SlideShare a Scribd company logo
भारतीय अर्थव्यवस्र्ा
डॉ. रक्षित बागडे
सहायक प्राध्यापक/विभाग प्रमुख
स्व.मन्सारामजी पडोळे आर्टस् कॉलेज गणेशपूर भंडारा
Email ID- rakshitbagde@gmail.com
युक्षिट 3 - 17. अंदाजपत्रक /अर्थसंकल्प
Prepared By @ Dr. Rakshit M. Bagde
अंदाजपत्रक /अर्थसंकल्प
जे. एल. हॅन्सन-" सरकारच्या खर्ाटर्ा आवण महसुलार्ा पुढील िर्ाटर्ा अंदाज म्हणजे अंदाजपत्रक होय."
अंदाजपत्रकार्ी उविष्ट -
१. आवथटक विकास साध्य करणे
२. प्रादेवशक विर्मता कमी करणे
३. अथटव्यिस्थेस आवथटक स्स्थरता प्राप्त करून देणे
४. आवथटक विर्मता कमी करणे
५. अवधक रोजगार वनवमटती
क
ें द्र सरकारर्ेअंदाजपत्रकार्े घर्क -
१. महसुली अंदाजपत्रक
२.भांडिली अंदाजपत्रक
अंदाजपत्रकातील प्राप्ती ि खर्ाटच्या बाबी -
अ) प्राप्तीच्या बाबी -
१. महसूल प्रास्प्त
२. भांडिली प्राप्ती
ब) अंदाजपत्रकातील खर्ाटच्या बाबी -
१. महसुली खर्ट
२. भांडिली खर्ट
सरकारी अंदाजपत्रकार्े प्रकार -
१. समतोल अंदाजपत्रक
२. वशलकी अंदाजपत्रक
३. तुर्ीर्े अंदाजपत्रक –
i) महसुली तूर्
ii) वित्तीय तूर्
iii) प्राथवमक तूर्
Prepared By @ Dr. Rakshit M. Bagde
तुर्ीच्या अंदाजपत्रकार्े महत्व -
१. मंदीर्ा प्रवतकार
२. मूलभूत उद्योग ि सोयींर्ी स्थापना
३. रोजगारात िाढ
४. आवथटक िृद्धी
५. राहणीमानात सुधारणा
६. राष्टर ीय उत्पन्नात िाढ
७. आवथटक विर्मतेत घर्
८. वनस्िय बर्तीर्ा उपयोग
जेंडर बजेवर्ंग/ मवहलाक
ें वद्रत अथटसंकल्प -
"ज्यािेळी सरकारद्वारे तयार क
े लेल्या अथटसंकल्पात साधने आवण त्ांर्े िार्प हे मवहलांना क
ें द्रस्थानी
ठे िून त्ा आधारािर करण्यात येते त्ािेळी त्ाला मवहलाक
ें वद्रत अथटसंकल्प वक
ं िा वलंग भािािर
आधाररत अथटसंकल्प असे म्हणतात."
The End संदभट - प्रा. वजभकार्े आवण शास्त्री

More Related Content

Similar to Unit 3-17- Budget.pdf

Unit 2- 17 Agriculture Crisis in India .pdf
Unit 2- 17 Agriculture Crisis in India .pdfUnit 2- 17 Agriculture Crisis in India .pdf
Unit 2- 17 Agriculture Crisis in India .pdf
Rakshit Bagde
 
Unit 4-29 - Food Security Programme .pdf
Unit 4-29 - Food Security Programme .pdfUnit 4-29 - Food Security Programme .pdf
Unit 4-29 - Food Security Programme .pdf
Rakshit Bagde
 
Unit 1 - 3 - Papulation .pdf
Unit 1 - 3 - Papulation .pdfUnit 1 - 3 - Papulation .pdf
Unit 1 - 3 - Papulation .pdf
Rakshit Bagde
 
Unit 2 - 7- Indian Agriculture .pdf
Unit 2 - 7- Indian Agriculture .pdfUnit 2 - 7- Indian Agriculture .pdf
Unit 2 - 7- Indian Agriculture .pdf
Rakshit Bagde
 
Unit 2 -6- Monetary Policy Of RBI.pdf
Unit 2 -6- Monetary Policy Of RBI.pdfUnit 2 -6- Monetary Policy Of RBI.pdf
Unit 2 -6- Monetary Policy Of RBI.pdf
Rakshit Bagde
 
Budget in hindi Presentation powerpoint.pptx
Budget in hindi Presentation powerpoint.pptxBudget in hindi Presentation powerpoint.pptx
Budget in hindi Presentation powerpoint.pptx
chiragchandan4
 
Unit 4-30- Social Security programme .pdf
Unit 4-30- Social Security programme  .pdfUnit 4-30- Social Security programme  .pdf
Unit 4-30- Social Security programme .pdf
Rakshit Bagde
 
Unit 2-8- Regional Planning.pdf
Unit 2-8- Regional Planning.pdfUnit 2-8- Regional Planning.pdf
Unit 2-8- Regional Planning.pdf
Rakshit Bagde
 
Unit 4-31- DRDA Admi. Programme .pdf
Unit 4-31- DRDA Admi. Programme .pdfUnit 4-31- DRDA Admi. Programme .pdf
Unit 4-31- DRDA Admi. Programme .pdf
Rakshit Bagde
 

Similar to Unit 3-17- Budget.pdf (9)

Unit 2- 17 Agriculture Crisis in India .pdf
Unit 2- 17 Agriculture Crisis in India .pdfUnit 2- 17 Agriculture Crisis in India .pdf
Unit 2- 17 Agriculture Crisis in India .pdf
 
Unit 4-29 - Food Security Programme .pdf
Unit 4-29 - Food Security Programme .pdfUnit 4-29 - Food Security Programme .pdf
Unit 4-29 - Food Security Programme .pdf
 
Unit 1 - 3 - Papulation .pdf
Unit 1 - 3 - Papulation .pdfUnit 1 - 3 - Papulation .pdf
Unit 1 - 3 - Papulation .pdf
 
Unit 2 - 7- Indian Agriculture .pdf
Unit 2 - 7- Indian Agriculture .pdfUnit 2 - 7- Indian Agriculture .pdf
Unit 2 - 7- Indian Agriculture .pdf
 
Unit 2 -6- Monetary Policy Of RBI.pdf
Unit 2 -6- Monetary Policy Of RBI.pdfUnit 2 -6- Monetary Policy Of RBI.pdf
Unit 2 -6- Monetary Policy Of RBI.pdf
 
Budget in hindi Presentation powerpoint.pptx
Budget in hindi Presentation powerpoint.pptxBudget in hindi Presentation powerpoint.pptx
Budget in hindi Presentation powerpoint.pptx
 
Unit 4-30- Social Security programme .pdf
Unit 4-30- Social Security programme  .pdfUnit 4-30- Social Security programme  .pdf
Unit 4-30- Social Security programme .pdf
 
Unit 2-8- Regional Planning.pdf
Unit 2-8- Regional Planning.pdfUnit 2-8- Regional Planning.pdf
Unit 2-8- Regional Planning.pdf
 
Unit 4-31- DRDA Admi. Programme .pdf
Unit 4-31- DRDA Admi. Programme .pdfUnit 4-31- DRDA Admi. Programme .pdf
Unit 4-31- DRDA Admi. Programme .pdf
 

More from Rakshit Bagde

आर्थिक साक्षरता
आर्थिक साक्षरताआर्थिक साक्षरता
आर्थिक साक्षरता
Rakshit Bagde
 
अर्थसंकल्प २०२२-२३.pptx
अर्थसंकल्प २०२२-२३.pptxअर्थसंकल्प २०२२-२३.pptx
अर्थसंकल्प २०२२-२३.pptx
Rakshit Bagde
 
Unit 4-28 - Poverty Alleviation Programmes .pdf
Unit 4-28 - Poverty Alleviation Programmes .pdfUnit 4-28 - Poverty Alleviation Programmes .pdf
Unit 4-28 - Poverty Alleviation Programmes .pdf
Rakshit Bagde
 
Unit 4-26- Multinational Corporation.pdf
Unit 4-26- Multinational Corporation.pdfUnit 4-26- Multinational Corporation.pdf
Unit 4-26- Multinational Corporation.pdf
Rakshit Bagde
 
Unit 4-25- Foreign Direct Investment.pdf
Unit 4-25- Foreign Direct Investment.pdfUnit 4-25- Foreign Direct Investment.pdf
Unit 4-25- Foreign Direct Investment.pdf
Rakshit Bagde
 
Unit 4-24- Balance of Payment.pdf
Unit 4-24- Balance of Payment.pdfUnit 4-24- Balance of Payment.pdf
Unit 4-24- Balance of Payment.pdf
Rakshit Bagde
 
Unit 4-23- World Trade Organization.pdf
Unit 4-23- World Trade Organization.pdfUnit 4-23- World Trade Organization.pdf
Unit 4-23- World Trade Organization.pdf
Rakshit Bagde
 
Unit 4-22- BRICS Bank.pdf
Unit 4-22- BRICS Bank.pdfUnit 4-22- BRICS Bank.pdf
Unit 4-22- BRICS Bank.pdf
Rakshit Bagde
 
Unit 4-21- Multilateral & Bilateral Trade of India.pdf
Unit 4-21- Multilateral & Bilateral Trade of India.pdfUnit 4-21- Multilateral & Bilateral Trade of India.pdf
Unit 4-21- Multilateral & Bilateral Trade of India.pdf
Rakshit Bagde
 
Unit 4-20- India's Foreign Trade.pdf
Unit 4-20- India's Foreign Trade.pdfUnit 4-20- India's Foreign Trade.pdf
Unit 4-20- India's Foreign Trade.pdf
Rakshit Bagde
 
Unit 4-12-2- Statistical Averages .pdf
Unit 4-12-2- Statistical Averages .pdfUnit 4-12-2- Statistical Averages .pdf
Unit 4-12-2- Statistical Averages .pdf
Rakshit Bagde
 
Unit 4-12-1- Nature & Scope of statistics .pdf
Unit 4-12-1- Nature & Scope of statistics .pdfUnit 4-12-1- Nature & Scope of statistics .pdf
Unit 4-12-1- Nature & Scope of statistics .pdf
Rakshit Bagde
 
Unit 4-11-5 Theory of Profit .pdf
Unit 4-11-5 Theory of Profit .pdfUnit 4-11-5 Theory of Profit .pdf
Unit 4-11-5 Theory of Profit .pdf
Rakshit Bagde
 
Unit 4-11-4- Theories of Interest .pdf
Unit 4-11-4- Theories of Interest .pdfUnit 4-11-4- Theories of Interest .pdf
Unit 4-11-4- Theories of Interest .pdf
Rakshit Bagde
 
Unit 4-11-3- Theory of Wages .pdf
Unit 4-11-3- Theory of Wages .pdfUnit 4-11-3- Theory of Wages .pdf
Unit 4-11-3- Theory of Wages .pdf
Rakshit Bagde
 
Unit 4-11-2- Theory of Rent .pdf
Unit 4-11-2- Theory of Rent .pdfUnit 4-11-2- Theory of Rent .pdf
Unit 4-11-2- Theory of Rent .pdf
Rakshit Bagde
 
Unit 4-11-1- Theory Of Distribution .pdf
Unit 4-11-1- Theory Of Distribution .pdfUnit 4-11-1- Theory Of Distribution .pdf
Unit 4-11-1- Theory Of Distribution .pdf
Rakshit Bagde
 
Unit 4-10- Oligopoly .pdf
Unit 4-10- Oligopoly .pdfUnit 4-10- Oligopoly .pdf
Unit 4-10- Oligopoly .pdf
Rakshit Bagde
 
Unit 4- 27- Vicious Circle of Poverty .pdf
Unit 4- 27- Vicious Circle of Poverty .pdfUnit 4- 27- Vicious Circle of Poverty .pdf
Unit 4- 27- Vicious Circle of Poverty .pdf
Rakshit Bagde
 
Unit 4 -26 - Poverty & Inequality .pdf
Unit 4 -26 - Poverty & Inequality .pdfUnit 4 -26 - Poverty & Inequality .pdf
Unit 4 -26 - Poverty & Inequality .pdf
Rakshit Bagde
 

More from Rakshit Bagde (20)

आर्थिक साक्षरता
आर्थिक साक्षरताआर्थिक साक्षरता
आर्थिक साक्षरता
 
अर्थसंकल्प २०२२-२३.pptx
अर्थसंकल्प २०२२-२३.pptxअर्थसंकल्प २०२२-२३.pptx
अर्थसंकल्प २०२२-२३.pptx
 
Unit 4-28 - Poverty Alleviation Programmes .pdf
Unit 4-28 - Poverty Alleviation Programmes .pdfUnit 4-28 - Poverty Alleviation Programmes .pdf
Unit 4-28 - Poverty Alleviation Programmes .pdf
 
Unit 4-26- Multinational Corporation.pdf
Unit 4-26- Multinational Corporation.pdfUnit 4-26- Multinational Corporation.pdf
Unit 4-26- Multinational Corporation.pdf
 
Unit 4-25- Foreign Direct Investment.pdf
Unit 4-25- Foreign Direct Investment.pdfUnit 4-25- Foreign Direct Investment.pdf
Unit 4-25- Foreign Direct Investment.pdf
 
Unit 4-24- Balance of Payment.pdf
Unit 4-24- Balance of Payment.pdfUnit 4-24- Balance of Payment.pdf
Unit 4-24- Balance of Payment.pdf
 
Unit 4-23- World Trade Organization.pdf
Unit 4-23- World Trade Organization.pdfUnit 4-23- World Trade Organization.pdf
Unit 4-23- World Trade Organization.pdf
 
Unit 4-22- BRICS Bank.pdf
Unit 4-22- BRICS Bank.pdfUnit 4-22- BRICS Bank.pdf
Unit 4-22- BRICS Bank.pdf
 
Unit 4-21- Multilateral & Bilateral Trade of India.pdf
Unit 4-21- Multilateral & Bilateral Trade of India.pdfUnit 4-21- Multilateral & Bilateral Trade of India.pdf
Unit 4-21- Multilateral & Bilateral Trade of India.pdf
 
Unit 4-20- India's Foreign Trade.pdf
Unit 4-20- India's Foreign Trade.pdfUnit 4-20- India's Foreign Trade.pdf
Unit 4-20- India's Foreign Trade.pdf
 
Unit 4-12-2- Statistical Averages .pdf
Unit 4-12-2- Statistical Averages .pdfUnit 4-12-2- Statistical Averages .pdf
Unit 4-12-2- Statistical Averages .pdf
 
Unit 4-12-1- Nature & Scope of statistics .pdf
Unit 4-12-1- Nature & Scope of statistics .pdfUnit 4-12-1- Nature & Scope of statistics .pdf
Unit 4-12-1- Nature & Scope of statistics .pdf
 
Unit 4-11-5 Theory of Profit .pdf
Unit 4-11-5 Theory of Profit .pdfUnit 4-11-5 Theory of Profit .pdf
Unit 4-11-5 Theory of Profit .pdf
 
Unit 4-11-4- Theories of Interest .pdf
Unit 4-11-4- Theories of Interest .pdfUnit 4-11-4- Theories of Interest .pdf
Unit 4-11-4- Theories of Interest .pdf
 
Unit 4-11-3- Theory of Wages .pdf
Unit 4-11-3- Theory of Wages .pdfUnit 4-11-3- Theory of Wages .pdf
Unit 4-11-3- Theory of Wages .pdf
 
Unit 4-11-2- Theory of Rent .pdf
Unit 4-11-2- Theory of Rent .pdfUnit 4-11-2- Theory of Rent .pdf
Unit 4-11-2- Theory of Rent .pdf
 
Unit 4-11-1- Theory Of Distribution .pdf
Unit 4-11-1- Theory Of Distribution .pdfUnit 4-11-1- Theory Of Distribution .pdf
Unit 4-11-1- Theory Of Distribution .pdf
 
Unit 4-10- Oligopoly .pdf
Unit 4-10- Oligopoly .pdfUnit 4-10- Oligopoly .pdf
Unit 4-10- Oligopoly .pdf
 
Unit 4- 27- Vicious Circle of Poverty .pdf
Unit 4- 27- Vicious Circle of Poverty .pdfUnit 4- 27- Vicious Circle of Poverty .pdf
Unit 4- 27- Vicious Circle of Poverty .pdf
 
Unit 4 -26 - Poverty & Inequality .pdf
Unit 4 -26 - Poverty & Inequality .pdfUnit 4 -26 - Poverty & Inequality .pdf
Unit 4 -26 - Poverty & Inequality .pdf
 

Unit 3-17- Budget.pdf

  • 1. भारतीय अर्थव्यवस्र्ा डॉ. रक्षित बागडे सहायक प्राध्यापक/विभाग प्रमुख स्व.मन्सारामजी पडोळे आर्टस् कॉलेज गणेशपूर भंडारा Email ID- rakshitbagde@gmail.com युक्षिट 3 - 17. अंदाजपत्रक /अर्थसंकल्प
  • 2. Prepared By @ Dr. Rakshit M. Bagde अंदाजपत्रक /अर्थसंकल्प जे. एल. हॅन्सन-" सरकारच्या खर्ाटर्ा आवण महसुलार्ा पुढील िर्ाटर्ा अंदाज म्हणजे अंदाजपत्रक होय." अंदाजपत्रकार्ी उविष्ट - १. आवथटक विकास साध्य करणे २. प्रादेवशक विर्मता कमी करणे ३. अथटव्यिस्थेस आवथटक स्स्थरता प्राप्त करून देणे ४. आवथटक विर्मता कमी करणे ५. अवधक रोजगार वनवमटती क ें द्र सरकारर्ेअंदाजपत्रकार्े घर्क - १. महसुली अंदाजपत्रक २.भांडिली अंदाजपत्रक अंदाजपत्रकातील प्राप्ती ि खर्ाटच्या बाबी - अ) प्राप्तीच्या बाबी - १. महसूल प्रास्प्त २. भांडिली प्राप्ती ब) अंदाजपत्रकातील खर्ाटच्या बाबी - १. महसुली खर्ट २. भांडिली खर्ट सरकारी अंदाजपत्रकार्े प्रकार - १. समतोल अंदाजपत्रक २. वशलकी अंदाजपत्रक ३. तुर्ीर्े अंदाजपत्रक – i) महसुली तूर् ii) वित्तीय तूर् iii) प्राथवमक तूर्
  • 3. Prepared By @ Dr. Rakshit M. Bagde तुर्ीच्या अंदाजपत्रकार्े महत्व - १. मंदीर्ा प्रवतकार २. मूलभूत उद्योग ि सोयींर्ी स्थापना ३. रोजगारात िाढ ४. आवथटक िृद्धी ५. राहणीमानात सुधारणा ६. राष्टर ीय उत्पन्नात िाढ ७. आवथटक विर्मतेत घर् ८. वनस्िय बर्तीर्ा उपयोग जेंडर बजेवर्ंग/ मवहलाक ें वद्रत अथटसंकल्प - "ज्यािेळी सरकारद्वारे तयार क े लेल्या अथटसंकल्पात साधने आवण त्ांर्े िार्प हे मवहलांना क ें द्रस्थानी ठे िून त्ा आधारािर करण्यात येते त्ािेळी त्ाला मवहलाक ें वद्रत अथटसंकल्प वक ं िा वलंग भािािर आधाररत अथटसंकल्प असे म्हणतात." The End संदभट - प्रा. वजभकार्े आवण शास्त्री