1. ‫مرکز آموزشهای الکترونیکی‬
‫مدیریت شهری‬
‫استاد راهنما :‬
‫جناب آقای دکتر اکبرزاده توتونچی‬
‫ارائه دهندگان :‬
‫طاهره مومنی‬
‫‪T_momeni8116@yahoo.com‬‬
‫سیدمرتضی نوربخش‬
‫‪mo1noor@yahoo.com‬‬
‫) دانشجویان کارشناسی ارشد مدیریت فناوری اطلعات(‬
‫نیمسال اول سال تحصیلی 29_1931‬

4. ‫مقدمه‬
‫ ‌‬ ‫ ‌شه ر مرک ز فرصت و محیطی برای ارائه توانائیهای‬‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫‪‬‬
‫بالقوه انسانی است. تمرکز روزافزون افراد در نواحی شهری و رشد‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬
‫سریع شهرنشینی ناشی از مهاجرت و همچنین افزایش طبیعی‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬
‫جمعیت شهر، مشکلتی را در ارائه خدمات متناسب با میزان افزایش ‌‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬
‫جمعیت شهری بهوجود میآورد که خود بهعنوان یکی از موانع ‌‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌ ‌‬ ‫ ‌‬
‫ ‌‬ ‫اصلی اجرای وظایف و ارائه خدمات شهری ‌ کافی به شهروندان‬
‫ ‌ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬
‫میگردد. این اممر توام با عدم رغبت مردم برای مشارکت ‌ در‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬
‫فعالیتهای عمران شهری، که تا حد زیادی ریشه در شیوه نظام اداری‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬
‫ ‌‬ ‫متمرکمز دارد، از عواملی هسمتند که توانایی مسئولن را در تامین‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬
‫نیازهای ساکنان شهری با مشکل مواجه میسازد. بنابراین، کارکرد‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬
‫مدیریت شهری کارآمد بهعنوان یک نهاد مدیریتی فراگیر و درگیر با‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬
‫موضوعهما و پدیدههای بسمیار گسمترده و متنوع شهر و شهرنشینی‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬
‫ضروری اسمت تما نهایتًا دسمتیابی به توسمعه انسمانی پایدار در شهر‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬

5. ‫تعریف مدیریت شهری‬
‫مدیریت شهری عبارت اسمت از اداره امور شهر بهمنظور ارتقاء مدیریت پایدار‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫‪‬‬
‫مناطق شهری در سمطح محلی بما درنظمر داشتمن، و تبعیت از اهداف سیاستهای ‌‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬
‫ملی، اقتصادی و اجتماعی کشور است.‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬
‫مدیریت شهری عبارت اسمت از یک سمازمان گسمترده، متشکل از عناصر و اجزاء‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫‪‬‬
‫رسمی و غیررسمی موثر و ذیربط در ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی و کالبدی ‌‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬
‫حیات شهری بما هدف اداره، کنترل و هدایت توسمعه همه جانبه و پایدار شهر‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬
‫مربوطه است.‬
‫ ‌‬
‫مدیریت شهری بهعنوان چارچوب سازمانی توسعه شهر به سیاستها، برنامهها و‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫‪‬‬
‫طرحهما و عملیاتی اطلق میشود که در پی اطمینان از تطابق رشمد جمعیت با‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬
‫دسترسی به زیرساختهای اساسی مسکن و اشتغال هستند. براین اساس، کارآیی ‌‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌ ‌‬
‫مدیریت شهری وابسمتگی مشخصمی به عوامل زمینهای از قبیل ثبات ‌ سیاسی،‬
‫ ‌‬ ‫ ‌ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬
‫یکپارچگی اجتماعی و رونق اقتصمادی و نیز عوامل دیگری از قبیل مهارت و‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬
‫ ‌‬ ‫انگیزههای سیاستمداران و اشخاص استفادهکننده از این سیاستها دارد. تحت این‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬
‫ ‌‬ ‫شرایط چارچوب و ویژگیهای سازمانی حکومت و مدیریت شهری بهویژه نقش‬
‫ ‌‬ ‫ ‌ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬
‫اجرایی بخش دولتی و عمومی در آن، تاثیر بسیار تعیینکنندهای در موفقیت آن ایفا‬
‫ ‌ ‌‬ ‫ ‌ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬

6. ‫مدیریت شهری در جهان معاصر‬
‫سازمان ملل متحد، برای ارتقای مدیریت شهری و ارتقای‬
‫مردم سالری، بر پارهای از موضوعها و اولویتها تاکید ویژه‬
‫ ‌‬
‫دارد که عبارتند از:‬
‫‪ ‬بازنگری در جایگاه و کارکردهای دولت‬
‫‪ ‬تلش برای تعیین راهبردهای شهر با مشارکت نهادها و‬
‫شهروندان‬
‫‪ ‬شفافیت کارکرد مالی در تمام سطوح‬
‫‪ ‬جریان آزاد اطلعات، به عنوان لزمة شفافیت و مشارکت‬
‫‪ ‬تأکید بر جایگاه رهبری مدیریت شهری‬
‫‪ ‬وجود ضابطههای اخلقی برای رفتار مدیریت شهری‬
‫ ‌‬

7. ‫ ‌‬ ‫جایگاه مدیریت شهری در نظام برنامهریزی‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬
‫تبیین نقش سیستم مدیریت شهری به مثابه یک‬
‫ ‌ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫‪‬‬
‫برنامهریز‬
‫ ‌‬
‫تبیین نقش اداری - اجرایی سیستم مدیریت شهری‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫‪‬‬
‫ ‌‬ ‫تبیین نقش اجرایی مدیریت شهری در قالب‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫‪‬‬
‫نظامهای شهرداری‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬

8. ‫اهداف مدیریت شهری‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬
‫حفاظت از محیط فیزیکی شهر‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫‪‬‬
‫ تشویق توسعه اقتصادی و اجتماعی ‌ پایدار‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫‪‬‬
‫ ارتقاء شرایط کار و زندگی کلیه شهروندان ‌ باتوجه ‌‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫‪‬‬
‫ویژه به افراد و گروههای کمدرآمد‬
‫ ‌ ‌‬ ‫ ‌ ‌‬

9. ‫وظایف مدیریت شهری‬
‫آماده سازی زیرساختهای اساسی برای عملکرد کارآمد‬
‫ ‌‬ ‫‪‬‬
‫شهرها‬
‫آماده سازی خدمات لزم برای توسعه منابع انسانی، بهبود‬ ‫‪‬‬
‫بهره وری و بهبود استانداردهای زندگی شهری‬
‫ ‌‬
‫تنظیم فعالیتهای تاثیرگذار بخش خصوصی بر امنیت،‬
‫ ‌‬ ‫‪‬‬
‫سلمتی و رفاه اجتماعی جمعیت شهری‬
‫آماده ساختن خدمات و تسهیلت لزم برای پشتیبانی‬ ‫‪‬‬
‫فعالیتهای مولد و عملیات کارآمد موسسههای خصوصی‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬
‫در نواحی شهری‬
‫برنامه ریزی استراتژیک‬ ‫‪‬‬

10. ‫راهبردها در مدیریت شهری‬
‫انتقال مسئولیت و وظایف برنامهریزی، مدیریت و گردآوری و تخصیص منابع از‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫‪‬‬
‫سوی دولت و سازمانهای مرکزی به مدیریت شهری‬
‫ ‌‬ ‫ ‌ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬
‫جلب مشارکت عموم مردم برای مدیریت شهرها‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫‪‬‬
‫ بهبود و توسعه ساختار سازمانی و تشکیلتی سیستم و امور پرسنلی و قانونی‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫‪‬‬
‫ بهبود شیوههای مدیریت مالی و اقتصادی‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫‪‬‬
‫ تاکید بر مدیریت و برنامهریزی استراتژیک و جامع سیستم‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫‪‬‬
‫ بسیج کلیه منابع توسعه شهری با مشارکت فعالنه بخش ‌ خصوصی و سازمانهای ‌‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫‪‬‬
‫مربوط به جامعه محلی‬
‫ ‌‬ ‫ ‌ ‌‬
‫ تاکید بر راهبردهای )توانبخشی( در ارتباط با مسکن و امکانات زیربنایی ‌ با‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫‪‬‬
‫کمکهای ویژه برای اقشار کمدرآمد‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬
‫ ‌‬ ‫ سازماندهی و بهبود کیفیت محیطی فیزیکی زندگی شهری بهویژه برای اکثریت‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫‪‬‬
‫عظیم فقرای شهری‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬

11. ‫ویژگیها و شرایط محیطی برای اجرای بهتر ‌‬
‫ ‌‬
‫موفقیت و کارایی مدیریت شهری منوط به توجه جدی به‬
‫ ‌ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬
‫شناسمایی و تحلیل عوامل محیطی و برون سیستمی و‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬
‫تاثیرات آنهما دارد. برهمین ‌ اسماس موارد زیر ضروری و‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬
‫قطعی است:‬ ‫ ‌‬
‫ م لزوم هماهنگی با سطح توسعه یافتگی و ارتباط متقابل‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬
‫توسعه انسانی‬ ‫ ‌‬
‫م لزوم حضور عناصر منتخب شهروندان در سیستم‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬
‫م لزوم تعیین دقیق جایگاه مدیریت شهری ‌ در نظام اداری و‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬
‫ ‌‬ ‫سیاسی کلن جامعه برای طراحی سیستم مدیریت شهری‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬
‫و افزایش امکان موفقیت آن.‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬ ‫ ‌‬

12. ‫آموزش دانشگاهی مدیریت شهری در ایران‬
‫دانشگاهها به ترتیب تاسیس رشته در ایران عبارتاند از:‬
‫ ‌‬ ‫ ‌‬
‫‪ ‬دانشگاه علوم و تحقیقات.‬
‫‪ ‬دانشگاه علمه طباطبایی‬
‫‪ ‬دانشگاه تهران‬
‫‪ ‬موسسه آموزش عالی غیرانتفاعی نور طوبی ،تهران،‬
‫کارشناسی ارشد‬

13. ‫پیوندگاه سیستم های هوشمند و مدیریت شهری‬
‫‪ ‬شهر هوشمند موفق ، شهری است که از فناوری ها برای بهبود وضعیت‬
‫زیرساختهای اساسی اش استفاده می کند و برای بهره برداری کمتر از منابع‬
‫طبیعی محدود در برنامه ریزی های آینده نگرانی دارد. هوشمند شدن نیازمند‬
‫تحول در نگاه و بینشی است که شهرها دارند و بر اساس آن می خواهند که‬
‫روشهای مدیریتی و اجرایی متفاوتی با آنچه پیش از ان در پیش گرفته بودند را‬
‫به اجرا در آورند.‬
‫به لحاظ عملیاتی همه شهرها از چندین سیستم اصلی مرکزی که در شبکه ها،‬
‫محیط ها و زیرساختهای مختلف به هم مرتبطند بهره می برند، مهمترین این‬
‫ساختارها خدمات شهری، شهروندان، تجارت، حمل و نقل، ارتباطات، آب و‬
‫انرژی را مدیریت می کنند. سامانه خدمات شهری معموال توسط مقامات‬
‫ت ً‬
‫رسمی شهر مدیریت می شود و این مدیریت وظیفه هماهنگی بین پایانه های‬
‫مختلف را به عهده دارد، همچنین تامین بودجه ها و برنامه ریزی فیزیکی‬
‫برای بهره برداری از این سیستمها به عهده مدیریت شهر است.‬

14. ‫پیوندگاه سیستم های هوشمند و مدیریت شهری‬
‫1-سیستم عامل ‪ Urban‬یا شهري عملكردي مشابه سیستم عاملهاي رایانه ها‬ ‫‪‬‬
‫دارد با این تفاوت كه ساختمانها، ترافیك شهرها و مراكز خدماتي را تحت‬
‫كنترل خود در مي آورد.‬
‫2-سیستم حمل و نقل شهری هوشمند‬ ‫‪‬‬
‫3-نظارت و کنترل شهری‬ ‫‪‬‬
‫4-مدیریت هوشمند و موثر ریسک و بحران‬ ‫‪‬‬
‫5-ساختمان های هوشمند‬ ‫‪‬‬

15. References
1.http://www.imna.ir/vdcaemn0.49nee15kk4.txt
2.http://system.parsiblog.com/Archive
3.http://fa.wikipedia.org/wiki
-‫4-مدیریت شهری، اهداف و راهبردهما ، هاشم داداشپور، 2002 ، ماهناممه تدبیمر‬
‌ ‌ ‌ ‌
120 ‫سال سیزدهم-شماره‬
Urban management revolution : intelligent( 2008 )5.Yigitcanlar, Tan
management systems for ubiquitous cities. In Kim, C. &Kwon, M.
S. (Eds.) The I rna tio na l Sy m p o s ium o n La nd , Tra ns p o rt a nd M rine
nte a
Te c hno lo g y , 5-6 November 2008, KOFST International Convention Center,
.Seoul

16. ‫باتشکر از حوصله و توجه شما‬