1. Midlifecrisis
Thursday 05 June 2008
Een rups is een wezenlijk ander organisme dan een vlinder. Een guppie lijkt niet op een kikker, en
een kind - aldus Midas Dekkers - ook niet op een volwassene. Het kind als volwassene in de dop is
een misvatting. Een kind is een zelfstandig organisme, met een eigen leven, voorkeuren, kenmerken
en kwaliteiten. De puberteit is de periode van metamorfose, waarna het kind verpopt tot een echt
groot mens.
Een van de echt grote mensen die ik ken, is Pieter. Pieter is 46 jaar, 1.98m en heeft schoenmaat 50. Als
controller werkt hij bij een organisatie voor ontwikkelingssamenwerking. Een tijdje terug ging het niet goed met
Pieter. Nare dromen kwelden hem. Mensen werden vermoord en de wereld ging ten onder. Het was allemaal zijn
schuld. De dokter adviseerde hem een poosje te ontspannen. Dus kocht Pieter een Wii en bedacht met Flight
Simulator vluchtroutes voor in zijn dromen. Daarna begon hij ons te vervelen met uitnodigingen om te komen
krabbelen op zijn Hyves-site. Ik krabbelde dat hij nodig maar weer eens aan het werk moest en gelukkig was zijn
baas dat met me eens.
In het onderwijs zitten inmiddels heel wat Pieters op plaatsen waar beleid wordt gemaakt over de inzet van ICT in
onderwijs. Pieters die met liefde een tweede leven op Second Life beginnen, games jatten van hun kinderen en
SMS-en alsof hun leven ervan afhangt. Hun fascinatie voor technologie is enorm. Dat zij dit nog mogen
meemaken! Ze omarmen de profeten die de netgeneratie promoten, voelen zich thuis bij deze mensen van hun
eigen leeftijd. In de zaal wordt geroepen dat jongeren nu anders leren dan vroeger. Luid gejuich klinkt op. We
moeten mee met de jeugd, anders gaat het mis. Bis, bis! Jongeren vallen uit want het onderwijs heeft niets meer
te maken met thuis. Een snik van vreugde klinkt vanaf de achterste banken. Eindelijk heeft iemand het begrepen.
Eindelijk biedt iemand een uitweg uit het saaie leven van onderzoek doen en rapportages maken. Er mag weer
worden gespeeld en dit keer is het legitiem. Hou op over wat wel werkt of niet, daar hebben we geen tijd voor. De
jongste generatie rammelt aan de poort! Weg met dat rapport waarin staat dat uitval onder jongeren het best kan
worden bestreden met intensieve begeleiding, betrokken docenten en een positief leerklimaat. Weg met een
weerwoord dat hersens van de netgeneratie zich níet spontaan hebben kunnen omvormen tot geniale instanties
die op eigen kracht informatie van internet omzetten in betekenisvolle kennis en inzichten. Veel te ingewikkeld.
De Pieters ruiken hun kans. Ze kunnen terug naar het leven van voor de generatiekloof, met behoud van salaris.
Niemand die hen dat ontneemt.
Grote mensen die terug willen naar de tijd van voor hun verpopping. Die weer een rups willen zijn of een guppie
als het moet. Midas Dekker noemt dat in zijn boek De Larf de infantilisering van de samenleving. De aandacht
voor games in het onderwijs komt niet voort vanuit de jeugd, maar wordt aangezwengeld door een volwassen
generatie die z'n kans grijpt. Om dit te verdoezelen heten spelletjes geen games, maar ‘serious' games. En
gelardeerd met echte congressen en symposia is het zo net alsof we aan heel belangwekkende zaken werken. In
plaats van aan een collectieve midlifecrisis.
Dr. A.L. (Arja) Veerman werkt als zelfstandig onderwijskundig adviseur op het snijvlak van onderwijs, media en
innovatie. Zij doet dit vanuit haar eigen bedrijf, Omtrend Advies.