More Related Content
More from René Corsten (20)
Watergift in chrysant 24 mei 2012
- 1. Watergift in Chrysant
24 mei 2012
René Corsten
r.corsten@dlvplant.nl
06-53 37 45 39
www.dlvplant.nl
twitter.com/dlvchrysant
© DLV Plant
- 2. Inhoud
• Watergift afgelopen 20 jaar
• Wat is nodig voor het bepalen van de watergift
• Waar staan we nu – en waar gaan we naar toe?
Aandachtspunten teelt
- Start van de teelt
- 3e week – oogst
- Te nat / Te droog
- Verdamping chrysant
© DLV Plant
- 3. Ontwikkelingen afgelopen 20 jaar -1-
1990
• 20 jaar terug: pen en dop sproeiers
• Qua nauwkeurigheid van watergift matig – maar ook
weinig onderhoudsgevoelig
• Gemiddelde watergift in die tijd (zonder Assimilatie
Belichting): +/- 1200 l/m2 op jaarbasis
1995
• Opkomst roterende sproeiers – betere verdeling van de
watergift – wel onderhoudsgevoeliger
© DLV Plant
- 4. Ontwikkelingen afgelopen 20 jaar -2-
2005
• Door verschillende initiatieven een steeds betere
afstemming van de watergift op de behoefte – richtlijn:
500 J/cm2 = 1 l/m2 verdamping
• Ook opstart van broezen – doel: optimaal starten
(wortelontwikkeling)
• Gemiddelde watergift is gedaald naar 900 – 1000 l/m2
op jaarbasis – met uitschieters naar beneden
© DLV Plant
- 5. Ontwikkelingen afgelopen 20 jaar -3-
Terugkijkend: vroeger zeiden we begin januari wel eens:
pas op met het “kapot stoken” (te hoge minimum buis in
de nacht) van een gewas – achteraf gezien werden
gewassen “kapot gegoten”
© DLV Plant
- 6. Ontwikkelingen afgelopen 20 jaar -4-
2010
• Steeds betere afstemming van de watergift op de
behoefte van de plant, is ook nodig want:
- Betere groei / start van de teelt
- Structuur van de grond wordt er beter van
- Kaderrichtlijnwater – beperken emissie van meststoffen
en gewasbeschermings-middelen naar de ondergrond
© DLV Plant
- 7. Ontwikkelingen afgelopen 20 jaar -5-
• Maar ook keerzijde: ongelijkheid in watergift wordt
steeds vaker op tuinen een probleem
- Dalende watergift per m2
- We moeten vanuit economisch perspectief technisch
langer met een tuin gaan doen (en dat kan ook)
• Hoe dit te verbeteren en op te lossen is moeilijk (druk
omhoog – druk omlaag – andere dop – langere
bevestigingspijp etc)
© DLV Plant
- 8. Wat is nodig om de ideale watergift te bepalen? -1-
0. Basis: een goede structuur en ontwatering van de grond
– op een grond moet je veel kunnen gieten – wat niet
wil zeggen dat je veel moet gieten!
1. Een goed werkende installatie – pompen – leiding &
doppen – literteller – lichtmeter – dit is technisch gezien
de basis
2. 2-3x per week controle met de grondboor – welke
hoeken van de tuin blijven bijv. langer nat – hoe
ontwikkelt de grondvochtigheid zich?
– de tuinder = de mol
© DLV Plant
- 9. Wat is nodig om de ideale watergift te bepalen? -2-
3. Registratie van de watergift per vak – weet wat op elk
vak is gegaan
4. Registratie van de lichtsom – in deze tijd van het jaar
goed toe te passen (500 J/cm2 = 1 l/m2) – in de periode
sept – mrt enkel toepasbaar met integratie van een
fertigatiemodel met de klimaatcomputer
5. Vochtsensoren – naar de toekomst toe moeten hier nog
veel mogelijkheden zitten
© DLV Plant
- 10. WET sensoren
• Meting van vocht, EC, temperatuur
• 5 sensoren per logger
• 1 logger per afdeling
• Sensoren als een web verdeeld in de afdeling
• Plaatsing in straal
van 3 meter rondom
de logger
© DLV Plant
- 11. 28 %
-1
30 -20
-1 11
-
1- 201 0: 0
0
5
10
15
20
25
30
2- 1 0
3- 201 0: 0
2- 1 0
5- 201 0:0
2- 1 0
7- 201 0:0
2- 1 0
9- 201 0:0
2
11 -20 1 0: 0
-2 1 0
WET-sensoren
13 -20 1 0: 0
-2 1 0
15 -20 1 0 0
-2 1 : 0
17 -20 1 0 0
-2 1 : 0
19 -20 1 0 0
-2 1 : 0
21 -2 1 0 0
-2 01 : 0
23 -20 1 0 0
-2 1 : 0
25 -20 1 0 0
-2 1 : 0
27 -20 1 0 0
-2 11 : 00
-
1- 201 0: 0
3- 1 0
3- 201 0: 0
3- 1 0
5- 201 0:0
3- 1 0
7- 201 0:0
Datum
3- 1 0
Vochtverloop
9- 201 0:0
3
11 -20 1 0: 0
-3 1 0
13 -20 1 0: 0
-3 1 0
15 -20 1 0 0
-3 1 : 0
17 -20 1 0 0
-3 1 : 0
19 -20 1 0 0
-3 1 : 0
21 -20 1 0 0
-3 11 : 00
-2 0
01 : 0
1 0
0:
00
Afdeling 22 (controle)
15-2-2011 gestart met 10% extra gift in controle
© DLV Plant
Afdeling 21 (behandeling)
- 12. Handvat naar toekomstgerichte watergift -1-
A. Registreer de watergeefstrategie zoals u die op dit
moment toepast – als DLV Plant beschikken we over
gietlijsten – perfect om de geschiedenis vast te leggen
B. Registreer de lichtsom per dag
C. Kijk of er tussen bovenstaande 2 punten een relatie is –
en zo ja: wat is deze relatie dan (hoeveel liter per m2
geeft u per 500 J/cm2?)
© DLV Plant
- 13. Handvat naar toekomstgerichte watergift -2-
D. Is er een duidelijke relatie en zit deze dicht bij de 1 l/m2
per 500 J/cm2 – dan geen aanpassingen doorvoeren en
gieten volgens deze wetmatigheid – anders bijsturen?
E. Controleer uw huidige verdeling – hoe slechter de
verdeling, hoe ruimer u water zal moeten geven
F. Bij voorkeur overstappen naar gietbeurten van max 10 –
12 l/m2
© DLV Plant
- 14. Handvat naar toekomstgerichte watergift -3-
G. Vraag de leverancier van uw klimaatcomputer om het
fertigatiemodel op uw klimaatcomputer te laten zetten
– voor de ‘winterperiode’ onmisbaar
H. Experimenteer met ‘eenvoudige’ vochtmeters – op
termijn onmisbaar – geven inzicht in het optimaliseren
van de grondvochtigheid – als chrysantenvak moeten
we hier meer mee gaan doen
I. Druppelslangen?
© DLV Plant
- 15. Voorbeeld gieten op straling:
• 500 Joules = 1 l/m2 verdamping
Voorbeeld
Dag 1: 1.500 J/cm2
Dag 2: 1.250 J/cm2
Dag 3: 1.750 J/cm2
Totaal: 4.500 J/cm2 = 9 l/m2 verdamping
Dus ook een watergift van 9 l/m2 ??
© DLV Plant
- 16. Is verdamping ook afhankelijk van andere factoren?
• Belangrijkste invloedsfactor voor verdamping is
energietoevoer:
- Zon
- Assimilatiebelichting
- Verwarming
Factoren zoals luchtvochtigheid & stand van de
luchtramen hebben ook invloed – maar beperkt (zeker
voor een grondteelt met een grote buffer)
Ras is dan een grotere variabele
Ventilatoren
© DLV Plant
- 17. Knelpunt in de toekomstgerichte strategie: -1-
• De verdeling wordt dan een nog groter knelpunt –
vandaar ook de opstart van het project precisie irrigatie.
• Doel van dit project:
- Komen tot een uniforme meetmethode van de installatie
- Als er ongelijkheid wordt geconstateerd: hoe deze te
verbeteren?
- Hoe kan een toekomstgericht watergeefsysteem er
technisch uit zien
© DLV Plant
- 18. Knelpunt in de toekomstgerichte strategie: -2-
Kaderrichtlijn Water – positie grondgebonden teelten nog
niet volledig duidelijk, maar insteek is:
– 2017 zo goed als emissievrij telen
– 2027 volledig emissievrij telen
– is dit haalbaar in een grondgebonden teelt?
– is dat haalbaar met de huidige installatie
© DLV Plant
- 19. Start van de teelt -1-
Vele wegen leiden naar Rome – belangrijkste
aandachtspunten:
• 1e 1½ a 2 weken niet groter gieten dan 10 tot 12 l/m2 –
de uitspoeling van meststoffen en gewasbeschermings-
middelen stijgt anders dramatisch (check maar eens
door middel van een analyse van het drainwater)
• Bodemfungiciden inregenen – weet zeker dat middelen
op juiste plek terecht komen!
© DLV Plant
- 20. Start van de teelt -2-
• 1e 2 weken is een wortel eronder zetten het belangrijkst
– bedenk: een wortel kan je er wel afgieten, maar niet
eraan gieten! – “droog” starten heeft de voorkeur
• Gebruik MAP bij de start van de teelt – kalifosfiet is ook
een optie – voor een goede wortelontwikkeling
onmisbaar
© DLV Plant
- 21. Start van de teelt -3-
Verschillende varianten mogelijk:
1. Broezen
- Uitgangspunt: blad nat zonder afvloeien druppels +
droog voor de volgende broes
- Start vanaf 10 uur tot 1 uur voor doek dicht
- Instraling > 450 W/m2
- Tijd: 4-5 seconden, pauzetijd 30 minuten bij 450 W/m2,
10 minuten bij 700 W/m2
- Eisen installatie: terugslagkleppen sproeiers, aparte
kraangroep klimaatcomputer voor broezen, regenwater,
geen EC meegeven
© DLV Plant
- 22. Start van de teelt -4-
2. Kleine beurtjes: het meest toegepast – buurten van 2 à
4 l/m2 – opbouwend naar 8 à 10 l/m2 in “de winter” – 12
tot 15 l/m2 in “de zomer”
3. “Gewoon gieten” – geen kleinere beurten dan 6 à 8
l/m2 – al snel het gevaar dat er te nat wordt gestart
© DLV Plant
- 23. 3e week v/d teelt – oogst -1-
• In de 1e helft van de KD periode frequentie van gieten
hoog houden – zo gelijkmatig mogelijk in het vocht –
minimaal 1x per 4-5 dagen gieten
• 1 of 2x in de teelt groter gieten (15 – 25 l/m2) – doel:
ongelijkheid voorkomen
• Mogelijkheden van groei creëren sterk afhankelijk van
de grondslag / structuur
© DLV Plant
- 24. 3e week v/d teelt – oogst -2-
• 2e helft KD – minimaal 1x per 5 a 6 dagen gieten
• Wanneer laatste gietbeurt?
– Dit is sterk afhankelijk van het grondtype en de tijd van
het jaar
– Hoe zwaarder de grond – hoe vroeger je moet stoppen
– De grondbewerking voor de nieuwe teelt moet niet te nat
worden uitgevoerd
© DLV Plant
- 25. Gewasreactie chrysant – te droog – te nat -1-
• Te droog:
– staat gelijk aan een te hoge EC
– de plant kan moeilijk water opnemen
– het geen resulteert in stugge gewassen
• Te nat:
– daardoor zuurstof gebrek in de grond
– gevolg = verlies aan (haar)wortels
– waardoor vervolgens moeilijk water en voeding kan
worden opgenomen
© DLV Plant
- 26. Gewasreactie chrysant – te droog – te nat -2-
Liever incidenteel te droog dan te nat – te droog is
namelijk makkelijker en sneller te corrigeren dan te nat
Te nat is vooral ook een kwestie van structuur van de
grond en een goed werkende drainage en geen te natte
grondbewerking in de winter
© DLV Plant
- 27. Verdamping chrysant
• Uit onderzoek met de Licormeter is gebleken:
– chrysant verdampt zeer goed
– huidmondjes zijn weinig stressgevoelig
– chrysant kan prima “klimaat maken”
– daarom kan je stellen: laat het licht maximaal de kas
binnenkomen
• Ook uit plantmonitoring komt dit beeld naar voren
© DLV Plant
- 29. Samenvattend:
• Probeer de watergift zo secuur mogelijk te bepalen –
richtlijn 500 J/cm2 = 1 l/m2
- Goed voor de structuur van de grond
- Daardoor goed voor de groei van de plant
- Op termijn ook nodig vanwege KRW
• Gebruik daarbij voldoende hulpmiddelen (grondboor –
registratie – fertigatiemodel – vochtsensoren)
• Liever af en toe te droog dan te nat (maar nog liever
geen van beiden)
Er zijn vele wegen die naar Rome leiden
© DLV Plant