This ppt introduces various IT resources which students can use for their education.

1. IT Resources For Students
(विद्याथाांना अभ्यासासाठी आय. टी. संसाधने)
Presented by
Amol S. Gaikwad
Lecturer, Computer Engineering
Department

2. Learning Outcomes
• विक्षणासाठी विविध संक
े तस्थळ (Websites) ओळखणार.
• संक
े तस्थळांिर स्वतःचे खाते (Account) उघडणार.
• संक
े तस्थळांच विक्षणासाठी उपयोग करणार.

3. संक
े तस्थळांची यादी
• SWAYAM
https://swayam.gov.in/
• SWAYAMPRABHA
https://www.swayamprabha.gov.in/
• National Digital Library (NDL)
https://ndl.iitkgp.ac.in/
• e-PG Pathshala
http://epgp.inflibnet.ac.in/
• e-Yantra
http://epgp.inflibnet.ac.in/

4. संक
े तस्थळांची यादी
• FOSSEE (Free and Open Source Software for Education)
https://fossee.in/
• Spoken Tutorial
https://spoken-tutorial.org/
• Virtual Labs
https://www.vlab.co.in/
• NPTEL (National Programme on Technology Enhanced
Learning)
https://nptel.ac.in/

5. SWAYAM काय आहे ?
• SWAYAM हे भारत सरकारचे एक संक
े तस्थळ आहे.
• या संक
े तस्थळािर िर engineering चे online courses असतात.
• IIT चे प्राध्यापक हे courses विकितात.
• हे courses अत्यंत उत्क
ृ ष्ट ि दर्जेदार असतात.
• हे courses मोफत असतात.
• पण र्जर तुम्हाला प्रमाणपत्र हिे असेल तर 1000 रु. फी भरून
परीक्षा द्यािी लागते.

6. SWAYAM काय आहे ?

7. SWAYAM िर खाते (Account) कसे
उघडतात ?
• प्रथम https://swayam.gov.in/ या संक
े तस्थळािर र्जािे.
• तेथे REGISTER िर क्लिक करािे.
• नंतर ‘sign up now’ िर क्लिक करािे.
• स्वतःची संपूणण मावहती भरावि.
• िेिटी CREATE िर क्लिक करािे.
• एकदा खाते बनले वक username, password वक
ं िा gmail
account ने पण login करू िकता.

8. SWAYAMPRABHA काय आहे ?
• SWAYAMPRABHA हे भारत सरकारचे एक संक
े तस्थळ आहे.
• येथे तुम्हाला 34 DTH Educational Channels वमळतात.
• या channels िर 24*7 IIT ि NPTEL चे engineering चे
courses चालतात.
• हे courses अत्यंत उत्क
ृ ष्ट ि दर्जेदार असतात.

9. SWAYAMPRABHA काय आहे ?

10. National Digital Library (NDL) काय आहे ?
• NDL हे भारत सरकारचे एक संक
े तस्थळ आहे.
• ही एक प्रकारची Online library आहे.
• येथे तुम्हाला engineering च्या विविध विषयांिर study
material मोफत वमळतात.
• र्जसे की – e-books, documents, videos, audios, journals,
ppts, etc.
• Study materials उत्क
ृ ष्ट दर्ज्ाणचे असतात.

11. National Digital Library (NDL) काय आहे ?

12. NDL िर खाते (Account) कसे उघडतात ?
• प्रथम https://ndl.iitkgp.ac.in/ या संक
े तस्थळािर
र्जािे.
• तेथे Login िर क्लिक करािे.
• नंतर Register िर क्लिक करािे.
• स्वतःची संपूणण मावहती भरािी.
• िेिटी sign-up िर क्लिक करािे.

13. e-PG Pathshala काय आहे ?
• e-PG Pathshala हे भारत सरकारचे एक संक
े तस्थळ
आहे.
• येथे तुम्हाला UG पासून तर PG पयांत मोफत e-books
वमळतात.
• तुम्ही engineering च्या विविध विषयांचे e-books
मोफत download करू िकता.

14. e-PG Pathshala काय आहे ?

15. e-Yantra काय आहे ?
• हे संक
े तस्थळ IIT Bombay माफ
ण त चालिले र्जाते.
• या संक
े तस्थळािर तुम्हाला Robotics (विविध यंत्रे) बनिण्याचे प्रविक्षण वदले
र्जाते.
• निीन technology चा िापर करून यंत्र कसे बनितात ते विकिले र्जाते.
• येथे विद्यार्थ्ाांना projects करािे लागतात.
• हे संक
े तस्थळ Electronics, Mechanical, Electrical ि Computer च्या
विद्याथाांसाठी अत्यंत उपयुक्त आहे.

16. e-Yantra काय आहे ?

17. FOSSEE काय आहे ?
• FOSSEE चे पूणण नाि ‘Free and Open Source Software for Education’ असे
आहेत.
• हे भारत सरकार चे एक संक
े तस्थळ आहे.
• Open source software म्हणर्जे असे software र्जे आपण मोफत िापरू िकतो.
• या संक
े तस्थळािर Open source software कसे िापरतात ते विकिले र्जाते.
• हे software, engineering च्या विद्यार्थ्ाांसाठी अत्यंत उपयुक्त ि महत्वाचे आहे.

18. FOSSEE काय आहे ?

19. Spoken Tutorial काय आहे ?
• हे भारत सरकारचे चे एक संक
े तस्थळ आहे आवण IIT Bombay माफ
ण त
चालिले र्जाते.
• या संक
े तस्थळािर engineering च्या विविध विषयांिर मोफत online
course विकितात.
• हे courses अत्यंत सरळ आवण सोप्या भाषेत विकिले र्जाता.
• हे courses तुम्ही मराठी, वहन्दी आवण बंगाली भाषेत ही विक
ू िकतात.
• Engineering च्या विद्यार्थ्ाांसाठी हे खूप उपयोगी संक
े तस्थळ आहे.

20. Spoken Tutorial काय आहे ?

21. Virtual Labs काय आहे ?
• Virtual Labs हे भारत सरकार चे एक संक
े तस्थळ आहे.
• ही एक प्रकारची online laboratory आहे.
• येथे तुम्ही engineering च्या विविध विषयांचे online practical करू िकता.
• Engineering च्या विविध विषयांचे practical कसे करायचे हे IIT माफ
ण त
विकिले र्जाते.
• Engineering च्या विद्यार्थ्ाांसाठी हे एक अत्यंत महत्वाचे आवण उपयोगी
संक
े तस्थळ आहे.
• येथे तुम्ही आपले engineering skills (कौिल्य) विकवसत करू िकता.

22. Virtual Labs काय आहे ?

23. NPTEL काय आहे ?
• NPTEL हे भारत सरकार चे एक संक
े तस्थळ आहे.
• NPTEL चे पूणण नाि ‘National Programme on Technology Enhanced
Learning’ असे आहे.
• या संक
े तस्थळािर तुम्हाला engineering चे online courses विकिले
र्जाता.
• IIT च्या प्राध्यापकांकड
ू न हे courses विकिले र्जाता.
• हे courses मोफत असतात पण र्जर तुम्हाला प्रमापत्र हिे असेल तर 1000
रु. फी भरून परीक्षा देऊन ते तुम्ही वमळिू िकतात.

24. NPTEL काय आहे ?

25. • प्रथम https://nptel.ac.in/ या संक
े त्स्थाला िर र्जा.
• तेथे ‘NPTEL ONLINE COURSES’ िर क्लिक करािे.
• नंतर ‘Candidate Login’ िर क्लिक करािे.
• नंतर ‘sign up now’ िर क्लिक करािे.
• स्वतःची संपूणण मावहती भरािी.
• िेिटी CREATE िर क्लिक करािे.
• एकदा खाते बनले वक username, password वक
ं िा gmail account ने पण
login करू िकता.
NPTEL िर खाते (Account) कसे उघडतात
?

26. Thank You !