Polityki publiczne - Zakładanie ciał doradczych i konsultacyjnych

1. Zakładanie ciał doradczych
i konsultacyjnych
Prowadzący: Damian Wojciech Dudała
Jelenia Góra, 11.12.2017 r.

2. PROGRAM
SZKOLENIA
1. Polityki publiczne – w czym rzecz?
2. Konsultacje z zasadami.
3. Rady Działalności Pożytku Publicznego.
4. Rady Seniorów.
5. Rady ds. osób niepełnosprawnych.
6. Rady Młodzieży.
7. Struktura DIALOGU na przykładzie Wrocławia.

3. Konsultacje z zasadami
Brak koordynacji różnych narzędzi dialogu, np. budżety partycypacyjne i§
konsultacje społeczne prowadzone bez całościowej wizji i planowania
Partycypacja na licencji, czyli otwartość na dialog jedynie w przypadku wybranych,§
bezpiecznych tematów, ale pozostawiająca ważkie i angażujące mieszkańców
tematy poza nawiasem. Skutkiem czego obywatele wymuszają na administracji
prowadzenie dialogu tam, gdzie miało go nie być
Skracanie perspektyw dialogu do mniej lub bardziej ożywionych kontaktów z§
organizacjami pozarządowymi/ruchami miejskimi/grupami nieformalnymi bez
pomysłu i impulsu do włączania niezrzeszonych obywateli

4. Konsultacje z zasadami
Kolejne budżety partycypacyjne i konsultacje odkrywające przed obywatelami§
arkana sposobów podejmowania decyzji, do których wcześniej nie mieli dostępu –
często wzbudzające zaniepokojenie
Niskie zaangażowanie uczestników i potencjalnych uczestników§
Partykularne interesy uczestników konsultacji (grupy interesów zamiast troski o§
dobro publiczne)
Brak wiedzy o ekspertach/specjalistach i organizacjach/podmiotach zajmujących§
się konsultowaną kwesFą

5. Konsultacje z zasadami
Brak pla(orm współpracy urzędników z przedstawicielami organizacji/ruchów§
Zapraszanie do konsultacji tych samych uczestników (wąski zakres adresatów, osób§
znanych władzy albo zaprzyjaźnionych z władzą) ograniczenie konsultacji do
instytucji i brak troski o opinie poszczególnych osób
Obawy przed sankcjami za niepopularne opinie§
Poczucie fasadowości i pozorności procesu§
Niedocenianie i przecenianie partycypacji§

6. Konsultacje z zasadami
Manipulacja / pozorność / unikanie odpowiedzialności za trud rządzenia§
tzw.§ Vetokracja, czyli niemożność polityki, niemożność strategii
Samoselekcja§ uczestników, przechwycenie konsultacji. Brak troski o dobro
wspólne, „mnogość egoizmów”
Arogancja, pogarda w stosunku do wiedzy ekspertów/specjalistów§

7. Dialog a zaangażowanie obywateli

8. Cele partycypacji / konsultacji - katalog
Wypełnienie§ obowiązku prawnego/ustawowego.
Rozpoznanie§ i zrozumienie interesów, potrzeb i spraw ważnych dla uczestników
procesu.
Upewnienie§ się, że proponowane działania są właściwie ukierunkowane.
Upewnienie§ się, że polityka/priorytety władz lokalnych odzwierciedlają wolę
interesariuszy.
Uzyskanie§ wsparcia i opinii od interesariuszy, co umożliwi podjęcie
lepszych/optymalnych decyzji.
Uzyskanie§ informacji na temat skutków, kosztów i korzyści z realizacji różnych polityk.
Zademonstrowanie§ lub wzmocnienie wizerunku instytucji wrażliwej na potrzeby
obywateli i przez nich rozliczanej.

9. Cele partycypacji / konsultacji - katalog
Poznanie§ opinii i suges-i na temat istniejących (alter) propozycji lub możliwości.
Pozyskanie§ szczegółowych i rozważonych opinii, wiedzy eksperckiej.
Zapobieganie§ pojawieniu się problemów lub konfliktów w przyszłości.
Opracowanie§ lub założeń dokumentu, planu działań, nowej polityki.
Wypracowanie§ konkretnych rozwiązań w sprawie.
Budowanie§ , zwiększanie, utrzymywanie zaangażowania mieszkańców/interesariuszy.
Lepsze§ zrozumienie spraw o dużej wadze przez uczestników procesu.
Nawiązanie§ nowych relacji i wzmocnienie zaufania.
Uzyskanie§ akceptacji dla nowej polityki lub propozycji.
Zainicjowanie§ długoterminowych kontaktów z interesariuszami.
Budowanie§ współodpowiedzialności interesariuszy za wspólnotę, której dotyczy
sprawa.

10. Rady Działalności Pożytku Publicznego
Standard- tworzenia rady działalności pożytku publicznego
Standardy dotyczące uchwały powołującej i regulaminu rady działalności pożytku
publicznego
Regulamin prac rady powinien być oddzielony od uchwały o trybie powoływania
RDPP i podstawowych warunków trybu pracy. Uchwała odpowiedniego organu JST
powinna dotyczyć jedynie:
a. zasady powoływania i odwoływania członków z podziałem na przedstawicieli
organu wykonawczego, przedstawicieli organu stanowiącego, przedstawicieli
organizacji pozarządowych,
b. trybu wyboru prezydium RDPP,
c. sposób zwołania pierwszego posiedzenia.

11. Rady Działalności Pożytku Publicznego
REGULAMIN- RADY DZIAŁALNOŚCI POŻYTKU PUBLICZNEGO
1. Rada działa na podstawie Regulaminu przyjętego przez siebie oraz rocznego planu
pracy i harmonogramu pracy.
2. Regulamin rady powinien być zgodny z:
a. ustawą o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie,
b. programem współpracy z organizacjami pozarządowymi,
c. uchwałą o powoływaniu i trybie pracy miejskiej rady działalności pożytku
publicznego.

12. Rady Działalności Pożytku Publicznego / Wniosek o powołanie RDPP
MINIMALNY REKOMENDOWANY
Zapoczątkowanie wnioskowania przez istniejącą reprezentację,
federację, centrum organizacji pozarządowych (COP) działające lokalnie
(w przypadku braku reprezentacji) lub inną organizację
infrastrukturalną.
Dobry obyczaj w trakcie animacji
powstawania RDPP to współpraca oraz
informacja na poziomie jednostek
pomocniczych miasta (rady osiedla, rady
dzielnic, aktywne środowisko lokalne, np.
rada parafialna, szkolne rady rodziców)
oraz współpraca z JST.
W przypadku inicjatywy ze strony animatora lub pełnomocnika JST ds.
współpracy z organizacjami konieczne jest działanie inicjujące
spotkanie plenarne (forum), wysyłka informacji ogólnej do wszystkich
organizacji pozarządowych (również poprzez strony www, me- dia
lokalne), a także współpraca z wydziałem odpowiedzialnym za
organizacje pozarządowe i – jeśli jest – pełnomocnikiem JST.

13. Rady Działalności Pożytku Publicznego
Projekt uchwały o powołaniu RDPP powinien być skonsultowany ze środowiskiem
organizacji pozarządowych
MINIMALNY REKOMENDOWANY
Konsultacje powinny odbyć się w takim samym trybie, jaki jest
przewidziany na konsultowanie programu współpracy z organizacjami
pozarządowymi w danej JST.
Konsultacje powinny być prowadzone ze wszystkimi podmiotami
zaangażowanymi w proces powoływania RDPP (organizacjami
składającymi wniosek, reprezentacjami organizacji, federacjami, COP).
Konsultacje powinny mieć charakter otwarty, a formy zróżnicowane
(spotkania konsultacyjne, mailing, www) i muszą zakończyć się
informacją zwrotną (z uzasadnieniem odrzucenia zgłoszonych uwag).
Konsultacje powinny opierać się o
rekomendowane zasady konsultacji (np.
Siedem Zasad Konsultacji) oraz
wykorzystywać dobre praktyki
konsultacji, w tym zróżnicowane,
aktywne formy.

14. Rady Działalności Pożytku Publicznego
ROCZNY PLAN PRACY powinien wynikać z:
a. strategii rozwoju miasta,
b. rocznego programu współpracy i wieloletniego programu
współpracy, jeśli został przyjęty,
c. innych programów strategicznych, polityk publicznych, potrzeb trzeciego sektora,
d. planu pracy Rady Miasta,
f. planu konsultacji społecznych (jeśli istnieje).

15. Rady Seniorów
Gminna Rada Seniorów – istota i źródło regulacji prawnej
Ustawą z dnia 11 października 2013 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym
ustawodawca wprowadził możliwość tworzenia w gminach tzw. gminnych rad
seniorów. Stosownie do nowego przepisu art. 5c rada gminy, z własnej inicjatywy lub
na wniosek zainteresowanych środowisk, może utworzyć gminną radę seniorów jako
ciało o charakterze konsultacyjnym, doradczym i inicjatywnym. W jej skład mogą
wchodzić przedstawiciele osób starszych oraz przedstawiciele lokalnych podmiotów
działających na rzecz osób starszych, w tym uniwersytetów trzeciego wieku. Rada
gminy może również w statucie jednostki pomocniczej upoważnić ją do utworzenia
rady seniorów jednostki pomocniczej.

16. Rady Seniorów
Art. 5c ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym
Gmina sprzyja1. solidarności międzypokoleniowej oraz tworzy warunki do
pobudzania aktywności obywatelskiej osób starszych w społeczności lokalnej.
Rada gminy, z własnej inicjatywy lub na wniosek zainteresowanych2. środowisk,
może utworzyć gminną radę seniorów.
Gminna rada3. seniorów ma charakter konsultacyjny, doradczy i inicjatywny.
Gminna rada4. seniorów składa się z przedstawicieli osób starszych oraz
przedstawicieli podmiotów działających na rzecz osób starszych, w szczególności
przedstawicieli organizacji pozarządowych oraz podmiotów prowadzących
uniwersytety trzeciego wieku.

17. Rady Seniorów
Art. 5c ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym
5. Rada gminy, powołując gminną radę seniorów, nadaje jej statut określający tryb
wyboru jej członków i zasady działania, dążąc do wykorzystania potencjału
działających organizacji osób starszych oraz podmiotów działających na rzecz osób
starszych, a także zapewnienia sprawnego sposobu wyboru członków gminnej rady
seniorów.
6. Rada gminy może w statucie jednostki pomocniczej upoważnić ją do utworzenia
rady seniorów jednostki pomocniczej. Przepisy ust. 3-5 stosuje się odpowiednio.

18. Rady Seniorów
Funkcje gminnej rady seniorów
Art. 5c ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym formułuje w sposób ogólny trzy
zasadnicze funkcje gminnej rady seniorów: konsultacyjną, doradczą oraz inicjatywną.
Przykładowy katalog zadań gminnej rad seniorów
Do zadań Rady należy w szczególności:
a) formułowanie opinii i wniosków w sprawach dotyczących osób starszych,
b) inicjowanie działań na rzecz osób starszych,
c) monitorowanie potrzeb osób starszych,
d) upowszechnianie wiedzy o potrzebach i prawach osób starszych,
e) informowanie społeczności Gminy o kierunkach działań podejmowanych przez
Gminę oraz inne podmioty na rzecz środowiska seniorów.

19. Rady ds. osób niepełnosprawnych
Powiatowa Społeczna Rada ds. Osób Niepełnosprawnych jest organem
opiniodawczo-doradczym przy Prezydencie Miasta Jelenia Góra.
Do zakresu działania Rady należy:
1) inspirowanie przedsięwzięć zmierzających do:
a) integracji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych,
b) realizacji praw osób niepełnosprawnych,
2) opiniowanie projektów programów działań na rzecz osób niepełnosprawnych;
3) ocena realizacji programów;
4) opiniowanie projektów uchwał i programów przyjmowanych przez radę miejską pod
kątem ich skutków dla osób niepełnosprawnych.

20. Rady ds. osób niepełnosprawnych
Rada składa się z pięciu osób, powołanych spośród przedstawicieli działających na
terenie powiatu organizacji pozarządowych, fundacji oraz jednostek samorządu
terytorialnego. Kadencja Rady trwa 4 lata.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych Rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 marca 2003 r. w
sprawie organizacji oraz trybu działania wojewódzkich i powiatowych społecznych rad do spraw osób
niepełnosprawnych.
Plan pracy do 2018 r. -
hOp://jeleniagora.pl/sites/default/files/niepelnosprawni/rada_niepelnosprawnych/Plan%20pracy%20Rady%20
na%20lata%202015-2018.pdf

21. Rady Młodzieży
Najważniejszym celem istnienia Młodzieżowej Rady Gminy jest zwiększenie
zainteresowania i zaangażowania młodych ludzi sprawami publicznymi na poziomie
lokalnym.
Powołanie młodzieżowej Rady
Art. 5b.
§1. Gmina podejmuje działania na rzecz wspierania i upowszechniania idei
samorządowej wśród mieszkańców gminy, w tym zwłaszcza wśród młodzieży.
§2. Rada gminy na wniosek zainteresowanych środowisk może wyrazić zgodę na
utworzenie młodzieżowej rady gminy mającej charakter konsultacyjny.
§3. Rada gminy, powołując młodzieżową radę gminy, nadaje jej statut określający tryb
wyboru jej członków i zasady działania.
(ż́ródło: USTAWA z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym)

22. Do czego przyczynia się działanie Młodzieżowej Rady ?
Korzyści dla młodzieży:
Stworzenie grupy liderów, reprezentujących młodzież.§
Zwiększenie wpływu na decyzje podejmowane przez urzędników a dotyczące§
młodzieży.
Zwiększenie adekwatności decyzji podejmowanych przez urzędników dzięki§
uwzględnianiu opinii młodzieży.
Możliwość komunikowania swoich potrzeb i problemów władzom gminy.§
Podniesienie jakości informowania młodzieży o tym, co ważnego dzieje się w§
gminie.

23. Do czego przyczynia się działanie Młodzieżowej Rady ?
Korzyści dla administracji lokalnej:
Zwiększenie efektywności działań prowadzonych na rzecz młodzieży dzięki§
możliwości konsultowania z jej przedstawicielami planowanych posunięć.
Wyższa legitymacja działań prowadzonych na rzecz młodzieży.§
Lepsze zrozumienie potrzeb młodzieży przez urzędników.§
Młodzież jest lepiej poinformowana o pracy władz lokalnych i jej efektach.§
Władze gminy zyskują partnera w realizacji swoich projektów.§

24. Do czego przyczynia się działanie Młodzieżowej Rady ?
Korzyści dla szkół:
Kampania wyborcza do młodzieżowej rady gminy ożywia szkołę, stwarza okazję do§
dyskusji nad problemami młodzieży i sytuacją szkoły.
Działania młodzieżowej rady widoczne w szkołach wpisują się w zadania szkoły,§
jakie nakłada na nie podstawa programowa kształcenia ogólnego, szczególnie jeśli
chodzi o przedmiot „wiedza o społeczeństwie”.
Praca młodzieżowej rady gminy włącza szkołę w życie społeczności lokalnej i§
ułatwia współpracę między uczniami z różnych placówek.

25. Od czego zacząć?
Wyłonienie młodzieżowej grupy inicjatywnej.1.
Wypracowanie kontraktu z opiekunem (zbiór zasad pracy, wewnętrzny regulamin).2.
Opracowanie statutu3. – dokumentu regulującego działanie rady – to zbiór zasad
dotyczących wybierania, funkcjonowania i rozwiązywania. Zawiera także szereg
zapisów określających strukturę rady, sposób wybierania jej członków oraz zakres
jej działania.

26. Konstruowanie statutu
Ilu radnych liczy rada młodzieżowa? W jakim mogą być wieku?1.
Jak długo trwa kadencja rady?2.
Czy poza przewodniczącym potrzebne jest prezydium?3.
Jeśli tak4. – ile osób powinno wejść w skład prezydium?
Jakie zadania należą do prezydium i do każdego członka?5.
W jakim trybie wybierani będą członkowie prezydium?6.
Jak szybko zostaną wybrani?7.
Czy w radzie będą działać komisje / zespoły problemowe?8.
Jakimi tematami / obszarami będą się zajmować?9.
Będą to zespoły / komisje stałe czy okresowe?10.

27. Konstruowanie statutu
11. Kto może powołać komisję / zespół projektowy?
12. W jaki sposób i na jakich warunkach można go powołać?
13. Co zrobić, kiedy radni nie biorą udziału w sesjach i spotkaniach rady?
14. Jak często powinny odbywać się sesje?
15. Czy poza sesjami powinny odbywać się inne spotkania członków rady? Jak często?
16. W jaki sposób będą wybierani młodzieżowi radni?
Uchwała o powołaniu rady
Decyzję o powołaniu podejmuje rada gminy w formie uchwały, do której załącznikiem
jest statut młodzieżowej rady – Młodzieżowa rada gminy jest częścią samorządu. Należy
unikać takiej formy prawnej, która uczyni radę NGO.

28. Konstruowanie statutu
Rozdział I. Postanowienia ogólne1.
Rozdział II. Cele i zadania Młodzieżowej Rady2.
Rozdział III. Organy Młodzieżowej Rady3.
Rozdział IV. Sesje Młodzieżowej Rady4.
Rozdział V. Członkowie Młodzieżowej Rady5.
Rozdział VI. Zasady i tryb wyboru członków Młodzieżowej Rady6.
Rozdział VII. Postanowienia końcowe7.

29. Struktura DIALOGU na przykładzie Wrocławia
Wrocławska Rada
Działalności Pożytku
Publicznego Rady Osiedli
Wrocławska Rada Seniorów
Młodzieżowa Rada
Miasta Wrocławia
Grupy Dialogu Społecznego
Powiatowa Społeczna Rada
Konsultacyjna ds. Osób
Niepełnosprawnych

30. DOBRE PRAKTYKI
/ ROZWIĄZANIA

31. DOBRE PRAKTYKI / ROZWIĄZANIA

32. DOBRE PRAKTYKI / ROZWIĄZANIA

33. DOBRE PRAKTYKI / ROZWIĄZANIA

34. DOBRE PRAKTYKI / ROZWIĄZANIA

35. DOBRE PRAKTYKI / ROZWIĄZANIA
www.politykipubliczne.dfop.org.pl

36. DOBRE PRAKTYKI / ROZWIĄZANIA

37. DOBRE PRAKTYKI / ROZWIĄZANIA

38. DOBRE PRAKTYKI / ROZWIĄZANIA
Młodzieżowe Rady Miast i Gmin na Dolnym Śląsku -
h;p://www.umwd.dolnyslask.pl/mlody-dolny-slask/mlodziezowe-rady-miast-i-gmin-na-
dolnym-slasku
Portal Młodziezowych Rad Gmin - h;p://www.mlodziezowarada.org.pl
Zadania, skład, sposób powoływania RDPP - h;p://pozytek.ngo.pl/x/29507
Splot Rad dla Rad - h;p://radypozytku.ngo.pl
ZOOM na Rady Seniorów - h;p://zoomnaradyseniorow.pl
Baza Dobrych Praktyk Partycypacji -
h;p://www.decydujmyrazem.pl/partycypacja/baza_dobrych_praktyk.html
Młodzi mają głos. Młodziezowa Rada Gminy Płużnica -
h;ps://www.youtube.com/watch?v=pBwZ_KHpoTo

39. To jakiej rady chcemy i kiedy ją
założymy ?