Từ lý thuyết về kinh tế thị trường đến thực tiễn xây dựng kinh tế thị trường ...
Opening case-chapter 2
1. Opening Case
C H A P T E R 2
* Summary
Ngay khi giành độc lập, các quốc gia ở châu Phi vẫn là lục địa
đầy rẫy tệ nạn, bao gồm sự xung đột về chính trị và lợi ích kinh tế của các
nước thuộc địa; khả năng lãnh đạo còn yếu kém; chiến tranh, nạn đói,
bệnh dịch và sự thiếu hụt cơ sở hạ tầng kéo dài. Nhưng tiềm năng phát
triển ở các quốc gia châu Phi vẫn hiện rõ. Điều này đã thu hút được sự đầu
tư và khai thác tiềm năng của các quốc gia ở châu Âu và đặc biệt là Trung
Quốc-nền kinh tế lớn thứ hai trên Thế Giới.
2. Trong vài thập kỷ qua, Trung Quốc đã trải qua một khoảng thời
gian “màu nhiệm”, đưa hàng triệu dân thoát khỏi tình trạng đói
nghèo bằng việc kết hợp đòn bẩy kinh tế và sự can thiệp của nhà
nước để thu hút sự đầu tư tư nhân. Và Trung Quốc muốn đem câu
chuyện thành công này đến châu Phi.
O P E N I N G C A S E
Chapter 2
3. Từ năm 2004, với khao khát muốn tiếp cận nguồn tài nguyên, dầu
mỏ kim cương, than và hàng hóa, Trung Quốc đã lập nhiều thỏa
thuận với các nước châu Phi, như việc cung cấp các khoản vay được
bảo hiểm bằng dầu (oil) cho Angola, Nigeria, Cộng hòa Congo hay
các khoản nợ được hoàn trả bằng hạt cocoa…
O P E N I N G C A S E
Chapter 2
4. Hội nghị về thương mại và phát triển của Liên Hiệp Quốc năm 2007
cho thấy “Trong những năm qua, Trung Quốc đã trở thành một trong
những đối tác thương mại và hợp tác kinh tế quan trọng của châu
Phi. Xuất nhập khẩu giữa châu Phi và Trung Quốc tăng từ 11 tỉ đô
vào năm 2000 lên 56 tỉ đô năm 2006…với sự có mặt của các công ty
Trung Quốc ở hơn 48 quốc gia châu Phi, mặc dù châu Phi chỉ chiếm
3% trong tổng khối lượng FDI của Trung Quốc…”
O P E N I N G C A S E
Chapter 2
5. Tuy nhiên có nhiều người chỉ trích chính sách đầu tư của TQ cho
rằng TQ không quan tâm đến quyền con người và xung đột ở lục địa
châu Phi, trả lương nhân công thấp và điều kiện làm việc kém. Trong
khi các quốc gia mở các cuộc đấu thầu cho các nhà đầu tư nước
ngoài thì các xí nghiệp TQ lại cung cấp ít sự lựa chọn hơn phần lớn
dựa vào sự tài trợ các dự án của chính phủ…
O P E N I N G C A S E
Chapter 2
6. O P E N I N G C A S E
Chapter 2
Trả lời câu hỏi
1. Describe China’s strategy in Africa (mô tả chiến lược của
Trung Quốc ở Châu Phi)
Nhận thấy châu Phi có tiềm năng lớn về tài nguyên,
khoáng sản, dầu và nguồn nhân công giá rẻ, Trung Quốc nhảy
vào vùng đất màu mỡ này để đầu tư sinh lợi. Với mong muốn
biến châu Phi từ đất nước nghèo đói thành một quốc gia phát
triển, Trung Quốc ra sức thiết lập mối quan hệ khắng khít và
tăng dần các khoản FDI về đường xá, đường ray xe lửa, bệnh
viện, trường học, hệ thống điện nước…
7. Tuy nhiên, có qua thì phải có lại, Trung Quốc đề nghị phải
được nhận lại bằng dầu, hạt cocoa và nguyên nhiên liệu khác. Đồng
thời Trung Quốc và châu Phi cũng tăng cường các hoạt động ngoại
thương với nhau.
O P E N I N G C A S E
Chapter 2
8. O P E N I N G C A S E
Chapter 2
2. If you were the head of a Chinese business that was
operating in Sudan, how would you address issues of
business ethics and doing business with a repressive
regime? Should businesses care about local government
ethics and human rights policies?
(Nếu bạn là chủ một doanh nghiệp Trung Quốc đang làm
việc tại Sudan. Làm thế nào để bạn có thể giải quyết vấn đề
đạo đức trong kinh doanh và việc thực hiện kinh doanh dưới
chế độ áp đặt. Các doanh nghiệp có nên quan tâm tới quy
cách của chính phủ tại nơi đó và có nên quan tâm tới quyền
lợi hợp pháp của người dân hay không?)
9. Sudan la nước nhận FDI của Trung Quốc lớn nhất tại châu Phi, theo
sau là Algeria và Zambia và cũng là nước có quan hệ đặc biệt với
Trung Quốc, là quốc gia đầu tư chính vào công nghiệp dầu khí của
Sudan.
Để có thể giải quyết vấn đề đạo đức trong kinh doanh và làm ăn với
các chính quyền nơi doanh nghiệp đó làm việc, người chủ nên sửa
đổi mô hình phát triển của doanh nghiệp mình dựa trên sự tăng
trưởng có sự chỉ đạo của Nhà nước, quản lý chặt chẽ về chính trị.
Qua đó, cung cấp cho Sudan các sản phẩm có giá trị( cải tiến sản
phẩm), thay vì chỉ xem Sudan như là sàn tiêu thụ các sản phẩm hạng
hai của Trung Quốc trong khi Sudan lại chính là nguồn cung cấp tài
nguyên thô nhưng với cái giá rẻ mạt. Trung Quốc bị buộc tội vì đã lờ
đi các quyền và lợi ích hợp pháp của người dân lục địa và làm kinh
doanh với một chế độ áp đặt.
O P E N I N G C A S E
Chapter 2
10. Doanh nghiệp có thể đầu tư phát triển nguồn nhân lực qua việc giáo
dục, đào tạo. Tham gia các hoạt động gây quỹ học bổng cho học
sinh, sinh viên Sudan, các khoản viện trợ nhân đạo, từ thiện.
Các doanh nghiệp nên quan tâm tới quyền lợi hợp pháp của người
dân.
O P E N I N G C A S E
Chapter 2
11. O P E N I N G C A S E
Chapter 2
3. If you were a foreign businessperson working for a global oil
company that was eager to get favorable government approval
to invest in a local oil refinery in an African country, how would
you handle any demands for paybacks (i.e., bribes)?
(Nếu bạn là một nhà kinh doanh nước ngoài và làm việc cho công ty
dầu mỏ toàn cầu nơi luôn khao khát có được sự đồng thuận của
Chính phủ để đầu tư một nhà máy lọc dầu tại địa phương một quốc
gia châu Phi, bạn sẽ làm cách nào để giải những đòi hỏi về các
khoản bồi hoàn?)
12. Việc đầu tư ở châu phi là điều kiện thuận lợi cho các bên tham gia
Châu phi: Dân cư xã hội châu phi có ảnh hưởng lớn tới phát triển
kinh tế. Châu phi la` châu lục nghèo đói, chiến tranh bệnh dịch.
Trình độ dân trí thấp, dân số đông tỉ suât gia tăng tự nhiên cao đã
kìm hãm sự phát triển của châu lục này.
Việc đầu tư tạo điều kiện thuận lợi cho người dân có công ăn việc
làm, giúp nâng cao đời sống đầy đủ hơn cho người dân, qua đó đẩy
lùi được tệ nạn xã hội, giúp đời sống tôt hơn.
O P E N I N G C A S E
Chapter 2
13. Tiếp thu thành tựu khoa học tiên tiến của những nước đầu tư.
Nhà đầu tư: châu phi có tài nguyên thiên nhiên khoáng sản phong
phú kim loại, vàng bạc, đá quý, đặc biệt là dầu mỏ.
Nhà đầu tư có thể tận dụng nguồn nhân công ở châu phi, vì dân
đông, và giá nhân công rẽ, giúp tiết kiệm được nguồn tiền lương phải
trả.
Được sự đồng ý và sự giúp đỡ của chính phủ.
O P E N I N G C A S E
Chapter 2