2. We Włoszech wojska alianckie toczyły walkę
niemal o każdy kawałek ziemi. Żołnierze
Werhmachtu silnie umocnieni w masywie Monte
Cassino zagradzali drogę do Rzymu. Trzy ataki
aliantów nie powiodły się. W czwartym ataku na
Monte Cassino, rozpoczętym 11 maja 1944 r.,
wzięli udział polscy żołnierze II Korpusu pod wodzą
gen. Władysława Andersa.
3. Decyzja była ciężka -
mówił dowódca II Korpusu
Polskiego. - Zdawałem
sobie sprawę, że w razie
niepowodzenia cała
odpowiedzialność spadnie
na mnie. Gdy przegramy tę
bitwę, myślałem, to będzie
moja osobista przegrana, a
gdy zwyciężymy, to
zwycięstwo odniesie cały
naród. Po namyśle
oświadczyłem, że podejmę
się tego trudnego zadania.
4. 11 maja o godz. 23.00 rozpoczęło się
pierwsze natarcie, które załamało się
już po 24 godzinach i zakończyło
wycofaniem na pozycje wyjściowe.
Drugie natarcie nastąpiło 17 maja.
Gen. Anders zmobilizował do niego
wszystkich swoich żołnierzy, łącznie z
kierowcami, mechanikami,
kucharzami i oficerami sztabowymi.
18 maja rano alianci zdobyli wzgórze.
6. O godzinie 10.20 patrol
12 Pułku Ułanów
Podolskich, dowodzony
przez ppor. Kazimierza
Gurbiela, zajął ruiny
klasztoru i wywiesił na
nich proporczyk pułkowy.
Wkrótce na murach
opactwa pojawił się
biało-czerwony sztandar,
a następnie obok niego
flaga brytyjska.
8. Jak widziałem tę polską flagę
na Monte Cassino,
pomyślałem sobie jedno - nie
Anglicy, nie Amerykanie, ale
my, Polacy zdobyliśmy to
wzgórze. - wspominał
uczestnik zwycięskiej bitwy
Adam Zwierzyński.
9. Na przełomie 1944 i
1945 r. na zboczach
Monte Cassino powstał
polski cmentarz
wojskowy, który
jest jednym z
najważniejszych miejsc
pamięci narodowej.
Spoczywa na nim 1072
polskich żołnierzy. Został
tam również pochowany
Władysław Anders, który
zmarł w Londynie
w 1970 roku.
10. Na murze wokół cmentarza
umieszczono sentencję:
"Przechodniu powiedz Polsce,
żeśmy polegli wierni w jej
służbie".
11. POST SCRIPTUM
W CZASIE TEGOROCZNYCH
WAKACJI MIAŁEM OKAZJĘ BYĆ
W LORETTO, KTÓRE ZOSTAŁO
WYZWOLONE PRZEZ
ŻOŁNIERZY 2 KORPUSU
WŁADYSŁAWA ANDERSA
12. LORETTO - MAŁE MONTE CASSINO
W wyzwolonym mieście polscy żołnierze z pełnym
poświęceniem uratowali od pożaru ( po niemieckim
bombardowaniu) Bazylikę Loretańską ze Świętym
Domkiem czym zyskali sobie szacunek i wdzięczność
mieszkańców miasta oraz otrzymali specjalne
podziękowanie od Papieża.