1. MANAGEMENTSAMENVATTING
„Een dreigend infarct”
Intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland
De aanleg van het „3e spoor Betuwelijn” heeft gedurende langere tijd groet gevolgen voor
de situatie in Venlo. Voor de omgeving van een, in de hoofdwegenstructuur van Venlo,
belangrijke spoorwegovergang (Vierpaardjes) zijn de effecten daarvan naar verwachting
desastreus. De bewuste spoorwegovergang is al decennia lang onderwerp van gesprek.
De (co)financiering van een ondertunneling is en blijft een struikelblok.
De bewoners van Venlo, vertegenwoordigd door een buurtcomité, trachten op grond van
de onderbouwing van de volgende argumenten:
VERKEERSINTENSITEIT
bestaande infrastructuur kan toekomstige situatie niet afhandelen
CALAMITEITEN
bij calamiteiten kan niet afdoend worden gehandeld
VEILIGHEID
gedrag verkeersdeelnemers
EXTERNE VEILIGHEID
vervoer gevaarlijke stoffen
GELUID
gedender wagons, remmende treinen, nachtelijk gedrag machinisten
TRILLINGEN
schade gebouwen en woningen
VERANTWOORDELIJKHEID
wie is verantwoordelijk voor gevolgen bij ’calamiteiten’
ECONOMISCHE KOSTENPOST
ondernemers ondervinden schade bij slechte bereikbaarheid in Venlo
PUBLIEKE OPINIE
Randstad vs Provinciestad
BETROKKENHEID VENLO
Bevolking en ondernemers van gemeente Venlo zijn niet juist vertegenwoordigd
de leden van de Commissie AO Spoor te overtuigen van het feit dat er een onhoudbare
situatie ontstaat als er geen passende maatregelen worden getroffen.
De conclusie die getrokken wordt, is dat een ondertunneling van de genoemde spoor-
wegovergang, de enige optie is om in de nabij toekomst en op langere termijn een voor
alle partijen bevredigend resultaat te bewerkstelligen.
NOTA TREINOVERLAST VIERPAARDJES PAGINA VAN1 8
2. BUURTVERENIGING
BOVENSTE- EN ONDERSTE MOLEN
WERKGROEP TREINOVERLAST VIERPAARDJES
ONS KENMERK: JH/2015/02/01
TELEFOON: 077-3542649
E-MAILADRES: jbongarts@bonkibv.nl
CORRESPONDENTIEADRES:
ONDERSTE MOLENWEG 51
5912 TW VENLO
Venlo 3 februari 2015
Op 15 januari 2014 hebben de bewoners van Venlo en omstreken uit het Dagblad De
Limburger kunnen vernemen dat vanaf 2015 tot 2022 of langer meer goederentreinen,
waaronder treinen met gevaarlijke stoffen en zware ertstreinen, de spoorwegovergang
Vierpaardjes zullen gaan kruisen. De aanleg van het ’3e spoor Betuwelijn’ noopt tot een
omleiding van het goederenvervoer per spoor via de zogenaamde Brabantroute in de
richting van Duitsland en verder.
Maar ook nadat dit derde spoor van Emmerich-Oberhausen gereed is, blijft de route via
Venlo de op een na belangrijkste goederenspoorverbinding naar de rest van Europa. De
Ausbaustrecke Emmerich–Oberhausen is het laatste knelpunt in de belangrijkste Euro-
pese corridor van Rotterdam naar Genua van de Noordzee naar de Middellandse Zee
(RNE-corridor C02).
De problematiek rond deze spoorwegovergang heeft al een lange geschiedenis. Een van
de direct aanwonenden, J.C.A. Classen, heeft in het verleden een dik dossier opge-
bouwd en heeft uiteindelijk moedeloos de handdoek in de ring gegooid, na een lange
strijd tegen NS, Prorail, gemeente en andere instanties. Wij pakken de draad weer op en
richten ons op de toekomst. De meest recente geschiedenis zullen we toch aan u voor-
leggen, opdat u een beeld krijgt van de problematiek uit oogpunt van de bewoners van
de gemeente Venlo. Daarna willen we u een aantal punten onder de aandacht brengen,
die de noodzaak van een structurele oplossing des te meer benadrukken.
Daarmee eisen we een permanent antwoord op de problematiek en niet een lapmiddel
In februari 2009 werden de bewoners uit stadsdeel Venlo Zuid nog uitgenodigd door het
college van burgemeester en wethouders van de gemeente Venlo voor een presentatie
van het tracé Guliksebaan dat eindelijk een einde moest gaan maken aan de verkeers-
overlast van de spoorwegovergang Vierpaardjes. Deze spoorwegovergang is al decennia
een knelpunt binnen de hoofdwegenstructuur van de gemeente Venlo. Hij vormt de enige
verbinding tussen de wijken Venlo Zuid en Venlo Oost. Het onderwerp tracé Guliksebaan
leeft enorm bij de Venlose bevolking. Ruim 600 mensen waren tijdens deze bijeenkomst
aanwezig, ten lange leste zou een einde worden gemaakt aan een van de grootste bott-
lenecks op het gebied van spoorveiligheid en doorstroming van het verkeer, met name
voor de hulpdiensten zoals ambulance en brandweer. Daar wilde men het zijne van we-
ten.
Een variantenstudie werd aan de bewoners voorgelegd. Er waren twee varianten beide
NOTA TREINOVERLAST VIERPAARDJES PAGINA VAN2 8
AAN:
LEDEN VAN DE TWEEDE KAMER COMMISSIE
INFRASTRUCTUUR EN MILIEU
DOSSIER SPOOR
ONDERWERP: „Een dreigend infarct”
Intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland
3. met een ondertunneling van de vier sporen in de richting van Roermond en de richting
Duitsland, ter hoogte van de overweg Vierpaardjes.
Maar helaas werden de bewoners daarna opnieuw teleurgesteld. Zowel de lagere over-
heden als de Rijksoverheid waren genoodzaakt als gevolg van de financiële crisis de
kraan voor financiering van bovengenoemd project dicht te draaien.
Nu worden de bewoners opnieuw geconfronteerd met het plan van de Staatssecretaris
van Infrastructuur en Milieu J.W. Mansveld door de spoorlijn Venlo-Duitsland verder te
intensiveren van 50 goederentreinen nu, naar niet minder dan 160 treinen per dag. In
plaats dat de bewoners een oplossing wordt geboden, worden zij nog een keer extra ge-
straft met deze maatregel van de Staatssecretaris.1
Ter zake hebben wij direct contact gezocht met het college van burgemeester en wet-
houders van de gemeente Venlo. Wij hebben hierover twee gesprekken gevoerd met de
verantwoordelijke wethouder mr. J.H.G.M. Teeuwen en de ambtenaar die voor zowel de
gemeente als de provincie Limburg het dossier beheert. De correspondentie die wij met
de gemeente over dit onderwerp hebben gevoerd, voegen wij hierbij toe.2
Wij, van onze kant, weten dat veel bewoners zich met hand en tand gaan verzetten als
de politiek (ons maakt niet welke) nu niet haar verantwoordelijkheid neemt. Wie durft de
aansprakelijkheid op zich te nemen als er een ramp gebeurt bij de spoorwegovergang
Vierpaardjes?
Als bewonerscomité wijzen wij u, als onze volksvertegenwoordigers, op de volgende pun-
ten:
• VERKEERSINTENSITEIT
Voor stadsdeel Venlo Oost (met ruim 15.000 inwoners) en in mindere mate stadsdeel
Noord (met ruim 12.000 inwoners) is de route via de Vierpaardjes nagenoeg het enige
doorgaande, en meest gebruikte traject om niet alleen het ziekenhuis, stadsdeel Zuid
stadsdeel Tegelen, maar ook de A73 richting het zuiden te bereiken. Uiteraard maken
de inwoners van de stadsdelen Tegelen, Steyl, Belfeld en Zuid ook in omgekeerde rich-
ting gebruik van de Vierpaardjes. De spoorwegovergang heeft een verkeersintensiteit
van 12.000 voertuigen per dag en 3.000 tot 4.000 fietsers. Voor voetgangers is er zelfs
geen enkel redelijk alternatief aanwezig. 3
De spoorwegovergang Vierpaardjes is met het verkeersplein Roermondsepoort één
van de slechts twee verbindingen tussen Zuid en Noord Venlo. In het zuidelijke deel
van de gemeente Venlo wonen niet minder dan 35.000 mensen. Aan de zuidkant zijn4
ondermeer het ziekenhuis en de brandweer gesitueerd. De bewuste spoorwegover-
gang is dus, net als de Roermondsepoort, nu al een bottleneck in de hoofdwegenstruc-
tuur van Venlo.
De toekomst met een verdriedubbeling van het aantal goederentreinen, met bovendien
meer intercitytreinen op het traject Eindhoven-Düsseldorf in de planning en door elek-
trificatie en partiële verdubbeling van de Maaslijn, leidt er toe dat 65% per uur de
spoorovergang gesloten zal zijn. Het verkeersplein Roermondsepoort wordt hierdoor
Zie bijlage D1
Zie bijlagen A en B2
Zie bijlagen F, G en H3
Totaal van de inwoners van de stadsdelen Belfeld, Steijl, Tegelen en Venlo Zuid.4
NOTA TREINOVERLAST VIERPAARDJES PAGINA VAN3 8
4. de enige verkeersverbinding voor al het verkeer uit de stadsdelen. Circa 65.000 men-
sen uit de gemeente zijn afhankelijk van deze verbinding. Het verkeersplein Roer-
mondsepoort kan deze verkeersstroom niet verwerken als de automobilisten een alter-
natief zoeken voor de gesloten spoorbomen. 5
Nu al komt het regelmatig voor dat de toeleidende hoofdwegen Kaldenkerkerweg,
Groenveldsingel, AmnestyInternationalstraat/Sloterbeekstraat en Guliksebaan/Gelder-
sebaan/Hagerhofweg geblokkeerd worden door wachtende (vracht)auto’s voor de
spoorwegovergang. Hulpdiensten kunnen dan geen gebruik meer maken van deze
hoofdwegen. Door de geplande intensivering zal dat probleem naar rato groter worden.
Daarnaast zal, in de verdere toekomst, de spoorwegroute via Venlo op internationaal
gebied bij een overbelasting, een calamiteit of onderhoudswerkzaamheden op het
westelijk gedeelte van de RNE-corridor C02, het enige redelijke spoorvervoer-alterna-
tief vormen, zoals dat nu ook het geval is in de periode 2016-2023.6
• CALAMITEITEN
Gekoppeld aan de genoemde verkeersintensiteit veroorzaakt een calamiteit (op de
weg, in een woonwijk of op het spoor), een rampsituatie met de daaraan verbonden
risico’s, omdat hulpdiensten aangewezen zijn op de twee knooppunten Vierpaardjes en
Roermondsepoort. Die komen onherroepelijk in een congestiesituatie en daarmee
wordt het werk van de hulpdiensten extra vertraagd. Kortom een verkeerschaos.
In geval van een calamiteit in het woongebied Bovenste en Onderste Molen, wordt
door de nieuwe situatie de bereikbaarheid van dit gebied geminimaliseerd. Dat geldt
ook voor het hierin gelegen hotel van de Bilderberggroep (De Bovenste Molen). Dat ligt
in de directe nabijheid van de spoorweg richting Duitsland, maar is slechts te bereiken
via de spoorwegovergang. De alternatieve route is voor hulpdiensten zoals brandweer
moeilijker toegankelijk. En ook bij mogelijk gebruik daarvan, moet een (andere) spoor-
wegovergang gekruist worden. In het ergste geval is ook die spoorwegovergang niet te
bereiken door een congestie van het verkeer als gevolg van een (langere) dichtligtijd
bij de Vierpaardjes 750 m verderop.
• VEILIGHEID
Wetenschappelijk onderzoek bij verkeerskunde toont aan dat wachttijden van meer
dan 120 seconden oproepen tot het negeren van de verkeersregels. Veel weggebrui-
kers zullen de gesloten overweg als hinderlijk ervaren en onder tijdsdruk zullen ze dan
bewust rode lichten en gesloten overwegen negeren. Regelmatig slalommen nu al
weggebruikers langs de spoorwegbomen. Wij hebben zelf(s) geconstateerd dat voet-
gangers onder de stilstaande treinen kropen om de andere kant van de weg te berei-
ken. Hoe lang moeten we wachten totdat met dit soort risico’s de eerste ernstige onge-
lukken gebeuren.
• Volgens de 3de kadernota Railveiligheid voldoet de huidige spoorwegovergang overi-
gens niet aan de vigerende eisen. (Kruisingen van 4 sporen moeten ongelijkvloers
zijn.)
• EXTERNE VEILIGHEID
Hoewel in het pakket van maatregelen als uitgangspunt is opgenomen dat alle gevaar-
lijke stoffen bij voorkeur via de Betuwelijn vervoerd moeten blijven worden, zal in de
praktijk toch een gedeelte per spoor via Venlo worden geleid.
Hiermee worden in het verleden behaalde resultaten op het gebied van externe veilig-
heid weer (zij het tijdelijk) tenietgedaan.
Zie bijlage M (Overzichtskaart)5
Zie bijlage E6
NOTA TREINOVERLAST VIERPAARDJES PAGINA VAN4 8
5. Kan de industrie die de gevaarlijke stoffen gebruikt niet in haar planning meewegen dat
als gevolg van de onmogelijkheid om per spoor te ontvangen, vervoer op een andere
wijze, bijvoorbeeld per binnenvaart, plaats moet vinden.
Daarnaast wordt monitoring van afwijkingen VGS (vervoer gevaarlijke stoffen) via de
Betuwelijn aangekondigd. Zijn de inspecteurs van de Inspectie Leefomgeving en
Transport daarvan op de hoogte, of zijn het in de toekomst weer oplettende Venlose
burgers, die vreemde UN-nummers signaleren. Daarbij als mosterd na de maaltijd
constaterend dat er (weer) een stof voorbijreed die daar eigenlijk niet mocht zijn.
Het uiterste gevolg van de intensivering van het spoorwegvervoer kan zijn dat er zich
een calamiteit voordoet. Daarop moeten de diensten binnen de Veiligheidsregio Venlo
adequaat op kunnen reageren. De Veiligheidsregio dient inzicht te hebben in de ver-
voersaantallen gevaarlijke stoffen en op de hoogte te zijn van de dichtligtijden van de
overweg(en) Vierpaardjes.
• GELUID
Geluidsoverlast is weliswaar een subjectief iets, maar dit is niet iets dat zachter gezet
kan worden als je de wetshandhaver belt.
De situatie zoals die nu voorkomt is in het kort als volgt te kenschetsen. Het gedender
van wagons met lege containers; halthoudende goederentreinen waarvan de machinist
bij langdurig rood sein zijn ongenoegen uit door aanhoudend te claxonneren (ook mid-
den in de nacht!); niet optimaal onderhouden spoorondergrond extra geluiden veroor-
zakend; na de ene goederentrein van of naar Duitsland, komt de volgende via het an-
dere spoor van of naar Roermond. Tussendoor ook nog het geluid te horen van de
dieselelektrische personentreinen die afremmen of optrekken al naar gelang de rich-
ting die ze opgaan. Bij halthoudende treinen is meestal niet alleen de spoorwegover-
gang Vierpaardjes dicht, ook de overweg in de omgeving van het eerdergenoemde ho-
tel. Al de tijd dat de overwegen gesloten zijn werkt ook de geluidsinstallatie. Je wordt
allereerst wakker door het afremmen van de trein en blijft daarna wakker door het aan-
houdende geluid van de bellen. Je zult maar, als gast een weekeindje Wellness heb-
ben geboekt! De bewoners moeten er maar aan gewend zien te raken, die weten im-
mers niet beter. Zo wordt althans in het algemeen gedacht.
• TRILLINGEN
Door de toename van zware treinen met ertslandingen zal de al bestaande trillings-
overlast sterk gaan toenemen in de wijken, met name voor de direct aanwonenden.
Nu al ondervindt het genoemde hotel last van de trillingen. Het complex ligt op 150 m
afstand van het spoor. Een bestaande damwand in de vijver voor het gebouw is her-
steld moeten worden om te voorkomen dat de fundamenten onderstroomd worden.
Bewijs dat de trillingen de oorzaak vormen, is duidelijk aan te voeren, maar een juridi-
sche procedure gaat lang duren tegen hoge kosten en een ongewisse uitkomst.
Bijkomend probleem is dat bewoners niet snel zullen toegeven dat zij of hun woningen
er last van ondervinden. Het heeft invloed op de verkoopprijs van de woningen. Te veel
laten weten dat er overlast heerst, doet het aanzien van en het wonen in deze buurt
geen goed.
• VERANTWOORDELIJKHEID
Wie is verantwoordelijk als de belangrijke route voor hulpdiensten zoals ambulances,
de brandweer, politie en gemeentelijke diensten voor de gesloten overweg Vierpaard-
jes te lang moeten wachten bij calamiteiten. (Wij hebben geteld dat er dagen voorko-
men dat er circa 10 ambulances per uur met sirene de spoorlijn Vierpaardjes kruisen.)
Het ziekenhuis VieCurie ligt in Venlo-Zuid evenals de brandweerkazerne en de ge-
meentelijke diensten.
Het centrale politiebureau is gesitueerd in Venlo Oost.
NOTA TREINOVERLAST VIERPAARDJES PAGINA VAN5 8
6. De diverse aanrijtijden voor hulpdiensten zijn gevarieerd. Maar binnen 8 minuten van
Venlo Zuid naar een uithoek in Venlo Oost via een gesloten overeg Vierpaardjes lijkt
ons een niet haalbare tijdspanne voor de brandweer. Dat kan gevolgen hebben. Wie is
er verantwoordelijk bij een slechte afloop? Wie is er dan in gebreke gebleven? De
Staatssecretaris of ProRail zullen nimmer voor de rechter staan.
• ECONOMISCHE KOSTENPOST
Voor de diverse bedrijven die meermaals per dag gebruik moeten maken van de
spoorwegovergang betekenen de toekomstige langere dichtligtijden een onvoorziene
extra kostenpost. De middenstand in het centrum van de stad ondervindt ook hinder,
aangezien de toevoer van winkelend publiek uit de richting Duitsland via de BAB A61
op twee manieren de stad binnenkomt. Beide aanvoerroutes slippen dicht bij een con-
gestie rond de bewuste overweg. Klanten blijven weg en kiezen voortaan voor een an-
der centrum bijvoorbeeld Roermond of Eindhoven.
„In een eerder schrijven aan onder andere gedeputeerden van provincie Limburg, wet-
houders gemeente Venlo en beleidsmedewerkers ministerie I&M, heeft het SMART
Logistiek Centre Venlo, een vertegenwoordigend orgaan voor het logistiek bedrijfsle-
ven in Venlo en omstreken, aangegeven dat het maatregelenpakket om het goederen-
verkeer om te leiden alg gevolg van de aanleg van het 3e spoor Betuwelijn, een funes-
te invloed kan hebben op het economische belang van het regionale bedrijfsleven. Dit
bedrijfsleven is van cruciale betekenis voor de positie van Nederland als distributie-
land.7
• PUBLIEKE OPINIE
Ook hier in Noord-Limburg heerst een met Groningen te vergelijken gevoel.
Als de overweg Vierpaardjes in de Randstad zou liggen, dan was er decennia geleden
al een oplossing voor gevonden zijn.
(De uitgaven van €900 miljoen voor Groene Hart tunnels zijn ook hier bekend!)
• BETROKKENHEID VENLO
In de Raadsinformatiebrief van 6 november 2014 (RIB) geeft de gemeente Venlo te
kennen dat zij via de gedeputeerden van de Provincies Limburg en Gelderland wordt
vertegenwoordigd in diverse gremia. Dezelfde RIB vermeldt dat het project „Betuwelijn
aanleg 3e spoor” wordt besproken op diverse belangrijke overlegtafels. De directe be-
trokkenheid van Venlo is beperkt tot ’achterbansessies’. 8
In onze ogen is een dergelijke vertegenwoordiging op zijn zachtst gezegd ’erg mager’.
„De stuurgroep DERDE SPOOR DUITSLAND is voornemens op korte termijn een communi-
catiestrategie (verder) te ontwikkelen en uit te voeren, gericht op het actief betrekken
van stakeholders en een positief imago van de bouw van het derde spoor.” 9
Wij zijn van mening dat de gemeente Venlo een belangrijke stakeholder is in dit pro-
ces, die de belangen van de stakeholders binnen haar grenzen op een integrale wijze
moet kunnen behartigen. 10
In de uiteindelijk door de StaS te nemen maatregelen zullen alle stakeholders immers
iets willen terugzien waaruit blijkt dat zij gehoord zijn.
Wij als direct omwonenden van de spoorwegovergang Vierpaardjes komen op voor de
Zie bijlage I7
Zie bijlage J8
Zie bijlage K9
De „Inzet van Venlo” is verwoord in bijlage J pag. 610
NOTA TREINOVERLAST VIERPAARDJES PAGINA VAN6 8
7. belangen van grofweg 50.000 bewoners van de gemeente Venlo, die voor hun mobili-
teit binnen de regio afhankelijk zijn van de bewuste overweg. Dus ook wij zijn stake-
holder! De overweg Vierpaardjes is in de nabij toekomst 60-65% per uur gesloten. Dat
wordt een verkeersinfarct. Om in de medische terminologie te blijven de oplossing ligt
in een verkeerstechnische ’shunt’ in de vorm van een ondertunneling. Ondertunneling
is een voor de hand liggende oplossing; de bouwtekeningen uit 2009 zijn
voorhanden. Indien de politiek nu wederom de bewoners in de kou laat staan, zullen11
wij genoodzaakt zijn onze stem op een andere wijze luid en duidelijk te laten klinken.
CONCLUSIE
De bovenstaande argumenten kunnen slechts tot één conclusie leiden: de ondertunne-
ling van de spoorwegovergang Vierpaardjes moet hoe dan ook gerealiseerd worden.
Dat is het advies dat wij als vertegenwoordigers van vele bewoners en andere stakehol-
ders, graag door u gegeven zien worden aan de staatssecretaris I&M.
In het 2009 hebben voormalig burgemeester drs. H.M.F. Bruls en wethouder P. Freij via
de pers laten weten dat indien de Prorail de gemeente Venlo opnieuw in de steek zou
laten, uit protest op de spoorlijn zouden gaan liggen om het spoorverkeer te blokkeren.
Dat is niet gebeurd. Ook hier een teleurstelling naar aanleiding van ’politieke’ toezeggin-
gen.
Diverse bewoners hebben zich inmiddels gemeld, indien nu geen toezeggingen worden
gedaan voor structurele verbeteringen, om de spoorlijn te blokkeren. Zo ver zijn we (nog)
niet; ook wij propageren het overleg om tot een resultaat te komen.
Wij zijn niet in een positie om te eisen, niettemin verzoeken wij u met klem om deze pro-
blematiek gevoed door onze bezorgdheid, met de daarvoor aangedragen argumenten, in
de komende vergadering van het AO Spoor van 26 maart op de agenda te (laten) plaat-
sen en deze ook daadwerkelijk met de Staatssecretaris te bespreken.
We weten inmiddels dat de Staatssecretaris heeft toegezegd aan het eind van het jaar
met maatregelen te komen. Die maatregelen worden waarschijnlijk nu al opgesteld en
doorberekend. Wij vertrouwen erop dat u als volksvertegenwoordigers in dit overleg met
de Staatssecretaris, haar gaat overtuigen van het feit dat de situatie in Venlo onaan-
vaardbaar is en hoe dan ook moet worden opgelost met structurele lange termijn maat-
regelen.
Namens alle buurtbewoners van de Bovenste en Onderste Molenweg, en inwoners van
Venlo Centrum, Venlo Zuid en Venlo Oost,
J.J.M. (John) Bongarts Drs. J.P.M. (Hans) Schoenmakers
voormalig Chef Verkeer gemeente Venlo voormalig Verkeer- en Vervoersofficier
Koninklijke Landmacht
Zie bijlage C11
NOTA TREINOVERLAST VIERPAARDJES PAGINA VAN7 8
8. Bijlagen:
A. Brief van het bewonerscomité Onderste en Bovenste Molen d.d. 22 februari 2014
B. Brief van het bewonerscomité Onderste en Bovenste Molen d.d. 21 juli 2014
C. Factsheet van Ondertunneling Vierpaardjes
D. Factsheet Omleiding goederenvervoer via Venlo
E. Factsheet Intercity Eindhoven-Venlo-Düsseldorf
F. Intensiteit Vierpaardjes 24h 2010
G. Intensiteit Vierpaardjes avondspits 2010
H. Intensiteit Vierpaardjes ochtendspits 2010
I. Brief van SMART Logistiek Centre Venlo, september 2014
J. Raadsinformatiebrief Gemeente Venlo, 6 november 2014
K. Derde Spoor Duitsland Advies stuurgroep aan staatssecretaris, 8 oktober 2014
L. Verzendlijst afschriften
M. Overzichtskaart
NOTA TREINOVERLAST VIERPAARDJES PAGINA VAN8 8
9. Aan het College van Burgemeester en Wethouders
Van de Gemeente Venlo.
Venlo 22 februari 2014
Betreft: Verdere intensivering van de spoorlijn Venlo-Duistland.
Geacht College,
Op 15 januari 2014 hebben wij uit het Dagblad De Limburger vernomen dat vanaf 2015 tot
2022 meer goederentreinen, waaronder ook treinen met gevaarlijke stoffen, over de
spoorlijn Vierpaardjes gaan rijden. Het College van B en W van Venlo verwacht dat de
risico’s binnen de perken blijven, zo werd in het betreffend artikel gemeld.
Op 19 januari 2014 heeft er een bewonersbijeenkomst plaatsgevonden van de Onderste en
Bovenste Molenweg. Tijdens deze bijeenkomst hebben de bewoners hun ongerustheid
uitgesproken over het voornemen van Staatssecretaris W.J. Mansveld van Infrastructuur en
Milieu. De bezorgdheid van de bewoners heeft niet alleen betrekking op veiligheid (vervoer
van gevaarlijke stoffen vlakbij het woonomgeving) maar ook op de nog slechtere
bereikbaarheid van hun woongebied.
De bewoners hebben vervolgens ondergetekenden gevraagd om namens hen deze zorgen
aan u kenbaar te maken en tevens op een constructieve wijze een bijdrage te leveren aan
een voor alle partijen geschikte oplossing.
In dit verband heeft er op 21 februari j.l. een gesprek plaatsgevonden met de
verantwoordelijke wethouder mr. J.H.G.M. (Jos) Teeuwen, een drietal ambtenaren van
verkeer, milieu, werken en bereikbaarheid en de buurtvertegenwoordigers. In dit gesprek
hebben wij namens de bewoners onze zorgen kenbaar gemaakt. Wij zijn vooral bezorgd
over de trage besluitvorming die dit dossier kenmerkt. Al meer dan 50 jaar wordt over de
problematiek ’Spoorwegovergang Vierpaardjes’ gesproken. De problemen zijn de laatste
decennia alleen maar groter geworden. En met het nieuwe besluit van Staatsecretaris
Mansveld om als gevolg van de werkzaamheden aan de Betuwelijn tientallen extra
goederentreinen via de Brabantroute en uiteindelijk Venlo naar Duitsland te leiden, wordt
de geloofwaardigheid van de overheid om te komen tot een structurele oplossing voor het
probleem‘Spoorwegovergang Vierpaardjes’ nog meer geweld aangedaan.
Onderstaand zullen wij in het kort trachten aan te geven waarop onze ongerustheid is
gebaseerd. Wij zullen u besparen om de gehele geschiedenis van dit dossier op te sommen
en daarom beperken wij ons tot de laatste 5 jaar.
Omstreeks 2009 werden de bewoners uit Venlo Zuid en in het bijzonder de bewoners van
de Vierpaardjes en het gebied Onderste en Bovenste Molen uitgenodigd door uw College
voor een presentatie van het ‘Tracé Gulikse Baan’. Door toenmalig wethouder A.M.G.
(Twan) Beurskens werd in de overvolle Venlonazaal (circa 600 mensen) het nieuwe tracé
aan de aanwezigen gepresenteerd. De aanwezige toehoorders kregen de indruk dat het nu
ernst was met het probleem spoorwegovergang Vierpaardjes.
De belangrijkste motivering voor de aanpak van onderhavig plan was, dat het ‘Tracé
Gulikse Baan’ een einde moest maken aan de verkeersoverlast bij de spoorwegovergang.
Dat verder het tracé naar de Tegelseweg ontlast zou moeten worden, dat de
bereikbaarheid van het ziekenhuis zou worden gewaarborgd en dat er een einde zou komen
aan de congesties bij de aansluiting van de A73 en de Tegelseweg. Tevens zou het stadsdeel
Tegelen beter ontsloten worden.
In de hoofdwegenstructuur van Venlo staat het bewuste tracé ook aangemerkt als
belangrijke verkeersader voor de stad. Met de nieuwe verbindingsweg zou ook eindelijk
recht worden gedaan aan de kwalificatie van dit tracé. Een hoofdweg via de
spoorwegovergang Vierpaardjes met een sluitingstijd van vele uren per dag is immers
verkeerskundig niet verdedigbaar.
In 2010 werd als gevolg van de kredietcrisis besloten om de uitvoering van plan ‘Tracé
Gulikse Baan’ naar achteren te schuiven.
Bijlage A van „Nota Intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland” d.d. 03-02-2015
10. In 2009 heeft uw College besloten om naar buiten te treden en de burgers te informeren
over een structurele oplossing voor de spoorwegovergang Vierpaardjes. Hiermee heeft uw
College toen al aangegeven dat er sprake is van een reëel probleem. Nu Staatsecretaris
Mansveld in het tijdvak 2015 tot 2022 (en mogelijk nog langer) de Brabantlijn en daarmee
de spoorwegovergang Vierpaardjes nog intensiever gaat belasten, is de noodzaak voor een
definitieve oplossing alleen maar urgenter geworden. Wij kunnen ons niet voorstellen dat
uw college de voorgestelde maatregel van de Staatsecretaris accepteert zonder een
structurele oplossing te eisen voor de spoorwegovergang Vierpaardjes.
De voormalige wethouder voor verkeerszaken Beurskens, thans deputé bij de Provincie
Limburg, initiatiefnemer van het plan ‘Tracé Gulikse Baan’ zal zich op zijn minst
aangesproken moeten voelen om zijn eigen plan als voormalig wethouder van de Gemeente
Venlo en nu als vertegenwoordiger van de Provincie Limburg, financieel te ondersteunen.
Ook bij gedeputeerde P.F.C.W. (Patrick) van der Broeck,verantwoordelijk voor Ruimte en
Infra is de problematiek van de spoorwegovergang Vierpaardjes en de spoorlijn verbinding
van en naar Duitsland tot in detail bekend. Wij nemen aan dat uw college zich
onverbiddelijk gaat opstellen naar de diverse overheidgelieerde partijen. Wij, van onze
kant, verwachten dat de bewoners, en niet slechts die van het woongebied Bovenste en
Onderste Molen, zich met hand en tand gaan verzetten als de politiek nu niet haar
verantwoordelijkheid neemt.
In de Raadsvergadering van 30 oktober 2013 heeft de Raad een motie aangenomen om in
overleg met de Provincie Limburg de ongelijkvloerse spoorwegkruising en het ‘Tracé
Gulikse Baan’ te agenderen voor hun verdere overleg met ProRail.
Stelt u zich eens voor als College; dat er inderdaad een ramp gebeurt bij de Vierpaardjes.
Er moet hulp verleend worden vanuit Venlo Zuid (brandweer, gemeentelijke diensten en
ambulances) maar tegelijkertijd is het hele gebied Venlo Oost nagenoeg onbereikbaar. Als
bestuurd van deze stad zal uiteindelijk de beschuldigende vinger in uw richting wijzen.
Derhalve vragen wij uw college om met de hoogste prioriteit aandacht te vragen bij de
Provincie en het Rijk en mogelijk bij de Europese Gemeenschap om een financiële bijdrage
te genereren voor een structurele oplossing van onderhavig probleem. In 2009 heeft uw
College zelf al onderkend dat er een fundamentele oplossing moet komen. De situatie
wordt met het voornemen van de Staatsecretaris alleen nog nijpender.
Door de Raad is onlangs nog een motie aangenomen om dit probleem hoog op de agenda te
plaatsen. En nu de staatssecretaris ook nog de spoorlijn verder willen belasten is de grens
bereikt en kan niet meer worden volstaan met wederom een studie in tegenstelling tot
structurele maatregelen.
Wij vertrouwen volledig op de daadkracht van onze stadsbestuurders dat er nu eindelijk
een einde wordt gemaakt aan de eeuwige discussie wie de rekening moet betalen voor de
oplossing van de spoorwegovergang Vierpaardjes. Het is niet de Gemeente die de hinder
veroorzaakt bij de spoorwegovergang Vierpaardjes, het zijn de spoorgoederenvervoerders
die meer, zwaardere en met giftige stoffen geladen treinen laten rijden. En het kan niet zo
zijn dat slechts lokale bestuurders hiervoor verantwoordelijk zijn. Er zal dan ook
toegewerkt moeten worden naar een geïntegreerde verantwoordelijkheid voor de partijen
die belang hebben bij het gebruik van de overweg Vierpaardjes.
Namens alle buurtbewoners van de Bovenste en Onderste Molenweg,
J.J.M. (John) Bongarts
Drs. J.P.M. (Hans) Schoenmakers
p/a Onderste Molenweg 51
5912 TW VENLO
BijlageAvan „Nota Intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland” d.d. 03-02-2015
11. Buurtvereniging
Bovenste- en Onderste Molen
WERKGROEP TREINOVERLAST VIERPAARDJES
UW KENMERK: REWBE/2014/05849
D.D. 14 JULI 2014
ONS KENMERK: JH/2014/07/01
TELEFOON: 077-3542649
E-MAILADRES: jbongarts@bonkibv.nl
CORRESPONDENTIEADRES:
ONDERSTE MOLENWEG 51
5912 TW VENLO
Venlo 30 juli 2014
ONDERWERP: Intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland
Geacht College,
Naar aanleiding van uw brief van 14 juli jl. van uw College als antwoord op
ons schrijven van 11 maart 2014 betreffende de intensivering van de spoorlijn
Venlo-Duitsland, berichten wij u het volgende.
Op de eerste plaats vinden wij het zeer spijtig dat de digitaal aangeleverde
versie van onze brief van 11 maart jl. door de raadsgriffie niet in handen is
gegeven van de raadsleden. Daarmee is de problematiek jammer genoeg niet
breed (genoeg) in het bestuur van de gemeente bekend geworden.
Vervolgens geeft u in uw antwoord een korte omschrijving van de complexe
historie van onderhavig dossier. Deze omschrijving komt overeen met wat
wethouder Teeuwen ons heeft verteld in ons gesprek van 21 februari van dit
jaar. Wij lezen in uw brief geen nieuwe feiten, slechts dat uw College door-
drongen is van het feit dat de problematiek van de Vierpaardjes urgent is en
steeds meer in omvang toeneemt. Uiteraard zijn wij verheugd dat uw College
onze grote zorgen deelt. Maar de zinsnede “steeds meer in omvang toeneemt”
maakt ons nog meer ongerust.
Wij kunnen als buurtbewoners geen genoegen nemen met deze ietwat mage-
re constatering dat u onze zorgen deelt.
Wij verwachten van onze bestuurders een krachtigere stellingname. U als
bestuur bent verantwoordelijk voor het verlenen van een vergunning voor
het intensiveren van de spoorlijn.
U als bestuurder bent verantwoordelijk en aansprakelijk voor het verlenen
van een dergelijke vergunning. Het feit dat u, zoals u zelf schrijft, doordron-
gen bent van het feit dat de problematiek Vierpaardjes urgent is, vormt een
reden temeer voor ons om u te vragen een concreet en keihard standpunt in
te nemen.
! van !1 2
Aan het College van Burgemeester
en Wethouders van de Gemeente
Venlo
i.a.a.
Leden van de Gemeenteraad
Bijlage B van „Nota Intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland” d.d. 03-02-2015
12. Onze buurtgenoten zullen niet eerder rusten voordat uw College en de Ge-
meenteraad duidelijk stelling hebben genomen tegen het voornemen van
Staatssecretaris Mansveld.
Bovendien willen wij weten wie de aansprakelijkheid bij eventuele calamitei-
ten op zich neemt.
Zoals in onze eerste brief aangegeven sturen wij aan op een integrale aanpak
van de kwestie. Daarmee bedoelen wij tevens dat wij als bewoners mede als
partij worden gezien en daarom betrokken willen worden in het genereren
van oplossingen. Wellicht kunnen wij met ’out of the box thinking’ in richtin-
gen sturen die eerder niet werden onderkend.
Wij verwachten van uw College en van de Gemeenteraad op korte termijn
een duidelijk standpunt over het voornemen van Staatssecretaris Mansveld
om de spoorlijn Vierpaardjes te intensiveren.
Graag zien wij, dat u er op toeziet dat de eerste brief (met uw antwoord daar-
op) en dit schrijven onder ogen van de gemeenteraadsleden komen, opdat ook
zij een gezamenlijke stellingname kunnen bewerkstelligen.
Namens alle buurtbewoners van de Bovenste en Onderste Molenweg,
J.J.M. (John) Bongarts
Drs. J.P.M. (Hans) Schoenmakers
! van !2 2
BijlageAvan „Nota Intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland” d.d. 03-02-2015
13. Bijlage C van „Nota Intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland” d.d. 03-02-2015
ONDERTUNNELING VIERPAARDJES VENLO
Oplossen van een verkeersbottleneck
Inleiding:
De spoorwegovergang Broekestraat-Vierpaardjes ligt
direct ten zuidoosten van het spoorwegemplacement
Venlo waar de spoorlijnen naar Duitsland en Roermond
zich splitsen. Deze complexe spoorwegovergang, die
hoog scoort op het overwegenregister van het LVO
(Landelijk Verbeterprogramma Overwegen), is een knel-
punt op het vlak van spoorveiligheid en een bottleneck in
diverse ambitieuze spoorprojecten in de omgeving Venlo. Het doel is om de overgang te ondertunnelen
waardoor de ambities van de Greenport en het logistieke spoorgoederenknooppunt Venlo verder onder-
streept worden.
Problematiek: Complexe spoorwegovergang!
De spoorwegovergang zelf bestaat uit 4 sporen, en circa 50 meter ten zuiden ervan ligt nog een spoor-
wegovergang: Onderste Molenweg. De overgang ligt in het directe invloedsgebied van het intensief ge-
bruikte spoorwegemplacement. Door de combinatie van deze factoren:
• gaat de spoorwegovergang vaak en lang dicht;
• stagneert de doorstroming op de Venlose hoofdverkeersader;
• moeten fietsers en voetgangers op deze belangrijke langzaam verkeersroute lang wachten en
gaan daardoor om de spoorwegbomen slalommen.
• voldoet de overgang niet aan de eisen van de 3e Kadernota Railveiligheid (kruisen van 4-sporen
moet ongelijkvloers!);
• ontwijken de hulpdiensten deze spoorkruising.
Kortom: bereikbaarheid, veiligheid en leefbaarheid van Venlo-zuid worden dagelijks op de proef gesteld.
Landelijk Verbeterprogramma Overwegen (LVO)
In de Derde Kadernota Railveiligheid is ‘permanente verbetering’ als veiligheidsdoelstelling opgenomen.
In dit kader is bij het LVO een overwegenregister opgesteld met spoorwegovergangen met een hoog
verbeterpotentieel. Op zowel de Limburgse LVO-lijst als die van de gehele Brabantroute met onveilige
spoorwegovergangen staat de Broekestraat-Vierpaardjes op de 2e plaats.
PAGINA VAN1 2
Bijlage C van „Nota Intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland” d.d. 03-02-2015
Feiten bestaande situatie:
- aantal sporen: 4
- 2 spoorwegovergangen binnen 50 meter: Vierpaardjes
én Onderste Molenweg
- beveiliging: AHOB
- dichtligtijd: 10-12 minuten per uur
Aantal treinen:
Personentreinen:
- naar Roermond: 2x2 per uur (Maaslijn)
- naar Duitsland: 2x1 per uur (RE 13)
Goederentreinen:
- Nu: 50 treinen/dag
- 2015-2022: 160 treinen/dag
Wegverkeer:
auto’s per dag: 12.000
fietsers per dag: 3.000-4.000
Beveiliging: AHOB
14. Noodzaak: veel spoorambities
De ambitie van de Greenport en logistieke hotspot is om de multimodale bereikbaarheid verder te verbe-
teren, In dit kader zijn in Venlo en omgeving veel spoorprojecten in voorbereiding:
- Spoorverdubbeling Kaldenkirchen-Dülken
- Grensoverschrijdende intercity Eindhoven-Venlo-Düsseldorf;
- Railterminal Greenport Venlo
- Elektrificatie en partiële verdubbeling Maaslijn;
- Structurele omleidingsroute voor Betuweroute
Ondertunneling van de spoorwegovergang Broekestraat-
Vierpaardjes levert voor al deze spoorprojecten structurele
voordelen op.
Wat is er nodig?
De gemeente Venlo heeft in 2009 een uitgebreid (alterna-
tieven)onderzoek gedaan naar de Guliksebaan-Vierpaard-
jes en is tot de conclusie gekomen dat ondertunneling van
de Vierpaardjes cruciaal is voor Venlo
Wat kost het?
De kosten voor de ondertunneling van de spoorwegover-
gang Broekestraat-Vierpaardjes zijn geraamd op
€ 40 à 45 miljoen.
PAGINA VAN2 2
Bijlage C van „Nota Intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland” d.d. 03-02-2015
Guliksebaan
Door de aanleg van de A73 en A74 is een aantal ondergeschik-
te wegen tussen Venlo en Tegelen geknipt. De enig overgeble-
ven hoofdverbinding tussen beide plaatsen, de Venloseweg-
Tegelseweg, is daardoor overbelast. In dat kader wil de ge-
meente Venlo een 2e noord-zuid-verbinding, de Guliksebaan, tot
stand brengen. Deze nieuwe verbinding sluit aan op spoorweg-
overgang Broekestraat-Vierpaardjes waardoor deze een nog
meer strategische positie in het Venlose wegennet krijgt. De
gemeente Venlo heeft in 2009 een uitgebreid
(alternatieven)onderzoek gedaan naar deze Guliksebaan-Vier-
paardjes en is tot de conclusie gekomen dat ondertunneling van
de Vierpaardjes cruciaal is voor deze gemeentelijke hoofdver-
keersader.
3e spoor Betuweroute
Door de aanleg van het 3e spoor van de Betuweroute wordt het goederenvervoer jarenlang omgeleid via de Brabantroute.
Deze alternatieve route via Brabant en Venlo is dan de belangrijkste goederenroute van Nederland. De spoorlijn wordt ge-
durende 7 à 8 jaar veel drukker. Tijdens de omleidingen zal het goederenvervoer verdrievoudigen tot circa 150 à 160 goe-
derentreinen per dag. Deze moeten allemaal over de spoorwegovergang Broekestraat-Vierpaardjes, en zullen hier voor veel
extra overlast gaan zorgen op het gebied van bereikbaarheid, veiligheid en leefbaarheid.
15. Bijlage D van Nota „Intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland” d.d. 03-02-2015
Omleiding goederenvervoer via Venlo
Tijdens aanleg 3e spoor Betuweroute (Emmerich-Oberhausen)
Inleiding: goed nieuws maar wel jarenlang overlast!
Medio 2013 zijn de in Duitsland de contracten voor het derde spoor tussen Emmerich en Oberhausen
getekend. Vanaf 2015 start Duitsland met de daadwerkelijke aanleg van dit spoor, dat cruciaal is voor
Nederland en met name de havens van Rotterdam en Amsterdam. Tijdens deze werkzaamheden, die 7
à 8 jaar gaan duren worden de goederentreinen structureel omgeleid. De route via Brabant en Venlo, de
zogenaamde Brabantroute, is hierbij de meest voor de hand liggende route. Goed, dat Duitsland het
spoorprobleem aanpakt want dan kan daarna de Betuweroute volledig worden benut en kunnen gevaar-
lijke stoffen via de Betuweroute lopen, maar tot die tijd zitten we met flinke overlast!
Problematiek: overlast leefomgeving en beperkte groeimogelijkheden
Door de werkzaamheden aan de Betuweroute wordt de Brabantroute gedurende 7 à 8 jaar de belang-
rijkste spoorverbinding naar Duitsland. Hierdoor wordt het veel drukker op de Brabantroute. Tijdens de
omleiding gaan er dagelijks 150-160 goederentreinen via Brabant en Venlo naar Duitsland. Dit levert
veel overlast op:
• Er ontstaat een capaciteitstekort in Venlo van
10-30 treinen per dag. De bedrijven van de logis-
tieke hotspot nr. 1 van Nederland worden langdu-
rig belemmerd in hun bedrijfsvoering en verdere
groei. (In Venlo zijn 9.500 mensen werkzaam in de
distributie; 16% van de beroepsbevolking!))
• De wettelijke plafonds van geluid en externe vei-
ligheid worden bereikt en op sommige locaties
langs het baanvak Eindhoven-Venlo zelfs over-
schreden;
• De ambities van Greenport Venlo en logistieke
hotspot Venlo komen onder druk. De aanleg van
de nieuwe railterminal Greenport Venlo, elektrifica-
tie Maaslijn en de grensoverschrijdende intercity
Eindhoven-Venlo-Dusseldorf worden bemoeilijkt
dan wel onmogelijk;
• De dichtligtijden van de spoorwegovergangen worden hoog. Vooral de 4-sporige overgang Broekes-
traat-Vierpaardjes wordt zeer problematisch.
Wat is er nodig?
Realisatie van het 3e spoor is cruciaal voor Nederland en ook voor Venlo, en moet daarom zo snel mo-
gelijk aangelegd worden. Om voor Venlo gedurende 7 à 8 jaar de situatie draaglijk te houden zijn de vol-
gende items nodig:
PAGINA VAN1 2
Bijlage D van „Nota Intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland” d.d. 03-02-2015
Feiten Venlo:
Aantal personentreinen Venlo-grens:
- Nu: stoptrein RE 13 1x per uur
- 2015-2022: geen (alleen bussen)
Aantal goederentreinen Venlo-grens
- Nu: 50 treinen/dag
- 2015-2022: 160 treinen/dag
Enkelspoor:
2015: 4 maanden
2016: 6 maanden
2017-2022: 10 dagen/maand
16. • gevaarlijke stoffen zoveel mogelijk via de Betuweroute leiden. Daar waar de wettelijke kaders Basis-
net worden overschreden compenserende maatregelen op het vlak van bestrijdbaarheid en be-
heersbaarheid;
• reeds voorziene Raillijstsanering in Venlo (circa 250 woningen) versneld oppakken vóór aanleg 3e
spoor;
• versnellen van de spoorverdubbeling tussen Kaldenkirchen en Dülken;
• voldoende treinpaden voor spoorvervoerders in Venlo;
• mogelijk maken van de spoorambities in Venlo: aanleg railterminal Greenport Venlo, elektrificatie
Maaslijn en de grensoverschrijdende intercity Eindhoven-Venlo-Dusseldorf;
• ondertunnelen van de spoorwegovergang Broekestraat-Vierpaardjes in het kader van het Landelijk
Verbeterprogramma Overwegen
Wat kost het?
Met het versneld aanpakken van de Raillijstsane-
ring in Venlo zijn geen extra kosten gemoeid. Pro-
Rail is verantwoordelijk voor deze sanering.
De spoorverdubbeling tussen Kaldenkirchen en
Dülken (incl. geluidswerende voorzieningen) ad
€ 45 miljoen (± 40%) komen voor rekening van
Duitsland.
De ondertunneling van de spoorwegovergang
Vierpaardjes kost € 40 miljoen (+/- 40%). In het ka-
der van het Landelijk Verbeterprogramma Overwe-
gen (LVO) worden de mogelijkheden voor Vier-
paardjes onderzocht.
PAGINA VAN2 2
Bijlage D van „Nota Intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland” d.d. 03-02-2015
Ondertunneling Broekestraat-Vierpaardjes:
De Broekestraat-Vierpaardjes kruist in Venlo-Zuid de
spoorlijnen naar Roermond èn Duitsland. Deze complexe
overgang over 4 sporen vormt een grote bottleneck voor
de verbinding tussen Venlo-Oost ,Venlo-Zuid en Tegelen.
Ondertunneling van deze spoorwegovergang levert struc-
turele voordelen op voor 4 strategische spoorprojecten:
o Structurele omleidingsroute voor Betuweroute;
o Grensoverschrijdende intercity Eindhoven-Venlo-
Düsseldorf;
o Railterminal Greenport Venlo;
o Elektrificatie en partiële verdubbeling Maaslijn.
De kosten zijn geraamd op € 40 miljoen (± 40%)
Versnelling spoorverdubbeling Kaldenkirchen-Dülken:
Het enkelspoor tussen Kaldenkirchen en Dülken (nabij Venlo)
vormt de grootste bottleneck in de belangrijke grensovergang
bij Venlo. Een Maatschappelijke Kosten-BatenAnalyse
(MKBA) uit 2013 toont aan dat het terugbrengen van dit 12 km
lange spoor zeer aantrekkelijk is:
• Capaciteitsverdubbeling;
• relatief beperkte investering: € 45 miljoen (+/- 40%);
• zeer kosten-effectief; baten-kostenfactor: 17,7;
• ca. 1.000 extra treinreizigers per dag (op grens)
• reistijdwinst IC Eindhoven-Düsseldorf van 42 minuten
• een verschuiving van de weg naar het spoor:
- 250.000 personenkilometers per dag
- 560 vrachtwagenladingen per dag (ca. 2,8 mln ton/jaar)
De eerste opgave is opname in het BundesVerkehrsWege-
Plan 2015 (BVWP 2015). Het project wordt alleen uitgevoerd
als dit in het BVWP 2015 een prioritair project is.
17. Bijlage E van Nota „Intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland” d.d. 03-02-2015
Intercity Eindhoven-Venlo-Düsseldorf
Gezamenlijk werken aan spoorverdubbeling Kaldenkirchen-Dülken
Inleiding: Intercity als verbinding tussen Brainport Eindhoven, Greenport Venlo en Dusseldorf
Internationale bereikbaarheid is van cruciaal belang voor de ontwikkeling van Brainport Eindhoven,
Greenport Venlo en in breder verband voor de achterlandverbinding van de Rotterdamse haven met het
Duitse achterland en verder.
De spoorverbinding Randstad /Eindhoven naar Düsseldorf is hier een belangrijk onderdeel van. Echter,
de capaciteit van deze spoorverbinding is vlak over de grens bij Venlo zeer beperkt omdat het spoor tus-
sen Kaldenkirchen en Dülken over een lengte van circa 12 km enkelsporig is. Daardoor kan het grens-
overschrijdende personen- en goederenvervoer per spoor niet groeien. Dit is funest voor de verdere
economische structuurversterking van Zuid-Oost Nederland. Ook de mainport Rotterdam heeft last van
deze beperkte spoorverbinding omdat na de Betuweroute de grensovergang Venlo de 2e grensovergang
naar Duitsland is. Een goede alternatieve spoorroute ontbreekt.
Problematiek: stoptreinverbinding en enkelspoor
De treinverbinding tussen Eindhoven en Dusseldorf bestaat uit twee aan elkaar geknoopte stoptreinen.
De intercity uit Eindhoven die vanaf Helmond als stoptrein rijdt, wordt in Venlo gekoppeld aan de Regio-
nal Express 13 naar Hamm. Beide dienstregelingen zijn niet op elkaar afgestemd, met als gevolg dat de
reiziger in Venlo ruim 20 minuten moet wachten, en bovendien ver moet lopen.
Een tweede probleem is het enkelspoor tussen Kaldenkirchen en Dülken. Het 12 km lange enkele spoor
halveert de capaciteit van de op één na belangrijkste grensoverschrijdende spoorverbinding.
Bijlage E van „Nota Intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland” d.d. 03-02-2015
PAGINA VAN1 2
Feiten bestaande treinverbinding:
Reistijd: 126 min
Afstand: 110 km
Aantal reizigers: 1.300 per dag op grens
Bediening:
- Eindhoven-Venlo: stopintercity NS
- Venlo-Dusseldorf: RE13 Keolis
Frequentie:
- Eindhoven-Venlo: 2x/uur
Meer treinen verwacht door:
o Intercity Eindhoven-Venlo-Düsseldorf
bovenop huidige stoptrein;
o Ontwikkeling Rotterdamse haven.
Met de bouw van de 2e Maasvlakte verdubbelt het containers tussen 2010 en 2035. Door de beoogde
modal shift groeit het spoorgoederenvervoer met een factor 4 à 5.
o Railterminal Greenport Venlo (2018).
Door bouw van de terminal verdubbelt het aantal te verladen containers in Venlo.
o Aanleg 3e spoor Betuweroute.
o Door de bouw worden ruim 100 goederentreinen per dag omgeleid via Venlo (boven op huidig aantal
van 50 treinen.
18. Wat is er nodig?
Om de treinverbinding tussen Zuid-Oost Nederland en het Rhein-Ruhr-gebied te verbeteren voor reizi-
gers en goederen wil de provincie Limburg samen met haar Nederlandse en Duitse partners werken aan
het verdubbelen van het spoor tussen Kaldenkirchen en Dülken.
De eerste opgave is opname in het Bundesverkehrswegeplan 2015 (BVWP 2015). Het project wordt al-
leen uitgevoerd als dit in het BVWP 2015 als prioritair project is aangewezen. Deelstaat NordRhein-
Westfalen heeft het project inmiddels aangemeld voor het BVWP 2015, maar het is belangrijk om het
belang van de spoorverdubbeling Kaldenkirchen-Dulken bij het Duitse BundesVerkehrsMinisterium on-
der de aandacht te brengen.
De tweede opgave is het daadwerkelijk verdubbelen van het spoor. Technisch gezien is dit een vrij een-
voudige klus omdat er in het verleden al dubbelspoor heeft gelegen. Het spoorbed en alle ruimtelijke re-
serveringen zijn nog aanwezig.
Wat kost het?
Na een haalbaarheidsonderzoek is in 2013 een maatschappelijk baten-kostenonderzoek (MKBA) afge-
rond naar de verdubbeling van het 12 km lange enkelspoor. Dit heeft een zeer positief resultaat opgele-
verd:
- de baten-kostenfactor bedraagt 17,7;
- relatief beperkte investering € 45 miljoen. (+/- 40%)
Daarmee kan 12 km spoor worden verdubbeld, inclusief het aanbrengen van geluidswerende maatrege-
len
Wat levert het op?
De spoorverdubbeling levert voordelen op voor de reiziger, het goederenvervoer en de omgeving:
- capaciteitsuitbreiding van 70 naar 120 treinen per richting per dag
- circa 1.000 extra treinreizigers per dag (op grens)
- reistijdwinst tussen Eindhoven en Dusseldorf van 42 min
- een verschuiving van de weg naar het spoor van:
• 250.000 personenkilometers per dag
• 560 vrachtwagenladingen per dag (circa 2,8 miljoen ton/jaar).
- minder omgevingshinder
Bijlage E van „Nota Intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland” d.d. 03-02-2015
PAGINA VAN2 2
Aanleg 3e spoor Betuweroute:
De grensovergang bij Venlo is, na de Betuweroute, de belangrijkste spoorgoederenverbinding naar
Duitsland. Daarom heeft de aanleg van het 3e spoor veel impact op de grensovergang Venlo. De aan-
leg van de verlengde Betuweroute begint in 2015 en loopt door tot circa 2023. Gedurende een groot
deel van die periode worden de goederentreinen omgeleid via Venlo. Gevolg is dat tijdens de omlei-
dingperiodes:
- enkelspoor Kaldenkirchen-Dülken volledig overbelast is;
- de huidige RE13 Venlo-Dusseldorf deels wordt ‘ver-bus-t’.
22. Bijlage van Nota "Intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland" d.d. 03-02-2015
23. Bijlage van Nota "Intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland" d.d. 03-02-2015
24. Bijlage van Nota "Intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland" d.d. 03-02-2015
25. Bijlage J van Nota "Intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland" d.d. 03-02-2015
26. Bijlage J van Nota "Intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland" d.d. 03-02-2015
27. Bijlage J van Nota "Intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland" d.d. 03-02-2015
28. Bijlage J van Nota "Intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland" d.d. 03-02-2015
29. Bijlage J van Nota "Intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland" d.d. 03-02-2015
30. Bijlage J van Nota "Intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland" d.d. 03-02-2015
31. Bijlage J van Nota "Intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland" d.d. 03-02-2015
32. Bijlage J van Nota "Intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland" d.d. 03-02-2015
33. Bijlage J van Nota "Intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland" d.d. 03-02-2015
34. 1
Derde spoor Duitsland
Advies stuurgroep aan staatssecretaris
8 oktober 2014
1. INLEIDING
Van 2015-2022 zal in Duitsland een derde spoor worden aangelegd op het tracé Emmerich –
Oberhausen. Tijdens deze aanleg zal de capaciteit van de Betuweroute periodiek fors minder zijn.
Om de negatieve effecten hiervan voor het spoorgoederenvervoer, de havens en de economie in
Nederland te neutraliseren, is door betrokken partijen een pakket maatregelen opgesteld. Een
tijdige en effectieve implementatie van dit pakket vormt een substantiële uitdaging die partijen
samen aan zullen gaan om de ambitie van ongehinderd spoorgoederenvervoer gedurende de bouw
van het derde spoor te kunnen realiseren. Hierbij zal de overlast voor omwonenden als gevolg van
extra treinen zoveel als redelijkerwijs mogelijk is, worden aangepakt.
2. AANLEIDING EN UITDAGING
Vorig jaar heeft Duitsland1
besloten om een derde spoor tussen Emmerich-Oberhausen aan te
leggen. Dit is een zeer belangrijke stap voor de Betuweroute en daarmee voor de Nederlandse
economie. Omdat het derde spoor een substantiële capaciteitssprong op de goederencorridors
betekent, zal het groei van spoorgoederenvervoer mogelijk maken en stimuleren. Hierbij zal het op
termijn leiden tot maximale benutting van de Betuweroute.
Echter: als gevolg van de aanleg zal Nederland tussen 2015-2022 geconfronteerd worden met
verminderde capaciteit op de Betuweroute als gevolg van de werkzaamheden. In 2015 vinden er
voorbereidende werkzaamheden plaats waardoor gedurende 17 weken de capaciteit van 110 (in
2013) zal teruglopen naar 40 treinen per dag. In 2016 zal het traject Emmerich-Oberhausen
gedurende een half jaar enkelsporig zijn. Vanaf 2017 is er één week per maand beperkte capaciteit
beschikbaar op het traject Emmerich-Oberhausen: 25 treinen per etmaal (nacht) tegenover 110 in
2013. In de overige 3 weken per maand zijn dan geen capaciteitsbeperkingen. Daarnaast zal vanaf
2017 een aantal weekenden geen of beperkte capaciteit beschikbaar zijn.
Het vervoer van goederen per spoor levert een belangrijke bijdrage aan het vestigingsklimaat en
daarmee aan de economie van Nederland. Verschillende sectoren zijn sterk afhankelijk van het
spoor, zoals chemiesector met een cluster aan bedrijven in Limburg en de zeehavens in Rotterdam
en Amsterdam. De gemeentes en provincies in Oost Nederland en met náme aan de Brabantroute
zullen gedurende 7 jaar te maken krijgen met meer goederentreinen. Het is van wezenlijk belang
dat de logistieke, financieel / economische gevolgen én omgevingseffecten van de aanleg van het
derde spoor maximaal worden beperkt.
1
Deelstaat Nordrhein-Westfalen (NRW), Bundesministerium en Deutsche Bahn
Bijlage K van "Nota intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland"d.d. 03-02-2015
35. 2
3. AANPAK
Om de gevolgen van de verminderde capaciteit voor spoorgoederenvervoer op de Betuweroute
gedurende de aanleg van het derde spoor het hoofd te bieden is een stuurgroep opgericht. Onder
voorzitterschap van IenM zijn hierin ProRail, Keyrail, Havenbedrijf Amsterdam, Havenbedrijf
Rotterdam, decentrale overheden, vervoerders, verladers en het Strategisch Platform Logistiek op
directieniveau vertegenwoordigd. Verantwoordelijkheid van deze stuurgroep is te komen tot een
analyse van knelpunten, een pakket van maatregelen en zorgen voor de uitvoering daarvan.
Daarnaast heeft de stuurgroep een belangrijke rol bij het creëren van draagvlak voor deze
maatregelen en de consequenties daarvan, zowel bij de partijen ‘op het spoor’ als ‘langs het spoor’,
nu én tijdens de periode van de aanleg.
Het doel zoals vastgesteld door de stuurgroep is
• ongehinderd spoorgoederenvervoer tijdens de bouw van het 3e
spoor Duitsland
• impact óp en lángs het spoor inzichtelijk maken en overlast voor omwonenden zoveel als
redelijkerwijs mogelijk is voorkomen
Hierbij is een aantal randvoorwaarden afgesproken
• binnen wettelijke kaders voor gevaarlijke stoffen (Basisnet) en geluid (Swung)
• weloverwogen, transparante afweging van financiële, economische en maatschappelijke
belangen (incl veiligheid)
• relevante partijen worden actief betrokken en leveren maximale inspanning om
gezamenlijke doelen te behalen
• ruimte voor aanpassen ‘reizigers’ en maatregelen mbt inkomstenderving
De maatregelen zijn voorbereid door experts uit de sector, aangestuurd vanuit een programma
team. Middels achterbansessies zijn gemeentes/provincies, verladers en ketenpartijen actief
betrokken. Uiteraard is er nauw overleg met DB Netze2
.
4. VOORGESTELDE MAATREGELEN
De stuurgroep stelt een pakket van maatregelen voor, welke in samenhang moet worden
genomen. De scope hiervan blijft niet alleen beperkt tot Nederland, maar in verband met
internationale goederenstromen / corridors ook daarbuiten, met name Duitsland. Een deel van de
voorgestelde maatregelen sluit aan bij reeds bestaande initiatieven3
, afspraken & regelgeving
(zoals AMvB Besluit capaciteitsverdeling4
, subsidieprogramma stiller materieel) en landelijke
programma’s (bijv. mbt geluid). Een verdere toelichting is te vinden in bijlage 1.
2
Verantwoordelijk voor de bouw van het derde spoor
3
Bijvoorbeeld Lange Termijn Spooragenda, Aanvalsplan Spoorgoederen, ‘Beter en Meer’, ‘Be- en
bijsturing van de toekomst’, ketenregie, VES, control centre(s) Maasvlakte
4
Besluit capaciteitsverdeling hoofdspoorweginfrastructuur
Bijlage K van "Nota intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland"d.d. 03-02-2015
36. 3
4.1: Herroutering
• Doordat het baanvak Emmerich-Oberhausen in bepaalde periodes beperkt beschikbaar is,
zullen goederenvervoerders van andere routes dan de Betuweroute (grensovergang) gebruik
moeten maken
• Er is gekeken naar de goederenstromen (huidig plus verwachte groei) en hoe deze het beste
kunnen worden geaccommodeerd
• Bij deze zogenaamde herroutering zijn twee uitgangspunten gehanteerd:
1. Ladingstromen richting Noord/Oost-Duitsland en Scandinavië zoveel mogelijk via Oldenzaal
en verkeer richting Zuid-Duitsland en Italië zoveel mogelijk via Venlo (logistiek logisch)
2. Gevaarlijke stoffen worden maximaal via de Betuweroute getransporteerd
• Om deze maatregelen te kunnen effecturen en daarmee de stromen via Venlo, Oost-Nederland
en de Betuweroute te kunnen accommoderen, zullen (operationele) afspraken uitgewerkt en
overeengekomen moeten worden
4.2: Randvoorwaarden
• Om binnen de wettelijke kaders van Basisnet te blijven, worden maatregelen voorgesteld om
Basisnetstoffen maximaal via de Betuweroute te leiden5
• Om voldoende capaciteit te kunnen blijven aanbieden voor het spoorgoederenvervoer
gedurende de bouw is het advies van de stuurgroep om:
1. de AMvB capaciteitsverdeling6
aan te passen tot een minimaal bedieningsniveau van:
o 4 paden/uur/richting op de Brabantroute; NB: dit is in lijn met de huidige praktijk
o 2 paden/uur/richting tussen Deventer – Oldenzaal7
2. Géén onderhoud in de 4e
week
• Prioriteitstelling van typen verkeer in geval van schaarse capaciteit, waarbij de AMvB
Capaciteitsverdeling als uitgangspunt gehandhaafd blijft
4.3: Verhogen van de in te plannen capaciteit voor spoorgoederenvervoer
• Mede om bovengenoemde herroutering mogelijk te maken is een verbetering van de huidige
procesvoering noodzakelijk om, met name vanaf 2017, aan de capaciteitsbehoefte te voldoen
• Momenteel wordt maximaal 75% van de voor spoorgoederenvervoer beschikbare treinpaden
door ProRail in de planning toegewezen; de overige 25% (bijstuurruimte) biedt ruimte voor
eventuele bijsturing in de uitvoering
• De stuurgroep heeft naar aanleiding van het advies van experts besloten maatregelen te
nemen die het mogelijk moeten maken om de bijstuurruimte met de helft te reduceren
• Het gaat hierbij om maatregelen die niet alleen van ProRail en Keyrail een inspanning vragen,
maar ook van ketenpartners (verladers, vervoerders, terminals en internationale
infrastructuurmanagers)
• De toename van de extra beschikbare capaciteit zal niet alleen van waarde zijn voor de
Brabantroute en de Betuweroute, maar uiteindelijk voor de gehele spoorsector
• Om de haalbaarheid van de gereduceerde bijstuurruimte van 12,5 % te toetsen zal de
stuurgroep een second opinion laten uitvoeren
5
De grootste risicoruimte voor het vervoer van gevaarlijke stoffen is binnen het Basisnetkader
beschikbaar op de Betuweroute
6
Besluit capaciteitsverdeling hoofdspoorweginfrastructuur
7
Verwachting is dat de afwikkeling van goederentreinen net niet lukt met 1 pad/uur/richting
Bijlage K van "Nota intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland"d.d. 03-02-2015
37. 4
4.4: Overige maatregelen
Mede om bovengenoemde herroutering mogelijk te maken zal nóg een aantal maatregelen
genomen moeten worden om voldoende capaciteit te garanderen binnen de geldende wettelijke
kaders. Het gaat hierbij met name om:
• maatregelen welke ongewenste omgevingseffecten moeten beperken (bijvoorbeeld prioriteit
geven aan geluidsanering langs de Brabantroute en Bentheimroute, afspraken over instroom
stiller materieel)
• alternatieve vervoersmogelijkheden of capaciteitsverruimende maatregelen voor Regional
Express Venlo – Vierssen – Hamm, in omleidingperiodes
• Grens Herzogenrath toegankelijk maken voor geëlektrificeerd goederenvervoer
5. CONSEQUENTIES
Het voorgestelde pakket van maatregelen is substantieel en uitdagend en vraagt om niet geringe
inspanning van álle betrokken partijen, een integrale aansturing en oplossingen voor de extra
kosten die het met zich meebrengt. Uiteindelijk moet het leiden tot het realiseren van de
gezamenlijke ambitie: ongehinderd spoorgoederenvervoer tijdens de aanleg. Desalniettemin zullen
de effecten van maatregelen tijdens de implementatie en uitvoering daarvan voortdurend
gemonitord moeten worden. Zo nodig zullen proactief aanscherpingen en aanvullingen van de
maatregelen genomen moeten worden voor het oplossen van knelpunten óp en lángs het spoor die
in de praktijk naar voren kunnen komen.
Er is een onafhankelijk onderzoek gedaan door Panteia8
naar de economische impact van de
capaciteitsbeperkingen en de voorgestelde maatregelen. Op grond van hun onderzoek wordt
geconcludeerd dat:
1. De kosten van de maatregelen ruimschoots opwegen tegen de schade die zou optreden indien
de maatregelen niet genomen zouden worden
2. De spoorsector en Nederland na de bouw, vanaf 2023, in een betere uitgangspositie is wanneer
voorgestelde maatregelen worden genomen
Sommige van de voorgestelde maatregelen zullen enkele miljoenen kosten, bijvoorbeeld voor
aanpassing van infrastructuur en inzetten van alternatieve vervoersmogelijkheden of
capaciteitsverruimende maatregelen van bepaalde reizigerstreinen. Als gevolg van de maatregelen
zullen vervoerders en verladers te maken krijgen met extra kosten in de keten van enkele
tientallen miljoenen euro’s, onder andere door herroutering (‘omrij-kosten’). Naast deze hogere
kosten is er sprake van een brede economische impact. Mits in een maatregelenpakket wordt
voorzien, dan laat de economische schade zich beperken tot enkele tientallen miljoenen euro’s .
Wanneer geen maatregelen zouden worden genomen, zal de economische impact vele malen hoger
zijn.
8
In opdracht van de ministeries van Infrastructuur & Milieu en Economische Zaken
Bijlage K van "Nota intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland"d.d. 03-02-2015
38. 5
De gemeentes en provincies in Oost Nederland en met náme aan de Brabantroute zullen gedurende
7 jaar te maken krijgen met meer goederentreinen. Op een beperkt aantal plaatsen langs de
Brabantroute en in Oost Nederland zal een geringe overschrijding van de geluidproductieplafonds
kunnen optreden indien geen adequate maatregelen worden genomen. Indien de voorstellen mbt
Basisnetstoffen volledig worden geëffectueerd, zal naar verwachting langs de Brabantroute géén
overschrijding van de Basisnetplafonds optreden. Zo niet, dan zullen lokale en in omvang beperkte
overschrijdingen van deze plafonds optreden. Voor Oost Nederland wordt sowieso geen
overschrijding verwacht van de Basisnetplafonds. Ten aanzien van overwegveiligheid worden geen
wezenlijke veranderingen verwacht; wel zal gekeken worden of de bouw van het derde spoor
aanleiding is om prioriteiten binnen LVO9
aan te passen.
Het reizigersvervoer zal grotendeels ongemoeid blijven. Zoals het er nu uitziet zal alleen de
Regional Express Venlo-Viersen-Hamm gedurende de werkzaamheden worden vervangen door
alternatieve vervoersmogelijkheden. Daarbij geldt wel dat een aanpassing van de AMvB
capaciteitsverdeling met vier goederenpaden per uur op de Brabantroute de uitbreiding van
reizigersvervoer op die route beperkt.
Het door de stuurgroep vastgestelde doel is ongehinderd spoorgoederenvervoer tijdens de bouw
van het 3e
spoor Duitsland. Mocht dit, ondanks voorgestelde maatregelen en eventuele
aanscherpingen daarop, onverhoopt toch niet volledig haalbaar blijken, zullen alternatieven
gevonden moeten worden teneinde ladingstromen en verwachte groei daarvan voor Nederland te
behouden. Hierbij zal onder andere gekeken worden naar het gebruik van andere
vervoersmodaliteiten.
Zoals eerder gesteld, zullen alle betrokken partijen profiteren wanneer de aanleg van het derde
spoor na 2022 is afgerond.
6. ADVIES VAN DE STUURGROEP DERDE SPOOR DUITSLAND
De stuurgroep:
• is voornemens om bovengenoemd pakket van maatregelen10
te nemen, waarbij alle partijen
zich maximaal zullen inspannen om de maatregelen succesvol te implementeren en uit te
voeren; hierbij wordt vastgesteld dat tijdens de implementatie en uitvoering aanscherpingen en
aanvullingen van de maatregelen nodig kunnen zijn om de ambitie van ongehinderd
spoorgoederenvervoer te kunnen realiseren
• is voornemens eea vast te leggen in een samenwerkingsovereenkomst(en); deelname hieraan
is vrijwillig doch niet vrijblijvend en moet positieve stimulansen bieden voor de participanten;
hierin worden (vooraf) afspraken vastgelegd over:
o compensatie van financiële en economische impact
o geïntensiveerde operationele samenwerking
o prioriteitstelling van typen verkeer
• is voornemens gezamenlijk te blijven sturen op de doelstellingen en hiertoe de
projectorganisatie voort te zetten
• is voornemens op korte termijn een communicatiestrategie (verder) te ontwikkelen en uit te
voeren, gericht op het actief betrekken van stakeholders en een positief imago van de bouw
van het derde spoor
9
Landelijk Verbeterprogramma Overwegen
10
muv inzetten van alternatieve vervoersmogelijkheden Venlo – Vierssen - Hamm, zie 6e
bullet
Bijlage K van "Nota intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland"d.d. 03-02-2015
39. 6
• adviseert de staatsecretaris om de AMvB Besluit capaciteitsverdeling aan te passen om
voldoende capaciteit op de Brabantroute (minimale bedieningsniveau 4 paden/uur/richting) en
op het tracé Deventer – Oldenzaal (minimale bedieningsniveau 2 paden/uur/richting) te
kunnen aanbieden gedurende de bouwperiode
• adviseert de staatsecretaris om met haar Duitse collega’s van NRW afspraken te maken mbt
inzetten van alternatieve vervoersmogelijkheden of capaciteitsverruimende maatregelen voor
de verbinding Venlo – Vierssen – Hamm in omleidingperiodes
• constateert dat gegeven prognoses tav vervoer en de nu geldende plafonds voor geluid en
Basisnet er bij herroutering lokale en in omvang beperkte overschrijdingen van deze plafonds
zouden kunnen optreden en adviseert de staatssecretaris na te gaan welke passende
maatregelen in dat geval getroffen kunnen worden binnen de wettelijke kaders
• adviseert de staatsecretaris binnen haar mogelijkheden medewerking te verlenen aan
maatregelen welke omgevingseffecten (geluid, trillingen en overwegveiligheid) op de
omleidingroutes beperken
• adviseert de staatssecretaris samen met betrokken partijen en het ministerie van Economische
Zaken na te gaan hoe de financiële en economische impact kan worden beperkt; hierbij stellen
marktpartijen dat een (gedeeltelijke) compensatie van aantoonbare en direct gerelateerde
additionele kosten in de keten en tariefsdifferentiatie voor gebruikersvergoedingen geboden
worden
7. VERVOLGSTAPPEN en COMMUNICATIE
De afgelopen maanden is er hard gewerkt en is de stuurgroep in gezamenlijkheid gekomen tot een
voorgesteld pakket van maatregelen die inspanning van alle partijen vragen. Omdat de eerste
werkzaamheden al starten op 20 april 2015, wordt een aantal maatregelen reeds uitgevoerd. De
implementatie van het complete pakket maatregelen dient zo snel mogelijk te starten. De
gemaakte afspraken in de stuurgroep dienen de komende maanden dan ook verder te worden
uitgewerkt tot op operationeel niveau.
Tijdens implementatie en uitvoering zal integrale aansturing en monitoring noodzakelijk zijn.
Inherent aan een dergelijk programma, zullen aanscherpingen en aanvullingen daarbij noodzakelijk
blijken. De stuurgroep en de programmaorganisatie zullen in stand gehouden worden om
slagvaardig gestelde doelen te realiseren.
Communicatie vormt hierbij een belangrijke pijler. Betrokken partijen ‘op het spoor’ en ‘langs het
spoor’ moeten actief betrokken blijven en geïnformeerd. Zoveel mogelijk gebruik makend van
bestaande communicatielijnen en de reeds bestaande website zullen gemeenten, veiligheidsregio’s,
burgers, verladers, ontvangers, uitvoerende ketenpartijen, gedurende de gehele periode moeten
worden geïnformeerd. Van groot belang dat deze communicatie proactief en transparant is en
bovendien zowel nationaal als internationaal.
Namens de stuurgroep,
Teunis Steenbeek, programma manager
Bijlage K van "Nota intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland"d.d. 03-02-2015
40. 7
Samenstelling stuurgroep Derde Spoor Duitsland
Chemieverladers P. Steijns Sr. Manager Sabic
DB Schenker A. Klompe Directeur
Droge bulk verladers M. Pelsma Directeur EMO
EVO M. Van der Kuil Directeur
Havenbedrijf Amsterdam K. Overtoom COO
Havenbedrijf Rotterdam R. van der Plas Directeur Spoor
Keyrail C. Tommel Directeur
KNV A. Toet Directeur
Ministerie van I&M E. Bezem Voorzitter / plaatsvervangend directeur OVS
ProRail H. Thomassen Directeur capaciteitsverdeling
SPL W. Boevee Lid SPL
Oost Nederland C. Bieze Gedeputeerde Gelderland
Zuid Nederland R. van Heugten Gedeputeerde Noord-Brabant
Programma manager T. Steenbeek Oxalis
Bijlage K van "Nota intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland"d.d. 03-02-2015
41. Bijlage L van Nota „Intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland” d.d. 03-02-2015
Verzendlijst afschriften
Provincie Limburg
Burgemeester en wethouders gemeente Venlo
Raadsleden van de gemeente Venlo
Nederlandse Spoorwegen
Veilig Verkeer Nederland afdeling Venlo e.o.
Fietsersbond ENFB afdeling Venlo e.o.
Prorail
Wijkraad Venlo Oost
Wijkraad Venlo Zuid
Dorpsraad Arcen
Wijkoverleg Blerick
Dorpsraad Boekend
Dorpsraad Boekend
Dorpsraad Hout-Blerick
Dorpsraad Lomm
Wijkraad Op de Heide (Tegelen)
Wijkraad De Noordkern
Wijkraad Steyl
Dorpsraad Velden
Wijkoverleg Venlo Binnenstad
Wijkoverleg Noord Oost
VieCurie Streekziekenhuis Venlo
Ambulance Vervoer Noord Limburg
Brandweer Regio Venlo
Politie
Dagblad De Limburger
Stadsomroep Venlo
L1
De Telegraaf
NRC Handelsblad
Bijlage L van Nota Intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland d.d. 03-02-2015
42. in de buurt van Venlo — Limburg
1 van 1
00 500500 1.0001.000 1.500 m1.500 m
Roerm
ondsepoort
Verkeersplein
Vierpaardjes
dichtligtijd
65%
Centrum Venlo
4.000 inwoners
25.000 inwoners
Tegelen, Steijl en Belfeld
Venlo Zuid
9.000 inwoners
Brandweer
kazerne
Blerick
30.000 inwoners
Venlo oost
9.500inwoners
Bijlage M van Nota "Intensivering spoorlijn Venlo-Duitsland" d.d.03-02-2015
