2. HONLAMA NEDİR?
Honlama prosesi genellikle talaşlı işleme prosesine tabi tutulmuş iş
parçalarına son yüzey formunu ve ölçü tamlığını kazandırmak amacıyla
uygulanan bitirme işlemidir. Honlama işlemi küçük parçacıklar halindeki
elmastan sonraki en sert metal olan korundum, silikon karbür, bor nütrür
gibi abrazif taneciklerin seramik kili, yapay reçine, mantar, karbon nitrat ve
bazı maddeler kullanılarak birleştirilmesi sonucu oluşan honlama taşlarının
10- 100 N/cm2 gibi düşük basınçlarda iş parçası üzerine bastırılması sonucu
gerçekleşen talaş kaldırma işlemidir.
3. HONLAMA NASIL YAPILIR ?
Honlama başlığı düşük hızda ileri geri hareket ederek ve dönerek yüzeyden
talaş kaldırır. İşlem sonucu parlak ve az pürüzlü bir yüzey elde edilir. Honlama
işlemi torna, taşlama gibi ön operasyonlar sonrası finiş işlem olarak uygulanır.
Honlama taşlarının tahriki mekanik veya hidrolik sistemler aracılığıyla
gerçekleşir. Honlama başı gövde ve gövde çevresinde eşit aralıklar ile
konumlandırılmış 3-12 adet honlama taşından ve aşındırıcı özelliği olmayan
kılavuzlardan meydana gelmektedir.Aşındırıcı nitelikte olmayan kılavuzlar
bronz, dökme demir ve sinter malzemeden imal edilmektedir
Honlama tekniği ile 0,3 mm’ye kadar talaş kaldırılabilir. Yüzey pürüzlülüğü
kullanılan taşlardaki aşındırıcı taneciklerin büyüklüğüne göre Ra=0,05-08 µm
arası elde edilebilir.
4. Honlama Kafası
Taneciklerin büyüklüğü 36-1500 mesh arasıda değişmektedir.
36-150 mesh Kaba honlama işlemi
150-400 mesh orta honlama işlemi
400-600 mesh ince honlama işlemi
Değer arttıkça yüzey kalitesi artmaktadır. Honlama işleminde hassas
yüzeyler elde etmek için özel honlama taşları kullanılır. Aşındırıcı partiküller
genel olarak düzensiz şekillerde ve 10-50 mikron (micrometer) çapındadır.
(300-1500 mesh-kum) Küçük çaptaki parçacıklar daha pürüzsüz yüzey
çıkartırlar.
5. HONLAMA NERELERDE KULLANILIR ?
Ağır vasıtalarda ve otobüslerde kullanılan vites, fren, süspansiyon, vb.
sistemler sıkıştırılmış hava enerjisinden mekanik iş elde edilmesiyle çalıştırılır.
İhtiyaç duyulan basınçlı hava ise genel olarak krank mili, biyel kolu ve piston
mekanizmasından oluşan ve silindir içerisinde dönel hareketi doğrusal
harekete çeviren, tahrik enerjisini dişli veya kasnak gibi aktarma organları
sayesinde ana motordan alan kompresörler vasıtası ile oluşturulur. Bu işlemin
uygulandığı tipik örnekler arasında, tüfek namluları, yataklar, motor silindir
gömlekleri, hidrolik silindirler ve kompresör silindirleridir.
6. Honlama Tezgah Çeşitleri
CNC Honlama Tezgahı
Düz Yüzey Honlama Tezgahı
Düşey Milli Honlama Tezgahı
Manuel Honlama Tezgahı
7. Honlamada Etkili Olan Parametreler
1. İlerleme hızı (kurs/dak)
2. Takım dönüş hızı (dev/dak)
3. Honlama taşı tane büyüklüğü (mikron)
4. Kesme sıvısı
5. Honlama taşı malzemesi
6. Radyal baskı kuvveti (bar)
7. Honlama açısı
8. HONLAMANIN AVANTAJLARI NELERDİR ?
Daha az karmaşık veya daha düşük maliyetlidir.
Yüksek yüzey kalitesi sağlar
Hem uzun hem de kısa delikler için kullanılır.
Orijinal delik merkez çizgisini korur.
Sertliği ne olursa olsun herhangi bir malzeme işlenebilir.
9. İDEAL HONLAMA SÜRESİ
Eğer işleme süresini uzatırsak, yüzey pürüzlülüğünü bir dereceye kadar
azaltacaktır. Ancak endüstride işleme zamanının verimli kullanımının önemini
düşünecek olursak yüzey pürüzlülüğünü en az düzeyde tutarak en iyi işlem
zamanlaması aşağıdaki grafikteki gibi olacaktır.
10. HONLAMADA TAKIMIN DÖNÜŞ HIZI
Honlamada kullanılan takımın dönüş hızı artarsa metal çıkarma oranı artar ve
yüzey pürüzlülüğü azalır.
11. HONLAMADA YÜZEY PÜRÜZLÜLÜĞÜN
ÖNEMİ NEDİR?
Yüzey pürüzlülüğü motor ömrü ve verimi
üzerinde oldukça önemli bir yere sahiptir.
Silindir cidarının düşük pürüzlülüğe sahip
olması yağlama yağının etkinliğini
düşürmekte, incelen yağ film kalınlıkları
sonucunda bir yandan aşınma
mekanizmaları harekete geçmekte bir
yandan da metal metale temas sonucunda
sürtünme kuvveti artmaktadır. Yüksek
pürüzlülük değeri ise yağlama rejimini
iyileştirmekte fakat sürtünme kuvvetini
artırmaktadır.
12. Yüzey pürüzlülüğünün gereğinden fazla artışı ise hem sürtünme kuvvetini,
hem aşınmayı, hem de yağ sarfiyatını artırmaktadır. (Gachot ve diğ., 2017)
Bundan dolayı hem mekanik verimin düşüşü sonucu artan özgül yakıt sarfiyatı
hem de artan yağ sarfiyatı sonucu hidrokarbon, karbonmonooksit,
karbondioksit ve partikül madde emisyonları artış gösterecektir.
13. HONLAMA SONRASI KULLANILAN ÖLÇÜ
ALETLERİ
Komperatör Saati
Küçük ölçü farklarının
okunmasında, boyutların
karşılaştırmalı olarak
ölçülmesinde kullanılır.
Pürüzlülük Cihazı
Pürüzlülük ölçüm cihazı
PCE-RT 11, Ra, Rz, Rq ve
Rt'ye göre yüzey
pürüzlülüğünü ölçmek için
kullanılan taşınabilir bir
cihazdır. Pürüzlülük ölçüm
cihazı, pürüzlülüğün hızlı
ölçümü için özel olarak
tasarlanmıştır.
14. iç çap, dış çap,
kalınlık, uzunluk ve
derinlik ölçmek için
kullanılan, milimetrik
ve inç ölçümleri
yapan hassas bir
ölçü aletleridir.
Kumpas Cihazı
Tampon Mastar
silindirik ve uzun bir çubuk
şeklinde olup delik ve iç
çaplarda ölçü kontrolü
yapmak amacıyla
kullanılan mastar çeşididir.
