8. Ang salitang agrikultura ay nagmula sa salitang Latin na
agricultura; ager na nangangahulugang field at cultura na
ang ibig sabihin ay cultivation o growing. Ito ay isang
agham at sining na may kinalaman sa pagpaparami ng mga
hayop at mga tanim at halaman. Kung susuriin, ang
agrikultura ay may kaugnayan sa lahat ng gawain na sangkot
ang mga hayop at halaman. Bukod nito, ito rin ay isang
agham na may direktang kaugnayan sa pagkatas ng hilaw na
materyal mula sa likas na yaman.
Ang Sektor ng Agrikultura
9. Ang pagsasaka ay gawain na tumutukoy sa
pagtatanim ng mga halaman. Tumutukoy din
ito sa produksiyon ng aning pagkain (food
crops) o aning pambenta (commercial crops).
Ang mga inianing pagkain ay karaniwang
sumasaklaw lamang sa mga binibiling pagkain
ng kabahayan, bagaman maari din itong
tumutukoy sa mga sobrang produksyon na
ibinebenta ng mga magsasaka. Halimbawa nito
ay bigas, mais, pananim na lamang lupa, at mga
gulay. Sa kabilang banda, ang mga aning
pambenta o komersiyal ay ginagamit sa
pangangalakal. Ilang halimbawa nito ay
mangga, niyog, saging, at pinya.
Pagsasaka
10. Isa ito sa mga gawain ng agrikultura
na nakatuon sa pag-aalaga ng mga hayop
para sa mga pangkabuhayang
kapakinabangan nito – halimbawa, upang
pagkunan ng karne, hibla at leather, at
bilang katulong sa mabibigat na Gawain.
Mauuri ang sub-sektor ng paghahayupan
sa dalawa: ang l ivestock, tulad ng baka,
kambing, at baboy; at ang pagmamanukan
(poultry) tulad ng manok at pato. (Rivera,
2021)
Paghahayupan
11. Nakatuon ang sangay na ito
sa pagpapaunlad ng mga
palaisdaan sa pamamagitan ng
aquaculture, recreational
fisheries (lokal na pangingisda),
at commercial fishing.
Pangingisda
Komersyal na Pangingisda Lokal na Pangingisda
Aquaculture
12. Isa ito sa mga gawain ng agrikultura na
nakatuon sa pag-aalaga ng mga hayop para
sa mga pangkabuhayang
kapakinabangan nito – halimbawa, upang
pagkunan ng karne, hibla at leather, at
bilang katulong sa mabibigat na Gawain.
Mauuri ang sub-sektor ng paghahayupan sa
dalawa: ang l ivestock, tulad ng baka,
kambing, at baboy; at ang pagmamanukan
(poultry) tulad ng manok at pato. (Rivera,
2021)
Paggugubat
13. Ang tawag sa pangingisda sa
anumang bahagi ng tubig kung
saan ang gamit ng bangka ay may
bigat na higit sa tatlong tonelada
at dumarayo sa mahigit 7
kilometrong layo mula sa
baybayin.
Komersyal na Pangingisda
14. Tumutukoy sa pangingisda sa
pandagat (marine) at
inland waters, gamit ang
bangkang pangingisda na 3
tonelada o mas maliit pa.
Lokal na Pangingisda
15. Sumasaklaw sa kontroladong
produksiyon ng isda at
yamang- tubig tulad ng talaba,
tahong, at sea weeds.
Halimbawani to ang iba’t ibang
uri ng palaisdaan.
Aquaculture na Pangingisda
16. Ang pag-unlad ay nakabatay sa laki at taas ng kita ng mga sektor
ng ekonomiya. Mahalagang mapagtuunan ng pansin ng pamahalaan
ang lahat ng sektor, partikular ang agrikultura sapagkat dito
nagmumula ang mga pagkain na tumutugon sa pangangailangan ng
mamamayan.
Dahil dito, ang agrikultura ay nararapat na bigyang-pansin upang
mapalakas at maging katuwang ng pamahalaan sa pagkakamit ng
kaunlaran ayon sa sumusunod na kahalagahan, ano-ano ang mga
kahalagahang ito?
Kahalagahan ng Agrikultura
17. 1. Ang agrikultura ay pangunahing pinagmumulan ng pagkain.
2. Pinagkukunan ng materyal para makabuo ng bagong produkto.
3. Pinagkukunan ng kitang panlabas.
4. Pangunahing nagbibigay ng trabaho sa mga Pilipino.
5. Pinagkukunan ng Sobrang Manggagawa mula sa Sektor ng
Agrikultural patungo sa Sektor ng Industriya at Paglilingkod.
Kahalagahan ng Agrikultura
18. Sa pangkalahatan, ipinakikita nito na ang sektor ng
agrikultura ay isang mahalagang tagapagtaguyod ng
ekonomiya ng bansa. Katuwang ito ng pamahalaan sa
pagpapalakas atpagtugon sa mga pangunahing
pangangailangan ng mamamayan mula sa mga pagkain
hanggang sa mga sangkap ng produksiyon.
Kahalagahan ng Agrikultura
19. Paglalapat
Panuto: Mula sa mga impormasyong iyong
natutunan tungkol sa sektor ngagrikultura,
bumuo ng Concept Definition Map gamit ang
modelo sa ibaba. Isulat ito sa iyong activity
sheet.
Oras: Sampung Minuto
Pamantayan ng Pagmamarka:
Nilalaman---------------------15
Organisasyon ng idea-------15
Kabuuan--------------------30
20. Pagtataya
Panuto: Sa inyong quiz notebook
sagutin ang mga sumusunod na tanong.
1. Ano ang sektor ng agrikultura?
2-5. Ano ang bumubuo sa Sektor ng
Agrikultura?
6-8. Ibigay ang mga uri ng
pangingisda.
9-10. Magbigay ng dalawang
kahalagahan ng agrikultura.
