E-Polityka. Typy demokracji w warunkach społeczeństwa informacyjnego. Wizja społeczeństwa informacyjnego. Demokracja elektroniczna i głosowanie elektroniczne.
Prezentacja przygotowana na zajęcia ze studiów Informacja Naukowa i Bibliotekoznawstwo rok I sum. wraz z Sylwestrem Banachem, Marleną Grelą i Patrycją Karczewską.
12.01.2014 r.
E-polityka. Sylwester Banach, Marlena Grela, Patrycja Karczewska, Anna Mielec.
1.
2. Typy demokracji w warunkach
społeczeństwa informacyjnego:
1.Demokracja menadżerska (merytokracja)
charakteryzuje się tym, że elity rządzące są
świetnie poinformowane o sytuacji społecznej co
pozwala im na szybką i skuteczną reakcję na
problemy i oczekiwania obywateli. Eksperci,
menedżerowie, specjaliści oraz analitycy dzięki
zawsze aktualnej informacji doskonale sami dają
sobie radę ze sprawowaniem władzy.
3. 2.Demokracja populistyczna zakłada, iż wszystkie
decyzje będą podejmowane przez większość
obywateli. Jednocześnie obywatele wpływają
znacząco na ludzi zasiadających w organach
legislacyjnych, aby ci zajmowali się sprawami
trudnymi i kontrowersyjnymi. Niewątpliwym jej
atutem jest również stosowanie referendum jako
narzędzia, które przyczynia się do większego
zaangażowania ludzi w sprawy publiczne
poprzez otwartą debatę poprzedzającą wybory
oraz możliwość nieagresywnego i bezpiecznego
wyrażania niezadowolenia społecznego.
4. 3.Demokracja pluralistyczna bardziej ogranicza i kontroluje
władzę polityczną. Mamy tu do czynienia ze
„współzawodnictwem grup o wpływy społeczne dla realizacji
ich partykularnych interesów”. Najważniejszym zadaniem dla
liderów partyjnych jest zdobycie poparcia społecznego i
wygranie wyborów, by w ten sposób móc realizować swoje
prywatne, partykularne interesy. Aby do tego doszło, gotowi
są zawierać wszelkie możliwe koalicje, kompromisy i układy.
Taki porządek społeczny, charakterystyczny dla demokracji
pluralistycznej, opiera się na:
- równych szansach grup społecznych w dostępie do procesu
politycznego,
- swobodnym wyrażaniu interesów partykularnych,
- prawie do realizacji tych interesów po zdobyciu władzy.
W powierzchownym oglądzie demokracja pluralistyczna
wydaje się sprawniejsza, rodzi jednak więcej konfliktów
międzygrupowych, których demokracja konsocjonalna jest w
stanie uniknąć.
5. 4.Demokracja wspólnotowa (uczestnicząca) jest jedyną,
która faktycznie odwołuje się do tradycyjnych,
historycznych form demokracji bezpośredniej. Jest to „taki
system rządów, w którym decyzje polityczne, zarówno
szczebla państwowego, jak i lokalnego, są podejmowane
w sytuacji bezpośredniego uczestnictwa obywateli w
procesie decyzyjnym”. Demokracja ta bardziej dba o
dobro wspólne niż partykularne interesy poszczególnych
grup. Polityczna wspólnota obywateli jest sprawą
nadrzędną. Istotną jej cechą jest uczestnictwo polityczne,
które sprowadza się nie tylko do głosowania, ale i do
uczestniczenia w różnego rodzaju stowarzyszeniach,
zgromadzeniach, organizacjach i spotkaniach.
Angażowanie się w życie publiczne jest podnoszone do
rangi wspólnego dobra. Obywatele mają chęć i możliwość
decydowania o sprawach ich
dotyczących, o sprawach
lokalnych i samorządowych.
6. Demokracja
elektroniczna
Termin ten jest najczęściej używany do
określenia wpływu ICT na procesy
polityczne oraz zjawiska łączenia
technologii komputerowej z procesami
politycznymi. Jest do demokracja, która
wykorzystuje do komunikowania się
władzy z obywatelami nowe media,
przede wszystkim Internet.
7. „Demokracja elektroniczna to użycie
sieci elektronicznych do stworzenia
bardziej bezpośredniej formy demokracji –
do spłaszczenia procesu reprezentacji i
zwiększenia roli przeprowadzanych w
sieci plebiscytów i oficjalnych debat
prowadzonych online; w decydowaniu o
konkretnych kwestiach w ramach procesu
rządzenia”.
8. Zalety demokracji
elektronicznej:
• umacnia społeczeństwo
obywatelskie,
• wzmacnia pozycję pojedynczego obywatela,
• ułatwia publiczną dyskusję,
• niskie koszty,
• konsoliduje małe społeczności i rozproszone
grupy interesów,
• nie wymaga struktury lokali wyborczych,
• umożliwia częste głosowanie i z każdego
miejsca,
• pozwala na łatwe wysuwanie inicjatyw.
14. Nowe technologie podczas
wyborów
• Aspekty:
- zupełnie nowy sposób oddawania głosów przez
wyborców - bez wychodzenia z domu, bez
lokalu wyborczego, komisji sprawdzającej
dowód osobisty i urny, do której wrzucamy
kartkę papieru z odpowiednio zakreślonymi
kwadracikami;
- niczym nieograniczone możliwości
wykorzystania nowych
mediów w szeroko
rozumianym marketingu
politycznym.
16. Zalety głosowania elektronicznego
Głosowanie prowadzone przy pomocy komputerów wyborczych -
np. wyposażonych w ekrany dotykowe - umożliwia rezygnację z
papierowych kart wyborczych, a co za tym idzie natychmiastowe
(w teorii) zliczanie głosów w pamięci operacyjnej komputera i
przekazywanie ich do systemu centralnego.
Głosowanie prowadzone przez Internet umożliwia oddanie głosu
każdemu z każdej lokalizacji, poza natychmiastowym (w teorii)
zliczaniem głosów zwiększa także dostępność procedury
wyborczej i uniezależnia ją od lokalnych obwodów i lokali
wyborczych.
Elektroniczne wybory rozwiązują też szereg problemów, które w
zasadzie nigdy nie zostały rozwiązane dla wyborów
przeprowadzanych drogą tradycyjną np. możliwość dorzucania
głosów do urn. Za zastąpieniem tradycyjnych wyborów ich
elektroniczną wersją przemawiają także bardzo wysokie koszty
funkcjonowania komisji wyborczych, czy konieczność osobistego
udania się do wyznaczonego miejsca głosowania. A to może
przełożyć się na zwiększenie - niepokojąco niskiej w wielu
krajach – frekwencji wyborczej.
19. E-voting na świecie
o W wyborach parlamentarnych w Estonii w 2007 roku
przez Internet zagłosowało łącznie 5,5% uprawnionych
wyborców, choć poparcie dla tej idei deklarowało w
sumie 85% potencjalnych wyborców. Wyborcy w Estonii
uwierzytelniali się za pomocą elektronicznego dowodu
osobistego, który posiada 80% z 1,3 mln obywateli.
Obserwatorzy OBWE zwrócili uwagę, że
„bezpieczeństwo [systemu wyborczego] było
uzależnione od zaufania pokładanego w małej grupce
pracowników komisji wyborczej i niezależnego
audytora”.
o Podczas wyborów w USA w 2002 roku ponad dwie
trzecie z zakupionych kosztem 125 mln dolarów
komputerów wyborczych miało usterki, zaś liczba
niepoprawnie zarejestrowanych (lub zgubionych) głosów
w niektórych hrabstwach sięgała od 8 do 48% (Miami-
Dade), co wzbudziło liczne spory i kontrowersje.
21. Teleinformatyka w marketingu
politycznym
• Wybory to także ogromna machina marketingowa zwana kampanią
wyborczą, której celem jest po prostu doprowadzenie do zwycięstwa
danego kandydata lub partii politycznej.
• Sztaby wyborcze i wynajęci specjaliści od marketingu politycznego
dostrzegają potężną siłę nowych mediów. Tradycyjne mass media
stanowią nadal podstawę kampanii wyborczych. Sztaby wyborcze
prześcigają się w pomysłach, jak wykorzystać nowe technologie.
• Strona internetowa kandydata czy partii to obowiązkowy punkt kampanii
wyborczej. Za pośrednictwem własnej witryny kandydaci dokonują
autoprezentacji, lansują programy wyborcze, pozyskują fundusze na
prowadzenie kampanii oraz wolontariuszy do współpracy. Uczestniczą
także w czatach internetowych, zabierają głos na forach dyskusyjnych,
prowadzą indywidualne dyskusje za pomocą komunikatorów, niektórzy
nawet decydują się na pisanie wirtualnego pamiętnika – blogu, chętnie
wykorzystują akcje mailingowe jako sposób dotarcia do potencjalnego
elektoratu.
• Coraz większa liczba internautów i ich wzmożona aktywność to ważny
znak dla polityków, którzy będą musieli docenić Internet i wykorzystać
jego siłę.
22. Wizja społeczeństwa
informacyjnego – trzy warianty
Pierwszy wariant zakłada, że państwo w
społeczeństwie informacyjnym nie zmieni istoty i
charakteru władzy, czyli pozostanie republiką
czy monarchią konstytucyjną z jej
podstawowymi strukturami i instytucjami, z tym
że organy wykonawcze – rząd, administracja
centralna i terytorialna będą obsadzone przez
informatokratów.
23. • Wariant drugi zakłada oparcie mechanizmu
władzy na swoistej umowie między
informatokratami, a społeczeństwem
umożliwiającej pierwszym przejęcie pełni
władzy w państwie i jej sprawowanie w imieniu
społeczeństwa i w jego interesach: w zamian za
władzę informokraci zapewniliby społeczeństwu
godziwe warunki egzystencji i rozwoju, w tym
bezpieczeństwo osobiste i materialne,
odpowiedni do osiągnięć cywilizacyjnych
poziom życia we wszystkich dziedzinach.
• Wariant trzeci sygnalizuje możliwość
stworzenia państwa
rządzonego absolutnie
przez informokratów.
24. Bibliografia
J. Muszyński, Społeczeństwo informacyjne.
Szkice politologiczne, Toruń 2006.
T. Białobłocki, J. Moroz, M. Nowina
Konopka, L. W. Zacher, Społeczeństwo
inform@cyjne. Istota, rozwój, wyzwania,
Warszawa 2006