3. Πνευματικό δικαίωμα είναι το δικαίωμα που αποκτά κάποιος
πάνω σε ένα πρωτότυπο πνευματικό δημιούργημα.
Ορισμός
ΓΕΛ Βόνιτσας 2013-14
4. Νομικό πλαίσιο
Για τα πνευματικά έργα του λόγου, της τέχνης ή της επιστήμης,
υπάρχουν πνευματικά δικαιώματα. Τα δικαιώματα αυτά στην
Ελλάδα ρυθμίζονται με το
Νόμο 2121/93
ΓΕΛ Βόνιτσας 2013-14
5. Τι είδους έργα υπόκεινται σε πνευματικά
δικαιώματα;
Οπτικοακουστικά έργα, όπως τηλεοπτικές εκπομπές, ταινίες και βίντεο στο
διαδίκτυο
Ηχογραφήσεις και μουσικές συνθέσεις
Γραπτά έργα, όπως διαλέξεις, άρθρα, βιβλία και μουσικές συνθέσεις
Οπτικά έργα, όπως πίνακες, αφίσες και διαφημίσεις
Βιντεοπαιχνίδια και λογισμικό ηλεκτρονικών υπολογιστών
Έργα δραματικής τέχνης, όπως θεατρικές παραστάσεις και μιούζικαλ
ΓΕΛ Βόνιτσας 2013-14
6. Τι είναι το εκτελεστικό δικαίωμα;
Είναι το δικαίωμα πoυ προκύπτει από τη δημόσια εκτέλεση τoυ
έργου και τηv παρουσίασή τoυ στo κoιvό, με οποιοδήποτε μέσο
π.χ. ραδιόφωνο, τηλεόραση, άλλο φορέα ήχου ή ζωvταvά.
ΓΕΛ Βόνιτσας 2013-14
7. Διαδίκτυο και Πνευματικά δικαιώματα
Το διαδίκτυο έχει επηρεάσει την πνευματική ιδιοκτησία,
καθώς πέρα από πηγή άντλησης πληροφοριών αποτελεί
ταυτόχρονα μια απειλή για τα πνευματικά δικαιώματα.
Ότι υπάρχει δημοσιευμένο στο διαδίκτυο έχει πνευματική
ιδιοκτησία. Παρόλα αυτά, αυτή καταπατείται πολύ εύκολα
καθώς συχνά δίνεται η αίσθηση της απώλειας της
πνευματικής ιδιοκτησίας και οικειοποίησης οποιουδήποτε
δημιουργήματος δημοσιευτεί στον παγκόσμιο ιστό
ΓΕΛ Βόνιτσας 2013-14
8. Τελευταία τα αρχεία torrents που διακινούνται μέσω του
διαδικτύου έχουν παραβιάσει την πνευματική ιδιοκτησία σε
όλα σχεδόν τα είδη πνευματικής δημιουργίας.
Torrents ονομάζονται κάποια αρχεία, τα οποία μοιράζονται
από υπολογιστή σε υπολογιστή.
Τι είναι τα torrents
ΓΕΛ Βόνιτσας 2013-14
9. Πώς δουλεύουν τα torrents;
Seeders Αρχικά, είναι ο χρήστης που ξεκινάει τη διαμοίραση του αρχείου (κάνει
upload).
Leechers Από τη στιγμή που ξεκινάει τη διαμοίραση, άλλα άτομα μπορούν να
συνδεθούν με τον υπολογιστή του και να ξεκινήσουν να παίρνουν το αρχείο
(δηλαδή να κάνουν download).
Το αρχείο που είχε αρχικά ο seeder, μοιράζεται στα άτομα σε κομμάτια, δηλαδή τα
άτομα παίρνουν ξεχωριστά κομμάτια του αρχείου και μόλις φτάσουν έναν
ικανοποιητικό αριθμό κομματιών, παράλληλα κατεβάζουν και μοιράζουν ότι έχουν
κατεβάσει. Άρα το αρχείο θα φτάσει πολύ πιο γρήγορα στους χρήστες. Μόλις
κάποιος χρήστης κατεβάσει ολόκληρο το αρχείο, τότε γίνεται κι αυτός seeder και το
μοιράζει στους άλλους.
Seeders και Leechers, μαζί λέγονται Peers.
ΓΕΛ Βόνιτσας 2013-14
11. Πειρατεία στην μουσική
Ο όρος πειρατεία χρησιμοποιείται γενικά για να περιγράψει την
ηθελημένη καταπάτηση του Πνευματικού Δικαιώματος σε
εμπορική κλίμακα.
Σε σχέση με τη μουσική βιομηχανία περιγράφει την παράνομη
αντιγραφή και διάθεση μουσικών έργων.
Η διάθεση των έργων αυτών μέσω υλικών φορέων (CD, κασετών
ήχου, κλπ) ανάλογα με το περιεχόμενο τους εμπίπτει στις
παρακάτω 3 κατηγορίες:
ΓΕΛ Βόνιτσας 2013-14
12. Πειρατικά - πρόκειται για την αναπαραγωγή πρωτότυπου ηχογραφήματος με
σκοπό το κέρδος, χωρίς τη συγκατάθεση του δικαιούχου. Η συσκευασία των
πειρατικών αντιτύπων διαφέρει από αυτή των γνήσιων.
Παραχαραγμένα - πρόκειται για αντίγραφα συσκευασμένα έτσι ώστε να
μοιάζουν όσο το δυνατόν περισσότερο με τα γνήσια. Τα λογότυπα και τα εμπορικά
σήματα των παραγωγών εταιριών τοποθετούνται στη συσκευασία έτσι ώστε ο
αγοραστής να παραπλανάται και να νομίζει ότι αγοράζει το γνήσιο και νόμιμο προϊόν.
Bootlegs - πρόκειται για παράνομες ηχογραφήσεις ζωντανών εκτελέσεων ή
ραδιοτηλεοπτικού ή άλλου προγράμματος. Η ηχογράφηση γίνεται χωρίς τη σχετική
άδεια των δικαιούχων.
Κατηγορίες
ΓΕΛ Βόνιτσας 2013-14
13. Κυρώσεις από την καταπάτηση
πνευματικών δικαιωμάτων
Ο νόμος είναι ιδιαίτερα αυστηρός στην περίπτωση της «μουσικής
πειρατείας» και φθάνει τα 10 χρόνια κάθειρξη, εάν γίνεται κατ'
επάγγελμα, καθώς και με χρηματικές ποινές και αποζημιώσεις, που
φθάνουν σε κάποιες περιπτώσεις από 3.000 έως 100.000 ευρώ.
Το μεγαλύτερο μέσο εξασφάλισης που δίνει ο νόμος είναι το μέσο της
απαγόρευσης της χρήσης και φυσικά η ποινική και αστική δίωξη του
παραβάτη.
ΓΕΛ Βόνιτσας 2013-14
15. Ο φωτογράφος αποκτά για τις φωτογραφίες του όλα τα δικαιώματα με τη
δημιουργία τους, χωρίς να απαιτείται καμιά άλλη διατύπωση και
ανεξάρτητα από την αξία κάθε φωτογραφίας.
• Ο φωτογράφος μπορεί να επιτρέπει ή να απαγορεύει τη χρήση του
έργου του, να καθορίζει τους όρους εκμετάλλευσής του, καθώς και να
αναγράφεται το όνομά του ως δημιουργού της φωτογραφίας.
• Οι φωτογραφίες προστατεύονται ως αυτοτελή έργα και προκειμένου να
γίνεται νόμιμα η εκμετάλλευσή τους από τρίτους, πρέπει ο δημιουργός
φωτογράφος εγγράφως να έχει εκχωρήσει αντίστοιχο δικαίωμα.
Προβλέπονται τα εξής
ΓΕΛ Βόνιτσας 2013-14
16. •Οι ποινικές κυρώσεις παράνομης χρήσης φωτογραφίας μπορεί να είναι
φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους και αποζημίωση ύψους τουλάχιστον
του διπλάσιου της αγοραίας αμοιβής του κάθε έργου, καθώς και
αφαίρεση άδειας της παρανομούσας επιχείρησης, σε περίπτωση που
παραβιάζει το νόμο κατ` επανάληψη.
•Απαγορεύεται οποιαδήποτε παραποίηση, αλλοίωση ή και χρήση
τμήματος φωτογραφίας χωρίς τη συναίνεση του δημιουργού.
•Η αναγραφή του ονόματος του φωτογράφου σε κάθε χρήση
φωτογραφίας (ηθικό δικαίωμα) είναι υποχρεωτική και ανεξάρτητη από
τυχόν άλλους όρους της άδειας εκμετάλλευσης.
Επίσης
ΓΕΛ Βόνιτσας 2013-14
17. Σφραγίδα γνησιότητας στις εικόνες
Το ψηφιακό υδατογράφημα ( watermark) εφαρμόζεται στις εικόνες και
δηλώνει την προέλευση της εικόνας. Το μαρκάρισμα της εικόνας από τον
δημιουργό της, κρίνεται απαραίτητο πριν αυτή δημοσιευτεί.
Το uMark Lite είναι δωρεάν λογισμικό και κατά την εφαρμογή της
σφραγίδας γνησιότητας παρέχει δύο επιλογές: Text ή Logo.
ΓΕΛ Βόνιτσας 2013-14
18. Εικόνες με Άδεια Ελεύθερης Χρήσης
http://gr.freepik.com/
http://gr.dreamstime.com/
http://www.stockfreeimages.com/
http://www.sxc.hu/
http://morguefile.com/
http://www.flaticon.com/
Για να κατέβει η εικόνα χωρίς το υδατογράφησα απαιτείται στα περισσότερα η
δημιουργία λογαριασμού
ΓΕΛ Βόνιτσας 2013-14
20. Τι μπορεί να κάνει ο νέος συγγραφέας
για να προστατεύσει το έργο του;
Ο δημιουργός αποκτά αυτοδικαίως πνευματική ιδιοκτησία στο έργο του με τη
δημιουργία του έργου
Αυτό που μπορεί να κάνει ένας συγγραφέας (πριν στείλει το έργο σε κάποιο
εκδοτικό οίκο), είναι να εκτυπώσει το έργο του και να το πάει σε κάποιον
συμβολαιογράφο.
Αυτός θα κάνει Πράξη Κατάθεσης Εγγράφων στην οποία θα προσαρτάται και
το έργο και θα αναφέρονται όλες οι λεπτομέρειες αυτού π.χ πόσες σελίδες
είναι κλπ και θα αναφέρεται ότι, κατά δήλωσή του συγγραφέα, αποτελεί
πρωτότυπη εργασία του.
Η Πράξη Κατάθεσης Εγγράφων έχει έναν αριθμό και μία ημεροχρονολογία.
Από αυτή την ημεροχρονολογία και εφεξής το έργο προστατεύεται.
ΓΕΛ Βόνιτσας 2013-14
21. Οδηγίες σύνταξης Βιβλιογραφικών Πηγών
Στο τέλος κάθε εργασίας, κάτω από τον τίτλο Βιβλιογραφία,
παρουσιάζονται, με αλφαβητική σειρά, όλες οι βιβλιογραφικές
πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για την εκπόνησή της.
Η παρουσίαση των βιβλιογραφικών πηγών θα πρέπει να
διακρίνεται από ομοιομορφία.
ΓΕΛ Βόνιτσας 2013-14
22. Κανόνες σύνταξης βιβλιογραφίας
Σύγγραμμα ενός συγγραφέα
Επώνυμο συγγραφέα, Αρχικό γράμμα ονόματος συγγραφέα, έτος έκδοσης συγγράμματος.
Τίτλος συγγράμματος [με πλάγια γράμματα]. Αριθμός έκδοσης [προαιρετικά]. Πόλη
έκδοσης: Εκδοτικός οίκος.
Κεφάλαιο ή άρθρο σε συλλογικό τόμο
Επώνυμο συγγραφέα του άρθρου, Αρχικό γράμμα ονόματος συγγραφέα του άρθρου, έτος
έκδοσης συλλογικού τόμου. Τίτλος άρθρου. Στο Αρχικό γράμμα ονόματος συγγραφέα-
editor, Επώνυμο συγγραφέα-editor, εκδ. Τίτλος συλλογικού τόμου [με πλάγια γράμματα].
Πόλη έκδοσης: Εκδοτικός οίκος. Αριθμός κεφαλαίου.
Άρθρα από επιστημονικά περιοδικά
Επώνυμο συγγραφέα, Αρχικό γράμμα ονόματος συγγραφέα, έτος έκδοσης περιοδικού.
Τίτλος άρθρου. Τίτλος επιστημονικού περιοδικού [με πλάγια γράμματα]. Αριθμός τόμου
[Volume] Αριθμός τεύχους [Number, σε παρένθεση], σσ. αρχική σελίδα άρθρου – τελική
σελίδα άρθρου
ΓΕΛ Βόνιτσας 2013-14
23. Επίσης
Άρθρα από εφημερίδες
Επώνυμο συγγραφέα, Αρχικό γράμμα ονόματος συγγραφέα, έτος έκδοσης άρθρου. Τίτλος
άρθρου. Τίτλος εφημερίδας [με πλάγια γράμματα], ημέρα και μήνας έκδοσης άρθρου σσ. αρχική
σελίδα άρθρου – τελική σελίδα άρθρου.
Άρθρα από επιστημονικά περιοδικά στο διαδίκτυο
Επώνυμο συγγραφέα, Αρχικό γράμμα ονόματος συγγραφέα, έτος έκδοσης άρθρου. Τίτλος
άρθρου. Τίτλος επιστημονικού περιοδικού [με πλάγια γράμματα] [Διαδίκτυο], Αριθμός τόμου
[Volume] Αριθμός τεύχους [Number, σε παρένθεση], Διαθέσιμο στο: ηλεκτρονική διεύθυνση
(Εκδοτικός οίκος) [σε παρένθεση] [πρόσβαση ημερομηνία πρόσβασης].
Άρθρα σε συνέδρια
Επώνυμο συγγραφέα, Αρχικό γράμμα ονόματος συγγραφέα, έτος πραγματοποίησης συνεδρίου.
Τίτλος άρθρου. Στο Τίτλος συνεδρίου [με πλάγια γράμματα]. Πόλη πραγματοποίησης συνεδρίου,
Χώρα πραγματοποίησης συνεδρίου Ημερομηνία πραγματοποίησης συνεδρίου. Φορέας
οργάνωσης συνεδρίου: έδρα φορέα.
ΓΕΛ Βόνιτσας 2013-14
25. Η πειρατεία λογισμικού
Πειρατεία λογισμικού είναι η κλοπή προγραμμάτων
λογισμικού με την παράνομη αντιγραφή ή πλαστογράφηση
γνήσιων προϊόντων και την διανομή πλαστών και παράνομα
αντιγραμμένων προϊόντων.
Είναι η μη συστηματική αντιγραφή προϊόντων λογισμικού
χωρίς νόμιμη άδεια χρήσης από ιδιώτες ή επιχειρήσεις, όσο
και διανομή ή μεταπώληση προϊόντων λογισμικού χωρίς την
νόμιμη άδεια χρήσης.
ΓΕΛ Βόνιτσας 2013-14
26. Ορισμός του Ελεύθερου Λογισμικού
Το Ελεύθερο λογισμικό παρέχει στους χρήστες την ελευθερία να εκτελούν, αντιγράφουν,
διανέμουν, μελετούν, τροποποιούν και βελτιώνουν το Ελεύθερο λογισμικό. Για την
ακρίβεια, αναφέρεται σε τέσσερις βασικές ελευθερίες:
Την ελευθερία εκτέλεσης προγράμματος για οποιονδήποτε σκοπό (ελευθερία 0).
Την ελευθερία μελέτης του τρόπου λειτουργίας του προγράμματος και προσαρμογής
στις ανάγκες κάθε χρήστη (ελευθερία 1). Η πρόσβαση στον πηγαίο κώδικα είναι
προϋπόθεση για να ισχύει κάτι τέτοιο.
Την ελευθερία αναδιανομής αντίγραφων του προγράμματος (ελευθερία 2).
Την ελευθερία βελτίωσης του προγράμματος και δημοσίευσης των βελτιώσεων στο
ευρύ κοινό, ώστε να επωφεληθεί ολόκληρη η κοινότητα (ελευθερία 3). Η πρόσβαση στον
πηγαίο κώδικα είναι προϋπόθεση για να ισχύει κάτι τέτοιο.
ΓΕΛ Βόνιτσας 2013-14
27. Λειτουργικό Σύστημα Ubuntu- Δωρεάν
Ένα πλήρες λειτουργικό σύστημα βασισμένο στο linux, ελεύθερα διαθέσιμο που
εστιάζει στη χρηστικότητα, στις συχνές κυκλοφορίες και στην ευκολία εγκατάστασης,
με υποστήριξη από μια τεράστια κοινότητα. Δημοφιλές, κατάλληλο για νέους χρήστες,
με προεγκατεστημένες εφαρμογές και με νέο μοντέρνο περιβάλλον εργασίας.
ΓΕΛ Βόνιτσας 2013-14
28. Εφαρμογές Γραφείου open office Δωρεάν
Είναι ένα ολοκληρωμένο, δημοφιλές αλλά και πολύ λειτουργικό πακέτο
εφαρμογών γραφείου ανοιχτού κώδικα. Περιλαμβάνει ένα επεξεργαστή κειμένου
writer, ένα υπολογιστικό φύλλο calc, ένα δημιουργό παρουσιάσεων impress, ένα
πρόγραμμα σχεδίασης draw, μια διαχείριση βάσεων base και μια μαθηματικών
τύπων math.
ΓΕΛ Βόνιτσας 2013-14
29. Antivirus- Avira Δωρεάν
Είναι από τα κορυφαία δωρεάν προγράμματα προστασίας του pc σας γιατί είναι
ικανό να εντοπίζει με επιτυχία όλους τους ιούς και όλες τις κακόβουλες απειλές.
Γρήγορο, ικανό, αξιόπιστο είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά του. Εκτελείται
αθόρυβα στο παρασκήνιο, καταναλώνει ελάχιστους πόρους και ενημερώνεται
αυτόματα
ΓΕΛ Βόνιτσας 2013-14
30. Επεξεργασία ήχου – Audacity Δωρεάν
Είναι ένα ελεύθερο, εύκολο στη χρήση πρόγραμμα επεξεργασίας ήχου. Μπορείτε
να το χρησιμοποιήσετε για να ηχογραφήσετε ζωντανή μουσική, να μετατρέψετε,
να επεξεργαστείτε, να αποκόψετε, να αντιγράψετε, να ενώσετε αρχεία ήχου και
να κάνετε μίξη σε ήχους. Να αλλάξετε την ταχύτητα ή τον τόνο μιας ηχογράφησης
ΓΕΛ Βόνιτσας 2013-14
31. Players- VLC Δωρεάν
Από τους πιο γνωστούς players ανοικτού κώδικα. Απλή αλλά πανίσχυρη μηχανή που
μπορεί να αναπαράγει όλα σχεδόν τα formats ήχου και video που περισσότερο
χρησιμοποιούνται από τους χρήστες, χωρίς την ανάγκη εγκατάστασης επιπλέον
λογισμικού, τα γνωστά codecs. Έχει δυνατότητα αλλαγής διεπαφής χρήστη.
ΓΕΛ Βόνιτσας 2013-14
32. Λογισμικό επεξεργασίας εικόνας-Δωρεάν
Ένα εξαιρετικό και εύκολο στη χρήση λογισμικό επεξεργασίας φωτογραφιών που σας
επιτρέπει να ρετουσάρετε τις φωτογραφίες σας. Μερικές από τις λειτουργίες του είναι
η αλλαγή χρώματος και φωτεινότητας, η ισορροπία λευκού, η εικόνα με πλαίσια, το
ψηφιδωτό, τα διάφορα φίλτρα, τα κόκκινα μάτια και άλλα
ΓΕΛ Βόνιτσας 2013-14
33. Εκδόσεις trial
Τα περισσότερα εμπορικά προγράμματα διαθέτουν εκδόσεις με περιορισμένη περίοδο
χρήσης (trial period) με σκοπό τη δοκιμαστική λειτουργία. Η σκέψη είναι πως ο
χρήστης θα δοκιμάσει δωρεάν το πρόγραμμά και αν του αρέσει τότε θα προχωρήσει
στην αγορά του.
ΓΕΛ Βόνιτσας 2013-14
34. Αποτελείται από ερωτήματα γύρω από την πνευματική
ιδιοκτησία και σκοπό έχει την καταγραφή/μελέτη της
ενημέρωσης που έχουν οι μαθητές του σχολείου γύρω
από το σεβασμό στην πνευματική ιδιοκτησία
Ακολουθήθηκε στρωματοποιημένη δειγματοληψία αρχικά
και στη συνέχεια τυχαία δειγματοληψία στα στρώματα
Ερωτηματολόγιο που μοιράστηκε στους μαθητές όλων
των τάξεων του Γενικού Λυκείου Βόνιτσας
ΓΕΛ Βόνιτσας 2013-14
43. Συμπέρασμα ερωτηματολογίου
Η συντριπτική πλειοψηφία των ερωτώμενων γνωρίζουν τι είναι τα πνευματικά
δικαιώματα.
Σχεδόν οι μισοί όμως δεν γνωρίζουν τους νόμους γύρω από αυτά.
Ένα μεγάλο ποσοστό δηλώνει ότι θα τα παραβίαζε για δικό του συμφέρον. Για
παράδειγμα το 62% δηλώνει ότι θα εγκαθιστούσε σπασμένο λογισμικό στον
υπολογιστή του, ενώ γνωρίζουν ότι αυτό είναι παράνομο.
Τέλος σχεδόν όλοι πιστεύουν ότι το διαδίκτυο έχει επηρεάσει τα πνευματικά
δικαιώματα των δημιουργών, ενώ οι μισοί γνωρίζουν βασικές κανόνες
κατοχύρωσης της πνευματικής ιδιοκτησίας.
ΓΕΛ Βόνιτσας 2013-14
44. Αν κάποιοι έχουν πνευματικά δικαιώματα
εμείς… έχουμε πνευματικές υποχρεώσεις
ΓΕΛ Βόνιτσας 2013-14
