Paweł A. Łączkowski : Komercjalizacja i transfer technologii - szanse i zagro...
Prof. dr hab. Jacek Wysocki (UMP): Przywitanie uczestników piątego spotkania otwartego.
1. Konsultacje Projektu
OPEN CODE TRANSFER
Spotkanie V
prof. dr hab. Jacek Wysocki
Rektor
Uniwersytet Medyczny
im. Karola Marcinkowskiego
w Poznaniu
2. • W polskim szkolnictwie wyższym dokonują się istotne zmiany,
nie tylko w zakresie regulacji prawnych, ale także w obszarze
sytuacji rynkowej usług edukacyjnych.
• Modernizacja polskiego systemu kształcenia ma przede
wszystkim na celu zwiększenie konkurencyjności polskich
uczelni na świecie.
• Jednym z głównych celów nowelizacji ustawy o szkolnictwie
wyższym jest zwiększenie współpracy pomiędzy nauką i
gospodarką.
3. • Uczelnie zobowiązane są nie tylko do komercjalizowania
wyników swoich prac badawczych, ale także do opracowania
i wprowadzenia regulaminów własności intelektualnej,
określających zasady ich komercjalizacji.
• Dokumenty te regulować winny takie kwestie jak przekazywanie
praw własności intelektualnej, prowadzenie działalności
usługowej i kontraktów badawczych czy podziału zysków z
komercjalizacji. Regulacje te mają przyczynić się do określenia
zasad współpracy pomiędzy uczelnią jako jednostką, będącą
właścicielem innowacyjnych rozwiązań a jej pracownikami
naukowymi, którzy są tych rozwiązań twórcami.
4. • Dlatego dla procesu komercjalizacji wiedzy, kluczowe znaczenie mają
państwowe akty prawne. Istotne znaczenie ma w tym zakresie
nowelizacja ustawy o szkolnictwie wyższym.
• Wprowadzone w niej zapisy winny w zdecydowany sposób określić
funkcjonowanie jednostek naukowych i zasady współpracy władz
uczelni z pracownikami naukowymi oraz uczelni jako instytucji
z przemysłem.
• Jednak w zreformowanej ustawie znajdują się również zapisy, które
budzą wątpliwości zarówno wśród ekspertów zajmujących się
proinnowacyjną polityką, jak i w samym środowisku naukowym, gdyż
prawdopodobnie niezamierzenie komplikują proces komercjalizacji
wyników badań naukowych.
5. • Szczególne kontrowersje budzi zapis dotyczący ograniczenia
wieloetatowości na uczelniach wyższych. Zmiany w ustawie
nakładają na pracowników naukowych konieczność uzyskania
zgody rektora na podjęcie dodatkowej pracy.
• Eksperci zwracają uwagę, iż przepis ten oznacza, że (…) bez
wspomnianej zgody, twórca rozwiązania nie może pełnić funkcji
we władzach spółki powstałej w celu wdrożenia wynalazku ani
być jej pracownikiem etatowym, co może tworzyć niezamierzoną
barierę w procesie komercjalizacji wiedzy.
6.
7. • Kolejną przeszkodę dla efektywnego komercjalizowania
wyników badań naukowych może stanowić zapis określający
kwotę, jakiej nie może przekroczyć wartość wynalazku
(aktywa trwałe) bez zgody Ministerstwa Skarbu.
• Dokonanie wyceny nieskomercjalizowanego jeszcze
wynalazku jest jednak zadaniem trudnym – nie tylko ze
względu na niematerialny charakter rozwiązania przed jego
przemysłową komercjalizacją, ale również ze względu na brak
środków finansowych, które mogłyby pokryć dokonanie takiej
wyceny.
8. • Pomimo wątpliwości i kontrowersji, jakie wzbudza reforma ustawy
o szkolnictwie wyższym, zmiany w funkcjonowaniu polskich szkół
wyższych wydają się sprzyjać poprawie współpracy środowiska
naukowego z przedsiębiorstwami, ośrodkami innowacji oraz
instytucjami rządowymi i pozarządowymi.
• Poprzez zwiększanie przemysłowej przydatności wyników badań
naukowych i lepsze przygotowywanie studentów do
funkcjonowania w środowisku biznesowym, uczelnie wyższe mają
szansę na osiąganie większych sukcesów w wymiarze
gospodarczym, co niewątpliwie wpłynie na efektywniejszą budowę
gospodarki opartej na wiedzy.
9. • Niewątpliwie o wymiarze tych sukcesów będą także
decydować różnego rodzaju inicjatywy, takie jak
prezentowana podczas dzisiejszego spotkania.
• Pomimo tego bowiem, że uczelnie już podjęły wiele zadań
związanych z komercjalizacją, to nadal brakuje dobrych
wzorców i rozwiązań.
• Dzisiejsze spotkanie wskaże możliwe mechanizmy
licencjonowania, które mogą funkcjonować bez większych
nakładów oraz dokładnie scharakteryzować możliwości jakie
dają nowe przepisy Ustawy o Szkolnictwie Wyższym.