1. 1
Op zoek naar een kader
voor bewaring en selectie:
de situatie van het
wetenschappelijk erfgoed
aan de VUB Prof. Dr. Frank Scheelings

2. Pag.2
Overzicht collecties
VUB/Erasmus
•VUB: 19 collecties
•Verspreid over 2 campussen
•6 collecties in Jette
•13 collecties in Etterbeek
•Erasmus hogeschool: 11 collecties
•afkomstig van diverse hogescholen

3. Pag.3
Problematiek academisch
erfgoed VUB
• Meestal
kleine of
middelgrote
collecties

4. Pag.4
Vaak ouder dan de VUB zelf:
meegegeven…
ETEC (Elektro-
techniek en
Energietechniek):
Gelijkstroom-
generator (laatste
kwart 19e
eeuw)

5. Pag.5
Voortkomend uit samenwerking
met de ULB
IIHE
(Interuniversit
air Instituut
voor Hoge
Energieën):
Microscopen
jaren ’50-60

6. Pag.6
Tot recent gebruikt bij onderwijs
IIHE
(Interuniversitair
Instituut voor
Hoge Energieën):
Projector voor
bellenvatfilms
(jaren ’60)

7. Pag.7
Van fundamenteel belang voor
onderzoek
APNA (Algemene
Plantkunde en
Natuurbeheer):
Herbarium met type
specimens (jaren
’50)

8. Pag.8
Bevindt zich soms elders
- CERN –Genève
- Detector voor
registratie van
splitsing van
deeltjes

9. Pag.9
Problematiek academisch erfgoed
VUB
- soms al
verdwenen

10. Pag.10
Problematiek acad. erfgoed VUB
• Kleine collecties dus
meestal vrijwillige
beheerders
• N.a.v. project Balans
en Perspectief:
•Sensibilisering
•Startsein gegeven
voor een
overkoepelend
beheerskader

11. Pag.11
Uitdagingen
- Registratie
 collectieniveau: B&P
- Depotruimte
 erfgoeddepot 80 m2: VUB
- Valorisering
 diverse mogelijkheden
- Selectiekader ?

12. Pag.12
Problematiek waardering en
selectie: afwegingen
• Selectie van:
• collecties? -> macroselectie
• losse stukken? -> microselectie
• Verder nut? Nog gebruikt?
• Praktische problemen: omvang,
toegankelijkheid, …
• Veiligheid en aansprakelijkheid
• Hoe cultuur-historische waarde bepalen?

13. Pag.13
Cultuur-historische waarde:
representativiteit
• Schakelfunctie:
representeert een
belangrijke
ontwikkeling in de
geschiedenis van
het
wetenschappelijk
onderzoek

14. Pag.14
Representativiteit
• Object
representeert een
belangrijke
ontwikkeling in de
wetenschappelijke
uitrusting
• beeldbepalend type
(MRI Scanner)
• ijkwaarde (tav
andere objecten)

15. Pag.15
Ensemblewaarde
• onderdeel van
een belangrijk
wetenschappe-
lijk cultureel
historisch
geheel

16. Pag.
Herkomst en uniciteit
Door de instelling
zelf ontworpen en
gemaakt (en dus
zeldzaam)
16

17. Pag.17
Presentatiepotentieel
•Attractieve
verschijnings-
vorm

18. Pag.18
Referentiewaarde
• betrokken bij
een belangrijke
wetenschap-
pelijke
gebeurtenis
• in de
geschiedenis van
de instelling
• in de
geschiedenis van
het
wetenschappelijk
onderzoek

19. Pag.19
Documentaire waarde
• documentair
waardevol en
nog in
ongewijzigde
staat

20. Pag.
Goede staat? Kennis?
• Staat van het
object,
integriteit en
authenticiteit
• Kennis om
het te laten
functioneren

21. Pag.21
Cultuur-historische waarde
• meerwaarde door
historische relatie
met omgeving
• past in doelstelling
van de organisatie

22. Pag.22
Conclusie
- Project Balans en perspectief gaf al
waardevolle resultaten
- Het denken over de bewaring en
selectie moet nog verder gaan om te
garanderen dat Vlaanderen kwalitatief
hoogstaande wetenschappelijke
erfgoedcollecties bewaard blijven