1. Khản tiếng: Phải làm sao?
Sau khi hò hét to, nói lâu, nói nhiều hoặc làm việc trong môi trường độc hại,
ô nhiễm… chúng ta rất dễ bị viem thanh quan , khan tieng. Ban đầu, người
bệnh thấy nhức đầu, mệt mỏi, sổ mũi, sốt,… sau đó đau họng, cảm giác nóng
và khô hoặc như có dị vật trong cổ họng, kích thích ho. Tiếp đến, giọng nói
bị khản đặc, thậm chí mat tieng.
Theo GS.TS Trần Hữu Tuân – nguyên Viện phó Viện Tai mũi họng Trung
ương, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến viêm thanh quản như: phát âm quá
mức do đặc thù nghề nghiệp ở những người sử dụng tiếng nói làm công cụ lao
động (người bán hàng, phát thanh viên, ca sĩ, giáo viên…); do viêm, nhiễm
virus, vi khuẩn trong viêm mũi, viêm họng, đặc biệt khi bị lạnh, ẩm, thay đổi
thời tiết đột ngột, có các ổ viêm mạn như viêm mũi, viêm xoang, viêm họng…
rất dễ lan xuống gây viêm thanh quản, khan tieng; do thanh quản bị kích thích ở
những người nghiện thuốc lá, rượu bia, tiếp xúc với hóa chất, ăn uống quá lạnh,
quá nóng; có tổn thương thực thể như hạt xơ dây thanh, u nang, pôlip dây
thanh,…
Để điều trị và giảm các triệu chứng của viêm thanh quản, khan tieng, bên cạnh
việc nghỉ ngơi, hạn chế nói, giữ ấm cổ,… nhân dân ta thường sử dụng chanh
tươi thái lát mỏng, nghệ tươi, đường phèn hấp cách thuỷ ngậm nhiều lần trong
ngày. Dùng một số thảo dược như húng chanh, mật ong, quất, gừng, tía tô, ngải
cứu, bạc hà... cũng cho kết quả tốt. Bên cạnh đó, có thể dùng kháng sinh phòng
bội nhiễm nhóm beta-lactam như: amoxicillin, cephalosporin dạng viêm hoặc
siro với liều theo cân nặng. Nếu dị ứng với nhóm kháng sinh này thì có thay thế
bằng kháng sinh nhóm macrolid... Trong một số trường hợp, bác sĩ cũng có thể
cho dùng thuốc chống viêm, giảm phù nề, alpha-chymotrypsine dạng viên nén
ngậm dưới lưỡi hoặc uống phối hợp với các thuốc giảm ho, kháng histamin
uống. Thuốc ngậm tại chỗ cũng rất hữu ích trong viêm thanh quản, tuy nhiên
thuốc sử dụng, liều dùng cũng như thời gian sử dụng phải theo chỉ định của
thầy thuốc, tránh những biến chứng đáng tiếc có thể xảy ra.
2. Ảnh minh họa: Cần vệ sinh họng
miệng hàng ngày
Để giữ gìn giọng nói trong người bệnh cần: sử dụng tiếng nói hợp lý, đúng
mức, không quát, thét, hạn chế nói nhiều, có thể sử dụng các dụng cụ hỗ trợ khi
cần thiết như micro,.. cần điều trị sớm và triệt để các bệnh viêm đường hô hấp
trên như viêm amiđan, viêm họng, viêm mũi xoang,… vì dễ dẫn tới viêm thanh
quản, khan tieng; vệ sinh mũi, súc họng, miệng hàng ngày.
Thanh Tú