2. Welk thema wil je aan de orde stel-
len?
‘Innovation through communication’
vind ik een boeiend thema en ik wilde
dat toetsen bij ‘makers’ die mij inspire-
ren. Hoe zorgen zij dat ze zich blijven
vernieuwen, vinden ze het belangrijk?
En waar en hoe zoeken zij de grenzen
op?
Wat hebben die makers gemeen?
Ontwikkeling. Progressie. Attitude.
Focus. Authenticiteit.
Wat is je beste eigenschap?
Doorzetten; als ik overtuigd ben van
het een of ander laat ik me niet weer-
houden door beperkingen.
Waar krijg je als creatief een kick
van?
Het eureka gevoel na het creatieve
proces. Resultaten die de verwach-
ting van onze klanten en partners
overstijgen.
Wat wil jij klanten het liefste geven?
Instrumenten die hen positioneren en
verder helpen. Een nieuw inzicht.
Carrière maken is topsport, wat doe
jij om fit te blijven?
Ik ben niet bezig met een carrière. Ik
ben bezig met maken. Daarnaast train
ik gemiddeld drie, vier keer per week,
ga vroeg naar bed en probeer geen
rotzooi te eten. Ook zoek ik nieuwe
impulsen die me energie geven, zoals
reizen en met vrienden hangen.
Iets schurends: waar ontbreekt het
aan in Nederland? Is dat erg?
Relativering. De Nederlandse opstel-
ling jegens vluchtelingen en mensen
die anders zijn dan de gemiddelde
blanke man is heftig. We hebben het
hier goed en dan stellen we ons zo in-
tolerant op naar de ander. Daar sta ik
van te kijken (zeker met onze koloniale
geschiedenis). Dit zit diep in het dna
van de ‘Nederlander’.
Van welke innovatieve ontwikkeling
in de wereld word je het meest blij?
‘Cutting out the middle man’ bij start-
ups.
Wat is het beste insight ooit?
‘Angst, woede en depressie doe je je-
zelf aan.’ Een vriend van me had dat
op een kladje op de muur hangen.
Dat briefje hing daar jaren. Ik heb
nooit gevraagd of hij dat van een wij-
ze filosoof had of van zichzelf. Ik denk
er nog wel eens aan als ik mezelf even
moet corrigeren.
Wat is het toppunt van creativiteit?
Dat heb ik echt niet. In kunst, film, mu-
ziek, business en het dagelijks leven zie
ik dingen gebeuren die geboren zijn
uit creativiteit. Ik hou ervan als er klei-
ne oplossingen in het dagelijks leven
goed blijken te werken; twee kleine
vloeitjes die samen één lange vor-
men… dat werk.
En wat inspireert jou persoonlijk het
meest?
Lef om dingen maken die niet per se
mooi zijn, maar gewaagd en vanuit
een duidelijke overtuiging gemaakt.
Hoe eenvoudiger hoe beter. Een soort
vrijheid/ongebondenheid. Wars van
regels, codes en conventies.
Wie is Ferry? Typeer jezelf in 8 woor-
den.
Waarom wil je dat in acht woorden
hebben?
Waarom ben je creatief geworden,
wat is de oorsprong?
Ik ben zo geboren.
Wie is je held, en waarom?
Bruce Lee. ‘To hell with circumstances;
I create opportunities.’
Wat versta jij onder moed? En heb jij
dat?
Moed heeft verschillende betekenis-
sen in verschillende contexten. Ik denk
niet dat ik ooit parachute ga sprin-
gen of dat soort shit. Ik ben verlegen,
dus zal ook niet snel voor een publiek
mijn mening gaan verkondigen. Maar
ik denk toch dat ik moed heb als het
gaat om doorbijten, lef en vertrouwen
in het dagelijks leven en mijn werk.
Wat is het beste advies dat je ooit
hebt gekregen, en van wie?
Principes heb je om ervan af te wijken.
Die heb ik van Boris Tellegen. En die
heeft hem weer van zijn vader.
Je bent een gerespecteerd under-
ground vormgever. Waarom ben je
eigenlijk naar een bureau gegaan?
Dank voor het compliment. Ik zag in
een glazen bol mezelf over vijf jaar
nog steeds hetzelfde doen als ik alleen
zou blijven werken; ik had uitdaging
nodig en behoefte aan een groter
podium. Ik wilde uit mijn comfort zone
stappen en onderzoeken hoe het zou
zijn om weer in een team te gaan wer-
ken met verschillende disciplines en
karakters. Deze fusie wil overigens niet
zeggen dat ik mijn visie en drive om
spraakmakend werk te willen maken
achter laat. Die zijn onderdeel van mij
als mens en van Festina als geheel.
Tot slot, wat wil je zeggen met die
baksteen?
De baksteen symboliseert bouwen.
En revolutie. Om te innoveren moet je
vaak iets kapot maken of doorbreken
voordat je aan iets nieuws kunt gaan
bouwen. Bovendien spreekt de een-
voudige vorm mij aan; simpel, hard en
hoekig. Een soort ultra design.
Ferry van Zijderveld (41) is de eerste gasthoofdredacteur van het Creatie-katern
dat om het nummer inAdformatie zal verschijnen.Voorheen maakte hij onderdeel
uit van het legendarische, avant-gardistische vormgeef-collectief Hotel, de afge-
lopen jaren werkzaam als ‘one-man-army’ studio UNDOG, nu staat hij in de front-
linie met Festina Amsterdam, als warm pleitbezorger van de innovatieve kracht
van creativiteit.
Samenstelling
Remy Harrewijn
Joris Tjaden
Ferry van Zijderveld
Fotografie Cover en back.
Anne Claire de Breij
Art Direction en lay-out
Ferry van Zijderveld
Graphic design support
Valeria Lanz
Eindredactie
Nils Adriaans / Ton Goedknegt
SLOPEN & BOUWEN
BEELD ROBIN ALYSIA CLEMENS
CREATIE
3. De werkplaats van Lester Janssen bevindt zich in de
kelder van een oud pakhuis aan het IJ en oogt als
het laboratorium van een alchemist. Machines, ap-
paraten en gereedschappen staan en liggen kris-
kras door elkaar, maar dragen allemaal bij aan dat
ene doel: het maken van unieke stalen racefietsen.
Dat doet Janssen in dienst van RIH, een iconisch Ne-
derlands fietsenmerk dat sinds 1921 in de hoofdstad
gevestigd is en stalen fietsen leverde aan liefst 63
wereld- en olympisch kampioenen.
Tegenwoordig zie je geen enkele wielrenner in de
Giro of de Tour de France op een ‘stalen ros’ zitten.
De grote merken zijn allemaal overgegaan op car-
bon en aluminium. Niet alleen vanwege het ge-
wicht, maar vooral vanwege de financiële voorde-
len. De frames kun je immers zo in een mal gieten,
wat massaproductie mogelijk maakt.
Janssen daarentegen produceert slechts ongeveer
50 stalen fietsen per jaar, stuk voor stuk met de hand
en op maat gemaakt.
Behalve dat staal ideaal materiaal vormt om unie-
ke producten te vervaardigen, is het staal ook duur-
zaam - wie als twintiger een fiets van Janssen koopt,
kan die na jaren gebruik cadeau doen aan zijn klein-
kinderen. En het materiaal is resilient – veerkrachtig
– en volgens Janssen komt ‘staal altijd weer terug op
zijn plek’. Val je een keer met een fiets van Janssen,
dan hoef je niet meteen weer naar de winkel voor
een nieuwe. Komt er een klein scheurtje in een buis
van carbon, dan ‘sterft’ je fiets langzaam af en kan
je hem na een paar maanden bij het grofvuil zetten.
En denk vooral niet dat dit oude ambacht niets met
innovatie heeft te maken. Er zit juist constante ver-
nieuwing in de manier waarop Janssen het staal
manipuleert om de fiets van morgen op de markt te
brengen. Een fiets die met precisie en vakmanschap
op maat is gemaakt en snelheid en duurzaamheid
optimaal combineert. Staal is het materiaal van de
toekomst.
AUTHENTICITEIT
LESTER JANSSEN
RIH
STALEN ALCHEMIST
TEKST JORIS TJADEN BEELD ILJA MEEFOUT
Ferry: ‘Lester is authentiek in zijn ambacht. Hij is overtuigd van
staal en handwerk en maakt met zijn vakmanschap de fiets
van de toekomst.‘
CREATIE
5. ONTWIKKELING
Delta - oftewel Boris Tellegen – is in de kunstwereld altijd een vreemde
eend in de bijt geweest. Hij is bijvoorbeeld niet opgeleid tot kunste-
naar, maar heeft de TU Delft voltooid en mag zichzelf officieel ingeni-
eur noemen. Kunstenaar werd hij omdat hij dat simpelweg werd; kunst
is voor hem de natuurlijke manier om zichzelf uit te drukken. Dat begon
met graffiti en zijn fascinatie om zijn eigen alias - Delta - in eindeloze
variaties met de wereld te delen. Zijn werk – van een grote installatie
in een park in Charleroi tot een gigantische transformer-achtige figuur
die op zijn rug ligt in Enschede – heeft sinds zijn graffiti-tijd een evolutie
doorgemaakt, maar is in karakter niet veranderd. Boris is nu - zoals hij
het zelf zegt – steeds op zoek naar hoe hij zijn bevindingen door kan
voeren; het terugbrengen tot wat het daadwerkelijk is.
‘Het meest simpele voorbeeld is de aardkorst - een ruwe koude opper-
vlakte. Als je maar blijft graven kom je tot de hete kern van lava. Dat
is natuurlijk met alles zo. Wat je ziet is nooit het hele verhaal. Er zit veel
meer achter. Als je alle glitter weghaalt, dan wordt het pas interessant.
Iets dat namelijk ordelijk lijkt, is in de meeste gevallen gecamoufleerde
wanorde of chaos.’
Delta blijft in zijn eigen werk ook graven tot hij nieuwe abstracties ont-
dekt die hij eerst niet voor mogelijk had. In die zin is zijn kunst ook veel
meer een ontdekkingstocht naar het onbekende. Waar hij zich eerst
richtte op de perfecte lijn en minuscule details is de zoektocht nu lei-
dend:
‘Of een lijn nou helemaal recht is of niet, maakt me niet uit - liever niet
juist. Dan blijft het veel levendiger en kan iedereen een eigen inter-
pretatie erop los laten. Wanneer je het helemaal strak trekt, is het ook
gesloten. Het geeft ook veel meer vrijheid om fouten te maken; de vol-
gende stap te durven nemen.’
Vandaag de dag keert Delta zelfs terug naar zijn eigen oorsprong in
de kunst en probeert hij in de graffiti verder te graven en dieper te
duiken dan voorheen. Witte latex en zwarte lijnen zijn nu de wapens
waarmee hij eindeloze interpretaties schetst van zijn alias op treinwa-
gons - als ware weerhaken die hem steeds dieper doen afdalen in zijn
zoektocht.
DELTA
WEERHAKEN
TEKST JORIS TJADEN
Ferry: ‘Ik benijd Boris om zijn toewijding
en focus.’
CREATIE
6. Vincent van de Waal – Creative Director van het kledingmerk Patta - en Ferry van
Zijderveld (Creative Director Festina Amsterdam) werken zich een aantal keer
per week in het zweet in een van de oudste sportscholen van Amsterdam. De
sport die ze beoefenen - thaiboksen - is voor Van de Waal een belangrijk overblijf-
sel uit zijn jeugd. Vanaf zijn dertiende heeft hij zich de vechtsport eigen gemaakt
en de lessen die hij leert past hij toe in alle aspecten van zijn leven.
Zo ook bij Patta, het succesvolle kledingmerk dat toonaangevend is in de Neder-
landse straatcultuur en waar hij al een jaar of zeven zijn schouders creatief onder
zet. Alles wat ze ontwerpen komt van zijn hand of heeft zijn goedkeuring gekre-
gen alvorens het in de winkel belandt.
Een van de lessen van het thaiboksen waar hij dagelijks profijt van heeft, is door-
zettingsvermogen en wilskracht. Hij zoekt ook telkens de grenzen op - eerst in de
sport, maar al snel ook in het uitgaansleven en daarna in zijn werk. Iets wat on-
veilig voelt, is juist spannend. De confrontatie met de gevestigde orde en het be-
dwingen van je angst is immers veel interessanter dan ervoor weglopen. Volgens
Van de Waal is dat ook de enige manier om te groeien, beter te worden.
Bij Patta heeft hij een groep gelijkgestemden gevonden. Eigenwijze jongens die
hun intuïtie volgen en niet bang zijn om een onbekende, en soms onverwachte
weg in te slaan. Het zijn ook allemaal autodidacten, ze runnen een kledingmerk
terwijl niemand ook maar iets van een mode-opleiding gevolgd heeft. Dat zorgt
vaak voor aangename verrassingen, maar kan ook verkeerd uitpakken als ze het
wiel zelf opeens uit moeten vinden. Maar net zoals grenzen opzoeken is fouten
maken juist iets wat je volgens Van de Waal beter maakt en heeft door de jaren
heen het team gevormd tot wat het vandaag is.
De relevantie van Patta gaat veel verder dan alleen een kledingmerk. Ze zijn
onderdeel van een cultuur en hebben niet alleen een bepalende invloed op
het straatbeeld, maar ook op de muziek, kunst en het nachtleven. Daarom is het
concept en de druk van vernieuwing minder belangrijk en interessant. Ze maken
wat ze zelf mooi vinden en verleggen daarmee de grens voor hun doelgroep. En
alles waar zij zelf warm voor lopen moet verrassen. Het komt meer dan eens voor
dat ze juist het shirt dat het beste verkoopt uit de collectie halen omdat het hen
begint te vervelen.
De volgende stap is er weer één die (letterlijk) de grenzen opzoekt: het buiten-
land lonkt en voor het einde van het jaar wil Patta een winkel openen over de
grens. Daar kleven ook allerlei risico’s aan: ze zullen niet alleen onderdeel moe-
ten worden van de mode-industrie in de - nog geheime – vestigingsplaats, maar
ook hun stempel drukken op de straatcultuur en het nachtleven aldaar. En dat
allemaal zonder grote investeerder. Maar wie geen risico’s durft te nemen, zal
nooit groeien.
VINCENT VAN DE WAAL
PATTA
STRAATVECHTER
TEKST JORIS TJADEN BEELD ILJA MEEFOUT LOCATIE XENA SPORTS
Ferry: ‘Vincent benadert uitdagingen als een strijd
op leven en dood. “In it to win it”.’
PROGRESSIE
CREATIE
7. NUG
ENFANT TERRIBLE,
MAAR ECHT...
DÖDSLACK. 2011. THE ROYAL ACADEMY OF FINE ARTS. SAMENWERKING MET ANDREAS BRÄND-
STRÖM EN JAN HÅFSTRÖM. STOCKHOLM, SWEDEN. BEELD CLAUDIO BRESCIANI.
Het werk van de Zweedse kunstenaar Nug intimideert. Hij zoekt constant en over-
al de grenzen op - esthetisch, in vorm en in de wet. Zijn kunst ontstond in de graffiti
en gaat over energie, purisme en verzet. Nu maakt hij video’s, muziek, installaties
en schilderijen. Nug probeert de energie van de ‘act of graffiti’ - zoals hij dat zelf
zegt - tot de essentie terug te brengen. De grenzen die hij opzoekt zijn ook tast-
baar voor zijn gevolg. De Zweedse minister van Kunst en Cultuur noemde hem
ooit de ‘ergste graffiti kunstenaar van het land’. Terwijl haar Finse collega een
schilderij van Nug in zijn kantoor heeft hangen.
Ferry: ‘Street art is populair. Ik heb er niet veel mee; de koppeling tussen vorm, methodiek en inhoud klopt niet. Nug daarentegen
maakt Kunst. Een van de weinigen op deze aardbol die graffiti heeft weten door te ontwikkelen zonder zijn roots te verloochenen’.
ATTITUDE
CREATIE
8. Joris: Omschrijf Ruyzdael eens in één
woord
Undog: Eigen
Dimitri: Authentiek
Duvel: Matrix
Joris: Oké, nu mag je wat meer woor-
den gebruiken
Duvel: Ruyzdael is ontstaan uit het
idee dat we overal in zitten. Door de
jaren heen hebben we zoveel ge-
daan - we hebben een kruimelspoor
achtergelaten dat anderen gevolgd
hebben. Ze hebben de kruimeltjes
opgepikt en hun buik gevuld. Dus ja...
Ruyzdael is als de Matrix. We zijn over-
al, maar wie bouwt nou de Matrix?
Wie heeft die mensen in die hokjes ge-
stopt? Daarom is Ruyzdael er.
Dimitri: Old school en tegelijkertijd
new school. Het is een nieuwe norm
voor de muziek en het is nieuw qua
concept. Het is niet alleen muziek, als
je het wat abstracter omschrijft dan is
het een eigen genre. Op gebied van
kunst, muziek, design, communicatie
en technologie.
Undog: Een samenwerking tussen
drie eigenwijze vrienden met verschil-
lende vaardigheden die samen mu-
ziek en beeld maken en willen delen.
Joris: Wie is de geestelijke vader?
Undog: Denk dat er niet één is.
Dimitri: Alle drie.
Duvel: Met z’n drieën.
Joris: Hoe staan jullie drieën tegen-
over elkaar dan?
Duvel: We zijn ten eerste vrienden.
Joris: Wat is er zo nieuw aan Ruyz-
dael?
Undog: We willen in eerste instantie
ons eigen netwerk inzetten om de mu-
ziek naar buiten te brengen. Je gaat
zo’n 250 mensen op een bijzondere
manier aan de haal zien gaan met
onze muziek.
Dimitri: Hoe we de muziek brengen
is nieuw. Toen we met Duvel Duvel be-
gonnen in ‘98 waren we een van de
eersten die dat online uitbrachten.
We doen niet iets nieuws om anders te
zijn, maar gewoon omdat het kan. We
willen dat mensen het tot zich kunnen
nemen zonder dat ze daar veel moei-
te voor hoeven doen of er veel voor
moeten betalen. En dat kan tegen-
woordig met een telefoon nog mak-
kelijker dan met een computer.
Joris: Als Ruyzdael een vrouw was,
wie zou het dan zijn?
Duvel: De Mona Lisa. Ze is geliefd,
mysterieus. Niemand weet wie ze is.
Dimitri: Een Amazone.
Joris: Wat voor maaltijd past erbij?
Duvel: Sushi. Het moet je liggen.
Undog: Feitelijk een patatje oorlog.
Idealiter een serieuze vijfgangenme-
nu in een high-end Italiaans restau-
rant.
Joris: En wat voor alcoholische ver-
snapering?
Undog: Voor mij bier… denk voor de
anderen iets anders.
Dimitri: Een goede rokerige whisky
natuurlijk.
Duvel: Whisky sowieso. De king of
drinks. Gaat niks boven whisky.
Joris: Welk standje?
Dimitri: De kruiwagen.
Duvel: Geen idee.
Undog: Dat merkt ze te zijner tijd zelf
wel.
Joris: Welk land?
Dimitri: Transnistrië. Dat is een grens-
gebied bij Roemenië waar geen re-
gels gelden.
Joris: Wat is eigenlijk het leukst aan dit
project?
Dimitri: De eigenheid ervan. We ma-
ken gebruik van de communicatie-
vormen van kunst, maar we bepalen
onze eigen norm. We hoeven zelf
nooit iets te verklaren naar onszelf toe
- we doen het omdat we het tof vin-
den, niet omdat iets anders tof is. Het
is deel van de koppigheid die we alle
drie hebben.
Duvel: Ik ben blij dat ik mijn ei weer
kwijt kan. Ik weet niet of er verwachtin-
gen zijn,maar ik heb ze niet.Ik doe ge-
woon wat ik wil doen. Lekker muziek
maken.That’s it.
Undog: Het proces.
Joris: Wanneer is Ruyzdael geslaagd?
Dimitri: Ruyzdael is een eigen iden-
titeit. En als die identiteit zelfstandig
opereert, dan is het geslaagd.Als alles
bij de juiste mensen terechtkomt – het
is niet voor iedereen – degenen die dit
begrijpen hebben het zelf misschien
ook wel bedacht – om Wittgenstein
te quoten. Je streeft ernaar om een
eigen taal te maken – maar als het
goed is begrijpt jouw publiek die taal
al voor hij er is.
Undog: Als we in staat zijn geweest
om een volwaardig ‘album’ af te leve-
ren waar mensen blij van worden.
Duvel: Als we een album hebben uit-
gebracht zonder ruzie te hebben ge-
had onderling. Dat we samen door
een deur kunnen aan het einde van
de rit. We zijn drie baasjes op een
schip.We gaan het zien.
Joris: Wil je nog iets kwijt?
Dimitri: Nee.
Undog: Nee
Duvel: Ja, de muziek.
Ruyzdael - een muzikaal en kunstzinnig collectief bestaande uit Duvel (Ritchie Zebeda), Dimitri Madimin en Undog
(Ferry van Zijderveld) – komt met een nieuwe album op de markt, of nou ja album kan je het misschien niet hele-
maal noemen. Het product is een revolutionaire verstrengeling van muziek en cultuur. Dat heeft ten eerste te maken
met de samenstelling van de mensen die Ruyzdael tot leven brengen – onder andere een grafische kunstenaar – en
ten tweede hoe de muziek wordt gepubliceerd: via de telefoon, de walkman van 2016. Ze gaan ook verder dan al-
leen het verspreiden van muziek, je kan echt een stuk van hun identiteit kopen. Maar wat dat precies betekent willen
de heren nog niet teveel over uitweiden.
We zaten om de beurt en afzonderlijk met de drie mannen en stelden ze alle drie exact dezelfde vragen om te kijken
of ze wel op een lijn met elkaar zitten. Interview door Joris Tjaden.
OUTRO
BAKSTENEN
PALLET (400 st)
EUR 299,-
CREATIE
