2. 27 maja 2010r. minęła 20 rocznica
pierwszych wyborów samorządowych
w wolnej Polsce. Przygotowując je wielu
pytało samych siebie, jak chcą zmienić
obraz kraju i jak zmienić jego wizerunek,
aby o władzy publicznej nie mówiono
„oni”, ale zaczęto o niej myśleć w duchu
odpowiedzialności – mówił Jan Olbrycht,
wieloletni wiceprezes Związku Miast Polskich
na otwarciu Kongresu XX-lecia
Samorządu Terytorialnego

3.  Senat RP projekt ustawy
o samorządzie terytorialnym
przyjął 19 stycznia 1990r.
 8 marca 1990r. ustawę
uchwalił Sejm RP.

4. W ustawie wyliczono m.in. zadania własne gminy, które miały
obejmować następujące sprawy:
• ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony
środowiska i gospodarki wodnej
• gminnych dróg, ulic, placów oraz organizacji ruchu drogowego
• wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, oczyszczania ścieków
komunalnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych,
zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz
• pomocy społecznej i ochrony zdrowia
• edukacji, kultury i opieki nad zabytkami
• kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i obiektów
sportowych
• zieleni gminnej

5. • cmentarzy gminnych
• porządku publicznego i bezpieczeństwa mieszkańców
• utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej
oraz obiektów administracyjnych
• promocji gminy
• współpracy z organizacjami pozarządowymi
• współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw
Ogólną zasadą reformy było to, że decyzje będą podejmowane na
niższym szczeblu – lokalnie, a liczba kompetencji organów
samorządu terytorialnego zasadniczo wzrosła kosztem uprawnień
organów administracji rządowej.

6. Budowanie samorządu – jego podstawowej
jednostki jaką jest gmina – wynikało ze
świadomości, że nie ma demokracji bez
demokracji lokalnej.
Wyrazem tego były wybory:
1990r. – pierwsze wybory samorządowe w Człuchowie:
21 radnych z Komitetu Obywatelskiego, 1 z PSL
I Przewodniczący RM – Andrzej Jacyna (później
Antoni Neckar)
I Burmistrz – Marek Małż (po nim Roman Warda
i Aleksander Sugier)

7. Kadencja 1990-1994
Radni:
• Jan Błonkiewicz
• Lech Buzanowski
• Roman Drozd
• Marek Drezner
• Tadeusz Grubiński
• Lidia Gierszewska
• Andrzej Jacyna
• Zbigniew Januszewski
• Stefan Jamroży
• Jerzy Kochanowski
• Zbigniew Kurzelewski
• Barbara Lesiuk
• Barbara Leśniewska
• Henryk Lewandowski
• Marek Małż
• Tadeusz Matwiejewicz
• Krzysztof Maciejewski
• Antoni Neckar
• Jerzy Pach
• Stanisław Piesik
• Roman Warda
• Henryk Treszczyński
Przewodniczący Rady Miejskiej:
Andrzej Jacyna
Antoni Neckar
Burmistrz i Przewodniczący Zarządu Miasta:
Marek Małż
Roman Warda
Aleksander Sugier

8. Kadencja 1994-1998
Radni:
• Edwin Borkowski
• Hanna Chlebowicz
• Teresa Coppa
• Zbigniew Cyzman
• Krystyna Dragan
• Tadeusz Dymnicki
• Lilianna Gąsior
• Mieczysława Holc
• Maria Kordykiewicz
• Edward Kądziela
• Jerzy Kochanowski
• Bogusława Kiedrowska
• Zbigniew Kaczmarek
• Mieczysław Modrzejewski
• Antoni Neckar
• Krystyna Nowak
• Zdzisława Pawłowska
• Stanisław Piesik
• Bogdan Sierant
• Tadeusz Szostak
• Jerzy Stróżyk
• Henryk Treszczyński
• Edmund Wanda
• Zbigniew Żebryk
Przewodniczący Rady Miejskiej:
Henryk Treszczyński
Maria Kordykiewicz
Burmistrz i Przewodniczący Zarządu Miasta:
Aleksander Sugier

9. Kadencja 1998-2002
Radni:
• Edwin Borkowski
• Zdzisław Ciereszko
• Wiesław Fiuk
• Janina Golec
• Jerzy Górny
• Elżbieta Józefowska
• Edward Kądziela
• Zbigniew Kolter
• Marek Marcinowski
• Stanisław Meller
• Grażyna Misztal
• Wojciech Mróz
• Krystyna Nowak
• Zdzisława Pawłowska
• Zdzisław Piskorski
• Zofia Ryngwelska
• Dorota Słabicka
• Aleksander Sugier
• Jarosław Swajda
• Zbigniew Szary
• Leopold Szreder
• Ryszard Szybajło
• Andrzej Szymczak
• Henryk Treszczyński
• Urszula Trzebiatowska
Przewodniczący Rady Miejskiej:
Wiesław Fiuk
Zdzisław Piskorski
Wojciech Mróz
Burmistrz Miasta:
Leopold Szreder
Zdzisław Piskorski

10. Kadencja 2002-2006
Radni:
• Adam Bondarenko
• Karol Dziemiańczyk
• Jerzy Górny
• Bogusława Konczanin
• Krystyna Łuczycka
• Marek Marcinowski
• Grażyna Misztal
• Jacek Mroziewicz
• Wiesława Macugowska
• Dariusz Odolanowski
• Zdzisława Pawłowska
• Grzegorz Rekowski
• Dorota Słabicka
• Aleksander Sugier
• Urszula Trzebiatowska
• Przemysław Warda
• Roman Warda
Przewodniczący Rady Miejskiej:
Aleksander Sugier
Jerzy Górny
Burmistrz Miasta:
Zdzisław Piskorski

11. Kadencja 2006-2010
Radni:
• Jerzy Adamczyk
• Karol Dziemiańczyk
• Henryk Grabowski
• Małgorzata Gostomczyk
• Jerzy Górny
• Elżbieta Józefowska
• Bogusława Konczanin
• Maria Danuta Kordykiewicz
• Krystyna Łuczycka
• Marek Marcinowski
• Grażyna Misztal
• Jacek Mroziewicz
• Zdzisława Pawłowska
• Tadeusz Szwemin
Przewodniczący Rady Miejskiej:
Maria Danuta Kordykiewicz
Burmistrz Miasta:
Ryszard Szybajło

12. Przywrócona została autonomia społeczności lokalnej, której świadomość
wyzwoliła nowe inicjatywy i drzemiące w niej potencjały.
Reforma samorządowa stworzyła korzystne warunki i możliwości
instytucjonalne do działania na wielu płaszczyznach.
Na ile w Człuchowie wykorzystano te szanse, jakie zmiany
zaszły dzięki działalności naszego samorządu terytorialnego?
W Polsce wielki sukces reformy samorządowej łączy się z
dramatycznie małą świadomością znaczenia tego osiągnięcia.
W trudnościach życia codziennego, oglądaniu dziur w drodze,
nagłaśnianych przez media aferach w życiu lokalnym i
niedoborach w budżetach tracimy perspektywę olbrzymich
zmian, jakie zaszły w Polsce dzięki powstaniu 2857 jednostek
samorządowych – powiedział Jacek Strzemieczny, prezes CEO,
w wywiadzie dla pisma samorządu terytorialnego „Wspólnota”,
zachęcając szkoły i samorządy do udziału w akcji „20 lat wspólnie”

14. Młodzieżową Akcję Obywatelską „20 lat wspólnie”
przygotowało Centrum Edukacji Obywatelskiej
wspólnie z Ministerstwem Edukacji Narodowej

15. W związku
z ogłoszeniem
roku szkolnego
2009/2010
Rokiem Historii
Najnowszej,
otrzymaliśmy
zaproszenie do
udziału w Akcji

16. Reprezentujemy Gimnazjum nr 1 w Człuchowie.
Nasz zespół liczy 7 osób .
Pracujemy pod opieką p. Małgorzaty Gostomczyk.

17. Naszym celem było pokazanie, co zmieniło się
w naszej okolicy dzięki działalności władz
lokalnych.
Usiłowałyśmy znaleźć odpowiedź na pytania :
Jakie znaczenie ma powstanie
samorządów terytorialnych?
Co zmieniło się w naszej miejscowości
przez ostatnie 20 lat?

18. W tym celu przeprowadziłyśmy cykl wywiadów
z naszymi rodzicami, dziadkami, sąsiadami
i znajomymi na temat zmian, jakie zaszły
w naszej miejscowości dzięki działalności
samorządu terytorialnego. Na podstawie
przekazanych nam informacji oraz w oparciu o
własne obserwacje, przygotowałyśmy prezentację
o lokalnych sukcesach ostatnich 20 lat i
zamieściłyśmy ją na Internetowej Mapie Polski.

19. „Samorządność lokalna to jedna z największych zdobyczy wolnej
Polski” – powiedział nam nauczyciel wiedzy o społeczeństwie
p. Arkadiusz Kamiński, podczas zajęć o samorządności
przeprowadzonych w ramach wstępu do Akcji.
Tu dowiedziałyśmy się o tym , czym charakteryzuje się jednostka
samorządu terytorialnego i jakie są jej kompetencje.

20. Wszyscy świetnie wiemy, co wokół nas działa źle. Media wciąż informują o
korupcji, protekcji, ciągłych kłótniach i rozgrywkach politycznych czy brakach
w budżecie. Demokratyczne instrumenty kontroli obywatelskiej są bardzo ważne,
ale czy dostrzegamy pełen obraz ogromu zmian, jakie przyniosło w skali całej
Polski powstanie lokalnych samorządów? Aby docenić te zmiany, trzeba wrócić do
czasów PRL i porównać nasze dziś z tamtą epoką. Temu służyło spotkanie
z historykiem p. Marianem Frydą w Muzeum Regionalnym. Tam mieliśmy
okazję obejrzeć kroniki Człuchowa sprzed 1990 roku.

21. Oto, na co zwróciłyśmy szczególną uwagę

22. Elewacja przyjaźni
oddana w rocznicę Wielkiej Socjalistycznej Rewolucji Październikowej

23. Miasto Człuchów
– uczestnik konkursu Mistrz Gospodarności

24. Oddanie nowej kładki dł. 236 m łączącej park z miastem

25. Pochody
1-majowe

26. Nowy chodnik, 1984 r.
Nowe nawierzchnie ulic 1984 r.

27. W Klubie Spółdzielni
Mieszkaniowej
„Pomorzanka”
miałyśmy przyjemność
spotkać się z grupą
mieszkańców
Człuchowa,
którzy chętnie
opowiadali o naszej
miejscowości –
tej sprzed 20 lat
i tej współczesnej.

28. Rozmowy ze starszymi mieszkańcami uświadomiły nam, że wówczas władza
była mniej przyjazna obywatelom, scentralizowana, a miastem rządziły
komórki partyjne i podległe partii rady narodowe. Jak wówczas toczyło się
życie w Człuchowie? Czy łatwo było zarządzać miastem zapytałyśmy
także byłego Naczelnika p. Mieczysława Modrzejewskiego

29. Choć ciągle naszemu miastu brakuje wiele do bycia idealnym miejscem
do życia i pracy, trzeba zauważyć jak wiele zmieniło się
w ciągu ostatnich 20 lat.
Najpierw trzeba było:
1) nauczyć się samorządności i mechanizmów demokratycznych
2) przygotować plany zagospodarowania przestrzennego
3) określić działania priorytetowe dla rozwoju miasta
4) stworzyć system informowania mieszkańców o kierunkach rozwoju
i konsultowania istotnych decyzji
5) opanować umiejętność zabiegania o środki z różnych źródeł
6) spowodować wiarę i zaufanie do władzy publicznej

30. Móc realnie wpływać na
rzeczywistość, realizować ciekawe
projekty mające znaczenie dla
rozwoju miasta to duże wyzwanie
i wielka odpowiedzialność.
A oto jak został ukierunkowany
rozwój Człuchowa na przestrzeni
ostatnich 20 lat…

31. gazyfikacja miasta
 wykorzystanie potencjału naturalnego dla celów edukacyjnych
i rekreacyjnych

32.  wypchnięcie ruchu transportowego z miasta (obwodnica)

33.  prace remontowe i restauratorskie na wieży
krzyżackiej,
w kaplicy i na dziedzińcu zamkowym
odsłonięcie bruku na ul. Królewskiej

34.  nowe nawierzchnie ulic i chodniki na osiedlu
Wschód

35.  inwestycje na rzecz poprawy bezpieczeństwa ruchu
drogowego (ronda, sygnalizacja świetlna)

36.  kanalizacja miasta –
preferencyjne pożyczki
z Banku Ochrony
Środowiska
 budowa kotłowni,
oczyszczalni ścieków
i składowiska odpadów

37.  nawiązanie umów partnerskich z miastami na trenie
Francji, Niemiec, a niedawno - Ukrainy

38.  wspieranie rozwoju oświaty, kultury i sportu

39. Reforma samorządowa jest tą, która ze wszystkich reform udała się najlepiej.
Samorządy, pomimo przejmowania rosnącej liczby zadań od administracji
rządowej, radzą sobie coraz lepiej, czego przykładem jest człuchowski
samorząd. Dzięki umiejętnemu zarządzaniu nasza Mała Ojczyzna rozwija
się pozyskując i racjonalnie wykorzystując do tego także środki zewnętrzne.
Samorządowcy poczuli się gospodarzami na terenie, na którym zarządzają.
Dzień Samorządowca 2009

40. W ideę samorządności wpisana jest konieczność budowania tożsamości
lokalnej wyrażonej zmianami inicjowanymi i realizowanymi przez młodzież.
Pozytywnym przykładem udziału młodych ludzi w procesie planowania
rozwoju Człuchowa jest Młodzieżowa Rada Miasta.

41. Jest ona organem doradczym i konsultacyjnym Burmistrza i Rady Miejskiej.
W ciągu ostatnich 3 lat zgłosiła 14 wniosków, m.in.:
 uatrakcyjnić ofertę spędzania wolnego czasu dzieci i młodzieży:
(kino z aktualnym repertuarem ,klub dyskusyjny, noce filmowe,
koncerty muzyki młodzieżowej)
 podjąć działania w celu zwiększania odpowiedzialności
młodzieży za własne czyny (prace społeczne, młodzieżowy
wolontariat)
 umożliwić młodzieży i dzieciom korzystanie z pływalni, podjąć
działania w kierunku przygotowania nowoczesnych boisk
i placów zbaw
 zagospodarować strych MDK np. na młodzieżową kawiarenkę
lub siedzibę młodzieżowych zespołów
 rozstawić w centrum miasta (docelowo także na ul.Traugutta,
Sobieskiego, Wyszyńskiego, w kierunku plaży i w parku)
dystrybutory z materiałami do sprzątania po czworonożnych
pupilach
 ustawić sygnalizację świetlną na obwodnicy w miejscu, gdzie
śmiertelnemu wypadkowi uległ nasz kolega

42. Przeprowadziła kilkanaście akcji happeningowych i charytatywnych
Przygotowała obchody Dnia Dziecka, Święta Młodości, Dnia Zakochanych

43. Uczestniczyła w najważniejszych wydarzeniach z życia miasta

44. Miałyśmy okazję zaprezentować nasz projekt na Sesji Młodzieżowej
Rady Miasta .W dyskusji dowiedziałyśmy się, że władze Człuchowa
stawiają na kontakty bezpośrednie z młodymi i rzeczywistą
współpracę nad konkretnymi projektami.

45. Odbyłyśmy spotkanie z Burmistrzem
Miasta Ryszardem Szybajło. Tematem
dyskusji były projekty inwestycji
realizowanych aktualnie ze środków
własnych gminy oraz przy wsparciu środków
zewnętrznych.
Pytałyśmy również o plany na przyszłość.

46. Informacje, które uzyskałyśmy dotyczyły głównie:
infrastruktury, ekologii, oświaty i rekreacji w naszym mieście
Budowa ścieżek rowerowych

47. Modernizacja ulic Długosza i Średniej
(współfinansowana w 50% ze Starostwem Powiatowym)

48. Przebudowa ul. Wyszyńskiego z chodnikami
i parkingami

49. Reorganizacja ruchu oraz nowa nawierzchnia asfaltowa
ul. Zamkowej

50. Przebudowa Placu Bohaterów wraz z uzbrojeniem
w sieć wodociągową i kanalizacyjną

51. Modernizacja fontanny
„Kormorany” przy Placu
Bohaterów

52. Renowacja muru „starego cmentarza”
od strony Placu Bohaterów wraz
z kapliczką

53. Modernizacja
oświetlenia
ulicznego wraz
z przebudową
oświetlenia ulic:
Traugutta,
Kwiatowej,
Reymonta,
Wojska
Polskiego

54. Położenie polbruku
i ustawienie nowego krzyża na cmentarzu
(wspólnie z Przedsiębiorstwem Komunalnym)

55. Wyłożenie 3.500 m2 kostki brukowej przez mieszkańców
i instytucje oraz wykonanie chodników i parkingów,
np. ul. Broniewskiego, Promenada, Yacht Klub, ul. Leśna,
kościół grecko-katolicki

56. Zakończenie budowy ścieżki pieszo-rowerowej wraz
z odwodnieniem terenu i siecią wodociągową
przy ul. Plantowej (współfinansowane przez
Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego)

57. Przebudowa nawierzchni jezdni, chodników i parkingów przy
ul. Wejhera, Janty-Lipińskiego, Żółkiewskiego
i Krasickiego

58. Przebudowa drogi miejskiej ul. Jerzego z Dąbrowy na
odcinku od Urzędu Skarbowego do Powiatowego
Urzędu Pracy

59. Budowa chodnika przy Pawilonie Biedronka przy
ul. Traugutta (wspólnie z Biedronką)

60. Budowa chodnika przy ul. Kasztanowej –
od al. Wojska Polskiego do ścieżki pieszo-rowerowej
al. Jana Pawła II (wspólnie z Tesco)

61. ul. Królewska 8

62. ul. Królewska 10

63. ul. Rynek 7

64. Adaptacja budynku po Policji na mieszkania

65. Przebudowa ul. Kamiennej w mieście Człuchów od ul. Szczecińskiej do drogi
krajowej nr 22 wraz z przebudową zjazdu na teren Szpitala Powiatowego i
lądowiska dla helikopterów
wartość inwestycji ok. 4.000.000 zł
dofinansowanie 1.750.000 zł w ramach
Narodowego Programu Przebudowy Dróg Lokalnych (schetynówka)

66. Termomodernizacja Szkoły Podstawowej nr 1
i Przedszkola Miejskiego przy ul. Jacka i Agatki
• wartość inwestycji: 3.1 mln zł
• inwestycja dofinansowana ze środków NMF EOG w kwocie
449.000 Euro

67. Budowa kompleksu boisk sportowych wraz z zapleczem
w ramach programu „Moje Boisko – ORLIK 2012”
• wartość inwestycji: 1,4 mln zł
• dofinansowanie ze środków samorządu
województwa pomorskiego w kwocie 333
tys. zł oraz ze środków w ramach
Kontraktu Wojewódzkiego dla
Województwa Pomorskiego
na lata 2007-2008

68. Przebudowa hali sportowej w Gimnazjum
•
•
wartość inwestycji: ok. 1,2 mln zł
dofinansowanie ze środków Ministerstwa Sportu i Turystyki w ramach
Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej w kwocie 400.000 zł

69. Ogólnodostępne strefy rekreacji jako realizacja ogólnorozwojowego programu
aktywizacji ruchowej dzieci i młodzieży na terenie miasta Człuchów
Wartość inwestycji: 6.587.856,56 zł Kwota dofinansowania: 5.599.677,48 zł (85% kosztów
całkowitych) w ramach Mechanizmu Finansowego EOG i NMF.
Wartość „Pozalekcyjnego programu zajęć rekreacyjnych”: 1 300 000 zł

71. PRZEDMIOTY KLUCZOWE SĄ ODLOTOWE!
Dofinansowanie w ramach: Europejskiego Funduszu
Społecznego, Program Operacyjny Kapitał Ludzki
Kwota dofinansowania: 235.649,88 zł
Podmioty realizujące projekt: Szkoła Podstawowa nr 1
im. Przyjaciół Ziemi oraz Gimnazjum nr 1 im. Kazimierza
Jagiellończyka w Człuchowie
Okres realizacji projektu: 07.09.2009 - 30.09.2010
Projekt obejmuje przeprowadzenie pozalekcyjnych zajęć z przedmiotów
matematyczno-przyrodniczych, na które składają się:
- zajęcia dydaktyczno-wyrównawczych (18 zespołów z matematyki w Szkole
Podstawowej oraz 6 zespołów z matematyki, 1 z fizyki, 1 z chemii, 1 z biologii w
Gimnazjum)
- koła zainteresowań (7 kół w Szkole Podstawowej: 4 z matematyki, 3 z przyrody
oraz 7 kół w Gimnazjum: 3 z matematyki, 1 z geografii, 1 z fizyki, 1 biologii, 1 z chemii)

72. „Luiza – luz i zaduma”
rewaloryzacja zabytkowego parku krajobrazowego „Lasek Luizy” w Człuchowie
– elementem regionalnego produktu turystycznego - I etap
Wartość inwestycji: ok. 2 500 000 zł Dofinansowanie: 1 500 000 zł (74,53 %)

74. „Skarb krzyżacki w naszych rękach”
prace restauratorskie i adaptacyjne zamku krzyżackiego
w Człuchowie
na cele kulturotwórcze i turystyczne - I etap
Ogólna wartość inwestycji: ok. 8 000 000 zł
Kwota dofinansowania: ok. 4 400 000 zł Inwestycja realizowana w ciągu trzech lat

76. rewitalizacja zamku – przystosowanie
wieży zamkowej do ruchu turystycznego:
przygotowanie platform na wieży:
wejściowej,rycerskiej, strzelniczej,
multimedialnej, dzwonnicowej, zbrojnej
i widokowej

77. Kraina Czystych Jezior i Rzek – budowa ogólnospławnej infrastruktury turystycznej w gminach:
Przechlewo, miejskiej Człuchów, wiejskiej Człuchów, Debrzno, Koczała i Rzeczenica
Całkowity koszt projektu: ok. 13 000 000 zł
Dofinansowanie projektu: ok. 7 800 000 zł

78. Ustawa o samorządzie terytorialnym z 1990r. pozwoliła na dużą
swobodę w działaniach na rzecz społeczności lokalnej,
jednocześnie – niejednokrotnie – zmuszając do trudnych
wyborów. Efekty można łatwo zaobserwować – miasto
pięknieje i rozwija się: są remontowane szkoły i boiska.
Powstały nowe place zabaw. Przeprowadzono rewitalizację
parku, trwają prace archeologiczne i remontowe na wieży
zamkowej. Powstają nowe ulice, chodniki i ścieżki rowerowe.
Podejmowane są istotne działania w zakresie ekologii, dba się
by okoliczna przyroda była potencjałem przyciągającym
turystów.
Pokazuje to jak wiele można zmienić i zbudować, jeśli
znacząca część spraw publicznych jest powierzona
faktycznym gospodarzom danego terenu.

79. To, co jest istotne dla kolejnych
ekip samorządowych Człuchowa
– to umiejętność dobrego
gospodarowania środkami
budżetowymi i wola
kontynuowania dzieła
poprzedników.

80. Samorząd terytorialny wchodzi obecnie
w okres profesjonalizacji. Tym samym praca
w samorządzie staje się coraz trudniejsza
i wymagająca. Zmiana ta widoczna jest w tym,
co trzeba dziś umieć, aby prawidłowo
zarządzać miastem. Profesjonalizacja jest
konieczna, ale (jak twierdzą znawcy tematu)
nie może zabraknąć szczypty entuzjazmu,
z jakim zaczynano 20 lat temu. Samorząd
bowiem to misja, a nie jedynie zawód.

81. Ważnym kryterium sukcesu człuchowskiego samorządu jest też
to, że włodarze miasta słuchają sugestii młodych ludzi
w sposób przyjazny, oferując im sposoby zaangażowania
w dyskusję i co najważniejsze – wybrane pomysły są realizowane.

82. Budowanie przyjaznej, kreatywnej przestrzeni
oferującej różnorodne szanse młodzieży jest
szczególnie istotne w przypadku małych miast.
Młodzież wyjeżdżająca z nich w celu dalszej edukacji
będzie wracać tylko pod warunkiem, że miasto
wypracowało w nich poczucie dumy ze swojej Małej
Ojczyzny i możliwości dobrego życia w tym miejscu.
Jeśli młodzi będą mieli poczucie realnego wpływu na
swój los i jednocześnie Człuchów zaoferuje im pewien
zakres szans i możliwości oraz dostępność – nie będzie
problemu z odpływem najbardziej wartościowych
jednostek. Stąd konieczność budowania tożsamości
lokalnej i wzmacniania idei samorządności.

83. Człuchów w ciągu ostatnich 20 lat zmienił
się w sposób realny i zauważalny, gdyż ma
swoich autentycznych gospodarzy, którzy
podchodzą do swej pracy jak do misji.
Nietrudno zauważyć zapał i konsekwencję
z jakimi szefowie naszego miasta budowali
i nadal budują lokalny samorząd.

84. Udział w finale to
ogromne wyróżnienie
i doskonała forma
promocji Człuchowa

85. Spotkanie w Sali
Kolumnowej finalistów
Akcji – targi projektów

86. Minister Katarzyna Hall w swoim
przemówieniu podkreśliła rolę
młodzieży w kształtowaniu
pozytywnego wizerunku
Małej Ojczyzny
Podziękowała ona również
wszystkim, którzy z dużym
zaangażowaniem włączyli się
w Akcję Centrum Edukacji
Obywatelskiej oraz
Ministerstwa Edukacji
Narodowej w Roku Historii
Najnowszej

88. Prezentację przygotował zespół uczennic Gimnazjum nr 1 w Człuchowie:
• Patrycja Grada
• Kaja Mękal
• Klaudia Kudelska
• Maja Dorawa
• Karolina Makowska
• Anna Sadowska
• Julia Chmielewska
pod kierunkiem p. Małgorzaty Gostomczyk
•oprawa techniczna: Agnieszka Gostomczyk
• udostępnienie zdjęć: Referat Promocji Miasta,
Muzeum Regionalne,
zbiory prywatne