2. • inzicht in fysieke en psychische ontwikkelingen
in de loopbaan
• de traditionele kijk op blijvende inzetbaarheid
• onverwachte maar rijke uitkomsten van nieuw
onderzoek
• op weg naar een nieuw model van inzetbaarheid
• rol van de leidinggevende en HR
• instrumenten voor beleid en uitvoering
Wat wil ik jullie vanochtend graag bieden?
voorbeterwerken samen met Felix Steemers
3. Fysieke en psychische ontwikkelingen in de loopbaan
hoeven GEEN probleem te zijn
Fysieke gezondheid:
• leefSTIJL belangrijker dan leefTIJD
• VERZUIM neemt zeker toe, maar: het verzuim van
een minderheid bepaalt het beeld voor de gehele
groep!
Psychische gezondheid:
• psychische klachten nemen toe tussen 18 en 45 jaar,
en nemen af na 45 jaar
Basisgegevens 1:
voorbeterwerken samen met Felix Steemers
4. Psychische helderheid (cognitief functioneren):
• intelligentie: redelijk constant tot ca 75-80 jaar
• geheugen, reactiesnelheid en concentratie:
enigszins minder
• problem solving: praktischer en minder creatief
• onrustige omgeving met complexe info-
verwerking en snelle besluiten: moeilijker
Basisgegevens 2
voorbeterwerken samen met Felix Steemers
5. • kunnen ze voldoende kwaliteit blijven leveren?
• dreiging van zelfoverschatting?
• is stagnatie onvermijdelijk?
• kloof tussen productiviteit en salaris groeit in 2de
loopbaanhelft
• met gedachten van gisteren naar het nu kijken
Waarom is blijvende inzetbaarheid dan
een thema?
voorbeterwerken samen met Felix Steemers
7. vermogen om prestaties te leveren die er
• hier en nu toe doen
(productieve inzetbaarheid)
• daar en dan toe gaan doen
(pre-productieve inzetbaarheid)
maar niet:
• daar en toen toe deden
(post-productieve inzetbaarheid)
Inzetbaarheid
voorbeterwerken samen met Felix Steemers
8. • beschikbaarheid
• belastbaarheid
• motivatie
• competentie = professionaliteit
kennis
vaardigheden
attitude
Dus: inzetbaarheid is een functie van
voorbeterwerken samen met Felix Steemers
9. Hoe blijven werkenden,
ook op latere leeftijd en ook in een langere loopbaan,
in doen en denken
van actuele en relevante waarde
in stabiele
of in veranderende omstandigheden?
Kernvraag:
voorbeterwerken samen met Felix Steemers
10. • promotie-onderzoek (in bankwezen)
• herberekeningen voor vervolgonderzoek
• 2de onderzoek (arboprofessionals)
• 3de onderzoek in steigers (MTO’s bankwezen 2007-
2011)
Onderzoeken
voorbeterwerken samen met Felix Steemers
11. • géén substantiële verbanden tussen ervaringsvariatie en
inzetbaarheid
• bijdrage Training en opleiding is pover
• inzetbaarheid neemt af met leeftijd, al vanaf ca. 40 jaar (!!)
• mentale flexibiliteit steunt inzetbaarheid, vooral in leeftijd
35-50 jaar
dus van het klassieke inzetbaarheidsmodel bleef niets over
Uitkomsten waren verrassend …
voorbeterwerken samen met Felix Steemers
12. geringe gewicht ervaringsvariatie of (functionele)
mobiliteit
• concept ervaringsduur te globaal
• (gedwongen) mobiliteit vergroot kans op vastlopen
nieuwe definitie ervaring ≈ mentale bagage
• neerslag van
• wisselwerkingen tussen
• persoon en situatie, of tussen
• persoon en taak
Is mobiliteit dan van geen betekenis?
voorbeterwerken samen met Felix Steemers
13. negatieve verbanden leeftijd-inzetbaarheid (vooral vanaf
ca.38 jaar) en belang van mentale flexibiliteit:
• in de middenfase van loopbaan moet iets worden
ondernomen om inzetbaarheid op peil te houden
• mentale bagage is uitgewerkt of heeft negatieve invloed
• brillen over elkaar dragen
• vastlopen in denken, niet in functie
Leeftijd en inzetbaarheid
voorbeterwerken samen met Felix Steemers
14. mentale bagage
opeenhoping van onze evaluaties van
• herinneringen,
• verwachtingen,
• kennis,
• routines,
• normen,
• rollen.
voorbeterwerken samen met Felix Steemers
overtuigingen
= schema’s die
ons gedrag
sturen
bewust én
onbewust
15. waarom hebben we mentale bagage?
mentale bagage helpt om
ons ding te kunnen doen
zonder veel aandacht te hoeven besteden aan
mogelijk verwarrende details
want daarvoor is onze aandacht te kostbaar
voorbeterwerken samen met Felix Steemers
voorbeelden:
gewoontes (Verplanken)
routines: automatisering van complex gedrag (autorijden,
sokken)
rollen: jijzelf en anderen weten wat je geacht wordt te doen
herinneringen: voorkomen/herhalen van ervaringen
16. • als de situatie om een andere respons vraagt
• als de regels van het spel zijn veranderd
• als je onzin hebt geleerd (Einstein: gezond verstand)
• als je teveel keuzemogelijkheden hebt aangereikt krijgt
• als de mentale bagage tegenstrijdige overtuigingen bevat
wanneer hebben we làst van mentale bagage?
voorbeterwerken samen met Felix Steemers
17. • het vermogen om de werkelijkheid van hier en nu
• open te benaderen en serieus te nemen,
• en het eigen denken en handelen
• af te stemmen op deze werkelijkheid.
Mentale flexibiliteit
voorbeterwerken samen met Felix Steemers
18. Mentale flexibiliteit, concreet gemaakt
• zelfovertuigingen (“mindset”)
• elastisch - star
• manieren van jezelf motiveren
• leren van hier en nu – bewijzen
• lenigheid van denken
• reflecteren, invalshoeken variëren, meningen
herzien, experimenteren
• hanteren van en groeien aan veranderingen
• detecteren, eigen antwoord vinden
voorbeterwerken samen met Felix Steemers
20. mentale flexibiliteit is aan te leren
mentale flexibiliteit kan in en door een
organisatie worden bevorderd
en het goede nieuws is: .......
voorbeterwerken samen met Felix Steemers
21. Wijs van jaren, en
fris van denken
voorbeterwerken samen met Felix Steemers
22. Creëer een klimaat van inzetbaarheid en ontwikkeling:
• stimuleer medewerkers met de leidinggevende mee te
denken
• stimuleer een nieuwsgierige en op verbetering gerichte
werkhouding
• monitor inzetbaarheid van medewerkers
• spreek achterblijvende medewerkers tijdig aan
Wat kunnen management en HR bijdragen?
voorbeterwerken samen met Felix Steemers
23. Instrumenten Mentale flexibiliteit
Mentale
flexibiliteit Krachthonk
leidinggevenden
Krachthonk
Professionals
Versterking eigen
functioneren
Master class voor
directie en HR
Vragenlijst
MF
Groeien aan
werkdruk
Inbedding
in jóuw
situatie
Ondertonen
nuanceren
24. Bel:
Felix Steemers
Elzent 46
5422 AZ Gemert
0492-368010 of 06-53545317
felix.steemers@voorbeterwerken.nl
Dus wat kunnen management en HR bijdragen?
voorbeterwerken samen met Felix Steemers
