2. ПОЛЬСКІЯ ЎЛАДЫ СТАВІЛІ САБЕ ЗА МЭТУ АПАЛЯЧЫЦЬ БЕЛАРУСАЎ,
ТАМУ ПРАВОДЗІЛІ НАСТУПНУЮ НАЦЫЯНАЛЬНУЮ ПАЛІТЫКУ:
1. Абмежавання
правоў беларусаў і
абгрунтавання права
Польшчы на землі
Заходняй Беларусі,
У Навагрудскім, Палескім,
Віленскім ваяводствах
беларусаў пражывала 67%,
а не 22%; палякаў – 12-13%,
а не 42%.
3. Перашкоды
развіццю
нацыянальнай
самасвядомасці і
працэсу
фарміравання
нацыянальнай
інтэлігенцыі
Да 1921г. у Зах. Беларусі
працавала 359 бел. школ, а
з 1938г. – ні адной. Каля
13% дзяцей школнага
ўзросту нідзе не вучыліся.
2. Звужэння кола
ўжывання
беларускай мовы.
Беларусаў на дзяржаўную
сужбу не бралі.
Б) Ствараліся
неспрыяльныя ўмовы
для развіцця
беларускай культуры.
Не было беларускіх тэатраў,
зачыняліся клубы,
бібліятэкі, прагрэсіўныя СМІ.
Фальсіфікаваліся
статыстычныя звесткі аб
нацыянальным складзе
насельніцтва.
А) Зачыняліся беларускія
школы, а польскія
ствараліся ў
недастатковай колькасці.
У дзяржаўных установах
не дазвалялася
карыстацца беларускай
мовай
3. Важную ролю ў жыцці Заходняй Беларусі
адыгралі такія арганізацыі як:
ТАВАРЫСТВА БЕЛАРУСКАЙ
ШКОЛЫ.
БЕЛАРУСКАЕ НАВУКОВАЕ
ТАВАРЫСТВА.
4. ТБШ
Масавая культурна-асветніцкая
арганізацыя, якая дзейнічала ў
1921 – 1937гг.
У пачатку
1930-х гадоў
налічвала
500 гурткоў і
30 тыс.
актывістаў.
Змагалася за пісьменнасць насельніцтва,
адкрыццё новых і захаванне існуючых
беларускіх школ, стварала клубы, бібліятэкі,
хаты-чытальні, арганізоўвала
самадзейнасць, выдавала падручнікі.
5. БНТ
Існавала ў Вільні ў
1918 – 1939гг.
Заснавальнікі
Вацлаў
Ластоўскі,
Іван і Антон
Луцкевічы.
Члены таварыства перакладалі на беларускую
мову педагагічную і мастацкую літаратуру,
выступалі з дакладамі і паведамленнямі па
гісторыі, літаратуры, этнаграфіі і фальклору.
Пры таварыстве
працавалі
гісторыка-
этнаграфічны
музей і беларускі
архіў.
Бібліятэка музея
налічвала больш за
14 тамоў кніг і
дакументаў.
7. Пётр Аляксандравіч Сергіевіч
1900 – 1984гг.
Асноўная тэматыка:
1. Паўсядзённае
жыццё і побыт
сялян Заходняй
Беларусі.
2. Гістарычнае
мінулае Беларусі.
3. Партрэты.
13. Пасля падпісання ў 1921 г.
Рыжскай дамовы Язэп
Драздовіч пакінуў Савецкую
Беларусь і вярнуўся на
родную Дзісненшчыну.
Нягледзячы на перашкоды
польскіх уладаў, ён
разгортвае тут культурна-
асветніцкую дзейнасць.
14. Драздовіч супрацоўнічаў з Віленскім беларускім музеем імя Івана Луцкевіча.
Дзеля папаўненьня экспазіцыі музея ён займаўся раскопамі гарадзішчаў, збіраў
фальклёр, ствараў шматлікія замалёўкі прадметаў матэрыяльнай культуры,
архітэктуры, тыпажоў сялян.
15. Дзеля навуковых мэт,
пачынаючы з 1926 г.
Драздовіч што год
вандруе па Заходняй
Беларусі. У выніку гэтых
вандровак зьявіліся
альбомы графікі, якія
маюць не толькі
мастацкую але і
навуковую каштоўнасць.
37. Савецкія чыноўнікі ад
культуры ставіліся да
творчасьці Язэпа
Драздовіча як да нявартай
увагі. Драздовіч ніколі не
быў прыняты ў Саюз
мастакоў Беларусі. Ацанілі
яго творчую дзейнасць
толькі ў 80-90-х гадах ХХ
стагоддзя.