Kataru,
są póki co minimalne. Ale chcemy ściśle współpracować z Qatar Airways przy obsłudze ich klientów,
którzy zaczynają lub kończą podróż we Wrocławiu. Zadbamy o pięciogwiazdkowy serwis
lotniskowy” – zapewnia Dariusz Kuś, prezes wrocławskiego portu lotniczego.xiv
Współpraca z władzami miasta umożliwia realizację wspólnych projektów. Przykładem może być
Rzeszów, gdzie na początku listopada 2013 roku przedstawiciele Podkarpacia podpisali w Miami
deklarację współpracy pomiędzy Międzynarodowym Portem Lotniczym Miami oraz Portem
Lotniczym Rzeszów Jasionka. Przewoźnicy chcą transportować, m.in. owoce cytrusowe, ryby i kwiaty.
Kontakt z przedstawicielami lotniska w Miami w lutym nawiązał prezydent Rzeszowa, Tadeusz
Ferencxv
.
Podobnie w Warszawie Lotnisko Chopina oraz urząd miejski aktywnie współpracują. W 2010 roku
podpisano porozumienie mające na celu poprawę koordynacji i skuteczności działań służb
ratunkowych xvi
Wydarzenia międzynarodowe
Wrocław w najbliższych latach będzie gospodarzem dwóch dużych międzynarodowych wydarzeń:
Europejskiej Stolicy Kultury w 2016 roku, a rok później - The World Games – mistrzostwa świata
sportów nieolimpijskich.
Europejska Stolica Kultury (ESK) to tytuł nadawany na rok wybranemu europejskiemu miastu przez
Unię Europejską. Ideą Europejskiej Stolicy Kultury jest wzajemne poznanie, zbliżenie i dialog
międzykulturowy Europejczyków. Miasta noszące tytuł ESK przez rok skupiają na sobie uwagę całej
Europy. Mają niepowtarzalną szansę nie tylko wnieść wkład w życie kulturalne Europy, ale także
przyspieszyć swój rozwój i zyskać skuteczną promocję.
W 2008 roku Europejską Stolicą Kultury był Liverpool. Opublikowane wyniki z pięcioletniego
programu badawczego analizującego społeczny, ekonomiczny i kulturowy wpływ tytułu z 2008 r.
wykazały 34-procentowy wzrost liczby odwiedzających w roku posiadania tytułu w porównaniu
z latami wcześniejszymi, co oznaczało aż 9,7 mln odwiedzających. Zyski dla lokalnej gospodarki
25. 23
związane z tytułem wyniosły 753,8 mln funtów. Ilość doniesień medialnych z kulturowych atrakcji
Liverpoolu podwoiła się. Badanie wykazało, że 85% mieszkańców Liverpoolu uważa go za lepsze
miejsce do życia niż wcześniej. Zauważony został też trwały wzrost zainteresowania muzeami
i galeriami sztuki w mieście xvii
Dwa lata później tytuł ESK przypadł Stambułowi. Blisko 2/3 osób, które wzięły udział w wydarzeniach
zadeklarowało chęć częstszego uczestnictwa w aktywnościach artystycznych. Tytuł spowodował też,
że aż 33,8% turystów odwiedzających Turcję zawitało w Stambule. Dodatkowo wiodące podmioty
w świecie biznesu stwierdziły, że program ESK 2010 stworzył możliwości zatrudnienia w sektorach
takich jak: komunikacja, szkolenia, projektowanie. Liczba firm działających w branżach kreatywnych
wzrosła o 23%. xviii
Kolejnym dużym wydarzeniem międzynarodowym, które będzie odbywać się we Wrocławiu jest
World Games, zwane także Igrzyskami Sportów Nieolimpijskich (TWG). W programie znajdują się
między innymi dyscypliny takie jak: spadochroniarstwo, ulitmate frisbee , czy kulturystyka. TWG to
druga (po letniej Olimpiadzie) co do wielkości impreza sportowa na świecie trwająca 10 dni. We
Wrocławiu spodziewa się około 4000 zawodników. Organizacja takiego typu imprezy jest
kontynuacją systematycznej promocji miasta na arenie międzynarodowej przez organizację wielkich
imprez- starania o Expo, EURO 2012, ESK 2016.
Na przykładzie Światowych Igrzysk Sportów 2005, które odbyły się w niemieckim Duisburg, możemy
spodziewać się wymiernych korzyści z racji organizacji tej wielkiej sportowej imprezy. Według
statystyk, niemiecka telewizja zanotowała skumulowaną oglądalność rzędu 116 mln widzów, a
transmisję odebrano w 137 krajach na całym świecie. Duisburg i jego miasta partnerskie ogłosiły
nowy rekord w wysokości ponad 500 tysięcy zwiedzającychxix
:
Dojazd do lotniska
Połączenie lotniska z miastem i rejonem jest kluczowe dla jego dalszego rozwoju, szczególnie
w regionalnych portach lotniczych, które nie obsługują ruchu tranzytowego. Dzięki takim
rozwiązaniom porty sprawniej konkurują z naziemnymi formami transportu i zwiększają obszar,
w których są pierwszym wyborem.
Połączenie kolejowe z lotniskiem prowadzi do zwiększenia „catchment area”, czyli terenu dla którego
Wrocławskie lotnisko jest lotniskiem pierwszego wyboru. Wrocławskie lotnisko jest przystosowane
do budowy podziemnego peronu pod terminalem odlotów oraz umożliwienia doprowadzenia
regionalnego połączenia kolejowego. Po dodaniu przystanku na lotnisku, czas podróży z miast
takich, jak Wałbrzych czy Legnica wydłużyłby się o około 10 minut. Teoretycznie możliwe byłoby
połączenie lotniska bezpośrednio z Dreznem i innymi miejscowościami w Niemczech.
Połączenia kolejowe posiada coraz więcej polskich lotnisk. Pociągiem możemy dostać się
bezpośrednio na Lotnisko Chopina, do Lublina, czy Goleniowa, a także do stacji Modlin, skąd na
lotnisko kursują autobusy. Kursowanie pociągów na lotnisko w Krakowie jest zawieszone z uwagi na
remont. Planowana jest budowa tras kolejowych na lotniska w Katowicach i Rzeszowie. Istnieje już
połączenie do terminalu w Szczytnie, a w Gdańsku przy lotnisku znajdzie się przystanek budowanej
Pomorskiej Kolei Metropolitarnej. Z budowy pociągu na lotnisko zrezygnowano w Poznaniu z uwagi
na niewielką odległość od centrum miasta:xx
26. 24
Darmowy autobus z centrum miasta do lotniska może być kolejnym elementem ułatwiającym dojazd
do lotniska i jednocześnie budującym pozytywny odbiór portu przez klientów.
Marketing
Wraz ze wzrostem ruchu powietrznego pojawia się konkurencja między portami lotniczymi,
miastami czy regionami, dlatego reklama stanowi ważny element zarządzania lotniskiem. Krakowskie
lotnisko dwukrotnie zostało wyróżnione za skuteczne działania marketingowe wspierające rozwój
siatki połączeń. Na konferencji Routes Europe 2014 w Marsylii, Balice otrzymały nagrodę za drugie
miejsce w kategorii do 4 mln pasażerów rocznie. Zwycięzcą w kategorii zostało niemieckie lotnisko
w Bremie, a za Balicami znalazł się irlandzki port lotniczy w Shannon. Wrocławskie lotnisko powinno
czerpać z dobrych praktyk najlepszych. Eksperci z firmy Simpliflying wskazują na wysoką jakość
obsługi klienta jako kluczowy czynnik sukcesu - zadowoleni pasażerowie stają się ambasadorami
lotniska wśród swoich znajomych i to o podejściu do klienta najczęściej wspominają na portalach
społecznościowychxxi
Zagrożenia
Groźną konkurencję dla wrocławskiego lotniska stanowi PKP oraz połączenia autokarowe takie, jak
Polski Bus czy Simple Express. Tomasz Kloskowski, prezes zarządu Portu Lotniczego, przyznał
w „Gazecie Wyborczej”, że po wejściu na rynek szybkiej kolei – Pendolino - odnotowano drastyczny
spadek zainteresowania trasą Gdańsk – Warszawa realizowaną przez PLL LOTxxii
. Zakładać można,
że podobne tendencje pojawią się w innych miastach skomunikowanych szybką koleją. Trasa
przejazdu takim pociągiem jest niewiele dłuższa i droższa niż przelot samolotem, jednak znacznie
wygodniejsza. W jej czasie można pracować, używać Internetu i komórki, poziom stresu jest niższy,
a pasażer wysiada bezpośrednio w centrum miastaxxiii
.
Lokalizacja Wrocławia w południowo-zachodniej części Polski powoduje, że naturalnym
konkurentem Wrocławskiego lotniska są zarówno lotniska niemieckie, czeskie jak i polskie:
poznańskie, katowickie i krakowskie. Bliskość tych ośrodków stwarza naturalną konkurencję.
Źródło: prg.aero/en/; airport.gdansk.pl; airport-poznan.com.pl; katowice-airport.com; krakowairport.pl; modlinairport.pl;
airport.wroclaw.pl
0
2
4
6
8
10
12
14
0
0,5
1
1,5
2
2,5
3
3,5
4
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Liczbapasażerówwmlndlalotniska
Praga
Liczbapasażerówwmln
Liczba pasażerów
Wrocław Katowice Kraków Poznań Praga
27. 25
Dane wskazują na silny rozwój wrocławskiego lotniska mimo obecności wielu konkurentów.
Najgorzej rozwijającym się w latach 2003 - 2013 portem było lotnisko imienia Henryka
Wieniawskiego.
Biorąc pod uwagę liczbę pasażerów, wrocławskie lotnisko plasuje się na 4 miejscu z branych pod
uwagę. Uwagę przykuwa stabilny wzrost, który może powodować, że w niedalekiej przyszłości
zmianę w rankingu.
Źródło: prg.aero/en/; airport.gdansk.pl; airport-poznan.com.pl; katowice-airport.com; krakowairport.pl; modlinairport.pl;
airport.wroclaw.pl
Wrocław Katowice Kraków Poznań Praga
Liczba
pasażerów
20% 24% 20% 3% 4%
Operacje
lotnicze
7% 11% 8% -2% 2%
Ruch
regularny
20% 14% - 2% 2%
Ruch
czarterowy
23% 25% - 4% -
Cargo -3% 16% 2% 5%
-5%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
Wrocław Katowice Poznań
Średnioroczny wzrost poszczególnych
wskażników w latach 2004-2013
Liczba pasażerów
Opercje lotnicze
Ruch regularny
Ruch czarterowy
Cargo
28. 26
Wnioski z analizy
Mocne strony a zagrożenia
Jak wykorzystać mocne strony lotniska do niwelowania zagrożeń zewnętrznych?
Położenie geograficzne Wrocławia – bliskość konkurencyjnych lotnisk w Poznaniu, Katowicach,
Krakowie, Pradze, Berlinie – zostało uznane za element stwarzający zagrożenie dla lotniska im.
Kopernika. Jednak w zestawieniu z zapasem przepustowości, jakim dysponuje wrocławskie lotnisko
i jego stabilnym rozwojem, może okazać się, że w określonych warunkach Wrocław będzie mógł
obrócić tę słabość w zaletę. Warunkami tymi jest wyczerpanie przepustowości sąsiadujących portów
lotniczych. Porty z wyczerpaną przepustowością będą potrzebowały czasu na rozbudowanie się, co
Wrocław będzie mógł wykorzystać na przejęcie części dynamicznie rozwijającego się rynku.
Lotniskiem o najmniejszej rezerwie przepustowości jest obecnie port w Krakowie. Jest on w trakcie
przebudowy: „Projekt inwestycyjny – Kraków Airport 2015 (…) obejmuje rozbudowę terminalu
pasażerskiego, przebudowę wewnętrznego układu komunikacyjnego, rozbudowę płyty postojowej,
modernizację dróg kołowania oraz budowę hotelu” xxiv
.
Sytuacja spółki PLL LOT poprawiła się w ostatnim czasie, coraz mniejsze są szanse na jej upadek.
Można jednak zadać pytanie, jak hipotetyczny upadek LOTu wpłynąłby znacząco na wrocławskie
lotnisko. Biorąc pod uwagę dużą dywersyfikację przewoźników, atrakcyjne stawki VAT, mogące
przyciągnąć potencjalnych nowych przewoźników oraz wybranie przez Ryanaira wrocławskiego
lotniska jako bazy w Polsce można twierdzić, że ewentualny upadek LOTu nie stanowi paraliżującego
w skutkach zagrożenia.
Niepodważalne jest zagrożenie ze strony transportu naziemnego, szczególnie PKP. Tutaj
wrocławskie lotnisko może jednak obronić się sprawną obsługą i względnie bliskim położeniem
centrum. Czynniki te nie budują jednoznacznej przewagi konkurencyjnej nad koleją czy liniami
autokarowymi, jednak są dobrą podstawą do jej budowania.
Słabe strony a zagrożenia
Jak słabości lotniska są potęgowane przez zagrożenia zewnętrzne?
Zdecydowaną słabością wrocławskiego lotniska jest brak lotów międzykontynentalnych oraz
połączeń z czołowymi lotniskami europejskimi tradycyjnymi liniami lotniczymi. Problem ten jest
pogłębiany przez bliskość konkurencyjnych portów, które takie połączenia oferują (Berlin, Praga,
Poznań). Ewentualną możliwością odwrócenia sytuacji może być dla przykładu wyżej opisana szansa
związana z przepustowością.
W obliczu konkurencji w postaci transportu naziemnego wewnątrz kraju, nie najlepszy dojazd
z centrum Wrocławia do lotniska stanowi spory problem. Potencjalny pasażer może preferować
wyjazd ze ścisłego centrum i podróż koleją bądź linią autokarową. Po uwzględnieniu w czasie
podróży samolotem odprawy i dojazdu na lotnisko (a następnie dojazdu z portu docelowego do
centrum danego miasta) może okazać się, że różnice w czasach podróży nie są duże. Lotnisko we
Wrocławiu może próbować podnieść jakość dojazdu z centrum (np. otwierając połączenie kolejowe
29. 27
z centrum), ale niestety, ewentualna decyzja klienta zależy też od warunków stworzonych przez
lotnisko docelowe, na co wrocławski port nie ma wpływu. Poniżej przedstawiono porównanie
podróży na trasie Wrocław – Warszawa koleją (Pendolino), samolotem (Ryanair) oraz autokarem
(Polski Bus). Czas podróży oraz ceny biletów dotyczą przejazdu dnia 15 grudnia 2014 rokuxxv
.
Źródło: wroclaw.pl
Mocne strony a szanse
Jak wykorzystać zalety wrocławskiego lotniska w kontekście szans płynących z otoczenia
zewnętrznego?
Wrocław ma bardzo duży potencjał rozwojowy - buduje się silne otoczenie biznesowe, co przyciąga
nowych inwestorów i zachęca już ulokowane j firmy do dalszego rozwoju na tym obszarze. Dobrze
prosperujące i ulokowane blisko centrum lotnisko jest ważnym czynnikiem dla biznesu. Lata 2016 i
2017 są datami dwóch dużych imprez odbywających się w stolicy Dolnego Śląska – ESK oraz The
World Games. W związku z tym miasto odwiedzi ogromna liczba osób zainteresowanych tymi
imprezami oraz turystów. Kolejna część potencjalnych odwiedzających dowie się w tym okresie
więcej o Wrocławiu i być może obierze go jako kierunek podróży w przyszłości. Ponadto jednym z
efektów ESK może być wzrost liczby firm w branżach kreatywnych, czyli ponownie rozwój biznesu.
Wrocławskie lotnisko może efektywnie skorzystać z wyżej wymienionych elementów otoczenia.
Dobra lokalizacja, sprawna obsługa, uzyskane certyfikaty i nagrody połączone z marketingiem
zwracającym uwagę klientów biznesowych i indywidualnych na te mocne strony lotniska pozwolą w
pełni wykorzystać szanse, jakimi jest zarówno ciągły proces rozwoju Wrocławia, jak i pojedyncze
wydarzenia pokroju ESK i the World Games.
Wspomniany wyżej potencjalny przypływ turystów wiąże się nie tylko z ESK i World Games, ale także
z faktem, iż Wrocław i Dolny Śląsk są atrakcyjne. Oczywiście nie jest to typowy region turystyczny.
30. 28
Analizując ruch turystyczny należy jednak wziąć pod uwagę przede wszystkim pasażerów
wylatujących z Wrocławia na wypoczynek. Społeczeństwo bogaci się, coraz bardziej popularne są
wakacje zagraniczne organizowane przez biura podróży. Wrocławskie lotnisko współpracuje z
większością największych biur podróży w Polsce, a więc dobrze wykorzystuje leżący tutaj potencjał.
Ponadto coraz więcej ludzi lata w celach turystycznych tanimi liniami lotniczymi. Z tej perspektywy
świetnym posunięciem lotniska im. Kopernika była współpraca z Ryanairem, która zaowocowała
ulokowaniem we Wrocławiu bazy tego taniego przewoźnika.
Wrocławskie lotnisko jest dobrze przygotowane na rozwój rynku lotniczego w Polsce. Patrząc
w przyszłość najważniejszym czynnikiem jest fakt, że ma ono dużą rezerwę przepustowości. Na
dzień dzisiejszy, w kontekście przyciągania nowych klientów ważna jest spora dywersyfikacja
przewoźników oraz liczne certyfikaty i wysokie miejsca w rankingach.
Słabe strony a szanse
Jakie czynniki najbardziej ograniczają wrocławskiemu lotnisku możliwości wykorzystania
szans płynących z otoczenia?
Rozwój Wrocławia rozumiany jako przypływ zagranicznych firm, inwestorów, korporacji stwarza dla
przewoźników spory rynek w postaci klientów indywidualnych wyjeżdżających w sprawach
służbowych. Podróże biznesowe odbywają się zarówno do innych miast Polski, jak i za granicę.
Wrocławskie lotnisko nie może w pełni wykorzystać tego potencjału ze względu na niewielką ilość
połączeń do największych lotnisk europejskich (na przykład Londyn Heathrow) i światowych (na
przykład Nowy Jork).
Chcąc rozwinąć działania marketingowe, wrocławskie lotnisko musiałoby zadbać o przejrzystość i
łatwy dostęp do informacji.
31. 29
Bibliografia
i
80 miejsce pod względem przychodów według rankingu największych firm Polskich tygodnika „Polityka”
http://www.lista500.polityka.pl/rankings/show/sort:employment/direction:desc
ii
liczba pasażerów: Stan na dzień 23.02.2015 godz 19:30
iii
Stan na dzień 23.02.2015 godz 19:25 http://www.lot.com/pl/pl/struktura-wlasnosciowa-i-podstawowe-
dane-przewozowe oraz baza danych Emis
iv
http://otworzksiazke.pl/images/ksiazki/zmiany_rynku_lotniczych_przewozow/zmiany_rynku_lotniczych_
przewozow.pdf
v
http://pl.wikipedia.org/wiki/Port_lotniczy_Wroc%C5%82aw-
Strachowice#Po.C5.82.C4.85czenia_do_centrum_Wroc.C5.82awia
oraz http://airport.wroclaw.pl/lotnisko/o-lotnisku/
vi
(http://pl.wikipedia.org/wiki/Przepustowo%C5%9B%C4%87_infrastruktury_transportowej)
vii
http://airport.wroclaw.pl/lotnisko/o-lotnisku/statystyki/cargo/
viii
(http://airport.wroclaw.pl/biznes/cargo/).
ix
http://airport.ze/wroclaw.pl/lotnisko/linie-lotnic oraz http://www.ryanair.wroclaw.pl/
x
http://airport.wroclaw.pl/lotnisko/o-lotnisku/
xi
http://airport.wroclaw.pl/lotnisko/aktualnosci/
xii
http://www.powiatwroclawski.pl/moduly/startegia/strategia.pdf
xiii
https://www.pwc.pl/pl/wielkie-miasta-polski/raport_Wroclaw_2011.pdf
xiv
http://araw.pl/artykuly/8382/Qatar-Airways-juz-oficjalnie-we-Wroclawiu-Centrum-obslugi-klienta-
zatrudni-ponad-100-osob
xv
http://www.nowiny24.pl/apps/pbcs.dll/article?AID=/20131029/RZESZOW/131029534
xvi
http://www.lotnisko-chopina.pl/pl/lotnisko/informacje-
ogolne/pressroom/aktualnosci/2010/9/porozumienie-o-wspolpracy-sluzb-lotniska-chopina-i-miasta
xvii
http://www.theguardian.com/travel/2010/mar/11/liverpool-profited-from-being-culture-capital
xviii
http://performance.ey.com/wp-content/uploads/downloads/2012/11/Exploring-the-impact.pdf
xix
http://www.duisburg.de/worldgames_archiv/en/news/news.php@id=1303
xx
http://www.pasazer.com/news/12513/bedzie,kolej,na,lotnisko,we,wroclawiu.html
xxi
. http://www.tnooz.com/article/trends-in-airport-marketing-show-incredible-value-being-unlocked-
in-airports/
xxii
http://trojmiasto.gazeta.pl/trojmiasto/1,35636,17543811,Efekt_Pendolino__Jeszcze_wiecej_nowoczesny
ch_pociagow.html
xxiii
http://trojmiasto.gazeta.pl/trojmiasto/1,35636,17543811,Pendolino_zaczyna_podbierac_pasazerow_lini
om_lotniczym.html
xxiv
http://www.krakowairport.pl/pl/lotnisko,c94/inwestycje,c177/plan-inwestycji-krakow-airport-
2015,c192/
xxv
http://www.wroclaw.pl/wroclaw-warszawa-pendolino-polskibus-ryanair-czy-samochod-ceny-czas-
komfort-porownanie