With Wyborcza, one of the biggest newspapers in Poland, a supplement issued special for Polish consumers, explaining facts and information about Turkish Citrus
1. 00WRZESIEŃ 2016
www.turkishci trus.com
N
ależące do rodziny owoców cytru-
sowych owoce pomarańczy, kie-
dy zostały sprowadzone do Eu-
ropy w XIV wieku nosiły nazwę
"narange". W tamtym czasie nazwa "naran-
ge" odnosiła się tylko i wyłącznie do owocu,
natomiast kolor pomarańczowy w tamtych
czasach w Europie był określany jako ``geolu-
red`` lub `żółto-czerwony``. Sytuacja nabrała
coraz większych kontrowersji, gdy okazało się,
że tylko miąższ owocu pierwszych pomarań-
czy ma kolor pomarańczowy, natomiast jego
skórka jest błyszcząco zielona. W takim razie
jak to się stało, że owocowi nadano imię po-
marańcz, pomimo tego, że nie miał on kolo-
ru pomarańczowego? Można wytłumaczyć tą
sytuację w następujący sposób: w krajach po-
siadających klimat umiarkowany skórka po-
marańczy zmienia kolor z zielonego na poma-
rańczowy. W cieplejszych klimatach skórka
ta zostaje zielona. To jest przyczyną dlaczego
w Wietnamie i Tajlandii skórki mandarynki
mają lśniący zielony kolor.
Na przykład cytrusy na drzewach w
ciepłym i wilgotnym klima-
cie Ekwadoru i całego pasa
obejmującego kraje Ameryki
Południowej utrzymują zielo-
ny kolor przez cały rok. W klimacie umiarko-
wanym i subtropikalnym natomiast, z po-
czątkiem wiosny, aż do później jesieni, przy
odpowiedniej uprawie owoce cytrusowe zmie-
niają naturalnie kolor na żółty i pomarań-
czowy już na gałęziach. W krajach ciepłych i
pełnych promieni słonecznych chlorofil znaj-
dujący się w owocach nie zmniejsza się, z tego
też względu skórki dojrzałych owoców cytru-
sowych zachowują kolor zielony. W rejonach
klimatu umiarkowanego natomiast, owoce
narażone są na zimno i zmniejszenie ilości
chlorofilu, z tego też względu owoce obecne na
drzewach cytrusowych zmieniają swój kolor
na pomarańczowy. Jak można się domyślać
nie jest możliwym sprecyzowanie czy dany
owoc cytrusowy jest dojrzały patrząc na kolor
skórki owocu. Smacznego smaku nie umniej-
sza w żaden sposób skórka owocu o kolorze
zielonym, żółtym czy też pomarańczowym. Ü
Kolor pomarańczowy powstał od owocu pomarańczy, czyli przed kolorem był owoc.
Kolor pomarańczowy czy owoc pomarańczy?
TURCJA KRAJ OWOCÓW
CYTRUSOWYCH
TURCJI JEST WYSOCE WIARYGODNA JEŻELI CHODZI O UPRAWĘ I HANDEL
CYTRUSAMI. ZAWDZIĘCZA TO ŻYZNYM GLEBOM REGIONÓW UPRAWOM W
ZDROWYCH I NATURALNYCH WARUNKACH I WYSOKICH STANDARDACH
ORAZ ZGROMADZONYM PRZEZ LATA DOBRYM RELACJOM HANDLOWYM
w
w
w
.turkishcitrus.
com
Diane
Kruger
2. WRZESIEŃ 2016
02
K
onsumenci uwielbia-
ją smak tureckich owo-
ców cytrusowych. Pro-
dukty są eksportowane
w jak najszybszym czasie do in-
nych krajów, w celu zachowania
ich wyśmienitego smaku. Każdy
owoc jest ostrożnie kontrolowany
i badanych pod względem warun-
ków higienicznych, zdrowotnych
i jakościowych. Grupa Promocyj-
na Owoców Cytrusowych (Na-
renciye Tanıtım Grubu) jest jed-
ną z najbardziej znanych nazw w
sektorze. Ciekawostki związane z
produkowanymi w standardach
światowych tureckimi owocami
cytrusowymi zostały ogłoszone
przez Prezesa Ali Kavak.
Eksportowane z Turcji owo-
ce cytrusowe są spożywane i
lubiane przez długi zimowy
okres czasu na całym świecie.
W takim razie, jakie produk-
ty są preferowane najbardziej
i dlaczego?
Prawdą jest, że tureckie cytru-
sy są bardzo lubiane zagranicą. W
ciągu ostatnich lat wyeksportowa-
nych zostało 1.5 milionów cytru-
sów. Z czego 37% to mandarynki,
31% cytryny, 22 pomarańcze i 10%
grejpfruty. W związku z tym chy-
ba prawdą byłoby stwierdzić, że
owocem cytrusowym preferowa-
nym na całym świecie jest man-
darynka. Aczkolwiek niezmiernie
duża ilość rodzajów cytrusów tu-
reckich jest eksportowana z Turcji.
W 2015 roku z uzyskanych za eks-
port 842 milionów dolarów, naj-
ważniejszą częścią eksportu była
Rosja, gdzie zostało wysłanych cy-
trusów o wartości 295 milionów
dolarów. Arabia Saudyjska, Pol-
ska i Rumunia są również waż-
nymi partnerami handlowymi.
Tak jak co roku naszym celem jest
produkcja cytrusów odpowiadają-
cych wysokim standardom świa-
towym. Stawiamy również na cią-
gły rozwój i innowacje produktów.
Przede wszystkim w ciągu minio-
Tureckie owoce cytrusowe obecne na całym świecie
Prezes Promocyjnej Grupy
Cytrusów (Narenciye
Tanıtım Grubu) wyznał, iż
celem na przyszłość jest
spożywanie tureckich
cytrusów we wszystkich
czterech stronach świata.
Centrale: Rue de la Mercerie 12 CH-1003 Lozanna, Szwajcaria. Tel: +41 21 311 64 84
Kontakt w Turcji: Tekfen Tower Kat.8 Buyukdere Cad. No.209 4.Levent 34394 Stambuł, Turcja. Tel:+90 212 371 84 44
Kontakt w Zjednoczonych Emiratach Arabskich: Emirates Towers Level.41, Sheikh Zayed Road, PO Box 31303, Dubaj, ZEA. Tel:+971 4 313 28 21
Kontakt w Rosji: Rosyjska Federacja, Moskwa, MIBC “Moscow City”, Presnenskaya Embankment 12,
Federation “East” Tower, 29 piętro, biuro A30. Tel: + 7 495 374 7972
Kontakt w Niemczech: Axel Springer Strasse 65, 10888 Berlin Niemcy, Tel: +49 30 2591 – 73895
Kontrakt w krajach Beneluksu: Banier 26, 5282GD Boxtel, Holandia, Tel: +31 683 777 20 1
Kontakt w Stanach Zjednoczonych: 104 West 40th Street, 5th Floor Nowy Jork, NJ 10018, Tel: +1 646 942 8229 USA
Członek Zarządu
Jacques Pasche
Dyrektor Wydawnictwa
Mehmet Aktop
Koordynator Generalny
M. Onur Taysu
Zastępca Koordynatora
Generalnego
İsmail Burhanoğlu
Dyrektor
Bernard Jahrmann
Edytorzy
Başak Naz Şimşek
Anastasia Gorlova
Handan Açan
Tuğba Kaya
Projektant
Arzu Kaya
Koordynator Regionalny
Banu Zeynep Kotan
Menadżer ds. Partnerstwa
strategicznego
İrem Gökdeniz
Międzynarodowy Koordynator Medialny
Sergey Shevchenko
Międzynarodowy Doradca Medialny
Marilyn Pinto, Yatin Singh
**Wszystkie materiały są ściśle autorskie, a prawa do nich są zastrzeżone.Współpraca twórcza z Day Dreamers Ltd.www.gcmediagroup.com
www.turkishcitrus.com
Z TURCJI DO POLSKI
Tureccy producenci, pełnych witamin i dojrzałych w smaku
owoców cytrusowym na południu kraju z basenu Morza
Śródziemnego, mają na celu dotarcie do większej grupy odbiorców
na polskim rynku. Poniżej przedstawione są statystki dotyczące
Turcji jak również statystyki streszczające handel cytrusami
pomiędzy tymi dwoma państwami...
568
Całkowity
eksport
mandarynek
przez Turcję
w 2015
TYSIĘCYTON
842
Turcja wysyła cytrusy do wielu
punktów na świecie. W 2015
całkowita wartość eksportu
owoców cytrusowych w dolarach
wynosiła 842 milionów dolarów.
MILIONDOLARÓW
21.5
Turcja jest jednym
z najważniejszych
dostawców owoców
cytrusowych dla Polski.
W 2015 roku Polska
dokonała zakupu
owoców cytrusowych
o łącznej wartości
21,5 milionów dolarów.
MILIONDOLARÓWMILIONDOLARÓW
1.5 Turcja w 2015
roku eksportowała
1,5 miliona
ton owoców
cytrusowych.MILIONÓWTON
5.7
Do Polski w 2015
roku dostarczono
grejpfrutów o
łącznej wartości 5,7
milionów dolarów, co
daje 3. miejsce pod
względem eksportu
tych owoców.
3 3% eksportu owoców
cytrusowych z Turcji
jest robione do Polski.%
nych 25 lat produkcja tureckich
owoców cytrusowych bardzo się
rozwinęła. Obok poprawy trans-
portu, również pakowanie, kon-
serwowanie i zbieranie produk-
tów oraz przechowywanie ich w
chłodniach o wysokiej technolo-
gii sprawiło, że zachowanie naj-
wyższej jakości naszych produk-
tów stała się dla nas priorytetem.
Czy może Pan dokonać gene-
ralnej ewaluacji sytuacji owo-
ców cytrusowych w ciągu ostat-
nich kilku lat?
Ostatnie lata były nieco wzbu-
rzone aczkolwiek kontynuujemy
naszą produkcję ze wzmożoną siłą.
Żniwa cytrusów były bardzo owoc-
ne w tych latach. Patrząc na nasz
eksport w chwili obecnej: W okre-
sie Styczeń-Lipiec 2016 eksporto-
waliśmy cytrusy o łącznej wartości
316 milionów dolarów. W związ-
ku z nałożonym embargo w pierw-
szych sześciu miesiącach 2015
roku zaobserwowaliśmy spadek w
eksporcie warzyw-owoców, aczkol-
wiek ten spadek został zmniejszo-
ny w roku 2016 i w ostatnim okre-
sie pozytywne zdarzenia pomiędzy
dwoma krajami będą korzystne
dla sektora handlowego. Krótko
mówiąc, zmiany zaobserwowane
w ostatniej sytuacji są bardzo po-
cieszające. W najbliższych latach
oczekujemy na żywy rozwój han-
dlowy. Oprócz tego, naszym celem
jest wzmocnienie naszej sytuacji
wśród innych ważnych partnerów
biznesowych jakimi są: Arabia
Saudyjska, Irak, Polska i Rumunia.
Jak wygląda rozwój współpra-
cy pomiędzy Polską? Jakie pro-
dukty preferują i w jaki sposób
je spożywają? Jaki jest ich sto-
sunek do tureckich owoców cy-
trusowych i jaki owoc jest spo-
żywany najczęściej?
Możemy śmiało powiedzieć,
że Polacy bardzo lubią spożywać
tureckie owoce cytrusowe. Pol-
ska jest bardzo ważnym partne-
rem biznesowym, zwłaszcza jeśli
chodzi o rynek cytrusowy. W 2015
roku aż 33 ton cytrusów zostało
wysłanych do Polski, z czego naj-
bardziej preferowanym owocem
jest grejpfrut. Polska jest 3 kra-
jem do którego wysyłamy najwię-
cej grejpfrutów. To jest znaczna
ilość. Znaczy to tylko tyle, że Pola-
cy ufają jakości tureckich owoców
cytrusowych. Jednym z naszych
celów na przyszłości jest wzrost
zaufania w jakości naszych pro-
duktów na rynku polskim. Ü
3. WRZESIEŃ 2016
www.turkishci trus.com
03
P
odczas zmiany pór
roku zjedzenie so-
czystej manda-
rynki lub grejpfru-
ta następnego dnia
sprawi, że będziemy czuli się
lepiej. Wspólnym mianowni-
kiem owoców cytrusowych jest
zawarta w nich witamina C,
co sprawia, że owoce cytruso-
we są niezastąpione. Aczkol-
wiek niezastąpionym skład-
nikiem owoców cytrusowych
nie jest tylko witamina C. An-
tyoksydanty zawarte w owo-
cach cytrusowych zapobiega-
ją i chronią przed zawałem
serca, chorobami krążenia,
czy też rakiem. Na przykład,
związki zawarte w pomarań-
czy poprzez neutralizację wol-
nych rodników wzmacniają
układ odpornościowy i wy-
grywają ze stanem zapal-
nym. Udowodniono, że obec-
ny w cytrynie składnik- limoid
jest odpowiedzialny za walkę z
rakiem. Według badań opubli-
kowanych na Uniwersytecie w
Arizonie w celu ochrony przed
rakiem skóry skórka cytrusów
w połączeniu z ciepłym wywa-
rem z herbaty zmniejsza ryzy-
ko zachorowania na raka skó-
ry o 30%. Likopen i limonoidy
zawarte w grejpfrucie mają
działanie antyrakowe. W jed-
nym badaniu stwierdzono, że
spożywanie bogatych w liko-
pen owoców i warzyw zmniej-
sza ryzyka zachorowania na
raka prostaty aż o 80 %.
Cytrusy działają również
przeciwko nadciśnieniu i
złemu cholesterolowi
Cytrusy, przez zawartą w
nich wysoką ilość i jakość błon-
nika wzmacniają funkcjono-
wanie układu nerwowego, oraz
zapobiegają zatwardzeniu, bie-
gunkom, zapaleniu okrężnicy i
zapaleniu żołądka. Cytryna zna-
na jest w leczeniu astmy, chorób
układu oddechowego jak rów-
nież znana jest w walce z oste-
oporozą. Picie ciepłej wody z kil-
ka kroplami cytryny sprawia,
że oczyszczona zostaje wasza
wątroba, ciśnienie zostaje ure-
gulowane, a poziom złego cho-
lesterolu się obniża. Picie cie-
płej wody z cytryną wspomaga
walkę z nadwagą. Aczkolwiek
grejpfrut nie może być spoży-
wany podczas zażywania le-
ków na obniżenie cholestero-
lu. Niskie wartości glikemiczne
cytrusów sprawiają, że poleca
się ich spożywanie diabetykom.
Cytrusy poprzez wytwarzanie
kolagenu zapobiegają zwiotcze-
niu skóry, natomiast substan-
cja o nazwie karnityna pomaga
w spalaniu tkanki tłuszczowej.
Według badań przeprowadzo-
nych w Stanach Zjednoczonych
spożywanie grejpfruta sprawia,
że insulina jest wolniej wytwa-
rzana przez organizm, a co za
tym idzie zmniejsza się ape-
tyt na jedzenie. Sok z cytry-
ny nie tylko poprawić stan za-
palny jamy ustnej; może także
zatrzymać krwawienie z nosa.
Mandarynka natomiast poza
witaminą C posiada bogactwo
witamin takich jak: A, B, B1, B2,
B3, B6, D i K. Ü
Doktor w Waszym
domu: Cytrusy
D
oradzane jest uczenie
się systematycznie, acz-
kolwiek większość z nas
odkłada naukę na ostat-
ni dzień. Nieprzespane noce spę-
dzone pomiędzy książkami i no-
tatkami z lekcji, malutkie notatki
odnośnie poszczególnych lekcji, li-
try kawy... Pomimo kawy i stresu
po pewnym czasie nasz organizm
pada zmęczony. Kiedy nasze ciało
jest zmęczone trudniej nam przy-
swoić jakąkolwiek wiedzę. Jak mó-
wią neurolodzy, najgorszą rzeczą
jaką może zrobić uczeń przed eg-
zaminem jest pozostawienie swoje
ciało bez snu i bez tlenu. Żeby do-
starczać wiedzę do naszego mózgu
potrzebne są mu tlen i glukoza,
w celu zapamiętania wyuczone-
go materiału natomiast niezbęd-
ny jest sen. W celu przyswojenia
nawet większej ilości materiału
czasami duża ilość czasu spędzo-
nego nad materiałem nie wystar-
cza. Najważniejszy jest wypoczęty
mózg i zdolność jasnego widze-
nia. W celu odpowiedniego funk-
cjonowania mózgu niezbędna jest
woda, natomiast w celu jasnego
widzenia pomagają karotenoidy.
Według naukowców podczas okre-
su egzaminacyjnego studenta obo-
wiązują trzy złote zasady: stabilna
dieta, odpowiednia ilość snu i nie-
zakłócanie dziennej rutyny. Zale-
cana jest 8 godzinna niezakłócona
dawka snu, żeby nasz mózg i nasze
ciało się nie męczyło. Nasza dzien-
na rutyna to wszystkie rzeczy ja-
kie robimy w ciągu dnia od grza-
nia mleka po wrzucanie prania do
pralki. Utrzymanie stabilnej diety
natomiast może być dla nas trochę
trudniejszym wyzwaniem. Pomi-
mo tego, że macie świadomość, iż
niektóra żywność jest zdrowa mo-
żecie nie mieć ochoty jej jeść.
Spożywanie wystarczającej
ilości witamin
W takim wypadku jak się do-
wiedzieć czy student odżywia
się prawidłowo ? Przede wszyst-
kim uczeń pracujący umysło-
wo potrzebuje witamin (przede
wszystkim C i A) cukru, i wody.
Z tego też powody niezbędnym
jest spożywanie chudego mięsa,
jaj, nabiału oraz świeżych owo-
ców i warzyw. W lecie spoży-
wanie świeżych warzyw i owo-
ców jest łatwiejsze, aczkolwiek w
miesiącach zimowych stragany
są ozdabiane pojawiającymi się
owocami cytrusowymi, których
spożywanie dostarczy niezbęd-
nych witamin Pomiędzy książ-
kami podczas przygotowania do
egzaminu spożycie pomarań-
czy, mandarynek czy grejpfruta
sprawi, że nasze ciało i umysł nie
zmęczą się aż tak szybko. Dają
zarówno energię do pracy, jak
również są zdrowe, bo w prze-
ciwieństwie do kawy czy herba-
ty nie zawierają kofeiny ani te-
iny. Cytrusy wspierają system
odpornościowy podczas przeży-
wania stresu, z tego też powodu
w okresach wzmożonego ucze-
nia się i przygotowania do eg-
zaminu ich spożywanie jest nie-
zmiernie ważne. Kiedy pogoda
się pogarsza i jest coraz zimniej,
a następują miesiące przygoto-
wywania się do egzaminów i co
za tym idzie wzmożonego stresu,
odporność organizmu drastycz-
nie spada się i w konsekwencji
chorujemy. Natomiast po zakoń-
czeniu egzaminów czujemy się
lepiej. Sekretem, aby nasze ciało
i umysł było odporne na choroby
i miało dużo energii jest spoży-
wanie owoców cytrusowych bo-
gatych w duże ilości witamin! Ü
CYTRUSY
OTWIERAJĄCE UMYSŁ
Nadeszła jesień, rozpoczyna się rok szkolny, zaczynają
się lekcje i pierwsze egzaminy. Żeby uwolnić się od stresu
i bezsenności powinniśmy odpowiednio zdrowo się
odżywiać i przyjmować dużo witamin. W takiej sytuacji
niezastąpionym jest jedzenie owoców!
Cytrusy są znakomitym źródłem witaminy C, ale oprócz tego są pomocne przy
nadwadze, obniżeniu złego cholesterolu, rozmaitych infekcjach aż po raka, mają
zastosowanie zapobiegawcze w wielu chorobach.
PICIE CIEPŁEJ WODY
Z KILKA KROPLAMI
CYTRYNY SPRAWIA,
ŻE OCZYSZCZONA
ZOSTAJE WASZA
WĄTROBA
N asza rada, by otworzyć umysł
i zregenerować ciało podczas
szybkiego tempa nauki i ucznia jest
spożywanie soków z pomarańczy
wyhodowanym w rejonie Finike.
WARTOŚCI ODŻYWCZE CYTRUSÓW
Pomarańcza Grejpfrut Mandarynka Cytryna
Waga (g) 131 236 84 100
Energia (kcal) 62 78 37 29
Zawartość
błonnika (g) 3,1 2,5 1,7 2,8
Witamina C (mg) 70 79 26 53
Kwas foliowy (mg) 40 24 17 11
Potas (mg) 237 350 132 138
4. WRZESIEŃ 2016
04
C
zy wiedzieliście,
że kraina geo-
graficzna z której
pochodzą spoży-
wane z uwielbie-
niem od wieków cytrusy,
rozciąga się od wschodnie-
go Półwyspu Arabskiego aż
po Australię. Mimo tak roz-
leglej geografii, ojczyzną dla
tych owoców stała się Azja
Południowo-wschodnia. W
porównaniu do innych grup
roślin, owoce cytrusowe są
stosunkowo młodą grupą bo
ich ewolucja rozpoczęła się
20 milionów lat temu i trwa
do dziś. Cytrusy rozpoczęły
swą ekspansję na inne czę-
ści świata już przed naszą
erą. Co do kraju pochodze-
nia cytryny nadal nie wia-
domo dokładnie skąd pocho-
dzi, jednak już w 1200 roku
w Chinach znaleziono zapi-
ski, które opisywały cytrynę
oraz, że jej nazwę wymawia-
no jako `li-mung`. Do 1150
roku cytrusy i cytryna były
przedstawiane przez Arabów
w różnych zakątkach świa-
ta. Cytrusy rozpowszechni-
ły się zupełnie w Hiszpanii
oraz Afryce. Aż do XV wieku
nie ma pisemnych dowodów
na to, że gdziekolwiek w Eu-
ropie uprawiano pomarań-
czę. Pierwsze wzmianki o li-
monce w Europie sięgają XIII
wieku. Jeżeli chodzi o man-
darynkę to ona pojawiła się
w Europie później niż inne
gatunki. Drogami handlo-
wymi Arabowie, zawieźli do
Hiszpanii małe cytrusy już w
XII wieku a stamtąd zaczęły
się one szerzyć na cały świat.
Do Ameryki cytrusy dotarły
w roku 1493.
Wiadomo z zapisów histo-
rycznych, iż w I wieku p.n.e.
Turcja, znajdowała się na
drodze przewozu cytrusów. Z
pamiętnika słynnego podróż-
nika Eli Celebi wiadomo, że
cytrusy już uprawiane od 500
lat. Jeżeli chodzi o uprawę i
sprzedaż cytrusów , to Tur-
cja jest jednym ze znawców
i zajmuje 10. pozycję w ran-
kingach światowych. Uprawa
dużej ilości owoców cytruso-
wych w Turcji nie powinna
dziwić, gdyż jest to kraj oto-
czony z 3 stron morzami w
którym specyficznie dominu-
je śródziemnomorski klimat.
Uprawia cytrusów na połu-
dniu i zachodzie kraju jest
nie tylko pozytywna zarów-
no z ekonomicznego punk-
tu jak i kulturowego. Upra-
wiane na plantacjach wzdłuż
wybrzeży Finike, Antalii, Ala-
nii, Anamuru, Slifke, Mersin
i w Dortyol cytrusy, stanowią
89% całości upraw. Nie tylko
korzystny klimat Turcji, ale
również jej żyzne gleby, czy-
ste powietrze i woda spra-
wiają, ze uprawiane w tym
bogactwie cytrusy należą do
uprzywilejowanych. Kto nie
lubi orzeźwiających owoców
cytrusowych? Setki tysię-
cy rodzin uprawia cytrusy w
Turcji, aby w następstwie za-
gościły one na naszych sto-
łach, około 7% ludności kra-
ju utrzymuje się wyłącznie
z hodowli cytrusów, kocha-
ją to co robią. Gaje cytruso-
we w Turcji stanowią 127 ty-
sięcy 342 hektarów ziemi.
Za granicą mandarynka jest
najbardziej poszukiwanym
rodzajem. W Turcji uprawia
się wiele gatunków cytrusów.
Pod względem rodzajów, bo-
gactwo gatunków : w kraju
uprawia się 7 gatunków cy-
tryny, 4 gatunki grejpfruta,
dwanaście gatunków man-
darynki oraz sześć gatunków
pomarańczy. W sumie cytru-
sy stanowią połowę z ekspor-
towanych owoców i warzyw.
Dzieje się tak, gdyż uprawia-
ne w Turcji produkty są wy-
sokiej jakości i godne zaufa-
nia. Nie zapominajmy, że są
ważne dla naszego zdrowia.
Jak pomyślimy, że cytrusy są
najczęściej spożywaną grupą
owoców w świecie, to lepiej
zrozumiemy jaką rolę odgry-
wa Turcja w ich uprawie. Ü
Miliony lat
cytrusowych
tajemnic
Jeżeli mowa o spożywanych od wieków
cytrusach to Turcy należą do czołowych
plantatorów na świecie. Sekretem powodzenia,
jest właściwe wykorzystanie zalet położenia
geograficznego oraz ekologicznych zasobów.
Owoce cytrusowe są najczęściej uprawianymi
produktami rolnymi w Turcji, a co za tym idzie
ich miejsce na stole w tureckiej kuchni jest bardzo
szczególne. Świeże przystawki, dżemy, marmolady,
sosy itd..Ale z drugiej strony Turcja jest jednym z
największych dostawców cytrusów na świecie.
P
odobnie jak witamina
C, likopen nie jest pro-
dukowany przez nasze
ciało, dlatego koniecz-
ne jest dostarczenie
tego cudu z zewnątrz. Jasno czer-
wony likopen, jest pigmentem i
należy do grupy karotenoidów, w
ciele człowieka występuje w du-
żej ilości. Likopen chroni przed ra-
kiem prostaty, również spowalnia
proces starzenia się oraz niedaw-
no ogłoszono, iż ma właściwości
detoksykujące. Wiadomo było, że
likopen chronił przed rakiem pro-
staty, jednak jakiś czas temu ujaw-
niono, że ma właściwości detoksy-
kujące. Likopen chroni i wzmacnia
organizm również przed degene-
ratywnym skutkiem chorób wieku
starczego. W codziennym życiu,
likopen jest jednym z najsilniej-
szych antyoksydantów dla tych,
którzy zmuszeni są do przebywa-
nia w oparach papierosowych, za-
nieczyszczonym powietrzu, w na-
świetlaniach radioaktywnych w
celu leczenia czy też toksycznym
środowisku. Likopen występuje we
krwi oraz w tkankach; ilościowo
więcej go we krwi niż beta karote-
nu czy karotenoidowych.
Nie rakowi oraz starzeniu się
Likopen od niedawna polecany
jest mężczyzną na zapobieganie
rakowi prostaty, a zatem przepro-
wadzono w roku 1995 na Uniwer-
sytecie Harvardu badania na 47
tys. 894 mężczyznach, którym po-
dawano wraz z posiłkami, 10 i wię-
cej porcji pomidorów tygodniowo,
udowodniono, że ryzyko zacho-
rowania na raka prostaty spadło
o 34% Znów, nie tak dawno ba-
dania wykazały, że likopen chro-
ni przed rakiem piersi, chorobami
serca. astmą oraz ogranicza ryzy-
ko zachorowalności na osteoporo-
zę. Istnieją dowody, że częste spo-
żywanie likopenu obniża ryzyko
niepłodności u mężczyzn i ryzyko
zachorowania na raka jamy ust-
nej. Nie tak dawno opublikowano
badania, w których udowodniono,
że u tych mężczyzn u których stę-
żenie likopenu w tkance tłuszczo-
wej było wysokie zmniejszało się
ryzyko ataku serca o połowę niż
u tych mężczyzn u których stęże-
nie likopenu w tkance tłuszczowej
było niższe. Jest coś o likopenie co
sprawia, że kobiety się nim bliżej
zainteresowały. Ostatnimi czasy co
raz więcej kosmetyków zawiera li-
kopen, dzieje się tak, gdyż okazało
się iż likopen opóźnia proces sta-
rzenia się.
Od pomidora do krwistej
pomarańczy
W naturze, najwięcej likopenu
znajduje się w pomidorach, szcze-
gólnie dużo jest go w przetworach
z pomidorów. Z drugiej strony,
specjaliści uważają, że przetwory
konserwowane oraz przetworzo-
ne na dłuższą metę są szkodliwe
i zalecają spożywanie likopenu w
świeżych owocach i warzywach.
Grejpfrut oraz krwista pomarań-
cza są również ważnym źródłem
likopenu i antyoksydantów, wią-
żą wiele szkodliwych substancji i
wspomagają zdrowotnie ciało. Po-
nownie te dwa cytrusy, posiada-
ją wysoką ilość witaminy C która
wraz z likopenem tworzą świetny
duet chroniący ciało. Pół szklan-
ki soku z grejpfruta zawiera 1.8
miligrama likopenu, to wystarcza
by zaspokoić znaczną część daw-
ki dziennej. Jeżeli spożyjecie rano
na śniadanie jednego grejpfruta
lub krwistą pomarańczę to w cią-
gu dnia poczujecie się energetycz-
nie i zapewnicie ochronę swoje-
mu organizmowi. Ü
PRZYWITAJMY
LIKOPEN!
Likopen, to substancja, która jest odpowiedzialna
za czerwony kolor niektórych owoców i warzyw,
najwięcej występuje go w grejpfrucie oraz czerwonej
pomarańczy. Jednocześnie likopen znany jest jako
najsilniejszy antyoksydant.
5. WRZESIEŃ 2016
www.turkishci trus.com
05
Turcja kraj owoców cytrusowych
Cytrusy, aby powitać nowy dzień
Turcji jest wysoce wiarygodna jeżeli chodzi o uprawę i handel cytrusami. Zawdzięcza
to żyznym glebom regionów uprawom w zdrowych i naturalnych warunkach i
wysokich standardach oraz zgromadzonym przez lata dobrym relacjom handlowym.
Owoce cytrusowe są nie
tylko zdrowe i smaczne;
przed wszystkim ich
błyszczące i cieple kolory
maja działanie lecznicze.
C
hociaż cytrusy uważa
się za owoce zimowe to
w rzeczywistości owoce
te są nie uwarunkowa-
ne sezonem. Chociaż
preferowane podczas chłodnych
pór roku, to nie wyobrażamy so-
bie pory roku bez soku z cytryny,
czy też pomarańczy. Znajdujące się
w nich niezastąpione bogactwo wi-
tamin, minerałów i składników o
wysokiej wartości odżywczej, owo-
ce cytrusowe są najdłuższymi se-
zonowymi owocami świata, a tym
samym najczęściej spożywanymi.
Krótko mówiąc, bez owoców cytru-
sowych Wasz świat może zamie-
nić się w niezdrowy bardzo szybko.
W takim razie te owoce cytruso-
we, gdzie i w jakich warunkach są
uprawiane, jak przebiega proces
ich uprawy aż do momentu gdy do-
trą na nasze stoły? Turcja, jest jed-
nym z pierwszych wyborów Polski
w zakresie dostaw cytrusów i są po-
wody co do tego wyboru ...
Cytrusy śródziemnomorskiego
słońca
Przede wszystkim cytrusy wy-
stępujące w rejonie Morza Śród-
ziemnego są produktem z kil-
kusetletnią tradycją handlową,
posiadające wysoką wartość za-
równo ekonomiczną jak i odżyw-
czą. Wiemy, że w czasach Impe-
rium Osmańskiego w pałacach nie
mogło zabraknąć soku z cytryny.
W dzisiejszych czasach dzięki sze-
rokim obszarom produkcyjnym i
wysokim rolniczym technologiom
owoce te są łatwo dostępne. Turcja
natomiast jest od wieków jednym z
najważniejszych krajów na świecie
w produkcji owoców cytrusowych i
ich handlu. W zasadzie owoce cy-
trusowe nazywane owocami sub-
tropikalnymi, są specyficzną gru-
pą owoców zdominowanych przez
geografię klimatu śródziemnomor-
skiego. Turcja to kraj śródziem-
nomorski, otoczony z trzech stron
przez morza dlatego jest miejscem
doskonałym do uprawiania owo-
ców cytrusowych. W konsekwen-
cji, w całej południowej i zachod-
niej części kraju występuje bogata
uprawa cytrusów. Nie tylko korzyst-
ny klimat Turcji, ale również jej ży-
zne gleby, czyste powietrze i woda
sprawiają, ze uprawiane w tym bo-
gactwie cytrusy należą do uprzywi-
lejowanych.
Największy rynek eksportowy
Turcja w 2015 roku ze swoimi
3,7 mln ton upraw cytrusów, stała
się jednym z najważniejszych pro-
ducentów w basenie Morza Śród-
ziemnego. Z państw dokąd eks-
portuje się najwięcej owoców
cytrusowych na 6 miejscu znalazła
się Polska, czyli jest to bardzo waż-
ny partner handlowy. Tylko biorąc
pod uwagę wartości z 2015 roku,
Turcja wyeksportowała do Polski
ponad 33 tysiące kilogramów owo-
ców cytrusowych. Najbardziej pre-
ferowanym cytrusem był grejpfrut.
Ta sytuacja poświadcza, oprócz
warunków geograficznych, że spo-
łeczeństwo polskie lubi spożywać
cytrusy. Polacy nie potrafią zrezy-
gnować z cytrusów hodowanych
w zdrowych i naturalnych warun-
kach, dlatego też wybierają cytrusy
wyprodukowane w Turcji. W ubie-
głym roku Turcja wyeksportowała
cytrusy za 842 milionów dolarów,
z czego 21,5 milionów dolarów to
eksport do Polski. Natomiast pozo-
stałe wartości według krajów są na-
stępujące: 16,9 Bułgaria, 15,6 Niem-
cy, 13,5 Serbia. Setki tysięcy rodzin
uprawia cytrusy w Turcji, aby w na-
stępstwie zagościły one na naszych
stołach, około 7% ludności kraju
utrzymuje się wyłącznie z hodowli
cytrusów, kochają to co robią. Gaje
cytrusowe w Turcji stanowią 127
tysięcy 342 hektarów ziemi.
Grejpfrut jest bardzo lubiany
Turcja produkuje znaczną ilość
cytrusów, z czego jedna trzecia jest
eksportowana w miarę jak najszyb-
szym czasie do dziesiątków krajów
znajdujących się na siedmiu kon-
tynentach. Tylko w ubiegłym roku
w okresie od 28 września do 31
grudnia 2015 Turcja sprzedała Pol-
sce 25 tysięcy ton świeżych, soczy-
stych i pełnych energii cytrusów,
o łącznej wartości 17,9 mln dola-
rów. W takim razie jaki turecki cy-
trus preferują Polacy? NA pierw-
szym miejscu, bez zmian znajduje
się grejpfrut. W ubiegłym roku Po-
lacy spożyli 13 tysięcy ton tureckie-
go grejpfruta, o łącznej wartości 5,7
milionów dolarów. Do tego zalicza
się również spożycie pomarańczy,
cytryn i mandarynek.
Zdrowie, niezawodność i
wysoka jakość
W takim razie, dlaczego Polska
od lat ufa Turcji w dostawie owo-
ców cytrusowych? Na to pytanie
jest więcej niż jedna odpowiedź.
Przede wszystkim pomiędzy tymi
dwoma państwami obserwowana
jest przez wiele długich lat, wśród
wielu różnorodnych sektorów prze-
mysłowych, oparta na równowa-
dze i wzajemnym zaufaniu trady-
cja handlowa. Współpraca ta opiera
się na długoterminowym rozwoju;
W przemyśle owoców cytrusowych
niezaprzeczalną przewagę ma Tur-
cja. W pierwszej kolejności, znajdu-
ją się zalety smaku i jakości. Ponad-
to Turcja posiada również korzyści
oparte na ekologicznej produkcji
opierającej się na jakości. Przez
ostatnie 25 lat zaobserwowano w
kraju wielki postęp związanych w
produkcją cytrusów. Jeśli do rozwo-
ju rolnictwa dodamy rozwój logi-
styczny, nabywcy nawet z najgłęb-
szych zakątków Polski mają dostęp
do świeżo wyhodowanych, smacz-
nych i pełnych zdrowia, soczystych,
o przystępnej cenie tureckich cy-
trusów. Turcja posiada standardy
światowej jakości jeśli chodzi o pa-
kowanie, konserwację i zbieranie
produktów w chłodniach. Możemy
powiedzieć, iż Turcja jest bardzo
dobrym partnerem handlowym,
zwłaszcza przy rosnącej każdego
dnia w społeczeństwie wrażliwości
na bezpieczeństwo artykułów spo-
żywczych. Wszystkie owoce eks-
portowane z Turcji w cztery strony
świata podlegają szczegółowej ana-
lizie i kontroli. Co sprawia, że klien-
ci i ich dzieci spożywające tureckie
cytrusy powinny być spokojni. Ü
Turcja w ubiegłym roku eksportowała
568 tysięcy ton mandarynek,
476 tysięcy ton pomarańczy i
155 tysięcy ton grejpfrutów
P
omarańcza, manda-
rynka, cytryna, grejp-
frut... Wszystkie te
owoce zawdzięcza-
ją swój kolor ciepłu
i słońcu; są to kolory, które trzy-
mają człowieka zdala od stre-
su, zapewniając jednocześnie po-
czucie szczęścia i pozytywnego
myślenia. Nawet jeśli nie zdaje-
cie sobie z tego sprawy to ubra-
nie pomarańczowego płaszcza
przeciwdeszczowego, czy tez żół-
tych rękawiczek przed wyjściem
z domu jesienną porą sprawia
że nasze życie nabiera kolorów,
a nasz organizm jest pełen ener-
gii. Owoce cytrusowe, zarówno
ich kolorowa skórka, jak i pełne
kolorów wnętrze wpływa na na-
szą psychikę, w sposób pozytyw-
ny oczywiście.
Przykład: pomarańczowy, któ-
ry wypijamy wraz z rozpoczę-
ciem dnia z sokiem z pomarań-
czy jest kolorem symbolizującym
żywotność i otwartość. Kolor po-
marańczowy ma rożną sym-
bolikę w różnych kulturach. W
Buddyzmie wyraża on pokorę i
uległość, natomiast w Chinach
i Japonii jest symbolem miłości,
szczęścia i błogosławieństwa. W
życiu codziennym użycie kolo-
ru pomarańczowego jest godne
uwagi. Użyty na kołach ratunko-
wych statków i światłach sygnali-
zacji świetlnej jest kolorem łatwo
przyciągającym uwagę. Kolor żół-
ty, słońca i cytryny... jasny, ciepły
i przestronny Żółty oprócz tego
ze przyciąga uwagę, jest symbo-
lem inteligencji, młodzieńczości
i przemijania życia. Pomimo tego,
ze przyciąga uwagę nie męczy za
bardzo oczu, wiec jest używany
na całym świecie przez taksówki.
Krwisty kolor pomarańczy i
lśniący miąższ grejpfruta nato-
miast pobudzają apetyt, dlatego
prawie wszystkie loga spożyw-
czych marek posiadają kolor
czerwony. Powodują wzrost ci-
śnienia i przyspieszają przepływ
krwi, przypominają młodość,
entuzjazm i pasję.
Zielony kolor limon-
ki nie przywołuje na myśl
samej natury? Daje poczu-
cie bezpieczeństwa, dlatego
też używany jest powszech-
nie na fasadach sklepów. Jest
idealny do sypialni, poza tym
ze jest kolorem relaksującym,
wpływa także na naszą kre-
atywność. Również i szpitale
ze względu na to, ze kolor ten
daje poczucie spokoju i relak-
su preferują go w swoich bu-
dynkach. Właściwości kolo-
rów wszystkich owoców
cytrusowych to szczęście
i radość, jak również wal-
ka ze zmęczeniem i sen-
nością, oraz pomoc w kon-
centracji. Dlatego też w
sytuacji wymagającej inten-
sywnej pracy umysłowej pre-
ferowanie tych kolorów za-
pewni ogromne korzyści. Ü
KOLOR SKÓRKI I
MIĄŻSZU OBECNY
W OWOCACH
CYTRUSOWYCH
DZIAŁA POZYTYWNIE
NA NASZĄ PSYCHIKĘ
Turcja w 2015
roku ze swoimi
3,7 mln ton upraw
cytrusów, stała
się jednym z
najważniejszych
producentów w
basenie Morza
Śródziemnego
6. WRZESIEŃ 2016
06
P
rodukty spożyw-
cze zawierające
w swoim składzie
witaminę C, są jed-
nym z najważniej-
szym jeśli chodzi o odżywia-
nie cery. wiadomym jest, że
owoce cytrusowe wywiera-
ją pozytywny efekt na naszą
cerę. Jeśli z powodu palenia
papierosów wasza cera jest
blada i bez życia potrzebuje-
cie przyjąć dodatkową daw-
kę witaminy C. Aby wasza
cera była pełna życia należy
spożywać owoce cytrusowe.
Przede wszystkim w miesią-
cach zimowych ich spożywa-
nie daje podwójny efekt zdro-
wej cery. Jest to najbardziej
naturalny sposób, by zdobyć
jak najwięcej witamin wy-
sokiej jakości, a zarazem też
jaki smaczny. Z drugiej stro-
ny owoce cytrusowe stoso-
wane na ciało niosą pożywną
funkcję odżywczą dla naszej
cery widoczną gołym okiem
Przede wszystkim cytryna...
Stosowanie cytryny na na-
szą cerę sprawi, że zmniej-
sza się liczba wyprysków, trą-
dziku i porów, zabierając tym
samym nadmiar sebum, ła-
godzi również wygląd skaz
skórnych. Przykładowo, Zna-
na twarz Hollywood- Hayden
Panettiere przynajmniej raz
w tygodniu stosuje naturalną
maseczkę na twarz ze śmie-
tany, miodu, octu jabłkowego
i soku z cytryny, zapewniając
tym samym ochronę przed
trądzikiem, jak również spra-
wiając że skora staje się żywa
i pełna blasku. Miranda Ker-
rpreferuje naturalna masecz-
kę na włosy z oliwy i soku z
cytryny. Stosowanie soku z
cytryny jako naturalnego to-
niku, dla jednej z pięknych
aniołków Victoria Secret
Candice Swanepoel, jest stan-
dardową procedurą, według
sławnej piosenkarki Beyon-
ce sok z cytryny zmieszany z
pure z truskawek działa bar-
dzo odżywczo na cerę tłustą.
W celu uzyskania tego po-
zytywnego naturalnego efek-
tu na naszą cerę najprościej
jest zrobić maseczkę w cytry-
ny. Oczywiście, ze na rynku
możecie znaleźć mnóstwo go-
towych maseczek, aczkolwiek
musicie przyznać, ze kosztują
one fortunę i zawierają skład
chemiczny, o którym nie ma-
cie pojęcia. A przecież ma-
seczka domowa jest i łatwa
do przygotowania i można ją
zrobić z tanich składników; a
jej skład zależny tylko i wy-
łącznie od was samych. O to
przed wami przepisy mase-
czek na twarz, które są bogate
w witaminę C, odżywcze dla
skóry poprawiając w znaczny
sposób jej wygląd... Sok z cy-
tryny możecie mieszać z mio-
dem, olejkiem migdałowym
lub tylko i wyłącznie z wodą.
Zależy to od was.
Maseczka z soku
cytrynowego i miodu na
skórę trądzikową
Składniki
• Ćwierć łyżeczki cynamonu
• 1-1.5 łyżki miodu
• Ćwierć łyżeczki wiórków ko-
kosowych
• 1-2 szklanki świeżo wyciśnię-
tego soku z cytryny
Dodajcie miód do miseczki i
zalejcie ciepłą wodą, a następ-
nie wlejcie składniki do więk-
szej miseczki w celu ich zmięk-
czenia. Następnie dodajcie
pozostałe składniki i dokład-
nie wymieszajcie Przez nało-
żeniem maski umyjcie twarz
letnią wodą. Nałóżcie równo-
miernie maseczkę palcami na
twarz omijając okolice oczu i
ust. Po 15 minutach zmyjcie
twarz zimną wodą i po osusze-
niu twarzy ręcznikiem zaapli-
kujcie krem nawilżający.
Łatwa maseczka z soku z
cytryny do cery normalnej
Składniki
• 1 pure z dojrzałego banana
• 1 łyżka świeżo wyciśniętego
soku z cytryny
• 2 łyżki organicznego miodu
Po podgrzaniu miodu do-
brze zmieszajcie go z sokiem z
cytryny i z pure z banana Na-
łóżcie równomiernie masecz-
kę na twarz opuszkami palców
i czekajcie 15 minut. Po zasto-
sowaniu tej maseczki wasza
cera nabierze naturalnego bla-
sku i ożywienia. Przede wszyst-
kim sławna gwiazda Hollywo-
od Anne Hathaway nie potrafi
zrezygnować z tej maseczki.
Maseczka na twarz z oliwy,
jajka i soku z cytryny do
cery suchej
Składniki
• 2 łyżka miodu
• 1 żółtko jaja
• 1 łyżka oliwy z oliwek
• 1-2 łyżeczki cytryny
Należy wymieszać wszyst-
kie składniki aż do osiągnię-
cia kremowej konsystencji. Na
umytą i wysuszoną twarzy na-
leży nanieść maseczkę i odcze-
kać 15 minut. Maseczkę zmy-
wać letnią wodą. Przy cerze
bardzo suchej pozytywne efek-
ty są bardziej widoczne kiedy
maseczkę stosuje się dwa razy
w tygodniu. Ü
Odżywcie swoją
cerę witaminami
Czy chcecie zadbać o swoją codzienna pielęgnację
skóry dodając do niej składniki łatwo dostępne u was
w domu? Możecie w ten sposób rozpieścić swoją cerę
w sposób najbardziej naturalny i niskim kosztem.
M
ówiąc słowo ber-
gamotka nie przy-
chodzi wam czasa-
mi na myśl herbata
earl grey? Bergamotka to tak na-
prawdę owoc cytrusowy, o gru-
bej skórce i przyjemnym zapachu.
Wracając do przeszłości, bardzo
popularna wśród krajów śród-
ziemnomorskich bergamotka sta-
ła się najważniejszym źródłem
w procesie zdrowienia. Nawet
obecnie stosuje się ją, jako ważny
składnik w przemyśle farmaceu-
tycznym. Teraz chodźcie odkryj-
my ten unikalny owoc na nowo.
Bergamotkę odróżnia od innych
cytrusów jej jasno żółta, szorstka
skórka i podobieństwo do grusz-
ki. Istnieje wiele historii odnośnie
pochodzenia jej nazwy. Pierwsza
z nich dotyczy wykorzystywania
bergamotki w leczeniu różnych
chorób w rzymskim mieście Ber-
gamo. Inna histo-
ria opowiada się za
tym, że słowo ber-
gamotka pochodzi
z języka tureckie-
go. W konsekwen-
cji Bergama nosi
nazwę z Europy, i w
tym regionie turec-
kim nadal uprawia-
ne są bergamotki.
Przeciwko epidemiom
Bergamotka,uprawianajestna
drzewie pomarańczowym wraz z
zaszczepionymi gałęziami berga-
motki. W miesiącach kwiecień-
-maj otwierają się kwiaty o pięk-
nym zapachu, zbiory natomiast
zaczynają się w styczniu i trwają
do końca kwietnia. Nie można po-
wiedzieć, że jest preferowane jej
spożycie na surowo, aczkolwiek
w wielu dziedzinach posiada sze-
rokie zastosowanie. Liście, kwiat,
owoce, skórka i pestki bergamotki
były istotnym składnikiem wyko-
rzystywanym w medycynie Impe-
rium Osmańskiego. W medycz-
nych księgach osmańskich nosi
nazwę `drzewo melonowe`` czy
też ``gorzka pomarańcza``. W za-
mierzchłych czasach według sta-
rych ksiąg wąchanie kwiatów i
owoców bergamotki miało zapo-
biegać zarazom. Między innymi
zalecano wąchanie jej owoców i
kwiatów podczas epidemii dżumy
w celu jej zapobiegania. Syropy i
pasty wyrabiane z owoców ber-
gamotki były dodawane do dań w
celu wzmocnienia żołądka, w celu
niwelowania bóli brzucha i mdło-
ści. W starych medycznych księ-
gach znajduje się dziesiątki prze-
pisów z tym związanych. Liście
bergamotki żuto w celu pozbycia
się przykrego zapachu z ust, nato-
miast jej ususzone pestki przecho-
wywano i stosowano w zatruciach
oraz w przypadku ukąszenia
przez jadowite zwierzęta.
Jest bogatym źródłem zapachu
i soczystego miąższu
Wydobywający się ze skórki
olejek (oleum bergamiae) pod-
czas jej ręcznego wyciskania jest
składnikiem wykorzystywanym
wperfumach,wodachkolońskich,
lekach, produk-
tach kosmetycz-
nych i w przemyśle
napojów. Ten ole-
jek jest niezmiernie
wytrzymały i war-
tościowy, według
powiedzenia jeśli
wasz perfum jest
bardzo trwały na
pewno zawiera w
sobie olejek berga-
motki. Bergamotka posiada swo-
je zastosowanie również przeciw-
ko depresji, działa uspokajająco
i relaksująco i poprawia jakość
snu. Ma działanie antyseptyczne,
przeciwgrzybicze i antybakteryj-
ne. Istnieją badania, potwierdza-
jące jej działanie wspomagające
funkcjonowanie nerek i nadner-
cza oraz rozwiązaniu napięcia
mięśniowego. Aczkolwiek żeby
delektować się smakiem berga-
motki nie trzeba posiadać żadnej
dolegliwości. Zetrzyjcie skórkę
i zróbcie ciasto, albo grubo po-
krojone plastry owocu zanurzcie
w herbacie, lub też użyjcie ich w
swoich wyborach cukierniczych.
Zrobiony ze skręconych skórek
bergamotki dżem sprawi, że wa-
sze śniadanie będzie wyjątkowe,
natomiast użycie olejku z berga-
motki przed snem jest bardzo od-
żywcze dla twojej skóry. Ü
CUD ZDROWIA JEST
UKRYTY NA DRZEWIE
Przez setki lat bergamotka służyła medycynie
w krajach śródziemnomorskich, obecnie jest
również niezbędnym składnikiem w sektorze
kosmetycznym i farmaceutycznym
Nie tylko korzystny klimat Turcji, ale również
jej żyzne gleby, czyste powietrze i woda
sprawiają, że uprawiane w tym bogactwie
cytrusy należą do uprzywilejowanych.
BERGAMOTKA
JEST UŻYWANA
W CAŁYM
ŚWIECIE PRZEDE
WSZYSTKIM ZE
WZGLĘDU NA
JEJ WSPANIAŁY
ZAPACH
7. WRZESIEŃ 2016
www.turkishci trus.com
07
S
łynący ze swojej go-
ścinności Turcy serwu-
ją swoim gościom wodę
kolońską na powitanie,
to piękna i elegancka
tradycja, która ma swoje początki
w Imperium Osmańskim. Podczas
obchodzonych świąt, orzeźwia-
jącym pięknym cytrusowym za-
pachom zawartym w wodach ko-
lońskich towarzyszą kolorowe
cukierki i rachatłukum.
Osoby idące w odwiedziny do
osoby chorej, czy też z gratulacjami
do nowo narodzonego dziecka, ro-
dzina panny młodej jedząca pierw-
szy posiłek z parą młodą, która po-
stanowiła wziąć ślub preferują
głównie podarowanie wody koloń-
skiej. Tradycyjni tureccy mężczyź-
ni po goleniu preferują użycie
wody kolońskiej. To czemu Turcy
preferują wody kolońskie, to orzeź-
wiające esencje cytrusów. Na cze-
le wód króluje cytrynowa woda ko-
lońska, razem z wodą tytoniową są
najbardziej tradycyjnymi odmia-
nami. Aczkolwiek wody kolońskie
o zapachu mandarynki, pomarań-
czy czy też limonki są również lu-
biane. Szczególnie ostatnio, produ-
cenci starają się ożywić tradycyjne
zapachy i proponują nowe odmia-
ny. Nowe produkty i ich wymyśl-
ne specjalnie zaprojektowane fla-
koniki są wspaniałym prezentem.
Jeśli odwiedzicie Turcję koniecznie
o tym pamiętajcie!
Klasyka cytryny
Jeśli mowa o wodzie kolońskiej
na myśl przychodzi jej cytryno-
wy zapach. W Turcji w niemalże
we wszystkich marketach możecie
znaleźć cytrynową wodę kolońską
w każdym rozmiarze. Nasza rada
to kupno specjalnie zaprojektowa-
nego flakonika wody kolońskiej,
który posiada w swojej sprzedaży
większość marek, które możecie
znaleźć za pomocą wyszukiwarki
Google. Będąc już posiadaczem kil-
ku pięknych flakoników z wodą ko-
lońską, jeśli planujecie długi pobyt
w Turcji możecie je ponownie uzu-
pełniać w lokalnych sklepikach.
Mandarynka i bergamotka są
bardzo popularne
Popularne wśród ostatnich lat
zapachy to bergamotka i manda-
rynka. Bergamotka jest owocem cy-
trusowym bardzo lubianym przez
Turków, przede wszystkim używa-
nym, jako aromat do herbaty, acz-
kolwiek jako woda kolońska ma
wspaniały, trwały i orzeźwiający za-
pach. Jest dobrym wyborem, przede
wszystkim preferowanym dla tych,
którzy nie przepadają za ciężkim
i za bardzo trwałym zapachem na
ubraniu. Zapach mandarynek jest
również popularny. Posiada nieco
intensywniejszy i żywszy zapach.
Przede wszystkim woda kolońska o
zapachu mandarynek jest wspania-
łym prezentem przywiezionym z
Turcji dla ukochanej osoby lubiącej
mieszane zapachy. Wody kolońskie
o zapachu owoców cytrusowych to
nie tylko to. Co roku prezentowane
są w szykowny sposób coraz to now-
sze tureckie wody kolońskie w ory-
ginalnych opakowaniach. Esencje
owoców cytrusowych takich jak: cy-
trynowy marmur, różowy grejpfrut,
satsuma czy pomarańcza w krót-
kim czasie zostały użyte w wodach
kolońskich i wzbudziły zaintereso-
wanie. W tych wodach kolońskich
owocom cytrusowym towarzyszą
zapachy takie jak jaśmin, granat
magnolia czy mięta. Ü
Pachnące historią
cytrusowe wody kolońskie
Pomimo faktu, ze woda kolońska wzięła swoją nazwę z niemieckiego miasta Kolonia to nieuniknioną prawdą
jest,że została doceniona i cieszy się największym zainteresowaniem w Turcji. Cytryna, mandarynka, czy też
bergamota używane do produkcji wód kolońskich stały się niezastąpione dla człowieka.
PIĘĆDZIESIĄT TON POMARAŃCZY
Owoce cytrusowe są najczęściej spożywanymi owocami na świecie, a podczas zimy stają się naszym drogim i cennym przyjacielem.
W takim razie czym są cytrusy? Co sprawia że są tak cenione? Przyjrzyjmy się bliżej tym pysznym, jasno kolorowym owocom.
CYTRYNA
(Cytryna Zwyczajna) (Citrus limon)
Często preferowana jako materiał krajobrazowy,
zimą nie zrzuca liści i ma pięknie pachnące
kwiaty. W ciepłym klimacie regionów Morza
Śródziemnego i Morza Egejskiego jest chętnie
uprawiana w domowych ogrodach. Mimo,
że jest to owoc, to jest on używany przede
wszystkim ze względu na sok. Jego miąższ
i skórka natomiast są dodatkami do mięsa i
wyrobów cukierniczych. Jest to owoc używany
w różnorodnym zastosowaniu, od pielęgnacji
ciała po sprzątanie w domu. 100 ml soku z
cytryny zawiera około 50 miligramów witaminy
C, czyli 55 procent zalecanej dziennej jej dawki.
W Turcji uprawia się 7 odmian cytryn, które są
lubiane i spożywane na całym świecie. Jest
niezastąpionym owocem o każdej porze roku.
POMARAŃCZA
Pomarańcza Chińska (Citrus sinensis)
Poza spożywaniem jej owoców, to jej sok jest
spożywany i znany na całym świecie. Zarówno
świeży owoc jak i jego różne zmodyfikowane
formy są wykorzystywane w różnego rodzaju
gałęziach przemysłu, na czele z przemysłem
spożywczym. Powszechnie uprawiane w
Turcji, pomarańcze waszyngtońskie i fenickie
są rozpoznawalne ze względu na ich soc-
zysty smak i jasny kolor. Są bardzo smaczne.
Ich skórki mogą być używane do wyrobów
cukierniczych, natomiast również esencja
pomarańczy jest ceniona w produkcji perfum i
wód kolońskich. Zawiera wysoką ilość witaminy
C i błonnika. Przez dużą zawartość błonnika
pomaga w zrzuceniu zbędnych kilogramów.
W 100 gramach ma 46 kalorii.
MANDARYNKA
Citrus reticulata Blanco
Głównie owoce są koloru pomarańczowego
lub pomarańczowo-żółtego; jej zielony owoc
jest kwaśny i rzadziej spożywany. Jest
owocem mięsistym i soczystym, bogatym w
błonnik i wysokim źródłem witamin.
Głownie uprawia się takie rodzaje mandarynek
jak Mineola, Satsuma, King czy Tangerine.
Skórka mandarynki jest bardziej miękka od
skórki pomarańczy, a sok jej pija się, choć nie
jest może tak popularny jak pomarańczy. Jest
smakiem preferowanym w produkcji napojów.
Pomimo tego, że owoc ten jest ciepłolubny,
niektóre rodzaje takie jak na przykład satsuma
są o wiele bardziej odporne na niższe tem-
peratury niż inne cytrusy. Turcja jest piątym
krajem co do produkcji mandarynek.
GREJPFRUT
(Citrus paradisi) Grejpfrut
Jest darem geograficznego odkrycia, a jako
gatunek powstał w 1750 roku, ze skrzyżowania
sprowadzonej z Jamajki słodkiej pomarańczy i
pomelo ( pomarańcz olbrzymia), sprowadzonego
z Południowej Azji. Uprawiany we wszystkich
klimatach subtropikalnych. W Turcji uprawiane są
4 rodzaje grejpfrutów. Grejpfruty lubiące klimat
morza śródziemnego zyskują uwagę przez swój
lśniący czerwony miąższ. Wszyscy wiedzą, że po-
siada on szerokie korzyści zdrowotne, aczkolwiek
ze względu na gorzki smak wewnętrznej skórki nie
jest aż tak popularny jak jego koledzy: mandar-
ynka i pomarańcza. Szczególnie preferowany
ze względu na zaletę jaką jest naturalne spala-
nie tłuszczu. Jest niezastąpiony wśród innych
sławnych cytrusów.
Unikalne wody kolońskie
o zapachach cytrusowych
wraz z ich specjalnie
zaprojektowanymi flakonikami
są wspaniałym prezentem.
8. WRZESIEŃ 2016
08
P
o Powstaniu Listopa-
dowym zakończonym
w 1942 polscy mężo-
wie stanu wraz z in-
nymi imigrantami, w
tym z księciem Adamem Czar-
toryskim na czele zamieszka-
li na ziemi dziś zwanej Polonez-
köy (Polska Wieś), która została
dana Polakom na czas nieokre-
ślony. W tamtych historycznych
czasach ziemie Polonezköy, na
których zamieszkali licznie emi-
granci polscy były terenem rol-
niczym, natomiast w dzisiej-
szych czasach są one miejscem
turystycznym. W usytuowanej w
powiecie stambulskim- Beykoz
wsi co roku odbywa się festiwal
mający uczcić historyczne po-
wiązania z Rzeczpospolitą Pol-
ską. Adampol (nazwa po jej za-
łożycielu) wraz ze swoją tradycją
sięgającą ponad 150 lat chroni
kulturę i język polski.
Na łonie przyrody
Polonezköy (Polska Wieś) jest
jesienią jeszcze piękniejsza. Mo-
żemy powiedzieć o tym miejscu,
ze jest rajem na ziemi, przepeł-
nionymmelodiamiróżnorodnych
ptaków i towarzyszącej im natu-
ry oraz unikalnej kultury. Osoby
pierwszy raz słysząc o istnieniu
polskiej wioski na terenie Turcji
są zawsze bardzo zdziwione. Na-
wet tylko z tego powodu jest to
jedna z najpiękniejszych niespo-
dzianek Stambułu.
Możliwym jest dotarcie tutaj
samochodem ze Stambułu. Po-
dziwiając wokół sosny i przejeż-
dżając przez otoczone zielenią
A
lanya,nie jest tylko znana tureckim turystom jest jed-
nym z najbardziej znanych punktów turystycznych
na świecie. Poza klasycznymi wakacjami nad mo-
rzem, miejsce to bogate jest zarówno w zabytki histo-
rii jak i przyrodę. Plaże w Alanii są bardzo sławne,
ale my pójdźmy nieco dalej i może ułóżmy się wygodnie pomię-
dzy najważniejszymi budowlami sceny historycznej w tym rejo-
nie a rozległymi gajami, gdzie oczywiście rosną będące źródłem
witamin cytrusy? Przede wszystkim krótka notka historyczna:
Dzisiejsza Alanya została założona przez Starożytnych Greków w
II wieku p.n.e. Przez większość czasu była ona portem dla pirac-
kich statków, ponieważ Alanya nie jest tylko i wyłącznie posia-
daczką długich plaż, posiada również wiele jaskiń i cichych zato-
czek. Jest wiele miejsc, aby ukryć się przed oczami obcych. W roku
1220 miasto zostało podbite przez sułtana Selcuka, i od tego cza-
su nastały najwspanialsze czasy dla Alanii. W roku 1471 miasto
dołączyło do Imperium Osmańskiego. Z tamtych czasów pozosta-
ło wiele historycznych zabytków, zamek i jego mury.
DELEKTUJCIE SIĘ!!!
Podczas okresu zbiorów w Alanii
owoce cytrusowe sprzedaje nie w kilogra-
mach a wiadrami. Świeże owoce tego re-
gionu są znane z oryginalnego aromatu
i smaku. Bazary Alanii słyną z cytrusów.
Soczyste pomarańcze z cienka skórką
można znaleźć właśnie na tych bazarach.
Ponieważ ziemia jest bardzo urodzajna w
każdym domu zawsze znajdują się świe-
że owoce i warzywa. W Alanii i okoli-
cach znajduje się duża ilość gajów cytru-
sowych. W każdej restauracji, kawiarni
czy na ulicy zaserwują Wam sok ze świe-
żo wyciśniętych pomarańczy.
Ryba: W restauracjach Alanii za-
wsze można znaleźć świeże ryby. Jeśli
przebywasz w miejscu gdzie masz dostęp do kuchni, radzimy
wziąć świeżą rybę i ją przyrządzić.
PROSZĘ ZOBACZYĆ!!!
Zamek w Alanyi obok ruin zamku z hellenistycznej epoki, i
13-wiecznego zamku zbudowanego przez Seldżuków z Dynastii
Keykubata bez wątpienia jest jednym z zabytków Alanyı, który
trzeba koniecznie zobaczyć. Na szczycie zamku znajduje się zro-
bione na wolnym powietrzu muzeum oraz zamek wewnętrzny.
Czerwona Wieża jest pięciokondygnacyjną i ośmioboczną
wieżą o wysokości 33 metrów zbudowaną z lokalnego czer-
wonego kamienia, jako symbol świadczący o tym, że Turcy
zdominowali morza. Obecnie wewnątrz wieży znajduje się
muzeum etnograficzne, natomiast z jej tarasu widoczny jest
przepiękny krajobraz. Ü
drogi można pozbyć się stresu od
zaraz. Przy wjeździe do wsi znaj-
duje się kościołek i cmentarz. Na-
tomiast przy malutkim rynecz-
ku w centrum wsi znajdują się
gotowe do wypożyczenia konie.
Ci, którzy sobie tego życzą mogą
zwiedzić otoczenie bryczką. W
Polonezköy możecie spędzić wa-
kacyjny weekend, odbyć jedno-
dniową wycieczkę, zrobić przy-
jęcie z grillem, urządzić piknik z
rodziną, pójść na kolację do jed-
nej z luksusowych restauracji,
zorganizować ślub czy inne roz-
maite okazje. Natomiast liczącym
5 km szlakiem możecie odbyć
piesze wycieczki, pojeździć rowe-
rem czy pobiegać.
Bez zobaczenia tych rzeczy nie
wyjeżdżajcie
Wiec, jakie są zabytki do zwie-
dzania w Polonezköy? W pierw-
szej kolejności jest kościołek
Matki Boskiej Częstochowskiej
zbudowany pomiędzy 1900-1914
rokiem. Pomiędzy zabytkami
koniecznymi do zobaczenia jest
dom, w którym mieszkał podczas
wizyt w Polonezköy Mustafa Ke-
mal Atatürk otworzony specjal-
nie na 150 rocznicę powstania
oraz Dom Pamięci Ciotki Zofii,
który jest odbiciem kultury i hi-
storii Polonezköy. Jednym z wyda-
rzeń, których nie można opuścić
jest organizowany w pierwszej
lub drugiej połowie czerwca tra-
dycyjny Festiwal Czereśni w Po-
lonezköy. W Polonezköy znajdu-
je się tez ogród botaniczny, który
przyciągnie uwagę najmłodszych
gości. Jedną z najwspanialszych
aktywności, które możne zaofe-
rować w Polonezköy przyjeżdża-
jącym do niego mieszkańcom
Stambułu, okolicznych wiosek i
innym gościom jest zorganizo-
wanie pikniku na łonie przyro-
dy. Wypełniając koszyczek pikni-
kowy potrawami przyrządzonymi
z owoców cytrusowych bądźcie
pewni, że dzieci szybko odzyska-
ją energię i silę do dalszej zaba-
wy na łonie natury. Według nas
piknikowy koszyczek nie byłby
piknikowym koszyczkiem, gdy-
by nie zawierał butelki ze świe-
żo wyciśniętym sokiem z poma-
rańczy. Udekorowana płatkami
grejpfruta sałata, obok sernika
zrobionego z pięknie pachnących
tureckich cytryn jest kwintesen-
cja piknikowego jedzenia. Jeśli
nie preferujecie pikniku, możecie
zawsze skorzystać z przysmaków
tutejszej kuchni serwowanych w
obecnych tu restauracjach, a w
ogrodzie możecie zrobić przyjęcie
z grillem w roli głównej. Jeśli po
wspaniale spędzonym dniu nie
chcecie wracać jeszcze do miasta,
Polonezköy ma wam do zaofero-
wania dużą ilość pensjonatów i
miejsc noclegowych. Ü
Mała Polska w Stambule:
Polonezköy (Polska Wieś)
Co powiecie na zabranie koszyka pełnego potraw zrobionych z pomarańczy, cytryn i
innego rodzaju owoców cytrusowych, zwiedzenie i urządzenie pikniku w Polonezköy
(Polskiej Wsi) jeszcze przed tym aż pogoda się pogorszy?
ALANYA KRAINA
PIĘKNYCH PLAŻ
Alanya jest niewielkim miasteczkiem
położonym u podnóża Gór Taurus, oddalonym
od Antalii o 120 km, słynącym ze swoich
bogatych w pomarańcze i cytryny gaje.
Jest to pierwsza wieś polska
utworzona na terenach Imperium
Osmańskiego, po podziale Polski i
likwidacji Rządu Rzeczpospolitej
NATOMIAST LICZĄCYM
5 KM SZLAKIEM
MOŻECIE ODBYĆ
PIESZE WYCIECZKI,
POJEŹDZIĆ ROWEREM
CZY POBIEGAĆ
Polacy preferują Turcję ze
względu na wakacje, zakupy,
jak również owoce cytrusowe.
Turcja jest ważnym dostawcą
owoców cytrusowych dla Polski.
Alanya, której historia sięga
tysięcy lat jest znana na
całym świecie ze swoich
przepięknych widoków oraz
ze skrywnanych głęboko
skarbów przyrody i morza.