Bir sabah uyandığında «anne dünyada iyi mi, kötü mü daha çok?» diye soran kızım için «Kızıma Felsefe Öğretiyorum» isimli kitabın ilk bölümünün özetini yaptım.
Bir de kategori etiketlerinde felsefe olmayan slidesharede biraz felsefe...
1. Özetle Felsefe I
Bir sabah uyandığında «anne dünyada iyi mi, kötü mü daha çok?» diye soran kızım için
«Kızıma Felsefe Öğretiyorum» isimli kitabın ilk bölümünün özetini yaptım.
Elif İçören
2. Felsefe nedir ? Bir sözcük olarak felsefe nedirden daha ileri bir soru bu..diyelim ki sözcüğün
ne anlama geldiğini öğrendik, elimizde bir tanım karşılıklı bakışıyoruz ama birbirimizi tanımak
için tanışmak gerekiyor. Öyleyse bir adım atmalı felsefe dünyasına.
3. Felsefe dünyasında insanlar ne için çabalıyor? Hakikati bulmak
için. Sen daha önce hakikati bulmak için
çabalayan birini gördün mü? Şanslıysan bir dedektif, bir bilim
adamı, bir sanatkar, bir tarihçi tanımış olabilirsin.
Hakikati hangi alanda arar filozof?
4. « Matematiksel hakikati arayanlar doğal olarak matematikçilerdir. Tarihte
arayanlar tarihçilerdir.Böyle sürer gider bu. Filozoflar hakikati bu
alanların hepsinde arıyorlarsa özel bir yöntemi benimsemek zorundadırlar...
Diğer bütün alanları aşan bir alanda çalışıyormuş gibi.
Çözüm: Filozoflar hakikati fikirler alanında ararlar.
Örnek: Filozof adaletle bir avukatın ya da yargıcın ilgilendiği gibi ilgilenmez.
Adalet "fikri" ile ilgilenir. İktidarla politikacı gibi
ilgilenmez, iktidar "fikrini" derinleştirmeye çalışır". Şu bir gerçek ki filozoflar
hakikatı ahlak ( iyi / kötü - doğru / yanlış ) ve politika
(yurttaş, iktidar, karar mekanizmaları ) çokça aramışlardır. «
5. Fikirler nereden geliyor peki? Fikirler felsefeden önce vardır. Felsefe fikirlerle bir çeşit
deney yapar.
Özgürlük, mutluluk, adalet, eşitlik, ölüm bunların çoğu biz onları düşünmeye
başlamadan çok önce fikirler olarak
beynimize yerleşmiştir. « ...çünkü her zaman öyle duymuşumdur. Çok küçükken
öğrenmişimdir. Herkes sürekli bunu
tekrarlamıştır. Kafamdaki bütün bu düşüncelerden hangisi doğru, bilmek istiyorum.«
6. Deney yöntemi akıl yürütme
olabilir mi? Düşünmek olabilir mi?
Ama diğer düşünme biçimlerinden
farklı, yarın ne giyeceğim, tatile
nereye gidelim tarzı düşünme
şeklinden sözetmiyoruz. Bir üslup
farkı var. Bu üslup irdelemedir,
sorgulamadır. Bu anlamda felsefe
bir eleştiridir.
Sorgulamak için doğru soruları
sormak gerekir. Felsefe'nin babası
Sokrates annesinin ebe oluşundan
hareketle doğru soruları sorarak
her insandan felsefi düşüncenin
"doğurulabileceğine" inanır.
7. Soru sormanın tehlikeli bir tarafı yok mu sence? Var elbette bazen çok iyi bir soru, çok
iyi bildiğini düşündüğü bir şeyi bilmediğini anlatır insana.
İnsan bu zayıf durumu sevmez. Bildiğini sandığı ama bilmediği ne çok şey olduğu
gerçeği ile yüzleşmek istemez. Yine de bu sıkıntıyı aşmak için felsefe ne iyi bir dosttur.
"Bana birisi zamanın ne olmadığını sorduğunda bilirim ne olduğunu. Ama böyle bir soru
sorulduğunda bilemem." Augustinus.