SlideShare a Scribd company logo
1 of 37
Nematoden onderzoek
Harm Keidel, Onderzoeker bodemkwaliteit
Nematoden
● Stengelaaltje
● Overige aaltjes: wat moet je er mee?
● Goed meten = zeker weten
Stengelaaltje
3
Stengelaaltje
4
Stengelaaltje
5
Stengelaaltje
6
STENGELAALTJES
Stengelaaltje
● Afgelopen jaren toenemende problemen.
● Stengelaaltjes kunnen op alle grondsoorten
voorkomen.
● Vanwege de lange overleving vormen ze vaker
een probleem op zware gronden.
● Er zijn meer dan 20 verschillende rassen van het
stengelaaltje bekend met kleine verschillen in
waardplantreeks. Het uien/roggeras is het
belangrijkst.
Stengelaaltje
● Uiterlijk zijn de soorten niet van elkaar te
onderscheiden.
● De lange overleving en de moeilijkheden bij de
identificatie van de soort maken een concrete
advisering op het gebied vruchtwisseling
praktisch onmogelijk.
● Daarom is het heel belangrijk om de situatie
op het bedrijf te weten.
Stengelaaltje
● Preventief grondonderzoek:
● Leer uw bodem kennen!
● Overige aaltjes: wat kun je ermee?
Overige aaltjes: wat kun je er mee?
● Bij telers een toenemende belangstelling voor de
kwaliteit van hun bodems, bijvoorbeeld vanuit
duurzaamheid of ziektewerendheid.
● Hiervoor is (nog) geen goede indicator.
● Als alternatief de groep overige aaltjes.
● De indicatieve waarde van deze groep is echter
gering omdat het een verzamelgroep is van
soorten aaltjes.
Overige aaltjes: wat kun je er mee?
● Noodzakelijk om deze groep verder op te delen.
● Aaltjes komen op verschillende plaatsen in het
voedselweb voor:
Overige aaltjes: wat kun je er mee?
Overige aaltjes: wat kun je er mee?
Overige aaltjes: wat kun je er mee?
Overige aaltjes: wat kun je er mee?
Overige aaltjes: wat kun je er mee?
● Op de verschillende plaatsen in het voedselweb
komen verschillende soorten aaltjes voor.
● Het voedsel dat deze soorten eten kan afgeleid
worden aan de kopstructuren:
Overige aaltjes: wat kun je er mee?
Overige aaltjes: wat kun je er mee?
Overige aaltjes: wat kun je er mee?
Overige aaltjes: wat kun je er mee?
● De absolute aantallen en verhoudingen tussen de
groepen zegt iets over de bodemtoestand:
Overige aaltjes: wat kun je er mee?
● Gemiddeld aantal roofaaltjes in 2 typen aardbeigrond die vooraf door
telers als ‘goed’ en ‘slecht’ waren beoordeeld.
0
25
50
75
100
125
goed slecht
0
20
40
60
80
100
120
Overige aaltjes: wat kun je er mee?
● Gemiddeld aantal roofaaltjes bij niet-kerende en kerende grondbewerking.
0
25
50
75
100
125
niet kerend kerend
0
25
50
75
100
125
Overige aaltjes: wat kun je er mee?
● Ontwikkelingen:
● < 1 jaar een module voor roofaaltjes
● Later ook andere groepen als schimmeleters en
bacterie-eters
● Analyse via PCR DNA in het zelfde monster als
voor het gangbare onderzoek
Overige aaltjes: wat kun je er mee?
● Ontwikkelingen:
● < 1 jaar een module voor roofaaltjes
● Later ook andere groepen als schimmeleters en
bacterie-eters
● Analyse via PCR DNA in het zelfde monster als
voor het gangbare onderzoek
Overige aaltjes: helemaal niet zo gek!
(Analyse nu al mogelijk met microscoop)
Goed meten = goed weten
● Goed meten = goed weten
Goed meten = goed weten
● Voor een goed advies is het nodig om meer te
weten dan alleen maar een totaal aantal aaltjes.
● Nodig is om te weten welke soorten aanwezig
zijn en in welke aantallen.
● Laboratoriumonderzoek is noodzakelijk:
● Aaltjes op naam brengen (determineren):
Goed meten = goed weten
Determineren is niet zo moeilijk…
A B
Goed meten = goed weten
…of toch wel: Wie is chitwoodi en wie is fallax?
Goed meten = goed weten
…of toch wel: Waar zit die ene stengelaal?
Goed meten = goed weten
…of toch wel: Waar zit die ene stengelaal?
Goed meten = goed weten
● Determineren met de microscoop:
● Arbeidsintensief
● Specialistisch
● Niet altijd mogelijk
● Alternatief: PCR DNA
Goed meten = goed weten
● PCR DNA:
● Voor determinatie niet meer de buitenkant maar
de genetische informatie
● Deze is uniek voor soorten
● BLGG AgroXpertus heeft van 100den aaltjes deze
unieke informatie
● Vergelijk BAR code
Goed meten = zeker weten
Goed meten = goed weten
● Ontwikkelingen:
● Stengelaaltje (operationeel)
● Witrot (operationeel
● Meloidogyne (operationeel)
● Trichodoridae (operationeel)
● Pratylenchus (in ontwikkeling)
● Roofaaltjes (in ontwikkeling)
Bedankt voor uw aandacht
Vragen?

More Related Content

More from Eurofins Agro

Phosphorus fertilization recommendation
Phosphorus fertilization recommendationPhosphorus fertilization recommendation
Phosphorus fertilization recommendationEurofins Agro
 
Relevante ontwikkelingen 2013 BLGG AgroXpertus
Relevante ontwikkelingen 2013 BLGG AgroXpertusRelevante ontwikkelingen 2013 BLGG AgroXpertus
Relevante ontwikkelingen 2013 BLGG AgroXpertusEurofins Agro
 
Nieuwe bodem onder advies
Nieuwe bodem onder adviesNieuwe bodem onder advies
Nieuwe bodem onder adviesEurofins Agro
 
Expertdagen 2013: Omdat de bodem de baas is
Expertdagen 2013: Omdat de bodem de baas isExpertdagen 2013: Omdat de bodem de baas is
Expertdagen 2013: Omdat de bodem de baas isEurofins Agro
 
Veranderingen op het verslag
Veranderingen op het verslagVeranderingen op het verslag
Veranderingen op het verslagEurofins Agro
 
Representatieve monstername
Representatieve monsternameRepresentatieve monstername
Representatieve monsternameEurofins Agro
 
Mest de basis voor bodemvruchtbaarheid
Mest de basis voor bodemvruchtbaarheidMest de basis voor bodemvruchtbaarheid
Mest de basis voor bodemvruchtbaarheidEurofins Agro
 
Structuur en CEC grasland
Structuur en CEC graslandStructuur en CEC grasland
Structuur en CEC graslandEurofins Agro
 
Zwavelvoorziening op grasland
Zwavelvoorziening op graslandZwavelvoorziening op grasland
Zwavelvoorziening op graslandEurofins Agro
 
Introductie KuilKenner snijmaїs
Introductie KuilKenner snijmaїsIntroductie KuilKenner snijmaїs
Introductie KuilKenner snijmaїsEurofins Agro
 
BemestingsWijzer grasland
BemestingsWijzer graslandBemestingsWijzer grasland
BemestingsWijzer graslandEurofins Agro
 

More from Eurofins Agro (20)

Phosphorus fertilization recommendation
Phosphorus fertilization recommendationPhosphorus fertilization recommendation
Phosphorus fertilization recommendation
 
Relevante ontwikkelingen 2013 BLGG AgroXpertus
Relevante ontwikkelingen 2013 BLGG AgroXpertusRelevante ontwikkelingen 2013 BLGG AgroXpertus
Relevante ontwikkelingen 2013 BLGG AgroXpertus
 
Levende bodem
Levende bodemLevende bodem
Levende bodem
 
Bemesting 2.0
Bemesting 2.0Bemesting 2.0
Bemesting 2.0
 
Nieuwe bodem onder advies
Nieuwe bodem onder adviesNieuwe bodem onder advies
Nieuwe bodem onder advies
 
Expertdagen 2013: Omdat de bodem de baas is
Expertdagen 2013: Omdat de bodem de baas isExpertdagen 2013: Omdat de bodem de baas is
Expertdagen 2013: Omdat de bodem de baas is
 
Veranderingen op het verslag
Veranderingen op het verslagVeranderingen op het verslag
Veranderingen op het verslag
 
Representatieve monstername
Representatieve monsternameRepresentatieve monstername
Representatieve monstername
 
Mest de basis voor bodemvruchtbaarheid
Mest de basis voor bodemvruchtbaarheidMest de basis voor bodemvruchtbaarheid
Mest de basis voor bodemvruchtbaarheid
 
De bodem als buffer
De bodem als bufferDe bodem als buffer
De bodem als buffer
 
Roofaaltjes
RoofaaltjesRoofaaltjes
Roofaaltjes
 
Portal veehouderij
Portal veehouderijPortal veehouderij
Portal veehouderij
 
Mycotoxinen
MycotoxinenMycotoxinen
Mycotoxinen
 
Graskuilen 2011
Graskuilen 2011Graskuilen 2011
Graskuilen 2011
 
Structuur en CEC grasland
Structuur en CEC graslandStructuur en CEC grasland
Structuur en CEC grasland
 
Zwavelvoorziening op grasland
Zwavelvoorziening op graslandZwavelvoorziening op grasland
Zwavelvoorziening op grasland
 
Maisaaltje
MaisaaltjeMaisaaltje
Maisaaltje
 
Introductie KuilKenner snijmaїs
Introductie KuilKenner snijmaїsIntroductie KuilKenner snijmaїs
Introductie KuilKenner snijmaїs
 
Derogatie en flex p
Derogatie en flex pDerogatie en flex p
Derogatie en flex p
 
BemestingsWijzer grasland
BemestingsWijzer graslandBemestingsWijzer grasland
BemestingsWijzer grasland
 

Nematoden onderzoek

  • 1. Nematoden onderzoek Harm Keidel, Onderzoeker bodemkwaliteit
  • 2. Nematoden ● Stengelaaltje ● Overige aaltjes: wat moet je er mee? ● Goed meten = zeker weten
  • 7. Stengelaaltje ● Afgelopen jaren toenemende problemen. ● Stengelaaltjes kunnen op alle grondsoorten voorkomen. ● Vanwege de lange overleving vormen ze vaker een probleem op zware gronden. ● Er zijn meer dan 20 verschillende rassen van het stengelaaltje bekend met kleine verschillen in waardplantreeks. Het uien/roggeras is het belangrijkst.
  • 8. Stengelaaltje ● Uiterlijk zijn de soorten niet van elkaar te onderscheiden. ● De lange overleving en de moeilijkheden bij de identificatie van de soort maken een concrete advisering op het gebied vruchtwisseling praktisch onmogelijk. ● Daarom is het heel belangrijk om de situatie op het bedrijf te weten.
  • 10. ● Overige aaltjes: wat kun je ermee?
  • 11. Overige aaltjes: wat kun je er mee? ● Bij telers een toenemende belangstelling voor de kwaliteit van hun bodems, bijvoorbeeld vanuit duurzaamheid of ziektewerendheid. ● Hiervoor is (nog) geen goede indicator. ● Als alternatief de groep overige aaltjes. ● De indicatieve waarde van deze groep is echter gering omdat het een verzamelgroep is van soorten aaltjes.
  • 12. Overige aaltjes: wat kun je er mee? ● Noodzakelijk om deze groep verder op te delen. ● Aaltjes komen op verschillende plaatsen in het voedselweb voor:
  • 13. Overige aaltjes: wat kun je er mee?
  • 14. Overige aaltjes: wat kun je er mee?
  • 15. Overige aaltjes: wat kun je er mee?
  • 16. Overige aaltjes: wat kun je er mee?
  • 17. Overige aaltjes: wat kun je er mee? ● Op de verschillende plaatsen in het voedselweb komen verschillende soorten aaltjes voor. ● Het voedsel dat deze soorten eten kan afgeleid worden aan de kopstructuren:
  • 18. Overige aaltjes: wat kun je er mee?
  • 19. Overige aaltjes: wat kun je er mee?
  • 20. Overige aaltjes: wat kun je er mee?
  • 21. Overige aaltjes: wat kun je er mee? ● De absolute aantallen en verhoudingen tussen de groepen zegt iets over de bodemtoestand:
  • 22. Overige aaltjes: wat kun je er mee? ● Gemiddeld aantal roofaaltjes in 2 typen aardbeigrond die vooraf door telers als ‘goed’ en ‘slecht’ waren beoordeeld. 0 25 50 75 100 125 goed slecht 0 20 40 60 80 100 120
  • 23. Overige aaltjes: wat kun je er mee? ● Gemiddeld aantal roofaaltjes bij niet-kerende en kerende grondbewerking. 0 25 50 75 100 125 niet kerend kerend 0 25 50 75 100 125
  • 24. Overige aaltjes: wat kun je er mee? ● Ontwikkelingen: ● < 1 jaar een module voor roofaaltjes ● Later ook andere groepen als schimmeleters en bacterie-eters ● Analyse via PCR DNA in het zelfde monster als voor het gangbare onderzoek
  • 25. Overige aaltjes: wat kun je er mee? ● Ontwikkelingen: ● < 1 jaar een module voor roofaaltjes ● Later ook andere groepen als schimmeleters en bacterie-eters ● Analyse via PCR DNA in het zelfde monster als voor het gangbare onderzoek Overige aaltjes: helemaal niet zo gek! (Analyse nu al mogelijk met microscoop)
  • 26. Goed meten = goed weten ● Goed meten = goed weten
  • 27. Goed meten = goed weten ● Voor een goed advies is het nodig om meer te weten dan alleen maar een totaal aantal aaltjes. ● Nodig is om te weten welke soorten aanwezig zijn en in welke aantallen. ● Laboratoriumonderzoek is noodzakelijk: ● Aaltjes op naam brengen (determineren):
  • 28. Goed meten = goed weten Determineren is niet zo moeilijk… A B
  • 29. Goed meten = goed weten …of toch wel: Wie is chitwoodi en wie is fallax?
  • 30. Goed meten = goed weten …of toch wel: Waar zit die ene stengelaal?
  • 31. Goed meten = goed weten …of toch wel: Waar zit die ene stengelaal?
  • 32. Goed meten = goed weten ● Determineren met de microscoop: ● Arbeidsintensief ● Specialistisch ● Niet altijd mogelijk ● Alternatief: PCR DNA
  • 33. Goed meten = goed weten ● PCR DNA: ● Voor determinatie niet meer de buitenkant maar de genetische informatie ● Deze is uniek voor soorten ● BLGG AgroXpertus heeft van 100den aaltjes deze unieke informatie ● Vergelijk BAR code
  • 34. Goed meten = zeker weten
  • 35. Goed meten = goed weten ● Ontwikkelingen: ● Stengelaaltje (operationeel) ● Witrot (operationeel ● Meloidogyne (operationeel) ● Trichodoridae (operationeel) ● Pratylenchus (in ontwikkeling) ● Roofaaltjes (in ontwikkeling)
  • 36. Bedankt voor uw aandacht