aro garaikidea lana

1. MAIALEN SELFA ITXASO.
NAHIA ELIZASU MARIAEZKURRENA.
JON VELAZQUEZ RODRIGUEZ.
VICTORIA MANZANOS DA SILVA
PERU IDIGORAS GARCIA.

2. CARLOS IV
Bere tronoarten sarrera izan
zan 1788 ko Abenduaren 14 tik
1808 ko Martxoaren 19 rarte.
Frantziako irautzaren
ondoren, Manuel Godoi
izendatu zuten Lehen
ministro.
 1797 an Espainiako Trinidad
galdu zuen Ingalaterraren
mesedetan

3. 1789tik i1790ra bitartean
Frantzia aldaketa azkar
sakona gertatu zen.
Errepublikaren aldekoak
eta erregearen aldekoak
elkarren kontra borrokatu
ziren.
Izualdian, exkuzioak
zabaldu eta errepresioa
areagotu zen.
Napoleon Bonapartek
boterea eskuratzean
amaitutzat jo zen Iraultza.

4.  Napoleondar gerren
barnean Iberiar
penintsulan Espainiak ,
Portugalek eta Erresuma
batuak , eta Frantziako
lehen inperioak bestetik
borrokatutako gatazka
izan zen .
 Frantziar armadak
Portugal,1807an, eta
Espainia ,1808an, inbaditu
ostean hasi zen gerra , eta
seigarren koaliazioak
1814an Napoleon garaitu
zuenean amaitu zen.

5. Francisco Goya .
Jaio zen : Fuendetodos ,
Zaragozako probintzian 1746ko
martxoaren 30 .
Hil zen : Bordele , Frantzia
,1828ko apirilaren 16 .
Erromantizzismoari hasiera
eman zion espaniar pintore,
marrazkilari, eta grabaitzale izan
zen .
Erretratugile ofiziala izan bazen
ere, bere,bere garaiko estilo eta
gai konbentzioak baztertu zituen .
Irudimenez erabat librea agertuz
, molde plastiko berezia sortu
zuen .
Hori dela eta , arauak hautsi nahi
dituen margolaritza modernoaren
aintzindari izan zen .

6. ESPAINAKO LEHENENGO
KONSTITUZIOA
1812.urtean,Espainan oso egoera berezian zegoen. Alde
batetik independentzia gerra ari zen.Hau da,Frantziak,Espainia
inbaditu zuen(Fontainebelekun hitzareneren ondorioz)eta
hauek,inbasioren aurak agertu ziren,nahiz eta frantsesek
inposatutakoa aprobetxatu.Betse,Iraultza liberal
zegoen,Espainako populazio guztiak ez zuen onartu
inpostariko errege berria Josef Bonaparte etan beraz botere
ilegalitzat hartuz,boterea berrantzolatzen dute junte
bitartez.Junta zentral bat eratuko da eta gorteak deituko
ditu.Liberalak anzinako erregimendako idatzi zuten konstituzio
hau.Konstituzio hau,leku jakin batean gauzatutako
da:Cadizen.Frantzesek inbaditu ez zuten leku bakarra izan zen
hau eta bertan biltzen ziren liberalak,berairen ekinzak aurrera
eramateko.

7. FERNANDO VII
Bere erregaldia izan zan
1814 tlik – 1833 rarte.
Jesus Mosterin filosofoak
honela laburbildu du hark
utziyako ondorea:
(Fernando VII . A,
adminaren etsai,
zentzuaren eta
inkisizioaren berrezarle,
zezenketa eskola
sortzaile, eta zezenketa
ekitaldien sustatzaile
handia.

8. Espania eta Frantziaren arteko
gudaren ondorioz,
hegoameriketan independentzia
etorri zan.
Independentzia lortu zuten
lehenengo herriak izan zirem:
Mexiko, Kolombia, Rio de la
platako probintzia batua, Chile,
Peru eta Bolivia.
Mexikoko independentzia guda 11
urte iraun zuen.
Kolombia handia 1819 eta 1830
arteko Kolombiako Errepublikari
ematen dioten izena da.Kolombia,
Venezuela, Ekuador, Panama,
Kostarrika, Peru , Nikaraua
osatzen zuten.
Chile independentzia lortu zuen
1815 Txakabuko borroka irabazi
ondoren.

10.  Aurrerapen eta
modernitatearen
erreminta edota
baliabide bezala hartu
zuten Espainiako
burgesia liberalak
trena,
 1848ko urriaren 28an
zabaldu zen
penintsulako lehean
tren linea: Bartzelona
Mataro elkartzen zituen
29kilometroko
trenbidea.
 Ingeniari ingelesak izan
ziren linea horren
egilea.

11.  Isabel.II Espaina,¨De los
 Tristes Helmuga¨edo
 ¨Queen castiza¨(jaio zen
 Madril,urriak 10,1830-
 Hil zen Paris,apirila
9,1904)
 Izeneko,Espainako
erreginak
 1833 urteen artean izan
zen,
 Erregilazio 1713
segurida
 Indagabetzeabe(normale
an
 ¨Lege Salikoa¨nahiz eta
 Teknikoki ez baiz
izeneko,
 Pragmatikoa 1830
zigorra arabera.

12. 1866. URTEAN
UNIFIKAZIO
ALEMANA

13. 1870 – 1873 bitartean,
EspainIako erregea izan zen.
Espainiak erregea behar zuen
eta Prim jeneralak ekarri zuen
Amadeo I.
Prim erail zuten Madrilen.
1872ko uztailaren 18an,
Madrilen, onik atera zen bere
kontrako atentatu batetik.
Hurrengo urtean Espainia utzi
zuen eta Italiara itzuli zen.
JARRI NOIZ HIL ETA NOIZ JAIO

16. ALFONSO XIII.
Jaio zenetik 1931
arte erregea izan zen.
Hamasei urte
zituenean eskuratu
zuen boterea 1902
maiatzaren 17 an.
1886 ko 17 a España
madrilen jaio zen eta
bere eriotza 1941 eko
Otsailaren 28 a
Erroma, Italiako
erresuman.

18.  Lehen mundu gerra
1914ko abuztuaren 4an
hasi zen eta 1918ko
azaroaren 11an amaitu
zen gerra izan zen batik
bat Europan garatu
zena,munduko beste
eskualde zenbaitetara
hedatu bazen ere
.Gatazka hau potentzia
inperialisten arteko
lehiarengatik sortu zen
Europan

19.  1917koErruiako Iraultza garrantzi handiko mugimendu politikoa
izan zen; 1917an Errusian tsarra ordezkatu zuen behin-behineko
gobernua bota eta 1991ra arte iraungo zuen SESB ezarriko zuten.
 Bi garai bereizi behar dira:
 1917ko Otsaileko Iraultza: Errusiako azken tsarra izango zen
Nikolas II.aren autokrazia kendu eta errepublika liberal bat
ezartzeko xedea zuen.
 1917ko Urriko Iraultza: Sobietaketa Alderdi Boltxebikea izan ziren
protagonista nagusiak. Vladímir Ilich Uliá Lenin, eta Leon
Trotsky nabarmendu ziren eta Aleksandr Kerenskikzuzenduriko
behin-behineko gobernua eraitsi zuten. Proletarioen diktadura
delakoa indarrean jarri zuten; honatx, diktadura horren zenbait
aldaketa: langileek ekoizpenaren gaineko erabateko kontrola
izango zuten aurrerantzean, lurjabe handien eta kapitalisten
lurrak nekazarien artean banatu zituzten eta, hau dena aurrera
eraman ahal izateko, Trotskyk zuzenduriko Armada Gorriaosatu
zuten.
 Hartutako beste bi erabaki inportante hauetxek izan ziren: Brest-
Litovsk ituna eta Errusiar Inperioaren pean zeuden nazionalitateei
autodeterminazio eskubidea ematea. Iraultza honen txinparta
ziztu bizian zabaldu zen eta inoiz ikusi gabeko emaitzak lortu
zituen.

20.  Miguel primo de Rivera eta
Orbaneja
 (jaio zen Jerez de la
Frontera,urtarrilaren
 8m,1870- hil zen Paris,martxoak
16,1930)
 Euskal militar batek diktadore
gisa
 Zerbaitzatzen 1923 eta 1930
urteen artean
 Izan zen.
• Armada gazte joan
zen,Maroko,Kuba eta
 Filipinak geldirik zegoen general
igotzeko.

21. MUNDUKO KRISI
EKONOMIKOA
Bi gerren arteko aldian gertatu ziren,
hurrenez ekonomiaren suspertzea oparo
aldian eta krisian aldi arren erdi erdian
1929an ordu arte ezagutu zen ekonomi krisi
gogorrena izan zen.
Krisi horren ondorioak ekarri zuten
besteak , faxismoen geraldia, eta, azken
finean, baita bigarren gerra handian ere.

22. Espainiako Bigarren
Errepublika 1931tik 1931
arte iraun zuen erregimen
politikoa izan zen.
Espainiako Gerra zibilak
markatu zuen bere
amaiera.
Espainiako Gerra zibilak
amaitu ondoren Francisco
Franco diktadura hasi zen.

23.  Espainiako gerra zibila
1936 eta 139 urteen
artean Espainian, Hego
Euskal Herria barne,
jazotako gerra izan zen .
Espainiako armadako
militar batzuek bigarren
errepublikako gobernu
demokratikoaren aurka
eginiko estatu kolpe
batez hasi zen.
 Gerra artako aldeek
altxamendu nazionala
,matxinada, faxista.
 Gerra nazional -
iraultzailea eta abar ere
deitu izan diote

24. BIGARREN MUNDU GERRA 1939-1945 urteen artean mundu osoan hedatu zen gerra izan zen. Gizateriaren historian
hildako gehien eragin duen guda izan da, munduko biztanleriaren %2 hil baitzen (61 milioi pertsona inguru) horietako
gehienak zibilak[. 1939ko irailaren 1ean hasi zen (nahiz eta Asian1937
Japonia eta Txina gerran zeuden) eta 1945eko irailaren 2an amaitu zen. Laburbilduz, bi alderdi lehiatu ziren: Aliatuak
eta Ardatza.
Ardatza osatu zuten herrialdeak: Alemania, Italia eta Japonia. Ardatzari atxiki zitzaizkion beste herrialdeak: Eslovakia,
Finlandia, Hungaria, Errumania, Bulgaria, Kroazia eta Thailandia.
Aliatuak: Hasiera batean Ardatzaren kontra aritzeko elkartu ziren bi herrialdeak Frantzia eta Erresuma Batua izan ziren.
Ardatzaren erasoen ondorioz aliatuei atxiki zitzaizkien herrialdeak Polonia, Danimarka, Norvegia,Belgika,Herbehereak,
Luxenburgo, Jugoslavia eta Grezia . Commonwealtheko herrialdeek ere parte hartu zuten, hala nola Australia, Kanada,
Hegoafrika eta Zeelanda Berria. Ardatzaren Japoniarekin bategiteak Txinarekin ituna ekarri zuen, eta Ardatzaren
erasoak jasan ondoren Sobietar Batasuna ere batu zitzaien. Estatu Batuak 1941eko abenduaren 7an sartu ziren gerran
Ardatzaren kontra Pearl Harboreko erasoaren ondorioz.
Neutralak: Europan herrialde hauek mantendu ziren neutral: Irlanda, Espainia, Portugal, Suedia, Suitza eta Turkia.
Bigarren Mundu Gerrak zibilen gainean jarri zuen sufrimenduen parte handiena: judutar, homosexual, ijito, eslaviar eta
ezinduen kontzentrazio esparrutan biltzea Alemaniaren aldetik; japoniarren kontzentrazio esparrutan biltzea Estatu
Batuetan; Txinako biztanleriarengan eragindako sarraskiak Japoniar soldaduen aldetik; gizakien gaineko
esperimentazio zientifikoak mediku nazi eta japoniarren aldetik; zibilen kontrako airetiko bonbardaketak, lehenengo
Ardatzen partetik Rotterdam eta Londresen, eta gero aliatuen partetik Tokyo, Dresde edota Hanburgen, besteak beste;
eta lehenengo aldiz bonba atomikoaren erabilpena, Estatu Batuen aldetik, Hiroshima eta Nagasakiren kontra.

26.  La Organización de las Naziones
Unidas(ONU)edo,besterik gabe,Naziones
Unidas(N.N U.U).Dagoen nazioarteko
erakunde handiena da.Definitzeko duten
Lankidetza besteak beste,nazioarteko
zuzenbidean,batea eta
Nazioarteko segurtasuna,garapen
ekonomiko eta soziala,eginkizun
Humanitarioaren eta giza eskubideen
bezalako galeetan errazten
Gobernantza global elkarte bat bezala
desinze da.

27. FRANCISKO FRANCOREN
DICTADURA
Franciscoren
diktadura, frankista
diktadura edo
erregimen frankista
1939 tik 1975ra
Espainian ezarritako
erregimen politiko
diktatoriala izan zen
Francisco Franco
Bahamondes-en
buruzagitzapean.

28. Europako ekonomia
Erkidegoa 1957ko
martxoaren 15an sortu
zen, Alemaniako
Errepublika federalak,
Frantziak, Belgikak,
Luxenburgok, Holanda
eta Italiak, sinatu zuten
Erromako Itunaren
ondorioz.

29.  Neil Alden
Armstrong
 1930eko abuztuaren
25an jaio zen.
 NASAko astronauta
izan zen ,eta apollo
11 izeneko misio
ospetsuan ilargia
zapaldu zuen
lehenengo aldiz

30.  Juan Karlos (Erroma, 1938ko urtarrilaren
5ean jaio zen)
 1975tik 2014ko ekainaren 19ra Espainiako
errega eta estatu buru izan zen .
 Haren oinordekoa haren semea Felipe VI.a
da , Juan Karlosek errege titulua izaten
jarraitzen du
 Sofia Greziakoa da bere emaztea
berarekin hiru ume izan ditu :
 Elena Borboikoa (1963ko abenduaren 20 )
, Espainiako infanta eta Lugoko dukesa .
 Kristina Borboikoa (1965koekainaren 13),
Espainiako infanta eta Palmako dukesa
 Felipe Borboikoa (1968ko urtarrilare 30),
Asturiako printzea eta gaur egun
Espainiako erregea da .

31. Frankoren diktadura Espainiak Mendebaldeko bukaera tratsizioa.
Herrialdeko bihurtu denbora arteko egoera demokratikoa
Onartzen data abiapuntu dira historialariak gaztelaniaz,Francisco
Franco hasieran diktadorearen heriotza(1975 eko azaroaren
20)Eguna da,eta amaitzeko,PSOE-egunetik du hauteskunde
orokorretan(1982 urriak 28)irabazi zuen.

32. HAUTO ESKUNDE
DEMOKRATIKOA
1977 KO Espainian Haute eskunde
orokorrak frnkismoaren ondoren egin ziren
lege hate eskunde libreak dira. 1977 ko
ekainean 15 ean bozkatu zen.Zentro
demokrtikoaren batasuna geiengo osoa
lortu ez zuen arren adolfo suarez
gobernuburua hautatu izan zen.

33. Adolfo suarez hil zen 2014ko
martxoaren 20an Madrid,
Espainia.
Jaio zen 1932ko irailaren 5ª,
Cebreros, Ávila, Espainia.
Erlijio katolikoa zuen.
Bere aurrekoa Carlos Arias
Navarro zen.
Bere ondorengoa Leopoldo
Calvo – Sotelo zen.

34.  Konstituzioa estatu
independente baten
arauak eta oinarriak
zehazten dituen idatzia
da.
 Bertan arautzen dira
estatuko botere-
antolaketa eta banaketa,
oinarrizko prozedurak.
 Estatu horren antolaketa
juridikoaren gailurra izan
ohi da Konstituzioa ,lege
nagusietan nagusia.
 Berak zehazten du beste
legeek bete behar
dituzten oinarrizko
prozedurak.

35. Leopoldo Calvo Sotelo Bustelo
(Madril, Espania,008 1926ko
apirilaren 14ean eta Pozuelo
del Alarcon, Espania , 2008ko
maiatzaren 3 an hil zen)
Politikari espainiarra eta gobernu
burua .
Bideetako ingeniaritza ikasi zuen eta
1967 eta 1981 arte hainbat kargo
publikoz arduratu zen , tartean
RENFE enpresaren presdente izan
zen .
1971tik 1975era bitartean Gorteetako
prokuradore izan zen , eta Franco
hil ondoren Merkataritza ministroa
Adolfo Suareze agindu pean .

36.  Felipe gonzález márquez(jaio
zen Sevilla
 1942)Espainara politiko
batek 2014 urteaz
 geroztik Kolonbiako
naziolitate ere badu da.
 Idazkariak Socialista Obrero
España(PSOE)
 1974tik 1997ra eta
hirugarren lehen ministroa
 Espainiako egintari nagusta
zen demokraziako
 zenetik,1982 eta 1996 urteen
artean.

37. CEE-N ESPAINIA
SARTZEN DA
1977 Espainiak lortu zuen
europar batasunean
sartzea demokraziaren
sorrerarekin orduango
presidentea bukatzean
Madrilen.
 Euro izena jarri zuten
Txanponarentzako eta
2002an inplantatu zuten
Martxoan.
Honekin Espainia txanpon
berriaren bultzatzaile
printzipaletakoa izan zen.

38. Jaio zen 1953ko otsailaren
25ean Madril.
Bere aurrekoa Jose
Constantino Nada da.
Bere ondorengoa Jesus
Posada da.
Espainiar politikaria izan
da.
1996-2004 bitartean.
Alderdi popularreko(PP)
buru zela.

39.  Antzinatean,Balkanetako
herrien historia
Grezia,Iliria,Mazedonia eta
Epiroko historiarekin lotuta
egon zen.K.a.II.mendetik
aurrera erromatarren
eskuetan egon zen ,eta
395ean Bizantziar
Inperioaren osagarri bihurtu
zen.
 Godoen, hunoen eta
Abaroen inbasioaren
ondotik, VII. mendean,herri
eslaviarren zabalkundeak
itxuratu zuen Balkanen
iparraldeko osaera etnikoa
(Bulgaria)Serbia , Kroazia,
Eslovenia, Bosnia, eta
Iterzegovina,Montenegro,
Mazedonia.

40.  1992ko Maastricheco Ituraren ondoren CEE
desagertzen da eta Europar komunitatea
deitzera pasatzen da (CE).
 Itun horretan , hiru Europear Komunitatea ,
CECA , lehen CEE deitzen eta orain CE eta
CEEA , elkartuz Europar Batasuna sortzen
dute .

41. Guerra Kubako independenzia(edo 1895-guda)izen horren
bidez,azken gerra Espainiako gobernuaren aurak kubatarrak
independentzia ezaguna da,eta Espainako Erresumaren aurak
Amerikan azken gerra bat da.Gerraren otsailak 24,1895 hasi zen
35 Kubako hiri altxamendu aldibereko ere,Grito de Oriente
(lehen Grito de Barre bezala ezagutzen) eta 1898an amaitu
American aldez militarren durako Espainakoa armada
kolonialak errendito hartera,elkarrekin laguntza ta Mambi du
(Kubako independentzia armadako kideak),normalean
Espainia-Estatu Batuak Gerra bezala ezagutzen laguntza
(´´Espainako Kubako Amerikan´´ irla barruandeitua)

42. 2001eko irailaren 11 ko
Atentatuak egon ziren
Nueva Yoren.
2001 urtean Al - Kaedako
19 kideek burututako
atentatu suizidak
Izan ziren (1) atentatuaren
4 bidaiari hegazkinean
baitu zituzten.
Istripuan 2,973 eta
oraindik beste 24 pertxona
desagertuta jarraitzen
dute.

43. Madrilgo atentatua Madrilgo
aldiriko tren sarean pasa
zen.
2004 martxoaren 11ean
izan zen.
Armak motxila bombak
izan ziren.
Hil ziren 191 pertson.
Zaurituak 2.050 izan ziren.
Zelula jihadistak izan ziren.

44.  Juan Karlos I.
Espainiakoaren
abdikazioa, 2014ko
ekainaren 2ko iragarpen
bat egin zuen.
 Erregetik Printzerako
botere aldaketak , lege
organikoaren tramiteak
jarraituz.

45.  Konstituzioarekin mugatutako
monarkia baten ideia modernoa
Europan zehar poliki kontsolidatzen
joan zen. XIX. mendean zehar
parlamentuaren boterea hazi egin
zen monarkarena gutxitzen zen
bitartean, eta mendebaldeko
monarkia asko desagertu egin ziren
Lehen Mundu Gerraren ostean,
Errusiakoa, Alemaniakoa eta
Austriakoa kasu. Oraindik monarkia
konstituzional asko aurki daitezke,
gehienbat batasun nazionalaren
sinbolo direnak, besteak beste,
Britainia Handian, Espainian,
Herbeheretan, Norvegian Suedian,
Danimarkan eta Belgikan.

46.  1931N,Primo de Rivera jeneralak
dimitutu ondoren,udal-hautesk
undeak izan ziren,errepublikaren
aldekoek irabazi zuten.Alfonso
XIII.a Espainiatik ihes egin zuen
eta bigarren errepublika
aldarrikatu zen
 Gobernu errepublikanoak hainbat
erreforma jarri zituen:
konstituzioa egin zuen, nekazariei
lurrak ematea,eskola publikoak
eraikitzea,langileen soldatak
igoztea,aramda erreformatzea eta
lehenengo autonomiaetautatuak
onartzea.
 Errreforma horien ondorioz,ordea
gatazka larriak sortu ziren,zenbait
politikari hil zituzten.

47.  Diktadura , pertxona edota
ideologia bereko talde Jakin
eskuetan botere absolutua jartzen
duan gobernu era bat da,
estatuaren hiru botereak
(legegile, eragilea eta judiziala
kontrolatuz).

48. Fabrika handiak eraiki zituzten hirien
inguruan eta onen ondorioz
nekazariak hirietara jun ziren.
Tren bideak eraiki zituzten eta jendeak
errexago bidaiatzen zuen.
Hiriak aldatu zituzten: hirietan farolak,
antzerkiak, garraio publikoak,
lehenengo kotxeak…
Langileak, klase sozial berri berri
bezala sortu zan.
XIX. Mendean azken 25 urtetan,
asmakizun asko sortu ziren: bombila,
telefonoa, telegrafoa, bateria
elektrikoa. Ahuen asmakizunenen
ondorioz jendeak bizitza izugarri
aldatu zan.

49.  Josteko makina
Thomas Saint
britainiarrak
patentatu zuen lehen
aldiz,1790.urtean,
 Hari bakarra
erabiltzen zuen larrua
eta ehunak josteko .
Hala ere, ez zen mota
artako makinarik
merkaturatu .
 Puntada irekiko
makina zen.

50.  Asmatu zuen , Eduard
Lenon Scott de
Martinville 1857ko
martxoaren 25ean.
 Soinuak grabatzen
zituen lehen makina izan
zen , lehen egin zezaken
baina ezinezkoa zen
erreproduzitzea , baina
honek soinuena
erregistroa posible zela
esateko balio zion .

51. HEGAZKINA

52.  Itsaspekoa ur azpian mugitu
daiteken ontzia da, hala gerrarako
nola arlo zibilean erabiliak.

53. Bizikleta XIX. Mendean
sortu zen.
Lehenengo bizikleta
pedalik gabe zan, Kare
Drais Alemaniarrak
asmatu zuen.
Gero hobetzen joan
ziren.

54.  Fotografia argiari
sentikor den gainazal
batean irudi finkoak
grabatzeko prozesu eta
arteari deritzo.
 Horretarako kamera
ilun deritzan printzipioa
erabiltzen da ,
zeinarekin gainazal
batean egindako zulo
txiki batekin jasotako
irudia proiektatzea
lortzen den, honen
tamaina txikituz eta
gardentasuna handituz.

55.  Aurkikuntza publikoak erabili zen lehen aldia
1807an izan zen , noiz Frederick Albert
Winsorek Londreseko Pall Mall Kalleko alde
bat gasaren bidez argitu zuen . Philippe
Lebonen sistema hobetuz .
 Lehenengo gas farolak eskuz piztu eta
itzaltzen ziren horretarako pertsona bat
arduratzen zen . Baina urte batzuk beranduago
automatikoki pizten ziren farolak asmatu
zituzten . Lehen farolak arabiarrek fabrikatzen
zituzten .

56.  Telegrafoa seinale elektrikoak
egunero erabilizen hodetuak tesu
´´Morse´´kodea,kable edo
erradialdut lineak erabiliz,mezuak
transmititzeko tresna bat da.

57.  X izpiak izenarekin Wildjem Rotjeman enak
1896ean aurkitutako erradiazioa ezagutzen da.
Erradiazio hau ikus daiteke eta argazkietako
filmak inprimatu ahal ditugu. X izpipiak
erradiazio elktro-magnetikoa dira eta irrati
uhinean, mikro-huinen, infragorrien, argiaren,
izpi ultramoreen eta gamma izpien natura bera
du.

58. Goi mailako klaseak: nobleak
eta Burgesak.
Nobleek bere pribilejio
guztiak mantendu zuten.
Burgesia klase sozial berri
bezala sortu zen eta
negozioetara dedikatu zen .
Erdiko klasea herritan bizi
ziren.
Langile publikoak eta langile
liberalak ziren.
Langile liberalak: abokatuak,
medikuak bereziki ziren.
Klase baxua: langileak eta
nekazariak.

59.  Antoni Gaudí nació el 25 de junio
de 1852, hijo del industrial
calderero Francesc Gaudí i Serra
(1813-1906) y de Antònia Cornet i
Bertran (1819-1876).
 Era el menor de cinco hermanos,
de los que sólo llegaron a edad
adulta tres: Rosa (1844-1879),
Francesc (1851-1876) y Antoni.
Los orígenes familiares de Gaudí
se remontan al sur de Francia, en
Auvernia, desde donde uno de
sus antepasados, Joan Gaudí,
vendedor ambulante, pasó a
Cataluña en el siglo XVII; el
apellido en su origen podría ser
Gaudy o Gaudin.5

60.  Neoklasizmoa XVIII. mendaren bigarren erdialdean eta XIX . Mendearen hasieran Europan
geratu zen mugimendu artistikoa izan zen . Barrokoa eta Rokokaren gehiegikerien aurkako
erreakzio izan zen , eta antzinate klasikoaren eta zibilizazio greko – erromatarren oroimena
iza zuen ardatz . Eredu klasikoak kopiatzen , oso era zehatzean aztertuz . Printzipio nagusiaren
muina , , arrazoia sentimenduari gaileatzen zetzan .
 Neoklasizmoa XIX . mendean eman zitzaion higikunde honen balio gutxi estearren , izaera
inpresionala eta hotza egozten bitzioten .
 XVIII. mendean ordea , garai neiklasikoa zirdutenek egiazko estilo izena eman zioten
Neoklasismoari . Izan ere Berpizkunde berri baten izaera eman nahi zihoen , egia atenporale
baieztaben bezala .

61.  Modernismoa duten artistiko berritzeko korronte bat XIX eta XX
mendearen hasieran garatu,fin de Sièclr eta Belle Epoque izeneko
aldian zehar izenatzen da terminoa da. Herrialde ezberdinetan izen
ezberdinak jaso ditu:Art Nouveau-en Belgika eta Frantzia,Jugenstil-en
Alemania eta iparraldeko herrialdeetan,sezesio-en Australia,estilo
modernoa du herrialde angolosaxoietan Nievwe kust-en Netherlands
eta Liberty edo Italiaren Floreale.
 Izen horiek guztiak asmo aipatzeko arte modernoa berri
bat,gazte,aske sortzeko eta garai hartan dominante estiloak,tradizio
akademiko(historialismo edo esketismoa)aurrerapauso gisa,bai(edo
errealismo hausturia adieratzen dutenak inpresionismoa)

62.  Joakin Sorolla y Bastida ( Balentzia,
1863ko Otsailaren 27 a Cencerdilla
Madrilgo probintzia, 1923ko 10 a)
 Pintorea eta artista grafiko emankorra
izan zen, inpresionismoaren garaikoa.
2200 margolan baino gehiago daude
katalogatuta bere izenean.

63. 1904ko maiatzaren 11 jaio
zen.
1989ko urtarrilaren 23an.
Margolaria, idazlea,
eskultorea, diseinatzailea
eta zinemagilea izan zen.
Madrilen eta Parisen ikasi
zuen, Luis Buñuela,
Federico Garcia, André
Betran eta Pablo Picasso
moduko jendea ezagutu
zuen.

64.  Pablo Picasso
Malagan jaio zen
1881 urriaren
25ean. Haren aita
Jose Ruiz Blasco
ere Malagan jaioa
zen, eta margolari
eta marrazkilari
artistaen zen.
Ama,Maria Picasso
Lopèz, Malagakoa
zen orobat 1973an
hil zen arte 91 urte
zituela.

67. Inpresionismoa XIX.
mendearen azken herenean
Frantzian, Parisen bereziki, sortu eta
garatu zen pintura-joera eta estiloa
da, arte modernoaren mugimendu
nagusietakoa.
Artista inpresionistak 1860an hasi
ziren publikoki agertzen.

68.  Kubismo zen mugimendu
artistiko bat 1907 eta 1914
bitartean garatu zen Frantzian
jaio eta buru Pablo
Picasso,Georges Braque,Jean
Metzinger,Albert
Gleizes,Robert Dedaunay eta
Juan Gris.Arabera da
ezinbesteko den joera bat
abangoardia gainerako
sorratzeko ditu Europako
XX.mende hau ez da izmoa
batibaina pintura
tradizionalarekin bukatu
atsedenaldian.

69.  Surrealismoa 1920ko hamarkadan
sortutako arte modernoaren
mugimendua da, Andre Breton
bultzatzaile nagusi eta Paris
erdigune eduki izan zituena mundu
osoan zabaldu bazen ere.
Mugimendua margolaritza, zinema,
literatura eta musika arloetan
burutu zen.

70. Arte abstraktua mundu naturaleko
gauzakiak irudikatzen ez dituen artea da.
Hortaz kolorea eta itxuraz ez ditu modu
figuratiboan erabiltzen.

74.  Amerika izan da euskaldunen
ohiko destinoa Kolonek
kontinente berri batekin topo egin
zuenez geroztik.Emigrazioak
hainbat etapa izan ditu:konkista
eta kolonizazioarena, XIX - XX
guduetatik ihes egiteko exodoa
(karlistadak, zerbitzu
militarra,lehen mundu gerra,
Francoren garaipena...)450 urtean
zehar mugimenduak jos litzakeen
hari bakarra izan dela sinesgaitza
bada ere, ezin da ukatu euskal
jatorriko jendeen presentzia irmoki
finkatuak lagundu ohi zirela unean
– unean iristen zirenei ,haurrean
eta integrazioan.

76.  Sufragio unibersalez
eskubidea helduen estatu
bateko biztanle gutzien botoa
emateko,arraza,sexu,erlijio edo
gizarte-egoera kontuan hartu
gabe dago.Normalean aipatzen
du,zehatzago asanda,helduen
emakumeei zuri eta bozketa
oroikor,ondoriz , eskubide hori
zabaltzeko beste lasterketa
bozkatzeko daiteke.

78.  1800: Alessandro Voltak bateria elektrikoa
asmatu.
 1876: Telefonoa Alexander Graham bellek
asmatu zuen
 1817:Motore elektrikoa asmatu zuen Michael
Foradayek.

79. Mendearen hasieran pentsamenduaren
erabateko iraultza gertatu zen.
Kolonia grekotan; izan ere, mundua
azaltzeko arrazoian oinarritzen ziren
pentsamendu joerek, mitoetan
oinarrituak horei aurrea hartu baitziren.

80.  Alexander Fleming (East
Ayrshire, Eskozia, 1881eko
abuztuaren 6a - London,
1955eko martxoaren 11a).
 Penizilinaren aurkitzailea
izateagatik egin zen ezagun
1928an.
 Aurkitutako lehen antibiotikoa
izan zen. Penicilliniun notatum
izeneko onddoak sortzen du
penizilina era naturalean.
 Peniziliana bakterioek
sortutako infekzioak tratatzeko
erabiltzen den antibiotikoa da .