2. 1 Oriëntatie
Wat zijn de kenmerken van klimaat en landschap in het
Middellandse-Zeegebied?
1.Mediterraan klimaat
2.Mediterrane plantengroei
3.Mediterrane landbouw
4.Veel irrigatielandbouw
5.Jong Alpien hooggebergte met veel hellingen
6.Veel aardbevingen
3. Waarom leiden de menselijke activiteiten in het Middellandse
Zeegebied vaak tot landdegradatie?
4. Waarom komen in het Middellandse Zeegebied regelmatig
aardbevingen en vulkaanuitbarstingen voor?
-Grote spanningen in de aardkorst
-Afrika en Europa bewegen naar elkaar toe
-Alpen, Pyreneeën
-Subductiezones
-Middellandse Zee krimpt
5. 2 Klimaat en water in het Middellandse
Zeegebied
2.1 De kenmerken van het Mediterrane klimaat
1. Temperatuur
- Zomer: weinig wolken, weinig neerslag, hoge temperatuur
- Winter: nauwelijks vorst, behalve in hooggelegen gebieden
2. Neerslag (in de winter)
- Hoge variabiliteit
- Hoge intensiteit
6.
7. 2.2 Beschikbaarheid en verbruik van water
De waterbalans
1.De toevoer van water
- vernieuwbaar
- niet-vernieuwbaar
2.De opslag van water
- oppervlaktewater
- bovengrond
- ondergrond
3.De afvoer van water
- verdamping
- uitstroom
- watergebruik
8. 2.3 Stuwmeren als waterregelaars
Kenmerken van rivieren in het Middellandse Zeegebied:
-Winter en voorjaar: behoorlijke afvoer
-Zomer vaak droog
Oplossing: stuwmeren.
Voordelen:
1.Water
2.Elektriciteit
Nadeel:
Slib
9. 3 Plantengroei en landbouw in het
Middellandse Zeegebied
3.1 Mediterrane plantengroei
Aan droogte aangepaste vegetatie.
10. 3.2 Mediterrane landbouw
Het lange groeiseizoen wordt bepaald door:
1.De temperatuur
2.Het aantal uren zonlicht per dag
3.De vochttoestand van de bodem
Mediterrane landbouw:
-Bomen met onderbeweiding
-Wintergraan
-Veeteelt
11. 3.3 De olijfteelt
Olijfboom:
-Typisch voor het Middellandse Zeegebied
-Levert olijfolie op
-Kan tegen droogte
13. 3.5 Veel bosbranden
1. De brandbaarheid van de planten
2. Een leeg platteland
3. Monocultures
4. Brandstichting
14. 4 Landdegradatie in het
Middellandse Zeegebied
4.1 Landdegradatie door bodemerosie en
aardverschuivingen
Natuurlijke factoren die bodemerosie en aardverschuivingen bevorderen
1. De geomorfologie
- erosiegevoelige hellingen
2. Stortregens
- afspoeling
- geulerosie
3. Harde stenige bodems
- ondiepe verweringslaag
4. Weinig beschermende plantengroei
15. Menselijke factoren die bodemerosie en aardverschuivingen bevorderen
Minder duurzaam door:
1.Vergroting van grondpercelen
2.Monocultures
3.Minder ondergroei bij boomgaarden
4.Overbegrazing
5.Braakleggen van grond
16. 4.2 Landdegradatie door verdroging en verwoestijning
Natuurlijke factoren die verdroging en verwoestijning bevorderen
1.Minder dan 300-400 mm neerslag
2.Een hoge verdampingscapaciteit
17. Menselijke factoren die verdroging en verwoestijning bevorderen
1.Meer irrigatie
- Europese landbouwbeleid
- daling grondwater
- verzilting
- erosie
2.Meer watergebruik door toerisme
- hotels, appartementen
- golfterreinen
18. 5 De actieve ondergrond van het
Middellandse Zeegebied
5.1 De complexe botsingszone van Afrika en Europa
19. 5.2 Een verzameling microplaten
- Bewegen verschillend ten opzichte van elkaar
- Turkije: langste transforme breuk
- Opbouw van spanning
- Aardbevingen
20. 5.3 Veel zware aardbevingen
1. Subductiezones
- Afrikaanse plaat schuift onder de Europese plaat
2. Opschuivingsbreuken
- Noord-Afrika en Zuid-Spanje
3. Transforme breuken
- Turkije beweegt naar het Westen
21. 6 Vulkanisme in het Middellandse
Zeegebied
6.1 Vulkanen door
subductie
22. 6.2 De vulkanen in Italië
• Vesuvius
- stratovulkaan
- tuf
- zeer gevaarlijk
• Etna
- basalt
- basis: schildvulkaan
- bovenkant: stratovulkaan
- af en toe gevaarlijk
• Stromboli, Vulcano
- actief
- puimsteen
23. 6.3 De vulkanen in Griekenland
• Santorini
- caldera
- zeldzaam maar extreem krachtig
24. 7 De effecten van aardbevingen en
vulkanisme
7.1 De kans op schade
1.Bouwwijze en bouwmaterialen
2.Dichtheid van bebouwing
3.Samenstelling van de ondergrond
4.Aanwezigheid van hellingen
25. 7.2 Tsunami
- Door aardbeving of aardverschuiving
- Kan zeer grote schade veroorzaken
- Waarschuwingssysteem is noodzakelijk