Cẩm nang hướng nghiệp 2012 giành cho HS PTTH - Trường DH Hoa Sen www.hoasen.edu.vn www.tuyensinh.hoasen.edu.vn

1. Choïn ngaønh . Kieåm toaùn
. thö kyù y khoa
Chonï tröôøng . thö kyù vaên phoøng . quaûn trò
??? kinh doanh
Du lòch? 3/ trung caáp
Khaùch saïn? 1/ ñaïi hoïc?? chuyeân nghieäp?
nhaø haøng??? 2/cao ñaúng?? 4/ KTV
...... ......
. Maïng maùy tí nh? Tieáng ANH TOAÙN
. coâng ngheä thoâng tin? Tieáng PHAÙP?? ÖÙNG DUÏNG
. Moâi tröôøng??? Tieáng Trung ??
w w w.hoasen.edu.vn
C M NANG
HƯ NG NGHI P

2. M Ã T RƯ NG
DTH CÁC NGÀNH B C Đ I H C - CAO Đ NG
ÑAÏI HOÏC
Mã Kh i
ngành thi
Công ngh thông tin 101 A, D1, D3
Truy n thông và m ng máy tính 102 A, D1, D3
Toán ng d ng (chuyên ngành H th ng thông tin tài chính, H th ng x lý thông tin, Tính toán khoa h c và xác su t 103 A
th ng kê, h p tác v i ĐH Lyon1, Pháp)
Công ngh k thu t môi trư ng (chuyên ngành Qu n lý công ngh môi trư ng) 301 A, B
Qu n tr kinh doanh (chuyên ngành Qu n tr kinh doanh, Kinh doanh qu c t , h p tác v i trư ng ĐH Paris Est) 401 A, D1, D3
Qu n tr nhân l c 402 A, D1, D3
Marketing 403 A, D1, D3
K toán (chuyên ngành K toán, K toán – Ki m toán) 404 A, D1, D3
Qu n tr khách s n 405 A, D1, D3
Qu n tr d ch v du l ch và l hành 407 A, D1, D3
Qu n tr nhà hàng và d ch v ăn u ng 408 A, D1, D3
Tài chính – Ngân hàng (chuyên ngành Tài chính doanh nghi p, Kinh doanh Ngân hàng) 406 A, D1, D3
Ngôn ng Anh (chuyên ngành Anh văn thương m i, Biên – Phiên d ch, Sư ph m Ti ng Anh tr em) 701 D1
Thi t k th i trang (h p tác v i Vi n Th i trang Mod’ Art, Paris- Pháp) 801 H
Thi t k đ h a 802 H
H th ng thông tin qu n lý 409 A, D1, D3
CAO ÑAÚNG
Công ngh thông tin C65 A, D1, D3
Truy n thông và m ng máy tính C66 A, D1, D3
Qu n tr kinh doanh C67 A, D1, D3
Qu n tr văn phòng C68 A, D1, D3
Kinh doanh qu c t (chuyên ngành Ngo i thương) C69 A, D1, D3
K toán C70 A, D1, D3
Ti ng Anh (chuyên ngành Anh văn thương m i) C72 D1
Qu n tr khách s n C71 A, D1, D3
Qu n tr d ch v du l ch và l hành C73 A, D1, D3
Qu n tr nhà hàng và d ch v ăn u ng C 74 A, D1, D3
02

3. L ôø i töï a
Không còn bao lâu n a b n s r i xa gh nhà trư ng, ch c h n b n s không kh i băn khoăn trư c muôn ngàn
câu h i đư c đ t ra v vi c l a ch n cho mình m t ngh nghi p trong tương lai. Th nhưng, đ tr l i đư c
nh ng câu h i đó thì qu là không d dàng, ch ng h n: “Trong vài năm n a ta tr thành ai? Ta mu n làm ngh
gì? Ta c n chu n b gì cho tương lai?” ho c: “Làm sao đ bi t mình phù h p v i ngành gì? Nên ch n trư ng nào?”
Và càng nan gi i hơn cho vi c ra quy t đ nh khi b n l i nh n đư c nhi u ý ki n tư v n không trùng kh p.
B i l , b n chưa rõ mình thích gì, s trư ng, s đo n c a mình ra sao? B n như chơi vơi, l c l i gi a th gi i ngh
nghi p muôn vàn s c màu và c p đ . Cũng d hi u vì b n chưa m t l n ti p xúc v i ngành ngh đó, b n ch m i
nghe qua v i nh ng l i qu ng cáo, truy n tai đ y cám d như ngành này đang “hot”, ngành kia đang là “m t” mà
chưa lư ng đư c nh ng khó khăn, th thách mà b n s ph i n m tr i.
Đ tr l i t t c nh ng câu h i đó, đ ng th i giúp b n t tin, có quy t đ nh đúng đ n khi l a ch n cho mình m t
ngh nghi p tương lai, chúng tôi mong mu n g i đ n b n m t hành trang không th thi u: C m nang hư ng
nghi p. Qua đó, b n s th y r ng đư c giáo d c hư ng nghi p là vi c h t s c c n thi t và vô cùng quan tr ng.
Tài li u c m nang hư ng nghi p này
bao g m các n i dung chính như sau:
Ph n 1
Hư ng nghi p là gì?
T m quan tr ng c a công tác hư ng nghi p
Gi i thi u h th ng ngành ngh trong xã h i
Ph n 2
Tư v n ch n ngh
Tư v n ch n trư ng
Ph n 3
Tìm hi u v h th ng Giáo d c qu c dân Vi t Nam
Ph n 4
Nh ng đi u c n bi t khi đăng ký d thi Đ i h c, Cao đ ng
Hư ng d n làm h sơ đăng ký d thi, đăng ký xét tuy n
Ngoài ra các b n còn có th ki m tra kh năng phù h p
c a b n thân v i các ngành ngh trong xã h i thông qua
bài “Ki m tra khuynh hư ng ngh nghi p c a b n thân”
t i đ a ch http://tuyensinh.hoasen.edu.vn đ ng th i
đăng ký g p g tr c ti p v i gi ng viên, chuyên viên
hư ng nghi p c a trư ng Đ i h c Hoa Sen vào trung tu n
tháng 3 năm 2012
03

4. Hư ng nghi p là gì?
T m quan tr ng c a công tác hư ng nghi p
Gi i thi u h th ng ngành ngh trong xã h i
04

5. Hư ng nghi p là các ho t đ ng nh m h tr m i cá V giáo d c:
nhân ch n l a và phát tri n chuyên môn ngh ■ Giúp h c sinh có hi u bi t v th gi i ngh nghi p
nghi p phù h p nh t v i kh năng, đ ng th i th a ■ Hình thành nhân cách ngh nghi p cho h c sinh
mãn nhu c u nhân l c cho t t c các lĩnh v c ngh ■ Giáo d c thái đ đúng đ n đ i v i lao đ ng
nghi p (th trư ng lao đ ng) c p đ đ a phương và ■ T o ra s s n sàng tâm lý đi vào lao đ ng
qu c gia. ngh nghi p
Lâu nay chúng ta v n tư ng r ng hư ng nghi p ch V kinh t :
là s l a ch n m t ngh nghi p mà mình yêu thích, ■ Góp ph n phân lu ng h c sinh ph thông t t
ch n m t trư ng Đ i h c phù h p v i mình. Th c t nghi p các c p
cho th y, các b n thư ng l a ch n theo c m tính, do ■ Góp ph n b trí h p lý ba ngu n lao đ ng d
"n i h ng" nh t th i, do ch y theo phong trào ho c tr , b o đ m s phù h p ngh
do b m t phương hư ng nên "nh m m t đưa ■ Gi m tai n n lao đ ng
chân"... ■ Gi m s thuyên chuy n ngh , đ i ngh
■ Là phương ti n qu n lý công tác k ho ch hoá
Tuy nhiên, đây ch là “ph n ng n” c a m t quá trình, phát tri n kinh t , xã h i trên cơ s khoa h c
m t ho t đ ng trong s r t nhi u các ho t đ ng c a
hư ng nghi p. Thu t ng hư ng nghi p (career V xã h i
mentoring) n u đư c hi u chính xác nó là s k t h p ■ Giúp h c sinh t giác đi h c ngh
c a nhi u lĩnh v c như: đánh giá ngh nghi p ■ Khi có ngh s t tìm vi c làm
(career assessment), qu n lý ngh nghi p (career ■ Gi m t l th t nghi p, gi m t n n xã h i,
management), phát tri n ngh nghi p (career gi m t i ph m
development)... ■ n đ nh đư c xã h i
Trong đó l a ch n ngh nghi p ch là m t giai đo n
đ u trong ti n trình hư ng nghi p c a m i ngư i.
Hư ng nghi p là m t quá trình liên t c tác đ ng t
khi ngư i h c còn ng i h c b c ph thông, qua
quá trình trau d i chuyên môn ngh nghi p và tìm
đư c nơi lao đ ng phù h p.
Khi m i ngư i đ u có đư c chuyên môn ngh
nghi p v ng vàng, n đ nh, h s có nhi u cơ h i
nâng cao ch t lư ng cu c s ng cá nhân. m t góc
đ khác, hư ng nghi p có hi u qu t o ra m t l c
lư ng lao đ ng có đ nh hư ng rõ ràng, do h có
năng l c ngh nghi p t t, làm tăng năng su t lao
đ ng, góp ph n cho s phát tri n v kinh t xã h i
m t cách toàn di n:
05

6. I/ KHÁI NI M CHUNG V NGH
Ngh là m t lĩnh v c ho t đ ng lao đ ng mà trong Đ hi u vì sao nhà nghiên c u l i nói như v y, chúng
đó, nh đư c đào t o, con ngư i có đư c nh ng tri ta hãy cùng nhau làm sáng rõ hai khái ni m Ngh và
th c, nh ng k năng đ làm ra các lo i s n ph m v t Chuyên môn.
ch t hay tinh th n nào đó, đáp ng đư c nh ng nhu
c u c a xã h i. Ngh là m t lĩnh v c ho t đ ng lao đ ng mà trong
đó, nh đư c đào t o, con ngư i có đư c nh ng tri
Ngh nghi p trong xã h i không ph i là m t cái gì c th c, nh ng k năng đ làm ra các lo i s n ph m v t
đ nh, c ng nh c. Ngh nghi p cũng gi ng như m t cơ ch t hay tinh th n nào đó, đáp ng đư c nh ng nhu
th s ng, có sinh thành, phát tri n và tiêu vong. c u c a xã h i.
Ch ng h n, do s phát tri n c a k thu t đi n t nên
đã hình thành công ngh đi n t , do s phát tri n vũ Ngh bao g m nhi u chuyên môn. Chuyên môn là
bão c a k thu t máy tính nên đã hình thành c m t m t lĩnh v c lao đ ng s n xu t h p mà đó, con
n n công ngh tin h c đ s bao g m vi c thi t k , ngư i b ng năng l c th ch t và tinh th n c a mình
ch t o c ph n c ng, ph n m m và các thi t b b làm ra nh ng giá tr v t ch t (th c ph m, lương th c,
tr … Công ngh các h p ch t cao phân t tách ra t công c lao đ ng…) ho c giá tr tinh th n (sách báo,
công ngh hóa d u, công ngh sinh h c và các ngành phim nh, âm nh c, tranh v …) v i tư cách là nh ng
d ch v , du l ch ti p n i ra đ i… phương ti n sinh t n và phát tri n c a xã h i.
Vi t Nam trong nh ng năm g n đây, s chuy n bi n Trên th gi i hi n nay có trên dư i 2000 ngh v i
c a n n kinh t t cơ ch k ho ch hóa t p trung sang hàng ch c nghìn chuyên môn. Liên Xô trư c đây,
cơ ch th trư ng đã gây ra nh ng bi n đ i sâu s c ngư i ta đã th ng kê đư c 15.000 chuyên môn, còn
trong cơ c u ngh nghi p c a xã h i. Trong cơ ch th nư c M , con s đó lên t i 40.000.
trư ng, nh t là trong n n kinh t tri th c tương lai, Vì h th ng ngh nghi p trong xã h i có s lư ng
s c lao đ ng cũng là m t th hàng hóa. Giá tr c a th ngh và chuyên môn nhi u như v y nên ngư i ta g i
hàng hóa s c lao đ ng này tuỳ thu c vào trình đ , tay h th ng đó là “Th gi i ngh nghi p”. Nhi u ngh
ngh , kh năng v m i m t c a ngư i lao đ ng. Xã h i ch th y có nư c này nhưng l i không th y nư c
đón nh n th hàng hóa này như th nào là do “hàm khác. Hơn n a, các ngh trong xã h i luôn trong
lư ng ch t xám” và “ch t lư ng s c lao đ ng” quy t tr ng thái bi n đ ng do s phát tri n c a khoa h c
đ nh. Khái ni m phân công công tác s m t d n trong và công ngh . Nhi u ngh cũ m t đi ho c thay đ i v
quá trình v n hành c a cơ ch th trư ng. Con ngư i n i dung cũng như v phương pháp s n xu t. Nhi u
ph i ch đ ng chu n b ti m l c, trau d i b n lĩnh, ngh m i xu t hi n r i phát tri n theo hư ng đa
n m v ng m t ngh , bi t nhi u ngh đ r i t tìm d ng hóa. Theo th ng kê g n đây, trên th gi i m i
vi c làm, t t o vi c làm… năm có t i 500 ngh b đào th i và kho ng 600 ngh
m i xu t hi n. nư c ta, m i năm c 3 h trư ng
Khi giúp đ thanh niên ch n ngh , m t s nhà nghiên (D y ngh , Trung h c chuyên ngi p và Cao đ ng -
c u thư ng đ t câu h i: “B n bi t đư c tên c a bao Đ i h c) đào t o trên dư i 300 ngh bao g m hàng
nhiêu ngh ?”. Nghe h i, nhi u b n tr nghĩ r ng mình nghìn chuyên môn khác nhau.
có th k ra nhi u ngh , song khi đ t bút vi t thì
nhi u b n không k đư c quá 50 ngh . B n tư ng
như th đã là nhi u, song nhà nghiên c u l i nh n xét:
“Chà, sao bi t ít v y!”
06

7. II/ PHÂN LO I NGH
Mu n nh n th c m t cách khoa h c v các s v t và Lĩnh v c s n xu t có 23 nhóm ngh :
hi n tư ng, ngư i ta thư ng dùng phương pháp 1. Làm vi c trên các thi t b đ ng l c
phân lo i. Ví d : phân lo i đ ng v t, th c v t, ôtô, 2. Khai thác m , d u, than, hơi đ t, ch bi n than
máy bay, tên l a, v tinh nhân t o, các n n văn (không k luy n c c)
minh, các lo i ki n trúc… Song, khi phân lo i ngh 3. Luy n kim, đúc, luy n c c
nghi p, các nhà khoa h c v p ph i không ít khó 4. Ch t o máy, gia công kim lo i, k thu t đi n và đi n
khăn vì s lư ng ngh và chuyên môn quá l n, tính t , vô tuy n đi n
ch t và n i dung các ngh quá ph c t p. 5. Công nghi p hóa ch t
6. S n xu t gi y và s n ph m b ng gi y, bìa
1/ PHÂN LO I NGH THEO HÌNH TH C LAO Đ NG 7. S n xu t v t li u xây d ng, bê tông, sành s , g m,
(LĨNH V C LAO Đ NG) th y tinh
8. Khai thác và ch bi n lâm s n
Lĩnh v c qu n lý, lãnh đ o có 10 nhóm ngh : 9. In
1. Lãnh đ o các cơ quan Đ ng, Nhà nư c, đoàn th 10. D t
và các b ph n trong các cơ quan đó 11. May m c
2. Lãnh đ o doanh nghi p 12. Công nghi p da, da lông, da gi
3. Cán b kinh t , k ho ch tài chính, th ng kê, k toán... 13. Công nghi p lương th c và th c ph m
4. Cán b k thu t công nghi p 14. Xây d ng
5. Cán b k thu t nông, lâm nghi p 15. Nông nghi p
6. Cán b khoa h c giáo d c 16. Lâm nghi p
7. Cán b văn hóa ngh thu t 17. Nuôi và đánh b t th y s n
8. Cán b y t 18. V n t i
9. Cán b lu t pháp, ki m sát 19. Bưu chính vi n thông
10. Thư ký các cơ quan và m t s ngh lao đ ng trí 20. Đi u khi n máy nâng, chuy n
óc khác 21. Thương nghi p, cung ng v t tư, ph c v ăn u ng
22. Ph c v công c ng và sinh ho t
23. Các ngh s n xu t khác
07

8. 2/ PHÂN LO I NGH THEO ĐÀO T O cách ch p hành th t c gi y t , cách so n th o văn
Theo cách phân lo i này, các ngh đư c chia thành hai lo i: b n... thi u cơ s khoa h c. B n thân h cũng c n
* Ngh đư c đào t o: Khi trình đ s n xu t và khoa h c, thành th o công vi c vi t văn b n.
công ngh đư c nâng cao, dân cư đư c phân b đ ng đ u
trong c nư c thì s ngh c n có s đào t o qua các trư ng 3.2/ Nh ng ngh thu c lĩnh v c ti p xúc v i con ngư i
l p s tăng lên. Ngư c l i qu c gia nào có trình đ dân trí đây, ta có th k đ n nh ng
th p, trình đ s n xu t, khoa h c và công ngh ch m phát nhân viên bán hàng, nh ng th y
tri n, dân cư phân tán thì t l ngh không qua đào t o r t thu c, th y giáo, nh ng ngư i
cao. ph c v khách s n, nh ng cán b
* Ngh không đư c đào t o: Nư c ta đã có danh m c các t ch c… Nh ng ngư i này luôn
ngh đư c đào t o, còn các ngh không đư c đào t o r t ph i có thái đ ng x hòa nhã,
khó th ng kê. Bên c nh đó còn có r t nhi u ngh đư c chân thành, t nh , tinh ý, m m
truy n trong các dòng h ho c gia đình, nh ng ngh này r t m ng, linh ho t, ân c n, c i m …Thái đ và hành vi
đa d ng và trong nhi u trư ng h p đư c gi bí m t đư c đ i x l nh nh t, th ơ, thi u thông c m, thi u nâng
g i là ngh gia truy n. Do v y, nh ng ngh này đư c đào đ , v l i… đ u xa l v i các công vi c nói trên.
t o trong gia đình và cũng thư ng ch liên quan đ n ngư i
đư c ch n đ n i ti p ngh c a cha ông. 3.3/ Nh ng ngh th (công nhân)
Tính ch t n i dung lao đ ng
3/ PHÂN LO I NGH THEO YÊU C U C A NGH Đ I V I c a ngh th r t đa d ng. Có
NGƯ I LAO Đ NG nh ng ngư i th làm vi c
trong các ngành công
3.1/ Nh ng ngh thu c lĩnh v c hành chính nghi p (th d t, th ti n,
Công vi c trong ngh hành th phay, th ngu i, th
chính mang tính ch t s p đ t, ch nh công c …), trong các
b trí, trình bày, phân lo i, lưu ngành ti u th công nghi p
tr ... các lo i h sơ, gi y t . Cán (th thêu, th làm mây tre
b nhân viên trong nh ng đan, sơn mài…), trong lĩnh
ngh này thư ng ph i h v c d ch v (c t tóc, s a
th ng hóa, phân lo i, x lý các ch a đ dùng gia đình…) và
tài li u, công văn, s sách. r t nhi u lo i th khác như
Nh ng chuyên môn thư ng g p là nhân viên văn phòng, lái tàu h a, ô tô, xe đi n, in
thư ký, k toán, thông kê, lưu tr , ki m tra, ch m công... n, xây d ng, khai thác tài
nguyên…
Ngh hành chính đòi h i con ngư i đ c tính bình Ngh th đ i di n cho n n s n xu t công nghi p. Tác
tĩnh, th n tr ng, chín ch n, chu đáo. M i thói quen, phong công nghi p, tư duy k thu t, trí nh , tư ng
tác phong x u như tính c u th , b a bãi, thi u ngăn tư ng không gian, khéo tay… là nh ng y u t tâm lý
n p, đ i khái, qua loa, th ơ, lãnh đ m... đ u không cơ b n không th thi u đư c ngư i th . Ngh th
phù h p v i công vi c hành chính. đang có s chuy n bi n v c u trúc: nh ng ngh lao
Ngư i làm ngh hành chính ph i có tinh th n k lu t đ ng chân tay s ngày càng gi m, lao đ ng trí tu s
trong vi c ch p hành nh ng công vi c mang tính s tăng lên. nh ng nư c công nghi p hi n nay như M ,
v , bi t gi tr t t , nghiêm túc khi làm vi c. Ngoài ra Pháp, Anh… s công nhân “c tr ng” (công nhân trí
h l i ph i am hi u cách phân lo i tài li u, cách s p th c) đã đông hơn công nhân “c xanh” (công nhân
x p tài li u ngăn n p, có năng l c nh n xét, phê phán, làm nh ng công vi c tay chân n ng nh c).
08

9. 3.4/ Nh ng ngh trong lĩnh v c k thu t 3.6/ Nh ng ngh thu c lĩnh v c nghiên c u khoa h c
Ngh k thu t r t g n v i ngh th . Đó là ngh c a Đó là nh ng ngh tìm tòi, phát hi n nh ng quy lu t trong đ i
các k sư thu c nhi u lĩnh v c s n xu t. Ngh k thu t s ng xã h i, trong th gi i t nhiên cũng như trong tư duy con
đòi h i ngư i lao đ ng lòng say mê v i công vi c ngư i. Ngư i làm công tác nghiên c u khoa h c ph i say mê
thi t k và v n hành k thu t, n m ch c nh ng tri tìm ki m chân lý, luôn luôn h c h i, tôn tr ng s th t, thái đ
th c khoa h c hi n đ i, có kh năng ti p c n v i công th t khách quan trư c đ i tư ng nghiên c u, ngư i nghiên
ngh m i. Ngư i làm ngh k thu t ph i có nhi t tình c u khoa h c ph i rèn luy n tư duy logic, tích lũy tri th c, đ c
và óc sáng t o trong công vi c. H còn đóng vai trò t l p sáng t o… Ngoài ra, h còn ph i là con ngư i th c s
ch c s n xu t, do đó năng l c t ch c có v trí cơ b n. khiêm t n, trung th c, b o v chân lý đ n cùng.
3.5/ Nh ng ngh trong lĩnh v c văn h c và ngh 3.7/ Nh ng ngh ti p xúc v i thiên nhiên:
thu t Đó là nh ng ngh chăn nuôi gia súc, gia c m, thu n dư ng
Văn h c, ngh thu t là m t lĩnh v c ho t đ ng đa d ng mà súc v t, ngh tr ng tr t, khai thác g , tr ng r ng, tr ng hoa và
tính sáng t o là m t đ c trưng n i b t. Tính không l p l i, cây c nh… Mu n làm nh ng ngh này, con ngư i ph i yêu
tính đ c đáo và riêng bi t tr thành y u t tiên quy t trong thích thiên nhiên, say mê v i th gi i th c v t và đ ng v t.
m i s n ph m thơ văn, âm nh c, phim nh, bi u di n ngh M t khác, h ph i c n cù, ch u đ ng khó khăn, thích nghi v i
thu t… Trong ho t đ ng văn h c và ngh thu t, ta th y có ho t đ ng ngoài tr i, th n tr ng và t m .
r t nhi u gương m t nhà văn, nhà thơ, nhà so n nh c, nhà
vi t k ch, nhà o thu t, các di n viên đi n nh, xi c, ca nh c, 3.8/ Nh ng ngh có đi u ki n lao đ ng đ c bi t
nhà nhi p nh, nhà đ o di n phim, ngư i trang trí sân kh u Thu c lĩnh v c lao đ ng này, ta th y có nh ng công vi c như
và c a hàng… Yêu c u chung c a ngh nghi p đ i v i h là lái máy bay thí nghi m, du hành vũ tr , khai thác tài nguyên
ph i có c m h ng sáng tác, s tinh t và nh y bén trong dư i đáy bi n, thám hi m… Nh ng ngư i làm ngh này ph i
c m th cu c s ng, l i s ng có cá tính và có văn hóa, g n bó có lòng qu c m, ý chí kiên đ nh, say mê v i tính ch t m o
v i cu c s ng lao đ ng c a qu n chúng. Ngoài ra, ngư i hi m c a công vi c, không ng i khó khăn, gian kh , không
làm công tác văn h c, ngh thu t ph i có năng l c di n đ t ng i hi sinh, thích ng v i cu c s ng không n đ nh.
tư tư ng và tình c m, năng l c tác đ ng đ n ngư i khác
b ng ngôn ng , năng l c thâm nh p vào qu n chúng.
w w w.hoasen.edu.vn
09

10. III/ Xây d ng công th c ngh
M t trong nh ng cách phân lo i ngh h p lý là xây đư c ký hi u là N2.
d ng công th c ngh . Nh ng ngh có cùng công ■ Ngh “Ngư i ti p xúc v i các d u hi u” (ch
th c đư c x p vào m t lo i. N u phù h p v i m t b n vi tính, ghi t c ký, s p ch in, l p trình máy
ngh thì t t nhiên s phù h p v i nh ng ngh tính…). Ki u ngh này đư c ký hi u là Nd.
cùng lo i. ■ Ngh “Ngư i ti p xúc v i ngh thu t” (h a sĩ,
Ngư i ta l p công th c ngh như sau vì nh n th y nhà so n nh c, th trang trí, th sơn…). Ki u
r ng ngh nào cũng có b n d u hi u cơ b n là: ngh này đư c ký hi u là Nn.
■ Đ i tư ng lao đ ng
■ M c đích lao đ ng 2/ M c đích lao đ ng:
■ Công c lao đ ng M c đích lao đ ng là k t qu mà xã h i đòi h i,
■ Đi u ki n lao đ ng trông đ i ngư i lao đ ng. M c đích cu i cùng
c a lao đ ng trong ngh ph i tr l i đư c câu h i:
1/ Đ i tư ng lao đ ng: “Làm đư c gì?”.
Đ i tư ng lao đ ng là h th ng nh ng thu c tính,
nh ng m i quan h qua l i c a các s v t, các hi n Ví d : M c đích c a ngư i d y h c là mang l i ki n
tư ng, các quá trình mà cương v lao đ ng nh t th c, h c v n cho con ngư i, giúp cho con ngư i
đ nh, con ngư i ph i v n d ng chúng. hình thành m t s ph m ch t nhân cách. M c đích
c a th y thu c là làm cho ngư i b nh tr thành
Ví d : Đ i tư ng lao đ ng c a ngư i làm ngh tr ng ngư i kh e m nh, giúp cho con ngư i b o v và phát
tr t là nh ng cây tr ng cùng nh ng đi u ki n sinh tri n s c kh e, th l c trong đ i s ng hàng ngày.
s ng và phát tri n c a chúng như đ t đai, c d i, đ c
đi m khí h u, th i ti t, tác d ng c a thu c tr sâu Căn c vào m c đích lao đ ng, ngư i ta chia các
các lo i… Nh ng thu c tính c a cây tr ng, c a môi ngh thành ba d ng sau đây:
trư ng phát tri n r t đa d ng và ph c t p: s c phát ■ Ngh có m c đích nh n th c đ i tư ng (thanh
tri n c a m m, phương th c di t c d i, kh năng tra chuyên môn, đi u tra v án, ki m tra kho
thích ng c a cây đ i v i cách th c chăm sóc, v i hàng, ki m kê tài s n…). D ng ngh này đư c ký
th i ti t thay đ i. hi u là N.
■ Ngh có m c đích bi n đ i đ i tư ng (d y h c,
Căn c vào đ i tư ng lao đ ng, ngư i ta chia các ch a b nh, s n xu t công nghi p, nông nghi p,
ngh ra thành năm ki u. Đó là: th công nghi p…). D ng ngh này đư c ký
■ Ngh “Ngư i ti p xúc v i thiên nhiên” (tr ng hi u là B.
tr t, chăn nuôi, thú y, b o v r ng…). Ki u ngh ■ Ngh có m c đích tìm tòi, phát hi n, khám phá
này đư c ký hi u là Nt. nh ng cái m i (nghiên c u khoa h c, sáng tác
■ Ngh “Ngư i ti p xúc v i k thu t” (các lo i th văn h c ngh thu t, t o gi ng m i, thi t k th i
n , th ti n, th ngu i, l p ráp máy truy n hình trang…). D ng ngh này đư c ký hi u là T.
và máy tính, th s a ch a công c …). Ki u ngh
này đư c ký hi u là Nk.
■ Ngh “Ngư i ti p xúc v i ngư i” (nhân viên
bán hàng, nhân viên ph c v khách s n, th y
thu c, th y giáo, th m phán…). Ki u ngh này
10

11. 3/ Công c lao đ ng: li u, th may…). Nhóm ngh này đư c ký hi u là Ks.
Công c lao đ ng bao g m các thi t b k thu t, các ■ Ngh làm trong kho ng không gian khoáng đ t,
d ng c gia công, các phương ti n làm tăng năng l c g n gũi v i thiên nhiên (chăn gia súc, súc v t trên
nh n th c c a con ngư i v các đ c đi m c a đ i tư ng đ ng c , tr ng r ng, b o v r ng, tr ng hoa…).
lao đ ng, làm tăng s tác đ ng c a con ngư i đ n đ i Nhóm ngh này đư c ký hi u là Kk.
tư ng đó. Nh ng máy móc đ bi n đ i năng lư ng, x lý ■ Ngh đư c ti n hành trong đi u ki n đ c bi t (du
thông tin, đo lư ng ch t lư ng s n ph m, nh ng công hành vũ tr , thám hi m đáy bi n, lái máy bay thí
th c và quy t c tính toán cũng đư c coi là công c lao nghi m, xây d ng dư i nư c…). Nhóm ngh này
đ ng. đư c ký hi u là Kđ.
Ví d : C n c u là công c lao đ ng, là “cánh tay kéo dài” c a T h p các d u hi u Ki u, D ng, Lo i, Nhóm c a m t
th lái máy xúc đ t và mang chuy n hàng hóa t v trí này ngh cho ta công th c c a ngh đó.
sang v trí khác. Xe v n t i là công c lao đ ng c a nh ng
ngư i chuyên ch hàng hóa, làm tăng s c mang vác c a h Ví d : Công th c c a ngh d y h c là: N2BLđĐ; - Công
có khi đ n hàng nghìn, hàng v n l n. th c c a ngh lái xe là: NkBLm1Kk
Căn c vào công c lao đ ng, ngư i ta chia các ngh T h t ra công th c ngh cũng ch b o đ m m c đ
thành b n lo i sau đây: tương đ i chính xác v các d u hi u nói trên. Hi n
■ Ngh v i nh ng hình th c lao đ ng chân tay (khuân nay, vi c phân lo i ngh theo công th c ngh là m t
vác, khơi thông c ng rãnh, l p đ t ng nư c, quét bư c ti n m i trong quá trình nh n th c th gi i
rác…). Lo i ngh này đư c ký hi u là Lt. ngh nghi p. Đ n đây ta th y r ng, có m t s ngh
■ Ngh v i nh ng công vi c bên máy (ti n, phay, xây chung nhau công th c. Do v y, n u không ch n
d ng, lái xe…). Lo i ngh này đư c ký hi u là Lm1. đư c m t ngh nào đó, ta có th ch n cho mình m t
■ Ngh làm vi c bên máy t đ ng (làm vi c bàn đi u ngh khác có cùng công th c. Cũng có nh ng ngh
khi n, các lo i máy thêu, máy d t, máy in hoa trên v i, khác nhau nhi u ho c ít v công th c ngh . M t
ti n ho c phay các chi ti t theo chương trình máy ngư i s r t khó chuy n t ngh này sang ngh khác
tính…). Lo i ngh này đư c ký hi u là Lm2. mà gi a hai ngh y có s khác bi t quá l n trong
■ Ngh lao đ ng b ng nh ng công c đ c bi t như công th c ngh .
ngôn ng , c ch (d y h c, làm thơ, múa hát, nghiên
c u lý lu n…). Lo i ngh này đư c ký hi u là Lđ.
4/ Đi u ki n lao đ ng:
Đi u ki n lao đ ng đây đư c hi u là nh ng đ c đi m
c a môi trư ng làm vi c. Căn c vào đi u ki n lao đ ng,
ngư i ta chia các ngh thành b n nhóm sau đây:
■ Ngh c n ph i tính đ n môi trư ng đ o đ c, chính tr
là ch y u (x án, ch a b nh, d y h c, qu n giáo t i
ph m…). Nhóm ngh này đư c ký hi u là Đ.
■ Ngh đư c ti n hành trong không gian sinh ho t bình
thư ng (k toán, đánh máy, tr c đi n tho i, lưu tr tài
11

12. Tư v n ch n ngh
Tư v n ch n trư ng
12

13. T M QUAN TR NG C A VI C CH N NGH
Theo th ng kê, có kho ng 70% h c sinh vào đ i chưa Nhưng b n ch có th bi t ngh đó có tương h p v i
đư c giáo d c hư ng nghi p. Ngư i ta ví von: b n hay không khi b n hi u r t rõ ngh mình ch n,
“M t ngư i đư c đ nh hư ng ngh trư c khi vào đ i nh ng đ c đi m cũng như yêu c u đ c bi t c a t ng
gi ng như m t l khách trên đư ng dài v i hành lý trên lo i ngành ngh .
vai n ng trĩu, bư c nh ng bư c n ng n , ch m ch p
nhưng ch c ch n vì h đã xác đ nh đư c hư ng đi, cơ Suy cho cùng, có hai lo i nguyên nhân chính d n đ n
ch th trư ng kh c nghi t nhưng công b ng giúp h vi c ch n ngh không tính đ n nh ng d u hi u c a s
đ ng v ng trên đôi chân c a mình tương h p. Lo i nguyên nhân th nh t thu c “thái đ
M t ngư i không đư c đ nh hư ng ngh trư c khi không đúng”, còn lo i nguyên nhân th hai do thi u
bư c vào đ i gi ng như m t l khách lang thang trên hi u bi t v các ngh . Dư i đây là m t s nguyên nhân
con đư ng dài vô t n không b n b , hành lý trên vai đó:
nh tênh nhưng đ u thì n ng trĩu, h r t d b v p ngã
trư c nh ng m t trái c a cơ ch th trư ng” THÁI Đ KHÔNG ĐÚNG
Đi u đó cho th y vi c ch n đúng ngh quan tr ng như 1/ Cho r ng ngh th th p kém hơn k sư, giáo viên
th nào. N u ch n ngh đúng, con ngư i ph n kh i, THCS thua kém giáo viên THPT… Th c ra m i ngh
năng su t lao đ ng cao; n u ch n ngh sai, con ngư i (hay đúng hơn là m i chuyên môn đó) có nh ng b c
bu n chán, năng su t lao đ ng gi m, t hơn th là con thang tay ngh c a nó. Ví d , công nhân cơ khí có 7
ngư i b h t h ng, m t phương hư ng, hành đ ng sai b c tay ngh . Ngư i công nhân đư c đào t o theo
l m, tương lai u t i. chương trình riêng, h có vai trò quan tr ng riêng
trong các nhà máy, xí nghi p. M t s b n đã coi nh
1/ CÁC NGUYÊN NHÂN NH HƯ NG Đ N VI C CH N công vi c c a ngư i th , c a th y giáo c p I, c a cô y
L M NGH tá, ch coi tr ng công vi c k thu t, c a th y giáo d y
Ch n l m ngh là ch n nh m b c Trung h c ho c Đ i h c, c a bác sĩ… Chính vì th
m t ngh không tương thích mà ch đ nh hư ng vào nh ng ngh có s đào t o b c
v i mình. đây có hai ý: ngh Đ i h c.
mình ch n ph i là ngh mình
thích, đương nhiên, nhưng còn 2/ Thành ki n v i m t s ngh trong xã h i, ch ng h n,
ph i xét đ n y u t tương h p. coi lao đ ng chân tay là ngh th p hèn, chê nhi u
Tương h p ch y u v hai m t: công vi c d ch v là không “thanh l ch”… Thư ng
ph m ch t và năng l c. Ngoài thư ng, nh ng b n này không th y h t ý nghĩa c a
ra, còn ph i xét đ n gi i tính, y u t lao đ ng ngh nghi p, đóng góp c a ngh v i
s c kh e, hoàn c nh... và chí xã h i. Đã là ngh đư c xã h i th a nh n thì không th
hư ng c a b n thân. nói đ n s cao sang hay th p hèn đư c.
Y u t tương h p quan tr ng hơn c . N u không
tương h p v i yêu c u c a ngh , dù ta có thích đ n 3/ D a d m vào ý ki n ngư i khác, không đ c l p vi c
đâu, s m mu n cũng s b ngh đào th i. Hơn n a, s quy t đ nh ch n ngh . Vì th đã có nhi u b n ch n ngh
thích chưa ph i là s trư ng. S thích thiên v c m theo ý mu n c a cha m , theo ý thích c a ngư i l n,
tính, không n đ nh. S trư ng m i là t ch t c a năng theo l i r rê c a b n bè. Cách ch n ngh này đã d n
l c, n đ nh hơn, b n v ng hơn. đ n nhi u trư ng h p chán ngh vì không phù h p.
13

14. 4/ B h p d n b i v ngoài c a ngh , thi u hi u bi t 7/ Không đánh giá đúng năng l c lao đ ng c a b n
n i dung lao đ ng c a ngh đó. Ví d , như v i các thân nên lúng túng trong khi ch n ngh . Do đó, có hai
ngh di n viên đi n nh, d n chương trình, ngư i tình tr ng thư ng g p: ho c đánh giá quá cao năng
m u th i trang… r t h p d n v i các b n tr , nhưng l c c a mình, ho c đánh giá không đúng m c và
đ th o ngh thì ph i rèn luy n gian kh , vì v y không tin vào b n thân. C hai trư ng h p đ u d n
cũng d gây nh m l n đ i v i ai ch thích v hào đ n h u qu không hay: N u đánh giá quá cao khi vào
hoa b n i c a ngh đó. Ho c nhi u b n thích đi ngh s v p ph i tình tr ng ch quan ban đ u, th t
đây đi đó nên ch n ngh thăm dò đ a ch t, khi vào v ng lúc cu i. Còn n u đánh giá quá th p, chúng ta s
ngh , th y công vi c c a mình g n v i r ng núi, không dám ch n nh ng ngh mà đáng ra là nên ch n.
quanh năm ph i ti n hành công vi c kh o sát, ít có Có trư ng h p ng nh n mình có năng khi u v ngh
d p ti p xúc v i cu c s ng thành th , thi u đi u ki n h p d n, th i thư ng mà ch n ngh , khi vào ngh g p
đ giao lưu văn hóa và khoa h c, do đó t ra chán th t b i s chán n n.
ngh . Có ngư i ch tin vào qu ng cáo c a các cơ s
đào t o mà ch n ngh vào h c cũng s d chán 8/ Thi u s hi u bi t v th l c và s c kh e c a b n
trư ng, chán ngh . thân, l i không có đ y đ thông tin v nh ng ch ng
ch đ nh y h c trong các ngh . Đi u này cũng r t d
5/ Cho r ng đ t thành tích cao trong vi c h c t p gây nên nh ng tác h i l n: ngư i y u tim l i ch n
m t môn văn hóa nào đó là làm đư c ngh c n đ n ngh nuôi d y tr , ngư i hay viêm h ng và ph i l i
tri th c c a môn đó. Ví d , có ngư i h c gi i môn đ nh hư ng vào ngh d y h c, ngư i có b nh ngoài da
Văn đã ch n ngh làm phóng viên báo chí. Đúng là l i đi vào ngh “d u m ”…
ngh này c n đ n ngư i vi t văn hay, di n đ t tư
tư ng rành m ch. Song, n u không nhanh nh n, THI U HI U BI T NH NG YÊU C U C A NGH
tháo vát, năng đ ng, dám xông xáo… thì không th
theo đu i ngh này đư c. Sai l m đây là do không Ngh trong xã h i h t s c
th y r ng năng l c đ i v i môn h c ch là đi u ki n đa d ng và nh ng yêu c u
c n, ch chưa là đi u ki n đ đ theo đu i ngh c a ngh đ t ra cho ngư i
mình thích. lao đ ng cũng h t s c
khác nhau. Ngoài nh ng
6/ Có quan ni m “tĩnh” v tính ch t, n i dung lao yêu c u chung nh t là
đ ng ngh nghi p trong các lĩnh v c s n xu t, quên lòng yêu ngh , ý th c
m t nh ng tác đ ng m nh m c a cách m ng khoa trách nhi m, lương tâm
h c công ngh ngày nay. Vì v y, có b n cho r ng ngh nghi p… còn c n
h c xong c p I là đ ki n th c đ xin vào h c ngh quan tâm tránh nh ng
t i các trư ng d y ngh . Có b n l i nghĩ, v i v n khuy t t t c a cơ th . H u
li ng l p 12, mình h c trư ng ngh nào mà ch ng như các “thi u sót” đó
đư c. Th c ra, ngh nghi p luôn thay đ i n i dung, không h i gì đ n s c kh e,
phương pháp, tính ch t lao đ ng c a nó. Ngư i lao nhưng chúng l i không cho phép ta làm ngh này hay
đ ng không luôn luôn h c h i, trau d i năng l c thì ngh khác. Ví d , v i ngh thêu th công, ch c n hay
khó có th đáp ng v i yêu c u v năng su t và hi u ra m hôi lòng bàn tay là các b n không th làm t t
qu lao đ ng. công vi c k thu t c a ngh đó, m c dù m hôi tay
14

15. không làm cho b n suy gi m th l c. Ngh đòi h i dài hàng tháng. C hai đ u c n s c kh e t t, d o dai,
đ ng bên máy không cho phép tuy n ngư i m c t t nhưng m t bên dùng cơ b p, bên kia dùng trí óc.
bàn chân b t (s ti p xúc c a bàn chân đ i v i m t đ t
quá l n). V y, khi ch n ngh m i ngư i chúng ta ph i bi t ngh
có yêu c u như th nào đ i v i ngư i lao đ ng. Không
Có nh ng ngh nhìn hình th c b ngoài thì gi ng có đ nh ng ph m ch t tâm lý và sinh lý đ đáp ng
nhau, nhưng nh ng yêu c u đ lao đ ng thu n ti n yêu c u c a m t ngh c th thì đ ng ch n ngh đó.
v i ngư i lao đ ng l i khác nhau. Ví d như công vi c Ví d : Ngư i ph n ng ch m ch p không nên vào
c a ngư i lái xe v n t i và ngư i lái xe c n tr c, c hai ngh lái xe, ngư i tính quá hi u đ ng, không nên
đ u cùng ng i sau tay lái, đi u khi n t c đ xe luôn ch n ngh đi u đ ng thông tin giao thông, đi n l c,
thay đ i và đòi h i ngư i lao đ ng không đư c m c qua h th ng m ng màn hình…
ch ng mù màu, ch ng ng g t, l i ph i có ph n ng
nhanh. THI U THÔNG TIN V TH TRƯ NG LAO Đ NG
Nhưng đ i v i lái xe c n tr c, do xe c n tr c khi nâng
chuy n m t kh i lư ng hàng l n nên không đư c đ Th trư ng lao đ ng là ph m trù kinh t c a n n kinh
nơi có m t ph ng nghiêng quá ba đ vì nó r t d b l t t hàng hóa v n đ ng theo cơ ch th trư ng. Nó hình
xe, ngư i lái xe c n tr c ph i có năng l c b ng m t đ thành, phát tri n và ho t đ ng trong m i quan h h u
đánh giá đ nghiêng c a m t đ t nơi đ xe th t chính cơ v i các th trư ng khác (th trư ng hàng hóa, th
xác và ph i c m nh n đư c t c đ và hư ng gió b ng trư ng ti n t ...) trong m t th trư ng xã h i th ng
nh
da c a mình, vì khi quay c n tr c đang móc hàng ph i nh t. Th trư ng lao đ ng bi u hi n quan h lao đ ng
tính đ n t c đ và hư ng c a gió. Ch v i ngư i có di n ra gi a m t bên là ngư i lao đ ng và m t bên là
năng l c như v y m i h n ch đư c tai n n khi c u m t ngư i s d ng lao đ ng d a trên nguyên t c th a
v t n ng. thu n, thông qua các h p đ ng lao đ ng.
Ngh nào cũng yêu c u ngư i lao đ ng ph i chú ý vào Ngư i lao đ ng đư c đào t o ho c không đư c đào
công vi c. Có ngh đòi h i ngư i lao đ ng ph i t p t o đ u tham gia vào th trư ng lao đ ng và b chi
trung s chú ý vào m t đ i tư ng (quan sát màn hình ph i b i quy lu t c nh tranh, thuê mư n, l i nhu n và
c a máy vi tính…), nhưng có ngh c n ngư i lao hi u qu . Do v y, ngư i lao đ ng ph i quan tâm đ y
đ ng s phân ph i chú ý đ n nhi u đ i tư ng trong đ t i ch t lư ng (tri th c, k năng, k x o) - giá thành
cùng m t lúc (d y h c, hu n luy n phi công, đi u đ ng - th i đi m (đáp ng) khi h tham gia vào th trư ng
ga…). L i có ngh c n đ n s di chuy n chú ý, t c là lao đ ng. Đó là yêu c u h t s c kh t khe đòi h i s tích
nhanh chóng chuy n chú ý t đ i tư ng này sang đ i lũy kinh nghi m và h c ngh su t đ i c a ngư i lao
tư ng khác (lái xe, lái tàu, phiên d ch…). đ ng n u như h mu n có vi c làm và thu nh p cao.
Ngh nào cũng yêu c u con ngư i có th l c t t, d o Thông tin v th trư ng lao đ ng: là nh ng thông tin
dai trong công vi c. Song có ngh c n đ n s d o dai v nhu c u s d ng nhân l c c a t nh, thành ph
v cơ b p, có ngh l i đòi h i s d o dai c a h th n trong k ho ch năm: nhu c u s d ng nhân l c các
kinh. Ngư i công nhân b c vác b n c ng ph i liên t c lo i cho các vùng kinh t tr ng đi m, khu công
bê vác n ng hay lái xe chuy n hàng nhi u gi liên t c. nghi p, khu ch xu t và cho các lo i doanh nghi p và
Còn ngư i nghiên c u khoa h c có khi ph i đ c li n 10 liên doanh c a các thành ph n kinh t khác.
gi m t ngày thư vi n, hơn n a vi c đó thư ng kéo
15

16. THI U ĐI U KI N TÀI CHÍNH Đ THEO H C NGH
Nhi u ngư i đã ch n đư c ngh phù h p nhưng thi u s h ng thú v i nó không. N u không thích thì đ ng
đi u ki n tài chính theo h c như không đ ti n đóng ch n. Đó là nguyên t c. Chúng ta không th thay đ i
h c phí, không có đi u ki n tr đi h c. Nhi u gia ngh d như thay đ i cái áo đư c. Hơn n a, ta không
đình có con thi đ vào trư ng Đ i h c nhưng đành d gì đ n v i ngh khác theo s thích c a b n thân
ph i cho con nhà vì thu nh p c a gia đình không đ mình ngay sau khi ta chán cái ngh đã ch n…
s c cung ng cho vi c h c c a con em.
Ch khi nào thích ngh c a mình thì cu c s ng riêng
2/ ĐI U KI N CH N NGH ĐÚNG m i thanh thoát. Chúng ta m i g n bó v i công vi c,
Khi b n đã hi u rõ các nguyên nhân khi n b n ra v i đ ng nghi p, v i nơi làm vi c.
quy t đ nh sai l m khi ch n ngh thì đi u ki n đ
ch n ngh đúng đơn gi n là b n ph i tránh xa các 2/ Tôi có th làm đư c ngh gì?
nguyên nhân d n đ n s sai l m đó, c th là khi b t Đ tr l i câu này, ph i t ki m tra năng l c c a mình.
đ u ch n cho mình m t ngh , b n c n xác đ nh: Năng su t lao đ ng c a chúng ta có cao hay không là
■ Thái đ đúng do năng l c c a chúng ta đ t trình đ nào.
■ Các yêu c u c a ngh
■ Th trư ng lao đ ng Các b n nên nh r ng, có nh ng ngh b n thích
■ Năng l c tài chính nhưng l i không làm đư c (thi u năng l c tương ng).
Song cũng có ngh b n làm đư c nhưng l i không
Ti p theo, b n c n: thích nó. Vì th sau khi câu h i th hai đư c gi i đáp,
■ Lý gi i vì sao ch n ngh này mà không ch n ngh kia ta l i ph i đ i chi u xem nó có th ng nh t v i câu h i
■ Tr l i đư c ba câu h i m u ch t: mu n, có th , c n ph i th nh t hay không.
■ Th c hi n các bư c ch n ngh
3/ Tôi c n làm ngh gì?
Lý gi i vì sao ch n ngh này mà không ch n ngh kia Có nh ng ngh đư c các b n thích, các b n l i có
Đ tr l i câu h i t i sao c n tìm hi u c n k m i năng l c đ i v i chúng, song nh ng ngh đó l i không
tương quan gi a hai y u t : đ c đi m, yêu c u c a n m trong k ho ch phát tri n thì cũng không th
ngh và đ c đi m c a b n thân xem có phù h p v i ch n đư c. Vì v y, đ tr l i câu h i này, ta ph i căn c
nhau không. vào k ho ch s n xu t c a đ a phương, k ho ch phát
Khi đ n đo cân nh c v ngh c n chú ý t i nh ng tri n ngành ngh đ a bàn t nh, huy n, k ho ch
m t khó, không h p d n c a ngh . tuy n sinh c a các trư ng Đ i h c, Cao đ ng và trư ng
ngh , kh năng tìm đư c vi c làm khi h c xong ngh .
N i dung lao đ ng H ng thú C n bi t đ nh hư ng vào nh ng ngh c n và có đi u
Đi u ki n lao đ ng Khuynh hư ng ki n phát tri n, đi u ch nh h ng thú vào nh ng ngh
và yêu c u c a ngh Năng l c c a b n thân đó và t rèn luy n đ có năng l c đ i v i chúng. Ngày
nay l i ph i ch n ngh sao cho d chuy n ngh khi
Tr l i đư c ba câu h i m u ch t: tình th b t bu c.
MU N, CÓ TH , C N PH I
Ba câu h i trên c n đư c m i ngư i gi i đáp trong s
1/ Tôi thích ngh gì? cân nh c đ ng th i. Như v y, vi c ch n ngh s v a
Câu này nên tr l i trư c tiên. Mu n làm ngh gì, trư c đáp ng đư c yêu c u nhân l c c a xã h i, v a b o
h t b n thân ta có thích nó hay không, t c là có th c đ m m c đ phù h p v i h ng thú, s thích, s trư ng
và năng l c c a t ng cá nhân.
16

17. Th c hi n các bư c ch n ngh Bư c 3: Ti p theo nhóm ngh hãy ch n l y m t ngh
trên cơ s b ng phân lo i ngh trong nhóm. Ví d : trong nhóm ngh d ch v ch n
ngh hư ng d n viên du l ch
Bư c 1: Xác đ nh lo i ngh (lĩnh v c l n Bư c 4: Ch n trư ng có đào t o ngành ngh đó
c a ho t đ ng) theo d u hi u đ i tư ng lao đ ng
V N Đ CH N TRƯ NG
Sau khi b n ch n đư c ngành ngh phù h p thì b n
Ngư i - Thiên nhiên Ngư i - K thu t c n ph i xác đ nh b n mu n h c ngành này b c h c
nào và h c đâu. Đ xác đ nh đư c đi u đó, b n c n
tham kh o nh ng l i khuyên sau đây:
Đ i tư ng lao đ ng
■ B n c n n m h c l c c a b n các môn thu c kh i
thi mình ch n m c nào. N u b n ch n m t ngành
Ngư i - Ngư i Ngư i - D u hi u Ngư i - Ngh thu t h c nào đó nhưng chưa t tin vào h c l c c a mình,
b n có th m nh d n ch n m t trư ng có đi m chu n
th p hơn (các trư ng ĐH vùng, trư ng đ a phương…)
ho c nh m đ n b c h c Cao đ ng, TCCN, Trung c p
Các quá trình sinh v t
ngh sau đó liên thông lên Đ i h c, Cao đ ng; ho c
S phù h p v i em K thu t ch n các trư ng ngoài công l p. B n nên ch n nh ng
hay không n u em trư ng có đào t o liên thông ngay t i trư ng ho c
làm vi c v i đ i Con ngư i nh ng trư ng có liên k t đào t o liên thông v i các
tư ng lao đ ng là trư ng Đ i h c khác.
Ch s , con s
Ngh thu t ■ B n c n ph i tham kh o đi m chu n các năm trư c
c a trư ng mình đ nh ĐKDT đ đ i chi u v i m c
Bư c 2: Thu nh lĩnh v c ho t đ ng, ch n đ n đi m t i thi u d ki n c a mình có th đ t đư c
ngành, nhóm ngh trong lo i ngh đó kh i d thi (lưu ý: nên ch n trư ng có m c đi m
chu n chênh l ch th p hơn so v i đi m d ki n mình
đ t t 1 - 2 đi m).
Giáo d c
■ B n c n thư ng xuyên theo dõi thông tin qua báo,
Yt
đài, m ng Internet đ n m b t nh ng thông tin m i
Ngư i - nh t v tuy n sinh. M t s trang tiêu bi u như:
Công an Ngư i ■ B Giáo d c và Đào t o: www.ts.edu.net.vn
Tòa án (C ng thông tin thi và tuy n sinh)
■ B Giáo d c và Đào t o: www.moet.gov.vn
D ch v
■ Trư ng đ i h c Hoa Sen:
www.tuyensinh.hoasen.edu.vn
Ngân Tài B o Thương Du Khách Nhà ■ Báo Thanh niên: www.thanhnien.com.vn
hàng chính hi m m i l ch s n hàng ■ Báo Tu i tr : www.tuoitre.vn
17

18. ■ B n cũng đ ng quên thư ng xuyên theo dõi tu và kh năng nh n th c, chưa th cho bi t v tính
thông tin trên Website c a các trư ng. Đ ng th i, cách cá nhân và năng l c tinh th n. Mà đi u th hai
lưu gi t t c các t g p, Brochure, c m nang tuy n (tính cách và tinh th n) đ c bi t quan tr ng hơn đi u
sinh c a trư ng đ tham kh o. th nh t (trí tu và nh n th c). Nó nói lên nh ng ph m
ch t đ c trưng c a con ngư i và nh ng giá tr b n
■ Xem xét đi u ki n kinh t , hoàn c nh gia đình c a thân c a ngư i đó tương thích (ho c không tương
mình có phù h p v i m c h c phí c a trư ng đã thích) v i ngh nào. Ngh s ch n và "yêu" ngư i nào
ch n không? N u có đi u ki n tài chính, b n cũng không ch thành th o k năng làm vi c, nó còn kén
có th quan tâm đ n các trư ng c a nư c ngoài, ch n nh ng ai có m t tâm h n và thái đ làm vi c
không thi tuy n theo quy đ nh c a B . tương x ng v i ngh .
TH C HI N PHƯƠNG PHÁP TR C NGHI M Nói m t cách d hi u hơn, ch s thông minh (IQ) ch
N u b n v n còn hoang mang sau khi th c hi n các nói lên đư c ngư i đó m nh hay y u v s c h c và
bư c ch n ngh thì phương pháp tr c nghi m khách năng l c nh n th c, nghĩa là m i xác đ nh đư c ph n
quan ph n nào cũng có th giúp ta bi t đư c v cơ Trí, trong khi nhân cách c a m i ngư i l i g m t i
b n, ta có h p (hay không h p) v i ngh đ nh ch n. thi u 5 y u t : Nhân, L , Nghĩa, Trí, Dũng. B n ph n
Hi n nay, trên m ng lư i tư v n giáo d c, có nhi u còn l i (ngoài Trí) ph i đư c đo đ c b ng nh ng ch s
trung tâm tư v n hư ng nghi p mà t i đó có c tr c khác, trong đó, riêng ch s c m xúc (EQ) là đo g n
nghi m hư ng nghi p ho c t i trang Tư v n ch n đư c c Nhân, L , Nghĩa... Chính nh ng giá tr đó nói
ngành ngh c a ĐH Qu c gia TP.HCM: lên ph n "h n" c a con ngư i tr c ti p liên quan đ n
http://aad.vnuhcm.edu.vn/huongnghiep ngh nghi p. Tâm lý h c hi n đ i đã kh ng đ nh đi u
này. Các nhà doanh nghi p kh kính và thành công
Tr c nghi m hư ng nghi p là m t lo i hình tr c (theo nghĩa chân chính) đ u có ch s EQ và AQ cao
nghi m khách quan hư ng v vi c ch n đoán và phát ch không nh t thi t IQ cao.
hi n nh ng đ c đi m tư ch t c a cá nhân đ i v i ngh
nghi p. K t qu tr c nghi m này đư c coi là cơ s khoa IQ c n cho con ngư i khi nghiên c u sâu v khoa h c
h c đ tư v n hư ng nghi p, góp ph n h tr cho h c t nhiên và k thu t. EQ giúp ngư i đó tìm hi u sâu và
sinh t hi u mình m t cách khách quan hơn. T đó bi t th m đư m nhi u v khoa h c xã h i và nhân văn. Tiêu
ch n h c ngành ngh nào cho phù h p, đ ng th i chí đ c trưng đ đo đ c v IQ là tư duy lôgic, v EQ là
tránh đư c nh ng ngh không phù h p. tư duy nhân văn. IQ giúp t o nên k năng h c và khám
Trong bài tr c nghi m, ngoài IQ test (đo ch s thông phá, EQ giúp hình thành k năng s ng và tr i nghi m.
minh – Intelligent Quotient), còn thêm lo i hình tr c Th c ch t EQ cũng đo s thông minh dư i m t hình
nghi m khác như EQ test (đo ch s c m xúc - Emotion thái khác: IQ thiên v thông minh lý trí (mang tính
Quotient), AQ test (đo ch s vư t khó - Adversity Quo- logic), EQ thiên v thông minh c m xúc (mang tính
tient), CQ test (đo ch s sáng t o - Creation Quo- nhân b n). B i v y, EQ còn đư c hi u là trí tu c m xúc
tient)... Bài tr c nghi m có ít nh t hai lo i test: IQ và EQ - th trí tu bao quát, th m đ m ch t ngư i, còn đư c
s cho s ch n đoán g n chính xác. g i là văn hóa ngư i. Thông thư ng, nh ng ai có IQ và
EQ đ u cao thì đa năng, gi i nhi u ngh thu c c hai
Trư c đây, ngư i ta ch d a vào k t qu c a IQ test. lĩnh v c: khoa h c t nhiên và khoa h c xã h i.
Nhưng k t qu c a IQ test ch cho ta bi t v s c b t trí
18

19. TH C HÀNH: NGH NÀO C A B N?
B n có tin không, nh ng vi c b n thích làm trong th i C. Làm vư n ho c “đ i tu” l i nhà c a
gian r nh có th ti t l m t vài “đ u m i” v kh năng D. Làm thơ
cũng như ngh nghi p thích h p nh t v i b n đ y.
Bài tr c nghi m sau đây s giúp b n khám phá nh ng 6. N u đư c ch n xem m t b phim, b n s ch n
kh năng ti m n c a b n thân. Đây cũng là m t cách lo i phim nào sau đây?
tư v n hư ng nghi p theo tr c ngh m. A. Hài k ch lãng m n
B. K ch tính, ma quái, n ng v suy nghĩ
1. N u b n có m t bu i t i r nh thì b n s mu n C. Phim hành đ ng và phiêu lưu
làm gì hơn? D. Các lo i phim “ch ng gi ng ai”, khó hi u, ít ngư i
A. Ti c tùng xem
B. nhà và “lư t” net
C. Làm nh ng vi c mình yêu thích như c m đ u vào 7. N u tham gia vào m t công tác xã h i, b n s
sách ho c thi t k mô hình ch n:
D. Đi xem phim A. M t nhóm th t đông và càng vui càng t t
B. Nhóm nh , nhưng sôi n i và có th tranh lu n v i
2. M c nào sau đây c a t báo mà b n thư ng nhau
“nghía” qua đ u tiên? C. Nhóm có ngư i bi t chơi th thao
A. M c l i khuyên ho c thư tòa so n D. Nhóm có m t vài ngư i th t thú v
B. Tin t c
C. Th thao 8. N u b n có cơ h i tham gia vào m t chương trình
D. Gi i trí th c t , b n s ch n:
A. M t chương trình mà nh ng k năng cá nhân có th
3. B n thích làm gì nh t khi đi d ti c? giúp b n chi n th ng như chương trình “Ngư i s ng
A. Chào h i và làm quen v i m i ngư i sót”, “Nhân viên t p s ”, “Ngư i đ c thân”
B. Tranh lu n v m t s ki n đang “nóng” B. Không chú ý, b n nghĩ r ng nh ng chương trình như
C. Dùng món đ ngu i khai v v y ch t n th i gian mà thôi
D. Vui chơi C. M t chương trình có th mang l i cho b n nhi u cơ
h i đ th c hành và c i thi n m i th như “Thương
4. N u đư c t ng sách, b n thích đư c t ng lo i trư ng”
sách nào sau đây? D. M t chương trình mà b n có th chi n th ng b ng
A. “Món soup cho tâm h n” tài năng cá nhân
B. “L ch s v n t t c a các th i đ i”
C. “Nguyên lý v n v t” 9. B n bè thư ng nói v b n b ng c m t nào sau
D. M t quy n sách v ngh thu t có nhi u hình nh đây?
“đ c” A. Hòa đ ng
B. Thông minh
5. B n mu n làm gì nh t trong th i gian r nh r i? C. Khéo tay
A. H n b n đi u ng cà phê D. Sáng t o
B. Ng i lỳ trong phòng riêng
19

20. C AB N
N u b n ch n “A” nhi u nh t, công vi c c a b n ch c ch n liên quan đ n vi c
giao ti p v i nhi u ngư i. Đó có th là m t vi c liên quan đ n các ho t đ ng
như d y b o, đàm phán, ch d n, c v n, qu n lý, thuy t ph c, cung c p, nói, tr
lý. Ngh phù h p v i b n:
Giáo viên, qu n lý nhân s , ti p viên hàng không, giáo viên m m non, nhân
viên bán hàng, tư v n ngh nghi p…
N u b n ch n “B” nhi u nh t, ch c ch n b n s làm công vi c liên quan đ n
tin t c, tài li u: t ng h p, phân tích, biên t p, s d ng máy tính, sao chép ho c
so sánh. Ngh phù h p v i b n: Nhân viên thư vi n, biên t p viên, chuyên viên
thi t k Web, k toán, đi u tra viên, nhà t ch c chuyên nghi p…
N u b n ch n “C” nhi u nh t, b n s làm các công vi c liên quan đ n máy
móc, đ v t liên quan đ n các ho t đ ng: đi u ch nh, nh ng công vi c đòi h i
có tính chính xác, qu n lý, lái xe, đi u khi n máy móc, bán hàng, b o trì máy
móc, đóng gói hàng hoá. Ngh phù h p v i b n:
B p trư ng, nhân viên s a ch a, th m c, buôn bán, bác s thú y, công nhân cơ
khí…
N u b n ch n câu “D” nhi u nh t, công vi c c a b n ch c ch n liên quan đ n
s sáng t o.
Ngh phù h p v i b n: nhà văn, nhi p nh, ca s , trang trí n i th t, h a s đ
ho , thi t k th i trang…
20

21. Tìm hi u h th ng giáo d c qu c dân vi t nam
21

22. GI I THI U
H TH NG GIÁO D C NGH NGHI P VÀ GIÁO D C Đ I H C THEO LU T GIÁO D C
GIÁO D C Đ I H C
Các trư ng ĐH, CĐ, H c vi n c a nư c ta đư c phân V a làm v a h c
lo i như sau: - Là hình th c đào t o dành cho ngư i v a làm
- Theo hình th c s h u: Công l p và Ngoài Công v ah c
l p - Đ i tư ng: cán b , công nhân, nhân viên có
- Theo lĩnh v c và ngành: trình đ chuyên môn Sơ c p, Trung c p; t t
• Đa lĩnh vực nghi p THPT ho c tương đương; có ít nh t 1
• Đa ngành cùng một hoặc hai lĩnh vực năm kinh nghi m làm vi c
• Chuyên ngành/ chuyên sâu - Hình th c: h v a làm v a h c (t i ch c cũ), h
- Theo kh i trư ng: bao g m 9 kh i: công nghi p, đào t o t xa
nông lâm ngư nghi p, kinh t , pháp lý, khoa h c cơ - Văn b ng t t nghi p đư c nhà nư c công nh n
b n, y t , th d c th thao, văn hoá ngh thu t, sư có giá tr tương đương văn b ng t t nghi p
ph m. chính quy.
- Theo hình th c đào t o:
Đào t o chính quy H TH NG ĐÀO T O LIÊN THÔNG
- Là hình th c đào t o t p trung t i trư ng - Là hình th c đào t o t p trung t i trư ng
- Đ i tư ng: h c sinh THPT, cán b , nhân viên, công - Đ i tư ng: nh ng ngư i đã có b ng t t nghi p
nhân, nông dân, b đ i xu t ngũ… có b ng t t TCCN ho c CĐ có nhu c u h c t p lên trình đ
nghi p THPT, TCCN, có đ s c kho CĐ ho c ĐH
- Th i gian đào t o: - Hình th c tuy n sinh: thi tuy n
• Cao đẳng: 3 năm • Tốt nghiệp TCCN, CĐ loại khá trở lên: tham
• Đại học: 4 - 6 năm tùy ngành học gia thi tuy n đư c ngay
• Tốt nghiệp TCCN, CĐ thấp hơn loại khá: phải
có ít nh t 1 năm kinh nghi m làm vi c
22

23. - Th i gian đào t o: bưu đi n, kinh t - d ch v , văn hoá - ngh thu t, y
• Đối với người tốt nghiệp cùng ngành đào tạo t - th d c th thao, sư ph m, kh i khác
- TCCN liên thông lên CĐ: 1,5 - 2 năm - Hình th c đào t o:
- TCCN liên thông lên ĐH: 2,5 - 4 năm • Chính quy: đào tạo tập trung tại trường
- CĐ liên thông lên ĐH: 1,5 – 2 năm + Đ i tư ng tuy n sinh: t t nghi p THCS, THPT
• Đối với người tốt nghiệp khác ngành đào tạo, + Th i gian đào t o: t 1 đ n 4 năm tùy theo
nhưng cùng m t kh i ngành: ph i h c b ngành ngh và trình đ c a ngư i h c
sung m t kh i lư ng ki n th c trư c khi d + Hình th c tuy n sinh: xét tuy n
tuy n (th i gian h c không tính vào th i gian • Giáo dục thường xuyên: đào tạo không tập trung,
đào t o liên thông) thư ng dành cho cán b , công nhân viên đang làm
vi c (v a làm v a h c), thư ng h c bu i t i, h c t xa
GIÁO D C NGH NGHI P (TCCN VÀ NGH ) 2. ĐÀO T O NGH
Hình th c đào t o:
1/ ĐÀO T O TCCN • Hệ đào tạo dài hạn (hệ chính quy): đào tạo tập
- Nhi m v : đào t o cán b có trình đ Trung c p v trung t i trư ng
k thu t, kinh t , văn hoá, ngh thu t, giáo d c, y - Đ i tư ng tuy n sinh: t t nghi p THCS, THPT
t … g n h c t p v i lao đ ng s n xu t theo ngành - Th i gian đào t o: t 1 đ n 4 năm tùy theo
ngh , v i nghiên c u và th c nghi m khoa h c. ngành ngh và trình đ c a ngư i h c
- Phân lo i: - Hình th c tuy n sinh: tùy ngành ngh
• Theo cấp quản lý: trung ương và địa phương • Hệ đào tạo ngắn hạn: đào tạo không tập trung,
• Theo hình thức sở hữu: công lập và ngoài công theo nhu c u c a ngư i h c
l p
• Theo ngành: bao gồm các khối: công nghiệp,
xây d ng, nông - lâm ngư - nghi p, giao thông -
Gi i thi u h th ng d y ngh theo lu t Lao đ ng
23

24. Đ hình dung t ng th h th ng giáo d c hi n nay, các b n có th tham kh o ví d dư i đây:
24

25. Tìm Nh ng đi u c n bi t khi đăng ký d thi tuy n sinh (*)
Hư ng d n làm h sơ đăng ký d thi (*)
(*) Theo quy ch tuy n sinh năm 2011
25

26. NH NG ĐI U C N BI T
1/ Đi m sàn là gì?
- Là m c đi m xét tuy n t i thi u đ các trư ng nh n đơn
10/ M i thí sinh s có 3 nguy n v ng ng v i 3 đ t xét tuy n:
xét tuy n c a thí sinh thi theo đ thi chung c a B Giáo d c
• Nguyện vọng 1 (NV1) là nguyện vọng vào học tại một trường
và Đào t o.
đư c thí sinh đăng ký ngay th i đi m đăng ký d thi và ghi
- Do B Giáo d c và Đào t o quy đ nh.
tr c ti p trên h sơ đăng ký d thi cho dù trư ng đó có t
ch c thi hay không
2/ Đi m chu n là gì?
• Nếu không trúng tuyển NV1, thí sinh sẽ được trường có
- Là m c đi m trúng tuy n c a t ng trư ng, t ng ngành.
nguy n v ng h c c p cho 2 phi u ch ng nh n k t qu s 1 và
- Cao hơn ho c b ng đi m sàn.
s 2. Phi u s 1 dùng đ xét đ t 2
• Nếu không trúng truyển Nguyện vọng 2 thì dùng phiếu số 2
3/ Áp d ng phương pháp 3 chung: ngày thi chung, đ thi
đ tham gia xét đ t 3
chung và s d ng k t qu xét tuy n chung.
Lưu ý: trư ng ch c p phi u ch ng nh n k t qu khi thí sinh đ t
4/ N i dung đ thi ra theo hư ng ki m tra ki n th c cơ b n,
đi m sàn Cao đ ng tr lên
bám sát chương trình THPT, ch y u là l p 12, không quá
khó, không quá ph c t p, không đánh đ , phù h p v i th i
• Mỗi thí sinh chỉ có thể ghi 1 nguyện vọng của mình (NV1) vào
gian làm bài, có kh năng phân lo i thí sinh.
m c 2 c a h sơ đăng ký d thi n u trư ng mà thí sinh mu n
theo h c có t ch c thi
5/ Đ thi g m 2 ph n (ngo i tr các môn thi năng khi u):
• Lưu ý mục 3 của hồ sơ đăng ký dự thi không phải là nơi ghi
ph n chung (b t bu c) và ph n riêng (t ch n). Đ i v i
c a NV2
ph n riêng, thí sinh t ch n 1 trong 2, n u làm c 2 ph n t
• Đối với thí sinh có NV1 học tại các trường ĐH, CĐ không tổ
ch n thì b coi là ph m quy và b đi m 0 ph n t ch n.
ch c thi tuy n ho c b c CĐ c a trư ng ĐH, thì ph i khai h sơ
như sau:
6/ Đi m ưu tiên chênh l ch gi a các nhóm đ i tư ng là 1.0
• Mục 2: ghi tên trường, ký hiệu trường, khối thi của trường mà
đi m và gi a các khu v c là 0.5 đi m
thí sinh thi nh (không ghi mã ngành) ho c trư ng có t ch c
thi (đ i v i nguy n v ng h c CĐ t i trư ng ĐH có t ch c thi)
7/ Thí sinh có nguy n v ng h c trư ng nào thì làm h sơ
• Mục 3: ghi tên trường, ký hiệu trường, khối thi, mã ngành của
đăng ký d thi vào trư ng đó. Trong trư ng h p trư ng thí
trư ng không t ch c thi ho c c a h CĐ c a trư ng ĐH mà
sinh có nguy n v ng h c không t ch c thi, thí sinh đăng
thí sinh có nguy n v ng h c (NV1)
ký thi t i m t trư ng có t ch c thi (mư n trư ng) và ghi rõ
• Sau khi có kết quả thi, thí sinh sẽ gặp một trong ba tình
nguy n v ng là d thi/ xét tuy n vào trư ng có nguy n
hu ng sau:
v ng h c, photocopy m t trư c phi u đăng ký d thi đ g i
• Trúng tuy n NV1: nh n gi y báo trúng tuy n (không đư c
cho trư ng có nguy n v ng h c.
tham gia xét NV2, NV3) => chu n b h sơ nh p h c
• Không trúng tuy n NV1, k t qu thi th p hơn đi m sàn
8/ Thí sinh có nguy n v ng h c b c CĐ c a trư ng ĐH s
CĐ: nh n phi u báo đi m, không đư c xét NV2, NV3 => ch
n p h sơ vào trư ng có nguy n v ng h c và ghi rõ ngành,
đư c xét vào các trư ng TCCN, trung c p ngh
b c CĐ m c s 3.
• Không trúng tuy n NV1, đi m thi cao hơn ho c b ng
đi m sàn CĐ: nh n đư c 2 gi y ch ng nh n k t qu thi s 1
9/ Thí sinh đã trúng tuy n vào m t trư ng (ho c m t
và s 2 => dùng gi y ch ng nh n k t qu thi s 1 đăng ký xét
ngành) thì không đư c s d ng k t qu thi c a kh i thi đó
NV2, dùng gi y ch ng nh n k t qu thi s 2 đăng ký xét NV3
xét tuy n vào trư ng khác (ngành khác).
(theo th i gian và quy đ nh c a B Giáo d c và Đào t o)
26

27. M T S LƯU Ý DÀNH CHO THÍ SINH
D THI KỲ THI TUY N SINH Đ I H C,
HƯ NG D N LÀM H SƠ THI TUY N SINH CAO Đ NG T I TRƯ NG Đ I H C HOA SEN
1/ H sơ đăng ký d thi (theo m u c a B Giáo d c A. TRƯ C NGÀY THI
và Đào t o) g m có: Question 1 (Q.1): Thí sinh nh n gi y báo d thi đâu?
• Một túi hồ sơ và 2 phiếu ĐKDT có đánh số 1 và 2. Answer 1 (A.1): Thí sinh nh n gi y báo d thi t i nơi n p
• Ba ảnh 4 x 6cm có ghi họ, tên và ngày, tháng, năm h sơ đăng ký d thi.
sinh, mã ĐV ĐKDT c a thí sinh m t sau (m t nh
dán trên túi đ ng h sơ, hai nh n p cho trư ng). Q.2: N u chưa nh n đư c gi y báo d thi ho c b m t
gi y báo d thi thì có đư c c p l i hay không?
• Bản sao hợp lệ giấy chứng nhận là đối tượng ưu
A.2: N u thí sinh chưa nh n đư c gi y báo d thi, thí
tiên (n u có).
sinh có th đ n Trư ng Đ i h c Hoa Sen đ đư c c p l i
• Ba phong bì đã dán sẵn tem và ghi rõ địa chỉ liên
và đem theo các gi y t sau:
l c c a thí sinh. • Công văn/ giấy giới thiệu của nơi nộp hồ sơ đăng ký
• Lệ phí đăng ký dự thi. d thi
• Phiếu số 2
2/ H sơ đăng ký xét tuy n g m có: • 2 ảnh 4 x 6
• Giấy chứng nhận kết quả tuyển sinh do các trường • Giấy CMND hoặc giấy tờ tùy thân có dán ảnh
t ch c thi c p (có đóng d u đ c a trư ng).
• Một phong bì đã dán sẵn tem và ghi rõ địa chỉ liên Đ i v i trư ng h p thí sinh sau khi nh n đư c gi y báo
l c c a thí sinh. d thi nhưng b m t trư c ngày thi, thí sinh cũng liên h
• Lệ phí xét tuyển. Trư ng Đ i h c Hoa Sen đ đư c c p l i. Khi đi đem theo
các gi y t như trên và đơn xin c p l i gi y báo thi.
3/ Th t c n p h sơ l phí đăng ký d thi:
• Nộp hồ sơ, lệ phí ĐKDT tại nơi tiếp nhận (trường Q.3: Sau khi nh n gi y báo thi thí sinh c n ph i làm gì?
THPT, S GD & ĐT ho c các trư ng có t ch c thi) A.3: Thí sinh ki m tra k thông tin trên gi y báo d thi
theo quy đ nh c a B Giáo d c và Đào t o. n u th y có sai sót ho c nh m l n thông tin (h tên/
• Sau khi nộp hồ sơ ĐKDT hoặc khi nhận giấy báo dự ngày tháng năm sinh/ đ i tư ng/ khu v c ưu tiên/ kh i
thi, n u thí sinh phát hi n có nh m l n, thi u sót, thi/ trư ng đăng ký h c/ ngành h c) thí sinh ph i đi u
ch nh trư c khi d thi.
thí sinh ph i thông báo cho trư ng trư c ngày d
thi đ k p s a ch a, b sung (trư ng không đi u
Q.4: N u gi y báo thi sai, làm sao đ đi u ch nh? C n
ch nh sau ngày d thi).
đem theo gi y t gì?
A.4: Thí sinh liên h đi u ch nh thông tin t i Trư ng Đ i
4/ Th t c n p h sơ và l phí đăng ký xét tuy n: h c Hoa Sen và đem theo các gi y t sau:
• Thí sinh nộp hồ sơ và lệ phí đăng ký xét tuyển qua • Phiếu số 2
đư ng bưu đi n chuy n phát nhanh ho c tr c ti p • 02 ảnh 4 x 6
t i các trư ng theo đúng th i h n quy đ nh trong • Bản sao có công chứng Giấy CMND - Nếu điều chỉnh
l ch công tác tuy n sinh ĐH, CĐ c a B Giáo d c và h tên/ ngày tháng năm sinh/ h kh u thư ng trú
Đào t o. • Bản sao có công chứng Giấy khai sinh/ Hộ khẩu và
gi y ch ng nh n đ i tư ng ưu tiên - N u đi u ch nh
đ i tư ng ưu tiên
27
27

28. M T S LƯU Ý DÀNH CHO THÍ SINH
D THI KỲ THI TUY N SINH Đ I H C, CAO Đ NG T I TRƯ NG Đ I H C HOA SEN
Q.5: Thí sinh đi u ch nh, b túc h sơ d thi đâu? A.9: Khi d thi thí sinh đem theo:
A.5: Trư c ngày thi các thông tin c n đi u ch nh thí sinh - Gi y báo d thi (đúng thông tin, có nh đư c đóng
vui lòng liên h : d u giáp lai)
- Trư ng Đ i h c Hoa Sen - Gi y ch ng nh n t t nghi p t m th i ho c b ng t t
- 93 Cao Th ng, P.3, Q.3, TP.HCM nghi p THPT
Ngoài ra thí sinh c n theo dõi các thông báo c p nh t v - Gi y Ch ng minh nhân dân
tuy n sinh c a trư ng Đ i h c Hoa Sen trên website: - Đư c mang vào phòng thi: bút vi t, bút chì, compa,
http://www.hoasen.edu.vn t y, thư c, máy tính đi n t (xem thêm danh sách các
máy tính đư c đem vào phòng thi)
B. TRONG NGÀY THI
Q.10: Khi d thi thí sinh không nên đem theo gi y t ,
Q.6: Thí sinh có c n ph i tham d bu i t p trung hay v t d ng gì?
không? A.10: Thí sinh không đư c đem vào khu v c thi: gi y
A.6: Thí sinh nên có m t trong bu i t p trung c a m i than, bút xóa, các tài li u, vũ khí, phương ti n k thu t
đ t thi. Trong bu i t p trung, thí sinh đư c cán b coi thu phát, đi n tho i. Các trư ng h p vi ph m s đư c
thi ph bi n th i gian bi u c a m i môn thi và các x lý theo quy ch Tuy n sinh.
thông tin, quy đ nh, quy ch liên quan đ n kỳ thi. Thí sinh không nên đem theo tài s n có giá tr khi đi thi.
Thí sinh c n có m t đ ki m tra các thông tin d thi H i đ ng tuy n sinh trư ng không ch u trách nhi m
trong danh sách t i phòng thi. Bu i t p trung c a m i n u x y ra m t mát.
đ t thi là th i đi m cu i cùng đ thí sinh đi u ch nh sai
sót trong gi y báo d thi và b sung h sơ, các thông tin Q.11: Trong quá trình làm bài thi, thí sinh c n lưu ý
đi u ch nh sau đó s không đư c xem xét. nh ng đi m gì?
A.11: Trong lúc làm bài thi, thí sinh c n lưu ý nh ng
Q.7: Khi đi u ch nh thông tin d thi ph i liên h b ph n đi m sau:
nào, đâu? - Tuân th , th c hi n nghiêm túc các quy đ nh, n i
A.7: Sau khi sinh ho t t i bu i t p trung, thí sinh c n quy phòng thi
đi u ch nh thông tin d thi liên h t i Văn phòng H i - Ph i ghi ĐÚNG và Đ s báo danh và h tên vào
đ ng Tuy n sinh, Trư ng Đ i h c Hoa Sen, lô 10 Công gi y thi
viên ph n m m Quang Trung, Qu n 12, TP.HCM. - Bài làm ph i vi t rõ ràng, s ch s , dùng thư c g ch
các ph n vi t h ng, không dùng bút xóa.
Q.8: M t gi y báo d thi ho c gi y t tùy thân có d thi
đư c không? Đ I V I CÁC MÔN THI TR C NGHI M, THÍ SINH C N
A.8: N u trong th i gian thi thí sinh v n có th d thi LƯU Ý:
n u b m t gi y báo thi. Thí sinh có m t t i văn phòng - Nghe k và th c hi n đúng theo hư ng d n c a Cán
h i đ ng c a đi m thi trư c gi t p trung 15 phút đ b coi thi.
đư c H i đ ng thi th c hi n các th t c cho thí sinh vào - Khi nh n gi y làm bài và đ thi, thí sinh c n ki m tra
phòng thi. k đ ch c ch n r ng: Đ thi có đ s lư ng câu h i
như đã ghi trong đ ; n i dung in rõ ràng, không thi u
Q.9: Khi d thi thí sinh c n đem theo gi y t , v t d ng ch , m t nét; t t c các trang c a đ thi đ u có ghi
gì? cùng m t s mã đ thi. N u có nh ng chi ti t b t
thư ng, thí sinh ph i báo ngay cho Cán b coi thi đ
x lý
28

29. - Ghi rõ H tên, ngày tháng năm sinh, đi n chính xác, đ y Q.14: Thí sinh trúng tuy n c n n p nh ng gi y t gì?
đ s báo danh trên gi y làm bài. A.14: Nh ng gi y t mà thí sinh c n n p cho nhà trư ng
- C n th n khi tô s báo danh, mã đ thi và các câu tr khi nh p h c là:
l i. H t s c chú ý nh ng đi m sau: 1. Gi y báo nh p h c
a) Khi tô các ô tròn, ph i tô đ m kín c ô (tương đương 2. H sơ h c sinh, sinh viên dành cho thí sinh trúng
đ đ m c a v ch bên mép trái t phi u) đ máy ch m tuy n có xác nh n c a đ a phương
có th ghi nh n đư c. Tuy t đ i không đư c g ch Và b n sao có công ch ng các gi y t sau và khi đi làm
chéo, ho c đánh d u vào ô đư c ch n. th t c nh p h c thí sinh c n đem theo b n chính đ
trư ng ki m tra, đ i chi u.
b) ng v i m i câu tr c nghi m ch đư c tô 1 ô tròn; 3. H c b
n u tô 2 ô tr lên máy s không ch m và câu đó không 4. Gi y ch ng nh n t t nghi p trung h c t m th i đ i
có đi m. v i nh ng ngư i trúng tuy n ngay trong năm t t nghi p
ho c b ng t t nghi p đ i v i nh ng ngư i đã t t nghi p
c) Trong trư ng h p tô nh m ho c mu n thay đ i câu các năm trư c. Nh ng ngư i m i n p gi y ch ng nh n
tr l i, thí sinh dùng t y t y th t s ch ô cũ và tô kín ô t t nghi p t m th i, đ u năm h c sau ph i xu t trình
khác (n u t y không s ch, máy ch m s xem như có 2 b n chính b ng t t nghi p đ đ i chi u ki m tra
ô đen và câu đó s không đư c ch m đi m) 5. Gi y khai sinh
6. Các gi y t xác nh n đ i tư ng như gi y ch ng nh n
d) Tránh trư ng h p tr l i câu h i này nhưng tô vào con li t sĩ, th thương binh ho c đư c hư ng chính sách
hàng c a câu h i khác trên phi u tr l i tr c nghi m. như thương binh c a b n thân ho c c a b m thí sinh...
e) Ch có Phi u tr l i tr c nghi m m i đư c coi là bài
làm c a thí sinh, do đó n u thí sinh ch tr l i ngay Ngu n :
trên đ thi ho c gi y nháp thì bài làm s không đư c • Trường ĐH Hoa Sen
• Tài liệu PGS.TS. Đặng Danh Ánh - Viện trưởng Viện Nghiên cứu ĐT
ch m. và tư vấn KHCN
• Trang huongnghiepviet.com
f ) Thí sinh ph i gi c n th n phi u tr l i tr c nghi m, • Trang ebook.edu.vn
không đ phi u b rách, b g p, b nhàu.
C. SAU NGÀY THI:
Q.12: Thí sinh theo dõi k t qu thi tuy n, đi m chu n và
k t qu trúng tuy n đâu?
A.12: Thí sinh theo dõi k t qu tuy n sinh trên website:
http://www.hoasen.edu.vn
Q.13: Thí sinh nh n gi y báo trúng tuy n, gi y báo đi m
đâu?
A.13: Thí sinh nh n gi y báo trúng tuy n, gi y ch ng
nh n k t qu tuy n sinh, phi u báo đi m t i nơi n p h
sơ đăng ký d thi.
29

30. T NG QUAN
V CÁC NGÀNH ĐÀO T O B C Đ I H C & CAO Đ NG
C A TRƯ NG Đ I H C HOA SEN
30

31. CÁC NGÀNH B C Đ I H C
31

32. NGÀNH MARKETING
GI I THI U CHƯƠNG TRÌNH Đ U RA
Ngành Marketing cung c p các ki n th c t ng quan Cơ h i vi c làm:
v Marketing và các k năng c n thi t đ truy n Sinh viên sau khi t t nghi p s có đ năng l c và
thông thành công các thông đi p, hi u bi t hành vi có kh năng c nh tranh các v trí như:
ngư i tiêu dùng, nghiên c u th trư ng, s d ng các • Qu n tr Marketing (Marketing Management);
k năng chiêu th thích h p và áp d ng các chi n lư c • Qu n tr nhãn hi u và s n ph m (Brand and
Marketing nh m gi i quy t các v n đ trong kinh Product Management);
doanh và ti p c n nhu c u khách hàng. • Qu n tr và th c hi n các chương trình truy n
N i dung h c thu t k t h p v i tính sáng t o và thông marketing (Marketing Communication);
tương tác cao c a chương trình thông qua các ho t • Qu n tr bán hàng (Sales Management)
đ ng th c ti n giúp ngư i h c có đư c các k năng
h u d ng trong công vi c sau này. Sinh viên s có B NG C P
đư c các kinh nghi m th c ti n thông qua các đ t B ng T t nghi p Đ i h c ngành Marketing (thu c
th c t p toàn th i gian t i doanh nghi p, các đ án và h th ng văn b ng qu c gia)
các bu i h i th o chuyên ngành.
32
Mã ngành 403

33. NGÀNH TOÁN NG D NG
GI I THI U CHƯƠNG TRÌNH
Là m t trong nh ng ngành h c có l ch s hình thành sau:
lâu đ i, Toán h c đư c m nh danh là ti n đ căn b n đ Các công ty tài chính: Công ty ch ng khoán, qu
xây d ng các lĩnh v c khoa h c khác. Trong th i đ i • đ u tư, tín d ng, ngân hàng, b o hi m;
khoa h c và công ngh ngày nay, Toán h c ng d ng Các công ty c n x lý s li u l n: Công ty nghiên c u
đư c s d ng như là m t công c không th thay th • th trư ng, v n t i bi n, logistics, hàng không;
đ phân tích, t ng h p, c i ti n ho c tìm các gi i pháp, Các vi n th ng kê: C c th ng kê, các vi n nghiên
phương án qu n lý, thi t k , đi u khi n t t nh t trong • c u (y h c, toán h c, cơ h c…);
kinh t , k thu t và công ngh . Các b ph n k ho ch tài chính, nghiên c u th
Ngày nay các chuyên gia Toán h c ng d ng là ngu n • trư ng trong các t ch c, doanh nghi p hay các b
nhân l c đang n m gi nh ng v trí quan tr ng trong ph n k ho ch, thi t k s n ph m, đi u đ s n xu t
các lĩnh v c đang phát tri n m nh m , phân tích như trong đơn v s n xu t.
tài chính, khoa h c máy tính, tính toán khoa h c.
B NG C P
Đ U RA B ng T t nghi p Đ i h c chuyên ngành Toán ng
Sinh viên ra trư ng có th làm vi c trong các v trí: d ng (n m trong h th ng văn b ng qu c gia).
Chuyên viên phân tích (tài chính, h th ng, s li u,
• th trư ng...)
Chuyên viên đánh giá, t ng h p (s li u, kh o sát, h
• th ng, th trư ng...)
Chuyên viên d báo (xu hư ng, r i ro…)
Sinh viên ra trư ng có th làm vi c trong các đơn v
•
33
Mã ngành 103

34. NGÀNH TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG
GI I THI U CHƯƠNG TRÌNH • Chuyên viên đ nh giá tài s n;
Ngành Tài chính - Ngân hàng bao g m hai chuyên ngành: Tài • Chuyên viên qu n tr tài chính;
chính doanh nghi p và Kinh doanh ngân hàng, sinh viên theo • Chuyên viên ngu n v n;
h c nh ng ngành này s đư c cung c p nh ng ki n th c và • Chuyên viên tư v n tài chính doanh nghi p.
k năng nh t đ nh giúp ngư i h c ki m soát và đánh giá hi u
qu ho t đ ng kinh doanh trong m t t ch c thông qua Chuyên ngành Kinh doanh ngân hàng:
nh ng môn h c mang tính th c ti n cao. Chương trình đư c • Chuyên viên tín d ng ngân hàng;
biên so n d a trên chương trình c a nh ng trư ng Đ i h c • Chuyên viên th m đ nh tài s n;
n i ti ng t i các nư c như Anh, Úc, M k t h p v i các ho t • Chuyên viên kinh doanh ngo i h i;
đ ng th c ti n t i Vi t Nam và đư c c p nh t thư ng xuyên • Chuyên viên thanh toán qu c t ;
nh m trang b cho sinh viên nh ng ki n th c hi n đ i nh t • Chuyên viên ki m soát n i b ;
trong quá trình h i nh p toàn c u. • Chuyên viên phân tích r i ro;
• Chuyên viên qu n tr tài chính;
CƠ H I VI C LÀM • Chuyên viên giao d ch ngân hàng.
Chuyên ngành Tài chính doanh nghi p:
• Chuyên viên môi gi i ch ng khoán; B NG C P
• Chuyên viên phân tích và tư v n đ u tư; B ng T t nghi p Đ i h c ngành Tài chính - Ngân hàng
• Chuyên viên khai thác b o hi m; (thu c h th ng văn b ng qu c gia)
• Chuyên viên phân tích r i ro;
34 Mã ngành: 406

35. NGÀNH QU N TR KINH DOANH
GI I THI U CHƯƠNG TRÌNH
Chương trình Qu n tr kinh doanh giúp sinh viên có kh năng Cơ h i vi c làm:
v n d ng các ki n th c, k năng và lý thuy t qu n tr hi n đ i Sau khi t t nghi p, sinh viên có th
đ qu n lý doanh nghi p toàn di n, có kh năng đ nh hư ng đ m nh n các công vi c:
phát tri n doanh nghi p trong t ng th i đi m, giai đo n thích • Bán hàng – kinh doanh;
h p. • Marketing;
• Tư v n – D ch v khách hàng;
Đ U RA • Ho ch đ nh – D án;
• Sau khi t t nghi p, sinh viên có th làm vi c t i v trí Chuyên • Nhân s – Hành chính;
viên c a phòng ban ch c năng như Phòng kinh doanh, Phòng • Tài chính – Đ u tư – Ngân hàng.
k ho ch, Phòng Marketing, Phòng t ch c, Phòng h tr - giao
d ch khách hàng, Phòng nhân s ho c Tr lý cho nhà qu n lý B NG C P
các c p trong b máy qu n lý… B ng T t nghi p Đ i h c ngành
• Có th tr thành Doanh nhân hay Giám đ c đi u hành, Giám Qu n tr kinh doanh (thu c h
đ c b ph n t i các t p đoàn, công ty trong và ngoài nư c. th ng văn b ng qu c gia).
35
Mã ngành 401