1. 0000
Terwijl Horn nog in diepe slaap verkeert,
wordt de duisternis verlicht door twee
koplampen. Achter het stuur klinken de
opgewonden stemmen van Joke van der
Mast en John Woudstra. Vijf uur en een
kleine 500 kilometer verderop dompelen ze
zich in de schaduw van de Eiffeltoren onder
in de wereld van Franse glaskunst. Daar
hopen ze een nieuw pronkstuk voor hun
collectie te ontdekken. Een echte Lalique of
de steeds zeldzamere, antieke gesealde par-
fumflacon van Guerlain. Joke:
“Parijs is de etalage van de wereld.”
Tekst: Cindy Brouns I Fotografie: Paul Rous
“ELKE VERKOOP
IS HET STARTSEIN
VOOR EEN
NIEUWE JACHT”
l’Art
FrançaisPARFUMFLACONS
UIT DE ETALAGE
VAN DE WERELD John Woudstra

2. 00
E
en overenthousiaste Jack Russel in
een huis dat van boven tot onder
gevuld is met kostbaar glaswerk en
waardevolle parfumflacons. We heb-
ben al heel wat hachelijke momenten
meegemaakt, maar die ochtend staat
met stip bovenaan het lijstje. Wan-
neer die vrolijk kwispelende staart de
vitrinekast met glaswerk toucheert,
slaat ons hart een slag over.
LALIQUE
Verzamelaars, kenners en musea-experts uit
de hele wereld gingen ons voor. Liefhebbers
uit Dubai, Engeland, Oostenrijk, Amerika
en Qatar verliezen hun hart in Horn. Twee
maal per maand speuren John en Joke Parijs
af, van zolderverkopen tot prestigieuze
veilingen. Acht jaar geleden was John nog
een hobbyverzamelaar van oud-Nederlands
glas. Met regelmaat bezocht hij antiekmark-
ten, met een verveelde Joke in zijn kielzog.
Daar verloor Joke op een dag haar hart aan
een Franse Lalique-schaal. Joke: “We wisten
nog niets van Lalique, maar zijn ons er toen
wel in gaan verdiepen.” Van het een kwam
het ander en al snel werd in een vlot tempo
Frans glaswerk gekocht en bijna gelijktijdig
weer verkocht. Daarop besloot John zijn
verzamelaarscollectie oud-Nederlands glas te
verkopen als startkapitaal voor hun webshop
in Frans glaswerk: l’Art Français art nouveau
& art déco. Joke: “Als professional moet je
blijven verkopen om je collectie te kunnen
upgraden. Het glaswerk is zo kostbaar, dat je
anders het niveau dat je voor ogen hebt, niet
kunt behalen.” John vult aan: “Dat maakt
het soms wel eens moeilijk omdat je weet dat
je een bepaald stuk nooit meer in die conditie
middelen die er toen waren, zijn schitterende
dingen gemaakt. De huidige parfumindustrie
zou dat nu niet meer kunnen.” Achter haar
woorden gaan de passie en liefde van een ver-
zamelaarster schuil. Eén van de weinigen in
Nederland en België die een flacon op waarde
weet te schatten. “Mensen op een markt we-
ten soms niet eens wat ze in handen hebben.
Dan proberen we onze opwinding verborgen
te houden en zo snel mogelijk de deal te slui-
ten.” John: “Om vijf uur ’s ochtends struinen
we met een zaklamp in de hand al over de
markt.” Hoewel ze meestal in één oogopslag
gezien hebben of er iets waardevols uitgestald
is, passeren ze de kraampjes meerdere malen.
Want stel je toch eens voor dat de handelaar
minuten nadat het duo het kraampje passeert,
een puntgave Lalique-schaal uit het kranten-
papier tevoorschijn haalt.
BELEGGINGSOBJECT
Parfumflacons stijgen de laatste jaren in prijs
doordat ze in landen als Japan, Rusland en
Amerika steeds meer als beleggingsobject
gezien worden. Als de flessen niet alleen gaaf,
LIEFHEBBERS UIT DUBAI,
ENGELAND, OOSTENRIJK,
AMERIKA EN QATAR VERLIEZEN
HUN HART IN HORN
JE MOET JE KANS GRIJPEN,
NOG VOORDAT DE RUSSISCHE
ELITE EEN GROTE ZAK ROEBELS
OP TAFEL LEGT
Lodewijk XIV gaf
de voorzet door
een wet op te
stellen die ervoor
moest zorgen dat
Frankrijk te allen
tijden bekend stond
als een kwalitatieve
luxe industrie.
Het definitieve
duwtje in de rug
van de Franse
glasindustrie kwam
eind 1800 van
Émile Gallé, de
gebroeders Daum
en René Lalique.
Door hun inspan-
ning ontstond een
ongeëvenaarde,
hoogstaande
glaskwaliteit in
massaproductie.
zult terugzien. Maar eigenlijk heeft iedereen
zo’n item in bruikleen. Hij of zij moet het
koesteren voor de volgende eigenaar.”
PARFUMFLACON
De passie voor Franse parfumflacons ontstond
haast onopgemerkt. Joke: “Als je met de
glasindustrie bezig bent, kom je onvermijde-
lijk in de parfum terecht. Deze antieke flacons
worden nu als kunstobject beschouwd. In de
periode van 1900-1914 (La Belle Époque)
groeide de parfumindustrie expansief en ook
van 1918 tot 1930 (Les Années Folles), terwijl
iedereen de ellende van de Eerste Wereldoor-
log weer snel wilde vergeten, bleef de parfum-
industrie zich enorm ontwikkelen. Met de

3. 00 00
Lalique was
een juwelier die
graag werkte met
onconventionele
materialen en
half-edelstenen.
In plaats van dia-
manten gebruikte
hij bijvoorbeeld
glas, email en
hoorn. Hij liet de
juwelenbusiness
achter zich, toen
hij voor parfu-
meur François
Coty flacons,
verpakkingen en
etiketten ging
ontwerpen. ‘Het
flesje moet eruit
zien zoals de
parfum ruikt. Het
verhaal achter
mijn geuren moet
terugkomen in
de verpakking.’
Deze opdracht
van Coty was
de aanzet tot de
marketing achter
de parfumindus-
trie zoals we die
nu kennen.
maar ook nog helemaal gevuld en verzegeld
zijn, stijgt het prijskaartje tot ongekende
hoogte. Zo betaal je voor een dergelijk exem-
plaar van Guerlain al snel tussen de twee- en
tienduizend euro en ver daarboven. De kans
dat je zo’n object weet te bemachtigen is
maar klein. Je moet je kans grijpen, nog voor-
dat de Russische elite een grote zak Roebels
op tafel legt. Met leden ogen zien verzame-
laars toe hoe Russische madammen de verze-
geling van felbegeerde flacons verbreken om
de parfum over hun hals te druppelen. En als
de fles leeg is, mag ze tussen de lege wodka-
flessen mee naar de glasbak. Dood kapitaal.
John en Joke kunnen er heel wat anekdotes
over vertellen. De 500 poederdozen die Joke
trots laat zien, maar niet wil verkopen. De
parfumflacon waarvan de inkoopprijs hoger
is dan de verkoopprijs ooit zal zijn, maar die
Johns hart nu eenmaal veroverd heeft. Het
flesje waarvan ze de geschiedenis niet konden
achterhalen en voor 500 euro verkochten.
Helaas bleek dat exemplaar een jaar later
op een prestigieuze veiling het driedubbele
waard.
LEERGELD
Met rode wangen denken ze ook nog wel
eens terug aan het moment dat een glazen
schaal sneuvelde tijdens het fotograferen. Of
een aankoop die ze in de holst van de nacht
deden en bij daglicht ontsierd bleek door een
grote barst. John: “We zien het als leergeld.
In ons hoofd gaan we nu een hele checklijst
af, alvorens we iets kopen. Als in Frankrijk
bijvoorbeeld een glas aan de bovenkant kapot
is, slijpen ze soms gewoon het randje eraf.
Als kenner zie je inmiddels wel dat de rand
niet meer mooi rond afloopt.” Niet alleen op
markten, maar ook bij de veiling gaat het er
hard aan toe. Joke: “Vooraf tijdens de koffie
ben je elkaars vriend, maar zodra de veiling
begint, is het ieder voor zich. Tijdens onze
eerste veiling wilde ik een bod uitbrengen.
Heel voorzichtig stak ik mijn hand op. Zonder
mijn aarzelende poging überhaupt te hebben
waargenomen, hamerde de veilingmeester
kort daarop het stuk af. Inmiddels bieden we
dan ook alles behalve bescheiden.” John: “We
proberen incognito te blijven, maar dat wordt
steeds moeilijker.”
“WE PROBEREN INCOGNITO TE
BLIJVEN, MAAR DAT WORDT
STEEDS MOEILIJKER”
Joke van der Mast