2. Վահանաձև գեղձ
։ Գեղձի այդպիսի մեծացումը ունի
հարմարողական նշանակություն և
օրգանիզմի պահանջը բավարարելու
համար ավելի շատ հորմոն է արտադրում։
Թիրոքսին հորմոնի
գերաանդուրտադրությունը առաջացնում է
նյութափոխանակության
գերակտիվացում, նյարդային
գրգռվածություն, հոգնածություն, սրտի
աշխատանքի հաճախացում։ Այդ
հիվանդությունը կոչվում է բազեդովյան։
3. Այս գեղձը ներզատում է նաև արյան
մեջ կալցիումի քանակը կարգավորող
հորմոն, որը դրա ավելցուկը կուտակում է
ոսկրային հյուսվածքում։ Թիրոքսինի
անբավարարությունը մանկական
հասակում առաջ է բերում գաճաճություն
(կրետինիզմ) հիվանդությունը, որի
ժամանակ խախտվում է մարմնի
համաչափությունը և առաջանում է
թուլամտություն։
4.
5. Վահանագեղձը տեղադրված է վահանաճառի
առջևի մասում, որի պատճառով էլ ստացել է
համապատասխան անվանումը։ Այն
բաղկացած է երկու բլթերից և նրանց
միացնող նեղուցից։ Վահանագեղձի
հորմոններից է թիրօքսինը, որի կազմի մեջ
մտնում է յոդ։ Վահանագեղձի հորմոններն
ապահովում է օրգանիզմի բնական
նյութափոխանակությունը, աճը, զարգացումը,
էներգափոխանակությունը, նյարդային և
սիրտ-անոթային համակարգերի աշխատանքը։