Recommended
More Related Content
Similar to Dahiler
Similar to Dahiler (20)
Dahiler
- 3. Edmond Halley, günümüzde adının verildiği kuyruklu yıldız nedeni ile anımsanır. Oysa bu kuyrukluyıldızı kendisi keşfetmemişti.1682 yılında gördüğü bu cismin 1456, 1531 ve 1607 yıllarında başkaları tarafından görülmüş olan kuyrukluyıldızla aynı olduğunu anladı. Onun yörüngesini hesapladı. Bu gök cismi 1758 yılına kadar, yani ölümünden 16 yıl sonrasına kadar henüz adlandırılmamıştı.
- 4. Halley gerçekten çok yönlü bir bilim adamı idi Gezegenimizin tarihlendirilmesi konusundaki ilk ciddi önerilerden birisini yaptı. Dünya denizlerindeki toplam tuz miktarının, her yıl eklenen tuz miktarına bölünmesi ile elde edilecek sayının okyanusların yaşını ortaya çıkaracağını ileri sürmüştü. Böylece Yerküre’nin yaşı konusunda kabaca bir fikir edinebilirdik. Ancak o tarihlerde ne denizlerde ne kadar tuz olduğu, ne de her yıl eklenen tuz miktarını bilen yoktu. Böyle bir araştırma yapma olanağı da yoktu.
- 5. Gemi kaptanlığı, kartograflık ve darphanade kontrolörlük gibi işleri yaptığı gibi derin deniz dalgıç hücresi gibi icatları da vardı. Geniş ilgi alanına afyonun etkileri bile girdiği gibi balıkları dört mevsim taze tutmaya yarayan metot da geliştirmişti.
- 8. Modern Atom Teorisi’yle ilgili öncü çalışmaları ve renk körlüğü (Onun onuruna Daltonizm olarak da bilinir.) üzerine araştırmalarıyla bilinir. Kütlenin korunumunu ve Sabit oranlar kanununu açıklamıştır.
- 9. 1826 yılında bir Fransız kimyacı onunla tanışmak için Manchester’e geldi. Ünü bu kadar yaygın olan Dalton’u büyük bir enstitü binasında bulacağını sanmıştı. Sora sora şehrin arka sokaklarından birinde bulunduğunu öğrendi. Oraya varınca küçük çocuklara temel aritmetik dersleri verdiğini gördü. Oldukça şaşırıp Bay Dalton’la mı karşı karşıya olduğunu sordu. Zira aritmetiğin ilk 4 kuralını küçük bir çocuğa öğreten bu kişinin Avrupa’da nam salan kimyacı olduğuna inanamıyordu. Ama Dalton, aradığı kişinin kendisi olduğunu söyledi. Küçük çocuğun aritmetiğini düzeltinceye kadar biraz oturmasını rica etti.
- 11. 1800’lü yılların başında İngiltere’de güldürücü gaz olarak bilinen diazot monoksit kullanımı oldukça yaygınlaşmıştı. İnsanlara son derece keyifli bir sarhoşluk duygusu verdiğinden herkes bu gazı solumak için fırsat kolluyordu. Nitekim 50 yıl boyunca özellikle gençler, uyuşturucu olarak diazot monoksit kullandı. Tiyatrolarda gönüllüler sıkı nefesler çekip neşeleniyorlar ve komik sendeleyişlerle izleyenleri eğlendiriyorlardı. Bu gaz ancak 1846 yılından sonra anestezik olarak kullanılmaya başlandı.
- 12. İşte diazot monoksit gazının neşe veren sarhoşluğuna kendini kaptıranlardan birisi de Humphry Davy oldu. Ama aynı zamanda bu gazın herhangi bir hastalığa neden olup olmadığını da sınıyordu. Amonyak ile azotun asit ve oksit bileşiklerinin bileşimini inceledi. Bilim ve edebiyat çevresindeki dostlarını, diazot monoksitin solunum etkilerini bilim dünyasına açıklamaları için ikna etti. Bu arada hidrojen ve karbon monoksitten oluşan ve çoğu kez yakıt olarak ta kullanılan su gazını deneme amacıyla solurken neredeyse yaşamını yitiriyordu
- 13. OTHNİEL CHARLES MARSH EDWARD DRİNKER COPE
- 14. Othniel Charles Marsh ve Edward Drinker Cope, özellikle fosil konusunda uzmanlaşmış kişilerdi. Her iki bilim adamının ortak yönleri fazlaydı. İkisi de şımartılmış, hırslı, bencil, kavgacı, kıskanç, güvensiz ve mutsuz kişilerdi. Başlangıçta birbirlerine hayranlık duyuyorlardı. Çok iyi dostluk kurmuşlardı. Öyle ki fosil örneklerine birbirlerinin adını veriyorlardı. 1868 yılında bugün bile bilinmeyen nedenlerle araları bozuldu.
- 15. Aradan daha bir yıl geçmeden birbirlerine olan nefreti o kadar arttı ki sonraki 30 yıl boyunca bitmeyecekti. İlk 10 yıl karşılıklı nefretleri sessiz bir savaş gibiydi. Ama 1877 yılında olayların boyutu büyüdü. O yıl, Arthur Lakes adlı bir öğretmen, arkadaşı ile kırlarda yürüyüş yaparlarken Morrison civarında birtakım kemikler buldu. Kemiklerin dev bir ‘keler’e ait olduğunu anladı.
- 16. Bu kemiklerin bir kısmını Marsh’a, bir kısmını ise Cope’a gönderdi. Çok memnun olan Cope, Arthur Lakes’e 100 dolar yolladı ve bu keşfinden özellikle Marsh’a bahsetmemesini istedi.Zor durumda kalan Arthur Lakes, Marsh’a başvurdu ve elindeki kemikleri Cope’a göndermesini rica etti. Marsh istenileni yaptı ama bu olayı hayatı boyunca unutmadı…
- 17. Bu olay ikisi arasında sürmekte olan savaşı daha sert hale getirdi. Bazen emirlerindeki kazıcı ekiplerini birbirlerine taşlatıyorlardı. Bir gün Cope, Marsh’a ait sandıkları açmaya çalışırken yakalanmıştı. Her ikisi de yazmış oldukları yazılarında birbirlerine hakaret ediyorlardı. Her biri diğerinin bilimsel başarısını küçümsüyordu. Aslında bu durum çok ilginç bir sonuç veriyordu. İki araştırıcının birbirlerine olan nefreti çalışmalarını hızlandırmıştı. Onların bu rekabeti sayesinde, Amerika’da yaşadığı bilinen dinozor türlerinin sayısı 9’dan 150’ye çıkmıştı. Hemen hemen her dinozor, bu ikisinden biri tarafından bulunmuştur. Bazen hırslarına o denli kapılıyorlardı ki, zaten bilinen bir şeyi yeniden keşfediyorlardı. Artık yapmış oldukları sınıflandırma karmakarışık hale gelmişti. Bu işin düzene sokulması yıllarca sürmüştür.
- 20. Newton gerçekten tuhaf bir kişi idi. Yalnız yaşıyordu. Neşeli olduğunu, güldüğünü gören yoktu. Herkese şüpheyle bakıyordu. Dalgınlığı dillere destan olacak şekildeydi. Bazı sabahlar uyanınca eğer aklına bir fikir gelmişse saatlerce yataktan çıkmazdı. Üniversitede kendi laboratuvarında acayip deneyler yapıyordu. Bir keresinde sadece merak ettiği için bir çuvaldızı gözyuvasına sokmuştu. Niyeti gözle kemik arasında kalan bölgeye, yani gözün arkasına dek ulaşmaktı. Mucize eseri bir şey olmadı. Ancak gözüne eziyet etmeye kararlı gibiydi.
- 21. Nitekim bir gün, görüşünü nasıl etkileyeceğini anlamak için dayanabildiğince Güneş’e baktı. Tabii ki sonra karanlık bir odada günlerce kalmak zorunda kaldı. Ama bunların yanı sıra üstün bir aklı vardı. Daha öğrenci iken, o günlerin matematiğini kısıtlayıcı olarak niteliyordu. Tamamen yeni bir biçim olan diferansiyel ve integral hesaplarını buldu. Garip huyları gençliğinde de olduğu için bu hesaplarından 27 yıl kimseye bahsetmedi. Aynı şekilde optik alanında ışığı incelemiş, spektroskopi biliminin temellerini atmıştı. Ancak bulduğu sonuçları 30 yıl açıklamadı. Nedeni, bazı kişilere olan küskünlüğü idi. Özel ilgisinin sadece bir kısmı gerçek bilimle ilgili olmuştu.
- 22. James Hutton
- 23. James Hutton, yeni kayaçları ve kıtaları yaratıp, sıradağları yerden yükselten nedenin Yerküre’nin içindeki ısı olduğu sonucuna varmıştı.1785 yılında bir örneklilik ilkesini geliştirdi. Örneklilik ilkesine göre, yer yüzeyi biçimleri, jeolojik çağlarda gerçekleşen uzun fiziksel, kimyasal ve biyolojik süreçlerin sonucunda oluşur. Yağmur,akarsu,gelgit ve yanardağ gibi doğal süreçlerin Yer’in gelişimi üzerindeki etkisine ilişkin olarak yıllarca sürdürdüğü çalışmalarının, gözlemlerinin ve tartışmalarının sonuçlarını topladığı bu makalesini 7 Mart 1785 yılında Royal Society’de okudu.
- 24. Ayrıca jeolojik olguların gözlenebilir jeolojik süreçlere dayanılarak açıklanabileceğini ileri sürüyordu. Ancak J.Hutton yazılarını çok karmaşık bir dille kaleme alıyordu. Cümleleri çok uzundu, imla kurallarına hiç dikkat etmiyordu. Öyle ki bu yazıları okuyup anlamak hemen hemen olanaksızdı. Bu özellikteki yazısını okumaya başladığında toplantıya katılanların hiç ilgisini çekmedi. Hatta onun hangi konudan bahsettiğini bile anlamadılar
- 25. Charles Lyell
- 26. Charles Lyell aşırı miyoptu. Hemen hemen tüm yaşamı boyunca gözlerini kısmaktan ötürü baş ağrıları çekti. Zaten son yıllarında görme duyusunu tamamen kaybetti. Diğer bir huyu da düşüncelerine odaklanmayı başaramadığı zaman eşyalar üzerinde garip pozisyonlara girmesiydi. Örneğin iki koltuğa birden uzanıyordu, veya başını koltuğun minderine yaslayıp ayağa kalkıyordu. Düşüncelere daldığı zaman ise oturduğu koltukta öyle aşağılara kayardı ki kaba etleri neredeyse yere değerdi.
- 28. Fotoğraf, 14 Mart 1951′de Einstein’ın 72. yaş gününde, UPI fotoğrafçısı Arthur Sasse tarafından çekilmişti. Einstein’in, bir organizasyon dönüşü sırasında (arkadaşının doğum günü) , peşini bırakmayan fotoğrafçılar tarafından sürekli kameraya gülümsenmesi isteniyordu. O gün defalarca kameralara gülümsemek zorunda kaldıktan sonra “Bu kadarı yeter” diye gazetecilere bağırdı; ancak onları vazgeçiremediğini anlayınca bu sefer dilini çıkardı… İşin ilginç yanı, bu fotoğrafın orijinalinden kesilmiş olmasıdır. Aslında burada Einstein, eşi ve Dr Frank Aydelotte ile birlikte bir arabanın arka koltuğunda oturmaktadır. Fakat ünlü bilim adamının bu fotoğrafı çok sevdiği ve sadece yüzünün olduğu bölümü kesip çoğalttıktan sonra arkadaşlarına kart attığı söylenmektedir. Böylece fotoğraf en ünlülerinden biri haline gelmiştir. Ayrıca 19 Haziran 2009′da orijinal fotoğraf bir açık arttırmada 74.324 dolara satılmış ve Einstein’ın en pahalı fotoğrafı olmuştur.
- 31. Dünyaca tanınmış dahilerin çoğunun anormal hastalıkları tespit edilmiştir. Nedeni tam olarak belirlenemeyen bu hastalıklar onları normal bir insandan daha hızlı düşünen ve daha üretken hale getirdiği saptanmıştır. Anormal olan ise bir çok dahinin aynı hastalığa sahip olması…
- 32. Disleksi: Kısaca öğrenme bozukluğu olarak bilinir. Bu hastalığa sahip bireyler ilkokul döneminde yazamama, okumakta zorluk çekme, konuşamama gibi belirtilerle anlaşılıyor. Bu bireyler genelde üstün zekaya sahiptir ancak okuyamadıkları yada yazamadıkları için arkadaşları tarafından ezilen bireylerdir. Einstein’in 9 yaşına kadar düzgün konuşamamasının nedeni de disleksi.
- 35. Aspergar bozukluğu: Bir nevi empati yapamayan kişiye denir. Örneğin bir arkadaşı ağladığı zaman üzüldüğü için mi olduğunu ayırt edemezler. Yada sokakta birine araba çarpsa hiçbir şey hissetmezler, yollarına devam ederler.
- 36. Epilepsi: Beynin sık aralıklarla fonksiyonlarını yerine getiremeyip nöronlara gelen elektrik akımının düzenli olmaması sonucu kişinin sürekli nöbet geçirmesine neden olan hastalık. Epilepsi hastalarının çoğu ilaçlarla geçiştirilebilir. Ancak %8’ine ilaç dahi verilememektedir.
- 38. *Disleksi (Basit tanımıyla öğrenme bozukluğu demek. Dinleme, konuşma, okuma, yazma, akıl yürütme ile matematik yeteneklerinin kazanılmasında ve kullanılmasında önemli güçlüklerle kendini gösteren bir öğrenme bozukluğudur.) *Asperger bozukluğu (Asperger sendromu yaşayan insanlarda bir nevi empati eksikliği oluyor. Yani karşısındaki insanın bağırma sebebinin kızgınlıktan olduğunu ya da ağladıklarında üzgün olduklarını anlayamayabiliyor ve ona göre tepki veremiyorlar. Asperger sendromu olan kişiler sıkça ortalama veya ortalama üstü zekâya sahip olduğu görülmüştür.)
- 40. 1770 doğumlu Alman klasik müzik bestecisi. Yaşamı boyunca sağlık problemleri çeken Beethoven 1801’de işitme problemleri yaşamaya başlamış ve 1817’de tamamen sağır oldu. Bu dönemden sonra sağırlığı müzik yaşamını hiçbir şekilde etkilememiş, hatta hepimizin çok iyi bildiği 9'uncu senfoniyi sağırlık döneminde bestelemiştir. *İşitme özürlü *Astım *Takıntı hastalığı (Obsesif kompulsif bozukluk) *Asperger bozukluğu
- 42. Hollandalı ard izlenimci ressam. Bazı resim ve eskizleri, dünyanın en tanınmış ve en pahalı eserleri arasında yer alır. *Şizofren *Katarakt (Gogh'un resimlerinde ağırlıklı olarak sarıyı kullanan ve ışığı hareli olarak göstermesi kataraktın etkisi olduğu söyleniyor.) *Meniere sendromu (Meniere hastalığı ciddi baş dönmesi, kulak çınlaması, işitme kaybı ve daimi olarak kulaklarda yüksek bir basınç hissetme gibi belirtileri olan bir iç kulak hastalığıdır. Ataklarının neredeyse 24 saatten uzun sürdüğü hastalığın tedavisi henüz bulunamamıştır. Bu hastalığa sahip olan ünlü ressam Van Gogh da bu çınlamalara katlanamayarak kulağını kestiği iddia edilir.) *Asperger bozukluğu *Migren *Epilepsi(En basit tanımıyla kısa süreli beyin fonksiyon bozukluğuna sebep olan epilepsi sık sık kişinin bayılarak nöbet geçirmesine sebep olan hastalıktır.)
- 45. İngiliz fizikci, matematikci ve astronom 1642 - 1727) 1669'da beyaz isigin bilesimi uzerinde bir teori ortaya atti. Newton isigin kucuk cisimlerden meydana geldigini saniyordu. Etki ile tepkinin ayni (esit) oldugunu ileri surdu. Evrensel cekim yasasini kesfetti. Teleskobu icat etti. *Şizofren *Kekeme *Asperger bozukluğu *Epilepsi
- 47. Einstein’den bu yana dünyaya gelen en parlak teorik fizikçi olarak kabul edilen matematik profesörü olarak görülür.Gorelelik kurami ile kuantum mekaniginden yararlanarak kara deliklerin ozelliklerini kuramsal olarak ortaya koydu. Çalismalari klasik termodinamiğin ile kuantum mekaniğin yasalari arasindaki ilişkiyi ortaya koyduğu için önemlidir. *ALS (Bu hastalık vücuttaki beyinden omuriliğe, oradan kaslara giderek hareketlerimizi düzenleyen motor sinirleri etkileyerek, kas hareketlerine engel olur. Hastalığın ileri evrelerinde felç gelişir. Buna karşılık genellikle akli yetenekler etkilenmez.) *Kekeme (ALS hastalığının bir göstergesi) *Epilepsi
- 48. Televizyon karşısına çıkmak istememesine rağmen The Big Bang Theory dizisinin bir bölümüne katılmayı kabul etmiştir.
- 50. Elektrik ampulünü, fonografi ve film gösterme makinelerini geliştiren Amerikalı mucit. *İşitme özürlü *Disleksi
- 52. Klasik Batı Müziği'nin, en üretken ve en etkili bestekârlarından biridir. Yapıtları, senfonilerin, konçertoların, oda orkestralarının, piyanonun, operanın ve korolu müzikleri etkilemiş, 35 yıllık ömrüne 626 eser sığdırmıştır. Günümüzde müzik tarihinin en büyük dehalarından biri olarak kabul görmüştür. *Tourette Sendromu (1885'te Nörolog Tourette tarafından tanımlanan bu hastalık kendini istem dışı ani hareketler veya sesler içeren tiklerle belli ediyor. Diğer adı 'tik hastalığı' olan bu rahatsizlığın karakteristik özleiikleri; zıplama, diğer insanlara veya eşyalara dokunma, koklama, dönme, İşitilen bir sesi ve kelimeyi tekrarlama, küfürlü konuşma,göz kırpma, göz çevirme, ağız oynatma, boyun bükme, omuz kaldırma, parmak-el oynatma...)
- 55. İspanyol ressam ve heykeltıraş. 20. yüzyıl sanatının en iyi bilinen isimlerindendir. Georges Braque ile birlikte kübizm akımının temelini atmıştır. *Disleksi *Migren (Tarihte şiddetli başağrılarının görme anormalliklerine neden olduğu migren hastalığının sadece dahilerde rastlanan bir hastalık olduğu inancı vardır. Yapılan araştırmalar sonucu ünlü ressamın eserlerinde yer alan düşey yarıklar ve kayık yüz parçalarını figürlerinde sık sık görülmesi migren hastalığının bir resimlerine yansıması olarak nitelendiriliyor.)
- 57. İskoçya asıllı ABD'li bilimadamı, mucit ve sanayici. Telefonu icat eden kişi olarak tanınır. *Disleksi
- 59. İngiliz doğa tarihçisi. İnsan dahil tüm canlı türlerinin doğal seçilim yoluyla bir ya da birkaç ortak atadan evrildiğini öne sürmüş ve o günün şartlarına göre bu teoriyi destekleyen pek çok kanıt sundu. *Kekeme *Takıntı hastalığı (Obsesif kompulsif bozukluk)
- 61. isveçli kimyager ve mühendis, dinamitin mucidi. Vasiyetiyle Nobel Ödülleri'ni başlatmıştır. *Epilepsi
- 63. 1761 tarihinde bilim dünyası Venüs geçişini gözlemlemeye hazırdı. Bilim adamları Sibirya’ya, Çin’e, Güney Afrika’ya, Endonezya’ya ve bunun gibi yüzü aşkın bölgeye doğru yola çıktılar. Fransa, İngiltere, İsveç, Rusya, İtalya, Alman ya ve daha pek çok ülkeye mensup bilim adamları dünyanın dört bir tarafına gözlem için koşuyorlardı. Bu olayda dikkati çeken en önemli özellik, bilimsel bir çabanın tarihte ilk kez uluslar arası işbirliği ile yürütülmesidir. Ancak o dönemlerin şartları içinde hemen hemen her yerde pek çok sorun oluştu. Savaşlar, hastalıklar, gemi kazaları ve bunlara benzer pek çok nedenlerle bilim adamlarının büyük kısmı yollarda kaldı. Hedefledikleri noktalara ulaşmayı başaranların da sorunları bitmemişti. Gözlem yapmaya yarayacak aletleri kırılmış veya iklim değişikliği nedeniyle bozulmuştu.
- 64. Jean Chappe adındaki Fransız gözlemci Sibirya’ya ulaşmak için aylarca yol gitti. Son derece kırılgan aletlerini her türlü sarsıntıdan korumak için özel bir çaba gösteriyordu. Fayton, gemi ve atlı kızaklar üzerinde geçen yolculuktan sonra nihayet Sibirya’ya ulaştı. Gözlem yapacağı noktaya varması için geçmesi gereken patika sular altında kalınca yoluna devam edemedi. Su baskınının nedeni, bahar yağmurlarının anormal oluşundan dolayı nehirlerin taşmasıydı. Jean Chappe hiç olmazsa bulunduğu yerden gözlem yapabilmesi için aletlerini gökyüzüne çevirince, yerli halk sel felaketinden onu sorumlu tuttu. Bu insanlara göre o garip aletler ve o garip yabancı uğursuzluk getirmişti. Jean Chappe gözlem yapamadan kaçmak zorunda kaldı.
- 65. Bir diğer Fransız gözlemci Guillaume Le Gentil Venüs geçişini Hindistan’da gözlemlemek için bir yıl önce yola çıkmıştı. Ortaya çıkan birçok nedenden ötürü geçişin gerçekleşeceği gün, o hala denizdeydi. Sürekli sallanan gemi üzerinden gözlemde bulunması olanaksızdı. Ama 1769 yılında olacak diğer geçişi izlemek amacı ile yoluna devam etti. Hindistan’da bulunduğu 8 sene içinde gelişmiş bir gözlemevi kurdu. Aletlerini dikkatle hazırladı. Nihayet geçişin gerçekleşeceği gün olan 4 Haziran 1769 günü sabah uyandığında hava çok güzeldi. Ama Venüs geçişi başladığı sırada bir bulut kümesi tam da Güneş’in önünde durdu. Tam 3 saat 15 dakika boyunca yerinden kıpırdamadı. Le Gentil bir nebze olsun gözlem yapamamıştı. Buna rağmen büyük bir soğukkanlılık göstererek aletlerini topladı ve en yakın limana gitti. Bu sefer de yolda dizanteriye yakalandı. Dönüşü bir yıl gecikti. Tam 11,5 yıl sonra evine vardığında dertlerinin bitmemiş olduğunu gördü. Yokluğunda akrabaları ölümünü ilan etmiş ve malvarlığına el koymuşlardı.