สร้างคำ

1. การสร%างคำในภาษาไทย
๑.พยางค3 หมายถึง ................................................................................
.................................................................................................................
๒.พยางค3ป;ด หมายถึง
................................................................................
๓.พยางค3เป;ด หมายถึง
...............................................................................
ขีดเส%นใต%คำที่เปCนพยางค3ป;ด
ส-วัส-ดี-เจ%า ส-วัส-ดี-เจ%า
ฉันก็ไมJคิดมากJอน ฉันก็ไมJนึกมากJอน
ฉันก็ไมJรู%มากJอน วJาจะเจอ
แล%วก็ได%พบกันอีก แล%วก็ได%เห็นกันอีก
แล%วก็ได%พูดกันอีก ได%เจอะเจอ
๔.คำ หมายถึง
..........................................................................................
๕.คำมูล หมายถึง
....................................................................................
ลักษณะคำมูล
๑..............................................................................................
๒..............................................................................................
๓..............................................................................................
คำมูลพยางค3เดียว หมายถึง....................................................................
เชJน....................................................................................................
คำมูลหลายพยางค3 หมายถึง...........................................................
เชJน........................................................................................................
คำมูลภาษาไทย .......................................................................................
คำมูลภาษาจีน.........................................................................................
คำมูลภาษาเขมร.....................................................................................
คำมูลภาษาอังกฤษ..................................................................................
คำมูลภาษาบาลีสันสกฤต........................................................................
จำวJา
...........................................................................................................
.................................................................................................................
ใสJเครื่องหมาย √ หน%าชื่อเพลงที่เปCนคำมูล
........... ปลJอย ..............ขัดใจ
..............องศาเดียว ..............อ%าว
........... คูJคอง .............กระดุZกกระดิ๊ก
การสร%างคำในภาษาไทย มี ๓ แบบ ได%แกJ
๑............................................................................................
๒...........................................................................................
๓............................................................................................
๑........................ หมายถึง ...................................................................
................................................................................................................
ความหมาย
๑..............................................................................
๒................................................................................
๓..................................................................................
๔............................................................................................
๕...........................................................................................
วิธีสังเกตคำประสม
๑...........................................................................................
เชJน ข%าวผัด
มะมJวงกวน
เสื้อยืด
๒...............................................................................................
เชJน ตู%เย็น ก_วยเตี๋ยวหลอด
ทJาเรือ คนงาน
ไฟฟbา ใจดี
๓..............................................................................................
ขีดเส%นใต%คำประสม
ต%มยำ ต%มมามJา ต%มแล%ว ต%มขJา ต%มเค็ม
เด็กนJารัก เด็กปcdม เด็กน%อย เด็กชาย เด็กนั่น
มะมJวงกวน มะมJวงหลJน มะมJวงเนJา
แมJบ%าน แมJทัพ แมJเขา แมJฉัน แมJน้ำ
บอกวJาคำเหลJานี้เปCนคำประสมหรือไมJ หากเปCนคำประสม มาจากการ
รวมของคำชนิดใด(นาม กริยา วิเศษณ3 ฯลฯ)
เขียวหวาน ............................................................................................
ตู%เย็น ...............................................................................................
บ%านนอก.................................................................................................
เฉยชา....................................................................................................
พJอตา.......................................................................................................
คุณยาย....................................................................................................
พิมพ3ดีด...................................................................................................
1. ข%อใดถูกต%อง
คำไทยแท%ทุกคำเป7นคำมูลพยางค=เดียว
คำมูลอาจเป7นคำที่มาจากภาษาอื่นก็ได%
คำมูลคือคำที่ออกเสียงหนึ่งพยางค=และมีหนึ่งความหมาย
โซดา ทุLมเท ตลก คะแนน กะลาสี เป7นคำมูลทุกคำ

2. 2. ข%อใดเป7นคำมูล 2 พยางค=
สระ
ปกติ
ภาชนะ
จระเข%
3. ข%อใดมีทั้งคำมูลพยางค=เดียว 2 พยางค= และ 3 พยางค=
สาหรLายชูดอกกะจิริด
แมลงน%อยนิดไร%เดียงสา
เกาะดอกหญ%าบนคันนา
แมงมุมตั้งทLาตะครุบกิน
4. ข%อใดมีคำมูลพยางค=เดียวทุกคำ
น้ำพริกเจือแมงดา
แกล%มยอดหว%าหวั่นใจถวิล
วLาสวรรค=ในแคว%นแดนดิน
คือถิ่นทุLงทองของไทยเอย
5. ข%อใดเป7นคำประสม
ลมโชย
ลมบก
ลมพัด
ลมแรง
6. ข%อใดเป7นคำประสมที่ยLอจากใจความมาก
ลูกค%า
แมLยาย
ชLางเถอะ
นักสังคมสงเคราะห=
7. ข%อใดมีคำประสม
จวบจนจักสายัณห=
พิรุณอันถะถั่งสาย
นภาแผ%วพิสุทธา
จึ่งซาแลเสื่อมคลาย
8. ข%อใดมีคำประสม
ปูปลามาเล็มไคล
น้ำพริกเจือแมงดา
กบเขียดร%องเสียงใส
จิกปลากินเกาะกิ่งหว%า
9. ข%อใดไมLใชLคำประสม
ดาวหาง
ที่พักผLอน
ไปรษณียบัตร
นักสะสมแสตมป_
10. ข%อใดเป7นคำซ%อน
ใช%เงิน
ชLวยใช%
ใช%จLาย
คนใช%
คำซ%อน
คำซ%อน หมายถึง ................................................................................
...............................................................................................................
ซึ่งอาจทำให%เกิดความหมายเฉพาะหรือความหมายใหมJขึ้นมา
คำซ%อนสามารถจำแนกจุดประสงค3ของการซ%อนคำได%เปCน 2
ลักษณะ ดังนี้
1. ..................................เปCนการนำคำที่มีความหมายสมบูรณ3มาซ%อน
กันตั้งแตJ 2 คำขึ้นไป ได%แกJ
1.1 ..............................................
กัก + ขัง กักขัง
ใหญJ + โต ใหญJโต
นุJม + นิ่ม นุJมนิ่ม
กู% + ยืม กู%ยืม
1.2 คำที่มีความหมายเปCนพวกเดียวกัน
บ%าน + เรือน บ%านเรือน
แข%ง + ขา แข%งขา
ห%าง + ร%าน ห%างร%าน
เนื้อ + ตัว เนื้อตัว
1.3 คำที่มีความหมายเกี่ยวข%องกัน
ลูก + หลาน ลูกหลาน
เหงือก + ฟcน เหงือกฟcน
ข%าว + ปลา ข%าวปลา
พี่ + น%อง พี่น%อง

3. 1.4 คำที่มีความหมายตรงข%ามกัน
ผิด + ชอบ ผิดชอบ
ได% + เสีย ได%เสีย
เท็จ + จริง เท็จจริง
แพ% + ชนะ แพ%ชนะ
2. ซ%อนเพื่อเสียง ........................................................
.......................................................................................
.................................................................. ได%แกJ
2.1 ........................................................................
เชJน งุJมงJาม โดJงดัง จริงจัง ซุบซิบ ตูมตาม ซับซ%อน ท%อแท%
2.2 .....................................................................
เชJน อัดอั้น ลักลั่น ออดอ%อน รวบรวม
2.3 .......................................................................
..........................................................................................
เชJน แร%นแค%น รอมชอม อ%างว%าง ราบคาบ จิ้มลิ้ม
2.4 .....................................................................................................
เชJน กระดูกกระเดี้ยว อดเอิด ตาเตอ พยายงพยายาม
2.5 .......................................................................... พยางค3ที่แทรกมัก
เปCน "กระ" เชJน
ดุกดิก กระดุกกระดิก
จุ_มจิ๋ม กระจุ_มกระจิ๋ม
หนุงหนิง กระหนุงกระหนิง
ตุ%งติ้ง กระตุ%งกระติ้ง
2.6 .......................................................................... ข%าเกJาเตJา
เลี้ยง ถ%วยโถโอชาม ประเจิดประเจ%อ ทรัพย3ในดินสินในน้ำ
3. ข%อสังเกตเกี่ยวกับคำซ%อน เปCนคำซ%อนที่ซ%อนเพื่อ
ความหมายและซ%อนเพื่อเสียง มีข%อสังเกตที่สำคัญดังนี้
3.1 คำที่นำมาซ%อน เปCนคำไทยซ%อนกับคำไทย คำไทยซ%อนกับคำ
ตJางประเทศ หรือคำตJางประเทศซ%อนกับคำตJางประเทศก็ได% เชJน
................................................
ชุก + ชุม ชุกชุม
อ%วน + พี อ%วนพี
ผี + สาง ผีสาง
เจ%า + นาย เจ%านาย
...............................................................
งาม + ลออ งามลออ
เงียบ + สงบ เงียบสงบ
แบบ + ฉบับ แบบฉบับ
โงJ + เขลา โงJเขลา
...................................................................
อุดม + สมบูรณ3 อุดมสมบูรณ3
เหตุ + การณ3 เหตุการณ3
อิทธิ + ฤทธิ์ อิทธิฤทธิ์
มิตร + สหาย มิตรสหาย
...............................................................
รูป + ทรง รูปทรง
สุข + สงบ สุขสงบ
พละ + กำลัง พละกำลัง
3.2 จำนวนคำที่นำมาซ%อน คำที่นำมาซ%อนอาจมีจำนวน 2 คำ 4
คำ หรือ 6 คำ คำซ%อนเรียกอีกอยJางหนึ่ง..................... เชJน
คำซ%อน 2 คำ
ยักษ3มาร ข%าทาส ศีลธรรม ขับขี่ เครJงครัด งอแง
คำซ%อน 4 คำ
กู%หนี้ยืมสิน ชั่วดีถี่หJาง เจ%าบุญนายคุณ ที่นอนหมอนมุ%ง
คำซ%อน 6 คำ
อดตาหลับขับตานอน นอนกลางดินกินกลางทราย
3.3 ความหมายของคำซ%อน แบJงออกเปCน 2 ลักษณะ คือ
3.3.1 ความหมายคงเดิม คำซ%อนบางคำมีความหมายคงตาม
ความหมายของคำที่นำมาซ%อน เชJน แกJชรา ซากศพ พัดวี เสื่อ
สาด เปCนต%น
3.3.2 ความหมายใหมJ คำซ%อนที่มีความหมายใหมJมีหลาย
ลักษณะ ดังนี้
ความหมายแคบลง คือ มีความหมายที่เน%นคำใดคำ
หนึ่ง ซึ่งจะเปCนคำหน%าหรือคำหลังก็ได% เชJน ปากคอ หัวหู ท%อง
ไส% เปCนต%น
ความหมายกว%างขึ้น คือ มีความหมายรวมไปถึงอยJางอื่น
ที่มีลักษณะรJวมกันหรือจำพวกเดียวกัน เชJน
ถ%วยโถโอชาม หมายถึง ภาชนะใสJอาหารและสิ่งของอื่น ๆ
ปูuยJาตายาย หมายถึง อวัยวะภายใน ไมJเฉพาะ
ตับ ไต และไส% เทJานั้น
ความหมายเชิงอุปมา คือ มีความหมายเปลี่ยนไป เกิด
เปCนคำที่มีความหมายใหมJในเชิงอุปมา เชJน
ข%าเกJาเตJาเลี้ยง หมายถึง คนที่เคยรับใช%
อยูJกิน หมายถึง การใช%ชีวิตอยูJรJวมกัน
เจ%าบุญนายคุณ หมายถึง ผู%ที่มีบุญคุณ

4. ไปลามาไหว% หมายถึง รู%จักกาลเทศะ
ขิงก็ราขJาก็แรง หมายถึง ร%ายพอ ๆ กันทั้งสองฝuาย
ข%าวยากหมากแพง หมายถึง ความเปCนอยูJฝwดเคือง
หัวหายสะพายขาด หมายถึง ไมJมีที่พึ่งพา
3.4 ความสัมพันธ3ของเสียงสระ คำที่ซ%อนเพื่อเสียงจะมี
ความสัมพันธ3ระหวJางสระหลังกับสระหน%า หรือสระอื่น ๆ กับ
สระอะ สระอา หรือสระเดียวกัน เชJน
สระหลังกับสระหน%า เชJน ดุกดิก จุกจิก อู%
อี้ ดู_ดี๋ โอ%เอ% โลเล เหลาะแหละ กZอกแกZก อ%อแอ%
สระเดียวกัน เชJน เป;ดเป;ง (เฉพาะข%อนี้ไมJคJอยมีปรากฏ จะ
มีมาระหวJางสระหลังกับสระหน%า)
3.5 ตำแหนJงและความหมาย คำซ%อนบางคำ ถ%าเปลี่ยนตำแหนJงของ
คำ ความหมายจะเปลี่ยนไปจากเดิมและใช%ตJางกัน แตJบางคำมี
ความหมายคงเดิม เชJน
ความหมายเปลี่ยนแปลง
เหยียดยาว ยืดตัวออกไปในทJานอน ใช%กับคนหรือ
สัตว3 เชJน น%องสาวนอนเหยียดยาวอยูJใต%ต%นลีลาวดี
ยาวเหยียด มีความยาวมาก เชJน รถติดไฟแดงเปCนแถบ
ยาวเหยียด
ความหมายคงเดิม
แจกจJาย แบJงปcนให%ไปทั่ว ๆ เชJน สภากาชาดมาแจกจJาย
สิ่งของให%กับผู%ประสบอุทกภัย
จJายแจก เอาออกใช%หรือให% เชJน คุณครูจJายแจก
อุปกรณ3ตJาง ๆ ให%แกJนักเรียน
แบบทดสอบคำซ%อน
๑. คำที่มีเสียงและความหมายใกล%เคียงกัน เมื่อนำคำมารวมกันทำให%
ความหมายของคำชัดเจนยิ่งขึ้น เปCนคำชนิดใด
ก. คำมูล ข. คำซ้ำ ค. คำซ%อน ง. คำสมาส
๒. คำซ%อนในตัวเลือกใด ตJางไปจากตัวเลือกอื่นๆ
ก. หนักเบา ข. สวยงาม ค. ถ%วยชาม ง. คำสมาส
๓. ข%อใดมีคำซ%อนเพื่อความหมายทุกคำ
ก. ขัดข%อง ขัดแย%ง หยาบคาย ข. กักขัง เงอะงะ โคลนตม
ค. สูญหาย อาจหาญ หลุกหลิก ง. จัดจ%าน มอมแมม ชั่วช%า
๔. ข%อใดไมJใชJลักษณะของคำซ%อน
ก. คำซ%อนเปCนคำประสมชนิดหนึ่ง
ข. เราซ%อนคำเพื่อให%เกิดความหมายใหมJ
ค. คำซ%อนทำหน%าที่เปCนคำชนิดตJาง ๆ ได%
ง. คำที่นำมาซ%อนจะต%องเปCนคำไทยซ%อนกับคำไทยเทJานั้น
๕. ข%อใดเปCนคำซ%อนทุกคำ
ก. ระแทะ ละเลย ข. โลเล ฟwyนฟู
ค. กระจง ขัดแย%ง ง. เพJงเล็ง ดาวดับ
๖. ข%อใดเปCนคำซ%อนเพื่อความหมายทุกคำ
ก. บอกเลJา พลบค่ำ ข. รุJงเช%า ตรวจตรา
ค. ขัดขวาง กว%างขวาง ง. รอคอย เรียบร%อย
๗. ข%อใดเปCนคำซ%อนเพื่อเสียงทุกคำ
ก. ขึ้งโกรธ บิดพลิ้ว ข. เยอะแยะ ขJมเหง
ค. วุ%ยว%าย ลักลั่น ง. คัดเลือก บุกรุก
๘. ข%อใดเปCนคำซ%อนที่ไมJมีความหมายของคำกว%างกวJาคำเดิม
ก. ข%าวปลา ข. พี่น%อง ค. เสื้อผ%า ง. เดียวดาย
๙. คำซ%อนในข%อใดเกิดจากการนำคำมาจากภาษาไทยรวมกับบาลี
สันสกฤต
ก. ซื่อสัตย3 ข. แบบฟอร3ม
ค. เรือแพ ง. เสด็จประพาส
๑๐. คำซ%อนในข%อใดเกิดจากการนำคำนามมารวมกับคำนาม
ก. สั่งสอน อดทน ข. รJางกาย ใกล%ชิด
ค. ลูกหลาน น%าอา ง. เข%มงวด ชมเชย
๑.ข%อใดคือลักษณะของคำซ%อน ?
ก. เกิดจากคำมูลที่มาจากไทยเทJานั้น
ข. เกิดคำมูลที่มีความหมายตJางกันมาซ%อนกัน
ค. นำคำมูลคำเดียวกันมาซ%อนกัน
ง.คำมูลที่มีความหมายอยJางเดียวกันหรือทำนองเดียวกันมา
เรียงซ%อนกัน
๒.ข%อใดเป7นคำซ%อน ๒ คำ ?
ก. มะละกอ วJากลJาว เสียใจ
ข. สมสูJ ยินดี สึกหรอ
ค. โหวกเหวก นึกคิด เงียบเหงา
ง. ชาวบ%าน ดีใจ รอมชอม
๓.ข%อใดมีคำซ%อนเพื่อความหมายทุกคำ ?
ก. ขัดข%อง ขัดแย%ง หยาบคาย
ข. กักขัง เงอะงะ โคลนตม
ค. สูญหาย อาจหาญ หลุกหลิก
ง. จัดจ%าน มอมแมม ชั่วช%า
๔.ข%อใดมีคำซ%อนเพื่อเสียงมากที่สุด ?
ก. คนอJอนแอมักจะเจ็บออดแอด
ข. นJาเห็นใจเธอที่ไมJรู%อิโหนJอิเหนJ
ค. คนหลุกหลิกเหลาะแหละจะหละหลวม
ง. เขาสJงเสียงโหวกเหวกอยูJหน%าบ%าน
๕.ข%อใดเป7นคำซ%อนทั้งหมด ?
ก. โงJเงJา ข%องเกี่ยว เอะอะ
ข. รีบดJวน กล%วยตาก แขกยาม

5. ค. บุกเบิก ไว%ใจ ค%าขาย
ง. ลืมกลืน การบ%าน มือปwน
๖.ข%อใดเป7นคำซ%อนเสียง ?
ก. ถ%วยโถโอชาม
ข. ถุงนJองรองเท%า
ค.เอะอะมะเทิ่ง
ง. น้ำใสใจจริง
๗.ข%อใดมีคำซ%อนมากที่สุด ?
ก. เธออิดหนาระอาใจกับความจองหองพองขนของเขา
ข.เธอขับไลJไสสJงเขาเพราะมาเอะอะมะเทิ่ง ตีรันฟcนแทงที่
หน%าบ%าน
ค. เพราะไว%เนื้อเชื่อใจเธอจึงให%เขามาคลุกคลี ตีโมง
ง. เขาต%องอกไหม%ไส%ขมเพราะมืดหน%าตาลาย
๘.ข%อใดมีคำซ%อนมากที่สุด ?
ก. น%องทำเสียงอ%อแอ%คลานเตาะแตะมาหาฉัน
ข.ขอทานแตJงตัวมอมแมมกินอาหารอยJางมูมมามเลอะเทอะ
เปรอะเปwyอน
ค. เธอเดินเคว%งคว%างมองหาใครสักคนให%ชJวยเหลือ
ง. เพราะความขัดแย%งเธอจึงถูกกักขังอยJางลึกลับ
๙.ข%อใดมีคำซ%อนที่เป7นคำกริยาทุกคำ ?
ก. บ%านเมือง ระอาใจ วJางJาย
ข. ตกหลJน ค%าขาย เดินเหิน
ค. เจ็บไข% ฆJาฟcน อ%วนพี
ง. งามวิไล กดขี่ เช%ยเชย
๑๐.ข%อใดมีคำซ%อนเพื่อความหมาย ๒ คำ คำซ%อนเพื่อเสียง ๒
คำ ?
ก. จุกจิก กระเบียดกระเสียร รีบดJวน วอกแวก
ข.ไรJนา ซอกซอย ซื่อตรง พรรคพวก
ค. ลูกหลาน หนุJมสาว ข%าทาส เจรจาปราศรัย
ง. ฝุuนละออง ช่ำชอง ทุลักทุเล หละหลวม
๑๑.ข%อใดเป7นคำซ%อนทุกคำ
ก. กีดกันกีดขวาง แนJนหนา ข. มดแดง ผ%าลาย
เสื้อลาย
ค. ลูกไม% ลมพัด ตาปลา ง. ไฟฟbา ไฟดับ
ดินดำ
๑๒. ข%อใดเป7นคำซ%อนทุกคำ
ก. คมคายคมขำ แอบแฝง ข. ชJางเขียน ชJาง
ไม% ชJางทอง
ค. ลูกน%อง ลูกพี่ ลูกเขา ง. พJอตา ตาบอด
ตาฟา
๑๓. ข%อใดไมLใชLคำซ%อน
ก. ดูดดื่มขมขื่น เบิกบาน ข. เหลียวแล
เดือดร%อน ร%องรำ
ค. กดขี่ แข%งขาซื่อตรง ง. ตายใจ พJอตา
นักร%อง
๑๔. ข%อใดไมLใชLคำซ%อน
ก. คอหอย หมอดูบ%านพัก ข. ปcดกวาด เช็ดถู
อบรม
ค. ขำขัน ค้ำจุน เสื้อผ%า ง. รูปรJาง แก%ไข
ทรัพย3สิน
๑๕. ข%อใดเป7นคำซ%อน
ก. คับแคบ คอยทJาแปดเปwyอน ข. เบี้ยลJาง วงแขน
ลูกชิ้น
ค. หวานเย็น ดูถูก ผัดเผ็ด ง. คุณนาย คุณ
พระคุณหลวง
๑๖.คำซ%อนในข%อใดมีลักษณะตLางจากพวก
ก.เพJงเล็ง ข.หนักเบา
ค.ทรุดโทรม ง.ชั่วร%าย
๑๗.คำใดมีคำซ%อนมากที่สุด
ก.ออกแออัดผู%คนอยูJล%นหลาม
ข.ไมJสมประกอบทรัพย3สินก็ขัดสน
ค.แตJหนาวใจยากแค%นนี้แสนเข็ญ
ง.ในแหลJงหล%าใครไมJมีเสมอเหมือน
๑๘.ข%อใดเป7นคำซ%อนทุกคำ
ก.รีดไถ กลJาวหา เอาอยJาง
ข.แนบชิด กับแกล%ม เกJงกาจ
ค.หมดสิ้น คับแคบ ใหมJเอี่ยม
ง.อ%อยอิ่ง ร%องเรียก โยนกลอง
๑๙.ข%อใดมีคำซ%อนที่มีการซ%อนลักษณะเดียวกับ “ปlดบังซLอน
เร%น” .
ก.ขี้หลงขี้ลืม ข.เสือสิงห3
กระทิงแรด
ค.ปcดกวาดเช็ดถู ง.ลืมตาอ%าปาก
๒๐.คำซ%อนในข%อใดมีวิธีประกอบคำตLางกับข%ออื่น
ก.ล%มหมอนนอนเสื่อ ข.ขบเขี้ยวเคี้ยว
ฟcน
ค.ตื้นลึกหนาบาง ง.กู%หนี้ยืมสิน
๒๑.ข%อใดเป7นคำซ%อนเพื่อเสียง
ก.เท็จจริง ข.ขึงขัง
ค.บ%านเรือน ง.หJางไกล

6. ๒๒.ข%อใดเป7นคำซ%อนที่ประกอบด%วยคำที่มีความหมายเหมือนกันหรือ
คล%ายกัน
ก.แข%งขา ข.รูปภาพ
ค.จู%จี้ ง.ลูกหลาน
๒๓.ข%อใดเป7นคำซ%อนที่ประกอบด%วยคำที่มีความหมายตรงข%ามกัน
ก.ไปมา ข. พี่น%อง
ค.เลอะเทอะ ง.ตกหลJน
๒๔.ข%อใดเป7นคำซ%อนที่ประกอบด%วยคำที่มีความหมายในทำนอง
เดียวกันหรือพวกเดียวกัน
ก.หนุJมสาว ข.ใหญJโต
ค.วนเวียน ง.แกวJงไกว
๒๕.ข%อใดเป7นคำซ%อนทุกคำ
ก.ติดใจ ซุกซุน คัดเลือก
ข.ห%ามปราม ฉลาดเฉลียว วJองไว
ค.ซีดเซียว หน%าตา ใจดำ
ง.ความหมาย ทรุดโทรม นJารัก
คำซ้ำ
คำซ้ำ คือ การนำคำประเภทเดียวกัน ชนิดเดียวกันมาซ้ำ ๆ กัน มักจะมี
ไม%ยมก (ๆ) เปCนเครื่องสังเกต เชJน แดง ๆ ดำ ๆ ดี ๆ คำซ้ำมีหลาย
ประเภท คือ
๑. ซ้ำคำเพื่อบอกความเปCนพหูพจน3 เชJน หนุJม ๆ สาว ๆ เด็ก ๆ พJอ ๆ
แมJ ๆ
๒. ซ้ำคำเพื่อเน%นน้ำหนักให%มากขึ้น เชJน ขาว ๆ สวย ๆ ดี ๆ เลว ๆ
๓. ซ้ำคำเพื่อบอกความไมJแนJใจ เชJน หลัง ๆ ท%าย ๆ นั่งอยูJข%างหลัง ๆ
๔. ซ้ำคำเพื่อแยกออกเปCนสJวน ๆ เชJน ตู% ๆ ชิ้น ๆ เรื่อง ๆ
๕. ซ้ำคำเพื่อให%เกิดภาพพจน3 เชJน หม%อข%าวเดือดปุด ๆ เขาพยักหน%า
หงึก ๆ เธอใจสั่นริก เปCนต%น
ฉะนั้นคำซ้ำ จึงหมายถึงเกิดจากการสร%างคำขึ้นใหมJ โดยนำคำมูลซึ่ง
สJวนมากเปCนคำพยางค3เดียวมาซ้ำกัน มีความหมายเปลี่ยนแปลง
ไป อาจเน%นหนักขึ้น เบาลงหรือไมJก็เปลี่ยนเปCนอยJางอื่น ในการเขียน
ใช%ไม%ยมกแทนคำหลังคำสJวนมากใช%เปCนคำซ้ำได% มีเฉพาะบางคำที่เปCน
คำซ้ำไมJได% บางคำต%องเปCนคำซ้ำเทJานั้น
คำที่เปCนคำซ้ำไมJได%
– กริยาชJวย เชJน จะ คง ได% อาจ
– บุพบท เชJน ของ แหJง ด%วย กับ
– สันธาน เชJน เมื่อ หลังจาก ตั้งแตJ และ แตJ หรือ จึง
ลักษณะคำซ้ำ
๑. คำที่ต%องเปCนคำซ้ำ สJวนมากเปCนคำ
วิเศษณ3 เชJน หยิมๆ หลัดๆ ดิกๆ ยองๆ
๒. นำคำซ%อนมาแยกเปCนคำซ้ำ เชJน เจ็บไข% เปCน เจ็บๆ ไข%ๆ เลียบ
เคียง เปCน เลียบๆ เคียงๆ อิดเอื้อน เปCน อิดๆ เอื้อนๆ
๓. นำคำซ้ำมาประกอบเปCนคำซ%อน เชJน เปรี้ยวๆ เค็มๆ นั่งๆ
นอนๆ เราๆ ทJานๆ
๔. คำซ้ำมีความหมายผิดไปจากคำมูลเดิม แตJยังคงมีเค%าของ
ความหมายเดิม
๔.๑ บอกพหูพจน3 คำเดิมอาจเปCนเอกพจน3หรือพหูพจน3ก็ได% เมื่อเปCน
คำซ้ำกลายเปCนพหูพจน3อยJางเดียว เชJน เด็กๆ เลJนฟุตบอล หนุJมๆ มา
กับสาวๆ
๔.๒ บอกความไมJเจาะจง การจำแนกเปCนพวก และความเปCนพหูพจน3
เชJนเชิญผู%ใหญJๆ ไปทางโน%น เด็กๆ มาทางนี้
๕. บอกความหมายใหมJ ไมJเนื่องกับความหมายของคำมูลเดิม
เชJน พื้นๆ (ธรรมดา) กล%วยๆ (งJาย) น%องๆ (เกือบ
, ใกล%, คล%าย) อยูJๆ ( เกิดขึ้นโดยไมJรู%ตัว ) งูๆปลาๆ
๖. คำที่ออกเสียงซ้ำกัน ไมJใชJคำซ้ำเสมอไป คำซ้ำจะต%องเปCนคำมูลที่
ออกเสียงซ้ำกันแล%วเกิดคำใหมJขึ้นและมีความหมายเปลี่ยนไป คำซ้ำใช%
ไม%ยมกแทนคำมูลหลังคำที่ออกเสียงซ้ำกันในบางกรณีเปCนคนละคำและ
อยูJตJางประโยคกัน ไมJจัดเปCนคำซ้ำและใช%ไม%ยมกแทนคำหลัง
ไมJได% เชJน เขาทำงานเปCนเปCนเพราะเธอสอนให% เขาจะไปหาที่ที่สงบ
อJานหนังสือ