Errenterian 1956tik 2012ra bitarte izan diren giza eskubideen urraketei eta indarkeria-ekintzei buruzko txostena. Argituz. Giza eskubideen aldeko elkartea
ETAren terrorismoaren ondorioz Estatuko Segurtasun Indar eta Kidegoetako kide...Irekia - EJGV
Bilbo, 2022/01/21
Eusko Jaurlaritzako Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako sailburu Beatriz Artolazabalek ETAren terrorismoaren ondorioz Estatuko Segurtasun Indar eta Kidegoetako kideek eta haien senideek jasandako injustiziari buruzko txostena aurkeztu du gaur, Deustuko Unibertsitateko Pedro Arrupe Giza Eskubideen Institutuak egina.
Jose Ramón Intxaurbe, Gorka Urrutia eta Trinidad L. Vicente irakasleek egin dute lana, 2020aren hasieran Eusko Jaurlaritzak, garai hartako Giza Eskubide, Bizikidetza eta Lankidetzaren Idazkaritza Nagusia, Lehendakaritzaren mendekoa eta Jonan Fernández buru zuena, egindako eskaeraren ondoren.
Errenterian 1956tik 2012ra bitarte izan diren giza eskubideen urraketei eta indarkeria-ekintzei buruzko txostena. Argituz. Giza eskubideen aldeko elkartea
ETAren terrorismoaren ondorioz Estatuko Segurtasun Indar eta Kidegoetako kide...Irekia - EJGV
Bilbo, 2022/01/21
Eusko Jaurlaritzako Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako sailburu Beatriz Artolazabalek ETAren terrorismoaren ondorioz Estatuko Segurtasun Indar eta Kidegoetako kideek eta haien senideek jasandako injustiziari buruzko txostena aurkeztu du gaur, Deustuko Unibertsitateko Pedro Arrupe Giza Eskubideen Institutuak egina.
Jose Ramón Intxaurbe, Gorka Urrutia eta Trinidad L. Vicente irakasleek egin dute lana, 2020aren hasieran Eusko Jaurlaritzak, garai hartako Giza Eskubide, Bizikidetza eta Lankidetzaren Idazkaritza Nagusia, Lehendakaritzaren mendekoa eta Jonan Fernández buru zuena, egindako eskaeraren ondoren.
NORTASUNA: NOR GARA?
Euskadin terrorismoak eta hainbat motatako indarkeriak hildako pertsonen senideak gara; indarkeria hori izan denaren seinale. Talde plurala gara, askotarikoa, eta jasandako minari buruzko gogoetak, bizipenak eta esperientziak partekatzea erabaki dugu, helburu sendagarri eta eraikitzailearekin.
Gutako askok “Adi-adian” programan hartu dugu parte.
NORTASUNA: NOR GARA?
Euskadin terrorismoak eta hainbat motatako indarkeriak hildako pertsonen senideak gara; indarkeria hori izan denaren seinale. Talde plurala gara, askotarikoa, eta jasandako minari buruzko gogoetak, bizipenak eta esperientziak partekatzea erabaki dugu, helburu sendagarri eta eraikitzailearekin.
Gutako askok “Adi-adian” programan hartu dugu parte.
Euskal Autonomia Erkidegoan, 1960tik 1978ra bitartean, motibazio politikoko indarkeria-egoeran izandako giza eskubideen urraketen ondorioz sufrimendu bidegabeak jasan zituzten biktimak aitortzeko eta biktima horiei ordainak emateko dekretua. Urtarrilla 2013 Argituz
Jazarpen indarkeria pairatutako zinegotziek jasan zuten bidegabekeriari buruz...Irekia - EJGV
2018. urtearen hasieran, Eusko Jaurlaritzaren Giza Eskubide, Bizikidetza eta Lankidetzaren Idazkaritza Nagusiak Deustuko
Unibertsitateko Pedro Arrupe Giza Eskubideen Institutuari enkargatu zion txosten bat egin zezan, zeinean azaldu eta aztertuko baitzuen Euskal Autonomia Erkidegoko udalerrietako zinegotziak izan eta ETA banda terroristaren mehatxuak pairatu zituztenek jasan zuten bidegabekeria. Lan honen erreferentziako esparrua 2017-2020rako Bizikidetzaren eta Giza Eskubideen Plana da, 2017ko urrian onetsia; haren
jarduera-ardatzetako bat (I.a) iraganari eta indarkeriaren amaiera antolatuari dagokiona da. Ardatz horren 2. eta 3. ekimenek planteatzen dute iraganari eta haren argitzeari buruzko hausnarketa kritikoa egitea. Esparru horretan kokatuta dago pertsonen kolektibo jakin bati buruzko azterlana egitea: beren eskubide politikoez baliatzean mehatxuak eta derrigortzeak pairatu zituztenen kolektiboa
Comportamiento electoral en las pasadas elecciones / Hauteskundeen aurrean he...Irekia - EJGV
El seguimiento e interés que ha mostrado la ciudadanía vasca por las últimas elecciones celebradas el pasado 21 de abril ha aumentado respecto a comicios anteriores, según un estudio sobre el comportamiento electoral hecho público hoy. Así, un 62% de la población afirma haber tenido mucho o bastante interés; mayor que el registrado en los comicios autonómicos de 2020 (53%), y de 2016 (56%).
Según el sondeo, la práctica totalidad de la población consultada (el 96%) se muestra conforme con el voto emitido y entre las personas que se abstuvieron, solo un 15% afirman que, vistos los resultados, preferirían haber acudido a votar.
De cara al futuro Gobierno Vasco, la fórmula preferida es la reedición del actual pacto de Gobierno entre el PNV y el PSE-EE (35%), seguida de un pacto entre el PNV y EH Bildu (17%) y en tercer lugar un pacto entre EH Bildu y el PSE-EE (10%).
Aurreko hauteskundeen aldean, iragan den apirilaren 21eko hauteskundeei euskal herritarrek egindako jarraipena eta ipinitako arreta handitu egin dira, gaur plazaratutako hauteskundeetako portaerei buruzko ikerketa baten arabera. Izan ere, galdetutakoen %62k interes handia edo nahikoa izan du; eta aurreko urteetan hauteskundeek arreta txikiagoa izan zuten: 2020an, % 53k izan zuten interesa; 2016an, % 56k.
Azterketaren arabera, galderak erantzun dituzten ia-ia guztiak (% 96) emandako botoarekin ados daude; eta abstenitu zirenen artean, % 15ek soilik baieztatu dute, orain, hauteskundeetako emaitzak ikusita, nahiago izango luketela botoa ematera joan izana.
Hurrengo Eusko Jaurlaritzari begira, gehienek, % 35ek, egungo EAJren eta PSE-EEren arteko ituna errepikatzea nahiko lukete; bigarrenik, galdetutakoen % 17k, EAJren eta EH Bilduren arteko akordio bat; eta, hirugarrenik, % 10ek, EH Bilduren eta PSE-EEren artekoa.
Eusko Jaurlaritzako Osasun Sailak gida praktiko bana argitaratu du erretzearen ondorio kaltegarriei buruz kontzientziatzeko eta ohitura uzten laguntzeko.
Lehenengoa, “Hobe tabakorik gabe. Lor dezakezu!”, herritar guztiei zuzenduta dago, eta tabakoaren kontsumoak dakartzan kalteei eta tabakoa uztearen onurei buruzko informazioa ematen du. Horrez gain, tabakoa uzteko prozesuaren urrats bakoitzean jarraitu beharreko gomendioak ematen ditu.
Gida horrekin batera, haurdunaldirako beste gida espezifiko bat prestatu da, eta “Haurdunaldia hobe tabakorik gabe” izenburua du. Azken horretan, kontsumoak haurrarengan dituen ondorioak azaltzen dira, mito faltsuak desmuntatzen dira eta haurdunaldiaren etapetarako aholkuak ematen dira, kerik gabeko ingurune batez inguratzearen abantailak nabarmenduta
Guía para el embarazo, bajo el título “El embarazo mejor sin tabaco”Irekia - EJGV
El Departamento de Salud del Gobierno Vasco ha publicado sendas guías prácticas para concienciar sobre los efectos perjudiciales de fumar y ayudar a abandonar el hábito.
La primera de ellas, “Mejor sin tabaco: ¡puedes conseguirlo!” está dirigida a la población en general y aporta información sobre los perjuicios del consumo de tabaco y los beneficios de abandonarlo, además de recomendaciones a seguir en cada paso del proceso de abandono.
Junto a esta guía, se ha elaborado otra específica para el embarazo que, bajo el título “El embarazo mejor sin tabaco”, explica las consecuencias del consumo en el o la bebé, desmonta falsos mitos y aporta consejos para las etapas de la gestación, subrayando las ventajas de rodearse de un entorno libre de humo.
Gida praktiko erretzearen ondorio kaltegarriei buruz kontzientziatzeko eta oh...Irekia - EJGV
Eusko Jaurlaritzako Osasun Sailak gida praktiko bana argitaratu du erretzearen ondorio kaltegarriei buruz kontzientziatzeko eta ohitura uzten laguntzeko.
Lehenengoa, “Hobe tabakorik gabe. Lor dezakezu!”, herritar guztiei zuzenduta dago, eta tabakoaren kontsumoak dakartzan kalteei eta tabakoa uztearen onurei buruzko informazioa ematen du. Horrez gain, tabakoa uzteko prozesuaren urrats bakoitzean jarraitu beharreko gomendioak ematen ditu.
Guía práctica para concienciar sobre los efectos perjudiciales de fumar y ayu...Irekia - EJGV
El Departamento de Salud del Gobierno Vasco ha publicado sendas guías prácticas para concienciar sobre los efectos perjudiciales de fumar y ayudar a abandonar el hábito.
La primera de ellas, “Mejor sin tabaco: ¡puedes conseguirlo!” está dirigida a la población en general y aporta información sobre los perjuicios del consumo de tabaco y los beneficios de abandonarlo, además de recomendaciones a seguir en cada paso del proceso de abandono.
Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 83Irekia - EJGV
Prospekzio Soziologikoen Kabineteak gaur argitaratu duen Euskal Soziometroaren arabera, Euskadiko egoera politiko eta ekonomikoaren balorazioa oso positiboa da. % 66k uste du egoera politikoa ona edo oso ona dela, eta % 79k iritzi bera du egoera ekonomikoari buruz. Oraingo honetan, datu-bilketa martxoaren 15etik 20ra bitartean egin da.
Egoera ekonomikoaren balorazioa serie osoko onena da, 2002an hasi baitzen. Urtebete barru egoera ekonomikorako itxaropenak banatuta daude: % 46k uste du berdin jarraituko duela, % 22k hobera egingo duela eta % 27k okerrera egingo duela.
Biztanleriaren % 69k dio ez duela arazorik hilabete amaierara iristeko, % 25ek arazo batzuk ditu, eta beste % 5ek arazo asko ditu.
Jarrera eta balio politikoei dagokienez, biztanleriaren erdiak adierazi du interesa duela hurrengo Hauteskunde Autonomikoekiko ( % 21ek interes handia du eta % 27k interes handia). Ehuneko hori aurreko Udal eta Foru Hauteskundeei buruz agertutako interesa baino zertxobait handiagoa da. Hala ere, lider politikoen ezagutza nahiko txikia da oraindik.
La valoración de la situación política y económica de Euskadi es muy positiva. Un 66% cree que la situación política es buena o muy buena y un 79% opina eso mismo sobre la situación económica, según el Sociómetro Vasco hecho público hoy por el Gabinete de Prospección Sociólogica. En esta ocasión, la muestra se ha realizado entre el 15 y 20 de marzo.
La valoración de la situación económica es la mejor de toda la serie, comenzada en 2002. Las expectativas para la situación económica dentro de un año están divididas: un 46% cree que se mantendrá igual, un 22% que mejorará y un 27% que empeorará.
Un 69% de la población afirma no tener problemas para llegar a fin de mes, un 25% tiene algunos problemas, y otro 5% muchos.
En cuanto a las actitudes y valores políticos, la mitad de la población se muestra interesada por las próximas Elecciones Autonómicas (21% muy interesada y 27% bastante), porcentaje ligeramente superior al interés mostrado sobre las pasadas Elecciones Municipales y Forales. Sin embargo, el conocimiento de los líderes políticos sigue siendo relativamente bajo.
Hauteskunde Autonomikoetarako boto aurreikuspena / Previsión de voto para Ele...Irekia - EJGV
Eusko Jaurlaritzaren Prospekzio Soziologikoen Kabineteak gaur txosten bat aurkeztu du Hauteskunde Autonomikoak orain eginez gero boto aurreikuspena zein izango litzatekeen argitzeko. Informazio bilketa martxoaren 15a eta 20a bitartean egin zen.
El Gabinete de Prospección Sociológica del Gobierno Vasco ha hecho público un estudio para conocer la previsión de voto en el caso de celebrarse ahora las Elecciones Autonómicas. La recogida de información se realizó entre el 15 y el 20 de marzo a través de entrevistas realizadas a una muestra representativa de la población de la Comunidad Autónoma Vasca.
Silver belaunaldiaren kontsumoa eta lehentasunakIrekia - EJGV
Silver edo senior belaunaldia 55 urtetik 85 urtera bitarteko biztanleek osatutako taldea da eta Euskadin 800.000 pertsona inguru biltzen ditu
Belaunaldiaren zati handi bat ez da komunikabideek, markek eta horien publizitate-kanpainek interpelatua sentitzen, “ikusezintasun sozial” moduko batean, eta 65 urtetik gora areagotu egiten da eta biztanle-talde horren zati bat baztertuta sentitzen da eten digitalaren
Euskadiko merkataritzari dagokionez, silver belaunaldiaren % 20k uste du Euskadiko merkataritza ez dagoela adineko biztanleen premietara erabat egokituta.
Consumo y preferencias de la generación silverIrekia - EJGV
La generación silver o senior configura un grupo de población entre los 55 y 85 años que incluye a cerca de 800.000 personas en Euskadi.
Buena parte de la generación no se siente interpelada por los medios de comunicación, las marcas y sus campañas de publicidad en una suerte de “invisibilidad social” que se acentúa a partir de los 65 años y parte de esta población se siente excluida a causa de la brecha digital.
En cuanto al comercio vasco, cerca de un 20% de la generación silver considera que el comercio vasco no está plenamente adaptado a las necesidades de la población mayor.
Estudio de hábitos de consumo 2023 / Kontsumo-ohituren azterketa 2023Irekia - EJGV
El consumidor vasco valora con un notable al comercio de su entorno.
Las conclusiones del estudio, antes conocido como barómetro del consumo, muestran que, si bien la principal inquietud de la población vasca sigue siendo la inflación, baja notablemente el porcentaje, un 34,6%, frente a más del 50% en 2022. Por otra parte, el 20,4% ha decidido posponer la compra de bienes duraderos que tenía previsto adquirir a principio de año, por ejemplo, un vehículo, vivienda, viajes. Este dato ha ido reduciéndose en las últimas olas, lo que indica una paulatina recuperación de confianza por parte de las personas consumidoras. De hecho, el indicador de confianza aumenta de los 62,7 puntos de 2022 a los 84,6 de 2023.
Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 82Irekia - EJGV
Euskal biztanleriak positiboki baloratu du (7 puntu 10etik) bere egungo egoera pertsonala eta segidako baliorik altueneraino iritsi da, Prospekzio Soziologikoen Kabineteak argitaratutako azken Euskal Soziometroaren arabera. Euskadiren gaur egungo egoeraren balorazioa ere ona da (6 puntu).
Euskal Soziometroak herritarren unean uneko egoerari, jarrerei eta balio politikoei buruzko pertzepzioen informazioa biltzen du, eta gaur urteko lehenengo Euskal Soziometroa argitaratu da. Landa-lana urtarrilaren 30etik otsailaren 2ra egin zen.
Euskadiko arazo nagusiei helduta, ikerketak egiaztatu duenez, gizartearen kezka nagusiek lan-merkatuarekin lotuta jarraitzen dute, nolanahi ere, 2021etik hona ardura horren maila jaisten ari da. Hain justu ere, une honetan, biztanleen % 48k kokatzen du lan-merkatua hiru arazo nagusien artean; 2021ean, berriz, biztanleen % 61ek ipintzen zuen gizarteko hiru problema handienen barruan.
Kezka-iturriekin jarraituz, lan-merkatuaren ondotik, tarte handi samarrarekin, osasuna (% 35), etxebizitza (% 25) eta ekonomia (21%) aipatu dituzte euskal biztanleek.
La población vasca valora positivamente (7 puntos de 10) su actual situación personal y alcanza el valor más alto de toda la serie, según el último Sociómetro Vasco hecho público hoy por el Gabinete de Prospección Sociológica. La valoración de la situación presente de Euskadi también es positiva (6 puntos).
El publicado hoy, es el primer Sociómetro del año y recoge información sobre las percepciones de la ciudadanía sobre la situación actual, las actitudes y los valores políticos. El trabajo de campo se realizó entre los días 30 de enero y 2 de febrero.
En cuanto a los principales problemas de Euskadi, el estudio constata que la primera preocupación de la sociedad sigue centrada en los problemas relacionados con el mercado laboral, si bien sigue con su tendencia descendente desde 2021. Un 48% de la población lo menciona como uno de los tres principales problemas, un descenso considerable desde el 61% de 2021.
Les siguen, a bastante distancia, los problemas relacionados con la sanidad (35%) y la vivienda (25%), así como los problemas económicos (21%).
El Gabinete de Prospección Sociológica del Gobierno Vasco ha hecho público un estudio para conocer la previsión de voto en el caso de celebrarse ahora las Elecciones Autonómicas. La recogida de información se realizó entre el 30 de enero y el 2 de febrero a través de entrevistas realizadas a una muestra representativa de la población de la Comunidad Autónoma Vasca / Eusko Jaurlaritzaren Prospekzio Soziologikoen Kabineteak gaur txosten bat aurkeztu du Hauteskunde Autonomikoak orain eginez gero boto aurreikuspena zein izango litzatekeen argitzeko. Informazio bilketa urtarrilaren 30a eta otsailaren 2a eta bitartean egin zen.
Osasun mentala pertsonen eta gizarteen osasunaren eta ongizatearen funtsezko osagaia da. Bizitzako esparru guztietan du eragina: pertsonalean, familian, lanean, gizartean eta komunitatean. Hala ere, oraindik ere badira estigmak, aurreiritziak eta oztopoak, zaildu egiten dutenak nahasmendu mentalak dituzten pertsonentzako eta haien familientzako baliabide eta zerbitzu egokiak eskuratzea.
Estrategia de Salud Mental de Euskadi 2023 – 2028Irekia - EJGV
La salud mental es un componente esencial de la salud y el bienestar de las personas y las sociedades. Afecta a todos los ámbitos de la vida: personal, familiar, laboral, social y comunitario. Sin embargo, todavía persisten estigmas, prejuicios y barreras que dificultan el acceso a los recursos y servicios adecuados para las personas con trastornos mentales y sus familias.
Economia circular y gestión de residuos / Ekonomia zirkularra eta hondakinen ...Irekia - EJGV
Ingurumenari buruzko iritzi orokorrak / Opiniones generales sobre medio ambiente.
Erosketa ohiturak / Hábitos de compra.
Etiketatze sistema / Sistemas de etiquetaje.
Hondakinen kudeaketa / Gestión de residuos.
Norberaren ekintzak ingurumenaren alde / Acción personal por el medio ambiente.
Gizarte Zerbitzuen II. Plan Estrategikoaeu.pdfIrekia - EJGV
Plangintza estrategikoa erantzunak gizarte-aldaketetara egokitzeko eta, horri
esker, hobeto bete ahal izateko erakundeen, antolakundeen eta enpresen eginkizuna.
Gizarte-zaintzan (gizarte arlokoa, xedearen arabera) ardazten da, hau da, gizarteratzea
ahalik eta autonomia handienaz ahalbidetzera eta sustatzera bideratutako harremanlaguntzan,
pertsonen artekoetan. Eta, bereziki, GZESren zorroan zehaztutako erakundezaintzan
(erantzukizun publikokoa).
II Plan Estratégico de Servicios SocialesIrekia - EJGV
Planificación estratégica para adecuar las respuestas a los cambios sociales y
cumplir así mejor la misión de instituciones, organizaciones y empresas.
Se centra en los cuidados sociales (sociales, en razón de su objeto) entendidos como apoyos
principalmente relacionales, de personas a personas, orientados a promover la integración social con
la máxima autonomía posible. Y en particular en el cuidado institucional (de responsabilidad pública)
concretado en la cartera del SVSS.
Percepciones y actitudes hacia la población de origen extranjero
Zirriborroa dekretua biktimak.pdf
1. JUSTIZIA ETA HERRI DEPARTAMENTO DE JUSTICIA
ADMINISTRAZIO SAILA Y ADMINISTRACIÓN PÚBLICA
(ZIRRIBORROA)
DEKRETUA, EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOAN 1968. ETA 1978. URTEEN ARTEAN
IZANDAKO MOTIBAZIO POLITIKOKO INDARKERIA-EGOERAN GERTATUTAKO GIZA
ESKUBIDEEN URRAKETAREN ONDORIOZ IZANDAKO SUFRIMENDU BIDEGABEEN
BIKTIMEI AITORPENA ETA ERREPARAZIO OSOA EGITEKOA
1. artikulua.- Xedea
1.- Dekretu honen xedea da biktima-izaera aitortzea eta biktima moduan merezi duten
erreparazio osoa ematea bidegabeko sufrimenduak jasan dituztenei Euskal Autonomia
Erkidegoan 1968. eta 1978. urteen artean, hau da, aldi horretan izandako motibazio politikoko
indarkeria-egoeran gertatutako giza eskubideen urraketaren ondorioz horrelako sufrimenduak
jasan dituztenei.
2.- Aitorpen eta erreparazio oso honen norainokoak, hain zuzen ere, Euskal Autonomia
Erkidegoko Administrazio Orokorrak gizarte-elkartasuntzat ulertzen duena aplikatzeko duen
borondateari erantzuten dio, bai eta elkarbizitzari eta zuzenbide-estatuaren legitimazioari egin
nahi dion ekarpenari ere.
2. artikulua.- Lurralde-eremua
Dekretu honetan aipatzen diren giza eskubideen urraketaren ondorioz izandako sufrimendu
bidegabe horiek, betiere, Euskal Autonomia Erkidegoan gertatutakoak izan beharko dira.
Halaber, giza eskubideen urraketak Euskal Autonomia Erkidegotik kanpo gertatu direnean ere
aplikagarri izango da dekretu hau, baldin eta biktima izan den pertsonak, une horretan, Euskal
Autonomia Erkidegoan bazuen egoitza.
3. artikulua.- Denborazko aplikazio-eremua
Dekretu honetan jasotzen diren xedapenak 1968ko urtarrilaren 1aren eta 1978ko abenduaren
31ren artean izandako egitate eta gertakariei aplikatuko zaie, motibazio politikoko indarkeriaren
biktimek jasandako kalteen eragile izan direnei, alegia.
4. artikulua.- “motibazio politikoko indarkeria-egoeran jasandako urraketa” terminoaren
definizioa
Dekretu honen ondorioetarako, motibazio politikoko indarkeriatzat ulertzen da aldi ez-
konstituzional horretan gertatu zen indarkeria, hainbat egintzaren bitartez gauzatu zena, eta
aitortu nahi den giza eskubideen urraketa, zuzenean edo zeharka, egintza horiei lotuta egon
bada.
Donostia - San Sebastián, 1 – 01010 VITORIA-GASTEIZ
tef. 945 01 85 76 – Fax 945 01 86 48
2. 5. artikulua.- “Giza eskubideen urraketaren ondorioz izandako sufrimendu bidegabeak”
terminoaren definizioa
1.- Dekretu honen ondorioetarako, giza eskubideen urraketaren ondorioz izandako bidegabeko
sufrimendutzat ulertuko dira: heriotza, baliaezintasun handia, ezintasun iraunkor osoa, ezintasun
iraunkor partziala eta baliaezintasunik gabeko lesio iraunkorrak.
2.- Sufrimendu hauek dira segurtasun-indarretako agenteek edo beste funtzionario publiko
batzuek, beren eginkizunak betetzean edo betetze horretatik kanpo, eragindako egintza
bidegabeen, zuzeneko edo zeharkakoen, dolozko edo erruzkoen, ondorioz izandako
sufrimenduak, bai eta administrazio publikoa osatzen ez duten hainbat estamentutako kanpoko
laguntzaile batzuek eragindakoak ere.
3.- Ez dira inola ere sufrimendu bidegabetzat hartuko edozein jarduera indarkeriazko egiten ari
zirenek edo egiteko asmoa zutenek jarduera horiek egiterakoan jasandako sufrimenduak, nahiz
eta heriotza edo lesioak indarkeria-ekintza hori zuzenean saihesteko edo eragozteko
agintaritzaren egintza legitimoen ondorioz gertatu.
6.- artikulua.- Sufrimendu bidegabearen definizioaren norainokoa
1.- Dekretu honen ondorioetarako, heriotza, baliaezintasun handiak, ezintasun iraunkor osoak,
ezintasun iraunkor partzialak eta baliaezintasunik gabeko lesio iraunkorrak, behar den bezala
egiaztatuta geratzen badira, giza eskubideen urraketaren ondorioz izandako bidegabeko
sufrimendutzat hartuko dira.
2.- Sufrimendu bidegabetzat hartuko dira, eta erreparazioa jasotzeko modukoak izango dira,
egiaztatuta geratzen diren sufrimenduak, nahiz eta bere garaian ez ziren halakotzat hartu,
prozedura judizial batean errugabetuak izan zirelako, largespen edo absolbitze-epai baten bidez.
3.- Era berean, sufrimendu bidegabetzat hartuko dira, eta erreparazioa jasotzeko modukoak
izango dira, egiaztatuta geratzen diren sufrimenduak, nahiz eta bere garaian biktimen jokabideak
auziperatuak izan ziren, auziperatze horrek Konstituzioan aitortzen den bizitzeko eskubidea
urratu bazuen.
7. artikulua.- Giza eskubideen urraketen biktimei aitortzen zaizkien eskubideak
Erreparazioa, egia, justizia eta duintasuna izateko eskubidea.
3. 8. artikulua.- Erreparazioa izateko eskubidea
Erreparazioa izateko eskubideak honako hauek hartzen ditu: jasandako indarkeriengatiko diru-
konpentsazioa, birgaitzea, arreta pertsonala eta gogobetetze morala.
Diru-konpentsazioa.
a) Heriotzagatiko kalte-ordaina, hau da, 135.000 euro.
b) Baliaezintasun handiko kalte-ordaina, 390.000 euro.
c) Ezintasun iraunkor erabatekoa, 95.000 euro.
d) Ezintasun iraunkor osoa, 45.000 euro.
e) Ezintasun iraunkor partziala 35.000 euro
f) Baliaezintasunik gabeko lesio iraunkorrak, Ibilgailu Motordunen Zirkulaziorako
Erantzukizun Zibilari eta Aseguruari buruzko Legean ezarrita agertzen direnak.
9. artikulua.- Heriotzagatiko kalte-ordainen onuradunak
a) Hildakoaren ezkontidea edo antzeko afektibotasun-harreman batean hildakoarekin bizi
zela egiaztatzen duena.
b) Seme-alabak. Hauek kalte-ordain osoa jasoko dute, ezkontiderik edo antzeko
afektibotasun-harreman batean hildakoarekin bizi zen inor ez badago. Ezkontiderik edo antzeko
afektibotasun-harreman batean hildakoarekin bizi zen norbait badago, kalte-ordaina erdibanatu
egingo da: zati bat ezkontideak edo hildakoarekin bizi zenak jasoko du, eta bestea, seme-alaben
artean hainbanatuko da.
c) Ez ezkontiderik, ez antzeko afektibotasun-harreman batean hildakoarekin bizi zen inor,
ez seme-alabarik ez dagoenean, gurasoek jasoko dute kalte-ordaina.
d) Gurasorik ere ez badago, kalte-ordaina hildakoaren anai-arreben artean hainbanatuko
da.
e) Anai-arrebarik ez badago eta bilobarik badago, haien artean hainbanatuko da.
10. artikulua.- Bateraezintasuna
Dekretu honetan ezartzen diren kalte-ordainak bateraezinak izango dira biktimek dekretu honen
artikuluetan aipatzen diren egitate berengatik jaso duten edo jasotzeko eskubidea duten beste
edozein laguntzarekin. Hala ere, egitate horiengatik berengatik arau honek ematen duen baino
kalte-ordain edo diru-konpentsazio txikiagoa jaso badu biktimak, bidezkoa izango da kopuru
horren (behar den bezala eguneratuaren) eta jasotako zenbatekoaren arteko diferentzia
ordaintzea.
11. artikulua.- Birgaitzea, arreta eta gogobetetze morala
Euskal aginte publikoek hainbat jardun publiko sustatuko dituzte, biktimei beren duintasuna eta
ohorea birgaitzea eskaintzeko, beharrezkoa bada, bai eta haiei gogobetetze morala eskaintzeko
ere.
4. 12. artikulua.- Justizia izateko eskubidea
Euskal aginte publikoek lankidetzan jardungo dute, beren ahalbide eta eskumenen neurrian,
biktima guztiek justiziarako irispidea izan dezaten, honako egintza hauen bidez:
a) Eskuragarri dauden baliabideei eta eragiten dieten prozeduren egoerari buruzko
informazioa emango dute.
b) Beharrezko laguntza emango diete biktimei, egokitzat jotzen dituzten bidezko
prozedura judizialak aurkeztu ahal izan ditzaten.
c) Ministerio Publikoari Ebaluazio Bbatzordeak egiten dituen biktima-aitorpenen
zerrendak bidaliko dizkiote, zerrenda horien edukitik lege-jarduketaren bat
ondorioztatzen den aztertzeko.
13. artikulua. Egia jakiteko eskubidea
Euskal aginte publikoek dekretu honetan aipatzen diren giza eskubideen urratzeei buruz egia
jakin dadin ahal dutena egingo dute, ondorengo ekintzen bidez:
a) Biktima guztiek gertatu zenari buruz egia jakiteko duten eskubidearen alde egingo dute,
eta horretarako, edozein artxibo ofizialetara edo bestelako edozein informazio iturritara
iristeko erraztasunak emango dizkiete biktimei.
b) Biktimen identitatea behar bezala errespetatuta, eta biktimak eragin zituztenak inola ere
identifikatu gabe, dekretu honetan aipatzen den motibazio politikoko indarkeriaren
testuinguruan, Ebaluazio Batzordeak giza eskubideen urratzetzat jotako gertakari guztien
berri emango dute euskal aginte publikoek.
14. artikulua.- Balorazio Batzordea
Dekretu hau argitaratu eta gehienez ere hilabete igaro baino lehen, Giza Eskubideen
Zuzendaritzak balorazio-batzorde bat sortuko du.
Batzorde horrek erabakiko du aurreko artikuluetan aipatzen den motibazio politikoaren
ondoriozko indarkeriagatik giza eskubideak urratu izanaren biktima nor den.
Era berean, biktimatzat hartu dituztenei aurreko artikuluetan aipatzen diren eskubideak aitortuko
dizkie batzorde horrek.
15. artikulua.- Balorazio Batzordearen osaera
Batzordea kideok osatuko dute:
a) Euskal Autonomia Erkidegoko Justizia eta Administrazio Publiko saileko Giza Eskubideen
zuzendariak, edo pertsona horrek eskuordetutakoak; batzordeko buru izango da.
b) Justizia eta Administrazio Publiko Saileko Giza Eskubideen Zuzendaritzak izendatutako bi
pertsonak, aipagai dugun arloan adituak direnak.
c) Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazio Orokorreko Herrizaingo Sailari atxikia dagoen
Terrorismoaren Biktimei Laguntzeko Zuzendaritzako kide batek, zuzendariak proposatua.
5. d) Aipagai dugun gaian adituak diren bi pertsonak, Eusko Legebiltzarrean ordezkaritza duten
alderdi politikoekin eta autonomia-erkidegoan ordezkaritza handiena duten erakunde sozialekin
hitz egin ondoren izendatuak.
e) Gizarte zibilaren ordezkari gisa izendatutako pertsona batek; Euskal Autonomia Erkidegoko
Administrazio Orokorreko Justizia eta Administrazio Publiko Saileko Giza Eskubideen
Zuzendaritzak aukeratuko du, behar bezala.
16. artikulua.- Batzordearen barne-funtzionamendua
Ebaluazio Batzordea giza eskubideen eskumenak dituen zuzendaritzari atxikirik egongo da, eta
barne-funtzionamendua modurik errazenean eramango da aurrera, kide anitzeko organo bati
dagokion moduan, eta betiere bete beharreko administrazio-prozedura beteta.
17. artikulua.- Batzordearen finantziazioa
Batzordeak jarduteko, Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazio Orokorreko Justizia eta
Administrazio Publiko Saileko Giza Eskubideen Zuzendaritzako giza baliabideak eta baliabide
materialak erabiliko dira.
18. artikulua.- Prozedura
Batzordeak bere helburuak betetzeko orduan, lankidetza- eta eraginkortasun-printzipioak
jarraituko ditu.
Lankidetza-printzipioaren arabera, dekretu honetan deskribatzen den kalifikazioa eta aitortza
eskatzen duten biktimei beharrezko laguntza eskainiko die Batzordeak, jakin nahi dutena argitu
ahal izateko modua izan dezaten.
Eraginkortasun handienaz aritzea eskatzen duen printzipioaren arabera, Batzordeak saihestu
egingo ditu biktimek jasandako eskubideen urratzeak argitzea eta erdietsi nahi diren aitorpenak
lortzea luzatu, korapilatu edo zailtzea eragin dezaketen izapide guztiak.
19. artikulua.- Kalifikazio-prozesua aurrera eramatea eta eskubideak aitortzeko jarraibide
zehatzak
Aurreko artikuluetan deskribatzen diren giza eskubideen urratzeen biktima direla uste dutenek
eskaera aurkeztu beharko dute Justizia eta Administrazio Publiko Saileko erregistroan, Giza
Eskubideen Zuzendaritzari zuzendua. Eskaera horrekin batera, dekretu honen eranskinean
ezinbestekotzat jotako agiriak ere jaso beharko dira.
Ebaluazio Batzordeari agiriak aurkeztu ostean, batzorde horretako kide guztiek edo batzuek
elkarrizketa bat izango dute, banan-banan, eskaera egin duten pertsonekin.
6. Elkarrizketaren helburua Balorazio Batzordearen eta biktimen artean behar besteko lankidetza
izatea da, eta ikustea ea nahikoa den aurkeztu den informazioa edo beharrezkoa ote den
eskatzaileek egindako gertakarien kontakizuna zabalagoa izatea edo gehiago zehaztea, nahiz
aurkeztu den dokumentazioa beste edozein bidetatik areagotzea.
20. artikulua.- Elkarrizketa nola egin
Biktimengandik edo senitartekoengandik gertuago egotea errazteko, elkarrizketa Balorazio
Batzordeak erabakitako lekuetako edozeinetan izango da. Eskarigileek Batzordearekin
elkarrizketa noiz izan internet edo telefono bidez zehaztuko dute. Konfiantzazko nahi duten
pertsonarekin joango dira eskarigileak elkarrizketara. Elkarrizketa aurrera eramaterakoan,
Batzordeak kontuan izango du helburua eskarigileen eta Batzordearen arteko komunikazioa
erraztea dela, prozedurak bete beharreko lankidetza- eta eraginkortasun-printzipioa dela-eta.
21. artikulua.- Beste ikerketa batzuk
Justizia eta Administrazio Publiko Saileko Giza Eskubideen Zuzendaritzak, Batzordeak hala
eskatzen badio, edozein erakunde publikotara jo ahal izango du, horietan biktimek aipatutako
gertakariak argitzeko dokumentazio garrantzitsua egin daitekeela uste baldin badu: Barne
Ministerioa, Espetxeen Zuzendaritza Nagusia, epaitegi eta auzitegiak, Osasun Ministerioa,
osasun-zentroak, unibertsitateak, hemerotekak, telebista publikoen agiritegiak, e.a.
22. artikulua.- Eskubideak aitortzen dituen ebazpena eta kalifikazioa
Batzordeak uste duenean biktimak aipatzen dituen gertakariak egiaztatuta uzten dituen
dokumentazioa ahalik eta osatuena dela, ebazpen bat emango du, eta ebazpen horretan giza
eskubideak urratu dizkioten biktimatzat aitortuko du dena delako pertsona, eta, ondorioz,
dagozkion eskubideak onartuko dizkio.
Ebazpenean, gertatu zenaren deskripzio argia jasoko da, eta hori guztia biktimari zor zaion
erreparaziotzat hartuko da; izan ere, benetan zer gertatu zen jakiteko eskubidea du. Zer gertatu
zen idaztean, biktima-eragile gisa ageri direnen errugabetasun-presuntzioaren eskubidea,
defentsa-eskubidea eta ohorea babestuko dira. Ebazpen horren aurka administrazio-prozeduran
jasota dauden errekurtsoak aurkezteko aukera egongo da.
23. artikulua.- Indarraldia
Dekretu hau argitaratu eta biharamunean jarriko da indarrean.