opis testowy

1. ISSN 1426-1847 CENA 18 ZŁ
listopad – grudzień (11–12) 2009
BIULETYN ORGANIZACYJNY I NAUKOWO-TECHNICZNY STOWARZYSZENIA ELEKTRYKÓW POLSKICH
90-lecie StowarzySzenia elektryków PolSkich

2. Oddział Gorzowski SEP
Instytut Inżynierii Elektrycznej Uniwersytetu Zielonogórskiego
oraz ENEA Operator Sp. z o. o.
organizują w dniach 21 – 23 kwietnia 2010 roku
w Ośrodku Wypoczynkowo-Konferencyjnym Leśniczówka „Przyłęsko”
w Przyłęsku k. Gorzowa Wlkp.
(usytuowanym w Barliniecko-Gorzowskim Parku Krajobrazowym
obok Rezerwatu „Wilanów”)
VI Lubuską Konferencję Naukowo-Techniczną
Materiały i Technologie
w Elektrotechnice
Patronat honorowy nad konferencją objęli Wojewoda Lubuski i Prezes SEP
Patronat naukowy sprawuje Komitet Elektrotechniki Polskiej Akademii Nauk
Honorowym Przewodniczącym Komitetu Naukowego
jest prof. Kazimierz Zakrzewski,
a pracami Komitetu kieruje prof. Ryszard Strzelecki
Tematyka Konferencji obejmuje całokształt zagadnień związanych z ma-
teriałami i technologiami elektrotechnicznymi, jakością zasilania urządzeń
elektroenergetycznych, przetwarzania i przesyłania energii elektrycznej oraz
ochrony środowiska.
Podczas Konferencji – podobnie jak w poprzednich jej edycjach – odbę-
dzie się forum dyskusyjne poświęcone problemom naukowo-badawczym
i technicznym oraz integracji środowiska teoretyków i praktyków w szerokim
obszarze elektrotechniki teoretycznej i stosowanej.
Patronat medialny nad konferencją sprawują czasopisma SEP:
Energetyka, Wiadomości Elektrotechniczne i Przegląd Elektrotechniczny
i Spektrum.
Prezes Przewodniczący
Oddziału Gorzowskiego SEP Komitetu Organizacyjnego
Eugeniusz Kaczmarek Edward Cadler
Szczegółowe informacje na stronach:
www.sepgorzow.pl www.mitel.uz.zgora.pl www.przylesko.pl
Kontakt z organizatorem:
Edward Cadler, tel. 095 768 93 02, e-mail: mitel@uz.zgora.pl

3. Szanowni,
Drodzy Czytelnicy!
Uprzejmie zapraszam do lektury ostatniego w tym roku numeru (11-12/2009) biuletynu organizacyjne-
go i naukowo-technicznego Stowarzyszenia Elektryków Polskich Spektrum. Jest to numer szczególny,
choćby tylko dlatego, że ukazuje się w ostatnim miesiącu roku, w którym obchodzimy piękny jubileusz
90 lat Stowarzyszenia Elektryków Polskich. Jubileusz objęty, jak pamiętamy, patronatem honorowym
Prezydenta RP W numerze 7–8/2009 Spektrum zamieściliśmy relację z koncertu na Zamku Królewskim,
.
podczas którego w części oficjalnej został odczytany list pana Prezydenta Lecha Kaczyńskiego. W bieżącym
numerze wiele miejsca z konieczności, ale także i z wielką przyjemnością, poświęcamy przypomnieniu
najważniejszego wydarzenia jubileuszowego: I Kongresu Elektryki Polskiej. Kongres odbył się w dniach
2 – 4 września br. w Politechnice Warszawskiej i zakończył się, według zgodnej oceny uczestników, dużym
sukcesem organizacyjnym. Wysoko oceniono poziom merytoryczny tej imprezy, a na szczególne pod-
kreślenie zasługuje fakt dużego zainteresowania, jakie budziły wygłaszane referaty, o czym wymownie
świadczyły pełne słuchaczy sale podczas obrad plenarnych i sesji tematycznych. Kilkanaście stron naszego
miesięcznika stowarzyszeniowego poświęcono bogato ilustrowanej relacji z tego ważnego wydarzenia.
Zgodnie z obietnicą wyrażoną na Kongresie w numerze zamieszczony jest tekst wystąpienia gościa Kon-
gresu, sekretarza generalnego Międzynarodowej Unii Zastosowań Elektrotechniki UIE Koena van Reusela
wraz z tłumaczeniem na język polski.
Szanowne Koleżanki i Koledzy!
Dla uczczenia jubileuszu Stowarzyszenia Elektryków Polskich Zarząd Główny SEP odbył zebrania
w oddziałach kontynuujących tradycję działalności stowarzyszeniowej w środowiskach, które przed 90 laty
przyczyniły się do powstania naszej organizacji. Jak wiemy Zjazd Założycielski Stowarzyszenia Elektrotech-
ników Polskich, odbyty w dniach 7 – 9 czerwca 1919 w Warszawie, uznał za założycieli Stowarzyszenia koła
Elektrotechników z Warszawy, Poznania, Warszawy, Krakowa, Łodzi i Sosnowca. Na stronie 40 naszego
miesięcznika zamieszczamy reprint Przeglądu Elektrotechnicznego z 1 listopada 1921 roku informujący
o pierwszych przedsięwzięciach Stowarzyszenia. Zachęcam do zapoznania się z tym dokumentem.
W ubiegłym roku odbyły się uroczyste zebrania w Warszawie i Katowicach. W dniu 17 kwietnia 2008
roku wspólnym zebraniem ZG SEP i Zarządu Oddziału Warszawskiego SEP im. Kazimierza Szpotańskiego,
z udziałem Wojewody Mazowieckiego Jacka Kozłowskiego, rozpoczęto przygotowania do obchodów ju-
bileuszu SEP Jesienią odbyło się wspólne zebranie ZG SEP i Zarządu Oddziału Zagłębia Węglowego SEP
.
w Katowicach. Przypomnijmy, że działający obecnie w Katowicach OZW SEP kontynuuje tradycję działającego
od 1911 roku, a więc jeszcze w okresie przedsepowskim, Koła Elektrotechników z Sosnowca. W bieżącym
roku spotkania Zarządu Głównego SEP odbyły się w Krakowie, Lwowie i Łodzi. Zachęcam do przeczytania
relacji autorstwa prezesa Oddziału Krakowskiego SEP Jana Strzałki z wyjazdu członków ZG SEP do Lwowa,
gdzie odbyli nostalgiczne, pełne pozytywnych emocji spotkanie w tamtejszej Politechnice, pamiętającej cza-
sy prof. Stanisława Fryzego. W bieżącym numerze jest tylko krótka notatka ze spotkania w Łodzi, szersza
informacja pojawi się w jednym z kolejnych numerów Spektrum. Kończące cykl spotkań wspólne zebranie
ZG SEP z Zarządem Oddziału Poznańskiego planowane jest na rok przyszły.
Bieżący numer Spektrum, zgodnie z trzyletnią już tradycją, rozpoczyna się od działu „Z prac Zarządu
Głównego i Rady Prezesów SEP”. Zamieszczona jest relacja z dwóch zebrań ZG SEP i dwóch zebrań Prezydium,
a także z posiedzenia Rady Prezesów, zorganizowanego w Będlewie koło Poznania przez Oddział Poznański
SEP Zachęcam do lektury także pozostałych tekstów zamieszczonych na białych stronach Spektrum, w tym
.
między innymi: informacji o konferencjach poświęconych pamięci wybitnych profesorów: Stefana Manczar-
skiego i Włodzimierza Krukowskiego. Organizatorami tych dwóch imprez naukowych, mających jednak także
istotne odniesienie historyczne, byli odpowiednio Oddział Elektroniki, Informatyki i Telekomunikacji SEP
z Warszawy oraz Oddział Radomski SEP Kolejną konferencję historyczną z cyklu spotkań związanych z obcho-
.
dami 90-lecia SEP poświęcono pamięci profesora Alfonsa Hoffmanna. Konferencję tę zorganizowali wspólnie:
Oddziały Toruński i Bydgoski SEP przy współudziale Naczelnej Organizacji Technicznej z Torunia.
W bieżącym numerze zamieszczamy także sprawozdanie z konferencji naukowo-technicznej „Inżynieria
elektryczna w budownictwie”, której organizatorem był Oddział Krakowski SEP oraz relację z uroczystych
obchodów 91. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości, zorganizowanych wzorem lat ubiegłych
przez Koło Terenowe SEP przy Rejonowym Zakładzie Energetycznym Busko. Autorem relacji jest Andrzej
Wadowski, prezes Koła.

4. Szczególnie serdecznie zachęcam do lektury rozmowy przeprowadzonej przeze mnie w dniu 17 paź-
dziernika br. z Aleksandrą Rakowską, przewodniczącą Sekcji Energetycznej Oddziału Poznańskiego SEP oraz
Stefanem Granatowiczem, prezesem tego Oddziału. Rozmowa odbyła się podczas wspomnianego już, XIII
spotkania Rady Prezesów w Będlewie, koło Poznania.
Na niebieskich stronach numeru zamieszczamy bardzo obszerny materiał autorstwa Zbigniewa Kierzkow-
skiego z Konsorcjum Sieci Laboratoriów WOD i Jana Kwiatkowskiego z Politechniki Wrocławskiej, zatytuło-
wany „Problematyka społeczeństwa informacyjnego”. Został on przygotowany na sesję Kongresu Elektryki
Polskiej, podczas której omawiano zagadnienia technologiczne, organizacyjne i gospodarcze „kształtowania
społeczeństwa informacyjnego”, prezentowane przez specjalistów i przedstawicieli ośrodków współpra-
cujących w tematyce wirtualnej organizacji działań – WOD. Ostatnią, IV część tego materiału zamieścimy
w następnym numerze Spektrum.
Na niebieskich stronach prezentujemy również produkt nagrodzony w konkursie o Medal Prezesa SEP ,
rozstrzygniętym podczas Kongresu Elektryki Polskiej. Są to sterowniki polowe SN z zintegrowanymi funk-
cjami zabezpieczeniowymi, analizy jakości energii i rozszerzonymi funkcjami tzw. samotestowania – produkt
Instytutu Tele- i Radiotechnicznego z Warszawy. Prezentuje go mgr inż. Joanna Florkowska-Trąbińska. Za-
chęcam do lektury obu tekstów.
Do wielu innych, ważnych imprez stowarzyszeniowych, które miały miejsce w ostatnich miesiącach
z pewnością powrócimy w następnym numerze Spektrum. Podsumujemy także mijający rok Jubileuszu 90-
lecia SEP Od początku przyszłego roku będziemy sukcesywnie informować o zbliżającym się XXXV Walnym
.
Zjeździe Delegatów SEP który będzie obradował w dniach 25 – 27 czerwca 2010 roku w Katowicach. Odby-
,
wający się raz na cztery lata WZD jest zawsze bardzo ważnym wydarzeniem w życiu Stowarzyszenia.
Szanowni, Drodzy Czytelnicy,
Z okazji zbliżających się Świąt Bożego Narodzenia składam Wam i Waszym najbliższym najserdeczniejsze
życzenia dobrego zdrowia, wszelkiej pomyślności, wielu sukcesów w pracy zawodowej, stowarzyszeniowej
i w życiu osobistym. Niech to będą radosne i spokojne Święta. Życzę, aby nadchodzący Nowy 2010 Rok był
rokiem szczęśliwym dla nas wszystkich.
Prezes SEP
Warszawa, 10 grudnia 2009 roku
Wesołych Świąt

5. listopad – grudzień (11–12) 2009
BIULETyN ORGANIZACyJNy I NAUKOWO-TECHNICZNy STOWARZySZENIA ELEKTRyKÓW POLSKICH
w numerze:
Rada Programowa: Zamiast wstępu 1
Jerzy Barglik
prezes SEP przewodniczący Rady
,
Mieczysław Hering Z prac Zarządu Głównego i Rady Prezesów SEP
przewodniczący CK Wydawnictw SEP Zebrania Zarządu Głównego SEP 4
Czesław Karwat Zebrania Prezydium Zarządu Głównego SEP 6
członek honorowy SEP ,
wiceprezes O. Lubelskiego XIII zebranie Rady Prezesów SEP 7
Tomasz E. Kołakowski Spotkania z okazji 90-lecia SEP w Krakowie i Lwowie 10
członek honorowy SEP , Konferencja historyczna z cyklu spotkań związanych z obchodami 90-lecia SEP 12
red. nacz. „Energetyki”
Stanisław Konatowski
prezes koła SEP przy WAT Konferencje, seminaria, konkursy, wystawy, targi
Zbigniew Lubczyński Konferencja naukowo-techniczna „Prof. Stefan Manczarski
członek honorowy SEP, – świat elektromagnetyzmu” – Jerzy Fiett, Krzysztof Mangel 13
przewodniczący CK Kół i Współpracy Międzynarodowe seminarium poświęcone pamięci profesora
z Oddziałami SEP
Franciszek Mosiński Włodzimierza Krukowskiego (1887 – 1941) – Wiesław Michalski, Jerzy Hickiewicz 15
prezes O. Łódzkiego SEP IV Krajowa Konferencja Naukowo-Techniczna „Inżynieria elektryczna
Jan J. Pawłowicz w budownictwie” – Jan Strzałka 20
przewodniczący CK Sekcji 91. rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości uroczyście obchodzona
Radiotechniki SEP
w Oddziale Kieleckim SEP – Andrzej Wadowski 21
Jerzy Słowikowski
przewodniczący CK Sekcji
Przemysłu Elektrotechnicznego SEP Rozmowy stowarzyszeniowe
Jerzy Szastałło Rozmowa Jerzego Barglika, prezesa Stowarzyszenia Elektryków Polskich
prezes O. Warszawskiego SEP z Aleksandrą Rakowską, prorektorem Politechniki Poznańskiej
dziekan Rady Prezesów SEP i Stefanem Granatowiczem, prezesem Oddziału Poznańskiego SEP 23
Piotr Szymczak
prezes O. Szczecińskiego SEP,
członek ZG
Wiesław Woliński INFORMACJE
członek honorowy SEP
Zjazd EuRELu 25
Nowelizacja prawa energetycznego 25
Redaktor Naczelna
Iwona Gajdowa
I KONGRES ELEKTRyKI POLSKIEJ
Sprawozdanie z przebiegu obrad 26
Stale współpracują: Tekst wystąpienia sekretarza generalnego uIE, Koena Van Reusela 31
Jolanta Arendarska Wnioski I Kongresu Elektryki Polskiej 37
Jerzy Barglik
Bogumił Dudek
Problematyka społeczeństwa informacyjnego
Lucjan Dyląg – Zbigniew Kierzkowski, Jan Kwiatkowski I
Tomasz E. Kołakowski
Danuta Merska
Jerzy Szczurowski Sterowniki polowe SN ze zintegrowanymi funkcjami zabezpieczeniowymi,
analizy jakości energii i rozszerzonymi funkcjami samotestowania
Artykuły naukowe i techniczne są recenzowane – Joanna Florkowska-Trąbińska XXII
Czasopismo dofinansowywane
ze środków Ministerstwa
Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Redakcja Wydawca Druk
ul. Jordana 25, 40-952 Katowice SEP COSiW Drukarnia Archidiecezjalna
tel. 032 257 87 86, fax 032 251 62 09 ul. Świętokrzyska 14A ul. Wita Stwosza 11
iwona@elektroenergetyka.pl 00-050 Warszawa 40-042 Katowice
spektrum.sep@sep.com.pl tel./fax 022 336 14 25
handlowy@cosiw.pl Nakład: do 1000 egz.

6. Z PRAC
ZARZĄDU GŁÓWNEGO
I RADY PREZESÓW SEP
Zebrania Zarządu Głównego SEP
W dniu 30 września 2009 r. w Warszawie odbyło się ZG z uznaniem przyjął informację o KEP, wysoko oce-
kolejne w obecnej kadencji zebranie ZG SEP. Obecni byli: nił organizację tak dużego logistycznie wydarzenia oraz
prezes Jerzy Barglik, wiceprezesi – Andrzej Boroń, Janusz jego poziom naukowy i organizacyjny. Uznano za celowe
Kłodos i Janusz Jasiona, sekretarz ZG Jerzy Bielawski, przygotowanie w krótkim czasie szczegółowego raportu
członkowie: Andrzej Ciepły, Marek Grzywacz, Zbigniew z przebiegu KEP oraz wniosków. ZG uznał za celowe
Lange, Zbigniew Lubczyński, Jan Musiał, Piotr Szym- organizowanie kongresów co 5 lat, tj. w 2014 i 2019 r.,
czak, Andrzej Wawrzyński, Krzysztof Woliński, sekretarz podczas jubileuszy 95- i 100-lecia SEP.
generalna Jolanta Arendarska, zastępca SG Małgorzata Wiceprezes i skarbnik SEP Andrzej Boroń przedsta-
Gregorczyk oraz kierownik sekretariatu prezesa Ewa wił informacje o sytuacji finansowej SEP, w tym o stanie
Materska. wpływów i wykonaniu odpisów należnych do budżetu
Zebranie prowadził prezes SEP. centralnego wg stanu na 31 sierpnia 2009 r. Poinformował,
Sekretarz generalna przedstawiła kalendarium spotkań że nie ma rozbieżności w stosunku do wielkości planowa-
oraz realizacje uchwał poprzedniego ZG. nych i uzyskano dodatni wynik finansowy. Dla utrzymania
Prezes omówił przebieg Kongresu Elektryki Polskiej, realizacji zaplanowanych wydatków została wprowadzona
zwracając szczególną uwagę m.in. na udaną organizację zwiększona dyscyplina finansowa do końca br.
tej imprezy i bardzo dobrą frekwencję. W KEP wzięło udział Następnie skarbnik przedstawił wstępne założenia do pla-
ponad 500 osób, zarówno podczas sesji plenarnych jak nu finansowego na 2010 r. Po dyskusji, w której udział wzięli:
i tematycznych. Relację internetową przygotowali i prze- prezes, Janusz Jasiona, Piotr Szymczak, sekretarz generalna,
prowadzili na żywo studenci Politechniki Warszawskiej. Marek Grzywacz i Krzysztof Woliński Zarząd Główny zapoznał
Podkreślił bardzo duże zaangażowanie prelegentów, się z pierwszym wariantem budżetu na 2010 r.
sekretarz generalnej i pracowników Biura SEP. Poinfor- Kol. Marek Grzywacz poinformował o pracach Komisji
mował, że obecnie dokonywane są rozliczenia finansowe Statutowej FSNT NOT i przedstawił swoje uwagi dotyczą-
KEP. Prezes wystosował do członków ZG, prezesów od- ce przyszłej organizacji NOT. Ustalono, że członkowie
działów, członków GKR i GSK pismo z podziękowaniem ZG przekażą swoje uwagi w najbliższym czasie do Biura
za aktywne włączenie się w naukowe i organizacyjne SEP, następnie zostanie zorganizowane spotkanie w celu
przygotowanie Kongresu oraz za udział w tym wydarzeniu. przedyskutowania zgłoszonych propozycji.
W dyskusji udział wzięli: Andrzej Boroń, Piotr Szymczak, Prezes SEP przypomniał o podjętej przez ZG uchwa-
Marek Grzywacz, Krzysztof Woliński, Janusz Jasiona, le dotyczącej zorganizowania XXXV WZD w dniach 25
Zbigniew Lubczyński, Andrzej Ciepły, Janusz Kłodos. – 27 czerwca 2010 r. w Katowicach. Obrady odbędą

7. się w Teatrze im. St. Wyspiańskiego, a zakwaterowanie Wiceprezes SEP Andrzej Boroń poinformował o udziale
uczestników w hotelu „Katowice” w centrum miasta. Prze- w imieniu prezesa SEP w konferencji zorganizowanej w To-
wodniczącą Komitetu Organizacyjnego została prezes runiu z okazji rocznicy urodzin Alfonsa Hoffmanna i drugiej
Oddziału Zagłębia Węglowego SEP Teresa Skowrońska, edycji wydania książki o A. Hoffmannie; Zarząd Główny
która dobierze skład tego gremium. Jego członkami będą SEP otrzymał dyplom uznania od Zarządu Oddziału Po-
również sekretarz generalna i jej zastępca. CKOiW SEP morskiego Polskiego Związku Chórów i Orkiestr w Toruniu
zaproponowała wybór 10 członków honorowych (spośród za promowanie zasług A. Hoffmanna. Poinformował także
30 zgłoszonych kandydatów), ZG przyjął do akceptującej o udziale w obchodach Szczecińskich Dniach Techniki.
wiadomości powyższe informacje. Zbigniew Lange poinformował z kolei o udziale w imie-
Podczas obrad przedyskutowano znowelizowany plan niu prezesa SEP w Gdańskich Dniach Elektryki. Sekretarz
realizacji inwestycji Rzędziany. ZG powróci do tej kwestii generalna przedstawiła kalendarium spotkań i omówiła
na jednym z najbliższych swych zebrań. Sekretarz CKOiW realizacje uchwał poprzednich zebrań ZG.
Małgorzata Gregorczyk przedstawiła propozycje wyróż- Wiceprezes i skarbnik SEP Andrzej Boroń przedsta-
nień, które ZG nadał na wniosek CKOiW. wił informację o sytuacji finansowej SEP. Poinformował
Na wniosek skarbnika ZG SEP zobowiązał główną o stanowisku Rady Prezesów SEP, która opowiedziała się
księgową SEP do wystawienia oddziałom not obciążenio- za utrzymaniem dotychczasowego systemu odpisów na
wych za medale 90-lecia SEP – w wysokości 50 zł netto za rzecz budżetu centralnego oraz wysokości składek. Rada
medal – według liczby medali nadanych w poszczególnych Prezesów uznała, że należy rozpocząć prace nad nowym
oddziałach SEP. systemem finansowania działalności SEP. Zaprezentował
Zarząd Główny przyjął w poczet członków wspierają- również propozycję budżetu centralnego SEP na 2010 r.
cych firmę Dalkia Polska SA z siedzibą w Warszawie. zakładającego zwiększenie progów odpisów z oddziałów
Wysłuchano informacji sekretarz generalnej o prowa- SEP o wysokość inflacji. Poinformował o planowanym wy-
dzonych sprawach prawnych i wyjaśnień radcy prawnego. konaniu budżetu centralnego za 2009 r., który zamknie się
Na zakończenie zatwierdzono protokoł zebrania. wynikiem dodatnim; stwierdził, że także wynik Kongresu
Elektryki Polskiej jest dodatni.
W dniu 20 listopada 2009 r. w Łodzi odbyło się wy- Lech Nowosad, przewodniczący Centralnej Komisji
jazdowe posiedzenie ZG SEP. Uczestniczyli w nim: prezes Finansów i Działalności Gospodarczej, przedstawił pozy-
SEP Jerzy Barglik, wiceprezes Andrzej Boroń, członkowie tywną opinię Komisji nt. projektu budżetu na 2010 r. oraz
ZG – Janusz Borowski, Andrzej Ciepły, Marek Grzywacz, akceptację propozycji zwiększenia progów odpisów. Po-
Zbigniew Lange, Jan Musiał, Lech Nowosad, Andrzej informował o przebiegu dyskusji nt. finansowania budżetu
Wawrzyński, Krzysztof Woliński oraz przewodniczący centralnego SEP. Decyzja w tej sprawie powinna zostać
GKR Tomasz Kołakowski, dziekan Rady Prezesów Jerzy podjęta w III kwartale 2010 r.
Szastałło, sekretarz generalna Jolanta Arendarska, prezes Dziekan Rady Prezesów Jerzy Szastałło poinformował
Oddziału Łódzkiego Franciszek Mosiński, prodziekan ds. o wniosku Rady Prezesów SEP w sprawie włączenia pod
kształcenia Politechniki Łódzkiej Jacek Kucharski, zastęp- obrady najbliższego WZD tematyki celowości podwyższe-
ca sekretarz generalnej Małgorzata Gregorczyk i kierownik nia składki członków zwyczajnych. Po dyskusji, w której
sekretariatu prezesa Ewa Materska. udział wzięli: prezes, Andrzej Ciepły, Marek Grzywacz,
Zebranie prowadził Prezes SEP. Andrzej Boroń, Jan Musiał, Krzysztof Woliński, Lech
Część pierwsza – uroczysta – była związana z ob- Nowosad oraz Zbigniew Lange – który poinformował
chodami jubileuszu 90-lecia SEP i Oddziału Łódzkiego, o przewidywanym wykonaniu wyników finansowych za br.
jednego z założycieli Stowarzyszenia. Prezes SEP szcze- przez agendy SEP – ZG zaakceptował projekt budżetu na
gólnie serdecznie powitał prezesa Oddziału Łódzkiego 2010 r. oraz uchwałę ZG związaną z budżetem i przekazał
SEP prof. Franciszka Mosińskiego i gospodarza zebrania do zaopiniowania Radzie Prezsów SEP.
– prodziekana Wydziału Elektrotechniki, Elektroniki, In- Następnie Zbigniew Lange zgłosił dwa wnioski:
formatyki i Automatyki Politechniki Łódzkiej prof. Jacka • SEP powinien wydawać własne certyfikaty kwalifika-
Kucharskiego oraz wiceprezesów Oddziału Andrzeja cyjne – jest to szczególnie ważne w świetle planów
Boronia (jednocześnie wiceprezesa SEP) i Józefa Wiś- likwidacji ustawowych zapisów o 5-letniej okresowości
niewskiego. W imieniu gospodarzy uczestników zebrania uprawnień kwalifikacyjnych,
witał prezes Oddziału Łódzkiego SEP, a następnie pro- • wszystkie czasopisma SEP – podobnie jak Energetyka
dziekan Wydziału. i INPE powinny wnosić roczny odpis do SEP w wyso-
Prof. Jacek Kucharski przedstawił bieżącą działalność kości stosownej do nakładu i ceny; wniosek dotyczy
Politechniki Łódzkiej; jednostki organizacyjne, kierunki zwiększenia odpisu z wydawnictwa SIGMA.
studiów oraz przekazał informacje o działalności Wydzia- Prezes SEP poinformował o przygotowaniach do XXXV
łu, liczbie studentów i prowadzonych zajęciach, a prof. WZD SEP. Zwrócił uwagę na terminy zawarte w harmo-
Franciszek Mosiński poinformował o aktywnej działalności nogramie przygotowań związane z wyborami w poszcze-
Koła SEP na Wydziale. gólnych jednostkach organizacyjnych SEP. Przypomniał
W części drugiej – roboczej – uczczono chwilą ciszy o prośbie skierowanej do członków ZG o przygotowanie
pamięć zmarłego 16 listopada br. kol. Eugeniusza Boga- materiałów sprawozdawczych. Oddział Zagłębia Wę-
ckiego – długoletniego aktywnego działacza Oddziału glowego SEP, który będzie współorganizatorem Zjazdu,
Poznańskiego SEP. przygotowuje się zgodnie z założonym planem.
listopad – grudzień 2009 www.spektrumsep.eu

8. Zarząd Główny nadał jednomyślnie w tajnym głoso- Sekretarz generalna przedstawiła informacje dotyczą-
waniu godność „Zasłużonego Seniora SEP” Zbigniewowi ce „normy kablowej”, której publikacja i sprzedaż zostały
Siwakowi z Oddziału Białostockiego SEP. Ponadto, na wstrzymane, mimo że jest to jedyna norma z tego zakresu.
wniosek Oddziałów Wrocławskiego i Gorzowskiego SEP, Zaproponowała jej aktualizację. Prezes SEP poinformował,
dokonał rozszerzenia składu Centralnej Komisji Histo- że sprawa ta zostanie przedstawiona szczegółowo przez
rycznej SEP o przedstawicieli tych oddziałów: Zbigniewa wiceprezesa Zenona Stodolskiego na następnym zebraniu
Lubczyńskiego i Jerzego Szmyta. Prezydium ZG.
ZG, po uzyskaniu wyjaśnień, dokonał jednomyślnie W przerwie ZG SEP wysłuchał informacji sekretarz ge-
zmiany na stanowisku p.o. dyrektora COSiW SEP. neralnej, wiceprezesa Andrzeja Boronia i radcy prawnego
Obecnie funkcję tę pełni Jerzy Szczurowski. SEP o prowadzonych sprawach prawnych.
Zebrania Prezydium Zarządu Głównego SEP
W dniu 17 września 2009 roku w Warszawie obra- Na początku obrad członkowie Prezydium ZG uczcili
dowało Prezydium Zarządu Głównego SEP. Udział w nim minutą ciszy pamięć zmarłego w dniu 24 października
wzięli: prezes SEP Jerzy Barglik, wiceprezesi – Andrzej br. kol. Józefa Antczaka z Oddziału Częstochowskiego,
Boroń, Janusz Kłodos i Janusz Stodolski, kierownik Biura członka Głównego Sądu Koleżeńskiego SEP.
SEP Małgorzata Gregorczyk, zastępca sekretarz general- Wiceprezes i skarbnik SEP Andrzej Boroń przypo-
nej. Zebranie prowadził prezes SEP. mniał założenia planu finansowego SEP na 2010 r., które
Podczas obrad prezes przekazał informacje o bieżącej zostały pozytywnie zaopiniowane przez Radę Prezesów
działalności Stowarzyszenia. Zrelacjonował spotkanie SEP podczas zebrania w Będlewie. Zwrócił uwagę na
z przedstawicielem redakcji Radioelektronik. potrzebę reaktywowania Fundacji Stypendialnej SEP.
Wiceprezes Zenon Stodolski omówił przebieg 22. Mię- Prezydium ZG dokonało wyboru firmy audytorskiej
dzynarodowych Energetycznych Targów Bielskich ENER- – SCONTO-FICADEX Sp. z o.o. z Warszawy; uznano
GETAB 2009. Podczas Targów został przyznany Medal za celowe zaopiniowanie przez radcę prawnego SEP
Prezesa SEP. Otrzymała go firma ZPSO „ROSA” za „Alu- wyboru tej firmy.
miniowe słupy oświetleniowe anodowe w 12 kolorach”. Przewodniczący Centralnej Komisji Finansów
Prezydium ZG przyjęło informację z przebiegu I Kon- i Działalności Gospodarczej SEP Lech Nowosad poin-
gresu Elektryki Polskiej. Temat relacjonowali uczestnicy formował o sprawach dotyczących budowy elektrowni
Kongresu. Podkreślono dobrą organizację KEP. Duża w Rzędzianach. Został zgłoszony sprzeciw lokalnego
frekwencja na wszystkich sesjach świadczyła o wysokim oddziału Towarzystwa Ochrony Ptaków w sprawie
poziomie referatów i trafności ich wyboru. budowy elektrowni i podjęta decyzja lokalnych władz
Skarbnik SEP Andrzej Boroń poinformował o sposobie o zbudowaniu na wysokości 1 km powyżej planowanej
częściowego współfinansowania ze środków budżetu cen- budowy obiektu – progu wodnego w celu skierowania
tralnego kosztów podróży zespołu Studenckiego Koła SEP wód Narwi na stare dorzecze, aby przygotować dogodne
przy Wydziale Informatyki Zachodniopomorskiego Uniwersy- warunki lęgowe i bytowe dla ptactwa. Ta nowa sytuacja
tetu Technologicznego w Szczecinie na III finał International spowoduje, że elektrownia Rzędziany będzie mogła
Management Cup 2009, w Padwie i Wenecji w dniach 23–25 osiągnąć tylko moc 50 kW, zamiast planowanych 200
września br. Prezydium ZG zaakceptowało ten wniosek. kW. Wobec powyższego niezbędny jest wybór – w po-
Prezydium ZG na wniosek CKOiW postanowiło, że rozumieniu z przedstawicielami władz lokalnych – nowej
medale 90–lecia SEP będą wręczane do końca bieżącego lokalizacji elektrowni; realizacja inwestycji zostanie więc
roku w oddziałach SEP, podczas zebrań, w których weźmie znacznie opóźniona.
udział prezes SEP lub upoważniona osoba. Prezydium ZG zobowiązało Lecha Nowosada do
Wiceprezes SEP Janusz Kłodos przekazał i informacje monitorowania sprawy w celu przedłożenia w I kwartale
dotyczące spotkania członków ZG SEP z władzami Poli- 2010 r. nowego harmonogramu budowy elektrowni.
techniki we Lwowie, związanego z obchodami jubileuszu Zastępca sekretarz generalnej Małgorzata Gregorczyk
90-lecia Stowarzyszenia. poinformowała o stanie przygotowań Biura SEP do trady-
cyjnego spotkania świąteczno-noworocznego SEP, które
W dniu 4 listopada 2009 roku w Warszawie odbyło odbędzie się w dniu 16 grudnia br. (środa) o godz. 16.00
się kolejne zebranie Prezydium ZG SEP, w którym udział w Domu Technika NOT w Warszawie.
wzięli: prezes Jerzy Barglik, wiceprezesi – Andrzej Boroń Prezydium ZG przyjęło do wiadomości informacje
i Janusz Jasiona, sekretarz ZG Jerzy Bielawski, sekretarz uzyskane z Polskiego Komitetu Normalizacyjnego i prze-
generalna Jolanta Arendarska, członkowie ZG – Marek słaną dokumentację dotyczącą powołania SEP na członka
Grzywacz i Lech Nowosad, zastępca sekretarz generalnej Komitetu Technicznego PKN wraz ze szczegółowym
Małgorzata Gregorczyk oraz kierownik sekretariatu pre- wykazem Komitetów Technicznych PKN, których SEP
zesa Ewa Materska. Zebranie prowadził prezes SEP. jest członkiem.

9. XIII zebranie Rady Prezesów SEP
Obrady merytoryczne XIII zebrania Rady Prezesów od- Ponadto Prezes SEP omówił pokrótce najważniej-
były się w dniach 16-18 października 2009 roku w Będlewie sze wydarzenia od czasu poprzedniej Rady Prezesów,
koło Poznania. Zebranie zostało zorganizowane przez obradującej 29 maja br. w Mikorzynie. Spośród nich
Oddział Poznański SEP. Obecnych było 31 prezesów wymienił m. in.:
oddziałów SEP. • Kongres Elektryki Polskiej, który odbył się w dniach
Podczas zebrania, które prowadzili wspólnie prezes 2-4 września br. w Warszawie; wnioski KEP zostały
SEP i dziekan Rady Prezesów, prezes Jerzy Barglik przekazane do kancelarii Sejmu i Senatu RP (omówienie
omówił sprawę nowelizacji ustawy Prawo energetyczne, przebiegu Kongresu wraz z wnioskami zamieszczamy
a w szczególności niespodziewane zgłoszenie przez Jo- w niniejszym numerze Spektrum);
annę Strzelec-Łobodzińską, wiceministra gospodarki ds. • posiedzenie wyjazdowe ZG w Oddziale Krakowskim
energetyki, poprawki Ministerstwa Gospodarki do zapisów SEP, połączone z wyjazdem do Lwowa i spotkaniem
Prawa dotyczącej zniesienia okresowości uzyskiwania z gronem profesorów Politechniki Lwowskiej; posiedze-
świadectw kwalifikacyjnych. W związku z tym, spośród nie odbyło się w dniach 8-10 października br. (szerzej
uczestników Rady Prezesów powołano komisję w składzie: o tym wydarzeniu piszemy w niniejszym numerze
Andrzej Boroń – przewodniczący oraz Tadeusz Bednarek Spektrum);
i Zenon Panicz – członkowie, której zadaniem było przy- • seminarium zorganizowane przez Oddział Radomski
gotowanie stanowiska SEP w tej sprawie i skierowanie SEP, poświęcone pamięci prof. Włodzimierza Krukow-
go do marszałków Sejmu i Senatu, premiera, ministra skiego, uznanego specjalisty w dziedzinie metrologii
gospodarki i wiceministra ds. energetyki. Jednocześnie elektrycznej; seminarium odbyło się w Radomiu 13
ustalono, że oddziały SEP zwrócą się do posłów na Sejm października br.; prezes wręczył działaczom Oddziału
z ich terenu w sprawie podjęcia działań popierających medale 90-lecia SEP (szerzej o seminarium informujemy
stanowisko SEP. również w niniejszym numerze Spektrum)
Uczestnicy XIII zebrania Rady Prezesów SEP
listopad – grudzień 2009 www.spektrumsep.eu

10. • uroczyste spotkanie jubileuszowe Polskiego Komitetu prezes SEP i uczestnicy Rady Prezesów podziękowali
Oświetleniowego, zorganizowane na Wydziale Elek- prezesowi Oddziału za zorganizowanie XIII Rady Pre-
trycznym Politechniki Warszawskiej w dniu 15 paź- zesów.
dziernika br.; prezes przekazał list gratulacyjny i wręczył
medale 90-lecia SEP; Po przerwie, podczas której obejrzano spektakl kabar-
• spotkanie prezesa i sekretarz generalnej w siedzibie teowy z udziałem Zenona Laskowika i Jego Kabareciarni
PSE Operator SA w Konstancinie z prezesem tej firmy oraz Jacka Fedorowicza, kontynuowano obrady. W tej
Stefanią Kasprzyk w celu omówienia zasad długoter- części zebrania:
minowego programu współpracy; spotkanie odbyło się • prorektor Politechniki Poznańskiej Aleksandra Rakow-
1 października br. ska przedstawiła prezentację poświęconą 90-leciu tej
uczelni;
W dalszej części obrad: • przedstawiciele firm Galmar i Elester PKP zaprezento-
• Józef Kluska, przewodniczący Zespołu ds. regulacji wali dokonania techniczne i najnowsze osiągnięcia firm;
prawnych i Zespołu ds. normalizacyjnych, przedstawił prezes SEP wspólnie z prezesem Oddziału Poznań-
informację z działalności Zespołu; skiego wręczyli rekomendacje SEP przyznane firmom
• dziekan Rady Prezesów wręczył przewodniczącym Elester PKP i Galmar;
i członkom zespołów Rady Prezesów, tj. Zespołu ds. • dziekan Rady Prezesów wręczył listy gratulacyjne
struktury organizacyjnej, Zespołu ds. rzeczoznawstwa, oddziałom-jubilatom: z okazji 30-lecia Oddziału Piot-
Zespołu ds. programowych, Zespołu ds. regulacji praw- rkowskiego – Jolancie Gołębiowskiej, 55-lecia Oddziału
nych i Zespołu ds. normalizacyjnych, listy gratulacyjne Nowohuckiego – Krzysztofowi Ziębie i 90-lecia Oddziału
z podziękowaniem za ich pracę; Łódzkiego – Franciszkowi Mosińskiemu;
• dziekan Rady Prezesów poinformował o wynikach • prezes Stefan Granatowicz przekazał prezesowi SEP
pracy Zespołu, który opiniował sprawę wyboru wspól- statuetkę z okazji 90-lecia SEP jako wyraz uznania
nego banku i przedsiębiorstwa ubezpieczeniowego dla za współpracę w organizacji Targów EXPOPOWER
SEP; omówił wyniki ankiety przeprowadzonej wśród w Poznaniu;
prezesów oddziałów, w której wzięło udział zaledwie • komisja pod kierunkiem Andrzeja Boronia przygotowała
20% respondentów; Zespół przedstawił wniosek o wystąpienie kierowane do marszałków Sejmu i Sena-
odstąpienie od wyboru wspólnego banku i przed- tu, premiera i Ministerstwa Gospodarki, które zostało
siębiorstwa ubezpieczeniowego ze względu na brak przedstawione Radzie Prezesów (tekst wystąpienia
reprezentatywności, niejednoznaczność interpretacji zamieszczamy na stronie obok).
wyników ankiety oraz brak akcesu oddziałów dla tych
działań; Drugi dzień rozpoczął się od wycieczki turystycznej.
• przyjęto w głosowaniu protokoł poprzedniej Rady Pre- Zwiedzano pałac i ogród w Rogalinie ze słynnymi dębami
zesów;
• skarbnik SEP omówił kilka wariantów założeń do bu-
dżetu centralnego SEP na 2010 rok; zebrani opowie-
dzieli się za utrzymaniem dotychczasowego odpisu od
przychodu na działalność centralną; projekt budżetu
zostanie przedstawiony do zaopiniowania przez Radę
Prezesów w dniu 16 grudnia 2009 roku; omówiono rów-
nież kwestię zmiany wysokości składki członkowskiej
i w wyniku dyskusji stwierdzono konieczność dyskusji
w tej sprawie na WZD SEP;
• skarbnik SEP omówił sprawę zadłużenia Oddziału EIT
w stosunku do budżetu centralnego Stowarzyszenia;
zaproponowano powołanie komisji Rady Prezesów ds.
wyjaśnienia sprawy odpisów OEIT w składzie: Jacek
Szydłowski – przewodniczący, Marek Chmielewski
i Zygmunt Zimny – członkowie i przedłożenia skarbni-
kowi SEP propozycji rozwiązania tej sprawy; Dęby rogalińskie
• przewodnicząca Komitetu Organizacyjnego WZD SEP
Teresa Skowrońska przedstawiła informacje dotyczą- Rus, Czech i Lech, Zamek-Muzeum w Kórniku, Muzeum
ce przygotowań do XXXV WZD, który odbędzie się Ziemi Średzkiej w Koszutach oraz skansen filmowy Sopli-
w dniach 25 – 27 czerwca 2010 roku w Katowicach, cowo, z obiektami zbudowanymi do celów realizacji filmu
w Teatrze Śląskim; „Pan Tadeusz”.
• wiceprezes SEP Andrzej Boroń przedstawił informacje W godzinach wieczornych kontynuowano obrady.
związane z roszczeniami byłych pracowników i człon-
ków SEP wobec Stowarzyszenia; Oprac. Biuro SEP
• prezes Oddziału Poznańskiego SEP Stefan Grana-
towicz przedstawił informacje nt. 80-lecia Oddziału;

11. listopad – grudzień 2009 www.spektrumsep.eu

12. Spotkania z okazji 90-lecia SEP
w Krakowie i Lwowie
W dniach 8-10 października br. – w ramach obchodów Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Dyplomem Zasłużonego
90-lecia SEP – w Krakowie i Lwowie odbyły się kolejne Seniora SEP uhonorowano prof. Barbarę Florkowską
spotkania członków ZG SEP z przedstawicielami śro- i Romana Ordynę. Złotą Odznaką Honorową NOT wyróż-
dowisk elektryków, które przed 90 laty były inicjatorami niono Waldemara Zająca, a Srebrną Odznaką Kazimierza
utworzenia Stowarzyszenia Elektryków Polskich. Brzozowskiego.
Spotkanie okolicznościowe w Krakowie rozpoczęło się Ostatnim punktem spotkania były wypowiedzi wspo-
w Domu Technika przy ul. Straszewskiego od wystąpień mnieniowe jego uczestników. Szczególnie interesujące
prezesa Oddziału Krakowskiego SEP Jana Strzałki i pre- było wystąpienie Stanisława Kreczmera, który przypomniał
zesa SEP Jerzego Barglika. wiele faktów z długiej historii krakowskiego środowiska
Następnie prezes OZW SEP Teresa Skowrońska, elektryków.
zarazem przewodnicząca Komitetu Organizacyjnego Bezpośrednio po spotkaniu 19 jego uczestników
przyszłorocznego XXXV Walnego Zjazdu Delegatów SEP, udało się do autokaru, aby przemieścić się w pobliże
omówiła stan przygotowań do tego ważnego wydarzenia. granicy, do Przemyśla, a następnie do Lwowa. W wy-
Wkład elektryków krakowskich w utworzenie i rozwój jeździe uczestniczyli.: Jerzy Barglik, Jerzy Bielawski,
Stowarzyszenia przypomniał prezes Oddziału Krakow- Andrzej Boroń, Andrzej Ciepły, Marek Grzywacz, Janusz
skiego Jan Strzałka ilustrując swe wystąpienie prezentacją Jasiona, Janusz Kłodos, Zbigniew Lubczyński i Andrzej
komputerową. Prezes SEP Jerzy Barglik omówił przebieg Wawrzyński – reprezentujący Zarząd Główny SEP. Po-
obchodów centralnych 90-lecia SEP oraz nakreślił plan nadto w spotkaniu w Krakowie i wyjeździe do Lwowa
najbliższych zamierzeń Stowarzyszenia. Następnym wzięli udział dziekan Rady Prezesów Jerzy Szastałło wraz
punktem posiedzenia była uroczystość wręczenia odznak z małżonką oraz przedstawiciele: OZW SEP – Aleksy
sepowskich i notowskich. Kuźnik, Oddziału Opolskiego SEP – Jerzy Hickiewicz, Od-
Prezes SEP wręczył medal 90-lecia SEP kilkunastu działu Wrocławskiego SEP – Ignacy Hawryszczyn i Stefan
aktywistom Oddziału Krakowskiego, w tym między innymi Sokolnicki. Oddział Krakowski reprezentował prezes Jan
członkowi honorowemu SEP Stanisławowi Kreczmerowi Strzałka z małżonką oraz Barbara Jarzymowska i Józefa
oraz sekretarz Oddziału Krakowskiego SEP Józefie Woj- Wojcieszak-Poprawa.
cieszak-Poprawie. Prodziekan prof. Jerzy Skwarczyński Najważniejszym i bardzo wzruszającym momentem
odebrał z rąk prezesa SEP medal 90-lecia SEP dla Wy- pobytu delegacji polskiej we Lwowie była wizyta w Poli-
działu Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Elektroniki technice Lwowskiej. Spotkanie z profesorami tej uczelni
Akademii Górniczo-Hutniczej. Medalem honorowym im. odbyło się w pięknej auli gmachu głównego. Uczestników
prof. Stanisława Fryzego wyróżniony został prof. Aleksy powitał prof. Jurij Varecki, a następnie głos zabrali: prezes
Kurbiel, były kierownik Zakładu Elektrotermii Akademii Oddziału Krakowskiego SEP Jan Strzałka, prezes SEP
Prof. Orest Lozinsky, dyrektor Instytutu Napędu Elektrycznego Polska delegacja na spotkaniu w Politechnice Lwowskiej
Politechniki Lwowskiej i Jerzy Barglik, prezes SEP
10

13. Jerzy Barglik oraz profesorowie Politechniki Lwowskiej: Pobyt w Politechnice Lwowskiej, piękno obiektu i nie-
dyrektor Instytutu Napędu Elektrycznego prof. Orest powtarzalna atmosfera murów uczelni, na której tworzono
Lozinsky, kierownik Katedry Aparatów Elektrycznych podwaliny polskiej elektrotechniki zrobiły wielkie wrażenie
prof. Michaił Sereda i kierownik Katedry Elektrotechniki na wszystkich uczestnikach wyjazdu.
Teoretycznej i Ogólnej prof. Peter Stakchiv. Wręczono
wyróżnienia stowarzyszeniowe. Politechnika Lwowska
otrzymała medal 90-lecia SEP. Medal ten otrzymał także
prof. Orest Lozinsky, pełniący funkcję przewodniczącego
Oddziału Lwowskiego Stowarzyszenia Inżynierów Elek-
tryków Ukrainy. Prof. Jurij Varecki został wyróżniony Złotą
Oznaką Honorową SEP.
Interesującym akcentem spotkania było wystąpienie
prof. Jerzego Hickiewicza, który przedstawił wybrane
sylwetki profesorów z Politechniki Lwowskiej i ich wkład
w rozwój elektrotechniki. Wszyscy uczestnicy spotkania
otrzymali przygotowane przez prezesa Jana Strzałkę
opracowanie pt.: Historia Oddziału Lwowskiego SEP.
Po zakończeniu części oficjalnej zwiedzano Katedrę
Elektrotechniki Teoretycznej zatrzymując się na dłużej przy
tablicy upamiętniającej kierowników Katedry Elektrotechni-
ki Teoretycznej lwowskiej uczelni. Pierwszym kierownikiem Gmach Politechniki Lwowskiej
Katedry wyłonionym w drodze konkursu był prof. Roman
Dzieślewski, a jego następcą prof. Stanisław Fryze. W programie pobytu we Lwowie, przygotowanym
W gabinecie prof. P. Stakchiva uczestnicy spotkania przez Biuro „KOLTUR” z Krakowa, znalazło się również
oglądali zachowane biurko prof. S. Fryzego oraz pamiątki zwiedzanie Cmentarza Łyczakowskiego, zabytkowego
po tym wybitnym elektryku. Następnie udali się do gabinetu rynku z ratuszem i słynnymi lwami, pięknych lwowskich
dyrektora Instytutu, gdzie wzniesiono toast i odśpiewano katedr i pomnika Adama Mickiewicza.
tradycyjne „sto lat” po polsku i po ukraińsku. Na zakończenie wizyty delegacji polskiej we Lwowie
zorganizowano kolację koleżeńską w restauracji hotelu
Hetman, w której uczestniczyła grupa profesorów Poli-
techniki Lwowskiej oraz redaktor naczelna czasopisma
ELEKTROinform Oksana Denys, współpracująca z Od-
działem Krakowskim SEP.
Wyjazd do Lwowa był bardzo udany, pełen niezwy-
kłych przeżyć i emocji. Dla wielu uczestników był to po-
nadto nostalgiczny powrót do miejsc rodzinnych.
Podziękowania skierowane do organizatorów z Od-
działu Krakowskiego SEP, wyrażone przez prezesa Je-
rzego Barglika i innych uczestników wyjazdu świadczą,
że spotkania w Krakowie i Lwowie zorganizowane z okazji
90-lecia SEP były imprezami niezwykle udanymi i pozo-
stawią ślad w pamięci ich uczestników.
Jan Strzałka
Prezes SEP przy biurku prof. S. Fryzego Prezes Oddziału Krakowskiego SEP
listopad – grudzień 2009 www.spektrumsep.eu
11

14. Konferencja historyczna
z cyklu spotkań związanych z obchodami 90-lecia SEP
Toruń, 16 listopada 2009 r.
Naczelna Organizacja Techniczna w Toruniu oraz Od-
działy Toruński i Bydgoski SEP zorganizowali 16 listopada
w Sali Mieszczańskiej toruńskiego ratusza konferencję
historyczną związaną z obchodami 90-lecia Stowarzysze-
nia Elektryków Polskich. Konferencja mieściła się w bloku
imprez okolicznościowych, przypominających wybitne
postacie ruchu stowarzyszeniowego. Konferencję poświę-
cono pamięci profesora Alfonsa Hoffmanna – wybitnego
działacza tego ruchu.
Zaproszenie na spotkanie przyjęli przedstawiciele
władz miasta i regionu, wiodących firm branży energe-
tycznej, stowarzyszeń naukowo-technicznych, uczelni
technicznych i szkoły im. Alfonsa Hoffmanna w Gródku.
Władze regionu toruńskiego reprezentowali: prezydent Prezes Oddziału Toruńskiego SEP Aleksandra Konklewska
Torunia, który objął konferencję patronatem honorowym i wiceprezes SEP Andrzej Boroń
i przewodniczący Rady Miasta Toruń. Branżę energetycz-
ną reprezentowali: prezes spółki APATOR i dyrektor ge- zes ZG SEP i Janusz Borowski, członek ZG i wiceprezes
neralny Oddziału Toruńskiego firmy ENERGA-OPERATOR Oddziału Toruńskiego SEP. Wśród wyróżnionych był
SA. Świat nauki reprezentowali profesorowie politechnik: Janusz Niedźwiecki, prezes spółki APATOR, aktywny dzia-
gdańskiej, warszawskiej, opolskiej, łódzkiej i Uniwersytetu łacz a przede wszystkim członek wspierający działalność
Technicznego w Bydgoszczy. stowarzyszeń naukowo-technicznych.
Konferencję zainaugurował referat wiceprezesa SEP Podczas konferencji odbyła się także prezentacja
Andrzeja Boronia, przedstawiający cele oraz idee spot- drugiego wydania książki Profesor Hoffmann pionier
kania, a także historię SEP. O ruchu stowarzyszeniowym i współtwórca polskiej elektroenergetyki. Prezentację po-
prowadził T. Domżalski, reprezentujący Oddział Bydgoski
SEP. Swoje refleksje dotyczące tego wydania przedstawił
także prof. Hering. Dodatkowo przedstawiono dwie re-
cenzje książki.
Imprezie towarzyszyła wystawa okolicznościowa, przy-
gotowana przez Archiwum Historyczne Elektroenergetyki
Polskiej w Toruniu.
Referat wygłasza wiceprezes SEP Andrzej Boroń
w Toruniu i jego animatorze inżynierze Alfonsie Hoffmannie
mówiła prezes Oddziału Toruńskiego SEP Aleksandra
Konklewska. Wystąpienia okolicznościowe mieli również:
prezydent Torunia M. Zaleski, przewodniczący Rady
Miasta Toruń W. Przybyszewski, profesorowie Szczerba,
Okolicznościowa wystawa
Jakubiuk, Hering, Mosiński, Hiczewski oraz przybyły z Ha-
noweru prof. A. Nowak, syn pracownika elektrowni wodnej Impreza odbyła się dzięki wsparciu władz oraz instytucji
w Gródku, który złożył deklarację przekazania pamiątek po miasta Torunia oraz firm z regionu: APATOR SA, Energa-
ojcu i skromnej korespondencji z Hoffmannem. Operator SA Oddział w Toruniu, Cergia SA, Biogaz Inwestor
Spotkanie było okazją do wręczenia odznak, wyróż- sp. z o.o., OPEC „Grudziądz”, Soen „Grudziądz” sp. z o.o.
nień, medali i listów gratulacyjnych dla wybitnych działaczy
ruchu SEP. Odznaczenia wręczali Andrzej Boroń, wicepre- Oddział Toruński SEP
12

15. KONFERENCjE,
SEMINARIA, KONKURSY,
WYSTAWY, TARGI
Konferencja naukowo-techniczna
„Prof. Stefan Manczarski – świat elektromagnetyzmu”
Warszawa, 12–13 maja 2009 r.
W ramach obchodów nano go jako wybitnego, wszechstronnego uczonego,
Światowego Dnia Teleko- inicjatora i organizatora badań, wspaniałego nauczyciela,
munikacji i Społeczeństwa współpracownika i przełożonego, obdarzonego wielką
Informacyjnego 2009 zor- intuicją i wizjonerstwem, wspierającego swą wiedzą mło-
ganizowano w Warszawie, dych, a także jako znakomitego gawędziarza.
w Centrum Handlowo- Podstawową ideą Stefana Manczarskiego było trakto-
Konferencyjnym BLUE wanie energii pola elektromagnetycznego (ELM) w pełnym
CITY, konferencję nauko- widmie częstotliwości jako nośnika informacji, energii
wo-techniczną pt.” Pro- i stymulatora życia. Był pionierem radiotechniki w Polsce.
fesor Stefan Manczarski Od początku lat 20. budował pierwsze polskie radiood-
– świat elektromagnety- biorniki, opracował oryginalny system telewizji przesyłanej
zmu” – energia pola ELM przewodowo i drogą radiową. Był wybitnym specjalistą
jako nośnik informacji, w dziedzinie projektowania anten. Zyskał międzynaro-
energii i stymulator życia dową sławę w tej dziedzinie, m.in. realizując transmisję
oraz koncepcja bioplazmy radiokomunikacyjną Europa-USA i Europa-Japonia. Miał
profesora Stefana Manczarskiego a koncepcja elektromag- wielkie zasługi w konspiracyjnej łączności radiowej, dzięki
netycznej teorii życia profesora Włodzimierza Sedlaka. konstrukcji anten opartych na zastosowaniu kompensacji,
Organizatorami konferencji byli: Koło Seniorów utrudniających radionamierzanie.
Oddziału Elektroniki, Informatyki, Telekomunikacji SEP Jako biofizyk, wychodząc z założenia wielkiej roli
i Sekcja Radiotechniki SEP, a współorganizatorami: Od- wpływu pola ELM na organizmy żywe, stosując podejście
dział Elektroniki, Informatyki, Telekomunikacji SEP oraz cybernetyczne stworzył i rozwinął hipotezę bioplazmy. Prof.
Polskie Towarzystwo Geofizyczne i Polskie Towarzystwo S. Manczarski wiele lat poświęcił działalności geofizycznej
Zastosowań Elektromagnetyzmu. jako badacz oraz współorganizator m.in. Międzynarod-
Celem konferencji było uczczenie pamięci profesora wego Roku Geofizycznego, polskich wypraw do Arktyki
Stefana Manczarskiego – polskiego uczonego, wybitnego i Antarktyki oraz do Wietnamu. Był przez 9 lat dyrekto-
konstruktora i radioelektryka, zasłużonego geofizyka i biofi- rem Zakładu Geofizyki i twórcą Instytutu Geofizyki PAN.
zyka, współtwórcy osiągnięć polskiej cybernetyki, wizjonera Podejmował również prace dotyczące fal ELM i cząstek
i organizatora badań w wielu dziedzinach nauki i techniki. w jonosferze. Prowadził badania zjawisk paranormalnych,
Przedstawiono dokonania takich jak telepatia, starając się dowieść empirycznie,
Profesora, ich rozwój przez że zjawiska te polegają na przesyłaniu między ludźmi
współczesnych i ich na- i zwierzętami fal ELM o bardzo słabym natężeniu. Badania
stępców, a także projekcję nad wpływem pól ELM na organizmy żywe prowadził m.in.
tych dokonań na dzień w ramach ekspedycji polarnych i równikowych. Był czyn-
dzisiejszy i jutro. nym krótkofalowcem, przez pewien czas wiceprezesem
W czasie konferencji Polskiego Związku Krótkofalowców.
wygłoszono 27 referatów Przyczynił się do rozwoju polskiej myśli cybernetycz-
i prezentacji. Trzy referaty nej i był jednym z założycieli Polskiego Towarzystwa
poświęcone były omó- Cybernetycznego. Cybernetyczną metodykę badania
wieniu sylwetki Profesora zjawisk stosował m.in. w pracach z dziedziny bioelektro-
Odbiornik Manczarskiego i jego dokonań. Wspomi- niki i psychotroniki, uwzględniając całościowo złożone
produkowany od 1925 r.
listopad – grudzień 2009 www.spektrumsep.eu
13

16. wzajemne oddziaływanie między obiektami stanowiącymi Wielkie zainteresowanie wzbudziły natomiast wystą-
system – przyczynowość cykliczną (circular causation), pienia przedstawicieli Polskiego Związku Krótkofalow-
prowadzące w pewnych warunkach do samoorganizacji, ców (PZK): „Krótkofalowcy w razie zagrożenia mienia
powstawania w wyniku emergencji systemów o wyższym i życia ludzkiego” oraz prezentacja W. Paszta i R. Oj-
stopniu złożoności i uporządkowania. Uznawał, że zdol- rzyńskiego pt. „System APRS – wykorzystywanie w razie
ność samoorganizacji materii rzutuje silnie na nowoczesne zagrożeń”. Zaprezentowano znakomite rozwinięcie idei
sformułowanie definicji, co to jest życie. Znakomicie wy- prof. S. Manczarskiego w służbie szeroko rozumianego
czuwał, że nieliniowa chaotyczna dynamika może wpro- ratownictwa i bezpieczeństwa społecznego, z uwzględ-
wadzać w wyniku samoorganizacji elementy porządku, co nieniem aktualnych, ogromnych możliwości, jakie daje
dziś znajduje powszechną akceptację w wyniku dynamicz- wykorzystanie Internetu. Jak wspomniano Profesor był
nego rozwoju teorii chaosu. A swoje poglądy na ten temat entuzjastą krótkofalarstwa i czynnie je uprawiał. Nale-
formułował przecież już w początku lat 60.! ży podkreślić aktywny udział w konferencji Polskiego
W drugiej grupie referatów zaprezentowano kierun- Związku Krótkofalowców, który zaprezentował czynną
ki prac i konkretne osiągnięcia prof. S Manczarskiego radiostację krótkofalową o symbolu 3ZoSM i nawiązał
w różnych dziedzinach nauki. około 1000 kontaktów, kwitowanych okolicznościowymi
Nieco poza tematyką konferencji znalazł się referat kartami QSL.
P. Tyrawy, „Zjawiska radiestezyjne w świetle teorii pola Agnieszka Kamińska reprezentująca Urząd Komunika-
elektromagnetycznego”, który wzbudził jednak spore cji Elektronicznej (UKE) wystąpiła z prezentacją „Wirtualne
zainteresowanie obecnych. muzeum telekomunikacji”.
Wygłoszone referaty – J. Pawłowicz, „Ewolucja anten i instalacji abonen-
ckich, służących do odbioru i transmisji sygnałów
I grupa – życie i twórczość Stefana Manczarskiego radiodyfuzyjnych do mieszkań – począwszy od
pierwszych anten radiofonicznych”
• J. Fiett, K. Mangel, „Profesor Stefan Manczarski.
Życie i ttwórczość” • Kompatybilność ELM oraz ochrona przed wyładowa-
• W. Kołosowski, „Stefan Manczarski 1899 – 1979” niami atmosferycznymi
• A. Karwowska-Lamparska, „Profesor Stefan Man- – R. Strużak, „Problemy kompatybilności elektro-
czarski – pionier polskiej telewizji” magnetycznej”
– M. Pietranik, „Prof. S. Manczarski – pionierskie pra-
II grupa – kierunki prac i osiągnięcia Profesora ce w dziedzinie konstrukcji odbiorników radiowych
w różnych dziedzinach i usuwania „przeszkód” w odbiorze radiowym”
– K. Aniserowicz, „Zagadnienia ochrony przed
• Radioelektronika wyładowaniami atmosferycznymi, małych wolno
– W. Trzebunia-Siwicka, „Rozwój telewizji od czasów stojących obiektów wyposażonych w urządzenia
profesora Manczarskiego do …jutra” elektroniczne”
– K. Kuhn, „Telewizja cyfrowa w Polsce, gdzie jeste-
śmy i dokąd zmierzamy?” • Geofizyka
– J. Sobolewski, D. Więcek, „Planowanie sieci tele- – R. Teisseyre, B. Gadomska, „Prof. S.Manczarski:
wizyjnej radiowej. Wykorzystanie nadawania (cy- Międzynarodowa Współpraca Geofizyczna”
frowo) kilku kanałów na tej samej częstotliwości” – R. Teisseyre, B. Gadomska, „Prof.S.Manczarski:
– J. Gromek, K. Janczak, „Technologia identyfikacji dyrektor Zakładu Geofizyki PAN 1960 – 1970”,
Radiowej RFID” – Z. Kłos, „Prace Stefana Manczarskiego odnośnie
do fal i cząstek w jonosferze w kontekście pogody
• Anteny i propagacja kosmicznej”
– D. Bem, „Profesor Stefan Manczarski i antena – M. Kubicki, „Magnetosfera, jonosfera, atmosfera
Beverage’a, – elementy globalnego obwodu elektrycznego”
– S. Siczek, F. Lewicki, „Omówienie krótkofalowych
anten wzdłużnych zaproponowanych przez prof. • Biofizyka i wpływ promieniowania ELM na organizmy
S. Manczarskiego” żywe
– T. Niewodniczański, „Konspiracyjna antena Man- – M. Bielski, „Hipotezy prof. S.Manczarskiego i prof.
czarskiego oczami krótkofalowca”, W.Sedlaka nt. oddziaływania PEM na organizmy
– R. Katulski, „Statkowa technika antenowa” żywe (zagadnienia recepcji)”
– M. Grzybkowski, P. Tyrawa „Antena pomiarowa na – J. Wyszkowska, M. Stankiewicz, A. Krawczyk,
ruchomym stanowisku monitoringu częstotliwości „Pole elektromagnetyczne niskiej częstotliwości
radiowych” a układ nerwowy”
– M. Wnuk, „ Wyznaczanie strat propagacji w ob- – A. Krawczyk, „Procedury powstawania norm
szarach zurbanizowanych” w zakresie pola elektromagnetycznego.
1

17. W prezydium od lewej siedzą: Od prawej: prof. A. Wac-Włodarczyk, prof. A. Krawczyk,
prof. M. Wnuk, prof. S. Hahn, dr inż. M.Żurawski, córka prof. S. Manczarskiego, Adriana Manczarska,
mgr inż. K. Mangel; przemawia dyr. Mariusz Busiło z UKE mgr inż. K. Mangel, mgr M. Bielski
Konferencji towarzyszyła wystawa o charakterze in- projektowaniu kompleksowego wyposażenia obiektów
terdyscyplinarnymi, między innymi z bogatą i interesującą oraz o norm i przepisów, a przede wszystkim edukacji
ekspozycją PZK, UKE i Urzędu Patentowego RP. Duże społeczeństwa, zwłaszcza elektryków wiejskich. Uczy
zainteresowanie wzbudzały eksponaty historyczne, jak np. pokory wobec przyrody i konieczności wszechstronnego
replika pierwszego odbiornika lampowego S. Manczarskie- ogarniania myślowego problemu. Tak, jak to czynił Stefan
go, aparatura geofizyczna i meteorologiczna, publikacje Manczarski.
i patenty Profesora. Patronat honorowy nad konferencją objęły: prezes
Można zatem uznać, że konferencja w pełni osiągnęła Urzędu Komunikacji Elektronicznej (UKE) Anna Streżyń-
założone cele. Wzięło w niej udział około 100 uczestników. ska i prezes Urzędu Patentowego RP Alicja Adamczak.
Miłym akcentem był udział córki Profesora, pani Adriany Przewodniczącym Komitetu Naukowego był prof. dr
Manczarskiej, która uczestniczyła we wszystkich sesjach hab. Marian Wnuk, dziekan Wydziału Elektroniki WAT,
konferencji. konsultantem KN prof. dr hab. Stefan Hahn, członek
Konferencja uzmysłowiła niebezpieczeństwa fizyczne korespondent PAN, zaś przewodniczącym Komitetu Or-
związane z coraz większym zastosowaniem urządzeń, ganizacyjnego – mgr inż. Krzysztof Mangel, prezes Koła
których działaniem jest generacja lub recepcja energii pola Seniorów OEIT SEP.
elektromagnetycznego w pełnym widmie częstotliwości Konferencja stanowiła kontynuację serii spotkań
i pełnym zakresie mocy. Niebezpieczeństwo to wynika prowadzonych z inicjatywy Koła Seniorów OEIT SEP,
z powstawania nowych jakości związanych ze współdzia- mających na celu przypomnienie sylwetek i dzieł wielkich
łaniem poszczególnych czynników i ich wtrąceń do istnie- postaci, które wniosły znaczący wkład w postęp w dzie-
jącego środowiska, m. in.. pola elektromagnetycznego dzinie szeroko pojętego elektromagnetyzmu.
geosfery. Stawia to nowe, pilne zadania opracowywania
metod analizy zagrożenia elektromagnetycznego przy Jerzy Fiett, Krzysztof Mangel
Międzynarodowe seminarium
poświęcone pamięci profesora
Włodzimierza Krukowskiego (1887 – 1941)
Radom, 13 października 2009 r.
W dniu 13 października 2009 r. w sali konferencyjnej i Stosowanej. Honorowy Patronat objął Prezydent Miasta
Domu Technika NOT w Radomiu, pod patronatem nauko- Radomia Andrzej Kosztowniak.
wym Komitetu Elektrotechniki PAN, odbyło się seminarium Prof. Włodzimierz Krukowski, urodzony w 1887 roku
poświęcone pamięci prof. Włodzimierza Krukowskiego, w Radomiu, był wybitnym naukowcem i praktykiem w dzie-
upamiętniające życie i dorobek jednego z twórców polskiej dzinie metrologii, profesorem Politechniki Lwowskiej, jego
metrologii elektrycznej. Organizatorami seminarium był wkład w rozwój miernictwa elektrotechnicznego udokumen-
Oddział Radomski Stowarzyszenia Elektryków Polskich towany jest licznymi publikacjami, książkami i patentami. Był
oraz Polskie Towarzystwo Elektrotechniki Teoretycznej społecznikiem i aktywnym działaczem SEP.
listopad – grudzień 2009 www.spektrumsep.eu
1

18. Szczególnymi gośćmi byli przedstawiciele Zespołu
Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 „Elektryk imienia Wło-
dzimierza Krukowskiego” z Nowej Soli z dyrektorem mgr.
Grzegorzem Kőnigsbergiem. Szkoła ta jako pierwsza
w Polsce wybrała na swojego patrona prof. Włodzimierza
Krukowskiego.
Z okazji seminarium został wydany specjalny numer
Biuletynu Informacyjnego Oddziału Radomskiego SEP,
w całości poświęcony temu wydarzeniu. Zawiera on
program seminarium, składy komitetów programowego
i organizacyjnego oraz teksty referatów wygłoszonych
podczas seminarium. Natomiast w numerze 10/2009
czasopisma Pomiary, Automatyka, Kontrola zamieszczo-
ny został biogram prof. Krukowskiego opracowany przez
Goście Seminarium, od prawej: prezes SEP Jerzy Barglik, Wiesława Michalskiego i redakcję PAK.
prof. Kazimierz Zakrzewski, prof. Andrzej Kapłon, Część oficjalną seminarium otworzył prezes Oddzialu
prof. Elżbieta Szychta, prof. Mirosław Luft
Radomskiego SEP Jacek Szydłowski, wprowadzając Po-
W jednodniowym spotkaniu wzięło udział około 140 czet Sztandarowy Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr
osób, w tym w znacznej liczbie studenci Politechniki Ra- 1 „Elektryk im. Włodzimierza Krukowskiego” z Nowej Soli.
domskiej oraz młodzież z Zespołu Szkół Energetycznych Serdecznie powitał zgromadzonych gości i wspomniał, że
z Radomia. seminarium jest również jednym z elementów obchodów
W seminarium uczestniczyli: przewodniczący Ko- 90-lecia SEP.
mitetu Elektrotechniki PAN prof. Kazimierz Zakrzewski, Z tej okazji zasłużeni dla elektryki działacze Oddziału
prezes SEP prof. Jerzy Barglik, członek ZG PTETiS, zostali uhonorowani medalami 90-lecia SEP. Uchwałę
jednocześnie Członek Honorowy SEP i Członek Hono- odczytał przewodniczący Komisji Odznaczeń i Wyróżnień
rowy PTETiS prof. Jerzy Hickiewicz, JM Rektor Politech- Oddziału Grzegorz Makarski. Medale wręczał prezes
niki Radomskiej prof. Mirosław Luft, prezes Zarządu RR SEP Jerzy Barglik w towarzystwie prezesa Oddziału
FSNT NOT mgr inż. Waldemar Fabirkiewicz. Władze Jacka Szydłowskiego. Odznaczeni zostali: Joanna Perku-
miasta Radomia reprezentował wiceprzewodniczący szewska, Janusz Alot, Stanisław Bajson, Tadeusz Łapa,
Rady Miejskiej mgr inż. Wiesław Wędzonka. W semina- Wiesław Michalski, Grzegorz Makarski, Dionizy Saniawa,
rium wzięli także udział: członkowie Zarządu Głównego Bogusław Strzelec, przedsiębiorstwo PSE – Wschód S.A.
PTETiS – prof. Andrzej Kapłon (z Pol. Świętokrzyskiej) (medal odebrał prezes Leszek Jastrzębowski) i przedsię-
i prof. Zbigniew Goryca oraz członkowie ZG SEP – dr biorstwo ZEORK SA Skarżysko Kamienna (medal został
inż. Piotr Szymczak (z Zachodniopomorskiego Uniwer- wręczony wcześniej w Oddziale Kieleckim SEP).
sytetu Technologicznego w Szczecinie) – pomysłodawca
wydobycia Włodzimierza Krukowskiego z zapomnienia
– i mgr inż. Marek Grzywacz, prezesi oddziałów SEP i ich
członkowie merytorycznie i emocjonalnie zaangażowani
w upamiętnienie postaci Włodzimierza Krukowskiego
oraz przedstawiciele Koła SEP nr 70 przy Politechni-
ce Wrocławskiej z dr inż. Krzysztofem Klukiewiczem.
Obecny był również przewodniczący CK SIiUE SEP mgr
inż. Andrzej Boczkowski. Licznie przybyli członkowie
Radomskiego Oddziału SEP.
Swoją obecnością zaszczycił seminarium mgr inż.
Stefan Sokolnicki, syn prof. Gabriela Sokolnickiego. Prof.
Sokolnicki współpracował z Włodzimierzem Krukowskim
na Politechnice Lwowskiej i był z nim zaprzyjaźniony.
Przybyli też zaproszeni goście z Ukrainy: prof. Orest
Iwakhiw z Politechniki Lwowskiej oraz prof. Michał Gera-
imchuk z Politechniki w Kijowie. Licznie reprezentowane Odsłonięcie popiersia prof. Włodzimierza Krukowskiego, od lewej:
także były politechniki: Wrocławska – prof. Michał Li- prezes SEP J. Barglik, wiceprezes Oddziału Radomskiego SEP
sowski, prof. Zdzisław Nawrocki, Śląska – prof. Tadeusz W. Michalski, prof. K. Zakrzewski, prof. J. Hickiewicz
Skubis (redaktor naczelny czasopisma PAK), dr inż. Następnie uroczyście odsłonięto popiersie prof.
Bogusław Kasperczyk, Opolska – prof. Krystyna Macek- Włodzimierza Krukowskiego. Odsłonięcia dokonali:
Kamińska, dr inż. Andrzej Przytulski, Rzeszowska – prof. przewodniczący Komitetu Elektrotechniki PAN prof.
Adam Kowalczyk, Radomska – dziekan prof. Elżbieta Kazimierz Zakrzewski, prezes SEP Jerzy Barglik, czło-
Szychta, prof. Dionizy Saniawa, prof. Leszek Szychta nek Zarządu Głównego PTETiS prof. Jerzy Hickiewicz
oraz Polskie Towarzystwo Metrologiczne – doc. dr inż. i wiceprezes Oddziału Radomskiego SEP Wiesław
Zygmunt Warsza. Michalski.
1

19. List gratulacyjny prezesa SEP Jerzego Barglika Prof. Jerzy Hickiewicz odczytał list prezesa ZG
PTETiS prof. Krzysztofa Kluszczyńskiego z gratulacjami
i życzeniami dla uczestników spotkania w Radomiu – mie-
ście, które stało się miejscem szczególnej pamięci o prof.
W. Krukowskim.
Część historyczną poprowadził przewodniczący Ko-
mitetu Organizacyjnego Wiesław Michalski, wiceprezes
Oddziału Radomskiego SEP. Złożył podziękowanie, że
tak szacowne grono osób bezinteresownie zaangażo-
Szanowny Kolega 13.10.2009 r.
Jacek SZYDŁOWSKI
wało się w to spotkanie, zaszczyciło swoją obecnością
Prezes Oddziału Radomskiego SEP i przyczyniło się do nadania seminarium najwyższej
Radom
rangi. Wspomniał również, nawiązując do postaci prof.
Włodzimierza Krukowskiego oraz naszej historii, że Po-
Szanowny Kolego Prezesie!
lacy na przełomie XIX i XX wieku nie mogli swobodnie
W imieniu władz Stowarzyszenia Elektryków Polskich i własnym pragnę
przekazać bardzo serdeczne gratulacje dla Oddziału Radomskiego SEP
tworzyć i pracować na ziemiach rdzennie polskich. Dla
za podjęcie inicjatywy i zorganizowanie „Międzynarodowego Seminarium wielu wybitnych jedynym sposobem na urzeczywist-
poświęconego pamięci profesora Włodzimierza Krukowskiego” – przy
aktywnym i niezwykle pomocnym współudziale Polskiego Towarzystwa nienie własnych ambicji oraz udowodnienie, że polska
Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej. Seminarium popularyzujące
życie i twórczość naukową tego jednego najwybitniejszych polskich uczo-
myśl przetrwała była emigracja i praca dla firm i insty-
nych zostało objęte patronatem Komitetu Elektrotechniki Polskiej Akademii tucji obcych narodów. Im przysparzali sławy i korzyści.
Nauk, co świadczy o uznaniu tego Gremium dla Postaci i działalności pro-
fesora Włodzimierza Krukowskiego. Na podkreślenie zasługuje przybliżenie Nadszedł więc czas, aby ich przywrócić ojczyźnie. Taki
dokonań Profesora oraz jego sylwetki, gdyż był to jeden z najwybitniejszych
polskich elektrotechników – o światowej sławie w dziedzinie metrologii
też cel przyświecał inicjatorom seminarium, a myślą
elektrycznej, dlatego też włączyły się w przygotowanie tego seminarium przewodnią było zdanie, które wypowiedział Ferdynand
liczne ośrodki akademickie w kraju, w tym przede wszystkim Środowiska:
Wrocławskie i Gliwickie, a także Opolskie, Radomskie i Rzeszowskie oraz Foch: „Narody, które tracą pamięć, tracą życie”.
przedstawiciele Środowiska Ukrainy z Politechniki Lwowskiej. Cieszy także
podtrzymywanie pamięci o Profesorze wśród najmłodszych pokoleń i tu na-
W części historycznej seminarium prof. Jerzy Hi-
leży wymienić Grono Pedagogiczne i Uczniów Zespołu Szkół Elektrycznych ckiewicz z Politechniki Opolskiej wygłosił dwa referaty.
w Nowej Soli, której to szkoły Patronem jest właśnie profesor Włodzimierz
Krukowski. Pragnę też przekazać szczególne wyrazy podziękowań dla W pierwszym z nich „Początki elektrotechnicznego szkol-
Kol. Wiesława Michalskiego – Wiceprezesa Oddziału Radomskiego SEP
i Przewodniczącego Komitetu Organizacyjnego tego seminarium za wkład
nictwa wyższego w Polsce” przedstawił, jak tworzyły się
w popularyzację życia i twórczości naukowej Profesora oraz przybliżenie wyższe uczelnie techniczne, począwszy od powstałej
współczesnym jego życia i dorobku naukowego.
Jestem ogromnie zadowolony, że mogę osobiście uczestniczyć w tym w 1794 r. w Paryżu do pierwszej wyższej uczelni technicz-
seminarium i spotkać się z Szanownymi Koleżankami i Szanownymi
Kolegami oraz wysłuchać informacji przypominających działalność tego
nej z polskim językiem wykładowym – CK Szkoły Politech-
Uczonego. nicznej we Lwowie, która w 1872 roku otrzymała pełny
Życzę licznych Uczestników biorących udział w seminarium, ciekawych
referatów oraz zapoznania się z najnowszymi rozwiązaniami technicznymi status akademicki z senatem i rektorem z wyboru i polskim
w dziedzinie metrologii elektrycznej. Z koleżeńskimi pozdrowieniami.
językiem wykładowym. Właśnie w tej uczelni w 1930 roku
Z wyrazami szacunku rozpoczął pracę prof. Włodzimierz Krukowski.
W drugim referacie przedstawił sylwetkę prof. Wło-
Prezes Stowarzyszenia Elektryków Polskich
dzimierza Krukowskiego, wybitną postać polskiej i euro-
pejskiej elektrotechniki, w której dramatycznych losach
odzwierciedliły się z niezwykłą ostrością złożone i skom-
plikowane dzieje naszej ojczyzny.Za to, że był wybitnym
W dalszej części seminarium głos zabrali: prezes SEP, Polakiem, zapłacił cenę najwyższą – cenę życia. Zginął,
który pogratulował Oddziałowi podjęcia tak cennej inicja- rozstrzelany we Lwowie z 3 na 4 lipca 1941 roku, ale pa-
tywy zorganizowania seminarium poświeconego pamięci mieć o profesorze Włodzimierzu Krukowskim trwa w jego
prof. Włodzimierza Krukowskiego. dziełach, a także w sercach i umysłach naukowców.
Wystąpienie prezes SEP Wystąpienie prof. Oresta Iwachiwa z Politechniki Lwowskiej
listopad – grudzień 2009 www.spektrumsep.eu
1

20. Wspomnienia i pamięć w Lwiwskiej Politechnice o prof. Część historyczną zakończył prof. Kazimierz Zakrzew-
Włodzimierzu Krukowskim, jak również o jego następcy ski, który pogratulował pomysłu i organizacji seminarium,
prof. Włodzimierzu Koczanie, przedstawił prof. Orest podkreślając, że jest ono bardzo pożyteczne i zasługuje
Iwakhiw. Miłymi i ciekawymi wspomnieniami ze swoich na jeszcze większy rozgłos. Prof. Zakrzewski zwrócił
lat młodzieńczych obdarował nas Stefan Sokolniki, który uwagę, że z Radomiem związanych było wielu wybitnych
– jako syn prof. Gabriela Sokolnickiego – był świadkiem ludzi, poczynając od Królewicza św. Kazimierza, który
towarzyskich przyjazdów państwa Krukowskich do ich pozostawił w tym historycznym mieście dobrą pamięć o
rodzinnego domu w Brzuchowicach, z pięknym, wypie- swoich rządach. Jako przewodniczący Komitetu Elektro-
lęgnowanym przez panią Sokolnicką, ogrodem. techniki PAN wyjaśnił, że Komitet grupuje w swym gronie
Dyrektor Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 1 wielu wybitnych elektryków, a przedmiotem jego działania
„Elektryk im.Włodzimierza Krukowskiego” z Nowej Soli, jest prognozowanie rozwoju polskiej elektryki. Jednym
mgr Grzegorz Kőnigsberg zaprezentował historię szkoły, jej z najważniejszych działań jest ukierunkowanie rozwoju
osiągnięcia oraz opowiedział, jak uczniowie szkoły czczą elektroenergetyki, a więc dziedziny, dla której jako metrolog
pamięć swego Patrona. Na szczególną uwagę zasługuje pracował i tworzył prof. Krukowski. Prof. Zakrzewski wy-
fakt, że szkoła utrzymywała stałe kontakty z Żoną pro- raził swą radość, że w organizacji seminarium biorą udział
fesora doc. dr Heleną Krukowską. W dniu 20 maja 1978 członkowie SEP i PTETiS, którzy jednocześnie są związani
roku nadano szkole imię Włodzimierza Krukowskiego, od- z Komitetem Elektrotechniki PAN, stanowią więc jedną,
słonięta została również tablica pamiątkowa poświęcona solidarną i zgodną rodzinę elektryków. Z okazji Jubileuszu
patronowi szkoły. W tym wydarzeniu uczestniczyła również 90-lecia SEP prof. Zakrzewski życzył Oddziałowi Radom-
Żona Profesora. Zachował się film z tej uroczystości, który skiemu SEP dalszego rozwoju w atmosferze wzajemnej
został pokazany podczas seminarium. Na filmie utrwalono, życzliwości, bo „uśmiech jest tańszy od elektryczności
jak po odsłonięciu tablicy Helena Krukowska zwraca się do i świeci jaśniej”.
młodzieży szkolnej życząc spełnienia wszelkich marzeń.
Delegacja szkolna uczestniczyła również w pogrzebie
Heleny Krukowskiej 6 października 1982 r. Dzień Patrona
w szkole obchodzony jest 19 września, w dniu urodzin
Profesora. Szkoła przybiera wtedy odświętną szatę, skła-
dane są kwiaty pod tablicą pamiątkową, a uczniowie klas
pierwszych składają uroczyste ślubowanie.
Salę obrad, w głębi zgromadzone pamiątki.
Od prawej: dr A. Przytulski, prof. K. Macek-Kamińska,
prof. Z Goryca, prof. J. Hickiewicz, dr inż. P. Szymczak
Podczas seminarium wystawiono dużą, ciekawą
i oryginalną ekspozycję eksponatów pamiątkowych. Po-
kazano materiały historyczne z okresu pracy Włodzimierza
Krukowskiego w Laboratorium firmy Siemens – Schuckert
w Norymberdze, wybrane kserokopie jego publikacji z cza-
Pani Helena Krukowska (w środku), sopism elektrotechnicznych: Elektrotechnische Zeitschrift,
w dniu nadania szkole imienia W. Krukowskiego
Archiv für Elektrotechnik i Siemens Zeitschrift oraz ekspo-
naty przysłane przez dr. inż. Romualda Nowakowskiego
Wielce poznawczy referat wygłosił dr inż. Andrzej z Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego
Przytulski z Politechniki Opolskiej o wodorowych liczni- w Szczecinie, jak: elektrolityczny licznik energii prądu sta-
kach elektrolitycznych produkcji SSW, nawiązując swoim łego wodorowy – Form E2 firmy SSW i rtęciowy – Form
wystąpieniem do historii powstania liczników poczynając, UN4 firmy STIA, Scott Gen. Jena z elektrowni miejskiej
jak to podał w podtytule referatu, „od Edisona do Krukow- we Wrocławiu. Przedstawiciele Koła SEP nr 70 przy Poli-
skiego”. Pierwszą część referatów zakończył doc. dr inż. technice Wrocławskiej przygotowali obszerną ekspozycję
Zygmunt Warsza z Polskiego Towarzystwa Metrologiczne- eksponatów pamiątkowych o prof. Włodzimierzu Krukow-
go przeglądem i podkreśleniem znaczenia dorobku prof. skim w postaci m.in. elektrolitycznego licznika energii elek-
Włodzimierza Krukowskiego w dziedzinie elektrycznych trycznej i drabinki Krukowskiego, książek i podręczników
układów pomiarowych. autorstwa Włodzimierza Krukowskiego oraz materiałów
1

21. Przy liczniku W. Krukowskiego, od prawej: przewodniczący Licznik z laboratorium W. Krukowskiego,
Komitetu Organizacyjnego Seminarium W. Michalski, przywieziony w 1945 roku ze Lwowa do Gliwic
mgr inż. Stefan Sokolnicki, prof. T. Skubis, prof. Z. Nawrocki
archiwalnych w postaci 60 zdjęć, kserokopii i arkuszy, na Na zakończenie dyskusji wystąpił prof. Jerzy Hickie-
których przedstawiono Jego edukację, działalność nauko- wicz, który podkreślił rangę seminarium przez objęcie go,
wą, dydaktyczną i organizacyjną w Politechnice Lwowskiej, już od pierwszej edycji, patronatem Komitetu Elektrotechni-
w GUM oraz SEP. Na planszach przedstawiono też ma- ki PAN. Takie wyróżnienie spotyka tylko nieliczne sympozja
teriały dokumentujące udział Włodzimierza Krukowskiego czy konferencje polskie. Zaproponował też, aby miasto
w zjazdach Międzynarodowej Komisji Elektrycznej (IEC) Radom pamięć o swym wybitnym rodaku prof. Włodzi-
jako delegata Polski z GUM oraz jego udział w Międzyna- mierzu Krukowskim uwidoczniło wyraźniej, np. poprzez
rodowej Komisji Elektrotechnicznej i Komisji Słownictwa nazwę ulicy czy ronda Jego imieniem.
Elektrotechnicznego, jako przedstawiciela SEP. Przed- W podsumowaniu prof. Kazimierz Zakrzewski, prze-
stawiono też plansze opisujące działalność Włodzimierza wodniczący Komitetu Programowego, stwierdził, że za-
Krukowskiego w czasie okupacji sowieckiej oraz mord gadnienie rozliczania zużycia energii elektrycznej miedzy
dokonany przez gestapo na profesorach lwowskich. Wśród dostawcą i użytkownikiem, jak również problematyka
zbiorów Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Nowej Soli dokładności stosowanych systemów pomiarowych ma
wyróżnić można: drabinkę Krukowskiego, liczne pamiątki nadal ogromną wagę. Technika analogowa została za-
oraz materiały z uroczystości nadania szkole imienia stąpiona cyfrową, do problemów rozliczeń ilościowych
Włodzimierza Krukowskiego. Przedstawiciele Politechni- doszły zagadnienia jakości energii elektrycznej, dzięki
ki Śląskiej uzupełnili ekspozycję oryginalnym licznikiem czemu główne kierunki prac, nakreślone przez Profesora
energii elektrycznej, z laboratorium prof. Krukowskiego, Włodzimierza Krukowskiego, nabrały obecnie jeszcze
przywiezionym w roku 1945 ze Lwowa do Gliwic. większego znaczenia.
W części współczesnej bardzo ciekawy referat wy- Zamknięcia seminarium dokonał prezes Oddziału
głosił dr. inż. Bogusław Kasperczyk. Dotyczył on ustala- Radomskiego SEP mgr inż. Jacek Szydłowski.
nia przyczyn uszkodzeń indukcyjnych liczników energii Trudno byłoby zorganizować tak podniosłą uroczy-
elektrycznej magnesami neodymowymi. Wywołał on stość bez patronów medialnych, a byli nimi: wydawnictwo
dyskusję, która kontynuowana była po wystąpieniu mgr. Pomiary Automatyka Kontrola, czasopisma SEP – INPE,
inż. Michała Jagusiaka, dyrektora firmy Pozyton z Czę- Wiadomości Elektrotechniczne, Spektrum. Redaktorzy
stochowy, który przedstawił nowoczesne produkty swojej czasopisma „elektro.info” relacjonowali „na żywo” przebieg
firmy jako elementy inteligentnych systemów pomiarowo- seminarium.
rozliczeniowych. Najszczytniejszej idei nie można by było jednak urze-
Prezentację najnowszych rozwiązań technicznych czywistnić bez sponsorów. Seminarium finansowo wsparli:
w dziedzinie metrologii elektrycznej – jako nowoczesnych PSE – Wschód SA, UDT, Inter-Consulting Warszawa, GW
systemów pomiaru energii elektrycznej, stosowanych Inwestycje Radom, ZPUE Włoszczowa, Pozyton Często-
przez Operatora Systemu Przesyłowego w Polsce – zapre- chowa, Trans-Energo Radom, INITEL Opole, ASAJ Hur-
zentowali mgr inż. Marian Jurek z PSE Operator SA oraz townie Elektryczne Radom, PGE ZEW-T Dystrybucja Sp.
mgr inż. Ireneusz Szczepański i mgr inż. Maciej Kazirodek z o.o., Wodociągi Miejskie w Radomiu, Sonel Świdnica,
z PSE Wschód SA. Politechnika Opolska. Organizatorzy składają tym firmom
Ciekawy i efektownie wygłoszony referat o filtrach serdeczne podziękowania.
wyższych harmonicznych, kryteriach i korzyściach ich
zastosowania przedstawił mgr inż. Tomasz Biernacik, Wiesław Michalski
prezes firmy Inter-Consulting z Warszawy. sekretariat@sep.radom.pl
Po wygłoszeniu wszystkich referatów i dyskusji nastą-
piła efektowna prezentacja multimedialna Urzędu Dozoru Jerzy Hickiewicz
Technicznego – partnera Seminarium. j.hickiewicz@po.opole
listopad – grudzień 2009 www.spektrumsep.eu
1