ekonomiye giriş

1. •TALEP, ARZ VE
ESNEKLİK
20.12.2022
EKONOMİNİN
İLKELERİ 7.Hafta

2. Esnek
TALEP
ESNEKLİĞİ
AMAÇLAR
2
ARZ VE TALEP
DEĞİŞİMLERİ
(TEKRAR)
ARZ
ESNEKLİĞİ
GELİR
ESNEKLİĞİ QUIZ - I

3. 3
!!!
GEÇEN HAFTAYI
HATIRLAYALIM
!!!

4. GEÇEN HAFTA ???
4
Şekil 1. Talebin Ürün Fiyatı Değişiminden Etkilenmesi

5. GEÇEN HAFTA ???
5
Şekil 2. Talep Eğrisinde Kaymalar

6. GEÇEN HAFTA ???
6
Şekil 3. Arzın Ürün Fiyatı Değişiminden Etkilenmesi

7. GEÇEN HAFTA ???
7
Şekil 4. Arz Eğrisinde Kaymalar

8. GEÇEN HAFTA ???
8
Şekil 5. Piyasa Dengesi Oluşumu

9. GEÇEN HAFTA ???
9
Şekil 6. Arz ve Talep Eğrisinde Birlikte ve Aynı Yönde Kayma

10. GEÇEN HAFTA ???
10
Şekil 7. Arz ve Talep Eğrisinde Birlikte ve Ters Yönde Kayma

11. PEKİ ???
11
 Eş zamanlı olarak bir mala olan arzın ve talebin
birlikte azaldığını düşünün. Talepteki değişme
oransal olarak arzdaki değişmeden daha büyükse,
yeni denge düzeyinde denge fiyatına ne olur?
 Denge miktarına ne olur?

12. PEKİ ???
12

13. 13
ESNEKLİK NEDİR ???

14. ESNEKLİK KAVRAMI
14
o Piyasalarda önemli olan fiyatın ne kadar
düşeceğini ve buna bağlı olarak miktarın ne kadar
değişeceğini bulabilmektir!!!
o Esneklik, bir ekonomik değişkenin bir başka
ekonomik değişkene karşı olan duyarlılığının
ölçüsüdür.
o En sık karşılaşılan esneklik türü, fiyat esnekliğidir.

15. TALEBİN FİYAT ESNEKLİĞİ
15
o Bir malın talep edilen miktarının bu malın fiyatına
karşı duyarlılığının ölçüsüdür.
o Kısaca talep esnekliği yada esneklik olarak ifade
edilir.
o Ekonomistlerin yorumları..
Yumurta için talebin fiyat esnekliğinin düşük olması
denirse?? Yüksek olması denirse??

16. TALEBİN FİYAT ESNEKLİĞİ
16
o Formülizasyondan önce sezgi yolu ile duyarlılık
kavramı..
o Örneğin, Fenerbahçe futbol takımı sezonluk bilet
fiyatlarını %20 oranında artırmaya karar verirse,
acaba taraftarlar ne kadar daha az sezonluk bilet
satın alacaklardır?

17. TALEBİN FİYAT ESNEKLİĞİ
17
Şekil 8. Farklı Esnekliklere Sahip İki Talep Eğrisinin Karşılaştırılması

18. PEKİ ???
18
o Fenerbahçe futbol kulübünün sezonluk bilet
satışlarını 1800 adet ile sınırlandırdığını
varsayalım..
o Bu durumda ??

19. TALEBİN FİYAT ESNEKLİĞİ
19
Şekil 9. Farklı Talep Esneklikleri Durumunda Arzdaki Değişim

20. FİYAT ESNEKLİĞİ
20
 Bir malın talep edilen miktarındaki yüzde
değişmenin o malın fiyatındaki yüzde değişmeye
oranı..

21. FİYAT ESNEKLİĞİ
21


22. ÖRNEK ??
22
 I. Talep değişiminin duyarlılığı;

23. ÖRNEK ??
23
 II. Talep değişiminin duyarlılığı;

24. PEKİ ??
24
 O halde -2 ve -0.5 fiyat duyarlılıkları ne anlama
geliyor ???
 Fiyatta %1 oranındaki bir artış miktardaki %2
oranındaki bir düşüş..
 Fiyatta %1 oranındaki bir artış miktardaki %0,5
oranındaki bir düşüş..

25. FİYAT ESNEKLİĞİ
25
 Bir talep eğrisinin biçimi, fiyat değişimlerine karşı
tüketicilerin duyarlılığı hakkında bilgiler verir..
 Göreceli olarak, yatık bir talep eğrisi, tüketicilerin
fiyat değişimlerine karşı duyarlı olduğunu
gösterir..
 Oysa nispeten dik bir talep eğrisi tüketicilerin fiyat
değişimlerine karşı daha duyarsız olduğunu
gösterir..
 Ancak talep eğrisinin esnekliği bu eğrinin eğimi ile
aynı şey değildir..

26. TALEBİN FİYAT ESNEKLİĞİ
26
Şekil 10. Farklı Eğimlere Sahip İki Talep Eğrisine İlişkin Aynı Esneklik Durumu

27. ESNEKLİK TERMİNOLOJİSİ
27
 < 1 ise, esnek olmayan talep (inelastik)
 > 1 ise, esnek talep
 = 1 ise, birim esnek talep

28. ESNEKLİK TERMİNOLOJİSİ
28
 = 0 ise, tam inelastik talep
 = sonsuz ise, tam esnek talep

29. ESNEKLİĞİN ÖNEMİ
29
Şekil 11. Doğru Şeklinde Bir Talep Eğrisi Üzerinde Farklı Esneklik Noktaları

30. YAY ESNEKLİĞİ
30

31. TOPLAM HARCAMA VE TOPLAM HASILAT
31
 Toplam Hasılat ??
 Toplam Harcama ??
 Fiyat esnekliğinin hasıla üzerindeki etkisi??

32. TOPLAM HASILAT
32
 Örnek-1 ??
50 TL tuvalet kağıdı 1000 adet
45 TL tuvalet kağıdı 1200 adet
 Örnek-2 ??
100 TL zeytinyağı 1000 adet
90 TL zeytinyağı 1050 adet

33. TALEBİN FİYAT ESNEKLİĞİNİ ETKİLEYEN
EKONOMİK FAKTÖRLER
33
 Ürün İkame Durumu
 Ürünün Tüketici Bütçesindeki Önem Düzeyi
 Ürün İhtiyacının Niteliği (Zorunlu ve Lüks Mallar)
 Kısa ve Uzun Dönemdeki Esneklik Durumu

34. TALEPTEKİ KAYMALARA İLİŞKİN
ESNEKLİKLER
34
 Talebin Gelir Esnekliği ??
 Çapraz Fiyat Talep Esnekliği ??

35. TALEBİN GELİR ESNEKLİĞİ
35
 Parasal gelirde ortaya çıkan yüzde bir orandaki bir
değişim sonucu talep miktarında meydana gelen
yüzdesel değişim..

36. TALEBİN GELİR ESNEKLİĞİ
36
Şekil 12. Gelir Esnekliğine Olan Duyarlılık

37. TALEBİN GELİR ESNEKLİĞİ
37
 Tüketici geliri %1 oranında arttığı zaman, ailenin
et tüketimi %0,75 oranında artacaktır

38. TALEBİN GELİR ESNEKLİĞİ
38
 Normal Mal ?? (Pozitif Gelir Esnekliği)
 Düşük Mal ?? (Negatif Gelir Esnekliği)
 Konserve Ürünler ve Taze Ürünler ??
 Gelişmiş Ülkelerde..
 Gelişmekte Olan Ülkeler..
 Gelişmemiş Ülkeler..

39. ÇAPRAZ FİYAT TALEP ESNEKLİĞİ
39
 Bir malın talep edilen miktarlarındaki yüzde
değişmenin ilgili bir başka malın fiyatındaki
yüzdesel değişime oranı..
 İkame ve Tamamlayıcı Mallar ??

40. ARZ ESNEKLİĞİ
40
o Üreticilerin fiyat değişimine karşı gösterdiği
duyarlılık miktarı..
o Fiyat değişimine karşı arz esnekliğinin yüksek ve
düşük olması durumu..
o Fiyat artımı – üretim büyük miktarda artması
o Fiyat artımı – üretimin az miktarda artması

41. ARZ ESNEKLİĞİ
41
o Granül kahvenin kafein etkisi yüzünden kahvenin
talebi azalmışsa..
o Kahvenin arz esnekliği yüksekse..
o Fiyat düşüşü ??
o Kahve kreması fiyatı ??

42. PEKİ ???
42
o Esnekliği 2 olan bir ürünün üretimi iki kat
artırılmak isteniyorsa ??
o Fiyatının %50 artırılması gerekir !!
!!! Üreticilerin ürünlerini belirli bir miktar
artırmalarını sağlamak için fiyatların ne kadar
artırılması gerektiğini belirlememize olanak sağlar..

43. ARZ ESNEKLİĞİ
43

44. ARZ TERMİNOLOJİSİ
44
 < 1 ise, esnek olmayan arz (inelastik)
 > 1 ise, esnek arz
 = 1 ise, birim esnek arz

45. ARZ ESNEKLİĞİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER
45
 Firmaların Girdilerini Üretime Ayarlayabilme
Derecesi
 Gelecekteki Bekleyişler
 Kısa Dönemde Arz Esnekliği ??
 Uzun Dönemde Arz Esnekliği ??