1. EMPERYALİZMİN YENİ KOÇBAŞI:
“ÖZEL SAVAŞ”
Neoliberalizmrüzgârlarınınestiği ve dünyaçapındayeni birfetihsavaşınınsürdürüldüğügünümüzde,
dünya,“küresel köy”haline getirilirken,“küresel köy”ümüzdetalanve yağmagündelikleşmiştir.
Üçüncü Dünya’dainsanaait bütündeğerlerayaklaraltınaalınır,soykırım ve katliamlarsüreklileşirken
emperyalistmetropollerdetüketimçılgınlığıiçinde çürütüleninsanlaryabancılaşmanınhadsafhasını
yaşamaktalar.Dünyanınbiryarısındaki insanların“refah”ıöte yarısındaki talanve ölümle sağlanıyor.
Bütünolarak busistemi yaratandevletorganizasyonları,George Orwell’ın,1984’üne taş çıkarır hale
gelmiştir.
Çetelerve faili meçhul cinayetler,yaşamımızındoğal parçalarıhaline getirilip,onlaraalıştırılmaya
çalışılıyoruz.Parçalarlaoyalanıpbütünle ilişkilerimizkesilmeye çalışılıyor.Sürüleştirileninsan
ilişkilerinekarşıçıkanlarkurtlara yemediliyor.Bütünbunlaranedenolan“BüyükBirader”dünyayı,
kapitalistenternasyonalinmerkezindenyönetmeye devamediyor.
Tarihsel geleneği,devletinilkortayaçıktığıdöneme kadaruzananbaskı politikaları,zamanlasistemli
ve profesyonelbirbiçimde uygulanırhale gelmiş,egemensınıfların,ezilenlere karşısindirmeve
etkisizleştirmeuygulamalarınınaracıolmuştur.
Günümüzde sonderece planlıve merkeziolarakuygulanan baskıpolitikaları,sınıflarsavaşınınher
aşamasındaderslerçıkarılarak dahada yetkinleştiriliyor.Sınıflarsavaşıkavramını oluşturan
dinamiklerden“savaş”,egemensınıflarınçıkarları uğrunabiçimdeğiştirerekgündelikyaşamımızın
kopmazbirparçası haline getiriliyor.Emperyalistpolitikanın;“yaşamsal çıkaralanı kesinlikle askeri
güçle denetlenmelidir”kuralı,gerekemperyalistülkelerarasındaki rekabette,gerekse de ezilen
halklarakarşı tavır alışta değişmezbirilke olarakuygulanıyor.
Önceleri,klasiksömürgeciliğindevamınısağlayabilmekiçinoluşturulandevasaorganizasyonlar,hem
sömürgeciliğe başkaldıranhalklarınmücadelesi,hemde sömürgecidevletlerinkendi aralarındaki
çıkar çatışmaları sonucundadahabasitorganizasyonlardan,kompleks organizasyonlaradoğru
evrilmiştir.Herdönemdede elde edilentecrübeler,ezilenleraleyhine,ezenlerinsınıf dayanışması
çerçevesindebirbirlerine ve gelecekyönetimlereaktarılmıştır.Buanlamıylatarihsel süreklilik
sağlanmıştır.
Her dönembupolitikalarbelli ülkelerde kristalize olmuştur.Üzerinde güneşbatmayanimparatorluk,
BüyükBritanya,dünyanınbüyükbölümününyeraltıve yerüstükaynaklarınısömürürken,sömürge
ülkelerindehalkayaklanmalarınakarşıoluşturduğukompleksmekanizmalarıile klasiksömürgeci
döneminve yeni sömürgeciliğinbaşlangıçdönemininkoçbaşıolmuştur.Asya’danAvustralya’ya,
AmerikakıtasındanBritanyaadalarınadekahtapot kollarınısarmış olanimparatorluk,1910’lu
yıllardanitibarengücünüve uluslararasıetkinliğini yitirmeye başlamış,uluslaşmasüreci ve ulusal
kurtuluşsavaşlarıile hegemonyasıadımadım geriletilmiştir.1.DünyaSavaşı öncesinde Osmanlı
İmparatorluğu’nunetkinliği altındaki ArabistanYarımadasıgibi coğrafyalardaİngiltere’ninyürüttüğü
ayaklanmaçabaları,AlbayLawrence’larıyaratırkenbaşkaLawrence’laröteki coğrafyalardayayeni
ayaklanmalarçıkartmaya da ayaklanmalarıbastırma harekâtlarıyürütüyorlardı.
1. Dünya Savaşı sonrasındapatlayanEkimDevrimi ile kurulanSovyetlerBirliği,emperyalizmin
etkinliğinisürdürdüğütekkutupludünyadadengelerideğiştirenbirsonuçyaratmıştır.Emperyalizm,
2. sömürgeci politikalarındasosyalistdevletide hesabakatarakdavranmakzorundakalmıştır.Ancakbu
ideolojikve siyasal alternatifekarşı,“kapitalizm,sosyalizme-SovyetlerBirliği’ne- topyekünbir
saldırıya geçebilmekiçinAlmanfaşizmiölçüsünde hayvanlaşmaktanbaşkabiryol bulamadı.Tek
ülkede sosyalizm,faşizminhaçlıseferiyle yokedilememekle kalmadı,sosyalizmbirtekülkenin
sınırlarını aşan,ülkelergrubunukucaklayanyeni birsistemoldu.”(1)
2. Dünya Savaşı sonrasındaemperyalizminhegemonikönderliği İngiltere’denAmerika’yageçmiştir.
Savaşın öncesinde büyüksermayesiyle,teknolojiküstünlüğünübirleştirenABD,savaşsürecinde de
üretimini sürdürebilmişve savaşsırasındayıkıma uğrayandiğeremperyalistdevletlerarasından
sıyrılmış,ekonomikve askeri üstünlüğüele geçirmiştir.Sosyalizmsafındaise 2.DünyaSavaşı’ndan
sonra sosyalistbirblokoluşmuşve emperyalizme karşıcephelenmiştir. “2.Dünya Savaşı sonrasına
damgasını vuranbir diğerolgubağımsızlıkhareketlerininyaygınlıkkazanmasıdır.”(2) Klasik
sömürgeciliğin1920’lerde gerilemeye başlamasıylabirliktekurulmayabaşlayanulus-devletler,
emperyalizmden“bağımsızlaşmaları”sürecinde,hemde “bağımsızlıklarını”kazandıktansonra
emperyalistgüçlerleçatışmalaryaşamışlar.Emperyalizminhammadde,ucuzişgücüvb.kaynağıolarak
kullanıldığıtopraklardasosyalistsistemlebelli düzeydeilişkilerkurmuşlardır.
Emperyalistsistemi hem ideolojikhemde siyasal olarakzordurumdabırakansosyalizminvarlığı,
Almanfaşizmi ile bertaraf edilemeyince,tamtersi yönde gelişmelerolmuştur.SoğukSavaş1948’de
ilanedildiğinde,ABD’de Ulusal GüvenlikKonseyi özelsavaşınkimintarafındanyürütüleceğini
görüşmüşve yetki CIA’yaverilmişti.FaşizmAlmanya’sınınistihbaratörgütükalıntıları,Sovyetler
Birliği’nekarşıyarım kalmışişini tamamlamakiçinkadrolarınıCIA’nınhizmetinevermişve böylece
soğuksavaşın yürütücüörgütüCIA,faşizmAlmanya’sıistihbaratörgütartığı kadrolarladestekli olarak
soğuksavaş içindeki yeriniboyluboyuncaalmıştır.
Soğuksavaş döneminindiğerbirönemli gücüolanNATO,kurulduğu1949 yılındanitibarensosyalist
sisteme karşı“üyelerininsavunmave güvenliğini”sağlamakamacıyla“savunmaişbirliği”örgütü
olarakorganize edilmiştir.Sosyalistdevletleri,devrimci hareketleri ve ulusalkurtuluşsavaşlarını
engellemekamacıylakapitalistenternasyonal örgütüolarakkurulanNATO“Özgürdünya”
demagojisiyle anti-komünistbirkampanyageliştirmiştir.
Soğuksavaş döneminerenginiverenemperyalistpolitikalarTrumandoktrininde cisimleşmişti.
Truman doktrinindestratejikönemde yeraltıve yerüstüzenginliklerininbulunduğubölgeler
belirlenmiş,bubölgelerinemperyalistsistemleilişkileri değerlendirilmiş,bahsedilenbölgelerde
Amerika’nındünyarapor,soğuksavaşdinamiklerini göstermesi bakımındanoldukçaaydınlatıcıdır.
“Bizimgüvenliğimizi sadece açıksaldırılartehditetmiyor.Buaçık saldırıların yanında,ondan daha
tehlikeli,fakatsaldırıgörünüşünde olmayanbaşkacinstehditlervardır.Bu tehditleriçerisinden
yapılmakistenendeğişme ve dönüşümlerdir.Bumaskelisaldırılarbazeniçharp şeklinde,bazen
demokratikakımlarşeklinde karşımızaçıkıyor.”(3)
Soğuksavaş sürecinde kapitalistdünyaüçyönlütavır geliştirmekzorundakalmıştır.Kısacaözetlersek,
birincisi sitemolaraksosyalizme karşıdır.SovyetlerBirliği ve DoğuBloğuülkelerinekarşıgeliştirilen
politikalarsilahlanmayarışı,ideolojikplandayürütülenanti-komünistkampanyalar,ekonomikabluka
uygulamasıana başlıklarıolaraksıralanabilir.Silahlanmayarışıözellikle SovyetlerBirliği’nde sanayinin
önemli ölçüde silahve savunmasanayi olarakbiçimlenmesine nedenolmuştur.Büyükbirsilahlanma
hareketi konvansiyonelsilahlardasosyalistsistemlehine birdurumyaratmışsadanükleersavaş
tehdidi tümdünyayabirkâbusgibi çökmüştür.
3. Ekonomikablukaözellikle SovyetlerBirliğininkuruluşununilkyıllarındaetkiliolmuştur,sistemkendi
ihtiyaçlarınıgiderecekdüzeyegeldiğindeetkisi kırılmışsadasistemingelişimhızınıazaltanbir işlev
görmüştür.İdeolojikplandayapılansaldırılarpsikolojiksavaşyöntemleriyledesteklenmiş,sosyalist
ideolojikarşısınademagojik“özgürdünya”,“demokrasi”sloganlarıylaçıkılmıştır.
İkincisi,emperyalistmerkezlerinkendi ülkelerindeki devrimci dinamikleri sönümlendirmeye
yöneliktir.Sosyalistsisteminhalklarınasunduğuimkânlarınbaskıylakurulan“refahdevletleri”,3.
Dünyaülkelerindeki zenginliklerisömürülüp,yoksullaştırılmasıpahasınakurulmuştur.Emperyalist
devletlersosyalizmetkisininkendiülkelerindeki yansımalarıönleyebilmekiçin“sosyal devlet”ve
“parlamenterdemokrasi”uygulamalarınagirişmiş,böylece batıproletaryasının,burjuvaziyle
uzlaşmasınınzemininioluşturmuştur.Ancakbu“sosyal iyileştirme”yönelişini baskıve zoraygıtıyla
desteklemedenyapamamıştır.NATObünyesindeoluşturulanve genel olarak“Gladio”olarak
adlandırılangizli örgütlerkapitalistmerkezlerde sistememuhalif veya ayaklanmaihtimali olangüçlere
karşı legal ve illegal olarakorganizeedilmiştir.Böylece toplumsal uzlaşmabaskıaygıtlarıylagaranti
altına alınmayaçalışılmıştır. NATOüyesi herülkede -NATOüyesiolmayanbazıkapitalistülkelerde de-
CIA tarafından eğitilip,yönlendirilen“Gladio”ağlarıoluşturulmuştur.“Komünistişgaliönleme”
gerekçesiyle,3.Dünya’nıntalanedilmesiyleeldeedilenlerdençöplendirilenemekçiler,çizgi dışına
taşma ihtimaline karşıprangalanmışoluyordu.
Üçüncüsü,3. Dünyaülkelerine yöneliktir.Emperyalistmetropollerdetoplumsal uzlaşmanınsürmesi,
3. Dünya ülkelerininemperyalizminrotasındaolmalarınave sömürüilişkilerinindevamınabağlıdır.Bu
ülkelerdemeydanagelenulusal kurtuluşsavaşları,sosyalizminetkisisebebiyle sosyalizme yönelmeyi,
enazından -programatikde olsa- sosyalistsistemleiyi ilişkilerkurmayıdenemişlerdir.Bu,emperyalist
kampiçintam bir kâbusolmuştur.Ancakulusal kurtuluşsavaşlarının,özce burjuvaolmalarıve
emperyalistdevletlerinbuülkelerdeki ayaklanmalarıve emperyalizminetkinlikalanındançıkmalarını
önlemekiçingeliştirdiği “düşükyoğunlukluçatışma”doktrini ilebirlikte SovyetlerBirliği’nin
“kapitalizmdensosyalizme barışçıl geçiş”ve 3. Dünyaülkelerinin“kapitalistolmayanyol”dan
yürümelerini öngörmesibuülkelerdekihareketlenmelerinbaşarısızlığınayol açmıştır.Bu da 3. Dünya
ülkelerininemperyalizminetkinlikalanındakalmalarısonucunudoğurmuştur.
Sosyalizm-kapitalizmdengesininaskeri alanda“nükleersavaş”tehdidinoktasındabiryere oturması,
yaşananiki dünyasavaşının yarattığı yıkım ve özellikleemperyalistmetropollerinböylesi biryıkımı
kendi topraklarıüzerinde göze almalarınınzorlaşmasısistemlerinçatışmanoktasını3. Dünya’ya
taşımıştır. Emperyalistülkelerdeki halklarıngözündenuzak,gündelikyaşamınıdirektolarak
etkilemeyenböylesi birçatışma,taşıdığı yıkıcılık özellikleri bakımından -adıherne kadar düşük
yoğunlukluolsada- diğersavaşlardangeri kalmamışemperyalistdevletlerbudönemde uygulanan
“ulusal kalkınma”modelleriyle 3.Dünyaülkelerinde -kendileri gibi- “refahdevletleri”
oluşturulabileceğibeklentisini yaratmışlardır.DünyaBankasıve IMF bu ülkelerinkanınıemmiştir.Bu
döneme rengini verenbirbaşkaolguemperyalistdevletlertarafındanyapılan“dış yardımlar”dır.
Yardım yapılan ülkede emperyalizminaleyhineolabilecekbirpolitikbiristikrarsızlığıengellemek
şeklindeözetlenebilecekbubeklenti,politikistikrarınbozulmasıdurumunda,istikrarıyeniden
sağlamaoperasyonlarıyladesteklenmiştir.Yalnızcapara olarakyapılmayandışyardım, emperyalizmin
hizmetinde“maşa”yönetimlerdoğurmuş,sağladığıaskeri,ekonomikve diplomatikyararları
açısından emperyalizmin -özellikle ABD’nin-çıkarınahizmetetmiştir.Böylece 3.Dünyaemperyalizm
açısından kendi ülkesindetoplumsal istikrarısağlamave sosyalizminyayılmasınındurdurulmasının
sağlandığıbir çatışma alanı olmuştur.
4. Ancaksosyalizminçözülmesiyle beraberdengeleryenidendeğişmiş,yenibirpaylaşımdöneminin
kapısı açılmıştır. Sosyalistsisteminçözülmesininsonuçlarınıdengeleraçısındankısaca
değerlendirecekolursak:
• SovyetlerBirliği’nincaydırıcılığı olmadığındanABDaskeri güç kullanımındaartıkdaha
serbesttir.Hattasahipolduğubugücü hiçbir rakipolmadansürdürme niyetindedir.Budagüç
denemelerine girişerekekonomive sanayi alanındayaşadığıgerilemeyi,elindekigüçtekelini
kullanarakdengelemesi tavrınıdoğurmuştur.
• Dünyanınyeni biremperyalistpaylaşımatabi tutulmasınazeminsağlamıştır.DoğuBloğu
ülkeleri,özellikle Yugoslavyave -SovyetlerBirliği’ninetkisindendolayıyeterince müdahale
edilemeyen- Ortadoğubusürecinne demekolduğunuyaşayarakgörmüşlerdir.
• Dünyadaki devrimci hareketlergüçlübirdayanaknoktasını,“dışyedekgüçleri”
kaybetmişlerdir.
• Dünyaekonomikolarak3 kutuplu,askeri olaraktekkutupluhalegelmiştir. Sosyalizm-
kapitalizmdengesininsosyalizmaleyhine değişmesiyledünyadüzensizbırakılmayacaktıelbette.
Sosyalizminyıkılmasınınardındankapitalizminideologlarıtarafından“Liberal demokrasinininsanın
ideolojikevrimininsonucuve ensonyönetimbiçimi olduğu”ilanedildi.Artıktarihinsonuna
gelinmişti!İdeolojikboyutuyla!Böyletanımlanantarihinsonununne olduğuBushtarafındanKörfez
Savaşı sırasında ilanedilereköğrenilmişolundu.Bush,KörfezSavaşısebebiyle televizyondayaptığı
konuşmada“Yeni DünyaDüzeni”ni ilanetti.Değişendengelerinardındanartıkdünyamızın yeni bir
düzeni vardı.Dünyanınyeni düzeni KörfezSavaşısırasındadile getirilereksondereceaçıkbir mesaj
veriliyordu,aslında.ABD,KörfezSavaşıile birlikte:*Soğuksavaşsonrasındakendi liderliğinedarbe
olaraknitelendirdiği durumlardagerekirsekendi gücünüzorbalıkladayatacağınıgöstermişve gözdağı
vermiştir.*Kapitalistsistemi“savunmak”üzere,gerektiğindedünyanınherhangibiryerine savaş
gücünüyığacak olanaklarasadece kendisininsahipolduğunugöstermiştir.
• Körfezpetrolüne,Japonyave ABülkelerine göre çokdahaaz bağımlı olduğuhalde (Japonya
%80’ler,AB %40–60 arasında, ABD %10) körfezpetrolüüzerinde kesinve askeri boyutlarıolanbir
denetimsağlayarakemperyalistrakiplerine karşıavantaj elde etmiştir.
• KörfezSavaşısonundaJaponya’nınIrak’lahemensavaşöncesinde imzaladığıpetrol anlaşması
geçersizleşmiştir.
• ABD,o döneme kadargereksosyalistsisteminetkisiyle,gerekbölgeülkelerininkarşıçıkması
sebebiyle sağlayamadığıve sadece Akdeniz’de uçakgemisidolaştırmaseviyesinde kalanaskeri varlığı
savaşsonrasında Suudi Arabistanve Kuveyt’te ileri karakol ve üskurmasınısağlamıştır.
Yeni DünyaDüzeni ile emperyalizm,dünyayı,kendi çıkarlarıdoğrultusundayenidendüzenleme
saldırısına girişmiştir.Busaldırıyı geliştirirkenyeni düzeninhukuknormlarınıve kanunlarını
oluşturmayaçalışmaktadır.Hukuknormlarınıyaratma sürecininbaşındabir“uluslararasımüdahale
hukuku”oluşturmakvardır.Böylece emperyalistdevletler,uygungördükleriyerlere askeri
müdahalede bulunabilecekleridir.Bununörgütüolarakuluslararasımüdahale gücüoluşmuştur.
Emperyalizm,uygungördüğüyerlerdegerekli bahaneleri yaratacak,karalarıalacakve askeri gücüile
gerekli müdahaledebulunacaktır.SonuçtaEmperyalistçıkarlarınkutsallığısağlanacak,müdahaleler
5. yasallaşacaktır.Böylece dünyanındüzeni sağlanmışolacaktır.Hemenanlaşılacağıgibi “YDD’ninen
gözde ilkesi şiddettirve şiddetABD’de somutlanıp,ABDkanalıylagloballeşiyor.”(5)
YDD ile emperyalizmbirfetihsavaşıbaşlatmıştır.İdeal YDD’de bütündevletler“demokratik”
olacaklarve bu “demokrasi”cihadınagözyumacaklardır.YDD ile birlikte önceliklesosyal ve ulusal
kurtuluşmücadeleleri ve halklarakarşıuygulananbaskıve zor uygulamalarıyaygınlaşmış,soğuk
savaşın bitmesindenitibarenonlarcaDüşükYoğunlukluSavaş(DYS) yaşanmıştır.YDD kapsamında
uygulamayakonulanpolitikalar,toplumsal çelişkileri iyice derinleştirmekte,çatışmaları
yoğunlaştırmaktadır.Doğal olarakortayaçıkan “düzen”sizliğigidermekgerekmiştir.Herşeyi düzene
sokacakaraç bellidir:Şiddet.
Toplumdayaşanançelişkilerinnitelikleri ve seviyesi göz önüne alınarakkategorize edilmişşiddet
uygulamaları,bizzatkurucularıtarafından“modernsavaş”olarakadlandırılan,bilinen“savaş”lardan
insanlığayaşattığı yıkım ve ölümaçısından hiçbirfarkı olmayan,yalnızcataktikve teknikfarkıolanbir
savaştürü olarak dahaetkinbirbiçimde uygulamayakonmuştur.
DÜŞÜK YOĞUNLUKLU SAVAŞ
2. Dünya Savaşı sonrasındadeğişengüçdengeleri çerçevesinde emperyalistülkeler,dünyanın
denetimkuramadıklarıalanlarındadenetimlerini sağlamak,etkileri altındaki alanlardaise sosyal ve
ulusal kurtuluşçuhareketlere karşıgenel birstrateji geliştirmeihtiyacındankaynaklıolarak,“Modern
savaş,kirli savaş,düşükyoğunluklusavaşvb.”farklıisimlerleadlandırılsalardauygulamadaaynıolan,
“ayaklanmalarakarşıkoyma” stratejisini geliştirdiler.
Tarih boyuncayaşanansavaşlardakarşı karşıya gelen güçlernasıl birbirlerine karşıüstünlük
sağlayabilmekiçintaktikve teknikyeniliklere girişmişlerve birsüre sonrakarşısındaki de bu taktikve
teknikseviyeyiyakaladığındayeniadımlaratıp,avantaj elde etmeye çalışmışlarsa,bubirbirini
koşullayarakyaşayandeğişimgünümüzde de sürmektedir.Artıksavaşilkeleri,çağımızdagerek
stratejik,gereksede taktikve teknikolarakoldukçakompleksbirbiçimalmıştır.
Dünyadasosyalizm-kapitalizmdengesininyarattığıekonomi-politikortamile birlikte,gerilla
savaşlarınınyarattığı etki ve belli başarılarönceleri emperyalizmi,askeri olarakbusavaştarzına hazır
hale gelmeye amadahasonrabu tarz savaşın avantajlarınıözelliklebölgesel çatışmalardakullanmaya
doğruitmiştir.
“Ayaklanmayakarşıkoyma”stratejisininbugünkühale gelmesininyolunu,önemli ölçüde,üzerinde
güneşbatmayanimparatorluk,İngilteredöşemiştir.Gereksömürgelerindekiayaklanmalarıbastırmak
gerekse de nüfuzalanınıgenişletmekiçinkendisinindüzenlediği ayaklanmalar,İngiltere’ye bukonuda
ciddi birbirikimsağlamıştır.Filistin,Kıbrıs,Malaya,İrlanda’daki deneyimleri hemkenthemde kır
ayaklanmalarınakarşıhareketyeteneği kazandırmıştır.Bununlabirlikte sömürgeci politikalar
uygulamıştümülkelerbukonudabellideneyimlerde etmiştir.Bukonudaİngiltere dışındaen
tecrübeli olanülkeler,Amerika(özellikleVietnam, Kore ve artıkdünyanındörtbir köşesinde),Fransa
(Hindistan,Cezayir),İsrail(İngiltere ve Filistin’de) budeneyimleri oluşturmuşlardır.
Soğuksavaşın başlamasıylabirlikte örgütlenmeye başlayanve kısazamandaahtapot gibi yayılan
“Gladioağları, ayaklanmalarakarşıkoyma”stratejisinintemelayağıolmuştur.Kurulduklarıülkelerde
isimleri değişse de tekmerkezdenve birbirlerine benzeryöntemlerle faaliyetgösterenbuörgütler
ülkelerdekiçatışmanınseviyesine göre örgütlülüklerini genişletip,çeşitlendirebilmekteler.
6. Ayaklanmalarakarşıkoymanınörgütsel nüvesi olmuştur,Gladio.Ayaklanmalarıbastırmaharekâtıile
başlayıp,açık ya da gizli,askeri politikharekâtlardaderinleşenuygulamalar,emperyalistçıkarların
“kutsallığını”güvence altınaalır.
2. Dünya Savaşı sonrasındaderinleşereksürdürülenharekâtailkolarakReaganDöneminde “Düşük
YoğunlukluSavaş”(LowIntensityWarfare) adıkullanılsadauygulanacakyöntemlerinkapsamı
Kennedydöneminde dile getirilmeye başlanmıştır.“Dünyamızdahauzunyıllarsüreceği anlaşılanyeni
bir döneme girmektedir.BudönemHindiçini tipipartizanharplerdönemi olacaktır.Budurum
tamamenyeni niteliktestrateji ve tamamenyeni cinssilahlıkuvvete sahipolmamızıgerektiriyor.Bu
döneminzorunlukıldığıyepyeni silahlıkuvvetlerözel eğitime,özelsilahlarave teçhizataihtiyaç
vardır.”(5) şeklinde açıklananbuyeni savaşstratejisi,açıkbirsavaşolarak silahlıkuvvetlerindoğrudan
kullanılmasıylayapılankonvansiyonel savaşlardanciddi farklılıklartaşıyordu.Büyükmiktardaaskeri
birlikve büyükçaptasilahlarınyerini- bunlarçatışmanıngeldiği seviyeye göre yine kullanılmakla
birlikte- gerillave anti gerillataktikve biçimleri öğrenmişve onagöre organize olmuş,özel silahlarla
donatılmış,küçükbirlikleralmıştır.Kennedy’densonraReaganimzaladığıbirdirektif ile butür
mücadeleleriçinbütünbürokrasininbirmilli strateji oluşturupbunuuygulamasınıistiyor,yetkili
makamlarbu konudarapor üstüne raporhazırlıyorlardı.Çatışmalar“düşük”,”orta”ve “yüksek”
dereceli olaraksınıflandırılıyordu.İran-IrakSavaşı“orta”,1. ve 2. dünyaSavaşları yüksekdereceli
çatışmalar olarakkabul ediliyor.”(6) Devrimci ve ulusal kurtuluşsavaşlarınakarşıgirişilenVietnam
tarzı operasyonlarise “düşük”,”orta2yada “yüksek2dereceli savaşlardangeri kalırtarafıolmayan
“DYS” soğuksavaşyıllarındasosyalistb.loğa,soğuksavaşsonrasındaise emperyalistülkelerinkendi
aralarındaki çıkar farklılıklarınakarşıbir mücadele ve denge aracıolarakda kullanılmıştır.
Hedef alınanülkelerdeki ulusalkaynaklarıdenetimaltınaalmak,bunlarıkendi çıkarına
değerlendirmek,sosyalistbloğunve diğerrakipgüçlerinetkinliğini korumakiçinyapılanuygulamalar
ABD tarafındançeşitli doktrinlerüretilerektemellendirilmiştir.Amerikançıkarlarınıngaranti altına
alınması ve ulusal güvenliği çerçevesinde oluşturulandoktrinlerABD’ninemperyalistamaçlarına
ulaşabilmekiçinbarışve savaşzamanlarındasilahlıkuvvetlerini ve çıkarıolduğuülkelerinyada
bölgelerinpolitik,askeri ve ekonomikgüçlerini geliştirme,yönlendirme operasyonlarıuygulamasıyla
hayat buluyordu.BütünbudoktrinlerinanatemasıdahaABD’ninkuruluşyıllarında“kurucuatalar”
tarafındanbelirlenmişti:
• Silahlıkuvvetlerindışpolitikadaanlaşmazlıklarıçözmeninanave nihai aracı,“sonsözü”
söyleyenolması,“Kendi çıkarlarınınbilincindeolmak”,BirleşikDevletlerinuluslararasıilişkilerdeki
tutumunuşekillendirentemel unsurolmasıve
• “BirleşikDevletlerdahaönce benzeri görülmemiş,kendineözgübirulustur”şovenizmiyle
kısaca özetlenebilecekbuilkelerardıllarıtarafındanmuhafazakârcauygulanmıştır.
Soğuksavaş dönemininenbüyükkorkusuüçüncüdünyaülkelerinde başlayacakdevrimciyadaulusal
kurtuluşçuayaklanmaların,dominotaşlarıgibi birbiri ardısıra sürmesi ve böylece buülkelerin
emperyalizminetkinliksahasıdışınaçıkmamasıydı. Eisenhowerdoktrini olarakbilinenbudoktrine
göre,“rejimlerdenbiri düşerkenyanındakini de devirecek,bunudiğeri ve birbaşkasıizleyecekti-taki
hepsi düşene kadar.”Emperyalizminbölgesel devrimdinamiklerini bastırmaküzere ihtiyaçduyduğu
panzehir,Kennedydöneminde üretildi.Sosyal yadaUlusal kurtuluşçu ayaklanmaları“önce birülkede
yoketmeyi,sonradiğerinegeçmeyi ve böylebirzincirleme reaksiyonbaşlataraktümdünyadasuların
çekilmesinitersineçevirmeyi öngörenbirplankararlaştırıldı.Böylece ayaklanmalarakarşıkoyma
7. taktikleri soğuksavaşdönemininenönemli araçlarıhaline geldi.Soğuksavaşdinamiklerinindahaçok
ABD’de soyutlanmasındandolayıABDpolitikalarıbuanlamdagüçlüverilertaşımaktaydı.
ABD,dünya çapında girişeceği böylesi kapsamlıbiroperasyonlarzincirinintemel ilkelerini
belirleyerek,kendini buyeni döneme göre biçimlendirmeyebaşladı:
“1. ABDsilahlıkuvvetlerininyeterliliği muhafazaedilmelidir.Yani ABDaskeri makinesi diğerulusların
silahlıkuvvetlerindenmutlakolarakve tamamenüstünolmalıdır.
2. StratejikplanlamadaBirleşikDevletlerce gelişmelerinmümkünolan,enkötüyöne gideceği
varsayımı yol göstermelidir.
3. Kuvvetlerinbazılarıileri üslere yerleştirilmelidir.
4. ABD silahlıkuvvetleri yaygınbiraskeri üsağındanişlevgörmelidir.
5. ABD, nükleersaldırıdadâhil ‘misillemeve cezalandırma’saldırılarıiçingerekli araçlarasahipolmak
zorundadır.
6. ABD, yurt dışındaki askeri,ekonomik,politikve teknolojikgelişmelerhakkındabilgi sağlayacakve
böylece düşmananiyetve yeteneklerhakkındaönceden gerekli uyarıyıyapacakistihbaratsistemi
kurmalıdır.
7. ABD stratejisi,gelişmişaskeri teknolojileredayanmalıdır.Bunakarşılıkbunlarda‘üstünmekanikve
endüstriyelyetenekleredayanmalıdır.
8. ABD, acil ve uyguneylemleriçinyeterligüce,bileşimeve hazırlığasahipkuvvetli vurucugüçler
bulundurmakve bugibi kuvvetleregerekli sabitve lojistikdesteği sağlamakdurumundadır.
9. Ulus, seferberlikve savaşiçinyüksekbirhazırlıkdurumundabulundurmalıve uygunbiraskeri-
endüstriyelüsmuhafazaedilmelidir,”biçimindesıralananilkeleruyarınca:
a) Evrensel askeri eğitim
b) Savaşa hazır birpersonel ve malzemeyedeği bulundurmak,
c) Sivil havacılığınve ticari denizciliğinaskeriseferberliğe katılmaolasılığı,
d) Sivil ve askeri araştırmave geliştirme arasındayakınkoordinasyon,
e) Endüstriyel üretimin“tahripedilmeye karşımaksimumgüvenliği için”dağınıklılaştırılması
f) Kritikstratejikmalzemenindepolanması”(7) gibi önlemleröngörülmekteydi. ABDbaşkanı
tarafındanonaylanmışolanBir Askeri-PolitikaFormülasyonuadlıbubelge ABD’ninsoğuksavaşve
sonrası yönelişlerini oldukçaiyi açıklarniteliktedir.Anabaşlıklarıylabelirtilenbumaddelerinherbiri
kendi alanında“ulusal güvenlik”ve “ulusal çıkarlar”merkezli yönelişleri kıble edinmişve birdizi
düzenlemesonucundamerkezipolitikaileuyumluhalde uygulanmıştır.
Yalnızca ABD tarafındandeğil,benzeriuygulamalarNATOiçindeki diğerülkelertarafındandabenzer
şekillerde uygulanmıştır.Böylece ortakdüşmanolarakkabul edilensosyalistsisteme karşı
cephelenmeninbiçimi ortayaçıkmayabaşlamıştır.
8. “Ayaklanmalarıbastırmaharekâtları”,“çetelere karşıharekât”vb.adlarlatalimnamelerde askeri
stratejininöğelerindenbiri olarakyeralanbuharekâtlar2. Dünyasavaşı sonrasındapolitik-askeri
durumçözümlemeleri geliştirilerekdönemintemel yönelişlerindenolmuştur.YalnızcaNATO
bünyesindekiülkelerdedeğil,NATOüyesiolmayankapitalistülkelerdede organize edilengladiovb.
örgütlenmeler,ayaklanmatehdidiolsunolmasınolasıbirayaklanmaveya“Sovyetişgaline”karşı
alınacak önlemleri ve kurulacakörgütlenmeleriiçerenyapısıylakapitalistenternasyonalintüm
birikimlerini buülkelere aktarmıştır.Böylece,açıkçailanedilmemiş,ancakmerkeziolaraksonderece
kapsamlıbirşekilde yürütülensavaşhazırlıklarıile istenilenaltyapıyaulaşılabilmiş,SovyetlerBirliğive
devrimci,yurtseverhareketlere karşıorganize edilenörgütler“gereklişiddet”ve örgütlenme
seviyesinibelirleyipharekete geçirmişleridir.Sığınak,silahdeposuvb.hazırlamaktan,çeşitli komplo
ve darbe hareketlerine kadarpekçokgizli operasyondadüzenleyenbuörgütlerresmi illegalitenin
şemsiyesialtındakapitalistenternasyonalindevrimci ve yurtsevergüçlerüzerindeki “kılıcı”
olmuşlardır.
Uygulamaözellikleri:
Emperyalistgüçlerin,“ayaklanmalarakarşıharekât”ekseninde elde ettikleri birikimve tecrübeler
sonundatanımladıklarıDYS, saltaskeri güç kullanılarakyürütülenbirharekâtdeğildir.Dünyanındört
bir yanındayürütülenDYS’dagöze çarpanşey,ayaklanmalarınbaşlamasınanedenolanolgularnasıl
ekonomik-politikgerekçelerdentemelleniyorsa,ayaklanmayıbastırmaçabası da yine ekonomik-
politikdayanaklarasahipolmalıdır.BuanlamıylaDYS,askeri yönüyle birlikte,onunkadarönemli olan
bir siyasi boyutasahiptir.BundandolayıDYSaskeri-politikçözümlemelerçerçevesinde yürütülür.Bu,
gerçekte,dahabaşlangıçanındanitibarenaskeri yöntemlerle başarıyaulaşılamayacağının,siyasi
yaklaşımlaradagerekduyulduğununifadesidir.
Ayaklanmalarakarşıharekâtstratejisi,ayaklanmanınsahipolduğuseviyeye göre operasyonlarını
düzenler.Ayaklanmanınbaşlangıç-hazırlıkaşamasında,ayaklanmayıkontrol altınaalmayaçalışır.Eğer
bu aşamadakontrolüsağlayamadıysaayaklanmahareketifaaliyetlerinde birsüreklilikve yaygınlaşma
sağlamaklabirliktegerillataktikleri uygulamayabaşlayacaktır.Ayaklanmayakarşıharekâtın,
ayaklanmayıbastırmakamacıyla üzerine oturduğuüçtemel ayakvardır:
1) Topyekünsavaş,olarakadlandırılanbuaşama,tüm devletgücününayaklanmayıbastırmak
içinseferberedilmesidir.Ayaklanmaharekâtınakarşıordudanmahkemelere,sağlıktanspora,
medyayakadartüm devletgücütekhedefe kilitlenirve onunlauyumluhale getirilir.Devletgüçlerinin
tamamı savaşın hizmetindedir.
2) Nötralizasyonolarakadlandırılan,ayaklanmahareketini halktantecritetmekiçinuygulanan
operasyonlarıkapsar.Tümtoplumsal güçlerayaklanmakarşısındaki tavrınagöre kategorize edilir.
Bulunduklarıpozisyonve takındıklarıtavırlaragöre değerlendirilir.Ayaklanmalehine tavıralanlara
baskı ve zor uygulamalarına,ayaklanmasaflarındabozgunyaratmakamaçlanır.Ayaklanmaaleyhine
olanlaraktifleştirilerekörgütlüolarakayaklanmanınkarşısınaçıkartılır. Arada kalanlarise çatışmanın
heriki tarafı içinkazanılmış veyatarafsızkalası gerekenkitledir.Devlet,bukitleyidenetiminde tutmak
içinmedyamanipülasyonlarınınyanısıra “sivil”önlemlere almayıdaunutmaz.Ayaklanmahareketinin
ittifakgücübulmasınıengellemeyeçalışırlar.
3) Kalkınmaoperasyonlarıdevletgüçlerinin,ayaklanmanınekonomik,politik,kültürel
temellerine yönelikadımlarıylabirlikteayaklanmasıgüçleri karşıaskeri güçlerinmodernizeolmasıiçin
9. alınması gerekenönlemleri kapsar.Ayaklanmanınetkisindendolayıişleyişi bozulanveyatamamen
işlemezolandevletinkurumsal işleyişioturtulmayaçalışılarak,“istikrar”sağlanmasınaçalışılır.
Ayaklanmanınsosyal köklerine ilişkin“iyileştirme”önlemleri belirlenerek,altınınoyulmasıhedeflenir.
Bir yandanda askeri güç, ayaklanmayıbastırabilecekpozisyonagetirilmeyeçalışılır.
- Polismüdürleri
- Okul idaresi ve müdürleri,
- Önde gelendintemsilcileri,
- Yargıçlar ve diğerhukuktemsilcileri,
- Sendikaliderleri veyalideri,
- Etkili basın-yayınaraçları,
- Büyük işve ticaretkuruluşlarındantemsilciler,
- Ve diğeretkili kişilerden”(8) oluşanbirkesimaktif hale getirilir.
Burada kısa bir hatırlatmayapmakgerekiyor:“ayaklanmalarakarşıkoyma”stratejisi,ayaklanmanın
yaşandığı veyayaşanmasımuhtemel birülkede devleteliylebirkarşıayaklanmayaratmak
çabasındadır. Bu çaba kapsamında,gerillahareketlerini ve tabanınıhedef alan“kontrgerilla”harekâtı,
ayaklanmayakarşıkoyma stratejisininöğelerindenbiridir.Bukonudaki genel kanı,kontrgerillanın
“örgüt” olduğuyönündedir.Kontrgerillabiryöntemdir,örgütdeğil.”(9)
I) Askeri Uygulamalar:DüşükYoğunlukluSavaşuygulamasınınmilitaristgüçlertarafındanuygulanan
bölümüasker,polisve kirli savaşuyarıncasilahlandırılmışunsurlartarafındanyürütülen
operasyonlarıkapsar.DYS’ınaskeri uygulamasınizami (klasik) savaştanfarklılıklarıolanbirçatışma
tazıdır. Nizami savaş,“muharebe”ve “sefer”gibi konvansiyonel elemanlardanoluşur.Ordularsavaş
alanındatoplanmıştır.Cephelerbellidir.Savaşaraçlarıaçık ve ortada, ordununemirkomutazincirleri
gizli değildir.Hattadüşmangüçlerbirbirlerindinayrıbayrak,flamagibi işaretlerle de ayrılmışlardır.
Her ne kadar uyulmasadabelli birsavaşhukuku,uluslararasıan9laşmalarlauygulanmayaçalışılır.
DYS’nintemeli olangayri nizami savaşise bütünolaraksavaşeylemininparçası,araçlarındanbiri
olmuştur,uzunsüre.Klasiksavaşlariçinde,düşmanıncephe gerisine sızma,sabotaj ve suikastlar,
psikolojikharekâtlarhayatageçirilmekle birlikte,düzensizküçükgüçlere karşıdakullanılmıştır.Klasik
savaşın birunsuruolarakuzun yılarkullanılanbuyöntemdünyadabüyükkonvansiyonelçatışmaların
varolangüç dengelerindeoldukçazorlaştığıve sonuçlarınınkolaykolaygöze alınamadığıbir ortamda,
artık Yalnızca savaş unsurlarındanbiri değil çatışmalardauygulanananayöntemolargeliştirilmiştir.
Gayri nizami savaşyöntemleri sistemli ve sürekli birbaskıuygulayarakeldeedilebilecekenyüksek
kazanca ulaşmakiçintaktiksel ve araçsal olarakgeliştirilipsavaşteorisi ve pratiğindekiyerini alır.
Toplumsal ve siyasal gerekçelergiydirilerekmakyajlanansavaş,“özel savaş”tırartık.Başlayan
ayaklanmayıbastırmakiçinöncelikleayaklanmanınşiddetlenmesive yılmasınıönlemeyi planlayan
özel savaşayaklanmanınobjektifnedenleriyle ilgilenmektençok,statükonunkorunmasıylailgilidir.
Amacı ayaklanmayanedenolanşartlarıortadankaldırmakdeğil,ayaklanmacıgüçleri ortadan
kaldırmaktır.Bu anlamıylanihai birzaferdendeğildönemselkazançlardansözedilebilirancak.
10. -I-
DYS stratejisi uygulayanülkelerde orduve polisgüçleri yapılarınıDYSuygulamalarınauygunhale
getirir.Ordularyapılarınıkonvansiyonel,nükleerbirsavaşlabirlikte DYS’deyürütebilecekbirseviyeye
getirmekdurumundakalmışlardır.Böylece,bölgesel ve uluslararasıçatışmalardadakısa zamanda
büyüksonuçlaryaratmaözelliğinde olansonderece hızlıve hareketli birliklerönemli ölçüde
kullanılmayabaşlanmıştır.Buanlamıylaordularıngüçlerininyaptığıdüzenlemeleraynızamanda
bölgesel çıkarve çatışmalara müdahale etme açısındandaönemtaşımaktadır. DYS’ye uyumluhale
gelme süreci silahlıgüçlerinmodernizasyonu,yenisavaşbiçimine göre eğitim, istihbaratvb.
çalışmalarınyenidendüzenlenmesişeklinde hayatageçer.Böyleceordu güçleri hembiriçsavaşahem
de bölgesel çıkarlaramüdahale etme yeteneği kazanırlar.DYSaskeri uygulamasında,sürekli askeri
operasyonlarküçükkomandobirlikleri ile birlikte yapılır.“Gerillayakarşıgerillataktikleri uygulama”
mantığıylayapılan bu yönelişsonucundaeğitimlerde de küçükbirlikoperasyonlarıüzerinde dururlar.
Yürütecekleri operasyonlarınözelliklerinegöre “görevkuvveti”olarakorganize olurlar.Ayaklanan
güçlerinyaşadığıalanlardave koşullardayaşamayaçalışanbu birlikler,gerillataktiklerini gerillaya
karşı kullanmayaçalışırlar.DYS konusundauzmanolanİngiltereve Fransagibi ülkeler1969’dan
itibarenaskeri yapılarındaözel eğitimli küçükbirlikleroluşturmayabaşladılar.Orduyapısının“özel
savaş” ayağını oluşturanbuyapılar,yine ordubünyesindeoluşturulan“özel savaşmerkezleri”
tarafındanyönlendirilirler.
İngiltere altmışlıyıllarınsonlarınadoğruözel savaşhakkındabirtalimname hazırlamıştır.İngilizpolisi,
eski komandolarve SASkomandolarıtarafındanuygulanmasıistenenler:
- Ayaklanmacıgüçlerinbulunduklarıyerve harekettarzı hakkındabilgi toplama,
- Ayaklanmacıgüçlere karşısilahlıçatışmalardabulunup,pusularkurarakonlarısürekli olarak
taciz ve tedirginetmek,
- Ayaklanmacıgüçlerinegemenolduklarıaraziye sabotaj,cinayetve tahripiçinsızmak,
- Toplumlaayaklanmayıengellemekamacıylabazıilişkilerde bulunmak,
- Ortak düşmanakarşı savaşandost kuvvetlerleirtibatsağlamak,onlarıörgütlemek,eğitmekve
kontrol etmek,
- Sınırları gözetlemekşeklindebelirtilmiştir.
Yine ABD,80’li yıllarınbaşından itibarençeşitli özelbirliklerkurmuştur.GreenBerets,SEAL,Delta
Force,SOF gibi isimlerleanılankomandotimleri dışında,hafif piyade tümenleri ve CIA tarafından
yönlendirilenpekçokparamiliterkuvvetoluşturmuştur.
Ordu ve polisgüçleriniözel timlerçerçevesindeörgütlenmesiyanındaşiddet“özelleştirilir”.Özel
savaşeğitimkamplarındaeğitilip,yetiştirilenparamiliterunsurlar“özelleştirilmiş”şiddetörgütleri
haline getirilir.Kelle avcılığıyaparaközel savaşekonomisi içinde yerlerinialırlar.
Özel savaşoperasyonları,özel savaşmerkezlerinde planlanıpyürütülürler.Askeri operasyonlarla
siyasi adımlarıniç içeliği bumerkezlerde koordineedilir.
11. Askeri operasyonlardaküçükbirliklerle birlikte çatışmaalanlarındakuşatmaveyasüpürme harekâtları
içinbüyükçapta birliklerde devreyegirer.Ancakbunlaroperasyonlarsonundaeski konumlarına
dönmelerine rağmen,küçükbirlikharekâtlarısüreklidir.Sondönemde göze çarpanbudeğişim
ordularda,komandıvb.küçükbirlikharekâtlarındayeralabilecekaskersayısıartırılmayaçalışılırken
eğitimlerde de buharekettarzınınağırlık kazanmasıdır.Vurucugücü yüksek,mekanize yetenekler
sahip,ağırlıklıkomandı eğitimi görmüşbubirlikler,ayaklanmayakarşıharekâtlardakullanılabildiği
gibi bölgeselçatışmalaramüdahale içinde kullanılırlar.
Bölgesel çatışmalardamüdahalede“çevikkuvvet”adıylatanımlananbirlikler,emperyalizminbölgesel
çıkarlar uyarınca yürütülecekharekâtlardaveyabirbölgenindenetimaltınaalınmasındakullanılırlar.
Emperyalizminbölgesel jandarmalığıuyarıncaörgütlenenbirlikleresonderece hareketli,vurucugücü
yüksek,savaşkanyeteneklere sahipözelliklerkazandırılmıştır.
Çevikkuvvetkonsepti uyarıncaordulardasayısal azalmayagidilmesi planlanırkenarttırılanteknik
kapasitelerinyanısıra hareketliliğinve vuruşgücününenetkilihale getirilmesi,tugaydüzenine
geçilmesi gibiçalışmalardevametmektedir.
Eğitim:
Özel savaşın,küçükbirlikharekâtlarınadayalıyapısı,konvansiyonel savaşyöntemlerine göre eğitilmiş
birliklerinbu”özel savaştarzı”uyarınca da eğitilmelerini gerektirir.DYSyürütenülkelerde butürözel
savaşeğitimkamplarımevcuttur.Özellikle DYSkonusundauzmanlaşmışABD,İngiltere,Fransa,İsrail
gibi ülkelerde verileneğitimleruyarınca,kadrolarınıeğitenülkeler,yine buülkelerdengelenuzman
ve eğitimcileraracılığıylakendi özel savaşkampve okullarınasahipolmaktalar.Bukampve okullar
emperyalistterörizmiihraçetme misyonuylaçalışmaktalar.Kontrgerillakamplarındayetiştirilenlerin
bir bölümüemperyalistçıkarlardoğrultusundateröruygulamaklagörevli uluslarüstüteröristler
olduğugibi,birbölümüde yöneticikademelere gelmişkişilerdir.Örneğin;“ABD’ninSouthern
Commandisimli birokuluvardırPanama’da.Buokuldaşimdiye kadarenaz100 binLatinAmerikalı
askerineğitimgördüğüsöyleniyor.Dahası,1940 yılındanberi buokuldaeğitimgörenlerden170’nin
“kendi ülkelerinde”başbakanlık,bakanlık,ordukomutanlığıgibi görevlerde bulunduğuortaya
çıkmıştır”. (10) Bu okullardayetiştirilenkadrolar,birtaraftanemperyalistçıkarlardoğrultusunda
biçimlendirilip,Amerikanyaşamtarzını kabul edenve çıkarlarını kendi ülke çıkarlarınınbile üstünde
tutan kapitalistenternasyonal kadrolarıhaline geliyorlar.
Ordu güçleri ile birliktepolisgüçleri de DYSkapsamındabirdüzenlemeve eğitime tabi tutulmaktadır.
Kontrgerillakamplarında,uluslararasıpolisakademilerindeveyaorduların“özel” tesislerindeverilen
eğitimlerlepolisörgütleride biçimlendirilmektedir.
Eğitimintemelini,karşıayaklanmataktikleri oluşturmaktadır.Küçükbirliklerlehareket,gece
operasyonları,aramave yol kesme,baskın,pusugibi gerillataktiklerini de içereneğitimlerde,
sorgulamave işkence yöntemleri,operasyonelistihbaratıntoplanmasıve kullanılmasıgibi konularda
eğitimverilmektedir.Uygulamalardabireğitimsüreci olarakkabul edilmekte,uygulamadakarşılaşılan
herolgu,uygulananheryeni teknik,oluşturulan“eğitim-doktrinkomutanlıkları”tarafındananında
yeni birliklerineğitiminde kullanılmaktadır.Eğitimlerde,ayaklanmanınyaşandığıcoğrafya,sosyo-
kültürel özellikleri,ayaklanmacıörgütlerintarihi,siyasi talepleri,önderleri,politiktaktikleriyle birlikte
psikolojiksavaş,medyanınkullanılmasıgibi olgularıdaiçerenbirteorikeğitimdeyapılmaktadır.Yine
ayaklanmanınkır veyakentkökenli olmasınagöre eğitimfarklılaşmaktadır.
12. Oluşturulanbirikimlertalimnameyada“hizmete özel”kitapçıklarhalinegetirilip,heryenibilgininbu
kitapçıklaraeklenmesiyle dinamikbireğitimuygulanmaktadır.
Özel savaşçerçevesindekieğitim, kadrolarıngörevlerine göre değişimgöstermektedir.Er
düzeyindekilere günlükçatışmataktiklerive karşılarındaki gücüasgari ölçüde tanımalarınısağlayacak
bir eğitimprogramıuygulanırkensubayveyayönetici unsurlarastratejik,taktiksorunlarıiçerenbir
eğitimuygulanmaktadır.İstihbarateğitiminden,bölgenindili,coğrafi ve sosyolojiközellikleriniiçeren
bir dizi uzmanlıkeğitimi uygulanmaktadır.
Özel savaşeğitimininbirbaşkaparçasını,sivil unsurlarıneğitimioluşturmaktadır.Dahaçokkoruculuk
çerçevesindebulunduklarıbölgeyi ayaklanmacıgüçlere karşısavunmave askeri operasyonları
destekleme amaçlıyapılaneğitim,buparamilitergüçleri ordununyada polisinharekettarzlarıyla
uyumluhale getirme,istihbarattadeğerlendirme ve bölgeyi tanımalarındandolayıkılavuzolarak
kullanmaçerçevesindeyapılmaktadır.DYS’ninörtülüoperasyonlarındakullanılacakunsurlarise yine
özel harekâtkamplarındaeğitilmekte ve devletinaçıkçayapamadığıoperasyonlarıgerçekleştirerek
DYS’ninillegal ayağınıoluşturmaktadırlar.Yine bunlarınenileri çıkmışunsurlarıCIA yönetimindeki
terör merkezlerinde eğitilerekuluslararasıteröristlerolarakfaaliyetyapmaktadırlar.
DYS kapsamındaçalışma yürütülenülkelerinordugüçleri,askeri akademilerde özelsavaşeğitimi
vermekte “eğitimve doktrinkomutanlıkları”kurmaktalar.Yine polisgüçleri de oluşturduklarıözel
harekâtbüroları ve eğitimkamplarıylaDYS’ye uyumluhale gelmişlerdir.
İstihbarat:
Özel savaşınönemli organizasyonlarındanbirdiğeri istihbaratfaaliyetidir.Ayaklanmayıbastırma
amacında olangüçlerayrıntılı olarak ekonomik,siyasal,kültürel,jeografikve emniyetleilgili
konulardaistihbaratçalışmasıyürütür.Muhtemel ayaklanmabelirtilerini,halkınayaklanmacıgüçlerle
ilişkisinitespitetmekve engellemek,ayaklanmanınyapısını,hedeflerini,önderliğini,potansiyel
gücünü,eylemyöntemlerini saptamak,ayaklanmacıgücünü,eylemlerini ve istihbaratçalışmasını
önlemekamacıylayürütülenistihbaratfaaliyetiözel savaşınolmazsaolmazörgütlenmesidir.
Emperyalizminçıkarlarıdoğrultusunda,işbirliği içinde bulunanistihbaratörgütleri bilgi alışverişi
dışında ortak operasyonlardadüzenlemekte,birbirlerininistihbaratörgütlerini eğitmektedirler.
DYS’ninyürütümünde merkezi rolüolanCIA neredeyse bütünçatışmaortamlarındafaaliyet
yürütmekte ve çıkarınaparalel davranangüçleri destekleyerekayaklanmayakarşı faaliyetlerinaktif
olarakiçinde yeralmaktadır.Ayaklanmalarakarşıharekâtgüçlübiristihbaratörgütlenmesi
gerektirmektedir.Budurumulusal ve uluslararasıdüzeyde faaliyetyürütenistihbaratörgütlerinin
yanı sıra, örneğinhavaistihbarat,denizistihbarat,polisistihbaratvb.örgütlerininkurulmasınaneden
olmuştur.Ortayaçıkan pekçok istihbaratörgütleriylebirlikte,buörgütlerintekmerkezden
yönlendirilmesi sorunugündeme gelmiştir.Ayaklanmacıgüce karşı istihbaratfaaliyetinin
merkezileştirilmesitümDYSuygulamalarındarastlanılanbirolgudur.İstihbaratınbirleştirilmesi
merkezi organizasyonlarlasağlanmakta,böylece ayaklanmayakarşıoperasyonlardahadetaylıve
etkili planlanabilmektedir.
Ayaklanmayakarşıistihbaratfaaliyeti,ayaklanmanınekonomi-politiknedenlerindendolayıkısa
zamandatoplumunfişlenmesi sonucunudoğurmuştur.Ayaklanmacıgüçlerleilişkisi bulunsun
bulunmasın,toplumsalçelişkilerinbulunduğualanlardayaşayaninsanlarpotansiyel sistemkarşıtı
13. olarakdeğerlendirilmektedir.İşçi,öğrenci,aydınherkessistemtarafındanizlenip,gözetlenmesi
gereken,enazındanhakkında“bilgi”sahibi olunmasıgerekenkişilerdir.
Ayaklanmayakarşıyürütülenistihbaratfaaliyetininhedefleri,ayaklanmacıgüç,halkve dış
etkenlerdir. Ayaklanmacıgüç,önderlerindenkadrolarınakadarbilinirolmalı,halkkontrol edilmeli,dış
etkenleretkisizleştirilmelidir.Bumantıkladavranansistemyeterli istihbaratbilgisine sahip
olmadığındakör ve sağır kalmaktadır.BuDYS yürütümünübaşarısızlığagötürenetkenlerdenbiridir.
Ayaklanmacıgüç ve halküzerinde kontrolünkaybolmasıanlamınagelir.İstihbaratzayıflığı,özel savaş
örgütlerininetkili olmasınıengelleyecekve ayaklanmacıgüçlerinhareketalanınıgenişletecektir.Özel
savaşörgütlerinin istihbarateksikliklerini gidermekte profesyonel istihbaratörgütleri dışında
kullandıklarıbirdiğeryöntem -dünyadaki deneyimlerde de sıkrastlananbirolgudur- enetkilibilgiyi
ajan ve itirafçılaştırılmışunsurlardanalmaktadırlar.Bugibi unsurlarıelde edebilmekiçinözel çaba
gösterilmektedir.Böyleceörgütsel yapılarınçalışmamantığı,hedefleri,maddibirikimlerinedaha
kolayulaşılabilmekte,aynızamandapsikolojikharekâtazeminsağlanabilmektedir.Ajanve
itirafçılaştırılmışunsurlarkullanılarakayaklanmahareketi karalamave yalankampanyaları
yürütülebilmektedir.
İstihbaratfaaliyetiteknikolarakdörtayrı işlemdengeçirilerektamamlanır:
a) İstihbaratınihtiyaçlarınınbelirlenip,buihtiyaçlaragöre eldekiörgütlerinyönlendirilmesi,
b) Belirlenenkonulardaengenişve detaylıbilginintoplanması,
c) Toplananbilgilerinhamhaldenkullanılabilirhale getirilmesi,istihbari bilgininişlenmesi,
d) İşlenmişbilginindeğerlendirilmesini sağlayacakyayılmasıve pratikkarşılıklarınınalınması
şeklindekısacasıralanabilecekişlemleristihbaratıntoplanmasındanoperasyonel aşamayagelişini
anlatır. Yine istihbarat,açıkistihbaratyani,gazete,dergi,radyo,televizyon,devletkurumlarıyla
girilenresmi kayıtlardanelde edilenve kapalıistihbarat,yani gizli,dinleme,takip,sızmavb.yöntem
ve teknikaraçlarkullanılaraktoplananlarolarakikiyeayrılmaktadır.İstihbaratörgütleri tarafındansık
sık dile getirilenbirbaşkaolgu,istihbari bilginin% 80’ininaçıkistihbaratkanallarıylaelde edildiği
şeklindedir.
DestekFaaliyetleri:
Destekfaaliyetleri olarakadlandırılan,operasyonlarladolaylıbağlantılarıbulunançalışmalar,özel
savaşın etki gücünüarttıran özelliklerindendolayıönemli yönelişlerdenolmuştur.Operasyonlarda
“azami verim”sağlamaya,özel savaşaygıtlarınınharekethızlarını arttırmaya ve yüksekmanevra
yeteneği sağlamayayönelikadımlaratılır.Kır operasyonlarındahelikopterve uçakkullanmakbunun
entipikörneğidir.Ayaklanmacıgüçleri havadankuşatabilme,kritikalanlardaözel savaşgüçlerini hızla
dağıtıp toplayabilme özellikleriyle taktikmanevrayeteneğini arttıranhelikopterlerönemkazanmaya
başlamışlardır.Yine,gece görüşsistemleri,termal kameralarvb.gece operasyonlarındateknik
üstünlüksağlamaaçısındanözel savaşaygıtlarının yaygın olarakkullanmayabaşladığıyöntemlerdir.
Kentlerde isealandaharekethızınıarttıran, denetimindahaetkilibirbiçimdekurulmasınısağlayan
mobil araçlar,dinleme ve izlemedeelektronikaygıtlaryaygınolarakkullanılmaktadır.Özel savaş
örgütüböylece ayaklanmacıgüçlerintaktikavantajlarınıteknikgelişmelerle dengelemeyönündebir
çaba göstermektedir.
14. Gerekbu teknikyeteneklere olanihtiyacınbelirlenmesi,gerekse bulunupkullanımaaçılmasıdestek
faaliyetininsonucudur.Artıklojistikkavramıiçinde stratejikve taktikplanlamaların,çatışmayayönelik
ihtimal hesaplarınınyapılması,doktrinoluşturulmasıdaanılmaktadır.
-II-
Özel savaşkapsamındayaşanançatışmalarda özel savaşaygıtı tarafından uyulmasıgereken
“zorunluluklar”şöyle sıralanmıştır:
a) Çaba birliği sağlamak,
b) Düşmanınzayıf taraflarınaetkinsaldırılardüzenlemek,
c) Temel hareketi belirlemekve bundansapmamak,
d) Savaşı sürekli kılmak,
e) Çabukhareket,sertdarbe,süratle bitirme,
f) Coğrafi koşullardanyararlanmak,
g) Kuvvetkorumak.”(11)
Özel savaşihtiyaçlarınıbelirlenmesi,hükümetgüçleriyletambiruyumsağlanarakbu ihtiyaçların
giderilmesi,alınacakönlemlerkonusundadevletkurumlarınınhassashale getirilmesi,güçlerin
koordine edilmesi,özel savaşuygulamasınınzeminini sağlar.Böylece özel savaşuygulamasınınilk
adımlarındanolan“meşruluk”sağlanmayaçalışılır.Meşrulukzorve baskı uygulamalarınatemel
olmaktançok,bu zor ve baskının gerekçelerini açıklamakiçinkullanılır.Ayaklanmayanedenolan
zeminbaştanreddedilip,görmezdengeliniryadaertelenerek,öncelikayaklanmacıgüçlerin
etkisizleştirilmesineverilir.“Meşru”zeminsağlanabilmesiiçinalandabulunanayaklanmakarşıtlarının
veyatarafsızlarındesteği sağlanmayaçalışılır.“Meşruluğun”ayağıönemli ölçüde alandabulunan
işbirlikçilerinüzerine oturtulur.Burtaraftanmedyadesteği birtaraftandayerel işbirlikçi unsurların
elbirliğiylekapsamlıburbiçimde uygulananpsikolojikharekâtla,özel savaşpolitikalarınazemin
sağlanır.
Alandayürütülenistihbaratçalışmalarısonundaayaklanmacıgüçler,coğrafyave halkhakkındabilgi
toplayanözel savaşaygıtı, yaptığı askeri-politikçözümlemelersonucuhedeflerinibelirler.“Gerekli
güç” kullanımıçerçevesinde operasyonlardüzenlenir.“Azami verimve enazkayıp” ilkesiyle
yürütülenoperasyonlardayerel destekçileraktif hale getirilipözel savaşaygıtınaeklemlendirilirler.
Çatışma alanının özelliklerine göre asker,polisve işbirlikçi örgütleri beraberkullanılır.Ayaklanmacıları
halktanayırmak halkıayaklanmacılaraleyhineçevirmekiçinbaskıve zorsüreklileştirilir.Savaş
gündeliktaktikçatışmalarlaboyutlandırılır.
Ayaklanmacıgüçleri büyükoperasyonlarlaimhaetmekyerine -buyöntemi de dönemdönem
uygulamaklabirlikte,dahaçokonunkullandığıtaktiklere benzertaktikleruygulayarak,pusu,takip,
taciz vb.saldırı yöntemleriyanındaüslerinimhaedilmeye çalışılması,taktikgüçlerininpasifize
edilmesigibi uygulamalaragidilir.Ayaklanmacıgüçlerinhareketalanınıdaraltmakve üzerindebellibir
kontrol oluşturabilmekamacıyla“sınır güvenliği”ninarttırılmasın oluşturulandenetimli(tampon)
bölgeleruygulamasıve teknikkullanım(termalkameralar,mayınlarvb.) devreyegirer.
15. Ayaklanmacıgüçlere karşı, onungibi yaşayan,onungibi hafif silahlarladonanmışgüçlerle birlikte,
yerleşimalanlarınınbirbirlerine yollarlabağlanmasısuretiyle zırhlımekanize kuvvetlerde açık
çatışmada yerini alır.Ordularellerindeki bütünaraçlarıeldengeldiğince çatışmaalanındakullanmaya,
enazından güç gösterisi yaparakpsikolojiketki yaratmayaçabalarla.Yine çatışmaalanlarını
ellerindeki silahlarındenendiğibiralanolarakgörürler.Napalmvb.kimyasal silahlardenemedende
öte,özel savaşlardaresmi illegaliteörtüsüaltındadüzenliolarakkullanılmışlardır.
Özel savaşınyerüstügüçlerince yürütülenbuoperasyonlarınyanısıra, askeri polis,askeri istihbarat,
diğeristihbarataörgütleri,paramiliterörgütleraracılığıylayeraltıoperasyonlarınıyürütür.Devlet
illegalitesini kullananbuörgütlerkirli savaşınkayıp,kaçırma,suikast,gaspvb.uygulamalarını“özel
operasyonlar”kapsamındahayatageçirirler.Saldırıyıyapanda, saldırının gerekçeleri de -hattabazı
durumlardasaldırınınyapılacağı da- bilindiği halde“failler”devletinyasal organlarınca“meçhul”
bırakılır. Böylece yılgınlıkve korkuortamı beslenerek,gelecekyeni operasyonlarazeminsağlanır.
Özel savaşınşiddetuygulamalarıgündelikleşmiştir.Sistemkurduğumekanizmalarlaanındave etkili
müdahale etme yeteneğikazanmıştır.
Uygulamasıkır ve kentözelliklerine göre farklılıkgöstersede ilkeleri aynenuygulanır.Kentlerdeki
yoğunnüfus,yerleşimalanlarınıniçiçe geçmişolmasıözellikleridikkatealınarakoluşturulanözel
savaşaygıtı, istihbaratve denetimmekanizmalarınıdahagelişkinve teknikdonanımlıyaparak,askeri
operasyonlarındaşehirkoşullarınauyarlayarakkarşıönlemlerini almıştır.Uygulamafarklılıklarıpratik
boyutuylayaşanmaktadır.Teorikkapsamaynıdır.Zatenkırda faaliyetleriniyoğunlaştırmışayaklanma
hareketlerinin,kentbağlantılarıolması,kentmerkezli gelişenhareketlerinkırayağını kurmaları
sebebiyle özelsavaşaygıtıher iki yönde birhareketkabiliyeti kazanmaihtiyacıduymuştur.
-III-
Özel savaşuygulamasını,bataklığıkurutmakmantığıylahayata geçirmeye çalıştığıbirbaşka yöntem
çatışmanın yürütüldüğü“alandakontrol”üsağlamakve “alanhâkimiyeti”ne sahipolmaktır.
Ayaklanmagüçlerininyoğunolarakbulunduğukamplara,üsleresahipolduğu,faaliyetinde süreklilik
sağladığı,bölgelerde yapılanbüyükçaplıve uzunsüreli operasyonlarla,bölge,ayaklanmacıgüçlerden
temizlenmeye çalışılır.Bununardındanalanınkontrol altındatutulmasınısağlayabilmekiçin
ayaklanmacıgüçlerinbölgeyegeri dönmesini engelleyecekaskerikuvvetlerbırakılır.Bunlarlabirlikte
hemkontrol altınaalınmaya çalışılanalandahemde çevre alanlardatespitedilenayaklanmacı
güçlere karşıoperasyonlardüzenleyerekalankontrol altınaalınmayaçalışılır.Ayaklanmacıgücün
etkinliğizayıfladığıorandahalkailişkisini kesme imkânıartmaktadır.Alanhâkimiyeti kavramı
kapsamında,çatışma alanındabulunanbütünyollardagece gündüzyol güvenliğisağlanmayave bu
yollarınkontrol altındatutulmasıylaalandakonumlanmışbüyükbirliklerinihtiyaçduyduğu
malzemelerinulaştırılmasınıngüvenliği sağlanmayaçalışılır.Yol güvenliği aynızamandapsikolojik
savaşmalzemesi olarakdakullanılır.Alanhâkimiyeti için,birliklerinsorumluolduklarıalanlartespit
edilip,büyükgüçlerşeklinde buradakonumlandırılırlar.Alanahâkimiyetlerinigüçlendirecekşekilde
birliklerinateşgücü,hareketyetenekleri arttırılırken,özellikleyol güvenliği içinzırhlıbirliklerbölgeye
kaydırılır. Böylece alandakonumlandırılanbüyükbirlikler,kuşatmavb.taktiklerledenetimsağlamaya
çalışırken,küçükbirliklerde gece-gündüzoperasyonlarıylasürekli harekethalinde bulunup
ayaklanmacıgüçleri imhayaçalışmaktadır.Birbölgede temasedilenayaklanmacıgüçlerburada
sıkıştırılmakta buradankurtulduğundaöteki bölgede yine özel savaşgüçlerindekarşılanmaya
çalışılmaktadır.
16. Alankontrolüve hâkimiyeti taktiğinintemeli,“beyazbölgeler”mantığındankaynakalır.Ayaklanmacı
gücün etkinliğiningeriletildiğialanlarabüyükgüçleryığarak,yenidenetkinlikkurmasıengellenecek,
alandahalkayönelikbaşlatılacakişbirlikçilik,muhbirlikdayatmalarıile hemayaklanmacıgücüngizli
faaliyetleri tasfiyeedilmeyeçalışılırhemde uygulamayakonankitlesel cezalandırmayöntemleriyle
halkyıldırılarak ayaklanmacılaradesteğininengellenmesi amaçlanır.
-IV-
Özel savaş,ne kadar baskı ve katliamyaparsayapsın,ayaklanmayakarşı savaşilkelerinene kadar
uyarsa uysunbilmekgerekenbirgerçekvarki,konvansiyonel savaşlardaeldeedilennihai zafer
DYS’da aslaortaya çıkmayacaktır. Çatışmanın ekonomik-politiknedenlerindendolayıayaklanmacıgüç
askeri olaraketkisizleştirilebilse bile onuyaratansosyal çelişkilerortamıdevamettiğindenyayeniden
güçlenecekyadayerini birbaşkasıdolduracaktır.Bununbilincinde olanözel savaşteorisyenleri
“kabul edilebilirşiddetseviyesi”olaraktanımladıklarıkavramıkullanımasokmuşlardır.Ayaklanmaya
nedenolansorunlarıçözemeyecekolmanınbiritirafıolankavram, toplumu,ayaklanmanınyarattığı
şiddetve çatışma ile yaşamayaalıştırmayıönermektedir.Ayaklanmanınçatışmaseviyesi kabul
edilebiliryani toplumtarafındankanıksanabilecekbirnoktayaçekilmekiçinhemaskeriönlemlerle
ayaklanmanınetkisizleşmesineçabagösterilmekte,gerekse de toplumsal dinamiklerintehditve
kontrol altındatutulmasınazeminsağlamaktadır.Varolançatışmaetkisininazaltılmışolmasından
dolayısistemgüçlerininhanesine “başarı”yazarken,diğertaraftançatışmanın“etkisiz”de olsahalen
sürmesindendolayıtoplumsalbaskıve denetimmekanizmalarıvarlığınısürdürmeye devam
edecektir.
Kabul edilebilirşiddetseviyesiyle birlikte askeriolaraketkisizleştirilmeye çalışılanayaklanmacıgücün,
siyasi olarakda tasfiye edilmesine yönelikoperasyonlarınbaşlatılmasısürecidiraynızamanda.“DYS
sadece askeri güçle ne durdurabilirne de kazanabilir.Tümmilli gücün,çatışmayıyaratankaynaklar
üzerine senkronizeedilerekyönetilmesinigerektirir.”(12)
2) HükümetUygulamalarıDYS konsepti temelindeoluşturulanulusal stratejiuyarıncaaskeri
önlemlerle senkronizeolarak“sivil”tedbirleruygulamayakonur.Topyekünsavaşilanıgereği,devlet
bürokrasisinintümkurumlarıylanötralizasyonve kalkınmahamlelerineaktif olarakkatılımısağlanır.
Ayaklanmanınbulunduğuseviyeye göre hükümettedbirleri de farklılıkgösterir.Ayaklanmanın
başlangıçaşamasında “siyasi,ekonomik,kültürel vb.toplumsal koşullarıngeliştirilip,düzeltilmesi”
olarakformüle edilenadımile halkarasındaörgütsel ve psikolojikbağlarıngüçlendirilmesihedeflenir.
Doğal olarak buadımlar askeri hamlelerleparalel olarakplanlanıp,hayatageçer.Ayaklanma
yayılmayadevamettiği taktirde,ayaklanmacıgüçleri öncelikleaskeri olarakdengeleme ve bunun
ardından “kalkınma”adımlarının atılması süreci yaşanır.
Özel savaşınuygulanmasındahükümetlere düşenenönemligörevlerdenbiri,özel savaşın
uygulanmasıiçingereken“meşruluk”ortamınıyaratmaktır. Özel savaşkapsamındaortayaçıkacak
yıkım ve imhalarınzeminini hazırlayıp,doğal ve normal şeylermişgibigöstermekhükümetlerinasli
görevlerindendir.Hükümetelindeki hertürlükurumuyürütülenkirlisavaşınhizmetinesokarve
sağlıktaneğitime,hukuktansporahepsi birerkirlisavaşaygıtınadönüştürülür.
Devletkurumlarınınoluşturulanulusalstratejiyle kendi özgüllerinde uyumluhaldeolmalarıözel
savaşın temel ilkelerindendir.Buuyumunsağlanabilmesiiçinöncelikle özel savaşınmerkezi
yürütücülüğünüsağlayacakkomutasistemi oluşturulur.Bukomutakademesinde ordu,polis,
17. istihbaratbirimleri ve hükümet“enyetkili”kişilerce temsiledilir.Böyleceulusal stratejiyi uygulayacak
güçlerbirliği sağlanmışolur.Ancak,böylesi birmerkezileşme,çatışmalarınniteliğindendolayı,
bölgedekidevletgüçlerininkendi inisiyatifleriyle çalışmalarınıengellemeyecektirelbette.Özel savaşın
merkezi komutakademesinde ulusal strateji uyarıncauygulanacakanataktikdüzenlemeler,ihtiyaçlar
belirlenir,taktiklerinuygulanmainisiyatifleri çatışmaalanındaki devletörgütlerine bırakılmıştır.
Normal devletişleyişindeyanyanagelmeyecekkişi ve kurumlarözel savaşınbirsonucuolarakyan
yana gelebilirler.Buyanyana gelişleri enverimlihale getirebilmekiçinstratejikönemdekidevlet
kurumlarındaki (haberleşme,enerji,madenler,ulaşım, eğitimvb.)yönetici kadrolaraözel savaş
eğitimi verilir.Bueğitimler,“brifingler”şeklindeolabildiği gibidönemseldüzenlenenkurslarşeklinde
de olur.
DYS konsepti uygulayandevletlerde görüleneğilim,iktidarıneldengeldiğince merkezileşmesini
sağlayacakdüzenlemeleregidilmesidir.Genel olarak“koordinasyon”adıylaadlandırılanbu
merkezileşme eğilimi,özel savaşuygulamasıgereği ortayaçıkangüç merkezlerini de aynıhedefte
tutabilmeninaracıolabilmektedir.Özelsavaşta,karakteri gereğirefleksifve inisiyatifli müdahalelerle
yürütüldüğüiçinklasikdevletaygıtlarınınmevcuthızlarıylasüreçleremüdahalesininyetersizkaldığı
görülmüşolmalıdırki böylesi biryönelişe gidilmiştir.
Alanlarınözelliğine göre,kurumlarınkirli savaşauyumluhale getirilmesininbirbiçimidir
koordinasyonlar.Toplumsaldenetimmekanizmalarının-devletişleyişininhızve etkinliği artırılarak-
derinlemesinedüzenlenmesidir.DYSkoşullarındaherşeyözel savaşahizmetetmelidir!Diğerşeyler
ikinci önemdedir.
OHAL Uygulaması
Özel savaşuygulaması,çatışma alanlarındakurulabilecekazami denetim gerektirir.Oluşturulacak
toplumsal denetim, ayaklanmacıgüçlerinhareketlerinikısıtlayabileceği,halklatemasınıda
engellemeye yöneliktir.Buamacauygunolarakbaşvurulanyöntem“OlağanüstüHal Uygulaması”dır.
HemenhemenbütünDYSuygulamalarındabaşvurulanbiryöntemdir.OlağanüstüHal Uygulamasıile
çatışma alanında “sivil”görüntüaltındasistemli zorve baskıpolitikalarıhayatageçmeye başlar.OHAL
ilanıbir yanıylaalanda,çatışmanın ulaştığıseviyeyi anlattığıgibi,biryanıyla“dasivil”unsurlarca
“demokratik”yöntemlerle uygulananörtülübirsavaşınifadesidir.Görüntüdedenetim“sivil”lerdedir
ancak, yürütümtamamenmilitaristgüçlerdedir.OHALilanıile genellikle benzeruygulamalarhayata
geçirilir.Kısabaşlıklarlasıralayacakolursak:
- Alanayerleşmeyi yasaklamak,girişçıkışı sınırlamak,belli yerleşimyerlerini boşaltmakbaşka
yerlere göçertmek,
- Alandaki tümhaberleşmeyi sınırlamakve denetimealmak,
- Gıda maddesi ambargosuuygulamak,tarımsal ve hayvansal faaliyetesınırlamagetirmek,
- Sokağaçıkmayı sınırlamakveyayasaklamak,
- Kişilikve özlükhaklarınayöneliksınırlamalaryapmak,
- Basına sansür uygulamak,alanadışarıdangelenyayınlarıengellemek,
- Alandaki topluluklarıfişlemek,
18. - Demokratikzemindeki tümtalepve eylemlerisınırlandırıp,engellemek,
- Sınır ötesi hareketdüzenlemek,gibi uygulamalardevreye sokulur.
OHAL uygulamasıiçinoluşturulankoordinasyonlar,alandakitümyerleşimbirimleri arasında
bağlantıyıve eşgüdümüsağlar.Sivilve askeri denetimile kontrolmekanizmalarıçatışmaalanlarında
merkezileşir.Özellikle militaristörgütlerinsenkronizebirşekilde çalışmalarısağlanır.
Özel savaşuygulamalarınagerekenmaddi zemini sağlayanOHAL,alandauygulanabileceken yüksek
denetimi,toplumsal yaşamıntekbirkontrolünüsağlayarak,devletişleyişinde ortayaçıkanveya
çıkması muhtemel istikrarsızlıklarıengellemeyi amaçlar.OHALuygulamasınınolmadığıyada
kaldırıldığı ortamlardaismi değişse de aynıiçerikteki yöntemlerbaşkadevletorganizasyonlarıyla
hayata geçirilir.
Özel savaşın,“nötralizasyon”mantığıylauygulamayakoyduğuOHALuygulamalarıçatışma
alanlarındaki ayaklanmacıgüçlerinhareketalanlarınıdaraltmayıplanlamaklabirlikte,halkile olan
temaslarınıda engelleyerekhemlojistikimkânlarınıdenetimaltınaalmayıhemde halkhareketlerini
pasifize etmeyi denemektedir.
Koruculuk(EvBekçileri) ve Göçe zorlamaUygulaması:
Nötralizasyonmantığınınbirbaşkauygulamabiçimidir.Birtaraftanayaklanmacıgüçlere karşı
saldırılar gerçekleştirirken,diğertaraftanayaklanmabölgelerinde yaşayanhalkkitleleriçatışma
karşısında aldıklarıtavırlara göre farklı uygulamalaramaruzbırakılırlar.Ayaklanmanınlehinde taraf
olankitlelerdevletterörü,katliamve göçpolitikalarınatabi tutularak,halksaflarındayılgınlıkve
teslimiyetyaratılmayaçalışılır.Ayaklanmayakarşıolanunsurlarise devletgüçleri lehine aktifleştirilir.
DYS literatüründe “home quard”(evbekçileri)olarakadlandırılankoruculuksistemi, özelsavaş
içerisinde ayaklanmayakarşıkullanılanyöntemlerdenbiridir.Ayaklanmabölgesini ve ayaklanmacıları
tanımaları nedeniyle askeri organizasyonlaradahil edildikleri gibi,psikolojiksavaşve istihbarat
konularındada özel savaşahizmetederler.Ayaklanmahareketi aleyhineişbirlikçi unsurlar,
oluşturulankuşatmave barikatmalzemeleridir.Çatışmaalanlarınınözelliklerine göre koruculukfarklı
biçimlerdeuygulanabilir.Köyde başka,kenttebaşkabiçimleralabilir.
Uygulamanınbirdiğeryanı ize devletgüçleri ileişbirliğine yanaşmayanveyaayaklanmacıgüçleri
destekleyenhalkkitleleriningöçe zorlanmasıdır.Suyukurutup,sudaki balığıavlamasevdasındaki
devletgüçleri buyerleşimalanlarındayaşayanhalkkitlelerininkendidenetimlerinindahafazlaolduğu
alanlaragöçe zorlar. Bu uygulamaylaayaklanmahareketininyeni yeni alanlarasıçramaihtimaline
karşı, tamamendevletgüçlerinindenetiminde olan,“özel yerleşimalanları”kurulup,halkbu
alanlardayaşamayazorlanmıştır.Kitle hareketininrehabilitasyonunuamaçlayanbuuygulamalarda,
ayaklanmayanedenolanekonomik-politikgerekçelertamamenpropagandif amaçlıolarak
giderilmeyeçalışılmakta,böylece ayaklanmalehinetaraf olanların,tarafsızlaştırılmalarındanöteye
ayaklanmahareketi aleyhine aktif tavıralmasıhedeflenmektedir.Göçuygulamasınınbirbaşkaamacı
-ayaklanmayataraf olsunyada olmasın- halkkitleleriningöçsonundaaçlık,yoksulluk,işsizlikve
hastalıklarlakırdırılarakcezalandırılmasıdır.
“Kalkınma”Uygulaması:
19. Kalkınmapolitikalarınıniçtemel başlığıverdir.İlki,ayaklanmanınekonomik,politik,kültürel
gerekçelerineyöneliköne çıkartılan“iyileştirme”çabalarınıkapsar.İkincisi,ayaklanmabölgesinde
bozulanyada tamamenortadan kalkandevletişleyişiniyenidenkurumsallaştırmayayöneliktir.
Üçüncüsü de,ayaklanmacıgücü askeri olarakimhaedebilmesi amacıylayürütülecekaskeri
operasyonlarınmaddi ihtiyaçlarınıkarşılayıp,uygulamazeminlerini hazırlamayayöneliktir.
Saydığımız bu üç başlıkçerçevesinde,hükümet,halka,ayaklanmacıgüçlere ve dışfaktörlere
ayaklanmayıdirektyada dolaylıolaraketkileyebilecekgüçlere karşıfarklıtavırlar içinde olacaktır.
Ayaklanmanınhenüzbaşlamadığıveyaetkisizolduğualanlarda,“güvenartırıcıtedbirler”alınır.Bu
alanlardadevletişleyişini istikrarlıhalde tutmaya,halkınekonomikyaşamınıiyileştirmeye,toplumsal
dinamikleri denetimaltındatutup,bunlarüzerinde kuşatmauygulamayaçalışır.Bu alanlarda
toplumsal yaşamıkendi belirlediği gündemleretrafındasürdürerek,ayaklanmanıngerekçe ve
gerçeklerine yabancılaştırmayaçabalar.Bütünbunlararağmenortayaçıkan çatlakseslerrejim
düşmanı,teröristilanedilip,cezalandırılır.topyekünsavaşınilanındanitibarenayaklanmacıgüçlerle
ilişkili olsunveyaolmasın-sisteme karşıenufakbirtepki sertkarşılık alır.Özel savaş,devletgüçlerinde
öyle refleksleroluştururki sistemiçi unsurlartarafındanbile dile getirilse hertürlüeleştiriye
tahammülsüzyaklaşılır.Devletinbütünüözel savaşagöre pozisyonaldığıve kadrolarınıbuna göre
eğittiği için,ortayaçıkandisiplinensıradantalepleri bile sistemkarşıtlığıolarakalgılar.
Çatışma alanına yönelikuygulamasındaise,ayaklanmanınvarlıkgerekçelerini dikkatealanbir
yaklaşımdanöte,bu -gerekçeleri -eldengeldiğince- ortadankaldırmayan,ancaktoplumsaluzlaşmalar
yaratmayı hedefleyen,hattaayaklanmacıgüçleri reforme etmeyi planlayankısmi “iyileştirmeler”
yapılabilir.“Ayaklanmanınilksafhalarında,şiddetinseviyesi henüzdüşükiken,kamuoyununenerjik
gayretleriyle gerekli reformlarınuygulanması,polisve yönetimbaskısı,yargı organınıncanlılığı ile
bunlaraordununtehlikelibölgelerinkontrolünüele geçirmesi eklenince”(13) ayaklanmacıgücün
reformistzemineçekilmesininortamıoluşmuştur.Bupolitikasonucundaayaklanmacıgüçler,
reformistzemineçekilemiyorsabileittifakgüçlerindenayrıştırılmayave marjinalleştirilmeye çalışılır.
Sistemin“iyileştirme”adımıatabilecekyeteneğivarsa,toplumunihtiyaçlarınacevapveremese de bir
umutev beklentiyaratabilmesi durumundadahi halkile ayaklanmacıgüçleri birbirinden
ayırabilmeninimkânınıyaratabilir.Ayaklanmanınetkisinisınırlayan,gelişimini geciktirenbirhamle
olarakbu adımın “istikrarı” sağlamadayine de tekbaşınabaşarı şansı yoktur.Devreye mutlaka
caydırıcılık yaratmakamacıyla militaristgüçlergirerve esasolarakbugüçlerinetkisinitamamlayanbir
öğe olur “iyileştirme”adımları.Bunoktadaki sihirli sözcük“uzlaşmadır”.Sistemçözme yeteneği
olmadığını bildiği sorunlarıbirşekildetoplumsal uzlaşmalaryarataraksönümlendirmeye,gündemden
düşürmeye çalışır.Busüreç krizlersürecidir,sistemiçin.Yaşanankrizlerinnedenleriolanekonomik
politikgerekçelerortadankaldırılamayıncasistem, krizlerlebirlikte yaşamayeteneği kazanmaya
çalışır. Krizyönetimi buaçıdan önemkazanır,sistemiçin.Onakrizi eniyi yönetebilecekkadrove
örgütlergereklidir.Bundandolayıdaiktidarınımerkezileştirmeyive dahafazlamerkezileştirmeye,
krizleri yönetecekmerkezlerkurmayayönelir.
Dış faktörlere yönelikise;ayaklanmacılarınideolojikbenzerlikveyabölgesel çelişki ayrımları
değerlendirmesiYDDkoşullarındagerekli birhamledir.Halklarınkaderlerininiçiçe geçmişolmasıve
emperyalizminbölgeselpolitikaları,böylesidayanışmalarınzeminini sağlamaktadır.Halkların
kardeşliği temelinde yaşanacakdayanışmalarbölgesel devrimolanaklarıaçısındanda önemlidir.Bu
gerçekliğinbilincinde olanemperyalistsistemDYSyürütendevletlerle birliktedavranıp,destek
20. vermektedir.Hükümetler,ayaklanmacıgüçlerindışyedekgüçlerdenyoksunbırakmakiçinuluslararası
anlaşmalardan,ekonomiktavizlere kadarbirdizi hamle yaparakmüdahalede bulunmaktalar.
Kalkınmabaşlığı altındatoplananuygulamalardananlaşılacağıgibi yönelişlerinözünde,toplumsal
sorunlarıçözmeye yönelikdeğil,halkkitlelerinipasifizeederekveyamanipülasyonlarlayönlendirerek
sistempolitikalarınınkuyruğunatakmave karşı devrimci birayaklanmayaratmaçabası vardır.
“Kalkınma”projeleri olarakuygulananlargerçeksorunlarlaancakdolaylıilgisi olan,uygulamayıbasit,
fazlamaliyeti olmayanve medyatikgösterilere enfazlaimkântanıyanlardır.“Kalkınma”programları
ilanedildiğinde dikkatçekenolgu,büyükorandasavaşve bölgesel çatışmalaramüdahaleleruyarınca
modernize edilmesibununsadece ilkadımıdır.Emperyal niyetlerle de desteklenenözel savaş
uygulamasısilahsanayiininbuçatışmalaragöre kurulmasıveyadüzenlenmesini de gerektirir.Askeri
sınaî kompleksboyutundaortayaçıkangelişmelerbuihtiyacınürünüdür.
Ayaklanmabölgelerindedevletişleyişinin“olağanüstü”yöntemlerle sağlanabilmesi bubölgelere özgü
bir ekonomikişleyişyaratır.Özel savaşkoşullarındabölgeninhemekonomikhemsiyasihemde askeri
yönelişlerininelindetoplayangüçlerbudenetimdışıortamdanfaydalanarak,uyuşturucudannükleer
maddeye,silahtanpetrolekadarbirdizi kaçakçılıkmekanizmasıkurarlar.Bizzatçatışma
bölgelerindekidevletgüçleri tarafındanorganize edilenve özel savaşuygulamasınınoluşturduğubir
ekonomi oluşur.Özelsavaşınbüyükaskeri modernizasyonplanlarıve bunlarınaracılıkları da hesaba
katıldığındaülke ekonomisindeönemli bir“gelir”kaynağıhaline gelir,özel savaş.Buözel savaş
ekonomisidir.
“Kalkınma”hamlesininresmi olarakidlegetirilmeyenve ağırlıklıolarakistihbaratörgütleri kanalıyla
örgütlendirilmişkısmıdır.Sivil faşistörgütlenmelerözel savaştaaldıklarıgörevlerinyanındabuözel
savaşekonomisininde önemli ayaklarındandır.
AYAKLANMAYA KARŞIHESAPLARVEAMERİKAN BARIŞI
DYS uygulamasındahükümetler,ayaklanmalarınniteliği,siyasihedefleriuyarıncabirplanasahiptirler.
Böylesi planasahipolmadıklarındainisiyatifinve etkinliğinayaklanmacıgüçlerdeolmasıkaçınılmazdır.
Plansızlığınsonuçlarınınne olduğunubilenkapitalistsistem, doğal sınıf refleksleriyle davranıp,
dayanışmasınıgöstermektedir.Özellikle dünyanınpaylaşımıkapsamındaemperyalistçıkarlarahizmet
edecekenufakbirkaya parçası hakkındabilgi ve istemlere sahipolanemperyalistsistem,
ayaklanmanınyaşandığıülke egemenlerinin böylesiplanlarıyoksadahi,danışmanlarve uzmanlar
göndererekbutürplanlarasahipolmalarınısağlamaktadır.
Planlar,yalnızcaayaklanmanınbastırılmasıüzerine değil,ayaklanmanınyayılmasıve dahada
güçlenmesi durumundatakınılacaktavırlarıda kapsamaktadır.Yaşanan örneklerdengörünebildiği
kadarıyla,ayaklanmadenetimdışınaçıkmaya,sitemintemellerinisarsmayabaşladığıandanitibaren
ara çözümleryaratma anlamında,siyasal-ekonomik-kültürel tavizlerverme durumuortaya
çıkmaktadır. Ayaklanmanınniteliğinegöre;kültürel özerklik,siyasaltemsiliyet,ekonomikdüzenleme,
federasyonvb.biçimleralanönermelersistemindevamıiçinverilmiştavizlerolmaklabirlikte
ayaklanmanıngelişimini birseviyede kontrolaltınaalmakve reforme etmeye yönelik biradımıdır.
Emperyalizmin,DYSyürütülenve ayaklanmahareketininengellenemediği ülkelereyöneliksomut
önermesi “Pax Americana”dır.Özelde ABD’ningenelde emperyalizminçıkarlarınıntehlikeyegirdiği
durumlarda,emperyalistgüçlerinaçıktaraf olmaktan,uzlaşmayaratıcı, ara çözüm bulmaamacıyla
“hakemlik”rolüne soyunmasıylaemperyalizminçıkarlarınınbirşekilde sürdürülmesininadıdır“Pax
21. Americana”.Ayaklanmacıgüç,emperyalistçıkarlarıideolojikve pratikolaraktehditetmiyorsa,“her
şeye rağmen kabul edilebilirbirşeydir.Eğerayaklanmanınönderliği emperyalistçıkarlaruyarınca ikna
edilemiyorsa,böylesi birönderlikyaratılmayavarolanönderlikrehabiliteedilene kadaruğraşılır.
Filistin’de,GüneyAfrika’dabenzersüreçleryaşanmıştır. Aynı zamanda,çatışmada gelinenyeni bir
denge durumuve ayaklanmahareketininiradesini kabullenmeyi de ifadeedenPax Americana,sistem
içinde birçözümarayışıdır. Özellikle siyasitemsiliyetboyutundaortayaçıkangelişmeler,bazen
burjuvazininçıkarlarınıbizzatayaklanmahareketine savundurmadurumudahi yaratabilir.Ara
çözümleri kabulleniş -dahagüçlübirsaldırıiçingüç toplama,ortamı hazırlamadeğilse bureformizmi
doğurur.Amerikanbarışısorunlarınköklüçözümünüdeğil,ertelenmesini veyageçiştirilmesini
hedefler.“Pax Americana”döneminde sistem, çatışmalarduracağıveyaasgari seviyeyeineceğinden
kendi tahribatınıonarmasürecidiraynızamanda.Hatta bazı durumlardasorunlarınçözümünü -
sistemdeğişmeden- ayaklanmahareketininsırtınayüklediğinden,ayaklanmahareketiningüç
kaybettiği,sistemgüçleriningüçkazandığıbir yöne doğruda akabilir.
Çatışma, taraflardanbirinindiğerinegöre dahagüçlenip,dengeleri bozacağızamanakadar
ertelenmiştir.Bütündengelerde olduğugibi Pax Americana’nın dazamansal birsınırı vardır. Ya
kurulandengeleroturacakve taraflartarafındankabullenipsistemkendisini onaracakveya
ayaklanmahareketi tahribatlarınıonarıp,güç biriktirip,yeni ittifaklarlabirlikteayaklanmahareketini
sisteminyıkılmasıhedefine doğrugeliştirecektir.
Amerikanbarışınınenönemli ilkesi,ayaklanmahareketininsilahlarınıteslimetmesidir.Askeri
teslimiyetiifade edenböylesi birtalepreformistpolitikalarıkabul etmeninistenilenilkbedelidir.
Böyle birkabulleniştensonra adımadım ayaklanmahareketiniyaratanhangi kimlik,iradi güçvarsa
hepsi etkisizleştirilmeyeçalışılacaktır.Silahlarlakurulandengesilahlarlakorunur.
Tüm bunlarlabirlikte,uzunsüreliçatışmalarınuğrayacağıkonaklardanbiridirbarış.Özellikle,ulusal
kurtuluşçuhareketleraçısındanbuböyle gözüküyor.Herulusal kurtuluşmücadelesiaynızamanda
sosyal kurtuluşile taçlanmalıdır.Buaçıdan baktığımızdaayaklanmahareketiningüçtoplama,
tahribatını onarma,siyasi iradesini ve temsiliyetini kabul ettirme,kitlesinidinlendirme,uluslararası
alandameşruluğunugüçlendirme adımıolaraktaktikyönelişleri veyageçişsüreçlerinihedefleyen
“barış” adımları hemgerekli hemde kaçınılmazdır.Ayaklanmahareketini sosyalkurtuluşataşıma
iddiasınıkaybetmediği ve buyönlüadımlarınısürdürdüğüsürece bukonak,geçici birdurumuifade
eder.
DüşükYoğunlukluDemokrasi:
DYS stratejisinintemelunsurlarındanbirdiğeri DüşükYoğunlukluDemokrasidir.Özel savaş
uygulamalarınıbütünleyen,kirli yüzünüperdeleyen biraraçtır.Çatışmanın yaşandığı ortamda,
toplumsal güçlerindemokratik,devrimci taleplerinisistemiçinde sönümlendirip,demokrasimaskesi
altındaözel savaşuygulamalarınınmeşruluğunusağlar.Kavramsalyapısındananlaşılacağıgibi ortada
bir demokrasi vardır.Buadı var kendi yokbirdemokrasidir.Buadı var kendi yokbirdemokrasidir.
Parlamentoseçimlerininyapılmasıve sisteminböylece onaylatılmasıdır.Militaristpolitikaların
“seçilmiş”ve “sivil”kişilerceuygulanmasıolanDYD,toplumdaki muhalif hareketleri etkisizleştirirken,
statükocu,muhafazakârbirsisteminbaskılarınısimgelemektedir.DYD,sahipolduğu“demokrasinin,
yoğunluğunundüşüklüğü”durumu,baskıyoğunluğununyüksekliğininifadesidir.Emperyalizmin,
özellikle sosyalistsisteme karşıdemagojikbirolguolarakdile getirdiği“demokrasi”kavramıimhave
baskı politikalarınınüzerine koyulansostur.DYDkoşullarındatoplumsal muhalefet;sistemin -düşük
22. yoğunluktadaolsa- “demokrasinin”koşullarındanfaydalanıp,sistemiçi kanallardakendi taleplerini
ifade etme veyazorve baskı uygulamalarıylamarjinalleştirme arasındabirseçime zorlanmaktadır.Ya
düzeniçi çalışıp, reformistzemine çekilecektir -ki sistemtoplumsal muhalefeti birzeminde eritmek
içinbelli esnekliklergösterebilmektedir- yadaradikal zeminde kalınacakise,yargısızinfaz,katliamvb.
uygulamalaramaruzbırakılarakhalklailişkilerinikesmeyeve marjinalleşmeyeitilecektir.Butoplumsal
bir rehabilitasyonprogramıdır.
Özellikle DYS uygulamasındabirtiyatrosahnesi olanparlamentove figüranlarıolan
parlamenterleriyle,göstermelikbirişleyişolarak,yalnızcaseçimve parlamentokavramlarına
sıkıştırılan demokrasi,devletinişleyişinde sağladığıresmi illegaliteye meşruluksağlamakla
yükümlüdür.Buyükümlülüğünbirkısmı,reformistzemine çekilereksisteminrehabilitasyonunaolan
unsurlarınsırtındadır. Sistemindeğişmesi talebinden,sistemin“iyileşmesine”iknaedilenreformcular,
toplumsal dinamiklerinpasifizeedilmesi işini üstlenirler.
DYD, ayaklanmanınyaşandığıveyaaskeri darbelersonrasındaki sisteminaskeri yönetimlerdensivil
maskeli yönetimleregeçtiği,toplumsal muhalefetinbastırıldığısüreçlerdeuygulamayakonur.Devlet
işleyişinde istikrarsağlamanınaracıdır.
Ayaklanmabölgelerinindışındakalanyerlerde,toplumsal muhalefeti denetimaltındatutmave
ayaklanmacıgüçlerle rezonansagelmesiniengellemeye yönelikbiradımdıraynı zamandı.Bu yönüyle
toplumsal çatışmanınyayılmasınıkarşı bir süspansiyondur.
Darbelersonrasında,toplumsal muhalefetin,siyasetarenasındayerinialmasısürecinde,daha
toplumsal dinamikler,döneminetkisiniüzerlerindenatmadankuşatıp,etkisizleştirme,önderliklerini
tasfiye etme çabasındaolur.Buuygulamanıntemel özelliği,toplumsal öfke,dahabirikim
aşamasındayken,sisteme zararverme aşamasınagelmeden,bubirikimleri sönümlendirmeye yönelik
organizasyonlarasahipolmasıdır.Toplumsaldinamikleridıştandevletzoruile kuşatan,içtenise
işbirlikçi unsurlarladenetlemeye yönelikörgütlülüklerkurar.Böylece birikimler,niteliksel dönüşüm
yapmanoktasına yükselmedenetkisizkılınmayaçalışılır.Bütünbunlardemokrasi maskesiyle yapılır.
Mücadeleyi radikal zemindegüçleri düzeniçileştirip,reforme etmeyadayargısız infazve katliamlarla
marjinalleştirmeye çalışansistem,buikisi arasındabirtercihe zorlamaktadır,radikal zeminde
bulunanları.Böylece uçlaraitmektedirayaklanmacıgüçleri.İkisindenbirini tercih,sistemin
önermesidirancaksistemnasıl ki birolguyatekbiraraçla yaklaşmıyorsaayaklanmacıgüçlerde
olgularatekbiraraçla yaklaşamazlar.Ne demokratikzeminde faaliyetreformizmdir,ne de faaliyeti
süreklileştirici ve yıkıcı araçlar kullanmakmarjinalliğenedenolur.Buikisininsentezini,faaliyet
özellikleri iyi ayırtedipyapabilmekgerekir.Birtaraftanmeydanıreformisteğilimlere bırakmamakve
demokratikzemini iyi değerlendirmekdiğertaraftansistemiyıkacakaraçlara sahipolmakbir
zorunluluktur.Sisteminhamlesiböyleboşaçıkartılır.
DESTABİLİZASYON UYGULAMASI
DYS uygulamasıçerçevesinde ülkedüzenlerini gerektiğinde istikrarsızhale getirmek(destabilize
etmek) ve buevredensonraAmerikanyanlısıaskeri darbeleri gündeme getirmekbulunduğunuda
belirtmekgerekir.Sistem,işleyişini verili koşullardadevamettiremeyeceknoktayageldiğinde,
toplumsal dengelersisteminihtiyaçduyduğuekonomipolitikuygulamalarınınhayatageçmesineizin
vermediğinde,atacağıadımların meşrulukzemini kalmadığındaartıkihtiyacıolanyönelişleri zorve
23. baskı ile hayatageçirmeye çalışır.Meşruluksorunununanlamı,ekonomi politikuygulamalarının
zeminini hazırlamaktan,zorve baskıuygulamalarınıngerekçelerini hazırlamayadoğrukayar.Bu kez
baskı uygulamasınınmeşruluğunuispatlamakzorundadır.Bunuise kontrgerillataktiklerindenolan
toplumsal yaşamıdestabilizeederekyapar.Yani toplumsal yaşamıistikrarsızlaştırarak,istikrarın
yaratılmasını toplumsal birihtiyaçolaraklanse ederekBöylece toplumsalsorunlarkarşısında“taraf”
olandevletgizlenmeyeçalışılarak,sorunlarınçözümününtekaracıve hakemi rolüne soyunulur.
Destabilizasyonharekâtında,toplumsal yaşamterörizeedilir.Toplumsal yaşamdaölüm, katliam,
baskı vs.olağanlaştırılır.Bu politikalarbizzatdevlettarafındanorganize edilirve yönetilir.Toplumsal
çelişkilerdendoğançatışmaortamlarıprovoke edilerektepkilerinbilinçli ve doğruhedeflere
yönlendirilmesi hedeflenir.Bütünbuçatışmalardadevletinhakemrolüve mazlumimajınıbesleyen
operasyonlaryapılır.Toplumdaki bütündinamiklerdin,kültür,sınıf farklılıklarıkeskinleştirilip
provokasyonortamıgüçlendirilir.Birbirleriyle çelişkisiolanherdinamikbirbirleriyleçakıştırılır.
Böylece istikrarsızlaştırmasağlanır.Bütünbuuygulamalar,egemenlerinhedefledikleriekonomi-
politikalarınınbaskıyoluylaçatışmalardandolayıyorgundüşürülmüşkitlelerüzerinde uygulanmasının
enönemli aracı olanaskeri darbelere gerekçe hazırlamakiçindir.
Askeri darbeleryapılır,tümdemokratikhaklargaspedilirve ordubaskısıaltındaegemenlerinönceki
dengelerle uygulamayacesaretedemedikleri ekonomi politikalarıtoplumsal dinamiklerinbaskıaltına
alındığı, ayaklanmacıgüçlere karşısavaş yürütüldüğükoşullardauygulamayaçalışılır.Oluşanyeni
denge durumundadevlet,kendini yenidenbiçimlendirir.İstikrar,sisteminsömürümekanizmalarının
düzenli çalışmasıdır.Bununiçinde enufakmuhalif sesinsusturulmasıgerekir.Darbelerle birlikte
başlatılandevrimci dinamiklerinrehabilitasyonu,ilerikidönemlerde olasıayaklanmaihtimallerini
engellemeye yöneliktir.
CEZAEVLERİVE AF UYGULAMASI
Özel savaş,ayaklanmahareketininyalnızcafiziksel tasfiyesiyönüyle değil ayaklanmahareketinin
bilincini,kararlılığını,geleneğinisürdürdüğütümalanlarakarşıbirsaldırı içindedir.Saldırınınodağına
koyduğualanlardanbiri de cezaevleridir.Dışarıdazorve baskıuygulamalarıile tasfiye ve imha
etmeye çalıştığıayaklanmagüçlerine saldırılarıcezaevlerindede devameder.Buanlamıylaşiddeti
bütünlükve süreklilikarzeder.NATO,nasıl “gladio”örgütlenmesiyleörgütselbirmodel önermesine
sahipse yine cezaevleri açısındandaüye ülkelerdeuygulanmaküzere önermelere sahiptir. Özel
savaşın cezaevlerinesaldırısınıntemelindeayaklanmacıgüçlere yönelikolarak,teslimiyet,moral
yıkım, örgütsel tasfiye yaratmaçabasıyatarken,yapılankatliamve tacizsaldırılarıylahalkıngözü
korkutularak,ayaklanmahareketine destekleri engellenmeyeçalışılır.Yine cezaevlerinde işbirlikçilik
ve itirafçılıkdayatmalarıylaayaklanmahareketinintasfiye edilmesi denenmekle birlikte halka,
ayaklanmacıgüçlere yönelikgüvenkaybıyaratılmayaçalışılır.
Ayaklanmahareketininörgütsel sürekliliğinide zaafauğratmave böylece güçyaratma mantığına
dayananoperasyonlar,öncüleri cezaevlerine doldurupburadateslimalmave rehabilitasyon
politikalarıyladevameder.Saldırınınhedefi direktolarakirade,kararlılığızaafauğratmayayöneliktir.
Bu anlamıyla,sistemingüçlülüğünü,ayaklanmahareketininzayıflığınıpropagandaetmeye yönelik
psikolojikharekâtalanlarıolarakdakullanılırcezaevleri.
Yine tasfiye ve teslimiyetpolitikalarınınbirdiğerörneği “af”uygulamasıdır.Ayaklanmasaflarında
teslimiyetve güçkaybıyaratmak,işbirlikçiliği yaygınlaştırmakamacıylaaf çıkartılır. Affedilenlerhem
24. ayaklanmahareketi hakkındabilgi kaynağıhemde psikolojiksavaştakullanılacakmalzemelerdir.
Hemenherözel savaşharekâtıdönemdönemaf uygulamasınabaşvurmuştur.Yenilgi ruhhalinin
yaşandığı birortamda etkili olabilen“af”uygulamasınıbaşarıylasürdürülenayaklanmahareketlerine
karşı psikolojiksaldırıakmacıylabaşvurulanbiryöntemdir.
3) PSİKOLOJİKSAVAŞ
DYS stratejisininherbiraşamasındapsikolojiksavaşyöntemleri uygulanır.Psikolojiksavaş,psikolojik
harekâtlarlahayatageçirilir.Özellikle2.DünyaSavaşıylabirlikte yaygınolarak uygulanmayabaşlanan
psikolojiksavaş,savaşeyleminindestekfaaliyetiiçindeyeralır.Psikolojiksavaşınbaşlıcauygulanma
alanları,ayaklanmacıgüçler,ayaklanmayıdestekleyenhalkkitlesi,tarafsızhalkkitlesi,kamupersoneli
ve yabancı gözlemcilerdir.Herbirhedefinözellikleri çözümlenerek,onauygunpsikolojikharekât
yürütülür.
Temel amacı ayaklanmahareketini gözdendüşürüp,halktantecritetmek,ayaklanmahareketinin
moral değerlerini zayıflatmakayaklanmahareketi saflarındahuzursuzluk,güvensizlikyaratmak,ayrım
noktalarıoluşturmak,bölünmelere,ayrılmalaranedenolmaktır.
Böylece ayaklanmayaaktif destek,kitleile ayaklanmahareketininilişkisi kesilmeye çalışılarak,bukitle
tarafsızlaştırılmayayada ayaklanmayakarşıtaraf olmayadoğruitilmeye çalışılır.Diğerhalkkitlelerine
yönelikise,ayaklanmahareketininbaşarılarıgizlenip,başarısızlıklarıabartılaraksistemini güçlülüğünü
vurgulayarakgerçeklerinbilinmesini engelleyenbirçabaiçinde olunur.
Psikolojiksavaşuygulamasının önemverdiğibirbaşkaalankamupersonelidir.Özellikleçakışma
alanlarındadevletingörünenyüzüolanpersonelindevletebağlılığınınkorunmasınaönemverilir.
Ekonomikve idari denetimmekanizmalarıylabusağlanmayaçalışılır.Ayaklanmayakarşıyürütülecek
harekâtlarlauyumluçalışmalarıve ayaklanmahareketininetkisini azaltmayayönelikçalışmalarıniçine
katılırlar.Konularıylailgiliözel kurslardangeçirilirler.Tarafsızyada tarafsızlaştırılmayauğraşılan
kitleleri iknaetmek,onlarlailişkileri düzenlemekayaklanmahareketineyapılandestekve yardımları
caydırma konularındaharekâtlarakatılmaklagörevlendirilirler.Buamaçlayürütülenpsikolojik
harekâtlarakatılırlar.
DYS’nintoplumdayarattığı yıkım ve tahribatherne kadar gizlenmeyeuğraşılsadabuçok da mümkün
değildir.Uygulananinsanlıkdışıyöntemlere uluslararasıkamuoyununtepkigöstermesini engellemek
ve uygulananyöntemlerinmeşruluğunusağlamakamacıylauluslararasıboyuttadapsikolojikharekât
yürütülür.Ayaklanmahareketininhaksızlığınabuunsurlarıinandırmak,ayaklanmanınuluslararası
boyuttaetki yaratmasını ve destekgörmesini engellemekmantığıylabiryığınprovokasyonve
demagojiye girişilir.İlkel savaşmantığıçerçevesinde ayaklanmahareketineyönelikhersempati ve
destekdüşmancakarşılanıpharekâtbuülkeleri de kapsayacakşekilde genişletilir.
Psikolojikharekâtlar,hedef kitle üzerine günlüksaldırılarşeklinde süreklileştirilir.Böylesi bir
operasyoniçingerekentümkurumvkuruluşlarözel savaşgereği bilinçlendirilip,eğitilirler.Spordan
eğitime,sağlıktanmedyayakadarhepsi psikolojiksavaşaygıtlarıolarakkullanılırlar.Bualanlarınkilit
noktalarınaözel savaşkadrolarıyerleştirilerek“yüksekverim”alınmasıhedeflenir.
Psikolojiksavaşıntemel aracıpropagandadır.Yazılı, sözlübasınvb.pekçok araç propagandanın
ulaştırılabilmesi içinkullanılır.Genel olaraküççeşitpropagandavardır. Beyaz,siyahve gri
propaganda.Kısaca değinmekgerekirse;
25. Beyazpropaganda;kaynağı belli olan,resmikurumveyakişilerce dilegetiriledoğruluğukesinolan
propagandaçeşididir.Buradapropagandanınresmi kaynaklardandilegetirilmişolması,doğruluğu
içinyeterli koşul sayılmaktadır.Sonderece planlıoperasyonlarkapsamında,devletinkaynaklarına
dayanılarakeksikveyayalanhaberde yayılabilmektedir.Kaynakdevletindenetimindeolduğuiçin
doğruluğununyadayanlışlığınınaraştırılıp bulunmasıçoğuzaman zor veyaimkânsızdır.
Siyahpropaganda;Kaynağıbelli olmayanyadaiddialarınaksine başkakaynaktanortayaçıkan yalan
ve söylentilerdenfaydalanarakkullanılanpropagandadır.Toplumdayanlışbilinçlenmeyi destekleyen,
genellikle ilanedilmesindenkapsamlıbeklentilerinolmadığı,yalanolduğununkısazamandaortaya
çıkabileceği propagandaçeşididir.Kısavadeli veyaanlıkbilinçyanılmalarıoluşturmayayönelikbir
çabadır.
Gri propaganda:Kaynağı çoğuzaman belirsizolan,içinde yanlışve yalabilgilerlebirliktedoğrubilgileri
de barındırabilen,dahaçok rivayetyada olmasımuhtemel olgulardanyolaçıkılarak, hızlayayılan,
doğruluğunundenetlenmesi pekde mümkünolmayanpropagandaçeşididir.
Özellikle,burjuvabasıntarafındançokçakullanılan,“minikkuşların”köşe yazarlarınınkulaklarına
fısıldadıklarıylakurulanpropagandagri propagandadır.Resmi kurumlar,kendilerinindirektyaymayı
uygungörmediği bilgileri,kulaklarafısıldayarakçığırtkanlartarafındanyaydıkları,yayılmasındanhiçbir
üstlenme ve sorumlulukzorunluluğuolmayanbirpropagandadır.
Psikolojikharekâtlarözel savaşmerkezlerinde planlanıp,yürütülürler.Yine herbölgesel psikolojik
savaşuygulamasında,özel savaşkurmaylarıtarafındanhayatageçirilirler.
Psikolojiksavaşınenetkilisilahlarındanbiri medyadır.Toplumdaözel savaşpolitikalarınauygunbir
bilinçve tepki yaratmayayarayanideolojiksaldırıyeteneğide olanbiraraçtır medya,özel savaş
açısından. Bundandolayıözel savaşmerkezleri medyakuruluşlarıylailişkilere büyükönemverirler.
Teşvikve kredilerlezatınalıp,toplumdangerçeklerinsaklanmasını,bilinççarpılmasıyaratılmasını
sağlarlar.Psikolojiksavaşkadrolarıetkili medyakuruluşlarınayerleşirlerve böylece medyayıözel
savaşçıkarlarına göre yönetir,yönlendirirler.
SONUÇOLARAK:
Dünyadaki yeni denge koşullarında“dünyanınefendileri”herne kadarsosyalizm tehlikesinibirdaha
geri gelmemeküzere savuşturduklarınısansalarda,attıkları heradımda “dünyanınlanetlilerinin”
nefesinienselerinde hissediyorlar.“Dünyanınefendileri”,günümüzkoşullarındadünyayahükmeder
hale geleniki yüzçokulusluşirketiledevletlersatınalıp,ordularkurarkenyarattıkları yoksullukve
sefaletindağlargibi büyüyenöfkesininaltındaboğulupgitmeninkorkusunudayaşıyorlar.Bu
korkununsonucudurki Amerika’nın“Avrasyajeostratejisi”ni belirlerken,hesaplarınıbozabilecek
yegâne güçolarak tanımladığı“almaşık uluslararasıanarşiyi”,NATO’nunsontoplantısında“21.
yüzyılıntehdidi”olarakgörüyoruzkarşımızda.
21. yy.ınayaklanmalaryüzyılıolacağını söyleyenemperyaliststratejilerin,ayaklanmalarınmerkezleri
olaraktespitettikleri,Ortadoğu,BasraKörfezi çevresi,KuzeybatıAvrupa,Kafkasyave LatinAmerika
gibi bölgelerinyinedoğal kaynaklarve özellikle petrol bakımındandünyanınönemli merkezleriolması
dikkatçekici.Hememperyalistlerarasıçelişkilerinyarattığırekabetve güç ilişkileri,hemde bu
bölgelerdevarolan -yadaolabilecek-sosyal veyaulusal kurtuluşçuayaklanmahareketlerininyarattığı
tehditdünyanınbubölgelerininnasıl çatışmalaragebe olduğunugösteriyor.SonNATOtoplantısında
26. düşmangüç olarak“Sovyettehdidi”yerine “ayaklanmariskini”koyanegemenler“birayaklanmaçağı
başlamıştır” tespitindenyolaçıkarak,sosyal ve ulusal kurtuluşçuayaklanmalarakarşıNATO’nun
“uygar ülkelerin”polisgücühaline getirilmesi gerektiğini belirtirler.Kurduğugizli kontrgerilla
örgütleriylemilyonlarcainsanınkatili olanNATOgibi birgücünaçıktanaçığa “polisgücü”olmayı
tartışması yüzsüzlüğün ve gözüdönmüşlüğüneşsizbirörneğidir.
Emperyalizminbugenel stratejiksaldırısınınyanındacoğrafyamızdayaşananKürtulusal kurtuluş
savaşı, oyununnasıl bozulacağınıniyi birörneği olarakyanı başımızdaduruyor.Karşı karşıya
olduğumuzyeni fetih savaşıkarşısındaemperyalizmmerkezli saldırılarıboşaçıkartacak “kazandıran
tarzı” yaratılmakzorundadır.Bu tarzı yaratmak ilkolarakkarşıdaki düşmanıtanımaklabaşlar.Ne
kadar ili tanırsan,o kadar ili hazırlanırsın.Ne kadar iye hazırlanırsan,okadar ile savaşırsın.
KAYNAKLAR
1- DeğişenDünyaDengesi ve DevrimSorunu- M.Yılmazer,Yol sayı: 2, syf:10
2- AzgelişmişliğinSürekliliği- FikretBaşkaya,syf:85, İmge Yay.
3- OsmanlıdanGünümüze Gizli Devlet- SuatParlar,syf:215, BibliotekYay.
4- YDD Türkiye ve Sosyalizm- HalukGerger,syf:Belge Yay.
5- AmerikanSavaşStratejileri-.syf:356
6- GüneydoğuDüşükYoğunlukluÇatışma- MehmetKışlalı,syf:10,Ümit Yay.
7- AmerikanSavaşStratejileri-.syf:54
8- Mafya, Gladio,Çete- H.Akyol,YönYay.
9- KontrgerillaCumhuriyeti-TalatTurhan,Tümzamanlar Yay.
10-Mafya, Gladio,Çete
11-KontrgerillaOperasyonları,syf:20, HaziranYay.
12- GüneydoğuDYÇ,syf:10
13- GüneydoğuDYÇ,syf:73
TC’YE GELENEĞİNDEN KALAN MİRAS:ÖZEL SAVAŞ
TC devleti siyasetgeleneği açısından”büyükbirmirasyedidir”diyebiliriz.Bugünsahipolduğudavranış
açısından, devletinörgütanlayışınahattabazı siyasi sorunlarınakadarpekçok açıdan Osmanlı
devletinindevamcısıolmuştur.Osmanlıdevletaygıtınınözellikle sondönemlerindehisterikbirşekilde
kendini kaptırdığıtopraklarınıayaklanmalardanve işgallerdenkorumayayönelikuygulamaları
günümüzde bile rehberolmaktadır”esrarlıdevlet”aygıtına.BalkanlardapatlakverenSırp,Bulgar,
Yunan,Makedonayaklanmalarıkarşısında gayri-nizamisavaşyöntemleriuygulayanOsmanlıdevleti,
buradanönemli tecrübelereldeetmiştir.Birinci olarak:ayaklanmalarıbastırmaklagörevliolan3.
Ordu”ayaklanmalarakarşı”uygulanacakaskeri yöntemleri öğrenmiştir.İkinci olarak:Ayaklanmaya
karşı harekete katılansubaylar,ayaklanmayısiyasetsilahıolarakkullanmış.Üçüncüolarakda:
27. Ayaklanmaörgütlenmelerininanalizi sonucusiyasettekullanılacak”yeni”örgütsel biçimleri
öğrenmişlerdir.Önce ittihatTerakki ve ardındanonunaskeri-istihbaratörgütüolanTeşkilat-ı
Mahsusa (özel örgüt) busürecinürünüdür.Osmanlıdevlethiyerarşisinde biryerlere gelmenin
önceliklietkenlerindenbiri “ayaklanmalarakarşıhareket”lerde yeralmaktadır.Balkanlardaulusal
kurtuluşçuayaklanmalarakarşıuygulananyargısızinfaz,toplukatliam, zorlagöçettirme,köyleri
yakma,talan,mallarael koymagibi bize hiçde yabancı gelmeyenuygulamalar,Balkanlarınardından
Anadolu’dahattaArapyarımadasında bile devametmiştir.İmhave inkârcılıkdevletingenlerine
işlemiştir.
Bir halklarhapishanesinedönüşenOsmanlıdevleti egemenliğini sürdürebilmekiçindevletaygıtını,
daha da komplekshale getirmiş,Avrupa’dangetirdiği uzmanlarla”ıslah”ve “tanzim”etmiştir.Sonuçta
ortaya çıkan devgibi bürokratikaygıt,muhbirağıylatüm toplumsal dinamikleriniçine sızmış,gizli
polisörgütüdenetimive baskıyıarttırmıştır. Batı ekolüne göre düzenlenenordununyanısıra açılan
Harp ve Tıp okullarıile aygıtdesteklenmiştir.Toplumsalçatışmalararttıkça daha fazlakontrol, daha
fazladenetimkaygısındaolaniktidar,çözümüdevletörgütünüdahadamerkezileştirmekte
bulmuştur.Değişiktarihseldönemlerde birbirini izleyen,birbiçimdedevreye sokulanbu
uygulamalarıntemel mantığını“devletikorumakve kurtarma”çabası temellendirmektedir.Devlet
aygıtının temeli olanbumantık,sürekli birbilinç,örgüttarzı,kadrosiyaseti konularındaözellikle siyasi
çalışmalarınderinliği dönemlerdekullanagelmiştir.
Osmanlıdevletindenkalanmiraslarındanbiri olanTeşkilat-ıMahsusageleneği biryanıylamilli
mücadele yıllarındaörgütsel kalıntılarıyla,kurulanörgütlenmelere altyapıve örgütlenme tecrübesi
açısından zeminsağlamış,diğeryanıylaMİT’inönceli olanMAH’ınTC’ninilkistihbaratörgütüolarak
kurulmasına,TMsürecindenkalankadrolarıylaönayakolmuştur.Askeri-İstihbaratyapılarınıniktidar
klikleri arasındaki çatışmalardakullanılmasındakanlıörneklervermişolanTMbu açıdan da TC’ye
“derin”birikimlerbırakmıştır.Yeni oluşansermaye sınıfınasırtını dayayıponlar çıkarına tehcir
uygulamalarıorganize edenRum,Ermeni,Yahudi azınlıklarınmallarınael koyma,provokasyonlar
yaratıp-ki Osmanlıkışkırtıcı ajankullanmaktaustadır- katliamuygulamaktangeri durmayanbirdevlet
anlayışınasahiptirlerki 6-7Eylül olaylarındaaynıkatliamcıyaklaşımkendini göstermiştir.
Osmanlıistihbaratörgütlenmesibüyükağırlıklaiçistihbaratagöre biçimlenmiştir.Aynıgeleneğin
devamcılarıolarak,önce MAH ve ardından MİT de ağırlıklı olarakiç istihbaratagöre biçimlenmişlerdir.
Tarihi boyuncasürekli ayaklanmalarlakarşılaşmışolanOsmanlıdevleti,aynızamandasistemiçi
iktidarkavgalarısebebiyle böylesi biryönelişe germe zorunluluğuhissetmişaynıyaklaşımTC
sürecinde de devametmiştir.
Toplumsal dinamikleri,oluşturduğumuhbir-istihbaratağıylakuşatmış,kışkırtıcı ajanlarkullanarak
harekete geçirdiğikitleleri,kendi siyasirotasınasokabilmiştir.Buamaçlaişçisinden,köylüsüne,
öğrencisine,Alevi’sine,Sünni'sinekadartümtoplumsal dinamikleriniçinesızmışve dinsel
duyarlılıklarından,ulusal farklılıklarakadarherşeyi kullanmayaçalışmıştır.Toplumsal dinamikleri
kontrol etmeyi,ayaklanmalarıbastırmanınbiryöntemi olaraksürekli uygulamışve büyükbirkuşatma
mekanizmasıoluşturmuştur.Yargısızinfazlar,kayıplar,çeşitli işkence yöntemleri Osmanlıdevletinin,
devletetme yöntemleri arasındadır.
Ayaklanmalarınbaşladığıdurumlardaise yine öncelikli olarakistihbaratörgütünükullanmış
karşısındaki güç gibi davranarak(baskın,pusu,sabotaj,suikastvb.yöntemlerle) ayaklanmayı
bastırmak içinçete harbi yapılmıştır.Günümüzde özel savaşteorisyenlerinenazire yaparcasına