Deze sheets werden gepresenteerd op het projectseminar op woensdag 4 maart op proefboerderij Het Kompas te Valthermond.

1. Praktijknetwerk
Klei voor de Veenkoloniën
Harbert ten Have – akkerbouwer
Harm de Vries – projectcoördinator
Gino Smeulders – biogeoloog

2. Dagprogramma
 Welkom
 Aanleiding, doelstellingen en uitvoering
 Opbrengst en kwaliteit gewas
 Kosten klei aanschaffen en opbrengen
 Napraten met hapje en drankje
Wat ons betreft interactief: breng gerust uw ideeën in!

3. Netwerkvoornatuurlijkelandbouwenvoeding
Gino Smeulders
Harbert ten Have
Bodem in Balans ?

4. Klei naar de Veenkoloniën,
Is dat haalbaar ?
Kan ik de kosten in beeld krijgen?
Kan ik de te meten parameters op geld
zetten?

6. Behalve de bestrijding van de zucht en zuchtigheid hadden ook de toegepaste
bekleiïngen in de 2e helft van de vorige en in het begin van deze eeuw,
zeer gunstige gevolgen.
Men verkreeg n'l' hogere opbrengsten'
Vaak waren deze te vergelijken met die van de jongste polders.
Kortom, de bekleiïngen hebben onder de landbouwers - vooral diegenen,
die op de minder goede gronden zaten - gÍotere welvaart gebracht'
vooral onder Nieuw-scheemda en Nieuwolda zij| in de vorige eeuw veel
bekleiïngen uitgevoerd door middel van woelen.
Bij het kleiwoelen werden
dwars over de percelen de z.g. woelgoten op onderlinge afstanden van ca.
20 m gegraven tot in de kalkrijke klei., die meestal op een diepte van 1,5 tot
3 m voorkomt
Honderd Jaar Landbouwvereniging Nieuwolda- Nieuw-Scheemda.

8. Zo kan het
klei-humus-complex
in de bodem worden
opgebouwd.

16. Toen de klei erop lag, toen gingen we het seizoen in.
We hebben het gewas geobserveerd
Blad analyses laten uitvoeren
En proefrooingen uitgevoerd
Daar zal Gino over vertellen.

17. Tom Maathuis
•geen structureel beeld
• percelen met klei : De pH is vaak hoger of gelijk aan
de 0-meting, Het % N lijkt lager te worden. De
organische stof is structureel lager.
•kleislurry en de klei met compost lijken een positief
effect te hebben op het vocht vasthoudend
vermogen van de grond.
Het lijkt net of de resultaten de verschillen binnen
de percelen laten zien, dus de hoogte en laagte
verschillen.
Aanbevelingen
Het advies is ook om gewoon nog een jaar door te
gaan op dezelfde percelen en er een meerjaren
proef van te maken.

20. Inventarisatie kosten
per ton
kosten klei incl tranpsort 4.5
kosten compost 3.5
kosten bentoniet 10
kosten droge bentoniet 800
kosten opbrengen 3.5

21. kosten per ton product
Deelnemers
1 2 3 4 5 6
kosten klei incl. transport 4.5 5 5 4.5 5
kosten opbrengen klei, 3.5 3.2 2 3.5
kosten per ton product
Deelnemers
1 2 3 4 5 6
kosten compost incl. transport 3.5
kosten opbrengen klei +
compost 6
kosten per ton product
Deelnemers
1 2 3 4 5 6
kosten bentoniet slurry incl.
transport 10
kosten opbrengen 1.7
kosten per ton product
Deelnemers
1 2 3 4 5 6
kosten droge bentoniet incl.
transport 400
kosten opbrengen 30

23. Ervaringen steenmeel