1. Зөвлөгөө
Хүүхдийг байнга өмөөрдөг бол...
Хүүхдийн хүмүүжил эцэг эхээс ихээхэн хамааралтай байдаг нь нэгэнт нотлогдсон зүйл.
Иймд эцэг, эхчүүдийн үр хүүхдэдээ хандах байдлаас хамаарч хүүхдийн зан араншин
төлөвшиж тогтдог. Харин эцэг эхийн хандах хандлага хүүхдийн зан араншин төлөвшихөд
"Хэрхэн нөлөөлдгийг Японы мэргэжилтнүүд судалж үзээд доорхи дүгнэлтийг гаргажээ.
Жишээлбэл эцэг эх нь:
Захирангуй ханддаг бол ­ Идэвхгүй, бие даах чадваргүй, номхон хүлцэнгүй
Хэт их бөөцийлдөг бол ­ Уур уцаартай, сул дорой, гэнэн томоогүй
Байнга өмөөрдөг бол ­ Бодлогошронгуй, бусадтай нийлдэггүй зожиг
Байнга эрхлүүлдэг бол ­ Гэнэн томоогүй, уцаартай, эсвэл дураараа, үг зөрөмтгий
Аяыг нь дагуулан харьцдаг бол ­ Дуулгаваргүй, мөн түрэмгий догшин
Тоомжиргүй ханддаг бол ­ Хөндий хүйтэн, тогтворгүй, түрэмгий авиртай
Хэрцгий хатуу ханддаг бол ­ Зөрүүд, мугуйд, уур уцаартай, хэт бие даасан
Ойр дотно элэгсэг ханддаг бол ­ Бие даасан, үнэнч шударга, нөхөрсөг тусч
Хатуу чанга барьдаг бол ­ Зөрүүд гөжүүд, амиа бодож хувиа хичээсэн, бие даан ажиллаж
амьдрах чадваргүй гэсэн ерөнхий төрх таны үр хүүхдэд төлөвшин бий болох нь.

2. Зөвлөгөө
Хүн бүр сайхан үг урмаар дутаж байдаг
• Чи сайхан харагдаж байна шүү
• Битгий доромжлоод байгаарай, муухайгаа мэдэж байна
• Чамд их баярласан шүү
• За за юун сүртэй юм бэ
• Би чамдаа хайртай шүү
• Чи чинь юу болоод нялуураад унав? Ямар нэгэн юм болоо юу?
Хүн бүр дотор сэтгэлдээ урмын сайхан үгийг ямагт хүсч явдаг. Хийж бүтээснийхээ төлөө,
бусдыг баярлуулсны төлөө хэн нэгнээс сонсох талархал, урмын сайхан үгс нь хүний сэтгэл
зүрхэнд баяр баясгалан авч ирж, шувуу мэт дүүлэн нисэх хүсэл тэмүүллийг өгдөг. Аав ээждээ
магтуулж, сайхан үг сонссон бяцхан хүүхдийн нүд нь очтон гялалзаж, өөрөө ч мэдэлгүй хөөрч
онгирох нь үнэхээр өхөөрдмөөр хөөрхөн харагддаг.
Бусдад урмын сайхан үг хэлж, бусдыг баярлаж байхыг харахдаа өөрөө ч баярлаж баясдаг хүмүүс
ямагт өөрөөсөө гэрэл гэгээ цацруулж өнгөлөг сайхан харагдана.
Монголчууд бид хэдий болтол даруу төлөв, сэтгэлийн хөдөлгөөн багатайгаа илэрхийлж,
талархал урмын сайхан үгсээ өөрөөсөө болон өрөөл бусдаас харамлаж явах билээ. Гэсэн атлаа
маргалдаж муудалцахдаа зүрх зүсэж, сэтгэл хиртэн, дотор давчдам муу үгсийг хэлэх хэрэг юун.
Хайртай хань, алаг үр, асралт аав ээж, анд нөхөд бүгд л урмын сайхан үгээр дутаж л яваа.
• Хайрт минь, би чамдаа маш их хайртай шүү
• Хүү минь чамаг сайн хүн болж байгаад би үнэхээр баяртай байгаа шүү
• Миний төлөө гаргасан сэтгэл, хийж чадсан бүхэнд тань аав ээж та 2­тоо үнэхээр баярлан
биширч явдаг шүү
• Найз минь чиний халуун сэтгэлийн илчийг мэдэрч байгаадаа би үнэхээр баяртай байна
• Таны дэмжлэг надад их хэрэг боллоо. Танд их баярлалаа гэхчилэн чин сэтгэлээсээ хэлж
байх талархал, урмын сайхан үгс бидэнд үнэхээр дутагдаж байнаа
Тэрчлэн гадаадад байгаа Монголчуудад маань ийм үгс, сэтгэл бүр ч их дутагдаж байгаа. Эцэж
цуцатлаа ажиллаж ар гэр алив бүхнээ санан бэтгэрч байгаа тэдэнд илгээсэн мөнгөний нь хариуд:
” Та биднийхээ төлөө ингэж зүтгэж байгаад чинь баярлаж байна. Та минь биеэ бодож байгаарай.
Бид хамтдаа удахгүй сайхан амьдарцгаах болно. Үүний төлөө бид ч бас хичээнээ” гэж үнэн
сэтгэлээсээ заавал хэлж байгаарай. Зусар хоосон биш, чин сэтгэлээсээ хэлж чадах урам
талархлын сайхан үгс л хүний зүрх сэтгэлд хүрдэг. Юу ч болоогүй хэрнээ урсгаад байдаг зусар
зулгуй үгс цаад хүнээ ч ядрааж өөрийгөө ч эвгүй байдалд оруулах нь бас бий.

3. Хэрэгтэй үед нь дутаж байгаа ганц сайхан үгийг нь олж хэлэх юутай сайхан.
Хүний сэтгэлийн далд утсыг онож хэлсэн ганц сайхан үг хөглөж, тэр хүнээс ундран гарах
гайхамшигт аялгуу олон олон хүний зүрх сэтгэлд хүрч баясгадаг юм даа.