2. Եկենք հասկանանք, թե ինչպես
են տարանջատել «երևակայություն »
և «ֆանտազիա» բառերը անտիկ
ժամանակվա փիլիսոփաները և
ժամանակակից գիտնականները:
Իհարկե, Արիստոտելից մինչև
սուրբ Օգոստիանոս
«երևակայությունը»«ֆանտազիայից»
տարբերելու համար երկու բառ
չունեին :
Միայն 18 –րդ դարում …
3. Վոլֆի մոտ հանդի-
պեցինք
• անցած տպավորությունների մտովի
վերարտադրումը երևակայելու
հատկությունից տարբերելու առաջին
փորձը:
• Որը սկզբնական տպավորությունների
վերլուծության և համադրության
միջոցով «միանգամայն նոր
կառույցների ստեղծումն է»:
«Երևակայոևթյան» և
«ֆանտազիայի»
վերջնական
տարանջատման համար
պարտական ենք
Հեգելին
• երևակայությամբ օժտված
ուղեղը միայն վերարտադրում
է, իսկ ֆանտազիայով
օժտվածը` ստեղծագործում
4. Ուշադրությանն ու մտապահելուն շատ
ավելի մեծ նախապատվություն է տրվում, քան
երևակայությանը: Մինչ այժմ էլ օրինակելի
աշակերտ են համարվում նրանք, ովքեր
ունեն ուշադիր լինելու և մանրամասն
մտապահելու կարողություն:
Գոյություն ունի երևակայության երկու ձև`
վերարտադրողական և կառուցողական:
Մարդկանց բաժանեցին երկու
խմբի.ստեղծագործական ֆանտազիա ունեցող
պոետիկներ ` «նկարիչներ» և ոմն մեխանիկի
նմանվող միջակների, որոնց երևակայությունը
գործնական խնդիրների շրջանակներից դուրս
չի գալիս:
5. Էլեմիր Զոլան
իր
«Ստեղծագործա
բար
երևակայելու
պատմության»
մեջ
առանձնացրել է
•երևակայությունն ու ստեղծագործաբար
երևակայելը: Առաջինն իրականության մեջ և
նրա հիման վրա է կառուցվում, երկրորդը`
ինչքան ուժ ունի` իրականից շեղվում է:
Լ.Ս.Վիգոդսկի
ն իր
աշխատությա
ն մեջ նշել է,
• որ ստեղծագործական ջիղ ունեն բոլորը` թե
գիտնականները, թ’ե ճարտարագետը: Այն
պետք է բոլորին. Ի վերջո դա առօրյա
կյանքում է պետք:
ըստ Մարթա
Ֆատտորիի
հետազոտութ
յունների
• Այն ակտիվ պրպտող մտածելակերպ է: Այնտեղ
որտեղ ուրիշներին թվում է,թե պատրաստի
պատասխան կա, այս մարդիկ պրոբլեմները
տեսնում են, երբ մյուսների աչքին վտանգներ են
երևում , նրանք զգում են իրենց `ձուկը ջրում, ոչ
մեկից կախում չունեն, որոշում-ներ կայացնում են
ինքնուրույն: Այս բոլոր հատկությունները
• ստեղծագործական գործնթացում է դրսևորվում:
Այդ գործնթացը ուրախ, խաղային է ,միշտ
անգամ, եթե խոսքը վերաբերվում է << չոր
մաթեմատիկային>>:
6. Մարթա Ֆատտորին
նաև ասել է
• ցանկացած մարդ կարող է
«ստեղծագործական անհատ»
լինել, եթե չի ապրում բռնատիրական
միջավայրում:
• Չէ? որ հնարավոր է
դաստիարակության մի
համակարգ, որը
ստեղծագործության սաղմեր է
ներարկում և զարգացնում
«Կոորպորացիոնե
էդուկատիվա»
շարժման մասնակից
ուսուցիչները ևս եկան
այս եզրահանգմանը
• ստեղծել այնպիսի դպրոց, որ
նպաստի ստեղծագործական
մտածողության զարգացմանը :
Ստեղծագործության մասին խոսոլիս
ոչ միայն առանձին առարկաներն
նկատի ունենալ, այլ դպրոցը
ամբողջությամբ վերցրած կրթական
համակարգը
7. Անցյալում ստեղծագործության մասին խոսում էին
միայն այսպես կոչված գործունեության
գեղարվեստական ձևերի և խաղեի հետ կապված:
Միգուցե պատճառը հակահումանիստական
հասարակարգ էր, որի գլխավոր նպատակը մարդկանին
ստեղծագործական ներուժի ճնշումն էր:
Հիշենք առաջինը
«գեղագիտական
դաստիարակութ
յան»մասին խոսք
բացած Շիլլերին
• Մարդը լոկ այն ժամանակ է խաղում, երբ
բառիս լիակատար իմաստով մարդ է, և նա
իրոք բառիս լիակատար իմաստով մարդ է
, եթե խաղում է:
Այսպիսի արմատական գաղափարներ
փնտրելիս, մոտ 200 տարի կցատկենք և կհասնենք…
Հերբերտ Ռիդի
թեզին
• Միայն գեղարվեստական
գործունեությունը կարող է
երեխային լիարժեք փորձ տալ և
նրա զարգացմանը
նպաստել:Տրամաբանական
մտածողության զարգացման
համար կարիք չկա
երևակայությունը զոհել: Ճիշտ
հակառակը:
8. Իսկ ուսուցիչները? Ինչ դեր ունեն նրանք?
<<կոորպորացիոնե
էդուկատիվա>>
շարժման մեջ նշվում
է
• ուսուցիչները «ոգեշնչողի» դերում պետք
է լինեն ,ստեղծագործելը խթանողի:
Այստեղ միակ առարկան կյանքն
է, իրականությունը, իր բոլոր
տեսանկյուններով:Սկսած դպրոցական
կոլեկտիվից, միասին ապրելու և
աշխատելու հմտությունից: այս
դեպքում, երեխան մշակույթը և ուրիշ
արժեքներ «սպառողը» չէ, այլ
«ստեղծողը»,«արարողը»
Այսօր էլ, դպրոցի վաղվա օրը տեսնելու համար ոչ փոքր երևակայություն է հարկավոր:Այսօր էլ, դպրոցի վաղվա օրը տեսնելու համար ոչ փոքր երևակայություն է հարկավոր:Այսօր էլ, դպրոցի վաղվա օրը տեսնելու համար ոչ փոքր երևակայություն է հարկավոր:Այսօր էլ, դպրոցի վաղվա օրը տեսնելու համար ոչ փոքր երևակայություն է հարկավոր:
Այսօր էլ, դպրոցի վաղվա օրը տեսնելու համար ոչ փոքր
երևակայություն է հարկավոր:
