15-Article Text-52-1-10-20191009.pdf1. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มทร.สุวรรณภูมิ ISSN: 2586-8101
ปีที่ 3 ฉบับที่ 2 (เมษายน 2562 – กันยายน 2562)
24
การพัฒนาผลิตภัณฑ์ต้นแบบยาหม่องบรรเทาอาการปวดที่มีแอลฟ่าไซเปอโรน
จากสารสกัดหยาบจากหญ้าแห้วหมู
DEVELOPMENT OF PROTOTYPE PAIN-RELIEVING BALM THAT CONTAINS
α-CYPERONE FROM CRUDE EXTRACT OF CYPEROUS ROTUNDUS
จุฑามาศ เทพคเชนทร์1
เอกชัย มาตวงศ์2
กาญจนา พิศาภาค3
และ สุนทรา เฟื่องฟุ้ง4*
Jutamas Thepkhachen1
Ekkachai Martwong2
Kanjana Pisapak3
and Suntara Fueangfung4*
1234
สาขาวิชาวิทยาศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ
* E-mail: suntara.f@rmutsb.ac.th
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์ต้นแบบยาหม่องสมุนไพรจากสารสกัดหยาบของหญ้าแห้ว
หมูที่มีแอลฟ่าไซเปอโรน (α-Cyperone) ซึ่งเป็นสารออกฤทธิ์ที่สาคัญในการบรรเทาอาการปวด วิธีการสกัดสารที่ใช้
คือการแช่ (Maceration) ในตัวทาละลายเอทานอล 95 เปอร์เซ็นต์ เมื่อนาสารสกัดหยาบไปวิเคราะห์ปริมาณแอลฟ่า
ไซเปอโรน ด้วยเครื่องแก๊สโครมาโทกราฟี-เฟลม ไอออไนเซชั่น ดีเทคเตอร์ (GC-FID) พบแอลฟ่าไซเปอโรน ที่
ช่วงเวลา 19.418-19.450 นาที ซึ่งยืนยันผลด้วยวิธีโคอินเจคชันกับสารมาตรฐาน การคานวณปริมาณแอลฟ่าไซเปอ
โรนเทียบกับกราฟมาตรฐานแอลฟ่าไซเปอโรน พบว่าหญ้าแห้วหมู 100 กรัมน้าหนักแห้ง มีปริมาณแอลฟ่าไซเปอโรน
8.975±0.3880 มิลลิกรัม และเมื่อนาสารสกัดหยาบที่ได้มาเตรียมเป็นผลิตภัณฑ์ต้นแบบยาหม่องต้นแบบ พบว่า
น้าหนักผลิตภัณฑ์ 15 กรัม มีปริมาณแอลฟ่าไซเปอโรน 0.5983 มิลลิกรัม
คาสาคัญ: หญ้าแห้วหมู แอลฟ่าไซเปอโรน แก๊สโครมาโทกราฟี ยาหม่อง การสกัดด้วยวิธีการแช่
ABSTRACT
This research was aimed to develop herbal balm from crude extract of Cyperous
rotundus containing a vital pain-relieving compound of α-cyperone. The extraction method was
maceration technique with 95 percent ethanol. The crude extract was analyzed to determine the
amount of α-cyperone by gas chromatography-flame ionization detector (GC-FID). The results
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
วันที่รับบทความ 16 สิงหาคม 2562
วันแก้ไขบทความ 24 กันยายน 2562
วันตอบรับบทความ 27 กันยายน 2562
2. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มทร.สุวรรณภูมิ ISSN: 2586-8101
ปีที่ 3 ฉบับที่ 2 (เมษายน 2562 – กันยายน 2562)
25
showed that α-cyperone was found in a range of 19.418-19.450 minutes which was confirmed by
co-injection with the authentic sample. Calculating using a standard curve, the average amount of
α-cyperone was 8.975±0.3880 mg per 100 g of the dry sample weight. When the balm product
was prepared using the crude extract, each product (15 g) contained 0.5983 mg of α-cyperone.
Keywords: Cyperous rotundus, α-cyperone, gas chromatography, balm, maceration
1. บทนา
ปัจจุบันคนวัยทางานในเมืองจะพบเจออาการปวดหลัง ปวดคอ และการเจ็บปวดกล้ามเนื้อบริเวณต่าง ๆ
เป็นปัญหาสุขภาพที่พบได้ทั่วไปเพราะต้องใช้เวลาส่วนใหญ่ไปกับการนั่งทางานในสานักงานและขาดการออกกาลัง
กายอย่างสม่าเสมอ เมื่อเกิดอาการผิดปกติของระบบกระดูกและกล้ามเนื้อ หลายคนเลือกที่จะบรรเทาความเจ็บปวด
ด้วยการพักร่างกาย นวดแก้อาการ เมื่ออาการทุเลาลงก็กลับไปดาเนินชีวิตในรูปแบบเดิม ทาให้อาการปวดย้อนกลับ
มาใหม่ นานวันเข้าก็กลายเป็นอาการเจ็บปวดเรื้อรังที่รักษาไม่หายขาดและมีผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตคนใน
สังคมไทยพืชสมุนไพรที่มีฤทธิ์แก้ปวดและลดการอักเสบ แก้ปวดบวม เนื่องจากการทางานหนักมีหลายชนิด ได้แก่
ดีปลี มะรุม เสลดพังพอน หญ้าตีนกา และหญ้าหญ้าแห้วหมู เป็นต้น หญ้าหญ้าแห้วหมู เป็นวัชพืชที่แพร่กระจายได้
อย่างรวดเร็วโดยใช้เมล็ดและหัว พบขึ้นทั่วไปในพื้นที่ทาการเกษตรทั้งในไร่ถั่วเหลือง ไร่อ้อย ไร่ข้าวโพด สวนผัก สวน
ผลไม้ สวนมะพร้าว ริมแหล่งน้า หรือที่สาธารณะ และตามริมถนนทั่วไป โดยจะพบขึ้นเป็นหย่อม หรือกระจายเป็น
บริเวณกว้าง วัชพืชชนิดนี้ก็มีประโยชน์หลายประการ ตัวอย่างเช่น ขับระดู แก้อาการแน่นหน้าอก ลดไข้ ขับปัสสาวะ
ขับเหงื่อ แก้ปวดในสตรีที่ประจาเดือนไม่ปกติ และเป็นยากล่อมประสาท [1] ใช้รักษาโรคฝีหนอง โดยใช้หัวสดล้างให้
สะอาดตาพอก ใช้ทาโรคผิวหนัง โดยใช้ส่วนหัวแห้งที่ทาความสะอาดแล้ว นามาบดหรือทุบเป็นผง ผสมน้าทาแผล
[2] ใช้รักษากลาก เกลื้อน ใช้ต้านเชื้อรา เชื้อแบคทีเรีย เชื้อไวรัส รักษาแผล และแผลติดเชื้อ จากข้อมูลเบื้องต้น
พบว่า หญ้าแห้วหมูมีสรรพคุณมากมายและยังเป็นสมุนไพรที่ถือว่าเป็นยาอายุวัฒนะ ที่มีสารออกฤทธิ์มากมาย
โดยเฉพาะ แอลฟ่าไซเปอโรน (α -cyperone) ซึ่งโดดเด่นในเรื่องมีฤทธิ์ในการแก้ปวด ต้านการอักเสบและยับยั้งการ
ทางานของเอนไซม์ ไซโคลออกซิจิเนส [3] จากสรรพคุณของแอลฟ่าไซเปอโรน ทาให้เห็นถึงแนวโน้มที่สามารถนา
หญ้าแห้วหมูไปพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์ต้นแบบที่ใช้บรรเทาอาการปวด และยังเป็นการเพิ่มมูลค่าของหญ้าแห้วหมูที่เป็น
เพียงแค่วัชพืชให้กลายเป็นผลิตภัณฑ์สมุนไพรที่มีประโยชน์ในเชิงพาณิชย์ได้อีกด้วย
2. เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง
Lawal และ Oyedeji [4] ศึกษาองค์ประกอบทางเคมีของน้ามันหอมระเหยจากหญ้าแห้วหมู ในประเทศ
แอฟริกาใต้โดยสุ่มเก็บจากสถานที่สองแหล่ง เพื่อนามาทดสอบหาสารประกอบหลักในน้ามันหอมระเหย จากการ
ทดลองพบว่าตัวอย่างแรกมีสารแอลฟ่าไซเปอโรนมากที่สุด 11.0 เปอร์เซ็นต์ ส่วนตัวอย่างที่สองพบสาร เบต้า-พินีน
(β-pinene) มากที่สุด
Nidugala และคณะ [5] ทาการวิเคราะห์สารสกัด เอ็น-เฮกเซน (n-hexane) จากเมล็ดหญ้าแห้วหมู
วิเคราะห์โดยใช้เทคนิคแก๊สโครมาโทกราฟี-แมสสเปคสเปคโทรเมทรี (GC-MS) โดยทาการเก็บเมล็ดหญ้าแห้วหมูแล้ว
นาไปตากแห้ง จากนั้นนามาบดให้เป็นผงโดยใช้ เอ็น-เฮกเซน เป็นตัวทาละลายนามาสกัดแบบเย็นเพื่อนามาทดสอบ
พฤกษเคมีเบื้องต้น วิเคราะห์ด้วยแก๊สโครมาโทรกราฟี-แมสสเปคสเปคโทรมิเตอร์ เพื่อระบุส่วนประกอบต่าง ๆ การ
3. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มทร.สุวรรณภูมิ ISSN: 2586-8101
ปีที่ 3 ฉบับที่ 2 (เมษายน 2562 – กันยายน 2562)
26
ตรวจพฤกษเคมีเบื้องต้นทางเครื่องกาเนิดไฟฟ้ากระแสสลับ (High Current Rectifier, HCR) พบว่ามีสารฟีนอลิก
(phenolics) สเตอรอล (sterols) และเทอร์ปีนอยด์ (terpenoids) ในปริมาณมาก
Al-Massarani และคณะ [6] ศึกษาองค์ประกอบของน้ามันจากเมล็ดหญ้าแห้วหมูที่เก็บรวบรวมใน
ซาอุดิอาระเบีย โดยวิธีแก๊สโครมาโทกราฟี-เอฟไอดี (GC-FID) และแก๊สโครมาโทกราฟี-แม๊สสเปกโทรเมทรี (GC-MS)
ซึ่งมีแอลฟ่าไซเปอโรน 21.1 เปอร์เซ็นต์ เป็นองค์ประกอบหลัก
Aghassi และคณะ [7] ศึกษาองค์ประกอบทางเคมีของน้ามันหอมระเหยจากเมล็ดหญ้าแห้วหมูที่ปลูกใน
อิหร่านด้วยวิธีการกลั่นโดยใช้น้า และวิเคราะห์ด้วยเทคนิคแก๊สโครมาโทกราฟี และแก๊สโครมาโทกราฟี-แม๊สสเปก
โทรเมทรี (GC-MS) การวิเคราะห์องค์ประกอบทางเคมีของน้ามันหอมระเหยแสดงให้เห็นอย่างเด่นชัดของ
สารประกอบเซสควิเทอปีน โดยมีโมโนเทอร์ปีนในการวิเคราะห์สารตรวจพบเจอ 22 ตัวในน้ามันหอมระเหยจาก
เมล็ดหญ้าแห้วหมู ซึ่งมีไซเปอลีน (cyperene) 37.9 เปอร์เซ็นต์ และไซเปอโรทันโดน (cyperotundone) 11.2
เปอร์เซ็นต์
Eltayeib และ Ismaeel [8] สกัดน้ามันหอมระเหยของหญ้าแห้วหมู องค์ประกอบทางเคมีทดสอบสาร
ต้านอนุมูลอิสระและฤทธิ์ต้านจุลชีพของน้ามันหอมระเหยเก็บตัวอย่างจากเมล็ดของหญ้าแห้วหมูจากสถานที่ต่าง ๆ
ในรัฐนอร์ทโคโดรฟาน สกัดด้วยวิธีกลั่นด้วยไอน้า พบว่าเปอร์เซ็นต์ของน้ามันหอมระเหยที่ได้จากการกลั่นด้วยไอน้า
ที่เตรียมจากตัวอย่างทั้งสามได้ 2.9 เปอร์เซ็นต์ 0.6 เปอร์เซ็นต์ และ 1.8 เปอร์เซ็นต์ตามลาดับ
3. วิธีการวิจัย
3.1 การเตรียมตัวอย่างหญ้าแห้วหมู
นาตัวอย่างหญ้าแห้วหมูที่เก็บได้ในเขตจังหวัดพระนครศรีอยุธยา นามาล้างน้าให้สะอาด จากนั้นตัดราก
ออกแล้วนามาหั่นเป็นชิ้นเล็ก นาไปตากแดดจนแห้ง นาตัวอย่างมาปั่นหยาบโดยใช้เครื่องบดเก็บใส่ไว้ในถุง
สุญญากาศและเก็บที่อุณหภูมิห้องเพื่อนาไปวิเคราะห์
3.2 การสกัดสารจากเมล็ดหญ้าแห้วหมูโดยวิธีแช่ในตัวทาละลาย
วิธีการสกัดดัดแปลงมาจากวิธีการของ Nidugala และคณะ [5] ขั้นตอนการสกัดจะทาสามซ้าโดยเริ่ม
จากตัวอย่างหญ้าแห้วหมูในปริมาณเท่ากัน ชั่งหญ้าแห้วหมู 200 กรัม ใส่ในบีกเกอร์ 1000 มิลลิลิตร เติม 95
เปอร์เซ็นต์ เอทานอล 250 มิลลิลิตร คนให้เข้ากัน ปิดให้สนิทด้วยอะลูมิเนียมฟอยด์ ทิ้งไว้เป็นเวลา 24 ชั่วโมง
จากนั้นทาการกรองสุญญากาศ นากากที่ได้มาทาการสกัดด้วยเอทานอลอีกสองครั้ง นาสารละลายที่ได้ไประเหยตัว
ทาละลายออก จนได้สารสกัดหญ้าแห้วหมูปริมาตร 50 มิลลิลิตร
3.3 การแยกสารด้วยคอลัมน์โครมาโทกราฟี
นาสารสกัดหยาบที่ได้ทาการแยกด้วยคอลัมน์โครมาโทกราฟี โดยใช้ซิลิกาเจลเป็นตัวดูดซับ และเริ่มตัว
ชะเป็นเฮกเซน จากนั้นเติมตัวชะที่มีขั้วเพิ่มขึ้นเรียงตามลาดับ ได้แก่ คลอโรฟอร์ม เอทิลอะซิเตด อะซิโตน เอทานอล
และ เมทานอล เก็บสารละลายที่ออกจากคอลัมน์เพื่อนาไปวิเคราะห์หาแอลฟ่าไซเปอโรนต่อไป
3.4 การทากราฟมาตรฐานของแอลฟ่าไซเปอโรน
ชั่งสารมาตรฐาน แอลฟ่าไซเปอโรน 5.0000 มิลลิกรัม ละลายในเอทานอล 95 เปอร์เซ็นต์ ปริมาตร 500
ไมโครลิตร จนได้สารมาตรฐาน แอลฟ่าไซเปอโรน ที่มีความเข้มข้น 1.000 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร จากนั้นทาการเจือ
จางสารละลายดังกล่าวให้ได้ความเข้มข้น 0.1000 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร 0.2000 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร 0.3000
4. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มทร.สุวรรณภูมิ ISSN: 2586-8101
ปีที่ 3 ฉบับที่ 2 (เมษายน 2562 – กันยายน 2562)
27
มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร 0.4000 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร และ 0.5000 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร ตามลาดับ นาสารละลาย
มาตรฐานที่เตรียมได้วิเคราะห์ด้วยแก๊สโครมาโทกราฟี ซึ่งสภาวะที่ใช้ดัดแปลงมาจาก Nidugala และคณะ [5] ได้แก่
คอลัมน์ (Thermo SCIENTIFIC) รุ่น TR-5 ยาว 30 เมตร กว้าง 0.25 มิลลิเมตร โดยมีความหนาของฟิล์ม 0.25
มิลลิเมตร แก๊สพาที่ใช้คือฮีเลียมที่อัตราการไหล 1.5 มิลลิลิตรต่อนาที ปริมาตรในการฉีดตัวอย่าง 1 ไมโครลิตรต่อ
นาที โดยใช้อุณหภูมิเริ่มต้นที่ 70 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 3 นาที และเพิ่มอุณหภูมิให้เป็น 300 องศาเซลเซียส ใน
อัตรา 10 องศาเซลเซียสต่อนาที โดยใช้เวลาทั้งหมดเป็นเวลา 35 นาทีต่อตัวอย่าง พื้นที่ใต้กราฟที่ได้ในแต่ละความ
เข้มข้น จะนามาสร้างกราฟมาตรฐานที่มีสมการเส้นตรง เพื่อนาไปใช้ในการวิเคราะห์แอลฟ่าไซเปอโรนในสารสกัด
3.5 การวิเคราะห์ปริมาณแอลฟ่าไซเปอโรน ด้วยวิธีแก๊สโครมาโทกราฟี
นาสารละลายเมล็ดหญ้าแห้วหมูที่ผ่านการทาคอลัมน์โครมาโทกราฟี นาไปกรองด้วยฟิลเตอร์ สาหรับ
กรองอนุภาคขนาด 0.45 ไมครอน ลงในขวดเก็บสาร จากนั้นนาไปวิเคราะห์หาปริมาณแอลฟ่าไซเปอโรน ด้วยแก๊ส
โครมาโทกราฟี ซึ่งสภาวะที่ใช้เป็นสภาวะเดียวกันกับสภาวะที่ใช้ทากราฟมาตรฐาน พื้นที่ใต้กราฟที่ได้นาไปคานวณ
ปริมาณแอลฟ่าไซเปอโรน โดยเทียบกับกราฟมาตรฐาน จากนั้นทาโคอินเจคชัน โดยการเติมสารมาตรฐานแอลฟ่าไซ
เปอโรน 0.1000 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร และวิเคราะห์ด้วยแก๊สโครมาโทกราฟี ซึ่งใช้สภาวะเดียวกันกับการทากราฟ
มาตรฐาน เพื่อดูการซ้อนทับกันของพีค
3.6 การพัฒนาผลิตภัณฑ์ยาหม่องจากสารสกัดหยาบจากหญ้าแห้วหมู
ชั่งแว็กซ์ 50 กรัม ผสมกับวาสลีน 300 กรัม นาไปต้มและคนให้เป็นเนื้อเดียวกัน จากนั้นชั่งเมนทอล
100 กรัม พิมเสน 30 กรัม การบูร 50 กรัม น้ามันระกา 50 มิลลิลิตร น้ามันยูคาลิปตัส 50 มิลลิลิตร และสารสกัด
หญ้าแห้วหมู 50 มิลลิลิตร ผสมและเขย่าให้เป็นเนื้อเดียวกันในขวดผสม จากนั้นนาวาสลีนและแว็กซ์ลงมาตั้งทิ้งไว้ให้
อุ่น แล้วนาส่วนผสมของ เมนทอล พิมเสน การบูร น้ามันระกา น้ามันยูคาลิปตัส และสารสกัดหญ้าแห้วหมู เทลงไป
ในแว็กซ์และวาสลีน จากนั้นเทใส่ในขวดยาหม่องที่เตรียมไว้
4. ผลการวิจัย
4.1 โครมาโทแกรมและกราฟมาตรฐานของแอลฟ่าไซเปอโรน
5. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มทร.สุวรรณภูมิ ISSN: 2586-8101
ปีที่ 3 ฉบับที่ 2 (เมษายน 2562 – กันยายน 2562)
28
ภาพที่ 1 โครมาโทแกรมแอลฟ่าไซเปอโรน; (a) ความเข้มข้น 0.1000 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร ; (b) ความเข้มข้น
0.2000 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร ; (c) ความเข้มข้น 0.3000 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร ; (d) ความเข้มข้น 0.4000 มิลลิกรัม
ต่อมิลลิลิตร ; (e) ความเข้มข้น 0.5000 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร
ภาพที่ 2 กราฟมาตรฐานแอลฟ่าไซเปอโรน
จากภาพที่ 1 และ 2 เมื่อนาพื้นที่ใต้กราฟในแต่ละความเข้มข้นมาสร้างกราฟมาตรฐาน จะได้สมการ
เส้นตรง Y = 72.8692X โดยที่ Y คือ พื้นที่ใต้กราฟ ในหน่วย (pA*min) และ X คือ ปริมาณแอลฟ่าไซเปอโรนใน
หน่วย (มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร) โดยมีค่า R2
= 0.9967 แสดงให้เห็นว่า พื้นที่ใต้กราฟและปริมาณแอลฟ่าไซเปอโรน
แปรผันตรงซึ่งกันและกัน จากโครมาโทแกรมแสดงให้เห็นว่าพีคของสารมาตรฐานแอลฟ่าไซเปอโรน ออกมาที่ออกมา
ในช่วงเวลาที่ 19.418-19.450 นาที
Y = 72.8692X
R2 = 0.9967
6. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มทร.สุวรรณภูมิ ISSN: 2586-8101
ปีที่ 3 ฉบับที่ 2 (เมษายน 2562 – กันยายน 2562)
29
4.2 การทาโคอินเจคชัน
ภาพที่ 3 การทาโคอินเจคชัน ; (f) โครมาโทแกรมก่อนทาโคอินเจคชัน ; (g) โครมาโทแกรมหลังทาโคอินเจคชัน
จากภาพที่ 3 พบว่า แอลฟ่าไซเปอโรนหลังทาโคอินเจคชันได้พีคออกมาที่เวลา 19.418 นาที ซึ่งเป็นพีค
เดียวที่มีความสูงและพื้นที่ใต้กราฟเพิ่มขึ้น แสดงให้เห็นว่าแอลฟ่าไซเปอโรนในสารสกัดกับสารมาตรฐานแอลฟ่าไซ
เปอโรนคือสารเดียวกัน
4.3 การวิเคราะห์ปริมาณแอลฟ่าไซเปอโรนในสารสกัด
ตารางที่ 1 แสดงผลการวิเคราะห์หาปริมาณแอลฟ่าไซเปอโรนในสารสกัด
จากการวิเคราะห์ปริมาณแอลฟ่าไซเปอโรนในสารสกัดหยาบโดยเทียบกับกราฟมาตรฐาน พบว่าการสกัด
ครั้งที่ 1 มีแอลฟ่าไซเปอโรน 8.970 มิลลิกรัมต่อ 100 กรัมน้าหนักแห้ง การสกัดครั้งที่ 2 มีแอลฟ่าไซเปอโรน 9.366
มิลลิกรัมต่อ 100 กรัมน้าหนักแห้งและในหญ้าแห้วหมูครั้งที่ 3 มีแอลฟ่าไซเปอโรน 8.590 มิลลิกรัมต่อ 100 กรัม
น้าหนักแห้ง และปริมาณแอลฟ่าไซเปอโรนเฉลี่ยมีค่าเท่ากับ 8.975±0.3880 มิลลิกรัมต่อ 100 กรัมน้าหนักแห้ง
4.4 การพัฒนาผลิตภัณฑ์ต้นแบบยาหม่องจากสารสกัดหยาบจากหญ้าแห้วหมู
การทดลอง (ครั้งที่)
ปริมาณแอลฟ่าไซเปอโรนที่พบ
(มิลลิกรัมต่อ 100 กรัมน้าหนักแห้ง)
1 8.970
2 9.366
3 8.590
เฉลี่ย 8.975±0.3880
(f)
(g)
7. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มทร.สุวรรณภูมิ ISSN: 2586-8101
ปีที่ 3 ฉบับที่ 2 (เมษายน 2562 – กันยายน 2562)
30
จากผลการวิเคราะห์แอลฟ่าไซเปอโรนในสารสกัดหยาบจากหญ้าแห้วหมู เมื่อนาตัวอย่างเมล็ดหญ้าแห้วหมู
แห้ง 100 กรัม ทาการสกัดเพื่อนาสารสกัดหยาบไปทาผลิตภัณฑ์ต้นแบบยาหม่องต้นแบบ สามารถผลิตเป็น
ผลิตภัณฑ์ต้นแบบยาหม่องได้จานวน 15 ขวด ดังภาพที่ 4 ซึ่งในผลิตภัณฑ์ต้นแบบยาหม่อง 1 ขวด (น้าหนัก 15
กรัม) มีปริมาณแอลฟ่าไซเปอโรนต่อขวด 0.5983 มิลลิกรัม
ภาพที่ 4 ผลิตภัณฑ์ต้นแบบยาหม่องแห้วหมู
5. อภิปรายและข้อเสนอแนะการวิจัย
จากการสกัดและวิเคราะห์ปริมาณแอลฟ่าไซเปอโรนทาให้ทราบว่า กระบวนการสกัดสารด้วยวิธีแช่นั้น
เป็นวิธีพื้นฐานในการสกัดสารที่ทาได้ง่าย เป็นการรักษาสภาพของสารสกัดไม่ให้แอลฟ่าไซเปอโรนเกิดการสลายตัว
ซึ่งข้อมูลจากงานวิจัยนี้จะเป็นข้อมูลสาคัญในการต่อยอด นาหญ้าแห้วหมูมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ในรูปแบบอื่น เพื่อ
เพิ่มมูลค่าของหญ้าแห้วหมูในเชิงพาณิชย์ นอกจากนี้ผลิตภัณฑ์ที่ได้ยังนาไปสู่โจทย์วิจัยในอนาคต เช่น ความศึกษาคง
ตัวของสารออกฤทธิ์หลังจากแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ คุณภาพของผลิตภัณฑ์ต่อความพึงพอใจการการใช้ การพัฒนา
สูตรและตารับของผลิตภัณฑ์ เป็นต้น
คาขอบคุณ
ขอขอบคุณสาขาวิชาวิทยาศาสตร์ และ หน่วยวิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ์ธรรมชาติ คณะวิทยาศาสตร์
และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ ที่ให้ความอนุเคราะห์สถานที่และเครื่องมือในการทา
วิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ์ต้นแบบ
6. เอกสารอ้างอิง
[1] ดวงพร สุวรรณกุล และ รังสิต สุวรรณเขตนิคม. 2544. วัชพืชในประเทศไทย สานักพิมพ์
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กรุงเทพ.
[2] ภูมิพิชญ์ สุชาวรรณ. 2536. พืชสมุนไพรใช้เป็นยา เล่ม 2 สานักพิมพ์ อักษราพิพัฒน์ กรุงเทพ.
[3] อภัย ราษฎรวิจิตร. 2555. คอก-ทู อินฮิบิเตอร์ (Cox-2 inhibitor). [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก :
www.haamor.com. (วันที่สืบค้นข้อมูล: 19 มีนาคม 2561)
[4] Lawal, O. A.; Oyedeji, A. O. Chemical Composition of the Essential Oils of Cyperus rotundus L.
from South Africa. Molecules 2009, 14(8), 2909-2917.
[5] Nidugala, H.; Avadhani, R.; Prabhu, A.; Basavaiah, R.; Kumar, K. N. S. GC-MS Characterization of n-
hexane soluble compounds of Cyperous rotundus L.rhizomes. Journal of Applied
Pharmaceutical Science 2015, 5(12), 96-100.
8. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มทร.สุวรรณภูมิ ISSN: 2586-8101
ปีที่ 3 ฉบับที่ 2 (เมษายน 2562 – กันยายน 2562)
31
[6] Al-Massarani, S.; Al-Enzi, F.; Al-Tamimi, M.; Al-Jomaiah, N.; Al-amri, R.; Başer, K. H. C.; Tabanca,
N.; Estep, A. S.; Becnel, J. J.; Bloomquist, J. R.; Demirci, B. Composition & biological activity of
Cyperus rotundus L. tuber volatiles from Saudi Arabia. Natural Volatiles & Essential Oils 2016,
3(2), 26-34.
[7] Aghassi A.; Naeemy, A.; Feizbakhsh, A. Chemical Composition of the Essential Oil of Cyperus
rotundus L. Journal of essential oil-bearing plants 2013, 16(3), 382-386.
[8] Eltayeib, A. A.; Ismaeel U. M. Extraction of Cyperus Rotundus Rhizomes Oil, Identification of
Chemical Constituents and Evaluation of Antimicrobial Activity of the Oil in North Kordofan
State. International Journal of Advanced Research in Chemical Science 2014, 1(9), 18-29.