iconografische analyse, afbeeldingsmateriaal

1. IDM
BLOK
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD TOEGANKELIJK GEMAAKT
Klaas
Jan
Mollema
MSc
IDMDENHAAG
InformatieDienstverlening &
informatieManagement
4

2. mededelingen IDM-­‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
26 mei: gastcollege vanuit Erfgoed Leiden en Omstreken
5 juni: seminardag vanuit NEWZ.nl

3. collegeplanning IDM-­‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
college 1 :: visuele communicatie & image retrieval
de kracht van beelden
het probleem van image retrieval
vertaling image naar metadata
inleiding op iconografische analyse
college 2 :: iconografische analyse
pre-iconografisch niveau
iconografisch niveau
iconologisch niveau
college 3 :: iconografie en ontsluiting
ico analyse in schema
een andere classificatie (ook schematisch)
collecties van non tekst materiaal
college 4 :: beeldbanken en open data
college 5 :: audio en video
college 6 :: beeldbanksoftware

4. IDM-­‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
CULTURELE
ORGANISATIES
ONDERZOEK
IN DE
CULTURELE SECTOR
onderzoek
in
de
culturele
sector

5. IDM-­‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
CULTURELE
ORGANISATIES
onderzoek
in
de
culturele
sector
CATCHPlus
http://www.catchplus.nl
continuous access to cultural heritage plus
Gemeenschappelijke diensten
OpenSKOS | Workspaces | Annotation Repository | Persistent Identifiers
Deelprojecten
SCRATCH4All | CHoralPlus | WitchcraftPlus | MuSeUMPlus | UPR en ZieOok | Multiply | STITCHPlus | DocChecker

6. IDM-­‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
CULTURELE
ORGANISATIES
onderzoek
in
de
culturele
sector

7. IDM-­‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
CULTURELE
ORGANISATIES
onderzoek
in
de
culturele
sector
Universiteit Leiden
http://www.liacs.nl/research/introduction/

8. IDM-­‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
CULTURELE
ORGANISATIES
onderzoek
in
de
culturele
sector
TU DELFT
http://www.liacs.nl/research/introduction/
ARCHitectural enhancements for Image and VIdeo REtrieval

9. IDM-­‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
CULTURELE
ORGANISATIES
BEELDBANKEN
EN
LINKED OPEN DATA
beeldbanken
en
linked
open
data

10. voorbeeld:
Boek geschreven door auteur
BIBO:BOOK-DC:CREATOR-FOAF:PERSON
IDM-­‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
CULTURELE
ORGANISATIES
beeldbanken
en
linked
open
data

11. <?xml version="1.0"?>
<rdf:RDF xmlns:foaf="http://xmlns.com/foaf/0.1/"
xmlns:dcterms="http://purl.org/dc/terms/"
xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/"
xmlns:rdf="http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#"
xmlns:bibo="http://purl.org/ontology/bibo/">
<bibo:Series rdf:about="http://sunsite.informatik.rwth-aachen.de/Publications/CEUR-WS/"
dcterms:title="CEUR Workshop Proceedings"
bibo:shortTitle="CEUR workshop proc."
bibo:issn="1613-0073"
>
<dcterms:publisher rdf:resource="http://infolab.uvt.nl/~jeusfeld/" />
<dcterms:hasPart rdf:resource="http://ftp.informatik.rwth-aachen.de/Publications/CEUR-WS/Vol-248/" />
<dcterms:relation>
<bibo:Document rdf:about="http://sunsite.informatik.rwth-aachen.de/Publications/CEUR-WS/">
<bibo:uri>http://sunsite.informatik.rwth-aachen.de/Publications/CEUR-WS/</bibo:uri>
</bibo:Document>
</dcterms:relation>
<bibo:status rdf:resource="http://purl.org/ontology/bibo/status/published" />
</bibo:Series>
<foaf:Person rdf:about="http://infolab.uvt.nl/~jeusfeld/"
bibo:familyName="Jeusfeld"
bibo:givenName="Manfred" />
<bibo:Proceeding rdf:about="http://ftp.informatik.rwth-aachen.de/Publications/CEUR-WS/Vol-248/"
dcterms:title="SFSW '07 Scripting for the Semantic Web"
bibo:shortTitle="SFSW2007"
dcterms:date="2007-05-01"
bibo:volume="248"
>

12. </bibo:Series>
<foaf:Person rdf:about="http://infolab.uvt.nl/~jeusfeld/"
bibo:familyName="Jeusfeld"
bibo:givenName="Manfred" />
<bibo:Proceeding rdf:about="http://ftp.informatik.rwth-aachen.de/Publications/CEUR-WS/Vol-248/"
dcterms:title="SFSW '07 Scripting for the Semantic Web"
bibo:shortTitle="SFSW2007"
dcterms:date="2007-05-01"
bibo:volume="248"
>
<dcterms:partOf rdf:resource="http://sunsite.informatik.rwth-aachen.de/Publications/CEUR-WS/" />
<dcterms:relation>
<bibo:Document rdf:about="http://ftp.informatik.rwth-aachen.de/Publications/CEUR-WS/Vol-248/
proceedings.pdf">
<bibo:uri>http://ftp.informatik.rwth-aachen.de/Publications/CEUR-WS/Vol-248/proceedings.pdf</
bibo:uri>
</bibo:Document>
</dcterms:relation>
<bibo:editor rdf:resource="http://www.auer.cx/soeren" />
<bibo:editor rdf:resource="http://www.bizer.de#chris" />
<bibo:editor rdf:resource="http://kmi.open.ac.uk/people/tom/" />
<bibo:editor rdf:resource="http://www.dfki.uni-kl.de/~grimnes/foaf.rdf#ggrimnes" />
<bibo:contributorList>
<rdf:Seq>
<rdf:li rdf:resource="http://www.auer.cx/soeren" />
<rdf:li rdf:resource="http://www.bizer.de#chris" />
<rdf:li rdf:resource="http://kmi.open.ac.uk/people/tom/" />
<rdf:li rdf:resource="http://www.dfki.uni-kl.de/~grimnes/foaf.rdf#ggrimnes" />
</rdf:Seq>
</bibo:contributorList>
<dcterms:hasPart rdf:resource="http://ftp.informatik.rwth-aachen.de/Publications/CEUR-WS/Vol-248/
paper11/" />
<bibo:status rdf:resource="http://purl.org/ontology/bibo/status/published" />

13. <rdf:li rdf:resource="http://kmi.open.ac.uk/people/tom/" />
<rdf:li rdf:resource="http://www.dfki.uni-kl.de/~grimnes/foaf.rdf#ggrimnes" />
</rdf:Seq>
</bibo:contributorList>
<dcterms:hasPart rdf:resource="http://ftp.informatik.rwth-aachen.de/Publications/CEUR-WS/Vol-248/
paper11/" />
<bibo:status rdf:resource="http://purl.org/ontology/bibo/status/published" />
</bibo:Proceeding>
<bibo:Article rdf:about="http://ftp.informatik.rwth-aachen.de/Publications/CEUR-WS/Vol-248/paper11/"
dcterms:title="An Architecture to Discover and Query Decentralized RDF Data"
dcterms:date="2007-05-01"
>
<dcterms:partOf rdf:resource="http://ftp.informatik.rwth-aachen.de/Publications/CEUR-WS/Vol-248/" />
<dcterms:relation>
<bibo:Document rdf:about="http://ftp.informatik.rwth-aachen.de/Publications/CEUR-WS/Vol-248/
paper11.pdf">
<bibo:uri>http://ftp.informatik.rwth-aachen.de/Publications/CEUR-WS/Vol-248/paper11.pdf</
bibo:uri>
</bibo:Document>
</dcterms:relation>
<dcterms:creator rdf:resource="http://captsolo.net/semweb/foaf-captsolo.rdf#Uldis_Bojars" />
<dcterms:creator rdf:resource="http://tmp.apassant.net/foaf.rdf#alex" />
<dcterms:creator rdf:resource="http://fgiasson.com/me/" />
<bibo:authorList>
<rdf:Seq>
<rdf:li rdf:resource="http://captsolo.net/semweb/foaf-captsolo.rdf#Uldis_Bojars" />
<rdf:li rdf:resource="http://tmp.apassant.net/foaf.rdf#alex" />
<rdf:li rdf:resource="http://fgiasson.com/me/" />
</rdf:Seq>
</bibo:authorList>
<bibo:status rdf:resource="http://purl.org/ontology/bibo/status/peerReviwed" />
<bibo:status rdf:resource="http://purl.org/ontology/bibo/status/accepted" />

14. <rdf:Seq>
<rdf:li rdf:resource="http://captsolo.net/semweb/foaf-captsolo.rdf#Uldis_Bojars" />
<rdf:li rdf:resource="http://tmp.apassant.net/foaf.rdf#alex" />
<rdf:li rdf:resource="http://fgiasson.com/me/" />
</rdf:Seq>
</bibo:authorList>
<bibo:status rdf:resource="http://purl.org/ontology/bibo/status/peerReviwed" />
<bibo:status rdf:resource="http://purl.org/ontology/bibo/status/accepted" />
<bibo:status rdf:resource="http://purl.org/ontology/bibo/status/published" />
</bibo:Article>
</rdf:RDF>

15. linked
data
bestanden
waar
kun
je
je
metadata
aan
refereren
IDM-­‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
AAT : Art and Architecture Thesaurus
http://www.aat-ned.nl

16. linked
data
bestanden
waar
kun
je
je
metadata
aan
refereren
IDM-­‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
GTAA : Gemeenschappelijke Thesaurus
Audiovisuele Archieven
http://data.beeldengeluid.nl/gtaa/GTAA

17. linked
data
bestanden
waar
kun
je
je
metadata
aan
refereren
IDM-­‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
FREEBASE
http://freebase.com
- muziek
- boeken
- media
- mensen
- film
- televisie
- locatie
- business
- etc

18. linked
data
bestanden
waar
kun
je
je
metadata
aan
refereren
IDM-­‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
STAP 1 : selecteer woorden
- haal lidwoorden er uit
- haal bijwoorden er uit
- haal stopwoorden er uit
- haal overige woorden er uit die ‘geen
concept zijn’

19. linked
data
bestanden
waar
kun
je
je
metadata
aan
refereren
IDM-­‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
STAP 2 : bepaal de volgorde van
belangrijkheid van de woorden
- bijvoorbeeld op basis van de
beschrijving of de uitgeschreven tekst

20. linked
data
bestanden
waar
kun
je
je
metadata
aan
refereren
IDM-­‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
STAP 3 : gebruik de woorden en de
volgorde van belangrijkheid in je
zoekvraag voor de linked data
bestanden

21. linked
data
bestanden
waar
kun
je
je
metadata
aan
refereren
IDM-­‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
STAP 4 : breid de zoekvraag uit naar
andere bronnen
- zoals google maps, musea, wikipedia,
europeana

22. linked
data
bestanden
waar
kun
je
je
metadata
aan
refereren
IDM-­‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
STAP 5: sla de url’s van de linked data
concepten op in het betreffende record
http://www.beeldengeluid.nl/blogs/research-and-
development/201112/demo-open-datasets-verrijken-
videomateriaal

23. IDM-­‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
CULTURELE
ORGANISATIES
BEELD EN GELUID
beeld
en
geluid
ontsluiten
van
audio
en
video
materiaal

24. IDM-­‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
CULTURELE
ORGANISATIES
De Digitale Voorziening
http://www.dedigitalevoorziening.nl
beeld
en
geluid
ontsluiten
van
audio
en
video
materiaal

25. IDM-­‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
CULTURELE
ORGANISATIES
De Digitale Voorziening
http://www.dedigitalevoorziening.nl
beeld
en
geluid
ontsluiten
van
audio
en
video
materiaal

26. IDM-­‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
CULTURELE
ORGANISATIES
Metadata vanuit productie & gebruiker
programmamakers - machine generated - kijker
beeld
en
geluid
ontsluiten
van
audio
en
video
materiaal

27. IDM-­‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
CULTURELE
ORGANISATIES
beeld
en
geluid
ontsluiten
van
audio
en
video
materiaal
informatie content
Waar gaat het programma over?
audiovisuele content
Wat is er te zien en/of te horen?
formele gegevens
Wie is er verantwoordelijk voor de intellectuele
inhoud, de productie en de distributie van het programma?
beheersmatige gegevens
Op wat voor drager is het programma vastgelegd
en waar is deze drager opgeslagen?
IMMIX
Instituut voor Beeld en Geluid

28. IDM-­‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
CULTURELE
ORGANISATIES
beeld
en
geluid
ontsluiten
van
audio
en
video
materiaal
IMMIX
Instituut voor Beeld en Geluid
informatie content
Waar gaat het programma over?
waar gaat de productie over, in hoofdzaak en
op onderdelen?
De inhoudsbeschrijving geeft antwoord op de
vragen wie, wat, waar, wanneer, hoe en
waarom
- het centrale onderwerp of object
- op programma niveau
- op onderdeelniveau
- de context
- de kenmerken
- de gezichtpunten
- identificatie personen, organisaties en locaties
- weergave gerepresenteerde meningen
:: onderwerpen en/of aspecten van een onderwerp
:: weergave meningen voor- en tegenstanders,
opname van relevante citaten
:: samenvatting van commentaar en toelichting
:: namen en functies van personen, groepen en
organisatie, geografische aanduidingen.

29. IDM-­‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
CULTURELE
ORGANISATIES
beeld
en
geluid
ontsluiten
van
audio
en
video
materiaal
IMMIX
Instituut voor Beeld en Geluid
audiovisuele content
Wat is er te zien en/of te horen?
wat is er in het programma te zien en/of te
horen?
- de scenes
- de shots
- audio: uitspraken en interview gedeelten
chronologisch weergegeven en zo nodig
getimed
stilistische en compositie elementen (montage, shot
typen, cameraposities, muziek en effecten)
vb: wide shot, mediumshot, close-up, pan, tilt,
luchtopname,
kikkerperspectief e.d.
hierdoor :
+ de relatie tussen onderwerpskenmerken (de
conceptuele) en de formele kenmerken (de visuele)
expliciet gemaakt.
+ verleent een beschrijving een soort 'objectiviteit'.
+ onderscheid tussen items en shots met hetzelfde
onderwerp.

30. IDM-­‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
CULTURELE
ORGANISATIES
beeld
en
geluid
ontsluiten
van
audio
en
video
materiaal
IMMIX
Instituut voor Beeld en Geluid
stockshots
herbruikbare shots of audiofragmenten ::
'illustratiemateriaal'
formele eisen:
- niet te kort
- geen zichtbare contextinformatie (logo's,
titels, tekstblokjes, een verslaggever) in beeld
algemene, neutrale stockshots: zoals 'beelden
van een drukke markt', 'beelden van spelende
jonge dieren'
specifiek stockmateriaal: bijv. 'exterieur van het
Witte Huis in de sneeuw' of 'recente bijeenkomst
van een goed gevulde Tweede Kamer

31. IDM-­‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
CULTURELE
ORGANISATIES
beeld
en
geluid
ontsluiten
van
audio
en
video
materiaal
IMMIX
Instituut voor Beeld en Geluid
beschrijvingsprincipes
detaildrempel (seuil de finesse)
relevantiedrempel (seuil de pertinence)
bepaald door:
- formele complexiteit
- de informatiewaarde
- schaarste en/of uniciteit
- aard en intensiteit van de vraag
- informatiebehoefte van de klanten
detaildrempel:
er wordt niet beschreven wat onmiskenbaar een
integraal deel is van een groter geheel
dus: een mensenmenigte, maar niet de individuele
figuren en gezichten
dus: het landschap, maar niet de afzonderlijke
struiken, bomen en de heuvels in dat landschap.

32. IDM-­‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
CULTURELE
ORGANISATIES
beeld
en
geluid
ontsluiten
van
audio
en
video
materiaal
IMMIX
Instituut voor Beeld en Geluid
beschrijvingsprincipes
detaildrempel (seuil de finesse)
relevantiedrempel (seuil de pertinence)
bepaald door:
- formele complexiteit
- de informatiewaarde
- schaarste en/of uniciteit
- aard en intensiteit van de vraag
- informatiebehoefte van de klanten
relevantiedrempel:
beschreven worden die objecten, gebeurtenissen
en personen die binnen het betreffende beeld van
betekenis zijn en die duidelijk identificeerbaar zijn.
dus: de onderwerpen en de gasten van een
talkshow, niet de willekeurige elementen uit het
decor.
dus: het gebouw, niet de toevallig passerende
auto’s
Uitzonderingen zijn er overigens altijd, bijvoorbeeld voor
a-typische elementen in
het beeld, in het geval van bruikbare stockshots en
wanneer er bepaalde (nieuwe)
contextinformatie aanwezig is.
Bijvoorbeeld: tussen de mensenmenigte loopt een
'bekende Nederlander'.
Bijvoorbeeld: de toevallig passerende auto is van een
buitennissig, historisch model.

33. IDM-­‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
CULTURELE
ORGANISATIES
beeld
en
geluid
ontsluiten
van
audio
en
video
materiaal
IMMIX
Instituut voor Beeld en Geluid
beschrijvingsprincipes
detaildrempel (seuil de finesse)
relevantiedrempel (seuil de pertinence)
bepaald door:
- formele complexiteit
- de informatiewaarde
- schaarste en/of uniciteit
- aard en intensiteit van de vraag
- informatiebehoefte van de klanten
formele complexiteit:
Eén factor wordt bepaald door de formele
eigenschappen van het te beschrijven materiaal.
Deze eigenschappen kunnen worden gezien als
intrinsieke kenmerken van het materiaal en zijn in
zekere zin autonoom. Zo kan een programma meer
of minder complexiteit bevatten in vorm en
structuur
bijvoorbeeld: opbouw beeld en geluidselementen,
dooreenlopen van shots en interviews, rijk en
gevarieerd gebruik archiefmateriaal uit
verschillende bronnen, rechteninformatie die per
onderdeel verschilt.

34. IDM-­‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
CULTURELE
ORGANISATIES
beeld
en
geluid
ontsluiten
van
audio
en
video
materiaal
IMMIX
Instituut voor Beeld en Geluid
beschrijvingsprincipes
detaildrempel (seuil de finesse)
relevantiedrempel (seuil de pertinence)
bepaald door:
- formele complexiteit
- de informatiewaarde
- schaarste en/of uniciteit
- aard en intensiteit van de vraag
- informatiebehoefte van de klanten
schaarste en/of uniciteit:
Niet intrinsiek is de schaarste en/of de uniciteit van
beelden of van audio binnen de collectie die wordt
beschreven, of nog breder, in de context van
nationale en internatioale audiovisuele collecties.
Dit criterium geldt in de regel voor bepaald
historisch materiaal, maar kan ook betrekking
hebben op unieke
contemporaine beelden of geluidsopnamen.
Hoe schaarser of 'unieker' het materiaal hoe
belangrijker het is de terugvindbaarheid te
garanderen op een gedetailleerd niveau

35. IDM-­‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
CULTURELE
ORGANISATIES
beeld
en
geluid
ontsluiten
van
audio
en
video
materiaal
IMMIX
Instituut voor Beeld en Geluid
beschrijvingsprincipes
detaildrempel (seuil de finesse)
relevantiedrempel (seuil de pertinence)
bepaald door:
- formele complexiteit
- de informatiewaarde
- schaarste en/of uniciteit
- aard en intensiteit van de vraag
- informatiebehoefte van de klanten
aard en intensiteit van de vraag
Een vierde factor is direct gekoppeld aan de vraag
die aan het materiaal wordt gesteld en het
(her)gebruik van het materiaal. Deze factor wordt
extern gestuurd. Hier is het een combinatie van de
gebruikersgroep, het soort gebruik en de dynamiek
van de vraag die bepaalt welke beschrijvingsdiepte
het meest geschikt is.

36. IDM-­‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
CULTURELE
ORGANISATIES
beeld
en
geluid
ontsluiten
van
audio
en
video
materiaal
IMMIX
Instituut voor Beeld en Geluid
beschrijvingsprincipes
detaildrempel (seuil de finesse)
relevantiedrempel (seuil de pertinence)
bepaald door:
- formele complexiteit
- de informatiewaarde
- schaarste en/of uniciteit
- aard en intensiteit van de vraag
- informatiebehoefte van de klanten
informatiebehoefte