Weegt de verbetering van gezondheidstoestand op tegen de hogere inzet van middelen wanneer de nieuwe interventie in de plaats komt van de oude?

1. Economische evaluatiestudies,
ook bij hulpmiddelen
dr. Marc Koopmanschap
iMTA/iBMG Erasmus Universiteit Rotterdam
koopmanschap@bmg.eur.nl
Maart 2013

2. Medisch hulpmiddel = technologie

3. Introductie van nieuwe technologieën
Introductie Vergoeding Soms Dagelijks
in de periodieke gebruik
zorg toetsing
Besluitvorming Besluitvorming
op macroniveau op microniveau

4. Economische Evaluatie (of HTA)
nieuwe interventie
inzet middelen gezondheidstoestand na
interventie
oude interventie
Vraag:
Weegt de verbetering van gezondheidstoestand op
tegen de hogere inzet van middelen wanneer de
nieuwe interventie in de plaats komt van de oude?

5. Economische evaluatie (EE)
GEZONDHEIDSZORG EFFECTEN
INTERVENTIE
KOSTEN OVERLEVING KWALITEIT
VAN LEVEN
DIRECT INDIRECT QALY’S = gzh.
winst
KOSTENEFFECTIVITEITS (UTILITEITS) RATIO

6. EE helpt bij het kiezen tussen strategie A en
strategie B
Voorbeeld cholesterolverlaging:
Doelgroep: personen met een verhoogd cholesterol
gehalte, die daardoor een verhoogde
kans hebben op hart- en vaatziekten.
Strategie A: niets doen
Strategie B: dagelijks innemen van een
cholesterolverlagend geneesmiddel

7. Berekening van de kosten-effectiviteitsratio van
strategie B t.o.v. strategie A:
kosten B - kosten A
uitkomstmaat B - uitkomstmaat A
Geeft aan hoeveel moet worden geïnvesteerd voor een
extra eenheid gezondheid wanneer strategie A wordt
vervangen door strategie B.
Bijv. Operatie plus hulpmiddel vs alleen operatie
kost 30.00 euro extra per gewonnen QALY

8. K-E plane en betalingsgrens R
Extra kosten
nieuwe behandeling
R
onacceptabel II
acceptabel
altijd onacceptabel

Extra effecten
onacceptabel
I
altijd acceptabel
III
acceptabel?

9. Gezondheidswinst, dat alleen telt
• CVZ en samenleving worden scherper
– erg innovatief -> telt nauwelijks
– Meer gebruiksgemak -> onvoldoende
– Echte winst in gezondheid (QALYs) of welzijn
bij de eindgebuiker (patient en/of evt
mantelzorger), dat telt (value for money)
– Bijsluiter (Radar burger-initiatief)

10. Nog veel te doen bij hulpmiddelen (vgl
met geneesmiddelen)
• Veel beter bewijs effectiviteit nodig =
gezondheidswinst in de dagelijkse praktijk
• Ook doelmatigheidsstudies nodig: toon aan dat
de extra kosten per QALY aanvaardbaar zijn
• (= enough value for money)
• Nu nog te vaak onbewezen effectiviteit (Mol, VK):
– Glucosemeters
– Robotchirurgie

11. Wat is aanvaardbaar als kosten/QALY?
80000
60000 EURO 20,000 per QALY
Cost per QALY
Increasing threshold
40000
20000
0
0 0,2 0,4 0,6 0,8 1
Severity of disease (proportional loss of QALYs)

12. Expertise economische evaluatie
• iMTA/BMG doet dit al 20 jaar, internationaal
gereputeerd (www.imta.nl; www.bmg.eur.nl)
• Informatie over vergoedingsbeleid, zie www.cvz.nl
• Bekijk richtlijnen voor farmaco-economisch onderzoek van College
voor Zorgverzekeringen (CVZ)

13. Leestips
• Rutten-van Mölken, et al. Van kosten tot effecten. Een
handleiding voor evaluatiestudies in de gezondheidszorg.
Elsevier Gezondheidszorg. Maarssen (ISBN 90 352 2281 4).
2010.
• Drummond MF, et al. Methods for the Economic Evaluation of
Health Care Programmes. Oxford Medical Publications.Oxford
2005 (ISBN 978.019852945)